پرخوری عصبی چیست؟

[Borna66]

پرخوری عصبی (bulimia) یک اختلال غذاخوردن است که باعث می‌شود شخص به مقدار زیاد غذا بخورد و سپس برای اجتناب از افزایش وزن خود را وادار به استفراغ کند.


با وجودی که علائم پرخوری عصبی جسمی هستند، این اختلال اغلب ناشی از مشکلات عاطفی هستند. از جمله آغازگرهای پرخوری عصبی اینها هستند:
فشارهای اجتماعی و فرهنگی برای داشتن بدنب لاغر و متناسب.
داشتن بستگانی که دچار پرخوری عصبی هستند یا بیش از اندازه به وزن و تصویر بدنی خود اهمیت می‌دهند.
حوادث تکان‌دهنده یا تغییرات تنش‌آلود در زندگی مانند مرگ نزدیکان یا طلاق یا شغل جدید.
اعتماد به نفس نداشتن، رفتارهای اجباری یا احساس عجز.
عدم تعادل‌های هورمونی یا شیمیایی.

[Borna66]

شاید بارها اتفاق افتاده که سخت ناراحت شده‌اید و موضوعی شما را چنان عصبی کرده ، یا در مورد موضوعی آن قدر ناراحت هستید که کنترلی بر گفتار، اعمال و رفتار خود ندارید. در این موقع کارهای غیرعادی و عجیبی از شما سر می‌زند که اگر بعد برایتان بگویند شاید باور نکنید! به موازات این تغییرات، غذاخوردن شما نیز دچار تغییر می‌شود. عده‌ای کاملاً بی‌اشتها شده، میل به غذاخوردن را از دست می‌دهند (معمولاً افراد لاغر این گونه هستند) و به اصطلاح چیزی از گلویشان پایین نمی‌رود. دسته دوم افرادی هستند که تمام وسایل اطرافشان را به چشم خوراکی‌های رنگارنگ و خوشمزه دیده، میل به خوردن در آنها تشدید می‌شود. این افراد که موضوع مطلب ما هستند قادر به کنترل اشتهای سیری ناپذیر خود نیستند و در یک حالت بی‌اختیار عصبی، دایم مشغول خوردن خوراکی بوده و با وجود احساس پُری و سنگینی، غذاخوردن را متوقف نمی‌کنند و دست از خوردن نمی‌کشند. این کارها اغلب واکنشی به استرس خشم یا آشفتگی عاطفی است.

علایم هشدار دهنده و رایج این اختلال‌ها، عبارتند از:
- غذاخوردن بسیار سریع،
- غذا خوردن تا حدی که فرد احساس ناراحتی و پُری شدید کند،
- احساس ناراحتی بیش از اندازه هنگام غذاخوردن با دیگران یا تنها غذاخوردن،
- خوردن مقدار زیاد غذا، هنگامی که فرد گرسنه نیست،
- احساس گناه یا بی‌زاری از خود پس از افراط در غذاخوردن.
گاهی احساس گناه در این افراد به اندازه‌ای شدید است که به غلط بعداز غذا سعی در جبران آنچه که انجام داده‌اند، می‌کنند. استفراغ عمدی و استفاده از ملین‌ها و مسهل‌ها از جمله مهم‌ترین کارهایی است که این افراد پُرخور انجام می‌دهند. گاهی به عمد انگشت در گلوی خود کرده، سعی درخارج شدن محتویات معده خود می‌کنند این افراد باید بدانند که استفراغ نه تنها همه مواد و غذای خورده شده را از معده خارج نمی‌کند بلکه باعث اختلال مواد معدنی و الکترولیت‌ها، فرسایش مینای سطح داخلی دندان‌های پیشین، بزرگ شدن غده ترشح کننده بزاق و بی‌نظمی در قاعدگی خانم‌هامی‌شود که از این میان اختلالات الکترولیتی از نظر طبی جدی و خطرناک‌تر است.

[Borna66]

1. مهم‌ترین کار این است که آرامش خود را حفظ کرده و به صورت منطقی سعی در حل مشکل موجود کنید.
2. در طول روز سه وعده اصلی غذا، دو یا سه میان وعده مصرف شود.
3. زمان میان وعده‌ها باید مشخص باشد.
4. فاصله بین وعده‌ها و میان وعده‌ها کم‌تر از 3 ساعت باشد.
5. خوردن غذا به یک اتاق یا جای خاصی در آن اتاق محدود شود.
6. مواد غذایی موجود روی میز در هنگام غذا خوردن مشخص شود.
7. طبق فهرست خرید پیشین، موادغذایی تهیه شود.
8. باید از خوردن غذاهای خارج از برنامه خودداری کرد.
9. در صورت رعایت نکردن موارد بالا باید سعی شود از مواد کم کالری، نظیر: سبزی‌ها (کاهو، هویج، خیار و ...) میوه‌ها و در نهایت نان‌ها و بیسکویت‌های سبوسدار استفاده شده و از مصرف شیرینی، شکلات و چربی‌ها واقعاً پرهیز کنید.

[Borna66]

برخورد با پرخوری عصبیhttp://pnu-club.com/imported/2009/05/1070.jpg
كنترل محرك و اقدامات مربوط. برای اینكه بیماران از الگوی غذایی تجویز شده تبعیت كنند، باید از روش‌های كنترل محرك كه در درمان چاقی كاربرد دارند و فایده آنها به اثبات رسیده است، استفاده كرد.

این روش‌ها عبارت‌اند از:




- هنگام غذاخوردن به هیچ كاری نپردازند. باید تشویق شوند تا غذا را مزه‌مزه كنند.
- محدودكردن خوردن غذا به یك اتاق یا جای خاص در آن اتاق. هرگز نباید در جایی كه كار می‌كنند، غذا بخورند.
- محدودكردن مواد غذایی موجود روی میز به هنگام غذا خوردن
- تمرین‌كردن برای باقی گذاشتن مقداری غذا در بشقاب
- دورریختن غذای باقی‌مانده
- كم‌كردن میزان تماس با غذاهای ممنوعه یا پرضرر
- برنامه‌ریزی برای خرید، طبق فهرست خرید عمل كردن
- اجتناب از كشیدن غذا یا تقسیم آن برای دیگران
- رفتار جایگزین: این رفتارها چند كاربرد مهم دارند. نخست آنكه به نوجوان یا جوان مبتلا به پرخوری عصبی كمك می‌كنند تا بتواند در برابر وسوسه‌های خوردن یا استفراغ‌كردن، مقاومت كند. دوم اینكه می‌توان از این رفتارها برای پیشگیری از موقعیت‌های پرخوری استفاده كرد. این فعالیت‌های جایگزین عبارت‌اند از: دیدار دوستان یا تلفن كردن به آنان، ورزش‌كردن، نواختن موسیقی یا حمام‌كردن و دوش گرفتن البته برحسب فرد ممكن است شامل موارد دیگری هم باشد.

[Borna66]

توصیه‌هایی درباره استفراغ.
یادمان باشد هر تلاشی باید به ایجاد تغییر در عادت‌های خورد و خوراك، معطوف شود و نه متوقف‌كردن استفراغ. اگر بیمار پرخوری را متوقف كند، استفراغ نیز متوقف می‌شود. هیچ وقت نباید تصمیم بگیرد كه چه غذایی بخورد به فرض اینكه‌ كه بعدا استفراغ خواهد كرد.
ـ توصیه‌هایی درباره ملین‌ها و مدرها. باید داروها را قطع كند و هرچه را در اختیار دارد، دور بریزد. عده زیادی می‌توانند این كار را انجام دهند. در مواردی، این برنامه قطع دارو یا برنامه قطع زمان‌بندی شده دارو به علت پدیده افزایش مجدد حجم آب بدن، به‌طور موقت به وزن بدن می‌افزاید.
ـ مصاحبه با دوستان و بستگان بیمار. در بیشتر موارد، پزشك معالج یا درمانگر باید جلسه مشتركی با بیمار و افرادی كه با او زندگی می‌كنند، تشكیل دهد. هدف مصاحبه گروهی این است كه مساله بیمار، مشخص و درباره آن بحث و حمایت اجتماعی مناسب برای او فراهم شود. از بیمار خواسته می‌شود كه اصول درمان را برای بستگان و دوستان خود توضیح دهد تا به این ترتیب، آنها دریابند چگونه می‌توانند به بیمار كمك كنند.