هنر جنگی سون تزو -------- بزرگترین اثر نظامی باستانی چین
"هنر جنگی سون تزو" بزرگترین اثر نظامی باستانی چین محسوب می شود که در جهان تاثیرات گسترده ای دارد . تاکتیکهای جنگی و افکار فلسفی تشریح شده دراین اثر در ابعاد نظامی ، سیاسی و افتصادی مورد کاربرد عمومی قرار گرفته است . "هنر جنگی سون تزو " در 2500سال پیش به صورت کتاب در آمد . این کتاب اولین اثر نظامی جهان است و در مقایسه با " تئوری جنگ" به قلم کلاوس ویتز اولین اثر نظامی اروپائی 2300سال پیش تر تهیه شده است .
نویسنده این کتاب "سون تزو" کارشناس بزرگ فن لشگرکشی و تدابیر جنگی سلسله های بهار و پائیز چین ( 770-476ق م) موسوم به حکیم نظامی است . زمانی سون تزو برای دوری از آتش جنگ به کشور" وو" فرار کرد ، پاد شاه کشور "وو" از استعداد سون تزو بسیار قدردانی و وی را ژنرال خود کرد، سپس سون تزو با یک ارتش سی هزار نفری بر ارتش کشور "چو" با 200هزار سرباز غلبه کرد و کشورهای مختلف وقت را به لرزه انداخت . سون تزو تجربیات جنگهای سلسله های بهار و پائیز و قبل از آن را جمع بندی کرد و " هنرجنگی " را نگاشت . وی در این کتاب سلسله قوانین نظامی و سیستم کامل تئوری نظامی را مطرح کرد . هنرجنگی سون تزو با بیش از 6 هزار هیروگلیف به 13 فصل تقسیم می شود و هر فصل یک نظریه اصلی دارد . برای نمونه، در فصل " حیله " علل برپائی جنگ و روابط جنگ با سیاست واقتصاد عمیقا تشریح شده است . سون تزو در این فصل اظهار داشت: نتیجه جنگ منوط به 5 عامل اساسی یعنی سیاست ، آب و هوا ؛ موقعیت جغرافیائی ؛ فرماندگان ارتش و قانونیت است ؛ عامل سیاسی مهمتر از دیگر عوامل است .در فصل "جنگیدن " چگونگی انجام جنگ و در فصل "تدابیر حمله " چگونگی حمله به دشمن تشریح شده است .سون تزو طرفدار آن بود که تا حد امکان وبا بهای هرچه کمتر به پیروزیهای هرچه بزرگتر دست یابد ، برای رسیدن به این هدف وی بر حیله های جنگی تاکید میکرد ، وی خاطر نشان ساخت : بهترین حیله برای کسب پیروزی اقدامات سیاسی بوده و شیوه دیپلماتیک بعد از آن است ، توسل به زور و حمله به شهر تدابیر بد واجتناب ناپذیر محسوب می شود .
در کتاب هنر جنگی سون تزو نظرهای فلسفی ارزشمندی گنجانده شده است ، برای نمونه ، وی گفته است : اگرخود ودشمنان را بشناسید، خوب نبرد می میکنید و شکست نمی خورید . این حرف زبانزد عامه چینیها شده است . . در این کتاب نظرهای دیالکتیکی فراوانی پیدا می شود . سون تزو سلسله تضادهای مربوط به جنگ از قبیل دشمن و خود ، مهمان و میزبان ، کم و زیاد ؛ قوی و ضعیف ؛حمله و دفاع ، پیروزی و شکست ، سود و ضرر و شراط تغییر آنها را آشکار و براساس تحقیقات این تضادها راهبرد و تاکتیکهای جنگی را عنوان کرده است . نظرهای دیالکتیکی این کتاب در تاریخ توسعه فلسفه چین جایگاه مهمی را در اشغال دارد . تدابیر جنگی که درهنر جنگی سون تزو توصیف شده مورد کاربرد عمومی فرمانداران نظامی چینی و خارجی زمان های مختلف قرار گرفته و در قلمرو تئوری نظامی جهانی تاثیرات گسترده ای برجای گذاشته است ، این کتاب به 29 زبان از جمله انگلیسی ، روسی ، آلمانی و ژاپنی ترجمه شده و در سراسر جهان چند هزار نسخه آن چاپ گردیده است . دانشکده های نظامی برخی ازکشورها این کتاب را بعنوان ماده درسی تلقی می کنند . گفته می شود که در دوران جنگ خلیج فارس در سال 1991 ، دو طرف جنگ هنرجنگی سون تزو را مورد مطالعه و بررسی قرار دادند تا از اندیشه نظامی وی استفاده کنند . هنر جنگی سون تزو در ابعاد اجتماعی و تجاری نیز مورد کاربرد عمومی قرار گرفته است . بسیاری از موسسه داران و تاجران چینی و خارجی در مدیریت موسسات وامور بازاری از اندیشه سون تزو استفاده کرده اند .
