روباتها، سرم بيماران را عوض مي‌کنند
در حالي است که گروهي از محققان اروپايي در تلاش براي ساخت نسلي از روبات‌هاي پرستار بيمارستاني هستند.
همه چيز را پيش‌بيني مي‌کرديم به جز اين که وقتي تب داريم و از درد در حال ناله کردن هستيم چشم باز کنيم و يک روبات را بالاي سر خود ببينيم.
اين در حالي است که گروهي از محققان اروپايي در تلاش براي ساخت نسلي از روبات‌هاي پرستار بيمارستاني هستند. به نوشته ديلي ميل، گروهي از دانشمندان دانشگاههاي وارويك، كارديف، دوبلين و نيوكسل براي توليد اين موجودات شگفت‌انگيز با يكديگر همكاري مي‌كنند.
توماس شليگل، سرپرست اين پروژه البته توضيح داده كه هدف از اين پروژه جايگزين كردن روباتها به جاي كاركنان بهداشتي نيست، بلكه افزايش تعاملات بين بيمارستانهاي اروپايي و بهره‌مندي از سيستمي كامل از پايانه‌هاي اطلاعاتي پيوسته است.اما روي ديگر قضيه اين است که پيشرفت‌هاي تکنولوژيکي، روز به روز نياز انسانها به يکديگر را کم مي‌کند.
تصور اين که دردت را به کسي بگويي که به صفر و يک تبديلش کند، شايد چندان خوشايند نباشد، اما نياز به يک همدم مهربان دليل نمي‌شود كه فكر پرستاران الكترونيكي را از سر بيرون كنيم. چرا كه از اين طريق بيمارستانهاي دور از مرکز با مراکز اصلي درماني مرتبط مي‌شوند، خطاهاي پزشکي کمتر مي‌شود و کسي چه مي‌داند، شايد اين روباتها، درد انسان‌هاي امروزي را بهتر درک کردند!
در ايران هم به سراغ اين پروژه رفته‌اند. نخستين روبات پرستار جهان با قابليت پرستاري، توانبخشي و كاردرماني معلولان قطع نخاع توسط دانشمندان ايراني در آبان ماه 1383 و در قطب علمي طراحي، روباتيك و اتوماسيون دانشگاه صنعتي شريف طراحي و ساخته شد.
اين روبات كه بر اساس شرايط محيط‌‌هاي بيمارستاني و آسايشگاهي ساخته شده قادر است ضمن سركشي و رساندن دارو و غذا به بيماران بستري در بخش‌هاي مختلف، از طريق سامانه پزشك مجازي كه به زودي بر آن نصب مي‌شود، امكان ارتباط مستقيم صوتي و تصويري پزشك با بيماران را فراهم كرده و اعمال توانبخشي و كار درماني را روي مچ پا و زانوي بيماران معلول انجام دهد.
يكي ديگر از ويژگي‌هاي مفيد اين روبات كه قابليت تبديل به اشكال مختلف از جمله صندلي را دارد، امكان حركت دادن بيمار به صورت نشسته و ايستاندن انفعالي معلولان قطع نخاع است كه فراهم شدن امكان حركت اين گروه از معلولان به حالت ايستاده، تأثيرات جسمي و رواني بسياري بر آنها داشته و ضمن جلوگيري از بدتر شدن شرايط آنها به روند بهبودي اين گروه از بيماران نيز كمك مي‌كند.
بر اساس برخي آمارها در حال حاضر حدود هشت هزار جانباز و معلول قطع نخاع تحت پوشش بنياد جانبازان و سازمان بهزيستي هستند و آمارهاي غير رسمي حاكي از وجود تعداد بسيار بيشتري از معلولان قطع نخاعي است كه عمدتاً از خدمات بيمارستاني تخصصي محرومند و حدود نيمي از آنها فاقد همسر و فرزند بوده و در شرايطي بسيار سخت زندگي مي‌كنند. مجريان اين طرح اميدوارند با توليد انبوه روبات‌هاي پرستار كه به‌رغم كارايي بسيار بالا هزينه چنداني در بر نخواهد داشت، به بهبود شرايط جسماني و رواني اين گروه از بيماران كمك كنند.
پژوهشگران روباتيک پا را فراتر گذاشته و جراحي از راه دور را هم به کمک روباتها انجام داده‌اند. اولين اين جراحي‌ها، در 19 سپتامبر 2001 بر روي مثانه يک زن 68 ساله در غرب فرانسه، درحالي انجام شد که بازوي روباتيکي، توسط جراحان آمريکايي در محلي حدوداً 7000 کيلومتر دورتر از محل عمل کنترل مي‌شد. در اين جراحي، دو محل با لينک سريع فيبر نوري به يکديگر متصل شده بودند و تأخير بين حرکات جراح تا برگشت تصوير روبات حدود 200 ميلي ثانيه بود چرا که تأخير بيش از يک سوم ثانيه در اين گونه جراحي‌ها، خطرناک است. البته براي جراحي‌هاي دقيق‌تري، همچون جراحي مغز يا چشم حتي تأخير کمتري مورد نياز است.
جالب است بدانيد که، جراحي از راه دور تنها در زمان دور بودن جراح و بيمار کاربرد ندارد و در حل يکي از بزرگترين مشکلات جراحان که لرزش بي اختيار دستشان است، بسيار کارآمد است. اگرچه به مرور زمان تجربه جراحان بيشتر و کيفيت عمل آنها بهتر مي‌شود اما در عين حال به دليل افزايش سن، لرزش دستان آنها نيز محسوس‌تر مي‌شود.
تا جايي که بعد از مدتي قادر به عمل‌هاي دقيق نخواهند بود.در حال حاضر دستکش‌هاي خاصي ساخته شده که حرکات دست جراح را در فضاي سه بعدي تشخيص مي‌دهند. از ميان اين حرکات، لرزش تناوبي دست فيلتر شده و مابقي حرکات به بازوي دقيقي که بر روي بدن بيمار در حال انجام عمل است منتقل مي‌شود.
در حقيقت با استفاده از سيستم جراحي از راه دور (Telesurgery) نه تنها حضور فيزيکي جراحان بر بالين بيمار الزامي نيست بلکه جراح مي‌تواند به کمک يک سيستم روباتيکي که حسگرهايش در محل حضور جراح و عمل‌گرهايش در محل بيمار قرار دارند عمل جراحي را از راه دور بر روي بدن بيمار انجام دهد.اين نوع از درمان، به خصوص در رابطه با کشورهايي با جمعيت زياد که پراکندگي شهرها و روستاها، زياد است و مردم در مناطقي دور از شهرها زندگي مي‌کنند بسيار مفيد است.
مثلاً به دليل گستردگي کشور کانادا و زندگي تعداد زيادي از مردم در مناطق دور افتاده، استفاده از تجارب و مهارت پزشک‌ها و جراحان متخصص در جراحي‌هاي مهم تنها در صورت حضور فيزيکي آن جراحان و پزشکان امکان داشته است، درحالي که با استفاده از روبات و جراحي از راه دور بسياري از مشکلات در اين زمينه برطرف مي‌شود.
همشهری آنلاین
