Borna66
08-08-2012, 09:50 AM
آشنايي با استاندارد مديريت كيفيت ISO 9001:2000 و مشخصه فني TS 16949:2002 منوط به شناخت واژگان و اصطلاحات كاربردي آنها مي‌باشد ؛ بندهاي گوناگون اين دو مرجع كيفيت ، با اين واژگان و اصطلاحات شكل گرفته است و لذا آگاهي از زمان و مكان كاربرد اينگونه كلمات در پهنه آنها از اهميت بسزايي براي مديران ، مشاوران و پياده كنندگان سيستمهاي مديريت كيفيت برخوردار است . هدف آن است كه به معرفي كليدواژگان و بندهايي از استاندارد 9001 و مشخصه فني 16949 كه اين كلمات در آنان بكار رفته اند ، پرداخته و در صورت وجود زمان اين روند را تا به انتها (از A تا Z) استمرار بخشيم
به نقل از سایت http://ieir.ir/http://pnu-club.com/imported/2012/08/27.gif (http://ieir.ir/)
آشنايي با استاندارد مديريت كيفيت ISO 9001:2000 و مشخصه فني TS 16949:2002 منوط به شناخت واژگان و اصطلاحات كاربردي آنها مي‌باشد ؛ بندهاي گوناگون اين دو مرجع كيفيت ، با اين واژگان و اصطلاحات شكل گرفته است و لذا آگاهي از زمان و مكان كاربرد اينگونه كلمات در پهنه آنها از اهميت بسزايي براي مديران ، مشاوران و پياده كنندگان سيستمهاي مديريت كيفيت برخوردار است . هدف آن است كه به معرفي كليدواژگان و بندهايي از استاندارد 9001 و مشخصه فني 16949 كه اين كلمات در آنان بكار رفته اند ، پرداخته و در صورت وجود زمان اين روند را تا به انتها (از A تا Z) استمرار بخشيم
واژه نخست : Acceptance Criteria (معيار پذيرش)
الف) تعريف :
معيار پذيرش ، ضابطه‌اي است كه به منظور قضاوت پيرامون تطابق يك پارامتر با آنچه كه بايد باشد ، مورد استفاده قرار مي‌گيرد .
ب) الزامات و توصيه هاي مرتبط با آن در ISO 9001:2000 (استاندارد مديريت كيفيت) :
1- بند 7 – 3 – 3 - خروجيهاي طراحي و توسعه :
خروجيهاي طراحي و توسعه بايد به شكلي تهيه شوند كه تصديق با ورودي‌هاي طراحي و توسعه را امكان پذير سازد و بايد پيش از انتشارمورد تصويب قرار گيرند .
خروجيهاي طراحي و توسعه بايد :
الف) الزامات ورودي‌هاي طراحي و توسعه را برآورده سازند .
ب) اطلاعات مناسب براي خريد ، توليد و ارائه خدمات را فراهم سازند .
ج) معيارهاي پذيرش محصول را شامل شوند يا به آنها ارجاع دهند .
د) ويژگي‌هايي از محصول كه براي كاربرد مناسب آن ضروري هستند را مشخص نمايند .
2- بند 8 – 2 – 4 – پايش و اندازه گيري محصول :
سازمان بايد ويژگي‌هايي از محصول را مورد پايش و اندازه گيري قرار دهد تا بدين وسيله برآورده شدن الزامات محصول را تصديق نمايد ؛ اين موضوع بايد در مراحل مناسب فرآيند تحقق محصول مطابق با ترتيبات طرح‌ريزي شده انجام شود . (رجوع كنيد به بند 7-1)
شواهد تطابق با معيارهاي پذيرش بايد نگهداري شوند . سوابق بايد مشخص كننده فرد يا افراد داراي اختيار براي ترخيص محصول باشد (رجوع كنيد به بند 4-2-4)
ترخيص محصول و ارائه خدمات نبايد پيش از آن كه ترتيبات طرح‌ريزي شده (رجوع كنيد به بند 7-1) به صورت رضايت‌بخشي تكميل شده باشند صورت گيرد ، مگر آنكه به گونه ديگري توسط فرد داراي اختيار و در صورت مقتضي ، توسط مشتري تصويب شده باشد .
ج) الزامات و توصيه هاي مرتبط با آن درTS 16949:2002 /: ISO(الزامات خاص صنايع خودروسازي) :
1- بند 7 – 1 – 2 - معيارهاي پذيرش :
معيارهاي پذيرش بايد توسط سازمان تعريف شده و در صورت لزوم به تاييد مشتري برسد ؛ براي طرح هاي نمونه برداري داده هاي وصفي سطح پذيرش بايد نقص صفر باشد . (به بند 8-2-3-1 رجوع شود)
2- بند 7 – 3 – 3 – 2 - برونداد طراحي و فرآيند ساخت :
برونداد طراحي فرآيند ساخت ، بايد به گونه اي ارائه شود كه در برابر الزامات درونداد طراحي فرآيند ساخت قابل تصديق بوده و صحه‌گذاري شود ؛ برونداد طراحي فرآيند ساخت بايد شامل موارد ذيل باشد :
- مشخصات و نقشه‌ها
- نمودار جريان / جانمايي فرايند ساخت
- FMEA هاي فرآيند ساخت
- طرح كنترل
- دستورالعمل هاي كاري
- معيارهاي پذيرش تاييد فرآيند
- داده هاي كيفيت ، قابليت اطمينان ، قابليت نگهداري و تعميرات و قابليت اندازه‌گيري .
- در مواقع مقتضي ، نتايج فعاليت‌هاي خطاناپذيرسازي .
- روشهاي تشخيص سريع و بازخورد عدم انطباق‌هاي محصول/فرآيند ساخت.
3- بند 7 – 6 – 1 - تحليل سيستم اندازه‌گيري :
بررسيهاي آماري بايد به منظور تجزيه و تحليل نوسانات موجود در نتايج حاصل از هر نوع سيستم اندازه‌گيري و تجهيزات آزمون انجام گيرد . اين الزام بايد براي سيستمهاي اندازه‌گيري درج شده در طرح كنترل بكار روند . روشهاي تحليل و معيار پذيرش مورد استفاده بايد با آنهايي كه در نظامنامه‌هاي مرجع مشتري در مورد تحليل سيستم اندازه‌گيري وجود دارد ، مطابقت داشته باشند ؛ ساير روشهاي تحليلي و معيارهاي پذيرش در صورتيكه توسط مشتري تاييد شوند قابل استفاده مي‌باشند .
4- بند 8 – 2 – 3 – 1 - پايش و اندازه گيري فرايندهاي ساخت :
سازمان بايد بمنظور تصديق توانمندي فرآيند و فراهم كردن ورودي بيشتر براي كنترل فرآيند ، مطالعه فرآيند را بر روي همه فرآيندهاي ساخت جديد (شامل مونتاژ يا توالي عمليات) انجام دهد . نتايج حاصل از مطالعه فرآيندها همراه با مشخصات آنها جهت دستورالعملهاي توليد ، اندازه‌گيري و آزمون و نگهداري و تعميرات در مكاني كه كاربرد دارد مدون گردند . اين مستندات بايد شامل اهدافي براي توانمندي (قابليت) فرآيند ساخت ، قابليت اطمينان (پاياني) ، قابليت نگهداري و در دسترس بودن و همچنين معيارهاي پذيرش باشند .
سازمان بايد توانمندي (قابليت) فرآيند ساخت يا عملكرد را آنچنان كه در الزامات فرآيند تاييد قطعه توليدي توسط مشتري مشخص گرديده حفظ نمايد . سازمان بايد اطمينان حاصل نمايد كه طرح كنترل و نمودار جريان فرآيند اجرا گرديده و شامل موارد مشخص شده ذيل مي‌باشند :
- فنون اندازه گيري
- طرح‌هاي نمونه برداري
- طرح‌هاي واكنشي وقتي معيارهاي پذيرش برآورده نشده باشند .
رويدادهاي مهم در فرآيندها از قبيل تغيير ابزار ، تعمير ماشين بايد يادداشت شوند .
سازمان بايد براي مشخصاتي كه از نظر آماري ناپايدار بوده و يا توانمند نيستند طرح واكنشي را مطابق طرح كنترل اجرا نمايد . اين طرح واكنشي بايد بطريق مقتضي شامل محدود ساختن محصول و بازرسي 100% باشد . سپس بايد توسط سازمان يك طرح اقدام اصلاحي با زمانبندي مشخص و مسئوليتهاي معين شده جهت اطمينان از اينكه فرآيندها با ثبات بوده و توانمند مي‌باشند ، تكميل گردد . هنگامي كه مشتري خواسته باشد ، طرحها بايد توسط او مورد بازنگري قرار گرفته و تاييد شوند .
سازمان بايد سوابق و تاريخ اعمال تغييرات فرآيند را نگهداري نمايد .
به نقل از سایت http://ieir.ir/http://pnu-club.com/imported/2012/08/27.gif (http://ieir.ir/)
آشنايي با استاندارد مديريت كيفيت ISO 9001:2000 و مشخصه فني TS 16949:2002 منوط به شناخت واژگان و اصطلاحات كاربردي آنها مي‌باشد ؛ بندهاي گوناگون اين دو مرجع كيفيت ، با اين واژگان و اصطلاحات شكل گرفته است و لذا آگاهي از زمان و مكان كاربرد اينگونه كلمات در پهنه آنها از اهميت بسزايي براي مديران ، مشاوران و پياده كنندگان سيستمهاي مديريت كيفيت برخوردار است . هدف آن است كه به معرفي كليدواژگان و بندهايي از استاندارد 9001 و مشخصه فني 16949 كه اين كلمات در آنان بكار رفته اند ، پرداخته و در صورت وجود زمان اين روند را تا به انتها (از A تا Z) استمرار بخشيم
واژه نخست : Acceptance Criteria (معيار پذيرش)
الف) تعريف :
معيار پذيرش ، ضابطه‌اي است كه به منظور قضاوت پيرامون تطابق يك پارامتر با آنچه كه بايد باشد ، مورد استفاده قرار مي‌گيرد .
ب) الزامات و توصيه هاي مرتبط با آن در ISO 9001:2000 (استاندارد مديريت كيفيت) :
1- بند 7 – 3 – 3 - خروجيهاي طراحي و توسعه :
خروجيهاي طراحي و توسعه بايد به شكلي تهيه شوند كه تصديق با ورودي‌هاي طراحي و توسعه را امكان پذير سازد و بايد پيش از انتشارمورد تصويب قرار گيرند .
خروجيهاي طراحي و توسعه بايد :
الف) الزامات ورودي‌هاي طراحي و توسعه را برآورده سازند .
ب) اطلاعات مناسب براي خريد ، توليد و ارائه خدمات را فراهم سازند .
ج) معيارهاي پذيرش محصول را شامل شوند يا به آنها ارجاع دهند .
د) ويژگي‌هايي از محصول كه براي كاربرد مناسب آن ضروري هستند را مشخص نمايند .
2- بند 8 – 2 – 4 – پايش و اندازه گيري محصول :
سازمان بايد ويژگي‌هايي از محصول را مورد پايش و اندازه گيري قرار دهد تا بدين وسيله برآورده شدن الزامات محصول را تصديق نمايد ؛ اين موضوع بايد در مراحل مناسب فرآيند تحقق محصول مطابق با ترتيبات طرح‌ريزي شده انجام شود . (رجوع كنيد به بند 7-1)
شواهد تطابق با معيارهاي پذيرش بايد نگهداري شوند . سوابق بايد مشخص كننده فرد يا افراد داراي اختيار براي ترخيص محصول باشد (رجوع كنيد به بند 4-2-4)
ترخيص محصول و ارائه خدمات نبايد پيش از آن كه ترتيبات طرح‌ريزي شده (رجوع كنيد به بند 7-1) به صورت رضايت‌بخشي تكميل شده باشند صورت گيرد ، مگر آنكه به گونه ديگري توسط فرد داراي اختيار و در صورت مقتضي ، توسط مشتري تصويب شده باشد .
ج) الزامات و توصيه هاي مرتبط با آن درTS 16949:2002 /: ISO(الزامات خاص صنايع خودروسازي) :
1- بند 7 – 1 – 2 - معيارهاي پذيرش :
معيارهاي پذيرش بايد توسط سازمان تعريف شده و در صورت لزوم به تاييد مشتري برسد ؛ براي طرح هاي نمونه برداري داده هاي وصفي سطح پذيرش بايد نقص صفر باشد . (به بند 8-2-3-1 رجوع شود)
2- بند 7 – 3 – 3 – 2 - برونداد طراحي و فرآيند ساخت :
برونداد طراحي فرآيند ساخت ، بايد به گونه اي ارائه شود كه در برابر الزامات درونداد طراحي فرآيند ساخت قابل تصديق بوده و صحه‌گذاري شود ؛ برونداد طراحي فرآيند ساخت بايد شامل موارد ذيل باشد :
- مشخصات و نقشه‌ها
- نمودار جريان / جانمايي فرايند ساخت
- FMEA هاي فرآيند ساخت
- طرح كنترل
- دستورالعمل هاي كاري
- معيارهاي پذيرش تاييد فرآيند
- داده هاي كيفيت ، قابليت اطمينان ، قابليت نگهداري و تعميرات و قابليت اندازه‌گيري .
- در مواقع مقتضي ، نتايج فعاليت‌هاي خطاناپذيرسازي .
- روشهاي تشخيص سريع و بازخورد عدم انطباق‌هاي محصول/فرآيند ساخت.
3- بند 7 – 6 – 1 - تحليل سيستم اندازه‌گيري :
بررسيهاي آماري بايد به منظور تجزيه و تحليل نوسانات موجود در نتايج حاصل از هر نوع سيستم اندازه‌گيري و تجهيزات آزمون انجام گيرد . اين الزام بايد براي سيستمهاي اندازه‌گيري درج شده در طرح كنترل بكار روند . روشهاي تحليل و معيار پذيرش مورد استفاده بايد با آنهايي كه در نظامنامه‌هاي مرجع مشتري در مورد تحليل سيستم اندازه‌گيري وجود دارد ، مطابقت داشته باشند ؛ ساير روشهاي تحليلي و معيارهاي پذيرش در صورتيكه توسط مشتري تاييد شوند قابل استفاده مي‌باشند .
4- بند 8 – 2 – 3 – 1 - پايش و اندازه گيري فرايندهاي ساخت :
سازمان بايد بمنظور تصديق توانمندي فرآيند و فراهم كردن ورودي بيشتر براي كنترل فرآيند ، مطالعه فرآيند را بر روي همه فرآيندهاي ساخت جديد (شامل مونتاژ يا توالي عمليات) انجام دهد . نتايج حاصل از مطالعه فرآيندها همراه با مشخصات آنها جهت دستورالعملهاي توليد ، اندازه‌گيري و آزمون و نگهداري و تعميرات در مكاني كه كاربرد دارد مدون گردند . اين مستندات بايد شامل اهدافي براي توانمندي (قابليت) فرآيند ساخت ، قابليت اطمينان (پاياني) ، قابليت نگهداري و در دسترس بودن و همچنين معيارهاي پذيرش باشند .
سازمان بايد توانمندي (قابليت) فرآيند ساخت يا عملكرد را آنچنان كه در الزامات فرآيند تاييد قطعه توليدي توسط مشتري مشخص گرديده حفظ نمايد . سازمان بايد اطمينان حاصل نمايد كه طرح كنترل و نمودار جريان فرآيند اجرا گرديده و شامل موارد مشخص شده ذيل مي‌باشند :
- فنون اندازه گيري
- طرح‌هاي نمونه برداري
- طرح‌هاي واكنشي وقتي معيارهاي پذيرش برآورده نشده باشند .
رويدادهاي مهم در فرآيندها از قبيل تغيير ابزار ، تعمير ماشين بايد يادداشت شوند .
سازمان بايد براي مشخصاتي كه از نظر آماري ناپايدار بوده و يا توانمند نيستند طرح واكنشي را مطابق طرح كنترل اجرا نمايد . اين طرح واكنشي بايد بطريق مقتضي شامل محدود ساختن محصول و بازرسي 100% باشد . سپس بايد توسط سازمان يك طرح اقدام اصلاحي با زمانبندي مشخص و مسئوليتهاي معين شده جهت اطمينان از اينكه فرآيندها با ثبات بوده و توانمند مي‌باشند ، تكميل گردد . هنگامي كه مشتري خواسته باشد ، طرحها بايد توسط او مورد بازنگري قرار گرفته و تاييد شوند .
سازمان بايد سوابق و تاريخ اعمال تغييرات فرآيند را نگهداري نمايد .