آداب و رسوم مراسم جشن عروسی ایرانی
“برای زندگی با تو در هر لحظه و در هر مکان به تو وفادار خواهم بود، آیا قبول می کنی که با من زندگی کنی همانطور که من با تو زندگی می کنم؟”این ها جملاتی هستند که داماد در مراسم جشن عروسی ایرانی تحت عنوان “عقد” به عروس می گوید. آداب و سنت نمادین مراسم ازدواج ایرانی از دوره زرتشتیان به یادگار مانده است و درون کشور و حتی سایر کشورها، ایرانیان با این آداب و رسوم زندگی خود را آغاز می کنند. هر چند این مراسم مانند سایر مراسم ازدواج نمادهایی برای سلامتی، شادی و موفقیت و پیروزی عروس و داماد را شامل می شود، از همه مهمتر این مراسم سک المان فرهنگی نیز محسوب می شود.این المان های به ظاهر سنتی به زیبایی هر چه تمام تر با زندگی مدرن امروزی آمیخته شده اند. مراسم عقد در فضای باز یا درون اتاقی با دکوراسیونی ویژه با پهن کردن سفره ای بر روی زمین یا چیدن اقلام بر روی یک میز با ارتفاع کم تحت عنوان “سفره عقد” صورت می پذیرد.
بر طبق سنت، این سفره رو به شرق، محل طلوع آفتاب، چیده می شود. در نتیجه عروس و دامادی که بر سر سفره عقد خواهند نشست، رو به نور خواهند بود. معمولا مهمانان شامل اعضای خانواده، فامیل و دوستان نزدیک می شوند که به عنوان شاهد در مراسم عقد حضور می یابند. در اکثر مراسم امروزی، زوج ها ترجیح می دهند که مراسم عقد و عروسی آنها در یک روز برگزار شود. معمولا عمل عقد توسط یک فرد روحانی تائید شده یا یک دوست یا عضو فامیل مورد قبول و قابل اعتماد انجام می شود.از عروس سه بار پرسیده می شود که آیا داماد را به همسری می پذیرد و در بار سوم او با گفتن “بله” رضایت خود را می تواند نشان دهد. این کار به این دلیل انجام می شود چون که عروس علاقه ندارد که نشان دهد اشتیاق فراوانی برای این کار دارد و به داماد هم یادآور می شود که او کسی است که درخواست می کند.سفره عقد معمولا شامل اقلام زیر می باشد اما آیینه و یک جفت شمعدان از موارد ضروری هستند که بعدا در منزل شخصی این زوج نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
تعدادی از دوستان زوج جوان که مونث باشند یک پارچه بر روی سر زوج جوان نگه می دارند و دو نفر دیگر دو قطعه قند (کله قند) را بر سر آنها به یکدیگر می سابند که نماد سرازیر شدن شیرینی در زندگی آنها می باشد. در نهایت نیز زوج مذکور با فرو کردن انگشت خود در عسل و گذاشتن در دهان یکدیگر زندگی شیرین خود را آغاز می کنند.
اجزای سفره عقد
یک پارچه مجلل (ترمه)پارچه مورد استفاده قرار گرفته به عنوان سفره عقد معمولا طبق سنت از مادر به دختر به ارث می رسد که یک پارچه مجلل تحت عنوان ترمه برای این کار استفاده می شود که با قطعات طلایی رنگ تزیین شده و بهترین نوع آن در شهر کاشمر تولید می شود.آئینه بخت و یک جفت شمعدانشمعدان ها نمادی از عروس و داماد هستند و نماد روشنی آینده آنها درون آئینه می باشد. این اقلام نمادی از روشنایی و آتش هستند که در زمان زرتشتیان المان های بسیار مهمی محسوب می شدند. زمانی که عروس در کنار داماد می نشیند اولین چیزی که داماد در آئینه می بیند باید تصویر عروس باشد.یک سینی حاوی 7 ادویه و گیاه رنگی (سینی آطل و باطل)این سینی باعث می شود زوج جوان و زندگی آنها در برابر دید بد نظر در امان بماند و افکار شیطانی را از زندگی آنها دور کند. این سینی از 7 المان در 7 رنگ تشکیل شده است:خشخاش – برنج – سبزی خشک – نمک – رازیانه – چای – کندرنان سنگکبر روی این نان کلمه “مبارک باد” با خط خوشنویسی نوشته شده است که معمولا این نوشته با زعفران، دارچین، رازیانه یا یک ماده براق نوشته می شود. این المان نیز نمادی برای موفقیت و پیروزی زندگی زوج جوان در آینده می باشد.سبدی تزئین شده از تخم مرغ، بادام، گردو و فندق رنگ شده به رنگ طلائیاین المان نماد باروری است.
سبدی پر از انار یا سیبظرفی از انار یا سیب برای آینده ای شاد.انار یک میوه بهشتی محسوب می شود و سیب نماد خلقت الهی بشر است.
یک فنجان گلابیک ظرف گلاب گرفته شده از یک گل مخصوص ایرانی به نام “گل محمدی ” برای معطر کردن فضا
کاسه پر شده با “شاخه نبات”یک کاسه پرشده از شاخه نبات برای شیرینی بخشیدن به زندگی تازه عروس و داماد
یک منقل به هراه ذغال برای اسپند دود کردناین مسئله در زمان زرتشتیان بسیار مرسوم بوده است و مردم آن زمان بر این باور بودند که با این کار می توان شیطان و افکار شیطانی را از زندگی دور نگه داشت و سلامتی و شادی را در زندگی به ارمغان آورد.یک کاسه سکه طلانماد ثروت و موفقیت است
یک پارچه از جنس ابریشم یا هر جنس مرغوب دیگراین پارچه را بالای سر زوج جوان نگه می دارند که معمولا این کار توسط اقوام متاهل که مونث هستند انجام می شود.(اغلب دوستان نزدیک عروس یا اعضای خانواده او و گاهی اوقات افراد از پیش تعیین شده توسط عروس این مسئولیت را به عهده می گیرند.)دو کله قند کوچکاین کله قند ها ساخته شده از شکر به هم فشرده می باشند و بالای سر عروس و داماد به هم ساییده می شوند (بر روی پارچه ای که بالای سر آنها نگه داشته شده است) که بارانی از شیرینی بر سر آنها سرازیر کنند که نماد شادی و شیرینی زندگی آنهاست.یک فنجان عسلبه منظور شیرینی بخشیدن به زندگی بلافاصله بعد از اینکه به طور رسمی ازدواج آنها ثبت شد، هر یک از زوج ها انگشت کوچک خود را درون عسل فرو کرده و در دهان یک دیگر قرار می دهند و پس از آن یکدیگر را می بوسند.کتاب مقدس (قرآن) یا یک نسخه فال حافظکه این المان می تواند مجموعه ای از اشعار عاشقانه و شاد یا کتابی مقدس و دینی باشد.
مجموعه ای از شیرینی و شکلاتاین مجموعه به منظور توزیع در بین مهمانان پس از مراسم با هدف تقسیم شادی و شیرینی زندگی خود با عزیزانشان ایجاد می شود. بعد از مراسم مهمانان نزد زوج جوان آمده و به آنها تبریک و شاد باش می گویند. هدایایی که به این زوج می دهند معمولا طلا و جواهر یا پول می باشد. پس از آن زوج جوان و مهمانانشان به “مراسم میهمانی” رفته و مشغول خوردن غذاهای سنتی ایرانی، گوش دان به موسیقی و رقص با یکدیگر می شوند و از اوقات خوشی که دارند لذت می برند.برای برگزاری مراسم عروسی خود از صفحه تشریفات مجالس و تالار عروس مجموعه ایران ود دیدن فرمایید.
