ادوات خاك ورزي مرسوم(خاك ورزي ثانويه)
هرس ها :
يکي از معمولی ترين ادوات شخم ثانويه هستند که در 3 نوع ديده مي شوند.
1) هرس بشقابي (ديسک):
يکي از معمولي ترين ادوات و شايد تنها ماشين خاک ورزي ثانويه در ايران است.دو نوع هرس بشقابي يا ديسک وجود دارند. دو زانويي (تندم) و يک زانويي (آفست). هر يک از اين دو نوع ممکن است سوار يا دنباله بندباشند.
دو گروه بشقاب طرف راست و يا چپ شکل يک زانو را تداعي مي کنند و به اين سبب آن را دو زانويي مي ناميم، در برابر، هرس هاي يک زانويي نيز وجود دارند که فقط از دو گروه بشقابي ترکيب يافته است واژه خارجي اين نوع هرس آفست (offset) مي باشد. اين هرس هاي اخير را معمولاً سنگين تر مي سازند و لذا شدت عمل بيشتري در خرد کردن کلوخ هاي پس از شخم دارند. تعداد بشقابها بسيار متفاوت و از 16 تا 72 و بيشتر يافت مي شوند. قطر و وزن بشقابها نيز مي توانند بسيار متغير باشند. قطر دايره يا بشقاب تا 60 سانتي متر و وزن روي هر يک تا 100 کيلوگرم مي رسد. تنها تنظيم لازم براي اين ماشين ها, زاويه استقرار گروهها روي هر بشقاب دارد به اين سبب در زمين هاي سخت ممکن است وزنه هايي روي بشقاب ها يا روي قاب ماشين سوار نمود.
در ايران به سبب سفتي خاک، پس از شخم اوليه، معمولاً دو بار ديسک چپ و راست مي زنند. فاصله بشقابها در ماشين هاي مختلف مي تواند متفاوت باشد. فاصله 5/17 سانتي متري براي نرم کردن زياد خاک و 5/22 سانتي متري براي بريدن و اختلاط کود شيميايي با خاک و 5/28 سانتي متر براي عمق کار بيشتر در خاک هاي با بقاياي گياهي سنگين.
2)هرس دندانه ای ميخی
ماشين هاي نسبتاً ساده اي هستند که قاب آنها صلب يا قابل انعطاف ساخته مي شود. اين ماشين ها عموماً از نوع سوار هستند. از اين ماشين براي بيشتر خرد کردن کلوخه پس از شخم اوليه يا پس از ديسک زدن و نيز در بهار، قبل از کشت، براي از بين بردن علوفه هاي هرز جوان استفاده مي شود.
3) هرس دندانه های فنری
اين ماشين همان کار دندانه ميخي را انجام مي دهد با اين تفاوت که به سبب فنريت دسته تيغه خاک را بهتر خرد مي کند. از نظر ظاهر شبيه گاو آهن قلمي (چيزل) است ولي عمق کار آنها کمتر از آن گاو آهن است.
