-
درباره مهدی آذریزدی
درباره مهدی آذریزدی
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
مهدی آذریزدی نویسنده پیشکسوت ادبیات کودک و نوجوان و خالق مجموعه کتابهای "قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب صبح روز پنج‌شنبه 18 تیر ماه درگذشت.
پيکر خادم القرآن، خالق داستان هاي خوب براي بچه هاي خوب روز شنبه، 20 تيرماه ساعت 8 و 45 دقيقه از مقابل خبرگزاري قرآني ايران(ايکنا) به سمت قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) تشييع شد.
آذريزدي که چندي پيش از يزد به کرج آمده بود و با فرزندخوانده خود زندگي مي کرد، پس از جراحي پا، به علت عفونت ريه و کهولت سن در بيمارستان بستري بود. پيش از اين نيز آذريزدي دهم تيرماه به منظور ايجاد مجرايي از ناحيه‌ي گلو براي تنفس بهتر و کار گذاشتن دستگاه مخصوص براي تنفس، تحت عمل جراحي قرار گرفته بود. اين نويسنده توانا صبح پنج‌شنبه، 18 تيرماه در سن 87سالگي در بيمارستان آتيه تهران درگذشت.
مهدي آذريزدي در سال 1301 درخرمشاه از توابع استان يزد بدنيا آمد. بيش از 20 عنوان کتابي كه مهدي آذر يزدي براي كودكان، طي نيم قرن اخير نوشته، با استقبال گسترده مخاطبان كتاب‌هاي كودك ونوجوان در ايران روبرو شده است؛ به نحوي كه كتاب‌هاي او را از جمله پر تيراژترين كتاب‌هاي تاريخ ادبيات كودك ايران مي‌دانند. آثاري از جمله «قصه‌هاي خوب براي بچه‌هاي خوب»، «قصه‌هاي تازه از کتاب‌هاي کهن»، «گربه‌ي ناقلا»، «گربه‌ي تنبل»، «مثنوي» (براي بچه‌ها)، «مجموعه‌ي قصه‌هاي ساده» و تصحيح «مثنوي» مولوي (براي بزرگسالان) از اين نويسنده به يادگار مانده‌اند.
در اين ميان كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان در سال 1380 به قلم «اسدالله شكرانه»، كتابي از زندگي و خاطرات اين پير ادبيات كودك با عنوان «از حوالي ديروز» منتشر كرد كه تنها كتاب موجود درباره زندگي و آثار آذر يزدي است.
نويسنده اين كتاب، راز ماندگاري آثار آذر يزدي را ايراني انديشي و خوب انديشي دانست و گفت: او نويسنده‌اي متعهد و امين بود و نوشته‌هايش مورد اعتماد خانواده‌ها و كودكان قرار مي‌گرفت و ايراني بودن در آثارش موج مي زد. آذر يزدي در زماني كار را شروع كرد و قصه‌هايي را از منابع ادب فارسي انتخاب و به شيوه نوين بازنويسي كرد كه كمتر كسي به اين عرصه توجهي نشان داده بود.
شكرانه ادامه داد: هنرمنداني در طول تاريخ ماندگار شده‌اند كه هنر خود را با سختي و سخت كوشي‌هاي فردي به دست آورده‌اند و به نظر من آذر يزدي از چهره هاي ماندگار اين سرزمين است.
انجمن نویسندگان کودک و نوجوان به مناسبت درگذشت مهدی آذریزدی بیانیه‌ای ارائه و در آن از وی به عنوان نویسنده‌ای که "موی خود را سپید کرد تا ادبیات کودک ایران سپید روی باشد" یاد کرد. در ادامه این بیانیه چنین آمده است: او به عنوان یکی از پیشگامان راهگشای ادبیات کودک ایران با سخت کوشی و اندوخته فردی و تجربه ، کار بازنویسی و راه بازآفرینی از متون ادبی کهن را با نثری روان و خوش خوان برای نویسندگان نسل بعدی گشود و موی در این راه سپید کرد تا ادبیات کودک ایران سپید روی و سر بلند باشد.
شهرام اقبال زاده نویسنده و پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان نقش مهدی آذر یزدی را در ایران بیش و پیش از همه به نقش هانس کریستین اندرسن برای اروپاییان شبیه دانست و گفت: همانطور که اندرسن با بازنویسی و در واقع بازآفرینی متون کهن، آنها را برای بچه‌ها خواندنی و شنیدنی می‌کرد و در واقع افسانه‌های نو می‌آفرید آذریزدی هم با استفاده از متون کهن اعم از دینی و ادبی همان نقشی را ایفا کرد که اندرسن . وی (متون کهن) را به مسیری هدایت کرد تا با زبانی ساده و روان و خوشخوان مجدداً برای کودکان خوانده شوند.
اقبال زاده با اشاره به زندگی دشوار زنده‌یاد آذریزدی در دوران کودکی اضافه کرد: او زندگی‌اش را وقف ادبیات کودک کرد و با ساده‌سازی و ساده زیستی و فداکاری و فرهنگ سازی و جریان‌سازی در ایجاد نهادی برای ادبیات کودک نقش محوری ایفا کرد و به خاطر قشری گری و تحجر موجود در فضای خانوادگی خودش و به دلیل کودکی سرکوب شده‌اش و اینکه او حتی نتوانست تحصیل کند، در بزرگسالی در حوزه ادبیات کودک به صورتی آگاهانه کاری کرد که کمتر نویسنده‌ای می‌توانست و می‌تواند بکند.
اسد الله شکرانه نیز گفت: كه عشق آذر يزدي به خواندن و محروميت از آن به دليل مخالفت والدينش، باعث شد تا او در آغاز چهارمين دهه از زندگي خويش و با به دست آوردن فرصتي مناسب، اين محروميت را با نوشتن براي بچه‌ها جبران كند تا نسل‌هاي بعد از او كتاب‌هاي خوبي براي خواندن داشته باشند.
نکته غم انگیز اینجاست که آذریزدی این اواخر ارتباطش را با بسیاری جاها قطع کرده بود. شهرام اقبال زاده با اشاره به ویژگی‌های شخصیتی آذریزدی گفت: آذر یزدی کسی بود که هرگز به دنبال قدرت و ثروت و دغل و دروغ نرفت و در واقع یکی از ویژگی‌های مهم‌اش صداقت و صراحت بیانش بود که چند ماه پیش در یکی از آخرین نامه‌هایش به انجمن ـ هنگامی که ما می‌خواستیم مراسم بزرگداشتی برایش برپا کنیم ـ تاکید کرده بود که "دیگر هیچ مراسم بزرگداشتی دل من را خوش نمی‌کند و می‌خواهم در عسرت و تنهایی زندگی‌ام را ادامه دهم".
این پژوهشگر ادبیات کودک تاکید کرد: این رویکرد آذریزدی به خاطر این بود که او می‌خواست از هر نوع دروغ و تملق و چاپلوسی به دور باشد و البته این عزلت با بی‌توجهی به جامعه و مخصوصاً کودکان همراه نبود.
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
سوالی که مطرح می شود این است که آیا آذریزدی جزو شایسته‌ها نبود و نیست؟
اقبال زاده در ادامه به نامه‌ای گلایه آمیز که مهدی آذریزدی حدود هشت ماه پیش در انتقاد از عدم صدور مجوز انتشار یکی از پژوهش‌هایش درباره مولانا نوشته بود، اشاره کرد و گفت: او سال‌ها دست به کار نوشتن کتابی پژوهشی درباره مولانا بود اما سال گذشته در سال مولانا اجازه چاپ این اثر داده نشد. البته مسلماً بزرگانی خواهند گفت که "آذریزدی نویسنده‌ای مسلمان بود و از معنویات می‌نوشت" اما واقعاً چرا در زمان حیات او اجازه چاپ این اثر داده نشد. همین برخوردها موجب شد که آذریزدی با دلی آذرده و رنج و اندوهی ناگفتنی و البته به دور از ریب و ریا از میان ما رفت.
دبیر انجمن نویسندگان کودک و نوجوان در ادامه از برگزاری مراسمی در نکوداشت استاد آذریزدی خبر داد و گفت: همانطور که گفتم ما چندی پیش می‌خواستیم مراسم بزرگداشتی در زمان حیات وی برپا کنیم که به دلیل دلتنگی‌های وی و در واقع مخالفتش، این مراسم برگزار نشد و حتماً آن را در آینده نزدیک برپا می‌کنیم. فردا در جلسه هیئت مدیره انجمن برگزاری این مراسم مطرح می‌شود و اگر توان و امکان مالی داشته باشیم علاوه بر این مراسم یادنامه آذریزدی را هم تدوین و منتشر می‌کنیم.
اسد الله شکرانه با اشاره به مجموعه دست نوشته‌هاي منتشر نشده آذر يزدي، به ويژه كوشش‌هاي او براي انتشار واژه نامه اصطلاحات يزدي اظهار اميدواري كرد اين نوشته ها با همت دوستان محقق وي منتشر شود و افزود: آتش وجود دنيايي آذر يزدي خاموش شد، ولي آتش روح آذر يزدي پيوسته روشن خواهد ماند.
روانش شاد.
