وقتی برنامه دلفی را اجرا می کنیم، پنجره های مختلفی باز می شود که شامل منوی اصلی، نوار قطعات ، پنجره فرم، پنجره کد، Object Ispector و چند پنجره دیگر است.
Object Inspector:
این نوار دو گزینه به نام های Properties (خواص) و Events (رویدادها) دارد. گزینه Properties تغییر خواص اشیا را فراهم می کند. گزینه Events تمام رویداد هایی را که شیء انتخاب شده می تواند به آن پاسخ دهد ، نشان می دهد. ( برای مثال اگر برنامه می بایست در هنگام بسته شدن پنجره عمل خاصی انجام دهد، می توانید برای انجام این کار، از رویدادی به نام Onclose استفاده کنید.)
http://pnu-club.com/imported/2009/10/30.jpg
ü اجزای سازنده برنامه دلفی:
برنامه دلفی از مجموعه کلاس ها ( اشیاء) ، زیر برنامه ها و توابع تشکیل شده است. نمونه ای از یک نوع ساده را متغیر و نمونه ای از یک کلاس را شئ می نامند.
اشیاء دارای دو دسته از عناصر هستند: عناصر داده ای و عناصر ذخیره ای.
عناصر رویه ای اشیا را متد ( Method) می گویند.
ü چگونه با دلفی برنامه می نویسیم:
اولین قدم در نوشتن برنامه دلفی، طراحی چیزی است که کاربر با آن سر و کار دارد. به عبارت دیگر ، اولین قدم طراحی صفحه نمایش است. اندازه پنجره ای که برنامه از آن استفاده می کند، چقدر باشد، به چند پنجره نیاز است؟ چه قطعاتی باید مورد استفاده قرار گیرند؟ چه دکمه هایی باید در پنجره گنجانده شوند و.....
طراحی واسط برنامه با کاربر ، در دلفی بسیار ساده است . قطعاتی که در پنجره قرار می گیرند، به طور خودکار تمام رفتار های کاربر ، از قبیل حرکت ماوس و کلیک کردن دکمه ها را تشخیص می دهند. توانایی طراحی منو در دلفی بسیار زیاد است و منوهای مختلفی را می توان ایجاد کرد.
پس از اینکه واسط کاربر را تعریف کردید ( دکمه ها و سایر قطعات را مشخص نمودید) کارهای بعدی به سبک برنامه نویسی قدیمی شباهت پیدا می کند. قطعات دلفی، رویداد هایی مثل کلیک کردن ماوس را تشخیص می دهند، ولی چگونگی پاسخ گویی به آنها بسته به کدی دارد که برنامه نویس آنها را می نویسد. تقریبا می توان گفت که برای پاسخ گویی به رویداد ها باید کدهایی را بنویسید.
در برنامه نویسی قدیمی ، برنامه ها از بالا به پایین اجرا می شوند. برنامه دلفی به شکل کاملا متفاوتی عمل می کند. هسته اصلی برنامه دلفی، مجموعه ای از کدهای مستقل از هم است که فقط توسط رویدادهایی که برایشان مشخص شده است فعال می گردند و به آنها پاسخ می دهند. بدین ترتیب کنترل روند برنامه به دست کاربر است.
دستوراتی که باید به رویداد پاسخ دهند ، در بین دو دستور begin و end; قرار می گیرند.
تغییر کپشن فرم (caption) :
برای این کار در بخش object inspector روی گزینه properties کلیک کرده و گزینه caption را انتخاب می کنیم. سپس کپشن فرم را تغییر می دهیم.
دقت کنید با تغییر دادن caption نام فرم عوض نمی شود و فقط caption آن عوض می شود. مانند شکل.
تغییر کپشن:
http://pnu-club.com/imported/2009/10/31.jpg
تغییر اسم:
http://pnu-club.com/imported/2009/10/32.jpg
در دلفی می توان خواص عناصر را به صورت زیر تغییر داد:
; مقدار := خاصیت. نام عنصر
Form1.caption:= 'hello my friend'; : مثال
ü برنامه پاسخ گویی به رویداد:
می خواهیم برنامه ای بنویسیم که حاوی یک رویداد باشد. برای این کار باید کد مربوط به پاسخگویی به رویداد را بنویسیم. در این برنامه می خواهیم با کلیک کردن داخل فرم caption فرم عوض شود. پس باید به رویداد (events) کلیک کردن پاسخ دهیم:
o در بخش object inspector روی گزینه events کلیک می کنیم.
o در ستون سمت چپ، گزینه OnClick را کلیک کنید و سپس در ستون سمت راست آن دو با کلیک کنید. اکنون پنجره برنامه نویسی آن ظاهر می شود که باید دستورات پاسخ گویی به رویداد را بنویسید.
http://pnu-club.com/imported/2009/10/33.jpg
http://pnu-club.com/imported/2009/10/34.jpg
o بین begin و end; دستورات زیر را تایپ کنید:
Hoda.Caption:='Don't Worry Be Happy';
دلفی کتابخانه ای از عناصر ویژوال (VCL) دارد. VCL عناصری هستند که از قبل نوشته شده همراه دلفی وجود دارند و اجزای تشکیل دهنده برنامه اند.
در دلفی هر عنصر ویژوال خواص ویژه خود را دارد. از جمله این خواص می توان اندازه، شکل ، فونت، رنگ، فعال بودن، نام کپشن و … را نام برد. همانطور که قبلا گفته شد خواص عنصر را می توان به صورت زیر تغییر داد:
; مقدار := خاصیت. نام عنصر
