آیا ربات های هوشمند انسان ها را پشت سر خواهند گذاشت?
http://pnu-club.com/imported/2009/09/58.gif
تصور کنید رباتی وجود دارد که می تواند در را بازکند، پریز برق را پیدا کند و با اتصال به آن خودش را شارژ کند. ویروسهای کامپیوتری را تصور کنید که هیچ چیز جلودارشان نیست. به نظر می رسد اجرام پرنده ای که هنوز عده ای فکر می کنند به وسیله ی انسان هدایت می شوند، به زودی می توانند بدون نیاز به کنترل انسان، آدم بکشند.
روباتی که به طور خودکار شارژ می شود (Photo: Ken Conley/Willow Garage)
عده ای ازدانشمندان علوم کامپیوتر در عین حال که از پیشرفتهای هوش مصنوعی متحیر شده اند، مشغول بحث درمورد این نکته هستند که آیا باید برای تحقیقاتی که ممکن است منجر به از دست دادن کنترل انسان بر رباتها شود حد و مرزی معین کرد یا خیر؟
نگرانی دانشمندان از این جهت است که پیشرفت های بیشتر در این زمینه منجر به اختلال های اجتماعی و پیامدهای ناگوار می شود. بطورمثال، دانشمندان به تکنولوژی هایی از قبیل سیستم های پزشکی که قادر به برقراری حس عواطف انسانی با مریضان هستند، ویا کرم ها و ویروس های کامپیوتری که به هیچ طریفی نمی توان آنها را نابود کرد و میتوان گفت به مرحله پلیدی از هوش ماشینی دست پیدا کرده اند.
دانشمندان علم کامپیوتر متفق القول موافق هستند که تا تولد “هال” کامپیوتری که در فیلم ادیسه ی فضایی ۲۰۰۱ کنترل سفینه رو بدست گرفت راه زیادی باقی مانده است. نگرانی دانشمندان بی دلیل نیست. آنها می گویند پیشرفتهای تکنولوژی باعث از دست رفتن مشاغل بسیار زیادی در زمینه های مختلف و مجبور شدن بشر به فراگیری زندگی با ماشین که دائم در حال فرگیری رفتارهای انسان است می شود و بدین سان نیروی کار دگرگون خواهد شد.
پژوهشگران برجسته ی کامپیوتر، هوش مصنوعی و رباتیکس که در Asilomar Conference Grounds در مانتری بی در کالیفرنیا شرکت کرده بودتد، احتمال خلق یک سیستم اَبَرهوشمندِ مرکزیِ پیشرفته و این ایده را که اینترنت باعث پیدایش خودبخودی هوش و فکر می شود کنار گذاشتند. اما موافق بودند که ربات های کشنده خودگردن یا وجود دارند یا به زودی خواهند آمد.
هواپیماهای شکاری هوشمند که هم اکنون در افغانستان استفاده می شوند، فعلا برای هدایت شدن به انسان نیاز دارند
آنها به این نکته هم توجه داشتند که هوش مصنوعی پس از تکامل ممکن است مورد سوءاستفاده خرابکاران و جنایتکاران قرار بگیرد. تصور کنید چه کار هایی که یک جنایتکار با یک سیستم مصنوعی که می تواند مانند انسان صحبت کند و در پوشش انسان گنجانده شود، انجام دهد. چه اتفاقی می افتد اگر هوش مصنوعی برای استخراج داده های شخصی از گوشی های پیشرفته (امثال گوشی های موبایل و …) مورد استفاده قرار گیرد؟
پژوهشگران همچنین در مورد تهدید احتمالی مشاغل انسانی مانند ماشینهای خودران، کمکیار شخصیِ نرم افزاری، و ربات های سرویس دهنده در منزل هم بحث کردند. اتفاقا ماه پیش یک ربات سرویس دهنده به وسیله ی Willow Garage در سیلیکن وَلی ساخته شد و ثایت کرد که قادر به پیمایش دنیای واقعی است. (مانند حرکت، باز و بسته کردن درها و حتی شارژ کردن خود!)
یک گزارش از این کنفرانس خصوصی که در تاریخ ۲۵ فوریه برگزارشد، قرار است امسال منتشر شود.
این کنفرانس توسط اتحادیه ای برای پیشرفت هوش مصنوعی برگزار شد. این گروه تعمداً محل کنفرانس را اسیلومار انتخاب کردند تا یک واقعه ی برجسته در تاریخ علم را یادآوری کرده باشد. در سال ۱۹۷۵، زیست شناسان پیشروی جهان در اسیلومار ملاقات کردند تا در مورد توانایی جدیدی بحث کنند که می تواند با تبادل مواد ژنتیکی در بین اندامها به زندگی شکل دیگری دهند. پیرو نگرانیهای ناشی از احتمال خطرات بیولوژیکی و مسائل اخلاقی، پژوهشگران بعضی موارد از آزمایش های خاص را متوقف کردند. کنفرانس، خط مشی مطالعات DNA نوترکیب را مشخص کرد و بدین ترتیب پژوهشگران را به ادامه آزمایشها ترغیب کرد.
جلسه ای هم برای آینده ی هوش مصنوعی توسط Eric Horvitz، یک پژوهشگر شرکت مایکروسافت، که هم اکنون ریاست اتحادیه را بر عهده دارد، برگزارشد . او عقیده دارد دانشمندان علم کامپیوتر باید به اوهام شکل گرفته حول ماشبنهای اَبَرهوشمند و سیستمهای هوش مصنوعی که دیوانه وار بکار خواهند افتاد واکنش نشان دهند.
ایده ی یک “انفجار هوش” اتفاقی که در آن ماشینهای هوشمند می توانند حتی ماشینهای هوشمندتر از خود را طراحی کنند به وسیله ی یک ریاضی دان به نام I. J. Good در سال ۱۹۶۵ مطرح شد. بعدها در مباحث علمی و رمانهای علمی تخیلی، یک پژوهشگر کامپیوتر به نام Vernor Vinge این فکر را بر سر زبانها انداخت که زمانی فرا می رسد که انسانها ماشینهای هوشمند تر از خود خواهند ساخت و این اتفاق منجر به تحول آنچنان سریعی می شود که بشر به پایان عمر خود می رسد. او این تغییرات را منحصر بفرد خواند.
این تصویر که بارها در بعضی از فیلمها و نوشته ها هم نمایش داده شده، توسط بعضی از دانشمندان مانند William Joy یکی از پایه گزاران Sun Microsystems، محتمل و اعصاب خورد کن توصیف شده است. دیگر کارشناسان تکنولوژی، از جمله Raymond Kurzweil، از پیدایش ماشینهای اَبَرهوشمند استقبال کردند و می گویند آنها می توانند پیشرفتهای زیادی در زمینه افزایش طول عمر و تولید ثروت به ارمغان بیاورند.
آرمان شهر از نوع آقای Kurzweil ذهنها را در سیلیکون ولی به خود مشغول کرده است. همین تابستان، یک موسسه به نام Singularity University شروع به ارائه ی دروس برای ایجاد آمادگی گروهی کرده است تا پیشرفت را هدایت کند و به جامعه در راستای ‘ساختن’ با این آرمان شهر و با پیچیدگیهای آن کمک کند.
دکتر Horvitz می گوید: “من فکر می کردم دیر یا زود ما باید به نوعی نگرانی فزاینده ی مردم را درمورد افزایش بی رویه ی ماشینهای هوشمند بررسی یا حداقل ابراز کنیم” گزارش A.A.A.I تلاش خواهد کرد تا احتمال از دست دادن کنترل بشر بر روی هوش مبتنی بر کامپیوتر را بررسی کند. دکتر Horvitz می افزاید: “این گزارش همچنین مسائل اجتماعی، اقتصادی، قانونی، و اخلاقی این ماشیتها را بررسی می کند. علاوه بر این، تغییرات پیش رو در تعامل انسان و کامپیوتر موشکافی می شود. به عنوان مثال، چگونه می توان رابطه با یک ماشین را به عنوان زوج یا همسر تعریف کرد؟”
وی اضافه کرد: “تلاش این مجمع در راستای ارائه ی خط مشی مشخصی به پژوهشگران بوده است تا آنها بتوانند با پیشرفتهای علمی به ارتقای جامعه کمک کنند، نه این که به یک فاجعه ی تکنولوژیک منتهی شوند. به عنوان نمونه برخی از پژوهشها ممکن است در آزمایشگاه هایی تحت تدابیر شدید امنیتی انجام شوند.”
جلسه ای که در ارتباط با هوش مصنوعی برگزارشد می تواند برای آینده این رشته پراهمیت باشد. Paul Berg که از برگزارکنندگان جلسه سال ۱۹۷۵ در اسیلومار بود و جایزه نوبل در رشته شیمی را در سال ۱۹۸۰ دریافت نمود، گفت “برای جامعه علمی خیلی مهم بود که عموم را قبل از اینکه هشدارها و مخالفت ها جدی شوند، درگیر مسئله کند. همانطور که در مورد قضیه مواد غذایی ژنتیکی (G.M.O) این اتفاق اقتاد و شرایط دشوار و پیچیده ای رغم خورد.
Tom Mitchell از اساتید هوش مصنوعی و فراگیری ماشین در Carnegie Mellon University گفت”جلسه ماه فوریه نظر او را تغییر داده است. من قبل از جلسه خیلی به آینده هوش مصنوعی خوش بین بودم ودر این فکر که پیش بینی های Bill Joy و Ray Kurzweil دور از واقعیت هستند. این جلسه مرا متقاعد ساخت که صریحتر درباره ی مشکلات، از قبیل جمع آوری داده های شخصی که به طور وسیع صورت خواهد گرفت، صحبت کنم.
به رغم نگرانیهای او، آقای Horvitz امیدوار است که تحقیقات هوش مصنوعی برای بشر سودمند خواهدبود و حتی شاید بتواند کاستی های بشر را جبران کند. او به تازگی یک سیستم نرم افرازی را طراحی و معرفی کرده است که از بیماران راجع به علائم بیماریشان می پرسد و به آنها با عواطف انسانی پاسخ می دهد. وقتی مادری گفت فرزندش از اسهال رنج می برد، صورت روی نمایشگر گفت: “اُه، با شنیدن این خبر متاثر شدم”. یک پزشک بعدها به آقای Horvitz گفت که برایش خیلی جالب است که این سیستم به احساسات انسانی پاسخ می دهد. من برای این کارها وقت ندارم.
