تاریخچه چوگان
آغاز و سرمنشاء پيدايش اين ورزش به عهد باستان تعلق دارد . طبق اسناد تاريخي اين ورزش از 525 سال قبل از ميلاد مسيح تا كنون داراي قدمت مي باشد
بر اساس تحقيقات و مطالعات انجام شده ، مهد و زادگاه اين ورزش ايران باستان مي باشد ونام چوگان نيز از آن دوران به يادگار مانده است .
به مرور و چرخش زمان ، اين ورزش به ساير ممالك نيز شناسانده شد ، از جمله اين كشورها ، شبه قاره هند مي باشد كه در مناطق Assam , Manipur اين ورزش رايج بوده است
در زمان سلطه انگلستان بر شبه قاره هند ، اين كشور بعنوان يكي از محلهاي نكهداري اسبهاي چوگان ومركز برگزاري اين مسابقات بود و اين روند تا شروع جنگ جهاني ادامه داشت .
در اين ميان يكي از مشكلات چوگان قد نسبتا بلند اسبهاي موجود بود كه آرژانتيني ها با پرورش دادن پوني هائي با ارتفاع مناسب اين معزل را مرتفع کرده وبه تدريج خود نيز بعنوان يكي از مدعيان اين رشته در آمدند .
مشخصه هاي زمين چوگان
ابعاد زمين چوگان به شرح زير است :
- طول : 274 متر.
- عرض : 146 متر .
( البته در كشور آمريكا و آرژانتين اين ابعاد كمي از استاندارد رايج بزرگتر مي باشد ).
- طول دروازه : 7 متر .
مدت زمان مسابقه : يك دوره بازي چوگان به 6 قسمت زماني ( چوکه ) كه هر كدام 7 دقيقه مي باشد نقسيم مي شود .البته اين استاندارد مربوط به كشور انگلستان مي باشد ولي در آرژانتين و آمريكا اين مدت زماني به هشت قسمت تقسيم شده و بين هر چوكه استراحتي معادل3 دقيقه و بين دو نيمه 5 دقيقه در نظر گرفته مي شود .
اسبهاي چوگان : در ورزش چوگان معمولا از اسبهاي كوتاه قد استفاده مي شود ، بدين منظور پوني ها از جايگاه ويژه اي برخوردارند و در يك بازي معمولا از يك اسب حداكثر در دو چوكه استفاده مي شود ، البته بايد بين آنها يك چوكه استراحت به اسب داده شود و سپس چوكه دوم خود را آغاز کند .
خلاصه اي از قوانين ورزش چوگان : پايه گذار اين قوانين در سه كشور انگلستان ، آمريكا و آرژانتين به ترتيب Harlingham club ، انجمن چوگان آمريكا و انجمن چوگان آرژانتين مي باشند كه همگي آنها در مبنا و اصول اوليه مشترك مي باشند و فرق چنداني با هم ندارند .
خطاهاي ورزش چوگان :
1- قطع مسير سواركاري كه در طول مسير خود در حال گوي زدن است و با اين حركت حريف را به مخاطره بياندازد
2- ضربه زدن از جهت مخالف .
3- سواركاري و يا زدن ضربه به شكلي خطرناك كه براي ساير سواركارها ايجاد خطر نمايد .
انواع جريمه هاي بازي چوگان :
1- احتساب يك گل براي تيم مقابل درصورت برخورد خطرناك و يا خطاي عمد در نزديكي دروازه .
2- زدن يك ضربه آزاد از فاصله 27 متري در جهت مخالف دروازه و قرار گرفتن مدافعين در پشت خط دروازه و قابل به ذكر است كه زماني مدافعين حق دخالت دارند كه ضربه زده شود .
3- زدن يك ضربه آزاد از فاصله 36 متري با همان شرايط .
4- زدن يك ضربه آزاد از فاصله 54 متري با اين شرايط كه هيچ مدافعي تا فاصله 27 متري نقطه زدن توپ نبايد قرارداشته باشد.
5- زدن يك ضربه آزاد از وسط زمين بدون وجود قانوني مانند آفسايد و … مانند فوتبال .
6- زدن يك ضربه آزاد از محل وقوع خطا كه در اين شرايط هيچ مدافعي نبايد تا فاصله 27 متري از نقطه زدن ضربه قرار داشته باشد .
7- كورنر مانند فوتبال وجود ندارد ولي حركتي مشابه به شكل زير انجام مي گيرد : يك ضربه آزاد از فاصله 54 متري دروازه به اين شرط كه مدافعين در فاصله 27 متري از زدن ضربه قرارداشته باشند .
داوري در چوگان : بازي چوگان توسط دو سر داور و يك داور قضاوت مي شود كه سرداورها براي اينكه در كم و كيف بازي قرار داشته باشند سوار بر اسب مي باشند در صورت توافق بين كاپيتانهاي تيمها مي تواندقضاوت را به دو سرداور واگذار کرد ولي اگر داور سوم حضور داشته باشد حكم قطعي در صورت عدم توافق دو داور در تصميم گيري ، به عهده اوست.
چيدمان بازيكنان در چوگان : رايجترين آرايش يك تيم چوگان بدين قرار است كه 2 نفر در خط حمله ، يك نفر هافبك و يك نفر نيز در موقعيت بك قرار دارد كه با توجه به تاكتيك تيمي اين چيدمان قابل تغيير مي باشد .
شروع مسابقه چوگان : در ابتداي شروع مسابقه ، هر دو تيم در ميانه زمين و پشت خط مياني صف آرائي کرده و چيدمان مخصوص بخود را مي گيرند و سپس داور توپ را از فاصله 6/4 متري به ميان آنها پرتاب مي کند و سپس بازي با تصاحب توپ از طرف يكي از دو تيم شروع مي شود .
توقف بازي و شرايط خاص نگهداشتن بازي : توقف مسابقه چوگان در شرايط معمولي فقط در زمان پايان يك چوكه و آنهم به دستور داور جهت استراحت و تعويض اسبها صورت مي گيرد ولي اگر در ميان يك چوكه يكي از اتفاقات زير رخ دهد داور مي تواند دستور توقف بازي را صادر نمايد :
- زمين خوردن يكي از اسبها در حين مسابقه .
- مصدوم شدن يك اسب بر اثر سانحه و يا اتفاقي غير مترقبه براي يكي از اسبها .
- قابل به ذكر است كه در صورت زمين خوردن سوار كار از اسب بطوري كه اتفاق جدي براي سواركار رخ نداده باشد ، بازي همچنان ادامه خواهد داشت .
نحوه ثبت امتيازات در مسابقه چوگان : زماني يك امتياز براي تيمي ثبت مي شود كه توپ از خط دروازه آشكارا گذشته باشد و داور نيز صحت آن را تصديق نمايد ، در صورتيكه توپ به قسمت فوقاني دروازه برخورد کند ثبت امتياز مشروط به تائيديه داورخواهد بود.
وسائل ضروري اسب و سوار در حين مسابقه چوگان :
1- بانداژ و يا بوت براي حفاظت چهار ساق اسب بمنظور عدم برخورد ضربات توپ و يا عصاي (چوب) چوگان به ساقها و تامين امنيت سلامت اسب
2- انتخاب دهنه (لگام) مناسب از دسته Pelham و يا دو دست جلو جهت كنترل هرچه بهتر اسب در حين مسابقه
3- تعليمي ثابت .
وسائل ضروري سواركار :
1- كلاه ايمني مخصوص چوگان .
2- دستكش .
3- شلاق چوگان كه اندازه آن تقريبا معادل 106 سانتيمتر مي باشد و علت آن نيز سهولت استفاده از آن حين مسابقه است .
4- چكمه سواركاري بدون بند .
اندازه عصاي (چوب) چوگان و توپ چوگان : چوب چوگان داراي طولي معادل 129 سانتيمتر مي باشد كه انتهاي آن بصورت استوانه اي است و معمولا براي ساخت آن ا ز امبو يا چوبهاي سبك و مقاومي همچون چوب درخت خرمالو استفاده مي گردد .
اندازه قطر توپ حدود 25/8 سانتيمتر است و در حدود 141-127 گرم وزن دارد ، جنس توپ نيز از چوب بيد و يا بامبو مي باشد كه در شرايط بازي هاي تمريني از نوع پلاستيكي و فومي آن هم تفاده مي شود.
مديريت اصطبل چوگان
ترجمه: فرشته معروفخاني
برداشته شده از مجله اسب شماره 38 , آذر ماه 1356
اگر چه ممكن است چوگان را با « كرایه » كردن اسب شروع كرده باشيد ولي وقتي اولين اطلاعات را راجع به اسب اول خود كسب ميكنيد احساس جديد ي به شما دست ميدهد . احساس مالكيت در حقيقت روزهاي غير چوگان شما را نيز مانند روزهاي چوگان لذتبخش ميكند وقطعاً علاقه پيدا ميكنيد بدانيد بعد از توجه و مراقبت از اسب ا و تاچه اندازه تغيير خواهد كرد و شما شخصا” در اين مراقبت سهيم خواهد بود .
مطالب زير اطلاعات كافي براي اداره اصطبل بشما نميدهد ولي شما را راهنمائي ميكند با مشاهدات و تجربيات شخصي مدا ر اصلي مديريت اصطبل خود را پايه گذاري كنيد . ضمنا“ كتابهاي مفيدي در اينمورد چاپ شده كه در صورتيكه مايليد ا صطبل خود را شخصا” اداره كنيد پيشنهاد ميكنم مطالعه كنيد :
First Aid Hints for the Horse Ower. Horse by Horse A Guide to Equincare. Know Your Horse, A Guide to Selection and Care Stable Management and Exercise Veterinary Notes for Horse Owners.
The Hors mans Vade Mecum. T . V Veterinary Horse Book : Recognition and Treatement .
چگونگي
چگونگي اسب شما بستگي زيادي به مديريت اصطبل دارد كه عبارتست از تمرينات براي سلامتي , تیمار خوب , آب و غذاي بموقع و باندازه و طرز سلوك شايسته با اسب كه موجب آرامش خاطر ا و را فراهم ميآ ورد .
اگر شما هيچگونه تجربه اي راجع به مديريت اصطبل نداريد , اولين كاري كه بايد انجام دهيد اينست كه با اسب بعنوان يك آفريده معقول و هوشيار رفتار كنيد ،دراينصورت خيلي اشتباه نخواهيد كرد . يك اسب مناسب چوگان بوسيله علائم زير شناخته ميشود :
بدن
نرم باشد و اعضاي خوبي داشته باشد و بدن ا و يا گوشت وعضلات پوشيده باشد ولي شكم نداشته باشد .
پوست
پوست اسب بايد شفاف و نرم باشد و بتوانيد با دست آنرا بگيريد نه اينكه به دنده ها چسبيده باشد .
چشم
روشن باشد .
اشتها
اشتهاي اسب خوب باشد و هميشه براي خوردن غذايش آماده باشد .
تركيب
اسب خوش تركيب قلمي است ولي بايد خيلي يك لائي و لاغر نباشد .
بدن
بدنش بايد گرم باشد .
پاها و دستها
ميبايستي سرد باشد .
تمرينات
براي تدارك بازي چوگان يك اسب خوب بايد سه ساعت در روز به روش قدم و يورتمه كوتاه ا زتپه بالا وپا ئین برود تا عضلاتش رشد کا فی بکند. ( هيچوقت اجازه ندهيد هيچ اسبي با وزن يك سواركار يورتمه بلند برود زيرا مفاصلش تكانها ي غير ضروري خواهد خورد ) .
در صبح بين غذاي اول و دوم دو ساعت و در بعد از ظهر يكساعت با او تمرين كنيد . در ضمن تمرين بعد از ظهر , بمدت پنج دقيقه چهار نعل برويد و بعدها اين زمان را تا ده دقيقه افزايش دهيد , ميتوانيد گوي بزنيد ولي باز تأكيد ميكنيم يورتمه كوتاه و طولاني د رتپه و ماهورها به اسب شما كمك زيادي خواهد كرد .
البته وقتي اسب شما مناسب شد ودر هفته پنج يا شش چوگه بازي كرد يك ساعت يورتمه و قدم در روزبراي او كافيست ولي بعد از يك تورنمنت سخت ميتوانيد اين زمان را تا سه ربع يا نيمساعت در روز تقليل دهيد .
تيمار
علاوه برغذا و تمرين , اسب در اصطبل احتياج به تيمار دا رد . تيمار او بايد سريع , تمام و كمال و با حرارت انجام شود . اگر چه اسب هر روز احتياج به تيمار دارد ولي بنظر ميرسد يك وعده تيمار خوب و دقيق در هفته بهتر ا ز اينست كه هر روز او را بطور ناقص تيمار كنيد . براي تيمار اسب به نكات زير توجه نمائيد :
الف ـ پاها و دستها ي اسب را بلند كرده و با زديدكنيد ببينيد تميز هستند يا نه ؟
ب ـ ببينيد آيا قسمت قورباغه سالم است و بوي بد نميدهد ؟ زيرا بوي بد غالباً بعلت يك بيماري ( قارچ ) بوجود ميآيد ؟
ج ـ چشمها , بيني و پاردم ( قسمتي گوشتي دم اسب ) او را با اسفنج بشوئيد , و جاهائي كه چين خورده هستند مثل زير گلو , آرنج , مفصل خرگوشي , زانوها و غيره را با انگشت بر خلاف خواب مو لمس كنيد .
د ـ آخور اسب را بازديد كرده و ببينيد چقدر ا د را ر كرده است و در صورتيكه آلت و مقعد او كثيف است با آب گرم و صابون بشوئيد .
آب دادن
يك اسب روزانه بين 5 تا 15 ليتر آب نياز دارد . بايد قبل از هر غذا به او آب بدهيد . بهتر است هميشه سطل آبي در كنار او قرار دهيد ولي سه ساعت قبل از شروع بازي آب را ا ز كنار او برداريد .
اسب سالم آب بيشتري ميخورد كه بسيار خوب است ولي هرگز بعد از غذا به اسب آب ندهيد . در صورتيكه سطل آب در اصطبل باشد و بعد ا ز غذا مقدار بسيار كمي بنوشد ضرري ندارد .
غذادادن
اسب معده بسيار كوچكي دارد . پس بايد بدفعات غذ ا بخورد . به اسب خود در روز چهار بار غذا بدهيد البته پنج يا شش دفعه بهتراست . سعي كنيد در ساعات معيني باو غذا بدهيد و براي اينكه معده اش در شب خالي نباشد. يكبار آخر شب و يكبار هم صبح زود حتماً به او غذا بدهيد .
يك اسب 155 سانيمتر ي را با 12 تا 14 كيلو خود آب حتي د رمسابقه هم شركت مي دهند .
« جو » غذاي اصلي اسبها را تشكيل ميدهد و مانند گوشت د رانسان عضلات را محكم ميسازد .
« سبوس » در صورت لزوم ميتوانيم سبوس را بجا ي غله بدهيم . ( كاه را بعنوان يك غذاي حجيم ميتوانيم بدهيم ولي زياد مغذي و مقوي نيست ) .
اگر شخص دائماً با گوشت تغذيه شود جريان كار دستگاه گردش خونش مختل شده وپوستش جوش ميزند . ذرت زيادهم همان اثر را در اسب ميگزارد و سبب ميشود اسب حالش بد شود , و همانطور كه ا نسان ميتواند خود را با خوردن دارو معالجه نمايد اسب راهم ميتوان با تخليه و پاك كردن معده بوسيله سولفات دو منيزي يا كپسول مسهل معالجه كرد .
سبوس يك غذاي چاق كننده است و اگر با جو بطور مخلوط به اسب دا ده شود . در تنظيم كار دستگاه گوارش بسيار مفيد است و اگر اسب شما اسهال دارد و با فشار زيادي تخليه ميكند سبوس خشك باعث قیض شدن ميگردد , در حاليكه اگر دچار بيوست باشد سبوس خيس بصورت ملین عمل ميكند . در صورتيكه هفته اي يكبار در شب تعطيل چوگان به اسب سبوس خمير شده بدهيد و تمام روز بعد در اصطبل آزاد باشد برا ي او بسيار مفيد خواهد بود.
تهيه خمير نرم سبوس بدين شرح است :
يك و نيم كيلو سبوس خشك د ر5/1 ليتر آب جوش بريزيد و هم بزنيد تا اينكه سبوس خوب خيس شود بعد از اينكه سرد شد 6 تا 8 اونس ( هر اونس معادل 28 گرم است ) . تخم كتان ( بزرگ ) كه قبلاً 24 ساعت خيس خورده و يكساعت جوشيده است و همچنين دو تا چهار اونس سولفات دوميزي بآن اضافه كرده و با آخرين غذاي شب باو بدهيد .
خمير نرم سبوس ملین دا ده ميشود و اگر بدن سولفات دو ميزي بدهيد يك ملين ملايم است كه بد نيست بعد از يك بازي سخت به اسب بدهيد . ممكنست با هر غذا کاه خرد شده، به غله اضافه كنيد با اينكه كاه وغله را با آب نمک مخلوط كنيد تا مرطوب شود . ضمناً مقداري نمك آشپزخانه و يك قطعه سنگ نمك در آخور بگذاريد تا هميشه در دسترس اسب باشد . ميزان تقريبي غذاي يك اسب بشرح زير است :
6 صبح 1كيلو جو نيم كيلو خوراك
5/10 صبح 5/1 كيلو جو نيم كيلو خوراك
3 بعد از ظهر 1 كيلو جو نيم كيلو خوراك
5 بعد از ظهر 1 كيلو جو نيم كيلو خوراك
8 شب 5/1 كيلو جو نیم كيلو خور ا ك
بنابر اين 4 كيلو ديگر خوراك باقي ماند كه ميتوانيد 1 كيلو آنرا هنگام تيمار اسب و 3 كيلو بقيه را بعد از آخرين غذا در شب باو بدهيد , يا تمام 4 كيلو را متناوباً در شب بدهيد . در روزهاي چوگان نبايد غذاي ساعت 2 را به اسب بدهيد و اصولاً حيوان براي يك بازي سريع , از پنج ساعت قبل نمي بايستي غذا بخورد بنابر اين ميزان غذاي نوبتهاي ديگر را افزايش دهيد . اگر اسب در بازيهاي سبك و يورتمه تنها يك ساعت قبل از هر بازي غذا نخورده باشد اشكالي نخواهد داشت .
هر موقع كه امكانش هست غذاي اسب خود را متنوع كنيد تا خون او هميشه خوب باشد « بز رک » برا ي يبوست خوب است ولي خون را گرم ميكند . خوراك تازه , هم براي خون و هم براي بيوست خوب است .
جو پخته چاق كننده است و براي اسبهاي لاغر فوق العاده خوب است ولي لذت بخش است . اگر اسبي كلش خود را ميخورد به او پوزه بند بزنيد يا اينكه زير او را خاك ا ره بريزيد .
آرامش فكري
اسب از سروصداي زيا د و اينكه سر او داد بكشند و با اسب ديگري از آخور او غذا بخورد متنفر است , ولي با وجود تنفر از صدا و مهمتر بد اخلاق , به اخطارهاي آرام كسي كه باو علاقمند است و از ا و مراقبت ميكند توجه دارد و ميفهمد . اگر اسب شما بد شده است بمدت نيم ساعت در بين غذا خوردن بطوريكه مزاحم او نباشيد در اصطبل بايستيد تا شايد شانش اينرا داشته باشد كه علت آنرا در يابيد . دلائل مختلف از قبيل تيزي زياد دندانها , نجویده فورت دادن غذا و يا مزاحمت اسبهاي ديگر و ترس از مهتر ممكنست علت آن باشد .
براي راحتي اسب نهايت سعي خود را بعمل آوريد زيرا او مجبور است 20 ساعت از 24 ساعت را در اصطبل باشد و به يك نقطه نگاه كند . بنابراين اگر ميتوانيد او را در باکس بزرگتري قرار دهيد فوراً اينكار را بكنيد . وقتي اسب شما در باکس هست او را گرم نگهداريد و خصوصاً جريان هوا و وزش باد براي پاهايش بسيار بد است و البته بايد از محيطي كه هواي آلوده دارد پرهيز كنيد .
مراقبت از دهان
از شخص مطلعي بخواهيد كه طرز نگاه كردن به دندانهاي اسب را بشما نشان دهد . هر روز بعد از بازي شخصاً دهان اسب خود را بازديد كنيد . بريدگي غالباً در جلوي دهنه اسب حدود يك اينچ زير دندان آسياي زيرزمين بوجود ميآيد و اسبي كه دهانش در محل قرار گرفتن دهنه ز خم باشد هرگز نميتواند بهترين بازي را ا را ئه دهد . زيرا هر چرخش و ضربه اي بر روي زخم اثر میگذارد و هيچوقت التيام نخواهد پذيرفت . بنابر اين تا وقتي كه بريدگي جوش نخورده بهتر است ا ز دهنه متحرك استفاده كنيد تا بجاي زير دندان آسيا بروي لبهايش اثر بگذارد .
وقتي دهان اسب شما بريده، بعد از هر بازي و هر غذا دهان او را بشوئيد ولي بهترين كار كه در صورت امكان ميتوانيد انجام دهد اينست كه بمدت يك هفته اسب خود را در چراگاه رها بكنيد . اگر لب اسب از داخل پاره شده باشد احتمال دارد علت آن دهنه , دهنه دوبل و ندرتاً « GAG » باشد پس ميبايستي قدري بدون آبخوري و مثلاً با « PELHAM » بازي كنيد تا اينكه بريدگي التيام پيدا كند .
دهان بعضي اسبها براي نگهداري دهنه دوبل بسيار كوچك است وبعضي ديگر نيز از « PELHAM » نفرت دارند و ازاين قبيل بسيار است پس شما بايد به آزمايشات خود ا دامه دهيد تا مطمئن شويد اسب شما واقعاً براي بكار بردن دهنه آماده است .
سلامتي
بخاطر بسپاريد تنها راهي كه اسب بخواهد بشما بفهماند كه حالش خوب نيست غذا نخوردن , لگد زدن و در موقع قولنج شدن نگاه كردن به شكمش است . چنانچه اسب شما ازخوردن غذا امتناع كرد اولين كاري كه بايد انجام دهيد اينست كه درجه حرارت بدن او را بگيريد مگر اينكه دلايل قابل رويت ديگري مثل جراحت دهان و غيره داشته باشد . اگر متوجه شديد تمام جو در پهن اسب باقي مانده روشن است غذاي خود را نجويده فرو برده و ممكنست علت آن تيزي دندانها باشد بنابر اين بايد دندانها فوراً سوهان شوند .
هر روز به تندونها، بندها و مفاصل اسب خود دست بكشيد تا چنانچه بعضي از قسمتهاي پا گرم شده است . قبل ا ز اينكه بطور جدي توسعه پيدا كند آنرا معالجه كنيد .
بعد از بازي د ر زمين سخت ممكنست پاي اسب شما ورم كند كه با بعضي آزمايشات خواهيد فهميد و دامپزشك نيز احتمالاً قا در است دستور العمل مناسبي بشما بدهد . چنانچه اسب شما لنگ است و شما علت اين لنگش را ازدست و پاي اسب ميدانيد نعل اسب را بكشيد و از يك نعلبند بخواهيد دستها وپاهاي او را امتحان كند . اگر پاهاي اسب شما در شب متورم شده معمولاً به عدم آمادگي بدني ا و ارتباط دارد ( بنابر اين بهترين كار اينست كه به اويك خوراك مسهل بدهيد . اينكار در بيشتر مواقع مؤثر واقع ميشود .
وقتي كره اسبي مي لنگد نبايد از اصطبل خارج شود و يا غذاي ساده مثل سبوس خيس شده ونصف جو هميشگي ا ز او پذيرايي كنيد . در صورتيكه كره اسبي صدمه ببيند حتي ا گر عميق باشد و به عضله , مفصل ها و بندها آسيب رسيده باشد براي بهبود سريع و كامل او ميتوان انقباض عضلاني ايجاد كرد .
سيستم S.E.V.A عضله محل جراحت و بالا و پائين انرا با اصول فيزيولوژيكي بكار ورزش وا ميدارد . چنانچه اينكار به محض آسيب ديدن و يا درهمان روز انجام شود مؤثرتر است زيرا اگردش خون در قسمت مجروح تندتر شده و معالجه سريعتر صورت گيرد و گرنه ممكن است در اثر استراحت زياد و باندازه كردن حالت فلج پيدا كند , ضمناً استفاده صحيح از روش S.E.V.A بمحض شروع عارضه از مزمن شدن زخم ها نيز جلوگيري مي كند .
نعلبندي
دقت كنيد استوك هاي نعلهاي اسب شما سالم باشد ( نعل اسبهاي چوگان داراي نوك برگشته اي است تا توقف اسب را خصوصاً در چمن سريع و آسان كند ) بهر حال نعلها بهتر است با قوانين زمين بازي شما مطابقت داشته باشند بنابر اين وقتي كهنه شدند ميتوانيد بدون تعويض آن ها را اندازه كنيد . اسبهائي كه در جاده ها سواري ميدهند هر سه هفته يكبار احتياج به نعل جديد دارند , زيرا برگشتگي سر نعل بين هفت تا ده روز صاف ميشود .
بدون نعل سر برگشته اصطلاحاً به آن نعل روسی ميگويند از اسبتان انتظار بازي خوبي نداشته باشيد . نعل سر برگشته براي توقف به اسب کمک زیادی میکند ولی اگر قرارباشد در هر توقف یاگردش سر بخورد، اينكار را صحيح نمي تواند انجام دهد و كم كم در توقف به جای پاها به دستهاي خود اتكاء ميكند و علاوه بر اينكه سواري بدي بشما ميدهد اين عادت نيز در او باقي خواهد ماند .
در چوگان
اگر اسب شما در مسابقه اي بيش از دو چوكه قراراست بازي كند بين دو چوكه بايد ماساژ زيادي به او بدهيد , البته در روزهاي سرد با شال خشك و در روزهاي خيلي گرم در صورتيكه اسب شما عادت داشته باشد و مطمئن هستيد كه سردش نميشود ميتوانيد با آب او را بشوئيد . يك مهتر خوب ميتواند ظرف 5 دقيقه با سرعت اسب را بشوید، اگر اينكار بخوبي انجام شود براي چوكه بعدي اسب شما بسيار سرحال و تازه نفس خواهد بود .
قبل از هر چيز دهان حيوان را بااسفنجي كه با آب خنك خيس شده بشوئيد سپس پيشاني بند او را بعقب زده و ا طرا ف آنرا نيز تا پشت گوش اسفنج بكشيد . بعد زين را برداريد و با اسفنج خيس همه جاي اورا بشوئيد , و با وسيله اي پلاستيكي كه يكسر آنرا اسفنج و سر ديگرش لاستيك است و براي تميز كردن شیشه بكار برده ميشونذ آب بدن اسب را بگیرید بعد با يك تكه چرم بز کوهی يا لاستيك اصطبل پشت اسب را خشك وپاك كنيد ومحكم ماساژ دهيد و دوباره زين را پشت حيوان بگذاريد ولي تنگ آنرا محكم نبنديد و در روزهاي گرم جل تابستاني و در هواي سرد وبادي باجل زمستاني روي او را بپوشانيد .
در زمستان
د رآخر فصل چوگان براي سه يا چهار روز اسب را تيمار نكنيد و ا ز دادن ذرت باو خودداري كنيد . به او مسهل بدهيد و نعلهاي او را د ربياوريد سپس در زمستان او را دريك چراگاه رها كنيد . چنانچه غذاي چراگاه مغذی است غذاي ديگري به او ندهيد ولي ا گر كافي نبود ميتوانيد هر بعد از ظهر 5/1 كيلو جو باو بدهيد .
چنانچه هوا خيلي سرد شد 5/1 كيلو بهتراست او را در باكس بزرگي نگهداري كنيد و روزانه 5/1 كيلو جو و مقداري خوراك باو بدهيد كه در اينصورت احتياج به تيمار و تمرين پيدانخواهد كرد . وقتي سرما تمام شد دوباره به او مسهل بدهيد و سپس ا ز دوماه قبل از شروع مسابقات و بازيهاي سريع , تمرين و غداي كامل روزانه را كه قبلاً ميزان آن گفته شده است آغاز كنيد .
در صورت موفق نشدن WHITENING را با PASTE و سركه مخلوط كنيد و بروي تندونها بماليد مؤثر خواهد بود. منحصراً از مهتر بخواهيد تا هر صبح با اسب يورتمه برود و فوراً هر گونه لنگش را به اطلاع برساند .
