آشنایی با آتشکده های بزرگ ایران

[شهر ساز]

دراین تاپیک قصد داریم تمام اتشکده های بزرگ و مهم کشور را معرفی کنیم

[شهر ساز]

http://pnu-club.com/imported/2013/08/561.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7405/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86/)

آتشکده آتشگاه در غرب شهر اصفهان و در مسیر اصفهان – نجف آباد در نزدیکی منارجنبان بر فراز تپه‌ای سنگی و کم ارتفاع قرار دارد.
آتشگاه اصفهان از بناهای تاریخی اصفهان و از یادگارهای ایران باستان است. این بنا نزدیک رودخانه زاینده رود است و ساخت آن را به دوران ساسانی یا پیش از آن نسبت داده‌اند.
آتشگاه اصفهان یکی از سه اثر قدیمی به جا مانده از دوران باستان و از نظر بزرگی سومین اثر موجود در شهر اصفهان است و یکی از ۷ آتشکده بزرگ ایران در زمان قباد ساسانی می‌باشد.
بنای آتشگاه آتشدانی بزرگ و مدور است با دریچه‌های متعدد. این ساختمان از خشت‌های گلی خام به طول و عرض ۴۰ سانتیمتر و قطر ۱۴ سانتیمتر ساخته شده و مصالح خشت‌ها، گل و سنگ ریزه و نی‌های ساحل زاینده رود است.
پایه‌های بزرگ و خشتی بنا تقریبا از میانه تپه آتشگاه آغاز می‌شوند و در بالا به ستون‌هایی محکم تبدیل می‌شدند که در گذشته اتاق‌هایی نیز روی آنها قرار داشته‌است.
در بالای تپه بنایی گرد وجود دارد و جز آن هیچ بنایی بلندتر ساخته نشده‌است. این بنا دارای ۸ گوشه‌است و در هر گوشه یک پنجره هم رو به بیرون دارد. گفته می‌شود موبدان زرتشتی، آتش مقدس را در درون این اتاق قرار می‌داده‌اند.
این مجموعه دارای اتاق‌ها و ساختمان‌هایی در ۴ جهت تپه بوده که تا زیر اتاقک آتشگاه ادامه می‌یافته‌اند. در بافت ساختمان‌های این بنا می‌توان سوراخ‌های زیادی را دید که به دست گنج‌یابان کنده شده‌است.
در اطراف این آتشدان در سطحی پایین‌تر اتاق‌های زیادی ساخته بودند که به علت خام بودن خشت‌ها در مجاورت باد و باران به مرور زمان از بین رفته‌اند. بقایای این اتاق‌ها در شمال و شمال شرقی بر جای مانده است.
این آتشدان دارای ۷ پنجره بزرگ قدی و یک در ورودی است که آتش درون آن از تمامی جهات قابل دید بوده است . ارتفاع ورودی آن به اندازه چند پله از سطوح اطراف است و بطور کامل بر تمامی مجموعه و کوه وقوف دارد . در داخل آن در بالای در و تمامی پنجره‌ها طاقچه‌هایی قرار دارند.
مجموعه آتشگاه اصفهان در طول تاریخ به عنوان یکی از جایگاه‌های آتش مقدس و در دوران‌های اخیر به دلیل موقعیت مذهبی و تفریحی همواره مورد توجه مردم اصفهان و اطراف بوده است.
آتشگاه اصفهان در سال ۱۳۳۰ و با شماره ۳۸۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
در سال‌های دهه ۵۰ مرمت اساسی شد و در اوایل دهه ۶۰ به جهت جلوگیری از ایجاد صدمات و تخریب، درهای ورودی ساختمان‌های آن بسته شد و بطور کامل استتار گردید.
http://pnu-club.com/imported/2013/08/562.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7405/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86/atashgah0602-mm5/) http://pnu-club.com/imported/2013/08/563.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7405/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86/atashgah0602-mm9/) http://pnu-club.com/imported/2013/08/564.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7405/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86/atashgah0602-mm4/)
http://pnu-club.com/imported/2013/08/565.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7405/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86/atashgah0602-mm2/) http://pnu-club.com/imported/2013/08/566.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7405/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86/atashgah0602-mm10/) http://pnu-club.com/imported/2013/08/567.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7405/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86/atashgah0602-mm6/)
http://pnu-club.com/imported/2013/08/568.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7405/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86/atashgah0602-mm8/) http://pnu-club.com/imported/2013/08/569.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7405/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86/atashgah0602-mm7/) http://pnu-club.com/imported/2013/08/570.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7405/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86/atashgah0602-mm3/)
http://pnu-club.com/imported/2013/08/571.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7405/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86/atashgah0602-mm/)

[شهر ساز]

http://pnu-club.com/imported/2013/08/572.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7418/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%aa%d8%ae%d8%aa-%d8%b1%d8%b3%d8%aa%d9%85-%d8%aa%d9%87%d8%b1%d8%a7%d9%86/)

آتشکده تخت رستم در استان تهران، ۲۰ کیلومتری غرب شهریار در بخش جوفین در نزدیکی روستای قجر روی کوه تخت رستم قرار دارد.
این آتشکده در دوران ساسانی و برای انجام مراسم آتش؛ که فقط موبدان زرتشتی بدان راه داشته‌اند، ساخته شد. طی سال‌های گذشته نیز در دامنه شرقی تخت رستم یک محوطه باستانی در حدود ۱۰ هکتار شناسایی شده است.
آتشکده تخت رستم از دو صفه یا تخت‌گاه تشکیل شده که یکی از این صفه‌ها در قله صخره و دیگری در ارتفاع پایین تر قرار دارد.
صفه اول که در فضای آزاد قرار دارد محلی است که روی آن آتش می‌افروختند و روی صفه دوم مراسم مذهبی انجام می‌گرفته است. در فاصله ۱۵ متری از تخت گاه پایینی یک بنای گنبدی شکل قرار دارد که احتمالا آتش مقدس را در آن نگه می‌داشتند.
در قسمت پائین کوه یک سکو و یک بنای کوچک وجود دارد. این بنای کوچک که در ۱۵ متری سکو قرار دارد و تقریبا سالم مانده، سقف کوتاهی دارد؛ فاصله راس گنبد آن تا سطح زمین ۲۳۸ سانتیمتر بوده و دارای دو مدخل با طاق‌هایی به سبک معماری‌های پیش از اسلام است.
کوه تخت رستم، مخروطی شکلی و از جنس آندزیت و سنگ‌های آتشفشانی است. در دامنه و نوک قله این کوه آثار معماری به صورت تختگاه وجود دارد که با استفاده از مصالحی نظیر سنگ و ملات گچ سنتی ساخته شده است.
اثر باستانی آتشکده تخت رستم یکی از آتشکده‌های مهم منطقه شهریار استان تهران در دوران ساسانی است و در سال ۱۳۱۶ با شماره ۳۰۳ به ثبت ملی رسید.

منبع: شهرسازی انلاین


http://pnu-club.com/imported/2013/08/573.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7418/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%aa%d8%ae%d8%aa-%d8%b1%d8%b3%d8%aa%d9%85-%d8%aa%d9%87%d8%b1%d8%a7%d9%86/rostam2101-mm4/) http://pnu-club.com/imported/mising.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7418/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%aa%d8%ae%d8%aa-%d8%b1%d8%b3%d8%aa%d9%85-%d8%aa%d9%87%d8%b1%d8%a7%d9%86/rostam2101-mm3/) http://pnu-club.com/imported/2013/08/574.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7418/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%aa%d8%ae%d8%aa-%d8%b1%d8%b3%d8%aa%d9%85-%d8%aa%d9%87%d8%b1%d8%a7%d9%86/rostam2101-mm2/)
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7418/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%aa%d8%ae%d8%aa-%d8%b1%d8%b3%d8%aa%d9%85-%d8%aa%d9%87%d8%b1%d8%a7%d9%86/rostam2101-mm1/)

http://pnu-club.com/imported/2013/08/575.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7418/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%aa%d8%ae%d8%aa-%d8%b1%d8%b3%d8%aa%d9%85-%d8%aa%d9%87%d8%b1%d8%a7%d9%86/rostam2101-mm/)

[شهر ساز]

آتشکده یا معبد سرمسجد یکی ازمهمترین مکان‌های تاریخی و باستانی استان خوزستان است که در شمال شرقی شهر مسجدسلیمان قرار دارد.
آتشکده جاویدان (صفه سرمسجد) واقع در مسجد سلیمان بنایی متعلق به قرن هفتم قبل از میلاد است که بنا بر نظر برخی کارشناسان، معماران برای ساخت تخت جمشید از آن الهام گرفته‌اند.
نوع معماری این بنا، آتشکده جاویدان اورارتویی است که مهمترین مشخصه آن استفاده نکردن از ملات و گذاشتن سنگ خشک روی سنگ خشک دیگر است.
بنا به نوشته‌های پروفسور گیرشمن، باستان‌شناس فرانسوی در کتاب «ایران از آغاز تا اسلام» تخت جمشید نیز با استفاده از همین الگو ساخته شده است.
این معبد که در گذشته‌های دور همواره در آن آتشی افروخته بوده مشرف به سفه سرمسجد است که به گفته مورخان مقر حکومتی پارس‌ها بوده است.
آتشکده سرمسجد، به دستور یکی از پادشاهان بزرگ هخامنشی ساخته شده و هر کدام از سنگ‌های بزرگ معدنی به کار رفته در آن ۴ تا ۵ تن وزن دارد.
برای ساخت دیوارهای این معبد هیچ نوع ملاتی به کار نرفته و با توجه به زلزله‌های مکرر در مسجد سلیمان احتمال ریزش این سنگ‌های خشکه‌چین وجود دارد.
محراب آتشکده متعلق به قرن ۷- ۸ قبل از میلاد است که شامل یک سکو به اندازه‌های ۲۰ در ۲۵ پا می‌باشد. در بخش شرقی محراب قسمتی که اکنون آتشکده می‌باشد برای عبادت ایرانیان بنا شده بود.
سمت غرب ایران مقدس ویژه خدایان یونانی بوده و در سمت غربی آتشکده ۳ معبد برای ۳ تن از خدایان قدیم اختصاص داشت که ۲ تن از آنان هراکلیوس و آتنا می‌باشد.
یک پلکان به عرض ۲۵ متر مومنان را به روی صفه نزدیک محل مقدس هدایت می کرد و از آنجا که در پایان مراسم نیایش نبایستی از همان راه که آمده‌اند بازگردند یک پلکان دیگر در گوشه دیگر ضلع شرقی برای پایین رفتن ساخته بودند.
به عقیده پروفسور گیرشمن سابقه استقرار یکی از قبایل پارس در مسجدسلیمان به اواخر قرن هشتم قبل از میلاد می‌رسد.
ظروف سفالی، سکه‌های قدیمی، مجسمه‌های باستانی و آثار کهنی از این بنای تاریخی بدست آمده است که در موزه‌های داخل و خارج نگهداری می‌شوند.
همه ساله از سراسر ایران و حتی خارج از کشور جهانگردانی برای بازدید از این اثر ارزشمند باستانی به استان خوزستان سفر می کنند.
آتشکده سرمسجد در سال ۱۳۱۶ و با شماره ۳۰۰ به فهرست آثار تاریخی ملی و باستانی کشور به ثبت رسیده.

منبع شهرسازی انلاین


http://pnu-club.com/imported/2013/08/576.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7426/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%b3%d8%b1%d9%85%d8%b3%d8%ac%d8%af-%d8%ae%d9%88%d8%b2%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86/sarmasjed24010mm1/) http://pnu-club.com/imported/mising.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7426/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%b3%d8%b1%d9%85%d8%b3%d8%ac%d8%af-%d8%ae%d9%88%d8%b2%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86/sarmasjed24010mm/) http://pnu-club.com/imported/2013/08/577.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7426/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%b3%d8%b1%d9%85%d8%b3%d8%ac%d8%af-%d8%ae%d9%88%d8%b2%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86/sarmasjed24010mm2/)
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7426/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%b3%d8%b1%d9%85%d8%b3%d8%ac%d8%af-%d8%ae%d9%88%d8%b2%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86/sarmasjed24010mm3/)

[شهر ساز]

آتشکده آذرخش یا مسجد سنگی داراب، در جنوب کوه پهنا و در ۶ کیلومتری شهرستان داراب، در ۱۱۱ کیلومتری جنوب شرقی فسا واقع شده و به صورت کامل در دل صخره کوه، کنده شده است.
محققان بر این عقیده‌اند که بنای اولیه مسجد سنگی معبدی مربوط به دوره ساسانیان بوده و در دوره اتابکان فارس، ۶۵۲ هجری قمری، با تعبیه محراب و تغییراتی، به مسجد تبدیل شده است.
بنای مسجد، عبارت از محوطه صلیبی شکلی است که در اطراف آن، دورتادور، رواقی با جرز، ستون و دهانه‌های طاقدار قرار گرفته است.
پوشش چهار بازوی محوطه صلیبی شکل، به صورت طاق گهواره‌ای ساخته شده اما پوشش بخش میانی به صورت مربع بریده و فضای روبازی در نظر گرفته‌اند و در زیر آن و وسط تالار، حوض ۴ گوش کم عمقی ساخته‌اند.

طولانی‌ترین قسمت بنا، طول شرقی غربی است که از در ورودی شروع می‌شود. ورودی‌های آن در سمت جنوب شرقی قرار دارد و فاصله آن از ابتدای درگاه ورودی تا انتهای شمال غربی تقریبا ۲۰ متر است.

طول دو سوی دیگر مسجد که یکی در راستای جنوب غربی و دیگری در امتداد شمال شرقی قرار دارد حدود ۱۸ متر است.
به نظر می‌رسد که کار احداث این بنا با کندن کوه از بالای نورگیر شروع شده و به صورت یک چاه با پلان مربع به پایین رفته است و سپس از ۴ سمت دیواره‌های چاه، ایوان‌های مسجد کنده شده‌اند که از نظر زمانی می‌تواند تاریخ اتمام آن را به یک چهارم کاهش دهد.
این مسجد با پلانی چهار سو (چلیپا)، بنایی اسلامی است، که در کوه پهنا قرار دارد و سیاحان مختلف دیده و تفسیرهای مختلفی درباره آن ارائه داده اند.
در قسمت ورودی، یک هشتی به ابعاد ۷۸/۲ و ۶۰/۹ متر وجود دارد، که البته با انحرافی که در این قسمت بوده، ابعاد آن اندکی متغیر است. دورتادور مسجد را رواقی به عرض ۱ تا ۱۰/۱ متر همراه با جرزهایی احاطه کرده است، که در سمت محراب مسدود می شوند.
سقف‌ها و جرزها، به جز در راهروهای گردشی اطراف، همگی قوس بیضی شکل نزدیک به جناغی دارند و در واقع همانند طاق آهنگ هستند. اغلب منابع و متون ایرانی که قدمت آنها از دوران قاجار تجاوز نمی کند، مسجد را یک بنای مربوط به دوره ساسانی می دانند که به مسجد تبدیل شده است.
درگاه بیرونی مسجد سنگی، دارای ۷۰/۴ متر ارتفاع و ۱۵/۲ متر عرض است. نمای بیرونی مسجد سنگی، سردرهای مساجد اسلامی را تداعی می کند، که به صورت ستونها و در دو طرف ورودی تراشیده شده و متصل به دیوار مسطح بیرونی است.
مسجد دارای قوس جناغی اسلامی است، که با قوسهای متداول دوره ساسانی و طاق‌های آهنگ داخل مسجد سنگی تفاوت آشکاری دارد.
نمای بیرونی و ظاهری مسجد سنگی، بیشتر اسلامی نشان می دهند تا ساسانی. اما، از وجود عناصر ساسانی نیز در اینجا نباید غافل بود. داشتن محراب مقرنسکاری با خطوط کوفی، بویژه قطع شدن راهروها در دو طرف محراب و قرار گرفتن آن در سمت قبله و کتیبه های کوفی، دلایل اسلامی بودن بناست.
کنار مسجد سنگی، یک اتاق با سقف طاقی شکل وجود دارد، که با ۳ پلکان وارد کف آن می‌شود. این اتاق ۸ متر طول، ۱۵/۳ متر عرض و ۹۵/۱ متر ارتفاع دارد.
این مسجد در دو قسمت کتیبه دارد، یکی کتیبه محراب و دیگری کتیبه‌ای است که در قسمت بالای ورودی داخلی جلوخان و ابتدای ایوان شرقی در بالای درگاه و جرزهای طرفین آن قرار دارند.
متن یکی از این کتیبه‌ها فرسوده و به مرور زمان دچار صدمه بسیاری شده و دیگری دارای متن کوتاهی است. کتیبه بالا ناخوانا است و کتیبه پایین تاریخ سال ۶۵۲ را نشان می‌دهد.
مسجد سنگی داراب با شماره ۲۲۹ توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به ثبت تاریخی رسیده است.
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7433/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%b0%d8%b1%d8%ae%d8%b4-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3/darab-1007-mm10/) http://pnu-club.com/imported/2013/08/578.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7433/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%b0%d8%b1%d8%ae%d8%b4-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3/darab-1007-mm7/) http://pnu-club.com/imported/mising.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7433/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%b0%d8%b1%d8%ae%d8%b4-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3/darab-1007-mm9/)
http://pnu-club.com/imported/2013/08/579.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7433/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%b0%d8%b1%d8%ae%d8%b4-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3/darab-1007-mm6/) http://pnu-club.com/imported/mising.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7433/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%b0%d8%b1%d8%ae%d8%b4-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3/darab-1007-mm5/) http://pnu-club.com/imported/mising.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7433/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%b0%d8%b1%d8%ae%d8%b4-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3/darab-1007-mm4/)
http://pnu-club.com/imported/2013/08/580.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7433/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%b0%d8%b1%d8%ae%d8%b4-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3/darab-1007-mm2/) http://pnu-club.com/imported/mising.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7433/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%b0%d8%b1%d8%ae%d8%b4-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3/darab-1007-mm1/) http://pnu-club.com/imported/mising.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7433/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%d8%a2%d8%b0%d8%b1%d8%ae%d8%b4-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3/darab-1007-mm3/)

[شهر ساز]

آتشکده کاریان در شهر فیروزآباد در ۱۲۰ کیلومتری شیراز قرار دارد.

این آتشکده در زمان اردشیر بابکان بنا شده و بعد از حمله تازیان آتش آن به عقداى یزد متقل شده و تا ۷۰۰ سال در آنجا از آن نگهدارى می‌شد.
پس از آن به اردکان یزد جا به جا می‌شود و سال ۱۳۱۸ شمسی به آتشکده شهر یزد برده می‌شود که هنوز نیز کماکان در آن محل افروخته می‌باشد.
مکان آن در شهر فیروز آباد یا اردشیر خره یا اردشیر خوره در ۱۲۰ کیلومتری جنوب شیراز است و کاخ بزرگ آن که توسط شاهنشاه اردشیر بابکان ساخته شده بود هم اکنون فرو ریخته است.
آتشکده کاریان یا آذرفرنبغ در روستای کاریان از توابع بخش جویم می‌باشد که سالیان بسیار قبل پس ازساخته شدن کاخ اردشیر به دستور اردشیر بزرگ پادشاه آن زمان باید آتشی مقدس در آن افروخته می‌شد وآنها این آتش را از آتشکده آذرفرنبغ واقع در روستای کاریان به آنجا بردن و از آن زمان به بعد کاخ اردشیر به آتشکده کاریان معروف شد.

نقشه اصلی این آتشکده به شکل ذوزنقه بوده که اضلاع جلویی آن در حدود ۵ متر عرض و ۷ متر ارتفاع دارند. در جلو این ضلع سکویی به ارتفاع ۵/۱ متر از سطح زمین واقع شده‌است.

برفراز این سکو در ارتفاع ۳متری روی دیواره حفره‌ای مثلثی شکل وجود دارد. مصالح به کار رفته در دیواره این آتشکده آجر و گل می‌باشد. روی صفهٔ آتشکده آثاری از راهرو و اتاق دیده می‌شود که به درون فرو ریخته‌است.
این آتشکده یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین آتشکده‌های زمان ساسانیان بوده و یکی از مهم‌ترین آتش‌های سه گانه زردشتی که مختص موبدان بوده، در آن جا می‌سوخته‌است.
ساسان جد اردشیر بابکان تولیت این آتشکده را بر عهده داشته و ساسانیان همواره علاقه خاصی به این آتشکده داشته‌اند.
اردشیر به همین جهت نام شهر را ارتخشر خوره ( ارت خشتر) نامید که به معنی شهر شکوه و جلال اردشیر است.

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7445/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%da%a9%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3/karian2401-mm3/) http://pnu-club.com/imported/2013/08/581.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7445/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%da%a9%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3/karian2401-mm4/) http://pnu-club.com/imported/mising.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7445/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%da%a9%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3/karian2401-mm1/)
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7445/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%da%a9%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3/karian2401-mm2/) http://pnu-club.com/imported/mising.jpg (http://www.shahrsazionline.com/7445/%d8%a2%d8%aa%d8%b4%da%a9%d8%af%d9%87-%da%a9%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3/karian2401-mm/)

[شهر ساز]

آتشکده نیاسر توسط اردشیر بابکان ساخته شد. آتشکده نیاسر بوسیله اردشیر بابکان مؤسس سلسله ساسانى ساخته شده و اولین معبد و آتشکده‏اى است که سلسله ساسانى در اوج رواج دین و آئین زرتشتى در ایران بنا کرد.
این بنا نمونه کامل یک گنبد ساسانى است، بر زیربنائى مربع نهاده شده است و بزرگى و عظمتى که در این چهار طاقى به چشم می‌خورد، از تعادل عناصر متشکل و توازن و هماهنگى ترکیب بنا نشأت می‌گیرد.

http://pnu-club.com/imported/2013/08/588.jpg طول و عرض این آتشکده 14 در 14 متر می‌باشد. این بنا پس از یورش تازیان ویران ولی سپس توسط مردم بازسازی شد و امروز تقریبا سالم می‌باشد.
نیاسر در 35 کیلومتری شمال‌غربی شهر کاشان قرار دارد و در منطقه‌ای کوهستانی در ارتفاعات کرکس می‌باشد و چشمه‌ای باستانی به نام چشمه اسکندر نیز در آنجا قرار دارد.
در نیاسر غاری که متعلق به دوره پارتیان بوده است نیز وجود دارد. به احتمال قوی این غار معبد میترایی بوده است که امروزه از مکان‌های دیدنی این شهر می‌باشد.
بنای این آتشکده گنبددار که به‌نام آتشکده اردشیر موسوم است از زیباترین چهارطاقی‌های دوره ساسانی است که بر فراز نیاسر واقع شده و همچنان، پس ازعبوردهه‌ها و سده‌ها، پابرجا مانده است.
بر اساس نظر آندره‌گدار معمار و باستانشناس فرانسوی چهارطاقی آتشکده نیاسر به‌ وسیله اردشیر بابکان ساخته ‌شده و اولین معبد و آتشکده‌ای که به ‌وسیله ساسانیان دراوج رواج دین و آیین زرتشتی در ایران بنیاد گرفته، آتشکده نیاسر است.

بنای این آتشکده سمبل 4 عنصر اصلی باد، آب ،خاک و آتش است و هر کدام از ستون‌ها دقیقا یکی از 4 جهت اصلی را نشان می‌دهند. در کنار بیشتر آتشکده‌ها چشمه آب و درخت چنار وجود دارد.
آتشکده نیاسر با شماره 316 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

[شهر ساز]

http://pnu-club.com/imported/2013/08/589.jpg


آتشکده چهار قاپی، چهار قاپو یا به معنی چهار در، از جمله آتشکده‌های دوره ساسانی است که در شهر مرزی قصر شیرین قرار دارد.

این آتشکده از نوع آتشکده‌هایی است که دارای دالان طواف بوده و به مرور زمان رواق آن فرو ریخته است و تنها در برخی از قسمت‌ها، آثاری از آن دیده می‌شود.
آتشکده چهار قاپی، اتاقی مربع شکل به ابعاد 25×25 متر است و سقفی گنبدی شکل به قطر 16 متر داشت که متأسفانه اکنون اثری از آن باقی نمانده است و تنها بقایای گوشواره‌ها در چهار گوشه آن دیده می‌شود.
این اتاق مربع شکل دارای 4 درگاه ورودی است که به رواق اطراف فضای مرکزی منتهی می‌شوند.
در اطراف این بنا مجموعه اتاق‌ها و فضاهایی وجود دارد که بخش‌هایی از آن در نتیجه کاوش‌های باستان‌شناسی سال‌های اخیر شناسایی شده است.
این بنا با استفاده از مصالح محلی از قبیل لاشه سنگ و ملاط گچ ساخته شده و گنبد آن آجری بوده است.
آتشکده چهار قاپی از جمله بناهای تقویمی ایران بوده که جهت تشخیص شروع فصول سال از آن استفاده می‌شده است.
این اثر تاریخی به جا مانده از دوره ساسانیان در نتیجه جنگ تحمیلی (http://www.hamshahrionline.ir/details/62923)دچار آسیب‌های فراوانی شد.

[شهر ساز]

http://pnu-club.com/imported/2013/08/590.jpg


آتشکده کرکویه از جمله آثار تاریخی و قدیمی استان سیستان و بلوچستان است و در نزدیکی شهرستان زابل قرار دارد. این آتشکده (http://pnu-club.com/threads/83763-%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%A2%D8%AA%D8%B4%DA%A9%D8%AF%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86?p=250421&posted=1)که به آتشکده کرکوشاه نیز شهرت دارد در غرب روستای خمک و 8 کیلومتری تپه منطقه شهرستان و در میان زمین‌های باتلاقی سیستان و نزدیک مرز ایران (http://hamshahrionline.ir/details/45054)با افغانستان قرار دارد.

کلمه کار یا کر در زبان پارسی کهن به معنی مردم جنگاور و جنگجو است. بنابراین می‌توان گفت کرکویه به معنی کوی جنگاوران است.

کرکویه توسط نویسندگان دوران اسلامی در کتب قدیمی تشریح شده است. استخری کرکویه را نخستین راهی می‌‌داند که سیستان را به هرات متصل می‌‌کند و بنا به گفته وی، کرکویه در سه فرسنگی زرنج یا زرنک (سیستان) واقع شده است.
یاقوت حموی نیز در مورد آتشکده کرکویه نوشته: شهری از سیستان بوده و آتشکده‌‌ای که نزد زرتشتیان محترم شمرده می‌‌شد در آنجا قرا داشت.
قدمت آتشکده کرکویه را به زمان کیخسرو نسبت داده‌اند و بنا بر روایات کرکویه تا قرن هفتم هجری آبادان بوده است.
بر اساس توصیفات مورخان دوران اسلامی، این اثر تاریخی دارای دو قبه بزرگ و بر هر قبه شاخی چون شاخ گاوی بزرگ ساخته بودند و آتشگاه در زیر آن دو قبه قرار داشت.
این آتشکده تا قرن 17 هجری که قزوینی آن را وصف کرده است بسیار خرم و زیبا بوده است.
این بنا جزو چهار آتشکده مهم ایران بوده و موبدان آن نیز جایگاه خاص و ویژه‌ای را دارا بودند. به طوری‌که در تاریخ آمده فردوسی جهت نگارش شاهنامه و تحقیقات خود نزد موبد این آتشکده آمده است.
کرکوشاه یا کرکویه، عبارت است از بقایای یک آتشکده مربوط به دوران هخامنشی، که شامل یک دیوار خشتی - چینه‌‌ای از یک برج دفاعی شهر باستانی است. این آثار شامل تعدادی از بنا‌های بزرگ و کوچک است. این بخش دارای تالاری به طول ۱۱ متر و عرض ۸/۵ متر است.
از دیگر مشخصه‌های معماری آن آجرهای بزرگ دوره ساسانی‌ است. خانه‌های پیرامون آن مربوط به دوره قاجاریه است و زیباترین آنها اتاق گچبری‌ است.