درمان و کنترل (treatment & control )

درمان و کنترل (treatment & control ):

- palliative treatment در مورد FAD با تجویز corticostroids به صورت موضعی و سیستمیک امکان پذیر است .
- معمولاً کنترل آلودگی منوط به از بین بردن و حذف ککهای بالغ از بدن میزبان و همچنین از بین بردن آنها طی مراحل تکاملی در همهً مکانهای اطراف محل زندگی حیوان است .
- از مواد دارویی که به عنوان Insect growth regulators از آنها یاد می کنند ، اگر در زمان مناسب استفاده شود در کنترل مراحل لاروی انگل بسیار مناسب خواهد بود . ولی از آنجایی که این ترکیبات نسبتاً گران هستند صاحبان دامها راههای نسبتاً ارزانتری را انتخاب می کنند .
- نکته مهم و قابل توجه آن است که ، گربه ها نسبت به برخی از insecticide های ضد کک بسیار حساسند و اصولا در به کار بردن چنین محصولاتی توجه به بروشور و راهنمای مصرف دارو بسیار مهم است ، مصرف زیاد چنین داروهایی در جایگاهها و محلهای آلوده نیز موجبات یک cumulative toxicity را فراهم می نماید
- قبل از به کار گیری هر گونه insecticide به صورت اسپری و ... در داخل منزل و یا داخل محل زندگی حیوان، صرفنظر از روش درمان ، توصیه بر تمیز کردن آن محیط می باشد می باشد . با این وجود استفاده از اسپری در محیطهای باز میسر است .

Insecticide هایی که به منظور کنترل ککها مورد استفاده اند عبارتند از :
1- chlorinated hydrocarbon & organophosphates :
داروهای این گروه خاصیت سمی یا toxicity دارند ، ترکیباتی چون : chloropyrofos ، malathion ، fenthion و carbamate ها ( carbaryl و propoxur ) در این دسته اند و به خاطر سمیت آنها ، باید در استفاده از آنها دقت کرد .
2- botanically derived compounds :
pyrethrin های سنتتیک نسبت به انواع طبیعی اثر بخشی بهتری دارند ، و استفاده همزمان این ترکیبات با ترکیباتی مانند piperonyl butoxide، هم اثر بهتری دارد و هم در مورد گربه ها قابل استفاده است .
3-insect growth regulators( IGRs) :
این گروه از داروها شامل ترکیبات هورمون مانندی میباشند که از بلوغ ککهای نابالغ جلوگیری می کنند . در زیر به چند نمونه IGR اشاره می کنیم :
- Lufenuron ( Program ) که در مورد سگ و گربه هر ماه یک بار و از راه خوراکی تجویز می شود .این ترکیب از hatch شدن تخم کک جلوگیری می کند ، و عملاً کک دیگر قادر به تولید مثل نبوده و از بین می رود .
- Ovi-spot plus در سگهای با سن بالا تر از 6 ماه، به منظور جلوگیری از بلوغ ککها و کنه ها ( fleas & ticks ) و همچنین ممانعت از تولید تخم زنده توسط کک ماده و به صورت موضعی ( topical ) مورد استفاده قرار می گیرد .

IGR ها برای سگ و گربه ترکیبات safe و قابل اعتمادی می باشند .
دو ترکیب زیر جزو IGR ها نمی باشند :
A ) Imidacloprid( Advantage ) B ) Fipronil ( Frontline)
بلکه این دو، ترکیباتی هستند که به شکل topical droplet و به صورت local روی پوست استفاده می شوند ( هر ماه ) و کک بالغ را از بین می برند ؛ Fipronil علاوه بر کک روی کنه ها هم موثر است .
ترکیبی به نام selamectin که به صورت topical مورد استفاده قرار می گیرد، بر علیه ککها و مایتهای گوش ( ear mites ) بسیار خوب و موثر عمل می کند ، همچنین این ترکیب ، بر علیه hookworms و roundworms و dirofilaria immitis ( heartworm ) نیز موثر است .
Sentinel( Novartis) ، ترکیبی از lufeneron وmilbemycin می باشد و به منظور کنترل ککها ، heartworm ، hookworm ها ، roundworm ها و whipworm ها در سگ مورد استفاده قرار می گیرد ( heartworm = کرم قلب = dirofilaria immitis – hookworm= کرم قلاب دار – roundworm= کرم گرد = nematode – whipeworm کرم نواری ) .
مصرف اکثر ترکیبات insecticidal در بچه گربه های زیر 2 ماه ممنوع است ؛استفاده از اسپری و یا شامپوی حاوی pyrethrin و pyrethoid در این موارد توصیه شده است .در مواردی که آلودگی با کک شایع می شود تمام سگها و گربه های نگهداری شده ، همگی باید تحت درمان با این ترکیبات قرار گیرند .
اکثر ترکیبات ضد کک به صورت موضعی (topical) استفاده می شوند ، و البته برخی نیز به صورت خوراکی (orally ) مورد مصرف قرار می گیرند .

ترکیبات insecticide ، به شکلهای مختلفی تولید شده و مورد استفاده قرار می گیرند، که در اینجا به برخی از این محصولات اشاره ای می کنیم :
Flea collars ( قلاده های ضد کک ) : که قبلاً اثر چندانی نداشت و امروزه انواع بهتر و موثر آن موجود است .
Shampoos : به خاطر اینکه شسته می شوند و در موضع زیاد باقی نمی ماند ، اثر چندانی نخواهند داشت .
Powders : برای گربه های با موی کوتاه موثراند ولی دو یا سه بار در هفته باید استفاده شوند .
Dips : برای گربه های مو بلند به شرط مصرف هفتگی موثر خواهد بود .
sprays & flea foams : خوب هستند و در مواقع مورد نیاز مورد استفاده قرار می گیرند .
Foggers(flea bombs) : برای استفاده در داخل و خارج از محل نگهداری حیوان ، البته در مورد مکانهای غیر قابل دسترسی مستقیم ، می توان از اسپری استفاده کرد