تخلف در صدور مجوز باستان‌شناسي در محوطه‌هاي باستاني رامهرمز
تخلف در صدور مجوز باستان‌شناسي در محوطه‌هاي باستاني رامهرمز
سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان خوزستان با ارسال نامه‌اي به فرمانداري شهرستان رامهرمز، يک شرکت خصوصي را جهت مطالعه و بررسي خط لوله انتقال آب اين شهرستان معرفي کرده است. اين درحالي است معرفي چنين شرکتي تنها با مجوز رسمي پژوهشکده باستان‌شناسي مجاز است.
کانال آبرساني در محوطه باستاني جوبجي
سازمان ميراث فرهنگي استان خوزستان بدون هماهنگي با پژوهشکده باستان‌شناسي مجوز مطالعه و بررسي باستان شناسي در مسير خط لوله انتقال آب در محوطه‌هاي باستاني رامهرمز را صادر کرده است. اين درحالي است که چنين مجوزي کاملا غيرقانوني بوده و اکنون يگان پاسداران رامهرمز مانع از فعاليت سازمان آب در محوطه‌هاي ياد شده است.
سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان خوزستان با ارسال نامه‌اي به فرمانداري شهرستان رامهرمز، يک شرکت خصوصي را جهت مطالعه و بررسي خط لوله انتقال آب اين شهرستان معرفي کرده است. اين درحالي است که خط لوله انتقال آب درست از روي محوطه‌هاي باستاني مي‌گذرد و معرفي چنين شرکتي تنها با مجوز رسمي پژوهشکده باستان‌شناسي مجاز است.
در نامه‌اي که از سوي رئيس سازمان ميراث فرهنگي استان خوزستان به شماره 8575/129/872 به مهندس "ايلخاص زاده"، فرماندار شهرستان رامهرمز ارسال شده آمده است: «احتراما، با عنايت به اجراي عمليات پروژه آبرساني سازمان آب و برق در شهرستان رامهرمز، به استحضار مي‌رساند شرکت مهندسين مشاور آثار پيمايش به استناد بند 2 مصوبه شماره 57840/ ت 29690 ه مورخ 4/12/1383 هيات محترم وزيران، جهت مطالعه و بررسي خط لوله انتقال آب به حضورتان معرفي مي گردند.»
اين نامه در تاريخ 17/11/87 به فرمانداري رامهرمز ارسال و رونوشت آن در تاريخ 25/11/87 به اداره ميراث فرهنگي رامهرمز فرستاده شد.
در ادامه اين نامه از فرمانداري رامهرمز خواسته شده است تا طي هماهنگي با ادارات و نهادهاي انتظامي شهرستان رامهرمز با شرکت آثار پيمايش که بر عمليات گودبرداري خط لوله آب نظارت دارند، همکاري و مساعدت لازم به عمل آيد.
نکته جالب آنکه در محل امضاء نامه ياد شده نام "صادق محمدي" رئيس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان خوزستان نوشته شده است، اما گويا نامه به امضاي شخص ديگري (تاجبخش، مسئول بخش توسعه مديريت سازمان ميراث فرهنگي خوزستان) رسيده است.
اين نامه در حالي ارسال شده است که پيش از آن هيچ هماهنگي با پژوهشکده باستان‌شناسي نشده بود.
سازمان ميراث فرهنگي استان خوزستان موظف است که شرکت ياد شده را به پژوهشکده باستان‌شناسي معرفي کند تا اين پژوهشکده پس از بررسي سوابق باستان‌شناسي شرکت ياد شده مجوز صادر کند.
طبق قانون ميراث فرهنگي؛ حتي کوچکترين عمليات بررسي و شناسايي بايد تنها با مجوز رسمي پژوهشکده باستان‌شناسي انجام شود. اما در اين نامه؛ سازمان ميراث فرهنگي استان خوزستان به شرکت آثار پيمايش مجوز بررسي و مطالعه باستان‌شناسي داده است. اين درحالي است که پژوهشکده باستان‌شناسي از صدور چنين مجوزي کاملا بي اطلاع بوده است.
اما داستان به همين‌جا ختم نمي‌شود. اين شرکت به طور غير قانوني اقدام به مطالعه مسير خط لوله کرد و در تاريخ 19/1/88 نامه‌اي به شماره 1332/آ پ / 7 خطاب به مدير اداره ميراث فرهنگي رامهرمز مي‌نويسد:
«احتراما با توجه به قرارداد في مابين اين شرکت و سازمان آب و برق و نامه ابلاغي ميراث فرهنگي خوزستان به آن اداره، بدين وسيله با توجه به مطالعات صورت پذيرفته اجراي جاده دسترسي مربوط به چاه‌هاي حفاري شده قديمي سازمان آب و برق و آب و فاضلاب رامهرمز در منطقه جوبجي که در مسيل (محل عبور سيلاب) و يک منطقه تپه ماهوري قراردارد، تحت نظارت نيروي ناظر اين مشاور، آقاي عالي‌پور بلامانع است.»
اين در حالي است که شرکت "مهندسين مشاور آثار پيمايش" به عنوان شرکتي که در حوزه باستان شناسي فعاليت مي‌کند به خوبي مي‌داند که صدور مجوز براي بلامانع بودن هرگونه پژوهش، کاوش و عمليات اجرايي در صلاحيت انحصاري پژوهشکده باستان شناسي کشور است و به تنهايي شرکتي مهندسي نمي‌تواند خطاب به رييس اداره شهرستان بلامانع بودن مطالعات تاريخي، فرهنگي را اعلام نمايد.
محوطه باستاني جوبجي که وسعتي قريب به 40 هکتار دارد محل کشف مقابر شاهزادگان ايلامي رامهرمز است که در سال 1386 و طي عمليات آب و فاضلاب با مقادي زيادي طلا کشف شد.
اين نامه در حالي ارسال شد که نماينده شرکت مهندسي آثار پيمايش مسير خط لوله را بررسي کرده و اجازه عبور مي‌داد. اما انجمن‌هاي ميراث فرهنگي رامهرمز با حضور در محوطه سرچشمه که در نامه شرکت مهندسين يادي از آن نشده متوجه آثار باستاني شدند و يگان پاسداران ميراث فرهنگي رامهرمز را مطلع کردند. اين اطلاع رساني منجر به توقف پروژه شد.
اين درحالي است که نماينده ياد شده اجازه داده بود که خط لوله آب از محوطه‌هاي باستاني سرچشمه نيز عبور کند.
درحال حاضر سازمان ميراث فرهنگي خوزستان بدون هماهنگي با پژوهشکده باستان‌شناسي مجوز بررسي و مطالعه داده است و ازسوي ديگر يگان پاسداران ميراث فرهنگي رامهرمز جلوي کار سازمان آب را در يکي از محوطه‌هاي اجازه داده شده گرفته است.
اين مجوز شبهات زيادي را به وجود آورده و هنوز معلوم نيست که چرا سازمان ميراث فرهنگي خوزستان چنين اقدامي کرده است.
طرح‌هاي بزرگ عمراني ازجمله سدسازي، اجراي پروژه نفت و گاز، کشاورزي، مخابراتي، جاده سازي، آب و برق و... در استان خوزستان باعث تخريب‌هاي بي‌شماري شده است.
در سال هاي اخير دولت براي انجام هرگونه پروژه عمراني مصوبه يي مبني بر استعلام از سازمان ميراث فرهنگي صادر کرده است تا با انجام مطالعات باستان شناسي و تعيين حريم در هنگام انجام پروژههاي عمراني، به محوطه هاي باستاني آسيبي وارد نگردد.
انجام اين پروژه‌ها با استعلام از ميراث فرهنگي و درنهايت صدور مجوز از پژوهشکده باستان شناسي به مرحله اجرا مي‌رسند. ولي گاهي اجراي بدون مجوز اين پروژه‌ها باعث مي‌شود که محوطه‌يي درمعرض خطر قرار گيرد. ضمن آنکه گاهي مشخص مي‌شود رسيدگي به استعلامي در سيستم اداري با وقفه مواجه مي‌شود ولي پروژه مورد نظر نيز با پيشرفت خود محوطه‌يي باستاني را به مخاطره مي‌اندازد.
