majid
10-27-2008, 11:20 PM
KDE چیست؟ (http://www.academist.ir/?p=480)
دراین مقاله سعی شدهتااطلاعات و ساختاری برای آنها که با KDE و پروژهی آن تازه آشنا شدهاند فراهم گردد. تصور ما بر این است که دامنه وسیعی از موضوعات مرتبط با KDE و پروژهی آن راپوشش دادهایم و امیدواریم که بتوانید از پروژهی KDE و گسترش و رشد آن درک و تصویری صحیح کسب نمایید.
نگاه کلی
محیط KDE نرمافزار قدرتمند رومیزی است که ﺑﻪ ﻁﻮﺭ ﺷﻔﺎﻑ ﺩﺭ شبکه ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩﻭ برای کاربران ایستگاههای کاری یونیکس طراحی شده است. KDE بدنبال رفع نیاز به یک محیط آسان برای ایستگاههای کاری یونیکس است، مانند آنچه در سیستم عامل کامپیوترهای اپل و یا ویندوز میبینید. ما معتقدیم که امروزه بهترین سیستم عامل موجود یونیکس است. اگرچه عدم وجود یک محیط آسان، مانعی است بر سر راه گسترش استفاده از این سیستم عامل تابعنوان یک سیستم مرسوم در منازل و دفاتر کار مورد استفاده قرار گیرد، در واقع یونیکس، برای افرادی کهدر زمینه تکنولوژی اطلاعات بصورت حرفهای فعالیت دارند یک سیستم عامل بیهمتاست و هنگامی که صحبت ازقابلیت اطمینان، اندازهپذیری و در دسترسبودن به میان باشد هیچ رقیبی برای یونیکس یافت نمیشود. یونیکس بازار سیستمهای Server را هدف قرار داده و بهترین بستر برای انجام امور حرفهای و عملی است. بدون یونیکس اینترنت وجود نداشت، ولی یونیکس برای کاربران میانی کامپیوتر مناسب نیست. گرچه این عبارت با وجود نسخه هایی از آن از قبیل GNU/Linux، FreeBSD و NetBSD که برروی اینترنت موجود هستند و هر کدام در اندازهپذیری و قابلیت اطمینان ﺑﻰ ﻧﻆﻴﺮ ﻫﺴﺘﻨﺩ، عبارتی کاملا صحیح نیست.
KDE یک محیط رومیزی
با وجود KDE هماکنون محیطی قدرتمند و آسان برای یونیکس وجود دارد. بهمراه یک نسخهی رایگان از یونیکس نظیر Linux، مجموعه Unix/KDE بستری کاملا رایگان برای همگان فراهم میآورد که میتوان از آن استفاده نموده و یا حتیﻛﺪ آنرا تغییر دهند. گرچه همواره، موقعیت رشد و گسترش وجود دارد ولی براین باور هستیم که در وضعیت فعلی هم به ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ مناسبی در میان سیستم عاملهای تجاری رومیزی دست یافتهایم. امیدواریم که ترکیب یونیکس و KDE محیطی را که سالها حرفهایها و دانشمندان از آن استقبال کردهاند را در سطح کاربران متوسط هم فراهم نماید.
KDE قالبی برای ایجاد و گسترش برنامههای کاربردی
تولید نرمافزار در یونیکس X۱۱ کار بسیار سخت و زمانگیری بود. KDE متوجه این موضوع میباشد کهارزش یک بستر نرمافزار بر پایهی کاربردهای پیشرفته و مناسبی است که در آن برای کاربران نهایی در نظرگرفته میشود. بر این اساس، پروژه KDE بستر تولید برنامههای اسنادی درجه اولی را بهمراه پیادهسازی پیشرفتهترین فنآوریها در این زمینه فراهم آورده و بدین ترتیب خود را در صف اول ﺭﻗﺎﺑﺖ با محصولات پرکاربری از قبیل فنآوری MFC/COM/Activex شرکت میکروسافت قرارداده است. مجموعهی فنآوری اسنادی KDE KPart ، به برنامهنویسان این قابلیت را میدهد که نرمافزارهای سطح بالا و پیشرفتهای را با این فنآوری بهسرعت ایجاد نمایند.
KDE و مجموعه نرمافزارهای اداری
با بهرهگیری از محیط ایجاد برنامه در KDE تعداد زیادی برنامهی کاربردی برای این محیط ایجاد شده. گروهی از این برنامهها در ﺑﺨﺶ ﭘﺎﻳﻪﺍﻯ KDE ﺩﺭﺩﺳﺘﺮﺱﻫﻤﮕﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ. هماکنون KDE در حال تولید و تکمیل یک مجموعه نرمافزار اداری، مبتنی بر فنآوری KDE KPart است که شامل یک نرمافزار صفحه گسترده، یک نرمافزار ارایه کننده (Presentation)، یک ساماندهنده (سررسید) و نرمافزار پست الکترونیک و غیره میباشد. KPresenter نرمافزار ارایه دهندهی KDE با موفقیت در بسیاری ازسمینارها و جلسات برای نمایش و ارایه مطلب بکار گرفته شده است.
شما را دعوت میکنیم تا در مورد موضوعات زیر به مطالب مفصلتری توجه کنید
ـ پروژهی KDE
ـ چرا به KDE نیاز است؟
ـ KDE از نگاه کاربر
ـ وضعیت فعلی گسترش استفاده از KDE
ـ مختصری از تاریخچه KDE
ـ حقایق و تواناییهای KDE
ـ کنترل پروژه KDE
ـ مدل گسترش KDE
ـ فلسفه و هسته مرکزی KDE
ـ نگارش Qt (از رده خارج شده)
ـ جهانی شدن KDE
ـ KDE از نگاه طراحان و برنامهنویسان
ـ Koffice
KDE یک سفر هیجان انگیز
از اواخر دههی ۶۰ میلادی که یونیکس، در آزمایشگاههای شرکت بل زاده شد، تا به امروز، این سیستم همواره به قدرت و پایداری مداوم معروف بوده است. در تمامی این سالها یونیکس بر روی رایانههای Mainframe و کارگزارهای پیشرفته حکمرانی کرده است. اگر یونیکس نبود، امروزه اینترنت وجود نمیداشت. TCP/IP، پست الکترونیکی، و بسیاری دیگر از قراردادها و برنامههایی که امروزه مورد استفادهی کاربران رایانه هستند، با یونیکس متولد شدند و رشد یافتند. اما، در تمام این دوران، استفاده از یونیکس هیچگاه برای کاربران معمولی رایانه آسان نبود. استفاده از یونیکس نیازمند دانش نسبتا بالای رایانه بود، و بر عکس ویندوز یا مکینتاش، محیط گرافیکی جذابی برای آن وجود نداشت. تلاشهای شرکتهایی همانند Wind River و NEXT Step نیز در راه ساده کردن یونیکس نتیجه نداد؛ این عوامل، جنگ یونیکسها با یکدیگر، و یک سری دادگاههای حقوقی از طرف شرکت AT&T دست در دست هم داده، گسترش یونیکس در بازار رایانههای خانگی را متوقف کرده و راه را برای ویندوز مهیا ساختند.
در این حال بود که پروژهی KDE در اواخر سال ۱۹۹۶ به وجود آمد. اهداف KDE عبارت بودند ازآماده سازی بستری مناسب برای نوشتن نرمافزار برای یونیکس و گنو/لینوکس؛ و فراهم کردن محیط گرافیکی جذاب برای ایستگاههای کاری یونیکس و گنو/لینوکس. KDE در ابتدا یک پروژهی عمدتا آلمانی بود، که به مرور زمان گسترش یافت و امروزه بدل به شبکهای از مهندسان نرمافزار معتقد به نرمافزار آزاد در سراسر جهان شده است. KDE که مخفف "K Desktop Environment" میباشد، با پیشرفت خیرهکنندهاش طی سالهای اخیر، تبدیل به تاج طلایی پروژههای نرمافزار آزاد گردیده است، به گونهای که جدیدترین نسخهی آن یعنی نسخهی ۱/۳ هم از نظر زیبایی و چشم نوازی، و هم از نظر قابلیت و کارایی با محیطهای ویندوز و مکینتاش رقابت میکند، و به اعتقاد بسیاری، حتی از آنها پیشی گرفته است.
محیط میزکار KDE شامل برنامهها و نرم افزارهای گوناگون و متنوعی میباشد. نرمافزارهای شبکه، برنامهی FTP ، پست الکترونیکی (KMail) و گفتگوی مستقیم (Kopete) ؛ نرمافزارهای گرافیکی و ویرایش تصویر (Kontour)، پخش موسیقی (noatun) ، پخش فیلم (!aKtion) و کار با دوربینهای دیجیتال (Kamera) و پویشگر (Kooka) و چاپگر (Kdeprint) ، نرمافزارهای مدیریت سیستم همانند مرکز کنترل، مرورگر صفحات وب (Konqueror) ، نرمافزارهای دورنما (KFax) ، طراحی صفحات وب (Quanta) ، محیط برنامهنویسی (KDevelop) ، تعدادی بازی (Kdegames) ، نرمافزارهای آموزشی (Kdeedu) ، و یک مجموعهی کامل نرمافزارهای اداری (KOffice) شامل واژهپرداز (KWord) ، صفحهگسترده (KSpread) ، نمایش KPresenter و بسیاری نرمافزارهای دیگر، محیطی کامل را برای کاربران فراهم کردهاند.
با توجه به سرعت پیشرفتی که KDE از خود نشان داده است، پیشبینی آیندهی آن کاری بس دشوار است. به تازگی دولت آلمان طی پروژهای با نام Kroupware ، اقدام به اضافه کردن پارهای امکانات به KDE کرده است. سایر دولتهای اروپایی نیز همگی مشغول بررسی KDE میباشند. شرکت Apple برای ساخت مرورگر جدید خود به نام Safari ، از مرورگر Konqueror، استفاده کرده و پیشرفتهای خود به این مرورگر را در اختیار پروژهی KDE قرار داده است. همگی نشانهها بیانگر آن است که آیندهی درخشانی در انتظار این پروژه میباشد وسناریوی "یونیکس سخت است" دیگر صادق نیست. ترکیب KDE/لینوکس آمادهی فتح رایانههای رومیزی میباشد.
فارسی KDE چیست؟
پروژهی فارسیKDE از آنجا شروع شد، که تعدادی عاشق لینوکس و نرمافزار آزاد متوجه شدند که در لیست زبانهای محیط گرافیکی محبوب آنها یعنی KDE، جای فارسی خالی است. در سال ۱۹۹۹، مدیر پروژهی فارسی KDE با مسؤلین KDE تماس گرفت و مشخص شد که KDE هنوز از زبانهای راست به چپ، مانند فارسی، پشتیبانی نمیکند. برنامهنویسان KDE در آن زمان گفتند که با عرضهی نسخهی ۳.۰KDE ، این پشتیبانی صورت خواهد گرفت. در آن زمان، طرح صفحهکلید امروزی لینوکس با پیروی از مصوبات شورای عالی انفورماتیک کشور طراحی شد، و همچنین پشتیبانی زبانهای راست به چپ در KDE نیز فعال گردید. با عرضهی نسخهی ۳.۰ KDE در ماه می سال ۲۰۰۲، کار ترجمهی KDE شکل جدی به خود گرفت.
لازم به ذکر است که تا کنون تنها قسمت اولیه، یعنی پایهی ۳.۱KDE به فارسی ترجمه شده است. هر چند که خود همین پایه، شامل تعداد زیادی نرمافزار، و تقریبا مهمترین نرمافزارهایKDEمیشود، اما هنوز تعداد بسیاری از نرمافزارهای KDE ترجمه نشده باقی ماندهاند، برای نسخهی ۳.۲ KDE، قرار است تعداد بیشتری از نرمافزارهای KDE ترجمه شده، و همچنین سیستم تقویم جلالی (هجری شمسی) به آن افزوده گردد.
دراین مقاله سعی شدهتااطلاعات و ساختاری برای آنها که با KDE و پروژهی آن تازه آشنا شدهاند فراهم گردد. تصور ما بر این است که دامنه وسیعی از موضوعات مرتبط با KDE و پروژهی آن راپوشش دادهایم و امیدواریم که بتوانید از پروژهی KDE و گسترش و رشد آن درک و تصویری صحیح کسب نمایید.
نگاه کلی
محیط KDE نرمافزار قدرتمند رومیزی است که ﺑﻪ ﻁﻮﺭ ﺷﻔﺎﻑ ﺩﺭ شبکه ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩﻭ برای کاربران ایستگاههای کاری یونیکس طراحی شده است. KDE بدنبال رفع نیاز به یک محیط آسان برای ایستگاههای کاری یونیکس است، مانند آنچه در سیستم عامل کامپیوترهای اپل و یا ویندوز میبینید. ما معتقدیم که امروزه بهترین سیستم عامل موجود یونیکس است. اگرچه عدم وجود یک محیط آسان، مانعی است بر سر راه گسترش استفاده از این سیستم عامل تابعنوان یک سیستم مرسوم در منازل و دفاتر کار مورد استفاده قرار گیرد، در واقع یونیکس، برای افرادی کهدر زمینه تکنولوژی اطلاعات بصورت حرفهای فعالیت دارند یک سیستم عامل بیهمتاست و هنگامی که صحبت ازقابلیت اطمینان، اندازهپذیری و در دسترسبودن به میان باشد هیچ رقیبی برای یونیکس یافت نمیشود. یونیکس بازار سیستمهای Server را هدف قرار داده و بهترین بستر برای انجام امور حرفهای و عملی است. بدون یونیکس اینترنت وجود نداشت، ولی یونیکس برای کاربران میانی کامپیوتر مناسب نیست. گرچه این عبارت با وجود نسخه هایی از آن از قبیل GNU/Linux، FreeBSD و NetBSD که برروی اینترنت موجود هستند و هر کدام در اندازهپذیری و قابلیت اطمینان ﺑﻰ ﻧﻆﻴﺮ ﻫﺴﺘﻨﺩ، عبارتی کاملا صحیح نیست.
KDE یک محیط رومیزی
با وجود KDE هماکنون محیطی قدرتمند و آسان برای یونیکس وجود دارد. بهمراه یک نسخهی رایگان از یونیکس نظیر Linux، مجموعه Unix/KDE بستری کاملا رایگان برای همگان فراهم میآورد که میتوان از آن استفاده نموده و یا حتیﻛﺪ آنرا تغییر دهند. گرچه همواره، موقعیت رشد و گسترش وجود دارد ولی براین باور هستیم که در وضعیت فعلی هم به ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ مناسبی در میان سیستم عاملهای تجاری رومیزی دست یافتهایم. امیدواریم که ترکیب یونیکس و KDE محیطی را که سالها حرفهایها و دانشمندان از آن استقبال کردهاند را در سطح کاربران متوسط هم فراهم نماید.
KDE قالبی برای ایجاد و گسترش برنامههای کاربردی
تولید نرمافزار در یونیکس X۱۱ کار بسیار سخت و زمانگیری بود. KDE متوجه این موضوع میباشد کهارزش یک بستر نرمافزار بر پایهی کاربردهای پیشرفته و مناسبی است که در آن برای کاربران نهایی در نظرگرفته میشود. بر این اساس، پروژه KDE بستر تولید برنامههای اسنادی درجه اولی را بهمراه پیادهسازی پیشرفتهترین فنآوریها در این زمینه فراهم آورده و بدین ترتیب خود را در صف اول ﺭﻗﺎﺑﺖ با محصولات پرکاربری از قبیل فنآوری MFC/COM/Activex شرکت میکروسافت قرارداده است. مجموعهی فنآوری اسنادی KDE KPart ، به برنامهنویسان این قابلیت را میدهد که نرمافزارهای سطح بالا و پیشرفتهای را با این فنآوری بهسرعت ایجاد نمایند.
KDE و مجموعه نرمافزارهای اداری
با بهرهگیری از محیط ایجاد برنامه در KDE تعداد زیادی برنامهی کاربردی برای این محیط ایجاد شده. گروهی از این برنامهها در ﺑﺨﺶ ﭘﺎﻳﻪﺍﻯ KDE ﺩﺭﺩﺳﺘﺮﺱﻫﻤﮕﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ. هماکنون KDE در حال تولید و تکمیل یک مجموعه نرمافزار اداری، مبتنی بر فنآوری KDE KPart است که شامل یک نرمافزار صفحه گسترده، یک نرمافزار ارایه کننده (Presentation)، یک ساماندهنده (سررسید) و نرمافزار پست الکترونیک و غیره میباشد. KPresenter نرمافزار ارایه دهندهی KDE با موفقیت در بسیاری ازسمینارها و جلسات برای نمایش و ارایه مطلب بکار گرفته شده است.
شما را دعوت میکنیم تا در مورد موضوعات زیر به مطالب مفصلتری توجه کنید
ـ پروژهی KDE
ـ چرا به KDE نیاز است؟
ـ KDE از نگاه کاربر
ـ وضعیت فعلی گسترش استفاده از KDE
ـ مختصری از تاریخچه KDE
ـ حقایق و تواناییهای KDE
ـ کنترل پروژه KDE
ـ مدل گسترش KDE
ـ فلسفه و هسته مرکزی KDE
ـ نگارش Qt (از رده خارج شده)
ـ جهانی شدن KDE
ـ KDE از نگاه طراحان و برنامهنویسان
ـ Koffice
KDE یک سفر هیجان انگیز
از اواخر دههی ۶۰ میلادی که یونیکس، در آزمایشگاههای شرکت بل زاده شد، تا به امروز، این سیستم همواره به قدرت و پایداری مداوم معروف بوده است. در تمامی این سالها یونیکس بر روی رایانههای Mainframe و کارگزارهای پیشرفته حکمرانی کرده است. اگر یونیکس نبود، امروزه اینترنت وجود نمیداشت. TCP/IP، پست الکترونیکی، و بسیاری دیگر از قراردادها و برنامههایی که امروزه مورد استفادهی کاربران رایانه هستند، با یونیکس متولد شدند و رشد یافتند. اما، در تمام این دوران، استفاده از یونیکس هیچگاه برای کاربران معمولی رایانه آسان نبود. استفاده از یونیکس نیازمند دانش نسبتا بالای رایانه بود، و بر عکس ویندوز یا مکینتاش، محیط گرافیکی جذابی برای آن وجود نداشت. تلاشهای شرکتهایی همانند Wind River و NEXT Step نیز در راه ساده کردن یونیکس نتیجه نداد؛ این عوامل، جنگ یونیکسها با یکدیگر، و یک سری دادگاههای حقوقی از طرف شرکت AT&T دست در دست هم داده، گسترش یونیکس در بازار رایانههای خانگی را متوقف کرده و راه را برای ویندوز مهیا ساختند.
در این حال بود که پروژهی KDE در اواخر سال ۱۹۹۶ به وجود آمد. اهداف KDE عبارت بودند ازآماده سازی بستری مناسب برای نوشتن نرمافزار برای یونیکس و گنو/لینوکس؛ و فراهم کردن محیط گرافیکی جذاب برای ایستگاههای کاری یونیکس و گنو/لینوکس. KDE در ابتدا یک پروژهی عمدتا آلمانی بود، که به مرور زمان گسترش یافت و امروزه بدل به شبکهای از مهندسان نرمافزار معتقد به نرمافزار آزاد در سراسر جهان شده است. KDE که مخفف "K Desktop Environment" میباشد، با پیشرفت خیرهکنندهاش طی سالهای اخیر، تبدیل به تاج طلایی پروژههای نرمافزار آزاد گردیده است، به گونهای که جدیدترین نسخهی آن یعنی نسخهی ۱/۳ هم از نظر زیبایی و چشم نوازی، و هم از نظر قابلیت و کارایی با محیطهای ویندوز و مکینتاش رقابت میکند، و به اعتقاد بسیاری، حتی از آنها پیشی گرفته است.
محیط میزکار KDE شامل برنامهها و نرم افزارهای گوناگون و متنوعی میباشد. نرمافزارهای شبکه، برنامهی FTP ، پست الکترونیکی (KMail) و گفتگوی مستقیم (Kopete) ؛ نرمافزارهای گرافیکی و ویرایش تصویر (Kontour)، پخش موسیقی (noatun) ، پخش فیلم (!aKtion) و کار با دوربینهای دیجیتال (Kamera) و پویشگر (Kooka) و چاپگر (Kdeprint) ، نرمافزارهای مدیریت سیستم همانند مرکز کنترل، مرورگر صفحات وب (Konqueror) ، نرمافزارهای دورنما (KFax) ، طراحی صفحات وب (Quanta) ، محیط برنامهنویسی (KDevelop) ، تعدادی بازی (Kdegames) ، نرمافزارهای آموزشی (Kdeedu) ، و یک مجموعهی کامل نرمافزارهای اداری (KOffice) شامل واژهپرداز (KWord) ، صفحهگسترده (KSpread) ، نمایش KPresenter و بسیاری نرمافزارهای دیگر، محیطی کامل را برای کاربران فراهم کردهاند.
با توجه به سرعت پیشرفتی که KDE از خود نشان داده است، پیشبینی آیندهی آن کاری بس دشوار است. به تازگی دولت آلمان طی پروژهای با نام Kroupware ، اقدام به اضافه کردن پارهای امکانات به KDE کرده است. سایر دولتهای اروپایی نیز همگی مشغول بررسی KDE میباشند. شرکت Apple برای ساخت مرورگر جدید خود به نام Safari ، از مرورگر Konqueror، استفاده کرده و پیشرفتهای خود به این مرورگر را در اختیار پروژهی KDE قرار داده است. همگی نشانهها بیانگر آن است که آیندهی درخشانی در انتظار این پروژه میباشد وسناریوی "یونیکس سخت است" دیگر صادق نیست. ترکیب KDE/لینوکس آمادهی فتح رایانههای رومیزی میباشد.
فارسی KDE چیست؟
پروژهی فارسیKDE از آنجا شروع شد، که تعدادی عاشق لینوکس و نرمافزار آزاد متوجه شدند که در لیست زبانهای محیط گرافیکی محبوب آنها یعنی KDE، جای فارسی خالی است. در سال ۱۹۹۹، مدیر پروژهی فارسی KDE با مسؤلین KDE تماس گرفت و مشخص شد که KDE هنوز از زبانهای راست به چپ، مانند فارسی، پشتیبانی نمیکند. برنامهنویسان KDE در آن زمان گفتند که با عرضهی نسخهی ۳.۰KDE ، این پشتیبانی صورت خواهد گرفت. در آن زمان، طرح صفحهکلید امروزی لینوکس با پیروی از مصوبات شورای عالی انفورماتیک کشور طراحی شد، و همچنین پشتیبانی زبانهای راست به چپ در KDE نیز فعال گردید. با عرضهی نسخهی ۳.۰ KDE در ماه می سال ۲۰۰۲، کار ترجمهی KDE شکل جدی به خود گرفت.
لازم به ذکر است که تا کنون تنها قسمت اولیه، یعنی پایهی ۳.۱KDE به فارسی ترجمه شده است. هر چند که خود همین پایه، شامل تعداد زیادی نرمافزار، و تقریبا مهمترین نرمافزارهایKDEمیشود، اما هنوز تعداد بسیاری از نرمافزارهای KDE ترجمه نشده باقی ماندهاند، برای نسخهی ۳.۲ KDE، قرار است تعداد بیشتری از نرمافزارهای KDE ترجمه شده، و همچنین سیستم تقویم جلالی (هجری شمسی) به آن افزوده گردد.