ايران موفق به بتن ريزي در دماي ١٨ درجه زير صفر شد
پژوهشگران ايراني براي اولين بار در جهان به فناوري توليد بتني دست يافتند كه قابليت استفاده در دماي ١٨ درجه زير صفر را دارد.مهندس حسين الزماني، مدير پروژه، با اعلام اين خبر مي افزايد: اين فناوري منحصر به فرد كه در داخل ثبت شده است، مراحل ثبت جهاني در آمريكا را مي گذراند.
با استفاده از اين فناوري، بتن در نصف مدت معمول لازم يعني ١٤ روز به مقاومتي ٥/٢ برابر بتن هاي معمول مي رسد. بتن هايي كه در حال حاضر استفاده مي شود، فقط در دماي بالاي ١٦ درجه سانتي گراد قابل ساخت است و عمل آوري نيز ٢٨ روز به طول مي انجامد.
عضو مركز تحقيقات صنايع دفاعي با اشاره به اين مسئله كه به اذعان كارشناسان داخلي و خارجي، اين بتن باعث ايجاد انقلابي در صنعت ساختمان سازي و پروژه هاي عمراني مثل ساخت سد و فرودگاه در مناطق سردسير مي شود، مي افزايد: دستيابي به اين فناوري ،شگفتي ناسا را نيز برانگيخته به طوري كه اين سازمان فضايي از آن به عنوان گامي در جهت ساخت سازه هاي فضايي در خارج از جو زمين و كرات ديگر نام برده است.
اين بتن كه از انجمن هاي تخصصي ايراني و نيز انجمن بتن آلمان تاييديه گرفته، توجه مقامات روسي را نيز به خود جلب كرده است چرا كه روسيه با تلاش هاي بسيار توانسته است بتن ريزي را فقط در دماي ٤ درجه زير صفر امكان پذير سازد.«الزماني» كه دارنده مقام اول تاليف در رشته بتن است، تصريح مي كند: كه باوجود داشتن ١٨ مقام كشوري در زمينه بتن هنوز نتوانسته است از بنياد ملي نخبگان معرفي نامه اي براي گذراندن خدمت سربازي در مركز تحقيقات صنايع دفاعي و ادامه پروژه هايش در اين مركز بگيرد.
مهندس حسين الزماني، متخصص بتن و مدير معاونت پژوهش مركز ملي مقاوم سازي مي گويد: كار روي ساخت بتن منحصر به فردي كه در دماي ١٨ درجه سانتي گراد زير صفر قابليت استفاده در پروژه هاي ساختماني را دارد، ٣ و نيم سال پيش آغاز شد. اكنون كسب اين موفقيت يكي از دستاوردهاي جنبي پروژه است. نتيجه اصلي پروژه حدود ٢ سال ديگر مشخص مي شود كه مربوط به يك پروژه بزرگ نظامي است.
وي كه در مركز تحقيقات وزارت دفاع نيز پروژه هاي عظيم ديگري را در دست اجرا دارد، مي افزايد: در اين پروژه، سيماني با نرمي بالا و پودري توليد شده است كه آن را با مواد و عناصري مانند سيليس فعال و غني سازي كرده ايم كه اين امر باعث شده است بتن در ١٨ درجه سانتي گراد هم قابل عمل آوري با حفظ تمامي خواص باشد چون بتن هاي معمولي فقط در دماي بالاي ١٦ درجه سانتي گراد فعال است و در پايين تر از اين دما مهندسان
ناظر اجازه بتن ريزي نمي دهند، چون چسبندگي آن كم مي شود. بتن براي سخت شدن نياز به دمايي به نام هيدراتاسيون دارد كه در اين دما فعل و انفعالات شيميايي باعث سخت شدن آن مي شود. بعد كه قالب ها از بتن باز شود، مدت ٢٨ روز طول مي كشد تا بتن به طور كامل سفت و سخت شود كه به اين مرحله عمل آوري بتن مي گويند. در طول اين مدت براي ايجاد حرارت و واكنش هاي لازم آب به بتن اضافه مي شود بعد از اين ٢٨ روز بتن، سختي لازم را براي انجام كارهاي ديگر ساختمان سازي پيدا كرده است.
براي عمل آوري بتن مدت زمان لازم و استاندارد براي ساختمان سازي ٢٨ روز است. چرا كه در كمتر از اين مدت و همچنين پايين تر از دماي ١٦ درجه سانتي گراد بتن مقاومت لازم را كه ٢٤٠ كيلوگرم بر سانتي مترمربع است، پيدا نمي كند. ٣٠ تا ٤٠ درصد مقاومت بتن بستگي به دماي مناسب آن يعني بالاتر از ١٦ درجه سانتي گراد دارد. اما بتن جديد ابداعي محققان ايراني علاوه بر اين كه در دماي ١٨ درجه سانتي گراد زير صفر قابليت عمل آوري را دارد، در مدت ١٤ روز به سختي و مقاومت لازم مي رسد.
وي تاكيد مي كند: تاكنون تنها روسيه توانسته است با ساخت سيماني خاص دماي بتن ريزي را فقط تا ٤ درجه سانتي گراد زير صفر كاهش دهد. در مناطق سردسير و يخ بندان هزينه بتن ريزي بسيار بالا مي رود، چون بايد از امكانات و ابزار لازم براي فراهم كردن دماي هيدراتاسيون بتن استفاده كرد.
در حالي كه ما براي نخستين بار در جهان با ساخت يك سيمان غني شده، دماي بتن ريزي را تا ١٨ درجه سانتي گراد زير صفر كاهش داده ايم و اهميت اين دستاورد به حدي بود كه فيلمي از مراحل مختلف پروژه در شبكه ٢ روسيه پخش شد. همچنين زماني كه مستندات پروژه را به موسسه بتن آلمان ارسال كرديم، اين موسسه پس از تاييد آن، به من به عنوان مدير پروژه، دكتراي افتخاري در اين زمينه اعطا كرد.
مهندس الزماني مي افزايد: مركز تحقيقات ملي مقاوم سازي ايران پس از ٢ ماه با انجام آزمايش هايي، پروژه را مورد تاييد قرار داد. اين پروژه به دليل اهميت بالا و منحصر به فرد بودن، در حال حاضر مراحل ثبت جهاني را در آمريكا مي گذراند. البته ناگفته نماند كه اختراع مذكور ثبت داخل شده است.
عضو مركز تحقيقات صنايع دفاعي در خصوص ميزان حمايت وزارت خانه هايي مثل علوم، از اين پروژه مي گويد: در مورد اين پروژه هيچ نهادي كمك نكرده است و تاكنون ٢٣ ميليون تومان هزينه آن را خود پرداخته ام.
الزماني كه ٤ مقاله در كنفرانس جامعه مهندسان عمران آ مريكا ارائه كرده است، مي گويد: پس از ١٢ سال اولين ايراني بودم كه موفق شدم در اين سازمان مقاله ارائه دهم.
هر چند پذيرفته شدن اين مقاله ها بازتاب خوبي در داخل داشت ولي هنوز هيچ نهادي كاري براي من انجام نداده است. به عنوان مثال من از ابتداي اسفند بايد خدمت سربازي بروم كه اين امر مشكل بزرگي براي ادامه پروژه هايم محسوب مي شود. در حال حاضر از آ مريكا، آلمان، چين و روسيه دعوت نامه براي ادامه تحصيل و فرصت تحقيقاتي دارم ولي مي خواهم كارهايم را در ايران انجام دهم. مسئولان در ايران از حمايت نخبگان و پژوهشگران بسيار سخن مي گويند ولي وقتي به مرحله عمل مي رسد، از انجام كوچك ترين كاري خودداري مي كنند.
من ٢ پروژه ملي را به انجام رسانده ام كه نمي توانم به دلايل امنيتي آن ها را بازگو كنم ولي با اين حال هنوز نتوانسته ام از بنياد نخبگان معافيت سربازي بگيرم. هر چند حاضر شده ام در مركز تحقيقات صنايع دفاعي علاوه بر گذراندن سربازي پروژه هايم را نيز ادامه بدهم. وزارت دفاع از من حمايت مي كند ولي بنياد نخبگان هنوز كاري انجام نداده و تسهيلاتي فراهم نكرده است.
حتي به من معرفي نامه اي نمي دهد كه بتوانم در مركز تحقيقات وزارت دفاع پروژه ام را در دوران سربازي ادامه دهم.
الزماني كه داراي جايگاه اول تاليف در كشور در زمينه بتن نيز مي باشد، در خصوص پروژه اش مي گويد: اين پروژه يك بار با شكست كامل مواجه شد ولي دوباره آن را با كمك متخصصاني در رشته شيمي، معدن و هسته اي آغاز كردم و با وجود مخالفت هاي بسيار ادامه دادم و بالاخره به نتيجه رسيدم.
در حال حاضر به دليل سردي هوا در غرب و شمال غرب كشور، بسياري از پروژه هاي ساختماني مي خوابد. حتي در برخي از مناطق فقط ٢ ماه از سال امكان كار وجود دارد ولي با استفاده از اين سيمان در ١٢ ماه سال مي توان پروژه هاي عمراني را با موفقيت اجرايي كرد.
به گفته الزماني، براي اولين بار در جهان با توليد اين سيمان غني شده توانسته ايم بتن سازي را در دماي ١٨ درجه سانتي گراد زير صفر امكان پذير كنيم. البته با اضافه كردن موادي به اين بتن مثل ضديخ، امكان فعال سازي آن در دما هاي پايين تر از ١٨- درجه سانتي گراد هم امكان پذير است.
با سيمان پودري ابداعي مي توان طي حداكثر ١٤ روز (نه ٢٨ روز) مقاومت بتن را به حد مناسب رساند. با استفاده از يك سري افزودني ها و اضافه كردن آن ها به اين سيمان پودري در اين درجه حرارت پايين، واكنش ها به قدري گرمازا مي شود كه دماي لازم براي هيدراتاسيون بتن فراهم مي شود.
از سوي ديگر استفاده از اين سيمان در بتن ريزي مقاومت آن را ٥/٢ برابر افزايش و ميزان سايش بتن را در برابر عوامل فيزيكي و شيميايي كاهش مي دهد. بنابراين مشكلاتي كه هم اكنون در دريچه هاي سد، سازه هاي نظامي و باندهاي فرودگاه ها، در اثر سايش بتن به وجود مي آيد، بسيار كم مي شود.
عضو مركز تحقيقات صنايع دفاعي مي گويد: ناسا از اين طرح پژوهشي به عنوان گامي در جهت تحقق ساخت سازه هاي فضايي در خارج از جو زمين ياد و تقاضاي ارسال مستنداتي از آ ن براي انتشار در سايت ناسا كرده است. وي كه داراي ١٨ مقام كشوري در عرصه بتن است ، خواستار حمايت بيشتر مقام ها و مسئولان دولتي از پژوهشگران براي تجاري سازي پروژه ها مي شود و مي افزايد: اگر پروژه هاي پژوهشي كاربردي نشود، تاثيري در بهبود وضعيت جامعه نخواهد داشت.
