tania
04-29-2012, 01:14 AM
http://pnu-club.com/image/jpeg;base64,/9j/4AAQSkZJRgABAQAAAQABAAD/2wBDAAkGBwgHBgkIBwgKCgkLDRYPDQwMDRsUFRAWIB0iIiAdHx 8kKDQsJCYxJx8fLT0tMTU3Ojo6Iys/RD84QzQ5Ojf/2wBDAQoKCg0MDRoPDxo3JR8lNzc3Nzc3Nzc3Nzc3Nzc3Nzc3Nz c3Nzc3Nzc3Nzc3Nzc3Nzc3Nzc3Nzc3Nzc3Nzc3Nzf/wAARCACkAHcDASIAAhEBAxEB/8QAGgAAAgMBAQAAAAAAAAAAAAAAAwQAAgUBBv/EADcQAAIBAwIEBAUDAwQCAwAAAAECAwAEERIhBTFBURMiYXEUg ZGh8AYysULB4SMkM9EWUhU08f/EABoBAAMBAQEBAAAAAAAAAAAAAAIDBAEABQb/xAAnEQACAgIBBAIBBQEAAAAAAAAAAQIRAyESBBMxQSJRYRQycY Gxwf/aAAwDAQACEQMRAD8A9V5ZV9RVMNGQTselH8Fgf8URUOMMNQr01 UV5PPqxfwhIMoBq6ijRW7xtqwcEbimoYVBBJAo0gUD99SdT1Sx wbG48XJ2Jywo6jSdPtQ0sCXVlZTtk6ift2+9eau7+/t+NzRG+YxpMFCAAghs4HyxWutxeROFF+wdjnQ+jC7ZwMrnkM/WoMXXZZPS0Wz6NRSbY+/CXZF2RDncFsmqrwZ8hjlWA2w3L3755k/alX4jxONWYTWypjOuYYA+ewoqcQ4qRpX4RmxksVYKBkZJ39ao/Uy9pi/0/8DBsJhEBJFETvlvEOo/LGPvQ/gS0YMo82e/T5UD4vjkqghbVc8xobY5xjnSN/ccUjhlaXiCRsg20onX3Hegl1WVbSNXSpurNRbMR5MZ8x777VR7 d+pOP5pH9MTX1xK7XV9JOulcI6KMZAOdh64r0TYY6c5A60WHr0 3UxWXpnB0YcqucAZA6CuLDoAaVct0H/AHWtLDgeQHPfFZ08MmrzMB716cZKa0Syi0Ls51EscHoB0qVbSi 75Le9SjqP0Bs3vDxv/ABXfIcajmqTypFGzyHCjma8/PxG+e6uFto2KJk7JkKAOh69DjnvXzUuuySdRPUjgTPTjQBswHv WXxi5lh0CFHKEkFkXV02++9ZI4xei61NDIbcZ0kxEAjYHJ6Yq0 UxnaW6jkXwhnYE6mLKRjsAMjnU2WWSa+XgdHGoqxC34Z/wDJ8TctKY7kEs6tHlQwyMY7bk5z1rTuOD3aRHVxC2VRjGuA+m2 NRGNqe4dBNA4mlkDRIpCYfBfPfPP05Vm31xJfa3fMbRKFYxrnU urOcd+X1IrlyirTGLJKevQR+FcShRFiNicdSGXHqNjvV1tOMkg q1hnkfO4yPcCnuHvNc2nnXdfKi7bAZ5+u1S1kllnwsTaY1OtmU 7f5olLO2q9ipZKdNIXbhfEZE0yNZHA28rGl5+A31xF4TXNvGmC oKxMx+7fb/qm7jiF9b3jIIXeEebITCkAHr06d6JwjiY4issTrhzq3U4IGcbf nUU3nka2ztraM+ytbjhkkolaIRsBGHD8iFGMjpkDPOq2lzdQqi w6tMjeUqNQ55bFdvIfhp5Eci41gqqBDgb5APc1S5x8UBEURF/bGOR2IwB+b4NDJDL5aZ6gAaPMTk70nc2+rln6Vz4+FJvCaVA2M k9PTf6UWOeKdNcTF1yRkVXg6zilZHPFZmm0wTrcDNStFolbmtS vRXUWrsR2xfjIccOm0KGJGCM4264rK4Kslnw15xFImmQt5hz/uOvTHzr0ZIAOTj1ryqcQmfibPHL41vlnwz6tSf+uOXPGOtfM4v kqPUim9UP3F/PNC89lEGLApIn7tQ0k7eu2PpQ2tZV8A3E6oG0jwCN8cgcDly/ijJcLLaNPDHpdNRMQP7xgjOPz70IwQXHFNpncA6gAowVxnGrty 5Uaa2mjXxjKnpHLhLiKAw3UnhADUqqwbrsT2/OdC4kt1HaxRLqeLT4fjDC6iMk9dhgj6HtRIY0vOKTNLpZQTI0M iZyffvsD8qrNc/FPFaz+WEYwSQpORknPPPM9OlGmr2bBbX0EtLlraZCBi3G+568t vvWlJxZZEcK+6qSVIwSQaSSOKKcohKqNlIA2Hp9PtQ5GLRuXjZ CpIQk8yAST3A2xRrLl4NwdIzJ2XkSaOG8v5oBKkfljOCgYDII6 9Pz1oUKTW1/bus2oyaRqLADffGfc/z2ogiMvEbaU3bKxUaV1c/wA5/P1qXkIuJLp4gRKu0Q/p17jf05fWji4tJhZEoTrwmVu51XiMszRnUCdC7DSRtk9+m/8ANH4FAZrgzrIuiJyVBB3zzwevPnWXE5treNLq61XCbs2nVsdu vXOcfQUSAXCSRy2RJQooCBvMu2+e/T83rbSYuUPQ5d29pJezQrdOkj/8ewwjA7n1x/el+DvPFxF7fWWiAbUWP7mztj5b/Og8QZLaXLuPi8B5ctjY+w/gnoKPwAxNdySFCJ2Bz10gEjfbbpSsv7Wa4xStHo0wDzHuRUqhq VkOqlFUTuCONMCcAc/tWJcxGz4gptbRXMg3c75XbIOeQ9fStQbmsW8k0cVVZJRpUhvOS CNsgH027dajg6ZdwS8B72dxLCPhiVGfLgCM+vvjvRra1bhykeA xtnGfKSzRE/cj25fwIcQe2QsfBuCJNQUH9mRqYn03z7ijcXN5fW1vPZnSmgu6 cyuNz1GaoUVJL7FUpVGq/kBbTLb3LKJRKkoCDYAdwTj+elLQW0tw8qXLRQvp0xzFueNs+mf zlVSZYr1JbafEzIMsMMj7dQdx8jketRgvxCRcVPwpUnwihyjjJ IHyydqODqVsbiyRVs7aXUK/7fJZ4up1Ek9Bnvz6/wCdOzjF3NhpGBAz586sbf37enOhSpDHJHLFF4aaQuD0Pb5/2oZuUt5Y5JXRQpBJUc9u3PsKRKV3THPhkjzit15GOK2tjHepNK X8TGAq/wBJxtv06fmKBJLqmmtWibSBqMpGCTnkNvt2q0qX9/Mk3wKwozZTxCSw7bDYE+/pTF5YSPbMpuVEkbZ8QEavVfT8zVmOOlaJVli2lP0IQ3UAANxEq qQq5H7mA5bH6/LttQN/iJDw93UqhYAsNeMnYYwPXFMwy20tsxn1HwkIWQk5zzwR15c6HH b3jIrf6MSFCGDEZOefLkPt786GUt2hkuN60dSGXi8ySBkiliwM uuSV3IY78vTNb4jUEMVUyYwzhQCfzFIcISzgDCGZWbZCA2wI5g U/JIqnap8k/RO026On3qUEzDNSkKR3bZZE3B7Utd8HgufEdQFmf+oj0xWokWB k1LkEQkoxUgjlj+9dv0Mlla8GBbxcOs7tlmJdTsQUyAN927DfF WvbJIr4yTXBxNhcjP7eqgD3+1Xvk4XdHxb6UssbANp21HOxJ7c/Sqzy2V5a/EaiYxIYypbVuO2/b1p8eVa2Ark7aewVtZLEmDCkgc5R85AXp+e9Wu7WSeMCaMlSNx jOB7f2ql7e+DBbpBOog206QQyqOW5J9Of3pxb9prHxLm3BkC5P mCqw+e/2pyxc034FTx5Ny/JgoxsrgWsdzI9pO5iMTAZVsZ2ONhgUH4KRb5kRtT20HiIuvbJJ 3B74H32q8rTNf2Ju7MWyGY6MnUSSp2PyzXbiB5v1I0EbeEjwh5 UTABIbYbE7ZOTg+lZFJQ/spjKfZdv1/wBNjhN1PGGtT57kvgDXugHTrtQ+IWV1Z/7g+JiXKBs7xEjnjcddvaneHGFFxGdcw8qqqgHH9gKBbR/BcQZOKS6Q48yltmPQk53+faqIO4tC8HKm0q/H2C4bbW7QR+OZriRW2RQf9PudqBcQXE1486o/gMDjOMqMYxkHpTa3FzJxSW3gXwIGJUMF209CPkOdLDiES3rLId aDY6zk5Hp1pGS0dJZIP7MuOC2biAtBO6620sWwSxG+M16Us2kA tqPU4xmrW0MdxIbqHBVl8rhcZ+29Ga2IPpU03Y2GSLVsULdqlH a33qUsbyia4rM/UgLWAiFykJZtXmONWN8fnWtdVxWJ+p7SCRVmkuJY3C6QqIDqXq N6oUKVkSa5IwuESzQNMZEdtYIw8ZeMasHY9T7+taM8nD47OCN7 MLgl33yQeR35cum4+mavBc3FzD4dpE6RxsASY9Qcjmdhuft70y bFE4goa4h8UDUsYIBTkcYx9M9AcVTFPjaKpcUremL3kS6dfClC tbHQ7SYOjG4OD0OSfzFVt1+Ju4JpbtHdmXOmPALYGxHy2Pp8qq Y1W7le9IhtCNL6GYMzD05e+1CsuGwSwyxW8aLb5LeOVJZhywmr OO2fTbvRRdpyFX24Nt7fsH+oJTLxDhygFHS8GcDcYVtx9RSTvN D+pkitIVEs1sYgJdX+muoEkg7kfTmOldNhb2XGrBoC282kiRif 6SQd6PNPFb/qiJtLHVaEIQNTbMOi8/cUlUoOvs2Fdl1vT/1GxDwQWZe51xyzKhKoy/8AIQCcHf8AjvWfAI+IyzXD2jN4WMhFAGexP1onBLma0kNzfELl CuksdWfUHcev+Kl3xS+kLxsreGZcDRGMY/p98g5+W1UOdRMjPI71t+yyXd7cTuZNMcZkGlHODtjcAZzyHXak uOm3keGOJDHqLFn16dXphQdWe5709a8SXWGvrY6eWoDJJ5Yxy6/xQrqLg0qxM7MzIB/pspUsNsrnvnTU6i2xeKE0/Bq8OgcLGwDadAJIOQdsbU+y1g8P4lDMY0P+1VHCJG7aVIGcYzj bb7V6EjahcNgNSg2mAKjtUohGald2jOTHNutZf6hUwWZuoow8q 7eZvKF9vzpWwq5OTQeIWiXts0LErncMOlUuFxMTV7PLw3FxeWd u1siwBSwUpKqhSDzG/XtzqXem5vtZIhuZCGDfuUlcb8gB061oXHAbeNo2aULbwgOy6cD IO5AHpgemOtWtG4YZXuLViZF2Xxcgbjy8+nPFJ4S8N6H84raE7 rholIjusygZGrAA7ggcvrkij8Qge34QtvYREIE0kq/nUDsMfPal4OLXT3MyGBZQhyFjU5Xfl9q5AOJXV0WeR1CqXjK88 EY9t9vvTVKPBqIuMcrTbel6My6idOL8KaQrLK8mpsHKnb/POg3hn/8AKLFrN4zM0MgMjjynDDK4zkHIHXO3yq9xw97HjvD1eeWVHl/4iRsds4PQVOKW63XH7SNdTnwpNIO245Y2G/rt/ekR/Y2UwpYdfUv9Nq4ksuIKsfFI/AmgBLL4gw3cDP7h6fakxGeI27pYiZGAZ0SQnSRtjBzv+dqLFFL DxEW14DJbhsZZdRxjmTn17f8AVDgd4rsW9kYTaOFHmBOW675Bx k8id9+WKJybqyeEp1X1tCrx3Vk0UU6Fi+JQV5YJ5Z6bfx3rqsp vppY+HO3kLKkgzoOMnJJ39tjkUficl3bSJbPNHIdazmZELa8nA xvtjTyB6ChLaXr3j28iSNEVUCSOMKXUnOW5nnz3+lMc/pFEc9rcaYfhfC14izXLyNER5RgZz1PPlzxtXpNGhQoGABgDtQe HWCWFu0YOpmOS2MZpjJo446VskyTcn5AscHepVn9RmpRcBdmiS BUyAKzXvAeua6t1nqPauWSPhAcjIl41cWt9N8TGrQvkFM8sbeU kb8qFdWUi2SXFlpjF0wChXYeXpqI3+W3betm6jiv0VLhQ+k5Uj +k4xkfWry3EPDLVCitgeVFXvS3Dk7b0NWWKRmcOgvBf28JBjgC a2iJGP2jPqTnmT3o13xNoY/h7e2KOg0qwIIbHIZ7EZ+dKWq/GcR8aBZFnQlyiuukagRnVvtvywa7LZTSSOz8TiJyAIymoAnkcg qTz51kbr4oHKvFaMziMwn4pwuZw/wD9kqwA3GRnHvgUt+oYLqT9QcOihlW2nYHzQn9ux2G2OWOlSWC W345w6G5liliYl1aKIrnbG4LHoaZ42bf/AMk4Mzr4eHfCqoAXyt229/wUPH4OyzDaw+fUjqpxEqLZ3iWNTplbSFlcncDJ8uM+1d8KZrdr a4M8MpdWdZgBqAz+5wdIBB6Ek/KvRTXnDi8kbo7vlcuuBnHX5cq4G4fezjM7RzFAulCFz6YO522r VhTWmRQzyiqMQm9uXSOzZPDQYGEBGnOASCBkbnl/1Xp0eRIlWQq7hQGYDGo0na8PteHyM0B82MKSBlB2B7VaWXB570 2EVBbMnk9IYadMYO2KCZlzsaRlkbO9C1Nz3rHlF8jQaYVKzWkb oald3TuQ1tXCBvXcVPzlU4JxdjzxTBiS5VVlbOk+XLcqEI2ONv rRoomzyOfejicha8kFk0kar4ayDEkgbzEY2IP1J9qSfhamIzfE KV1gE52TG2OXX1FX4xNAt14fg63GFYhjgE9x1H+e1K2NvfXtyI 7a8eK2fSJEhUMrDB/qIPb/ABROW6ofxfAy/Dmj/VPD4ZLgPDGrqvlwVO2ckcx25UX9Vutrd8Pn0OnhM48MeZt8qOv XIPzo0NjNZ/q6G3mnaePw/EjLooKZOCDgDPKmv1NaPHfcJ/02aMXIyJVAbBfO4AA58q5PT/otxRrHFPemSxEt3GskhkCjAEUSZUE/+xPMn6elMXdmImWW3ZdRYPJFpwmQPzbFP3XDpW+H0QI8bZQ6mw ULEYNaMPDjEoMjLJIAuX08yORo4x5KqPOpxVpiyyma3VvDZfKN uXTnSEhAY4Y+1a0kbLkY27Y5UhcRAbhQa6aYt2IuTmqYHqKZMW emKGYWpNGADz71Ks8TVK6jrNAKCcUykPl50BF0kEjb0qtxPODs SB6CuSCbryOxwimAqLz/AJrzzXNxjHikfKgyXE+P3nGcZreTXgHuxPRuloZdcqpqVSNR6D rVk+Es0cQYjydTAb9K8gb0OwHjqQ+2NXM+ldkv43GDLHpdSCdf Pnn+DRcn9G978DsbG8/Vcl0mHiiiSMN0LAkkfcUX9SS4tYJY1MjIwkUaWBOGyf3b+lZUV 3bLGRbOoiQAtoY7fOoeL2sRzJdRHcqxd8jI6c/zFYoumitdbCNUvB6uw4pBcxAxSA9/SmTeREAGUCvCy8Ts4IviGubeJSSpcyKoYg4IznferDjVnGAJLu JWH9DOA3zFGlNEMsyv4o9q1zHnBbVQnkjcYyK8k3GLdX0M8gfz AJpbJwSO3pWiFcnzKwB75rLl7O7n4NV0Q/tIzQ/D33pSOMA5AppMgYrUnIJOyNEtSripRcAwygAnb0qtztFtUqUlm iJwcggUtd20bRspBw+x37ipUrEJl4MwcMsYPDMFnBEVwAY4wpA G/MCuHh1lDKkkdpbhzvq8Jc9R27VKlGmxdnXsbRkVPh41jUa9CLp Un1A2PzootLdIyiQRKqrkAINs1KlEmZZWKzt3kEzQprHlBxyHP ly//BTyoAzMuFY9QADUqVkmwE9lhknOpgTkE0VR5cnc5xkmpUoUNiG jFFHKpUp0fA1eCwqVKlMNP//Z
نسب و انواع آن از نگاه قانون قضایی
تولد هر انسانی ناشی از ارتباط زن و مردی است که او را به وجود آورده اند. این تولد یک نوع ارتباط طبیعی بین طفل و به وجود آورندگان او ایجاد می کند که در اصطلاح حقوقی نسب نامیده می شود.
این طرح خدمتی در خور برای جامعه به شمار می رود و شهروندان می توانند بیش از پیش با حقوق خود آشنا شوند و بنا به اظهار رییس قوه قضاییه با آشنایی مردم با قوانین موضوعه از مراجعات شهروندان به مراجع قضایی کاسته می شود.
در این شماره درباره نسب مطالبی را به اطلاع خوانندگان عزیز می رسانیم.
تولد هر انسانی ناشی از ارتباط زن و مردی است که او را به وجود آورده اند. این تولد یک نوع ارتباط طبیعی بین طفل و به وجود آورندگان او ایجاد می کند که در اصطلاح حقوقی نسب نامیده می شود.
● اقسام نسب:
اقسام نسب عبارتند از:
۱) نسب قانونی
مبنای نسب قانونی، ازدواج و رابطه مشروع بین زن و شوهر است.
بنابراین در زمان انعقاد نطفه، باید رابطه زناشویی قانونی بین زوجین برقرار باشد. طفلی که در فاصله بین شش الی ۱۰ ماه از رابطه زناشویی ایجاد شود، ملحق به شوهر است زیرا فرض بر این است که زن به شوهر خود وفادار بوده و با مرد دیگری رابطه ندارد.
همچنین طفل ناشی از تلقیح مصنوعی نطفه شوهر به زن نیز ملحق به شوهر است ولی طفل ناشی از تلقیح نطفه بیگانه به زن، ملحق به شوهر نیست.
۲) نسب در حکم قانون
نسب در حکم قانون نسبی است که مبنای آن رابطه ناشی از اشتباه و اکراه باشد.
۳) نسب غیر قانونی
نسب غیر قانونی ناشی از رابطه نامشروع بین زن و مرد است.
▪ آثار قانونی نسب
چنانچه نسب قانونی باشد، قرابت و خویشاوندی ایجاد می کند که این قرابت بر حسب دوری و نزدیکی آثاری را به همراه دارد. این آثار گاهی به صورت حق است مانند حق حضانت و حق ولایت و گاه به صورت تکلیف است مانند تکلیف اطاعت و احترام اولاد نسبت به والدین.
از آثار دیگر این قرابت ممنوعیت هایی است که بعضی اوقات ایجاد می شود از جمله آنکه ادای شهادت و کارشناسی برای بستگان و خویشان ممنوع است یا آنکه قاضی نمی تواند در مورد بستگان نزدیک خود حکمیت کند.
همچنین ازدواج با خویشاوندان نسبی ممنوع است هر چند این خویشاوندی حاصل رابطه ناشی از شبهه یا زنا باشد.
▪ انواع نسب
هر انسانی دارای دو نوع نسب است:
۱) نسب مادری:
اثبات نسب مادری در مقایسه با نسب پدری آسان تر است زیرا دوران حاملگی و زایمان به آسانی قابل پنهان کاری و انکار نیست به خصوص که طبق قانون ثبت احوال تولد هر کودکی ظرف ۱۵ روز پس از به دنیا آمدن او باید به یکی از حوزه های ثبت احوال اعلام و برای طفل شناسنامه گرفته شود. این تکلیف در مرحله اول به عهده پدر و در صورت غیبت او با سایرین از جمله جد پدری، مادر، سرپرست و امین طفل خواهد بود.
۲) نسب پدری:
اثبات نسب پدری به خصوص اگر ناشی از یک رابطه قانونی نباشد، مشکل است و به خصوص در ازدواج های شرعی که بدون ضوابط قانونی انجام می پذیرد (مانند صیغه)، دشوارتر است. هر چند امروزه با آزمایش های مدرن پزشکی و تطبیق گروه های خونی از جمله آزمایش H L A برای اثبات نسب کمک گرفته می شود اما باید این واقعیت را پذیرفت که انجام این گونه آزمایش ها به دلیل گرانی و دور بودن روستاها و شهرها برای همه امکان پذیر نیست بنابراین بهتر است برای جلوگیری از مشکلات موجود، این گونه ازدواج ها ضابطه مند و قانونمند شوند.
● روش قانون برای اثبات نسب
قانون گذار "اماره قانونی" را یکی از راه های اثبات نسب دانسته است به شرط آنکه ازدواج مادر طفل با مردی که به عنوان پدر طفل معرفی می شود، مسلم باشد. طبق فرض قانونی، طفلی که نطفه اش در زمان زوجیت مادر با مردی منعقد شده باشد، متعلق به آن مرد است. به این فرض، "اماره قانونی" گفته می شود.
در تعریف اماره قانونی می توان گفت: عبارت از اوضاع و احوالی است که به حکم قانون دلیل بر امری شناخته می شود و البته این تعریف بسته به زمانی که طفل به دنیا بیاید، یعنی در زمان زوجیت (زمانی که زن و شوهر با هم زندگی می کنند) یا پس از جدایی زن و مرد (انحلال نکاح)، متفاوت است:
الف) اماره قانونی نسب پدری در زمان زوجیت: به موجب قانون طفل متولد شده در زمان زوجیت، ملحق به شوهر است به شرط آنکه از تاریخ ازدواج تا زمان تولد کمتر از شش ماه و بیشتر از ۱۰ ماه نگذشته باشد. بنابراین با وجود اماره قانونی مذکور، طفل برای اثبات نسب خود احتیاج به دلیل دیگری نخواهد داشت. چنانچه نسب پدری شخصی با اماره قانونی فوق منطبق باشد و این مساله ثابت شود، نسب پدری و مادری هر دو قانونی خواهد بود.
ب/۱) اماره قانونی نسب پدری پس از انحلال نکاح (جدایی) هنگامی که مادر ازدواج مجدد نکرده باشد: به موجب این اماره قانونی هر طفلی که پس از جدایی زن و مرد متولد شود، ملحق به شوهر است به شرط آنکه:
۱) مادر هنوز ازدواج نکرده باشد.
۲) از تاریخ جدایی تا روز تولد طفل بیشتر از ۱۰ ماه نگذشته باشد.
ب/۲) اماره قانونی نسب پدری طفل پس از جدایی زن و شوهر هنگامی که مادر ازدواج مجدد کرده باشد: چنانچه بین زن و شوهر جدایی حاصل شود و زن ازدواج مجدد کند و پس از ازدواج مجدد او طفل متولد شود، ملحق به شوهری است که طبق اماره قانونی الحاق او را به یکی از دو شوهر ممکن می کند. به این معنی که اگر از تاریخ جدایی اول ۱۰ ماه نگذشته و نکاح دوم به شش ماه رسیده باشد، طبق اماره قانونی طفل متعلق به شوهر دوم است مگر آنکه اماره قانونی قطعی دیگری خلاف آن را ثابت کند. در هر صورت چنانچه امارات قانونی به نحوی باشد که الحاق طفل را به هر دو شوهر ممکن سازد، با استفاده از تشخیص پزشکی می توان الحاق طفل را به یکی از دو پدر امکان پذیر کرد.
● نسب ناشی از شبهه
نسب ناشی از شبهه آن است که زن و مرد یا یکی از آن ها بر اثر اشتباه موجب تولد طفلی شوند. طفلی که به این طریق متولد شود، ناشی از شبهه و نسب او به هر یک از پدر و مادر، در حکم نسب قانونی است.
اگر شبهه از هر دو طرف باشد، نسب طفل نسبت به هر دو طرف نسب در حکم قانونی است و اگر شبهه از یکی از دو طرف باشد، نسبت به آنکه در شبهه بوده نسب در حکم قانونی است.
● نسب ناشی از زنا
طفلی که از یک رابطه نامشروع متولد شود، نسب او غیر قانونی است.
در این حالت هر چند نسب طفل نسبت به پدر غیر قانونی است ولی در صورت اثبات این موضوع که طفل، حاصل رابطه غیر مشروع زن و مرد معین و مشخص است، مرد ( به عنوان پدر عرفی طفل) موظف است نفقه فرزند نامشروع را بپردازد و برای او شناسنامه بگیرد.
● دعوی نفی ولد
دعوی نفی ولد عبارت از دعوایی است که به موجب آن پدر باید در دادگاه ثابت کند که طفل متولد شده از نطفه او نبوده و ملحق به او نیست.
طبق قانون حداکثر مدت طرح چنین دعوایی دو ماه از تاریخ تولد طفل پیش بینی شده است و پس از آن دعوی مزبور مشمول مرور زمان شده و قابل طرح نیست مگر آنکه شوهر ثابت کند با حیله و نیرنگ تاریخ تولد طفل را از او مخفی داشته اند که در این صورت شروع دو ماه برای طرح دعوی، از تاریخ اطلاع او از تولد طفل است. دعوی نفی ولد از پدری که اقرار به الحاق طفل به خود کند یا اقدامی کند که حاکی از نوعی اقرار باشد( مثلا برای طفل شناسنامه بگیرد یا نام انتخاب کند)، پذیرفته نخواهد شد.
نسب و انواع آن از نگاه قانون قضایی
تولد هر انسانی ناشی از ارتباط زن و مردی است که او را به وجود آورده اند. این تولد یک نوع ارتباط طبیعی بین طفل و به وجود آورندگان او ایجاد می کند که در اصطلاح حقوقی نسب نامیده می شود.
این طرح خدمتی در خور برای جامعه به شمار می رود و شهروندان می توانند بیش از پیش با حقوق خود آشنا شوند و بنا به اظهار رییس قوه قضاییه با آشنایی مردم با قوانین موضوعه از مراجعات شهروندان به مراجع قضایی کاسته می شود.
در این شماره درباره نسب مطالبی را به اطلاع خوانندگان عزیز می رسانیم.
تولد هر انسانی ناشی از ارتباط زن و مردی است که او را به وجود آورده اند. این تولد یک نوع ارتباط طبیعی بین طفل و به وجود آورندگان او ایجاد می کند که در اصطلاح حقوقی نسب نامیده می شود.
● اقسام نسب:
اقسام نسب عبارتند از:
۱) نسب قانونی
مبنای نسب قانونی، ازدواج و رابطه مشروع بین زن و شوهر است.
بنابراین در زمان انعقاد نطفه، باید رابطه زناشویی قانونی بین زوجین برقرار باشد. طفلی که در فاصله بین شش الی ۱۰ ماه از رابطه زناشویی ایجاد شود، ملحق به شوهر است زیرا فرض بر این است که زن به شوهر خود وفادار بوده و با مرد دیگری رابطه ندارد.
همچنین طفل ناشی از تلقیح مصنوعی نطفه شوهر به زن نیز ملحق به شوهر است ولی طفل ناشی از تلقیح نطفه بیگانه به زن، ملحق به شوهر نیست.
۲) نسب در حکم قانون
نسب در حکم قانون نسبی است که مبنای آن رابطه ناشی از اشتباه و اکراه باشد.
۳) نسب غیر قانونی
نسب غیر قانونی ناشی از رابطه نامشروع بین زن و مرد است.
▪ آثار قانونی نسب
چنانچه نسب قانونی باشد، قرابت و خویشاوندی ایجاد می کند که این قرابت بر حسب دوری و نزدیکی آثاری را به همراه دارد. این آثار گاهی به صورت حق است مانند حق حضانت و حق ولایت و گاه به صورت تکلیف است مانند تکلیف اطاعت و احترام اولاد نسبت به والدین.
از آثار دیگر این قرابت ممنوعیت هایی است که بعضی اوقات ایجاد می شود از جمله آنکه ادای شهادت و کارشناسی برای بستگان و خویشان ممنوع است یا آنکه قاضی نمی تواند در مورد بستگان نزدیک خود حکمیت کند.
همچنین ازدواج با خویشاوندان نسبی ممنوع است هر چند این خویشاوندی حاصل رابطه ناشی از شبهه یا زنا باشد.
▪ انواع نسب
هر انسانی دارای دو نوع نسب است:
۱) نسب مادری:
اثبات نسب مادری در مقایسه با نسب پدری آسان تر است زیرا دوران حاملگی و زایمان به آسانی قابل پنهان کاری و انکار نیست به خصوص که طبق قانون ثبت احوال تولد هر کودکی ظرف ۱۵ روز پس از به دنیا آمدن او باید به یکی از حوزه های ثبت احوال اعلام و برای طفل شناسنامه گرفته شود. این تکلیف در مرحله اول به عهده پدر و در صورت غیبت او با سایرین از جمله جد پدری، مادر، سرپرست و امین طفل خواهد بود.
۲) نسب پدری:
اثبات نسب پدری به خصوص اگر ناشی از یک رابطه قانونی نباشد، مشکل است و به خصوص در ازدواج های شرعی که بدون ضوابط قانونی انجام می پذیرد (مانند صیغه)، دشوارتر است. هر چند امروزه با آزمایش های مدرن پزشکی و تطبیق گروه های خونی از جمله آزمایش H L A برای اثبات نسب کمک گرفته می شود اما باید این واقعیت را پذیرفت که انجام این گونه آزمایش ها به دلیل گرانی و دور بودن روستاها و شهرها برای همه امکان پذیر نیست بنابراین بهتر است برای جلوگیری از مشکلات موجود، این گونه ازدواج ها ضابطه مند و قانونمند شوند.
● روش قانون برای اثبات نسب
قانون گذار "اماره قانونی" را یکی از راه های اثبات نسب دانسته است به شرط آنکه ازدواج مادر طفل با مردی که به عنوان پدر طفل معرفی می شود، مسلم باشد. طبق فرض قانونی، طفلی که نطفه اش در زمان زوجیت مادر با مردی منعقد شده باشد، متعلق به آن مرد است. به این فرض، "اماره قانونی" گفته می شود.
در تعریف اماره قانونی می توان گفت: عبارت از اوضاع و احوالی است که به حکم قانون دلیل بر امری شناخته می شود و البته این تعریف بسته به زمانی که طفل به دنیا بیاید، یعنی در زمان زوجیت (زمانی که زن و شوهر با هم زندگی می کنند) یا پس از جدایی زن و مرد (انحلال نکاح)، متفاوت است:
الف) اماره قانونی نسب پدری در زمان زوجیت: به موجب قانون طفل متولد شده در زمان زوجیت، ملحق به شوهر است به شرط آنکه از تاریخ ازدواج تا زمان تولد کمتر از شش ماه و بیشتر از ۱۰ ماه نگذشته باشد. بنابراین با وجود اماره قانونی مذکور، طفل برای اثبات نسب خود احتیاج به دلیل دیگری نخواهد داشت. چنانچه نسب پدری شخصی با اماره قانونی فوق منطبق باشد و این مساله ثابت شود، نسب پدری و مادری هر دو قانونی خواهد بود.
ب/۱) اماره قانونی نسب پدری پس از انحلال نکاح (جدایی) هنگامی که مادر ازدواج مجدد نکرده باشد: به موجب این اماره قانونی هر طفلی که پس از جدایی زن و مرد متولد شود، ملحق به شوهر است به شرط آنکه:
۱) مادر هنوز ازدواج نکرده باشد.
۲) از تاریخ جدایی تا روز تولد طفل بیشتر از ۱۰ ماه نگذشته باشد.
ب/۲) اماره قانونی نسب پدری طفل پس از جدایی زن و شوهر هنگامی که مادر ازدواج مجدد کرده باشد: چنانچه بین زن و شوهر جدایی حاصل شود و زن ازدواج مجدد کند و پس از ازدواج مجدد او طفل متولد شود، ملحق به شوهری است که طبق اماره قانونی الحاق او را به یکی از دو شوهر ممکن می کند. به این معنی که اگر از تاریخ جدایی اول ۱۰ ماه نگذشته و نکاح دوم به شش ماه رسیده باشد، طبق اماره قانونی طفل متعلق به شوهر دوم است مگر آنکه اماره قانونی قطعی دیگری خلاف آن را ثابت کند. در هر صورت چنانچه امارات قانونی به نحوی باشد که الحاق طفل را به هر دو شوهر ممکن سازد، با استفاده از تشخیص پزشکی می توان الحاق طفل را به یکی از دو پدر امکان پذیر کرد.
● نسب ناشی از شبهه
نسب ناشی از شبهه آن است که زن و مرد یا یکی از آن ها بر اثر اشتباه موجب تولد طفلی شوند. طفلی که به این طریق متولد شود، ناشی از شبهه و نسب او به هر یک از پدر و مادر، در حکم نسب قانونی است.
اگر شبهه از هر دو طرف باشد، نسب طفل نسبت به هر دو طرف نسب در حکم قانونی است و اگر شبهه از یکی از دو طرف باشد، نسبت به آنکه در شبهه بوده نسب در حکم قانونی است.
● نسب ناشی از زنا
طفلی که از یک رابطه نامشروع متولد شود، نسب او غیر قانونی است.
در این حالت هر چند نسب طفل نسبت به پدر غیر قانونی است ولی در صورت اثبات این موضوع که طفل، حاصل رابطه غیر مشروع زن و مرد معین و مشخص است، مرد ( به عنوان پدر عرفی طفل) موظف است نفقه فرزند نامشروع را بپردازد و برای او شناسنامه بگیرد.
● دعوی نفی ولد
دعوی نفی ولد عبارت از دعوایی است که به موجب آن پدر باید در دادگاه ثابت کند که طفل متولد شده از نطفه او نبوده و ملحق به او نیست.
طبق قانون حداکثر مدت طرح چنین دعوایی دو ماه از تاریخ تولد طفل پیش بینی شده است و پس از آن دعوی مزبور مشمول مرور زمان شده و قابل طرح نیست مگر آنکه شوهر ثابت کند با حیله و نیرنگ تاریخ تولد طفل را از او مخفی داشته اند که در این صورت شروع دو ماه برای طرح دعوی، از تاریخ اطلاع او از تولد طفل است. دعوی نفی ولد از پدری که اقرار به الحاق طفل به خود کند یا اقدامی کند که حاکی از نوعی اقرار باشد( مثلا برای طفل شناسنامه بگیرد یا نام انتخاب کند)، پذیرفته نخواهد شد.