نوموفوبیا، وقتی بدون گوشی موبایلتان نمی‌توانید زندگی کنید!
بر کسی پوشیده نیست که روز به روز نقش فناوری در زندگی ما پر رنگ‌تر می‌شود، در کنار ساده‌تر کردن زندگی، برخی از این فناوری‌ها باعث بروز مشکلاتی نیز می‌شوند که یکی از آن‌ها گوشی‌های موبایل است. به هر طرف که نگاه می‌کنید، اطرافیان و حتی خود ما، اغلب اوقات در حال استفاده از گوشی موبایل خود هستیم. در ادامه به بررسی این معضل از نگاه علمی می‌پردازیم. http://pnu-club.com/imported/2015/11/55.jpg
فارع از سن، جنسیت، حرفه و حتی وضعیت معیشتی، احتمالاً شما نیز یک گوشی هوشمند تهیه کرده‌اید. در حقیقت طبق یافته‌های یک پژوهش، 56 درصد کل شهروندان آمریکا، دست کم دارای یک گوشی موبایل هستند. گوشی موبایل، کامپیو‌تر، تبلت و دیگر فناوری‌های جدید نظیر ساعت هوشمند برای برخی افراد نه تنها یک دستگاه ، بلکه بهترین دوست است.
بسیاری از افراد در صورتی که به گوشی خود، حتی برای دقایقی دسترسی نداشته باشند، دچار اضطراب می‌شوند. ما از گوشی‌های موبایل برای «ابراز علاقه» تا امور بانکی و به اشتراک گذاری تصاویر استفاده کنیم. ما می‌توان تنها با یک گوشی موبایل، در جای خود بنشینیم و بسیاری از امور روزمره زندگی را انجام دهیم. بهتر است کمی این بحث را به صورت خودمانی تر بگشاییم و از دید شخص سوم به این مسئله نگاه نکنیم، پس نسبت به آنچه که گفته می شود احساس غریبی نکنید و خیلی متعجب نشوید. شما می‌دانید که خودتان چگونه‌اید. هنگام غذا خوردن، برای بسیاری از ما نوشتن پیام‌های متنی، چک کردن ایمیل، تویت‌ها و فیسبوک به امری عادی مبدل شده است. حتی اگر به سالن‌های تئا‌تر و سینما سر بزنید، آنجا هم یک عده گوشی خود را در دست گرفته‌اند. بسیاری از افراد حین غذا خوردن و یا تماشای فیلم، از گوشی موبایل خود نیز استفاده می‌کنند. حتی این روز‌ها، افراد مختلفی، گوشی‌های خود را به توالت هم می‌برند. در طول شام، در اماکن مذهبی، برگذاری مراسم های مهم و حتی گفتگوی چهره به چهره، گوشی‌های موبایل امکان ارتباط با دیگران را به شما می‌بخشند. اما مطمئناً این ماجرا به همینجا ختم نمی‌شود، اکنون آمریکایی‌ها حتی گوشی‌های خود را به رخت خواب نیز می‌برند، بله درست حدس زده‌اید، استفاده از گوشی موبایل حین رابطه جنسی نیز رواج یافته است. طبق نتایج پژوهشی که اخیرا انجام شده، از هر 10 نفر، یکی از آن‌ها در رخت خواب از گوشی موبایل استفاده می‌کند. " میزان خطر زایی پیام نوشتن حین رانندگی در بروز حوادث، شش برابر مصرف الکل است"
اما رخت خواب تنها جای خصوصی نیست که گوشی‌های موبایل به آن راه یافته‌اند، طبق پژوهشی دیگر، مشخص شده که 12 درصد افراد مورد مطالعه قرار گرفته از گوشی‌های خود طی دوش گرفتن نیز استفاده می‌کنند. بد‌تر آنکه بیش از 50 درصد مردم از گوشی‌های خود حین رانندگی استفاده می‌کنند که ریسک حادثه زایی آن، تا شش برابر بیشتر از مصرف الکل است. در پاسخ به این پرسش که تا چه حد به گوشی خود وابسته هستید، بسیاری از افراد اظهار داشته اند که باید همیشه آن را با خود داشته باشیم. این مسئله اکنون دیگر از یک وابستگی معمولی فرا‌تر رفته و همین افراد اگر برای مدتی، حتی بسیار کوتاه، به گوشی موبایل خود دسترسی نداشته باشند، دچار وضعیت نا‌خوشایندی می‌شوند که مورد توجه روان‌شناسان، جامعه‌شناسان و حتی روانپزشکان قرار گرفته است. برای حالت ناخوشایند ناشی از عدم دسترسی به گوشی موبایل، نام nomophobia انتخاب شده که برگرفته از no-mo(bile)phone-phobia یا «هراس ناشی از عدم دسترسی به موبایل» است. فوبیا به معنای ترس و هراس است. هنگامی که این حالت به شخص دست می‌دهد، از عدم ارتباط با دوستان، اعضای خانواده و هر شخص دیگری، دچار بیقراری و نا‌آرامی می‌شود. "نوموفوبیا ترسی است که به دلیل جدایی با گوشی، به شخص دست می دهد"
نوموفوبیا لزوماً با گم شدن گوشی و یا گرفتن آن از شخص رخ نمی‌دهد بله عدم آنتن دهی و اتمام شارژ باتری نیز می‌تواند باعث بروز آن شود. برای نمونه تنها دقایقی ارتباط با اینترنت مختل شده و فرد عصبانی و بی‌قرار می‌شود. این مشکل تنها دامنگیر شهروندان ایالات متحده نیست و طبق پژوهشی دیگر، 41 درصد بریتانیایی‌ها نیز در صورت جدایی از گوشی موبایل و یا تبلت خود، احساس اضطراب و بیقراری می‌کنند. 51 درصد ار کل افراد مورد مطالعه قرار گرفته، به رنج بردن از اضطراب عدم دسترسی به گوشی موبایل اذعان کرده‌اند. اکثریت افراد مورد مطالعه اظهار داشته که در چنین حالتی، دچار بیقراری و نگرانی نسبت به آنچه می‌تواند در حال رخ دادن باشد، می‌شوند.
بر اساس یافته های مطالعه دیگری، 70 درصد زنان دچار اضطراب ناشی از جدایی از گوشی موبایل می‌شوند. در آن سو 60 درصد مردان نیز دچار نوموفوبیا می‌شوند. بنابراین احتمالاً به زودی نوموفوبیا در لیست DSM یا طبقه‌بندی رفتارهای ناهنجار روانی قرار می‌گیرد. اما چه این اتفاق رخ دهد و یا نه، اضطراب ناشی از گوشی‌های موبایل و فقدان آن‌ها، مشکلی کاملاً جدی و واقعی است. ما گوشی‌های موبایل را به عنوان بخشی از وجود خود و بهترین دوستمان می‌دانیم، بنابراین از دست دادن آن، حالتی مشابه از دست دادن بهترین دوستمان را ایجاد می‌کند. وابستگی به گوشی‌های موبایل از جنبه اجتماعی نیز جلب توجه می‌کند، برای بسیاری از افراد مهم نیست گزارشی را که رئیسشان از آن‌ها خواسته ساعت 10 بر روی میز باشد، به موقع آماده نشود اما برای آن‌ها بسیار مهم است که بدانند عروس خانواده سلطتنی بریتانیا صاحب فرزند دختر شده و یا پسر. بنابراین هیچ دور از انتظار نیست که 75 درصد شرکت کنندگان در این مطالعه اظهار داشته‌اند همواره گوشی خود را در فاصله کمتر از 1.5 متری خود قرار می دهند.
هر چیزی می‌تواند مورد سوء استفاده قرار گیرد، حتی گوشی‌های موبایل. همزمان که فرهنگ ما روز به روز فناوری‌های نو ظهور را می‌پذیرد و تشنه فناوری است، مکان‌هایی که استفاده از گوشی موبایل در آن‌ها بلامانع است، بیشتر و بیشتر می‌شود. بنابراین هیچ عجیب نیست که روزی سر کلاس درس استفاده از موبایل آزاد باشد. به زمانی بازگردید که نه تنها مصرف سیگار در اماکن عمومی آزاد بود، بلکه حتی حین پرواز‌های هوایی نیز منعی برای استعمال دخانیات وجود نداشت. در حالی که مخالفت اطرافیان با سیگار کشیدن رو به افزایش بود، مکان‌های بلامانع به طرز متضادی افزایش یافتند. اکنون در بسیاری از مکان‌ها، بخش ویژه‌ای برای استفاده از موبایل در نظر گرفته و درست همانند سیگار، استفاده از موبایل در آنجا منعی ندارد.
احتمالاً تا اینجای بحث به خوبی متوجه حالتی شده‌اید که از آن به عنوان نوموفوبیا یاد می‌شود و حتی می‌توانید به نمونه‌های مشهودی از آن اشاره کنید. اما معیار تشخیص وابستگی به موبایل چیست، آیا خود ما و یا اطرافیانمان به نوموفوبیا مبتلا هستیم؟ احتمالاً علائمی که در ادامه مطرح می‌شود برای شما خیلی نا آشنا نباشد.
- احساس بیقراری در صورت عدم دسترسی فیزیکی به گوشی موبایل.
- چک کردن مدوام گوشی به صورت جبری برای اطلاع از پیام‌های دریافتی احتمالی.
- سندروم ویبره خیالی، آیا تاکنون برای شما پیش آمده است که احساس کرده باشید گوشی موبایلتان ویبره می‌کند اما پس ازخارج کردن آن از جیب خود، متوجه شوید که نه کسی با شما تماس گرفته و نه پیامی دریافت کرده‌اید! این یکی از علائم جدی وابستگی به موبایل است.
- متوجه گفته مخاطبتان نمی‌شوید (نمی‌شنوید)، اگر دیگران با شما صحبت می‌کنند اما شما سرگرم گوشی خود هستید و چیزی از گفته‌های آن‌ها متوجه نمی‌شود.
- فراموش کردن گوشی، گوشی خود را در هر مکانی که فراموش کنید، حتی اگر اتاق شخصی شما باشد، بدون هیچ وقفه‌ای باز می‌گردید.
- افت تحصیلی، افت تحصیلی نوجوانان و کودکان می‌تواند رابطه مستقیمی با گوشی موبایل و یا تبلت داشته باشد. محدود سازی آن‌ها می‌تواند موثر باشد.
اگر به صورت جبری و پیاپی دائماً در حل چک کردن گوشی خود هستید و یا در صورتی که نزدیک شما نباشد دچار بیقراری و اضطراب می‌شود، این احتمال وجود دارد که دچار وابستگی یا اعتیاد به فناوری شده‌اید، نگران نباشید فعلاً نیازی به درمان‌های پیچیده و زمان بر نیست اما پیش از هر چیز باید با خودتان رو راست باشید و بپذیرید که دچار وابستگی به موبایل شده‌اید، در غیر این صورت همه چیز بی‌فایده خواهد بود. http://pnu-club.com/imported/2015/11/61.jpg
1. نوشتن پیام حین رانندگی ممنوع، یک قانون برای خودتان تعریف کنید و حین رانندگی، نوشتن پیام را به کلی منع کنید.
2. ورود ممنوع، گوشی موبایلتان را به هر مکانی از جمله رخت خواب و حمام و توالت راه ندهید.
3. به کارتان اهمیت دهید، حین کار کردن، گوشی خود را کنار بگذارید و همه امور کاری را تنها از طریق تلفن ثابت انجام دهید.
5. پیش از خواب موبایل ممنوع، از این پس دیگر تا وقتی که به خواب می‌روید، به صفحه نمایش گوشی خود زل نزنید. درست است که فیسبوک و تگرام و تویتر و یا گفتگو با دوستان، جذابیت و لذت خاص خود را دارد، اما با بستن چشمانتان به خواب فرو بروید و نه زل زدن به نمایشگر تا به خواب رفتن. بنابراین گوشی خود را خاموش کنید. نیازی نیست که ساعت 4 با مداد پیام‌های خود را چک کنید.
6. بی‌صدا و ویبره ممنوع؛ فقط خاموش، هنگامی که با دوستان خود هستید، گوشی خود را به طور کامل خاموش کنید، چرا که ویبره با حالت عادی هیچ فرقی ندارد و بازهم گوشی خود را در دست خواهید گرفت، بی‌صدا که بد‌تر است و دائماً به احتمالات فکر می‌کنید.
7. توافق در ملاقات، اگر به هر نوع ملاقاتی می‌روید، با طرف مقابل هماهنگ کنید که گوشی‌هایتان را به مدت مشخصی و یا تا پایان ملاقات، خاموش کنید. همچنین می‌تواند بازه‌هایی نظیر هر 1 ساعت را برای روشن کردن و چک کردن آن، تعریف کنید.
8. تبریک می‌گوییم، سرانجام اگر موفق به انجام توصیه‌های فوق شده‌اید؛ بدون آنکه دچار بیقراری، نگرانی و عصبانیت شوید، اکنون می‌توانید گوشی خود را در منزل رها کنید، البته می‌توانید این جدایی را در بازه های زمانی کوتاهی آغاز و سپس افزایش دهید، برای نمونه در فواصل کوتاهی که از منزل خارج می‌شوید، گوشی خود را رها کنید، سپس سعی کنید تا یک روز کامل را بدون آن سپری کنید، مطمئن باشید دنیا به آخر نمی‌رسد.
منبع: psychologytoday
