زندان یا آموزشگاه نیکی ها

مقام معظم رهبری در دیدار مسئولان دستگاه قضایی ، ضمن ابراز نگرانی راجع به وضع موجود زندانها و خوب برشمردن سياست حبس زدايي تاکید کردند : وجود زندان نيز يك واقعيت است كه بايد با مديريت صحيح، زندان به آموزشگاه نيكي ها تبديل شود.
تبدیل زندان به یک مرکز تربیتی و آموزشی که اولین بار توسط امام خمینی ره مطرح شد، در واقع اندیشه ای برگرفته از معارف والای فقه آل محمد صلی الله علیه واله وسلم است و تصمیم خردمندانه مجلس شورای اسلامی در دهه 70 برای انتزاع کامل زندانها از پلیس و ایجاد یک سازمان مستقل در جهت هدایت ، سیاستگذاری و هدایت زندانها ناظر به همین اندیشه و فرهنگ والای قرآنی است. اینکه این سازمان جدیدالتاسیس تا چه حد برای تحقق مبانی تربیتی و اصلاح مجرمان موفق بود به یک بحث مستقل تحقیقی ، جامع و مستند نیازمند است اما اشاره حکیمانه رهبری به مدیریت صحیح و نارضایتی ایشان از وضع موجود زندانها ، هشداری است برای قوه قضائیه تا هرچه زودتر به تغییر ساختار موجود زندانها و تبدیل آن به محیط آموزشی بیاندیشد.

اینجانب در اواخر سال 81 طی مقاله ای در نشریه ماوی (نشریه داخلی قوه قضائیه) با عنوان پارادوکسیکال زندانبانی به شرح کامل وضعیت زندانها و نحوه مدیریت بر زندانها پرداخته و پیشنهاداتی را برای برون رفت از وضع موجود ارائه کردم . این پیشنهادات بعد ها و در تیر ماه 82 طی یادداشتی در روزنامه حمایت نیز منتشر و از خوانندگان و صاحب نظران خواسته شد تا راجع به آنها اعلام نظر کنند.
برداشته شدن حصارها و محدوديتهاي امنيتي و انتظامي از ساختار فيزيكي زندانها و طراحی سیستمی جدید و آموزشی براي حفظ نظم و مقررات و نگهداري مطلوب محكومان، به غیر از افراد سابقه دار ، شرور ، پر خطر و ناهنجار و همچنین تغییر نظامات فکری قضائی و امنیتی در فرآيندهاي نگهداري محكومان و متهمان، به انگاره های تربيتي و فرهنگي و ملحوظ داشتن آن در قوانين و مقررات بصورتي نظام مند از جمله آن پیشنهادات بود .
در پايان یادداشت مذکور تاکید شد؛ "از آنجا كه تجربه دو دهه بعد از پيروزي انقلاب و تجربه انبوه ساير كشورهاي توسعه يافته جهان، ثابت كرده است كه نگهداري زندانيان در محدوده تاريك امنيتي و انتظامي هپچ كمكي به اصلاح و تربيت آنان نمي كند و برخوردهاي خشن جز خواري، عقده و تحريك امراض روحي و رواني حاصل ديگري براي زندانيان نخواهد داشت لذا اميدواريم در راستاي ايجاد تغييرات جدي درمقررات زندانها و ساختار فيزيكي زندانها و نحوه نگهداري زندانيان اقدامات كارشناسانه و موثر و فوري معمول گردد".
این تلاشها اما به تئوری پردازی و مقاله نویسی محدود نبود ، در همان ایام با همکاری کارشناسان زندانهای استان آذربایجان شرقی و محافل دانشگاهی ، لایحه ای را با عنوان « لایحه تبدیل سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور به سازمان آموزش و خدمات بازپروری کشور » در 16 ماده تنظیم و برای طرح در مجلس شورای اسلامی ، تقدیم مسئولان مربوطه کردیم که البته از سرنوشت آن خبری ندارم !
در هر حال امیدوارم ریاست محترم قوه قضائیه با اقتدار عالمانه و فقیهانه خود برای وضع موجود زندانهای کشور که موجبات نگرانی رهبر معظم انقلاب را فراهم کرده است چاره اندیشی نموده و عنصر تاثیر گذار «مدیریت صحیح» را برای تبدیل زندانها به آموزشگاه نیکی ها ملحوظ نظر قرار دهند .