javad jan
04-21-2013, 11:20 AM
شهرسازی چیست و شهرساز کیست؟
چکیده
شهرهای کنونی ، به خصوص کلان شهرها و شهرهای بزرگ ، امروزه به محل هایي ناامن ، زشت ، ناسالم ، شلوغ ، پر سروصدا ، فاقد روح ، خشن و … تبدیل گشته و در بسیاری از موارد این مسئله حالت بحرانی پیدا کرده است. لذا در مقابل هر قدمی که در خیابان گذاشته می شود به وسیله آهنگ سریع تنوع زندگی اقتصادی، حرفه ای و اجتماعی شهرها بر بنیانهای زندگی اخلاقی شهروند تاثیر می گذارند.
کلمات و عبارتی چون عشق ، محبت ، دوست داشتن ، صفا و صمیمیت، رعایت حقوق دیگران ، احترام به قانون و سایر موارد دیگر در شهرهای امروزی بی روح و بی معنی هستند.
شهر تاثیرگذار با باورها ، اندیشه ها و رفتارهای شهروندان خود می باشد بنابراین برای زندگی کردن در چنین محیط هایی باید تدابیر و برنامه های خاصی را برای بهبود و ارتقا کیفیت کارکردی ، کالبدی ، اجتماعی و غیره را مد نظر قرار داد. در این جا با چند سوال اساسی مواجه می شویم:
- شهرسازی چیست؟
- شهرساز کیست؟
- وظایف شهرساز چیست؟
در این تحقیق تلاش گردیده تا حتی الامکان مفاهیم شهر ، شهرسازی و نقش شهرسازی را در ایجاد مکانی مناسب جهت زیست را مورد بررسی و تفحص قرار دهیم.
.................................................. .................................................. ...................................
كلمات كليدي : شهرسازي، شهرساز، تكنيك هاي شهرسازي
مقدمه :
نمایشی که شهرها عرضه می دارند ، علی رغم پیش پا افتادگی منظر ارائه شده ، می تواند خویشاوندی خاص را سبب شود. به عنوان قطعه ای از معماری ، شهر ، ساخت و ساز و سایر موارد مشابه در فضا است، ولی ساخت و ساز در مقیاس وسیع ( شهر) تنها از طریق برهه های زمانی طولانی قابل ادراک است. به همین خاطر است که شهرسازی یک هنر تاریخی ( تحول یافته در زمان) است. شهر در هر لحظه، شامل امکانات ، مناظر و مزایایی که نه چشم می تواند ببیند و نه گوش می تواند بشنود است ، که در انتظار کشف شدن می باشند.
برای میلیونها نفر، طبقات، شخصیت های بسیار متفاوت ، شهر تنها یک شیء ادراکی و حتی در بعضی مواقع یک شی خوشایند نیست، بلکه شهر محصول فعالیت سازندگان متعددی است که مدام در حال تغییر هستند . ممکن است در دوره زمانی مشخصی ، چهره عمومی شهر ثابت باقی بماند، ولی جزئیاتش بی وقفه در دگرگونی است.
موهبت ساختن محیط ، هویت دادن به آن ، استعداد مشترک همه جانوران است. لزوم بازشناسی محیط خودمان و توانایی شکل بخشیدن بدان، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
شهر ، نه تنها برای یک فرد، بلکه برای شمار بسیاری از استفاده کنندگان آن ساخته می شودکسانی که متعلق به محیط ها ، رفتارها ، اشتغال ها و طبقات اجتماعی بسیار متفاوت ، به همین دلیل است که شهرساز باید شهری را جستجو و خلق کند که بتواند خواسته ها و نیازها و تصورات ذهنی شهروندانش را پاسخ دهد.
.................................................. .................................................. .............................
مفهوم شهر و شهرسازی :
محیط زیست دارای مفهومی جامع است. در حالیکه شهر و شهرسازی تصویر محدودی از انرا در اذهان زنده می کند.شهر یکی از پدیده های بشری در محیط زیست به منظور اسکان ، تامین معیشت، داشتن روابط اجتماعی و اقتصادی و مانند آنهاست. اساس لزوم تثبیت در یک قطعه و احتیاج به زندگی در کنار یکدیگر و لازم و ملزومات آنها ، انسان را بر آن داشت که در محیط اطراف خود ، به ایجاد مسکن دست بزند. شهرنشینی یکی از اقسام نحوه زندگی بشر بر سطح زمین و به عنوان استقرار ثابت بشر در محیط زیست است.( شیعه 1379ص1)به عبارت کلی تر ، شهر از الحاق یک مکان فیزیکی با مردم ساکن آن است ( شیعه 1379 ص2).
شهر محدوده ای است که رسماً در تبعیت یک شهرداری است و بیش از 25 هزار نفر جمعیت ساکن دارند را گویند.(برآبادی 1384 ص10)
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
شهرسازی :
اساساً شهرسازی علمی است که می توان گفت اخیراً به وجود آمده است و عده ای هم عقیده دارند که هنر شهرسازی همزمان با پیدایش انسان آغاز گشته است( شیعه 1379 ص 6).
شهرسازی در واقع مجموعه ای است از علوم معماری و برنامه ریزی های زندگی اجتماعی که در قالب هنر شهرسازی ارائه می شود.(موسویان 1380 ص 322).
از دیدگاه دیگر ، شهرسازی عبارت است از مطالعه طرح ریزی و توسعه شهرها با در نظر گرفتن احتیاجات اجتماعی و اقتصادی با توجه به حداقل رساندن مشکلات بشری و پاسخ گویی به نیازهای عمومی جمعیت شهری .( شیعه 1379 ص 7)
علم شهرسازی وابستگی کاملی به علم جامعه شناسی داشته و در حقیقت يک شهرساز باید به علم جامعه شناسی آگاهی داشته باشد و در واقع می توان گفت که یک شهرساز هماهنگ کننده فعالیت های یک اجتماع است و به مجموعه ای از علوم گوناگون نیاز دارد تا بتواند به کمک آنها مسائلی را که از طرح یک شهر ، آن روبرو است بررسی نماید و سپس ایده های خود را آن چنان که متناسب انسانهای یک شهر و یک اجتماع باشد در قالب طراحی شهر پیاده نماید .(موسویان 1380ص 322)
برنامه های شهرسازی را نمی توان به عنوان یک برنامه خاص و جدا از محیط های اطراف خود دانست. بنابراین، در شهرسازی یکی از مهم ترین مطالعات در جهت طراحی های شهری ، هماهنگی شهر با محیط های طبیعی ، فیزیکی ، اجتماعی و اقتصادی اطراف آنها از یک سو و ارتباط متقابل نواحی زیستی با یکدیگر از سوی دیگر است.
در شهرسازی مسئله این است که با ایجاد چند ساختمان ، چند شبکه راه و تامین چند مدرسه یا درمانگاه و ... مشکلات را حل نمود بلکه مسئله مهم تر آنست که از طریق تعیین تراکم های معقول جمعیت و برنامه ریزی صحیح مسکن و تامین نیازها ، روابط محله ای و بین محله ای ، به نحو صحیحی در محل نظر قرار داد.(شیعه1370ص8-7)
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
" کبیل شهرسازی را دانش سامان دادن کاربردی زمین ، تامین محل ساختمانها و مسیر جاده های ارتباطی با حداکثر عملی بودن و راحتی و دسترسی تعریف کرده است.
لینچ: شهرسازی را توزیع نظام کلی فضایی فعالیت ها و عناصر در یک منطقه یا زمین دانسته است.
چیپن: شهرسازی را انجام تلاش منظم و سیتماتیک در جهت پیش بینی گرایش های اجتماعی و اقتصادی یک جامعه و هماهنگ کردن محیط فیزیکی با آنرا دانسته است.
و برخی دیگر از صاحب نظران ، شهرسازی را نوعی برنامه ریزي فیزیکی دانسته اند که جهت ارائه طرح و برنامه ریزی فیزیکی آینده، نگرش به حال و گذشته نیز مطرح کرده اند."
در حقیقت شهرساز یا طراح و برنامه ریزی شهری عبارت است از دو پدیده محیط و انسان، که در کنار هم جوامع زیستی را به وجود آورده اند .بنا به این تعریف ها ، شهرساز به ایجاد رابطه ای منطقی بین انسان و محیط زیست مبادرت می کند. در واقع بزرگترین اختراع بشر نیز، ساختن محیط های زیستی بوده است که ضمن تامین معیشت و بسط روابط انسانی و اقتصادی و روال یک زندگی جمعی ، بتواند در کنار دیگر همنوعان خود به تامین احتیاجات و رفع نیازمندی های خودش بپردازد، از حداکثر داده های محیط طبیعی به نفع خود استفاده نماید و اثرات نامساعد عوامل طبیعی را در محیط زیست خود کاهش دهد.(شیعه1379ص8)
یک شهرساز نمی تواند در تمامی علوم آگاهی داشته باشد لذا در این رابطه به کارشناسان متعددی نیاز دارد که از جمله:
جامعه شناس ، متخصص ترافیک، صنایع ، زمین شناسی ، آمار ، حقوق کشاورزی، جنگلداری ، شیلات ، پست، تلفن ، و... ( موسویان 1380 ص 322).
چکیده
شهرهای کنونی ، به خصوص کلان شهرها و شهرهای بزرگ ، امروزه به محل هایي ناامن ، زشت ، ناسالم ، شلوغ ، پر سروصدا ، فاقد روح ، خشن و … تبدیل گشته و در بسیاری از موارد این مسئله حالت بحرانی پیدا کرده است. لذا در مقابل هر قدمی که در خیابان گذاشته می شود به وسیله آهنگ سریع تنوع زندگی اقتصادی، حرفه ای و اجتماعی شهرها بر بنیانهای زندگی اخلاقی شهروند تاثیر می گذارند.
کلمات و عبارتی چون عشق ، محبت ، دوست داشتن ، صفا و صمیمیت، رعایت حقوق دیگران ، احترام به قانون و سایر موارد دیگر در شهرهای امروزی بی روح و بی معنی هستند.
شهر تاثیرگذار با باورها ، اندیشه ها و رفتارهای شهروندان خود می باشد بنابراین برای زندگی کردن در چنین محیط هایی باید تدابیر و برنامه های خاصی را برای بهبود و ارتقا کیفیت کارکردی ، کالبدی ، اجتماعی و غیره را مد نظر قرار داد. در این جا با چند سوال اساسی مواجه می شویم:
- شهرسازی چیست؟
- شهرساز کیست؟
- وظایف شهرساز چیست؟
در این تحقیق تلاش گردیده تا حتی الامکان مفاهیم شهر ، شهرسازی و نقش شهرسازی را در ایجاد مکانی مناسب جهت زیست را مورد بررسی و تفحص قرار دهیم.
.................................................. .................................................. ...................................
كلمات كليدي : شهرسازي، شهرساز، تكنيك هاي شهرسازي
مقدمه :
نمایشی که شهرها عرضه می دارند ، علی رغم پیش پا افتادگی منظر ارائه شده ، می تواند خویشاوندی خاص را سبب شود. به عنوان قطعه ای از معماری ، شهر ، ساخت و ساز و سایر موارد مشابه در فضا است، ولی ساخت و ساز در مقیاس وسیع ( شهر) تنها از طریق برهه های زمانی طولانی قابل ادراک است. به همین خاطر است که شهرسازی یک هنر تاریخی ( تحول یافته در زمان) است. شهر در هر لحظه، شامل امکانات ، مناظر و مزایایی که نه چشم می تواند ببیند و نه گوش می تواند بشنود است ، که در انتظار کشف شدن می باشند.
برای میلیونها نفر، طبقات، شخصیت های بسیار متفاوت ، شهر تنها یک شیء ادراکی و حتی در بعضی مواقع یک شی خوشایند نیست، بلکه شهر محصول فعالیت سازندگان متعددی است که مدام در حال تغییر هستند . ممکن است در دوره زمانی مشخصی ، چهره عمومی شهر ثابت باقی بماند، ولی جزئیاتش بی وقفه در دگرگونی است.
موهبت ساختن محیط ، هویت دادن به آن ، استعداد مشترک همه جانوران است. لزوم بازشناسی محیط خودمان و توانایی شکل بخشیدن بدان، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
شهر ، نه تنها برای یک فرد، بلکه برای شمار بسیاری از استفاده کنندگان آن ساخته می شودکسانی که متعلق به محیط ها ، رفتارها ، اشتغال ها و طبقات اجتماعی بسیار متفاوت ، به همین دلیل است که شهرساز باید شهری را جستجو و خلق کند که بتواند خواسته ها و نیازها و تصورات ذهنی شهروندانش را پاسخ دهد.
.................................................. .................................................. .............................
مفهوم شهر و شهرسازی :
محیط زیست دارای مفهومی جامع است. در حالیکه شهر و شهرسازی تصویر محدودی از انرا در اذهان زنده می کند.شهر یکی از پدیده های بشری در محیط زیست به منظور اسکان ، تامین معیشت، داشتن روابط اجتماعی و اقتصادی و مانند آنهاست. اساس لزوم تثبیت در یک قطعه و احتیاج به زندگی در کنار یکدیگر و لازم و ملزومات آنها ، انسان را بر آن داشت که در محیط اطراف خود ، به ایجاد مسکن دست بزند. شهرنشینی یکی از اقسام نحوه زندگی بشر بر سطح زمین و به عنوان استقرار ثابت بشر در محیط زیست است.( شیعه 1379ص1)به عبارت کلی تر ، شهر از الحاق یک مکان فیزیکی با مردم ساکن آن است ( شیعه 1379 ص2).
شهر محدوده ای است که رسماً در تبعیت یک شهرداری است و بیش از 25 هزار نفر جمعیت ساکن دارند را گویند.(برآبادی 1384 ص10)
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
شهرسازی :
اساساً شهرسازی علمی است که می توان گفت اخیراً به وجود آمده است و عده ای هم عقیده دارند که هنر شهرسازی همزمان با پیدایش انسان آغاز گشته است( شیعه 1379 ص 6).
شهرسازی در واقع مجموعه ای است از علوم معماری و برنامه ریزی های زندگی اجتماعی که در قالب هنر شهرسازی ارائه می شود.(موسویان 1380 ص 322).
از دیدگاه دیگر ، شهرسازی عبارت است از مطالعه طرح ریزی و توسعه شهرها با در نظر گرفتن احتیاجات اجتماعی و اقتصادی با توجه به حداقل رساندن مشکلات بشری و پاسخ گویی به نیازهای عمومی جمعیت شهری .( شیعه 1379 ص 7)
علم شهرسازی وابستگی کاملی به علم جامعه شناسی داشته و در حقیقت يک شهرساز باید به علم جامعه شناسی آگاهی داشته باشد و در واقع می توان گفت که یک شهرساز هماهنگ کننده فعالیت های یک اجتماع است و به مجموعه ای از علوم گوناگون نیاز دارد تا بتواند به کمک آنها مسائلی را که از طرح یک شهر ، آن روبرو است بررسی نماید و سپس ایده های خود را آن چنان که متناسب انسانهای یک شهر و یک اجتماع باشد در قالب طراحی شهر پیاده نماید .(موسویان 1380ص 322)
برنامه های شهرسازی را نمی توان به عنوان یک برنامه خاص و جدا از محیط های اطراف خود دانست. بنابراین، در شهرسازی یکی از مهم ترین مطالعات در جهت طراحی های شهری ، هماهنگی شهر با محیط های طبیعی ، فیزیکی ، اجتماعی و اقتصادی اطراف آنها از یک سو و ارتباط متقابل نواحی زیستی با یکدیگر از سوی دیگر است.
در شهرسازی مسئله این است که با ایجاد چند ساختمان ، چند شبکه راه و تامین چند مدرسه یا درمانگاه و ... مشکلات را حل نمود بلکه مسئله مهم تر آنست که از طریق تعیین تراکم های معقول جمعیت و برنامه ریزی صحیح مسکن و تامین نیازها ، روابط محله ای و بین محله ای ، به نحو صحیحی در محل نظر قرار داد.(شیعه1370ص8-7)
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
" کبیل شهرسازی را دانش سامان دادن کاربردی زمین ، تامین محل ساختمانها و مسیر جاده های ارتباطی با حداکثر عملی بودن و راحتی و دسترسی تعریف کرده است.
لینچ: شهرسازی را توزیع نظام کلی فضایی فعالیت ها و عناصر در یک منطقه یا زمین دانسته است.
چیپن: شهرسازی را انجام تلاش منظم و سیتماتیک در جهت پیش بینی گرایش های اجتماعی و اقتصادی یک جامعه و هماهنگ کردن محیط فیزیکی با آنرا دانسته است.
و برخی دیگر از صاحب نظران ، شهرسازی را نوعی برنامه ریزي فیزیکی دانسته اند که جهت ارائه طرح و برنامه ریزی فیزیکی آینده، نگرش به حال و گذشته نیز مطرح کرده اند."
در حقیقت شهرساز یا طراح و برنامه ریزی شهری عبارت است از دو پدیده محیط و انسان، که در کنار هم جوامع زیستی را به وجود آورده اند .بنا به این تعریف ها ، شهرساز به ایجاد رابطه ای منطقی بین انسان و محیط زیست مبادرت می کند. در واقع بزرگترین اختراع بشر نیز، ساختن محیط های زیستی بوده است که ضمن تامین معیشت و بسط روابط انسانی و اقتصادی و روال یک زندگی جمعی ، بتواند در کنار دیگر همنوعان خود به تامین احتیاجات و رفع نیازمندی های خودش بپردازد، از حداکثر داده های محیط طبیعی به نفع خود استفاده نماید و اثرات نامساعد عوامل طبیعی را در محیط زیست خود کاهش دهد.(شیعه1379ص8)
یک شهرساز نمی تواند در تمامی علوم آگاهی داشته باشد لذا در این رابطه به کارشناسان متعددی نیاز دارد که از جمله:
جامعه شناس ، متخصص ترافیک، صنایع ، زمین شناسی ، آمار ، حقوق کشاورزی، جنگلداری ، شیلات ، پست، تلفن ، و... ( موسویان 1380 ص 322).