Isooda
05-14-2014, 09:12 PM
چک برگه بسیار کوچک و سهل الوصولی است که اموال و دارایی‌های فراوانی را به راحتی جا به جا کرده و انسان را از رنج و دشواری حمل و انتقال آن در مسافت‌های دور و نزدیک، بی نیاز می‌کند.
اما همین برگه کوچک، گاهی به (http://pnu-club.com/forumdisplay.php?296-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF) دست فریب‌کاران و یا ساده لوحان، تله انفجار وحشتناکی می‌شود که شعاع تخریبی‌اش گستره زندگی انسان و اجتماع را در بر می‌گیرد و فرد را تا پشت میله‌های «زندان» پرتاب می‌کند.
واژه شناسی چک
چَک کلمه‌ای فارسی به معنای نوشته‌ای است که با آن از پولی که در بانک دارند مبلغی را دریافت کنند یا به دیگری حواله دهند.
در زبان انگلیسی، کلمه چک (check) به معنای بازرسی و بررسی است و از آن جا که بانک‌ها برای پرداخت وجه مندرج در سند، موجودی را نزد خود بررسی و بازرسی می‌کنند این سند چک نامیده شده است.
در کشورهای غربی برای اولین بار، چک در سال 1374 میلادی در ایتالیا معمول شده و از آن جا در قرن هفدهم میلادی به انگلستان، کانادا، و آمریکا راه یافته و از سال 1835 م در فرانسه رواج پیدا کرده است.
چک در ایران، سابقه زیادی ندارد و از مقررات قانونی فرانسه اقتباس شده است، اما این که چرا در آن تلفظ به کار نرفته به این علت است که انگلیسی‌ها درایران، سابقه بانکداری داشتند و در تهران و برخی از شهرهای ایران مثل اصفهان و رشت فعالیت می‌کردند و این سند از طریق آن‌ها به مردم شناسانده شد و به این دلیل با تلفظ انگلیسی آن آشنایی یافتند.
چک بی محل یا پرداخت نشدنی
چک به وجود آمد تا مشکلی را حل کند، اما چرا به مشکل تبدیل شد و افرادی با آن به «زندان» افتادند یا سرمایه خود را فنا کردند؟
برخی می‌پندارند که چک بی محل آن است که موجودی در بانک نداشته باشد و گاهی از همین ناحیه ضربه می‌خورند، حال آن که تعریف کامل و قانونی چک بی محل این است: «چک بی محل، چکی است که موجودی ندارد یا دچار نقص امضا، اختلاف در نوشته‌ها یا خط خوردگی است. برخی حقوق دانان گفته‌اند که به جای چک بی محل از عبارت چک پرداخت نشدنی استفاده شود چون گاهی یک چک، موجودی کافی دارد اما امضا یا نوشته‌هایش دچار مشکل است، لذا در (http://pnu-club.com/forumdisplay.php?296-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF) بانک پرداخت نمی‌شود.»
علل و عوامل صدور چک بی محل
پژوهش‌های میدانی که در مورد زندانیان چک بی محل صورت گرفته نشان می‌دهد که عوامل زیر در صدور چک بی محل مؤثرند:
1. وام نزولی (رباخواری): سرپرست خانواده برای رفع نیازهای روزانه با ربحی سنگین نزول می‌کند و به تدریج، بار قرض و نزول او سنگین‌تر می‌شود تا سرانجام او را از پای درمی‌آورد و راهی زندان می‌شود. در یک مطالعه آماری که از میان 100 نفر از مجرمینِ چک برگشتی صورت گرفته، 32 درصد آن‌ها را همین گیرندگان وام نزولی، تشکیل می‌دهند.
2. خرید اجناس قسطی: برخی مردم، غالباً حساب دخل و خرج و درآمد خود را نمی‌کنند و بی‌گدار به آب می‌زند و اقدام به خرید اجناس به صورت قسطی با قیمت بالاتر از معمول و عرفی می‌کنند و در وجه آن، چک می‌دهند. پس از مدتی در سررسید چک، خود را قادر به پرداخت نمی‌بینند و عاقبت گرفتار قانون و حبس می‌شوند.
3. کلاه برداری: بعضی با انگیزه و نیت بد، املاک و اجناسی را از دیگران (معمولاً با قیمت بالا) می‌خرند و بابت خریدهایی که می‌کنند چک صادر می‌کنند، سپس اگر موجودی در بانک داشته باشند خالی می‌کنند و اموال و املاک خود را هم به نام نزدیکان و آشنایان می‌زنند اما در رسید چک، مبلغ را تأمین نمی‌کنند. این افراد یا فرار می‌کنند و از کشور خارج می‌شوند و یا به زندان می‌افتند.
4. مسکن: بعضی صاحب‌خانه‌ها، به شرطی خانه خود را اجاره می‌دهند که مستأجر یک فقره چک (در وجه حامل، نه بابت اجاره) به او بدهد تا در موقع تخلیه بتواند آن را به اجرا بگذارد و آن قدر مستأجر را زیر فشار بگذارد تا منزل را تخلیه کند.
5. رفاقت: کسی وام می‌گیرد و از رفیقش می‌خواهد تا (http://pnu-club.com/forumdisplay.php?296-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF) با یک چک، وام او را ضمانت کند، هنگامی که او نمی‌تواند اقساط خود را بپردازد، ضامن گرفتار می‌شود.
6. مستی: نوشیدن مشروبات الکلی، زیان‌های فراوان جسمی و روحی دارد، یکی از آثار زیان بار آن در چک‌های بی محل خود را نشان داده است یعنی فرد امضاء کننده چک، مست بوده و در حالت ناهشیاری، آن را صادر کرده است.
7. اعتیاد: معتاد برای تأمین مواد مورد نیاز خود به هر عملی که ممکن باشد دست می‌زند، که یکی از کارهای او صدور چک بی محل است.
8. فحشا: شیادانی بی صفت، زنانی را برای فحشا و ایجاد درآمد از راه فحشاگری آنان به خدمت می‌گیرند و برای این که آنان را استخدام کنند، ابتدا از آن‌ها چک می‌گیرند تا هر موقع خواستند آن‌ها را به اجرا بگذارند و به اتهام چک بی‌محل نامبردگان را تحت تعقیب قرار دهند.
9. قمار: در جمع قماربازان برای گرو داشتن مبلغ، شرط بندی و قمار از طرفین در وجه حامل چک می‌گیرند. در پایان، آن که باخته چون مدعی است که در قمار، مفت بری شده وجه چک را تأمین نمی‌کند در نتیجه، چک او برگشت می‌خورد و علیه او اقدام می‌کنند.
اما همین برگه کوچک، گاهی به (http://pnu-club.com/forumdisplay.php?296-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF) دست فریب‌کاران و یا ساده لوحان، تله انفجار وحشتناکی می‌شود که شعاع تخریبی‌اش گستره زندگی انسان و اجتماع را در بر می‌گیرد و فرد را تا پشت میله‌های «زندان» پرتاب می‌کند.
واژه شناسی چک
چَک کلمه‌ای فارسی به معنای نوشته‌ای است که با آن از پولی که در بانک دارند مبلغی را دریافت کنند یا به دیگری حواله دهند.
در زبان انگلیسی، کلمه چک (check) به معنای بازرسی و بررسی است و از آن جا که بانک‌ها برای پرداخت وجه مندرج در سند، موجودی را نزد خود بررسی و بازرسی می‌کنند این سند چک نامیده شده است.
در کشورهای غربی برای اولین بار، چک در سال 1374 میلادی در ایتالیا معمول شده و از آن جا در قرن هفدهم میلادی به انگلستان، کانادا، و آمریکا راه یافته و از سال 1835 م در فرانسه رواج پیدا کرده است.
چک در ایران، سابقه زیادی ندارد و از مقررات قانونی فرانسه اقتباس شده است، اما این که چرا در آن تلفظ به کار نرفته به این علت است که انگلیسی‌ها درایران، سابقه بانکداری داشتند و در تهران و برخی از شهرهای ایران مثل اصفهان و رشت فعالیت می‌کردند و این سند از طریق آن‌ها به مردم شناسانده شد و به این دلیل با تلفظ انگلیسی آن آشنایی یافتند.
چک بی محل یا پرداخت نشدنی
چک به وجود آمد تا مشکلی را حل کند، اما چرا به مشکل تبدیل شد و افرادی با آن به «زندان» افتادند یا سرمایه خود را فنا کردند؟
برخی می‌پندارند که چک بی محل آن است که موجودی در بانک نداشته باشد و گاهی از همین ناحیه ضربه می‌خورند، حال آن که تعریف کامل و قانونی چک بی محل این است: «چک بی محل، چکی است که موجودی ندارد یا دچار نقص امضا، اختلاف در نوشته‌ها یا خط خوردگی است. برخی حقوق دانان گفته‌اند که به جای چک بی محل از عبارت چک پرداخت نشدنی استفاده شود چون گاهی یک چک، موجودی کافی دارد اما امضا یا نوشته‌هایش دچار مشکل است، لذا در (http://pnu-club.com/forumdisplay.php?296-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF) بانک پرداخت نمی‌شود.»
علل و عوامل صدور چک بی محل
پژوهش‌های میدانی که در مورد زندانیان چک بی محل صورت گرفته نشان می‌دهد که عوامل زیر در صدور چک بی محل مؤثرند:
1. وام نزولی (رباخواری): سرپرست خانواده برای رفع نیازهای روزانه با ربحی سنگین نزول می‌کند و به تدریج، بار قرض و نزول او سنگین‌تر می‌شود تا سرانجام او را از پای درمی‌آورد و راهی زندان می‌شود. در یک مطالعه آماری که از میان 100 نفر از مجرمینِ چک برگشتی صورت گرفته، 32 درصد آن‌ها را همین گیرندگان وام نزولی، تشکیل می‌دهند.
2. خرید اجناس قسطی: برخی مردم، غالباً حساب دخل و خرج و درآمد خود را نمی‌کنند و بی‌گدار به آب می‌زند و اقدام به خرید اجناس به صورت قسطی با قیمت بالاتر از معمول و عرفی می‌کنند و در وجه آن، چک می‌دهند. پس از مدتی در سررسید چک، خود را قادر به پرداخت نمی‌بینند و عاقبت گرفتار قانون و حبس می‌شوند.
3. کلاه برداری: بعضی با انگیزه و نیت بد، املاک و اجناسی را از دیگران (معمولاً با قیمت بالا) می‌خرند و بابت خریدهایی که می‌کنند چک صادر می‌کنند، سپس اگر موجودی در بانک داشته باشند خالی می‌کنند و اموال و املاک خود را هم به نام نزدیکان و آشنایان می‌زنند اما در رسید چک، مبلغ را تأمین نمی‌کنند. این افراد یا فرار می‌کنند و از کشور خارج می‌شوند و یا به زندان می‌افتند.
4. مسکن: بعضی صاحب‌خانه‌ها، به شرطی خانه خود را اجاره می‌دهند که مستأجر یک فقره چک (در وجه حامل، نه بابت اجاره) به او بدهد تا در موقع تخلیه بتواند آن را به اجرا بگذارد و آن قدر مستأجر را زیر فشار بگذارد تا منزل را تخلیه کند.
5. رفاقت: کسی وام می‌گیرد و از رفیقش می‌خواهد تا (http://pnu-club.com/forumdisplay.php?296-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF) با یک چک، وام او را ضمانت کند، هنگامی که او نمی‌تواند اقساط خود را بپردازد، ضامن گرفتار می‌شود.
6. مستی: نوشیدن مشروبات الکلی، زیان‌های فراوان جسمی و روحی دارد، یکی از آثار زیان بار آن در چک‌های بی محل خود را نشان داده است یعنی فرد امضاء کننده چک، مست بوده و در حالت ناهشیاری، آن را صادر کرده است.
7. اعتیاد: معتاد برای تأمین مواد مورد نیاز خود به هر عملی که ممکن باشد دست می‌زند، که یکی از کارهای او صدور چک بی محل است.
8. فحشا: شیادانی بی صفت، زنانی را برای فحشا و ایجاد درآمد از راه فحشاگری آنان به خدمت می‌گیرند و برای این که آنان را استخدام کنند، ابتدا از آن‌ها چک می‌گیرند تا هر موقع خواستند آن‌ها را به اجرا بگذارند و به اتهام چک بی‌محل نامبردگان را تحت تعقیب قرار دهند.
9. قمار: در جمع قماربازان برای گرو داشتن مبلغ، شرط بندی و قمار از طرفین در وجه حامل چک می‌گیرند. در پایان، آن که باخته چون مدعی است که در قمار، مفت بری شده وجه چک را تأمین نمی‌کند در نتیجه، چک او برگشت می‌خورد و علیه او اقدام می‌کنند.