لی آن – کارگردان مشهور چین

لی آن کارگردان تایوانی چین در سال های اخیر در محافل بین المللی فیلم و سینما شهرت یافته و موفقیت های زیادی به دست آورده است. او که در یک خانواده سنتی چینی متولد شده و رشد کرده در آثارش پنجره ای برای آشنایی تماشاگران جهان با فرهنگ چین باز و پلی برای ارتباط بین فرهنگ های شرق و غرب ایجاد می کند. زادگاه پدر لی آن در استان جیان شی در شرق چین و خودش در پین دون تایوان متولد شده است. پدرش رییس یک دبیرستان بود و در آموزش فرزند خود بسیار دقیق و جدی بود. او می گوید:
«نسل پدر و مادرم فرهنگ سنتی چین را به تایوان منتقل کردند و این فرهنگ در توسعه تایوان بسیار تأثیرگذار بود. من هم در محیط فرهنگ سنتی چین زندگی کرده ام.»
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
در سال 1973 میلادی، لی آن 19 ساله وارد رشته تئاتر و فیلم سازی در دانشگاهی در شهر تایپه شد. در سال 1978 برای بازآموزی به ایلینویز آمریکا رفت و پس از دو سال تحصیل مدرک کارشناسی هنری را اخذ کرد. به دلیل علاقه اش به فیلم و سینما در دانشگاه نیویورک که رشته فیلم و سینما در آن بسیار مشهور است، ادامه تحصیل داد و مدرک کارشناسی ارشد در این رشته را به دست آورد. او پس از فارغ التحصیل شدن علاقه مند به فعالیت در زمینه فیلم سازی در آمریکا بود. اما با مشکلاتی مواجه شد و شش سال را در انزوا و تنهایی به سر برد. اما از آرزوی خود برای فیلم سازی دست برنداشت. لی آن درباره دشواری های شروع کارش می گوید:
«آن زمان می خواستم در آمریکا بمانم و فیلم بسازم. بقیه می گفتند که یک کارگردان آسیایی در آمریکا جایی ندارد. ابتدا خودم هم نمی دانستم که آیا می توانم به عنوان یک کارگردان چینی کار کنم یا نه.»
پس از شش سال انتظار، فرصتی به لی آن دست داد. در سال 1990فیلمنامه او به نام «فشار دست ها» جایزه بهترین فیلمنامه تایوان را کسب کرد. سپس با سرمایه گذاری یک شرکت فیلمسازی این فیلمنامه به کارگردانی آقای لی ساخته شد و موفقیت بزرگی برای او به دست آمد. پس از آن لی آن دو فیلم دیگر به نام «ضیافت شاد» و «خوردن و نوشیدن، مرد و زن» ساخت که با استقبال گسترده تماشاگران رو به رو شد.
در آثار دوره اول فعالیت لی موضوعات اخلاق خانوادگی ، تفاوت های بین فرهنگ های شرق و غرب و تغییرات فرهنگی و اخلاقی به نمایش در می آمدند. تماشاگران در این آثار لی از نمایش اصطکاک آداب و رسوم فرهنگ سنتی با عناصر لبخند به لب می آورند.
لی آن پنج سال پس از کارگردانی «خوردن و نوشیدن، مرد و زن« سه فیلم دیگر با موضوعات خانوادگی آمریکا ساخت. با وجود تغییر موضوع فیلم های ساخت او، تماشاگران هنوز می توانند در آنها ویژگی های فرهنگ چین را ببیند. سال 2000 سال درخشانی برای آقای لی آن بود. او در این سال، فیلم رزمی «ببر خیزان، اژدهای پنهان» را ساخت که در داخل چین بسیار مورد توجه قرار گرفت. این فیلم هم وارد بازارهای فیلم و سینمای اروپا شد و هم در بازار آمریکا بیش از 100 میلیون دلار فروش داشت. سرانجام این فیلم جایزه بهترین فیلم زبان خارجی اسکار را نیز از آن خود کرد که در تاریخ صنعت فیلم و سینمای چین بی سابقه بود.
فیلم «ببر خیزان، اژدهای پنهان» یک فیلم هالیوودی با ویژگی های چینی است. در روند ساخت این فیلم ضمن استفاده از فناوری نوین موضوعاتی درباره اندیشه فرهنگی و انسانی چین توصیف می شود. لی آن درباره این فیلم می گوید:
«در این فیلم اژدهایی را که در دل ما خفته ترسیم کرده ام. این اژدها احتمالاً تمایل به خلاقیت و یا علاقه به فرهنگ چین باستان است.»
پس از ساخت فیلم ببر خیزان و اژدهای پنهان، لی آن فیلم هایی چون «هولک» و «کوهستان بروک بک» را ساخت که به خاطر فیلم «کوهستان بروک بک» جایزه اسکار بهترین کارگردان را از آن خود کرد.
بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که در فیلم های لی آن نمادهای فرهنگ چین به چشم می خورد. لی آن درباره این ارزیابی می گوید:
«یک فرهنگ زنده باید همواره در تغییر بوده و همگام با زمان توسعه بیابد. فرهنگ نباید در موزه نگهداری شود. من در ساخت فیلم همواره از جنبه های خوب و مورد توجه فرهنگ چین استفاده می کنم و در فیلم هایم به چشم می خورند.»