ستارگان از چه چیزی تشکیل شده اند

[hasti-m]

ستارگان کره‌های سوزانی از گاز (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2 Fwiki%2F%25DA%25AF%25D8%25A7%25D8%25B2) می‌‌باشند که بر خلاف سیارات (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2 Fwiki%2F%25D8%25B3%25DB%258C%25D8%25A7%25D8%25B1%2 5D8%25A7%25D8%25AA) خود منبع نوراند. انرژی (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2 Fwiki%2F%25D8%25A7%25D9%2586%25D8%25B1%25DA%2598%2 5DB%258C) ستارگان ناشی از واکنشهای (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2 Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25D9%2588%25D8%25A7%25DA %25A9%25D9%2586%25D8%25B4%26action%3Dedit%26redlin k%3D1) هسته‌ای است. ماده اصلی تشکیل دهنده بیشتر ستارگان هیدروژن (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2 Fwiki%2F%25D9%2587%25DB%258C%25D8%25AF%25D8%25B1%2 5D9%2588%25DA%2598%25D9%2586) است. هیدروژن موجود در ستارگان طی فرآیند (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2 Fwiki%2F%25D9%2581%25D8%25B1%25D8%25A2%25DB%258C%2 5D9%2586%25D8%25AF) همجوشی هسته ای (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2 Fwiki%2F%25D9%2587%25D9%2585%25D8%25AC%25D9%2588%2 5D8%25B4%25DB%258C_%25D9%2587%25D8%25B3%25D8%25AA% 25D9%2587_%25D8%25A7%25DB%258C) به هلیوم (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2 Fwiki%2F%25D9%2587%25D9%2584%25DB%258C%25D9%2588%2 5D9%2585) تبدیل می‌شود و در حین این واکنش گرما و نور (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2 Fwiki%2F%25D9%2586%25D9%2588%25D8%25B1) بسیار زیادی تابش (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2 Fwiki%2F%25D8%25AA%25D8%25A7%25D8%25A8%25D8%25B4) می‌‌یابد.هر ستاره دارای دوره عمر می‌‌باشد که بسته به نوع ستاره متفاوت است. ستارگان حجیم با نور بیشتر و حرارت زیاد عمر کوتاهتری نسبت به ستارگان کم نور و کوچک دارند. پایان عمر هر ستاره بستگی به میزان ذخیره هیدروژن در آن دارد. زمانی که هیدروژن درون ستاره‌ای پایان یابد هلیوم تبدیل به سوخت اصلی می‌‌شود و می‌‌سوزد. سوختن هلیوم سبب ایجاد گرمای بسیار زیادی می‌‌شود که تا آن زمان در ستاره پیش نیامده بوده است. این گرمای زیاد سبب انبساط ستاره می‌‌شود و حجم آن را چند برابر می‌کند. مثلاً اگر زمانی خورشید شروع به سوزاندن هلیوم کند آنقدر انبساط می‌‌یابد که زمین در حجم زیاد آن محو می‌‌شود! این انبساط تا سر حد مریخ ادامه پیدا کرده و سپس متوقف می‌‌شود. مرحلهٔ بعدی بستگی به نوع ستاره دارد. ستارگان عظیم پس از این مرحله آنقدر انبساط یافته‌اند که دیگر نمی‌تواند جاذبه‌ای روی سطوح بیرونی خود داشته باشند. پس از آن این ستارگان منفجر شده و تبدیل به نواختر (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2 Fwiki%2F%25D9%2586%25D9%2588%25D8%25A7%25D8%25AE%2 5D8%25AA%25D8%25B1) می‌‌گردند. هرچه ستاره بزرگ‌تر میزان نواختر بزرگ‌تر. غولها تبدیل به ابرنواختر (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2 Fwiki%2F%25D8%25A7%25D8%25A8%25D8%25B1%25D9%2586%2 5D9%2588%25D8%25A7%25D8%25AE%25D8%25AA%25D8%25B1) می‌‌گردند. پس از آن این ستاره‌ها بسته به نوع نواختر ادامه عمر می‌‌دهند. نواختران معمولی تبدیل به کوتوله (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2 Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25DA%25A9%25D9%2588%25D8 %25AA%25D9%2588%25D9%2584%25D9%2587%26action%3Dedi t%26redlink%3D1) شده و عمری طولانی را آغاز می‌کنند. اما ابر نواختران در خود فرو می‌‌ریزند و ستارگان بسیار کوچک و حجیمی به نام ستارگان نوترونی بوجود می‌‌آورند.این ستارگان عمر طولانی دیگری در پیش خواهند داشت. بعد از آن کوتوله‌ها یا کوتوله‌های سفید تبدیل به کوتوله سیاه شده و تا آخر جهان زندگی خواهند کرد.
واژه ستاره در زبان پهلوی (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2 Fwiki%2F%25D9%25BE%25D9%2587%25D9%2584%25D9%2588%2 5DB%258C) به ریخت stârag و اَختَر آمده بود.
به گروهی از ستارگان که با نیروی گرانش به هم پیوستگی داشته باشند خوشه ستاره‌ای (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2 Fwiki%2F%25D8%25AE%25D9%2588%25D8%25B4%25D9%2587_% 25D8%25B3%25D8%25AA%25D8%25A7%25D8%25B1%25D9%2587% 25E2%2580%258C%25D8%25A7%25DB%258C) می‌گویند.
نظر پیشنیان
ابن سینا (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2 Fwiki%2F%25D8%25A7%25D8%25A8%25D9%2586_%25D8%25B3% 25DB%258C%25D9%2586%25D8%25A7) ستاره را چنین تعریف می‌کند: جسمی است بسیط، کروی که جایگاه طبیعی آن در فلک است. روشنی می‌بخشدو قابل کون و فساد نیست. بر فراز مرکز، بی‌آنکه بر آن احاطه داشته باشد در حرکت است