زباله های بیمارستانی

[regard]

[regard]

[mina_aramesh]

احتمالاً از تو ایمیلت کپی کرده ای هیچکدوم از عکس هایی که گذاشته ای ما نمی بینیم!:36:

[regard]

سلام نه از تو سیستم کپی کردم خودمم موندم چرا باز نمیکنه
عکس نیست مطلبه

[regard]

مقدمه :
يکي از مشکلاتي که گريبانگير جوامع شهري است توليد زباله هاي مختلفي است که هر کدام سيستم بخصوصي را جهت دفعشان طلب مي کنند در شهرهاي بزرگ علاوه بر زباله هاي خانگي زباله هاي ديگري نظير زباله هاي صنعتي ، نخاله هاي ساختماني ،...و زباله هاي بيمارستاني توليد مي شود که سيستم دفع آنها با سيستم هاي متداول در دفع زباله هاي خانگي متفاوت مي باشد اين زباله ها که به نوعي زباله هاي تخصصي به شمار مي روند در جنبه هايي با زباله هاي خانگي تفاوت دارند وموجبات آلوده سازي بيشتر محيط زيست را فراهم مي سازند وسلامتي و بهداشت جوامع انساني را تهديد مي کند . زباله هاي بيمارستاني آلودگي هاي متعددي از قبيل آلودگي هاي بيولوژيک ( شامل انواع باکتريها و ويروس ها و انگل ها و قارچهاي بيماريزا ،نسوج و ضايعات پاتولوژيک و...) ، مواد شيميايي توکسيک و يا کارسينوژن (مانند اتيديوم برومايد ، فنل و...) و آلودگي هاي راديواکتيو (راديو ايزوتوپ هايي که جهت تشخيص و يا درمان بکار گرفته مي شوند) دارند که هر کدام به تنهايي مي توانند تهديدي جدي براي محيط زيست و جوامع بشري به شمار روند . با توجه به اهميت ويژه آلودگي هاي راديو اکتيو و جدي گرفته شدن آن از طرف سازمانهاي ذيربط معمولا آلودگي هاي مربوطه به طور جدي کنترل مي گردند و به طور معمول اين آلودگي ها در محيط منتشر نمي شوند مگر اينکه سهل انگاري و يا اختلالي در جمع آوري آنها روي دهد ولي متاسفانه ساير آلودگي ها جدي گرفته نشده اند.
اهميت حفظ محيط زيست و بهداشت جوامع شهري ايجاب مي کند که زباله هاي بيمارستاني و مراکز بهداشتي درماني ديگر ،جداي از ساير زباله هاي شهري دفع گردند و قبل از اينکه وارد محيط هاي طبيعي و اکوسيستم هاي مختلف شوند بايد به نوعي سالم سازي در مورد آنها اعمال گردد و ميکرو ارگانيسمهاي بيماريزا و مواد بيولوژيک موجود در آنها حذف شوند ، ورود اين زباله ها در چرخه دفع زباله هاي معمولي خطر آفرين است.
زباله هاي بيمارستاني شامل پسماندهايي هستند که از بخشهاي مختلف يک بيمارستان قابل توليد خواهند بود.











طبقه بندي زباله هاي بيمارستاني :
• زباله هاي شبه خانگي
• مواد زائدي که نبايد در ظروف معمولي زباله جايگزين گردند.
• پسماندهاي غذايي رستوران يا سلف بيمارستان
• مواد زائد بيمارستاني مثل باندهاي زخم، گچ، و مواد حاصل از شکسته بنديها (ارتوپدي)، زائده هاي بدني حاصل از اطاق عمل ، مواد زائد عفوني
• مواد زائد داروئي
• مواد زائد ويژه آزمايشگاهي و موسسات ميکروب شناسي
ترکيبات زباله بيمارستاني :
1. زباله هاي معمولي بيمارستاني :
? خوابگاه هاي پرسنل
? زباله هاي بسته بندي مواد
? زباله هاي پرسنل شاغل در بيمارستان

2. زباله هاي پاتولژيکي :
? نمونه هاي مدفوع و ادرار
? بافت ها و ارگان هاي مختلف بدن
? پنبه هاي آغشته به خون و چرک و مواد دفعي بدن

3. مواد زائد راديو اکتيو :
? مواد راديو اکتيو مربوط به آزمايشگاه هاي بيمارستان
? جامدات ، مايعات و گازها در برخي آزمايشگاه ها و بخش ها

4. مواد زائد شيميايي :
? اين مواد ممکن است در بخش هاي تشخيص،آزمايشگاه ها استفاده شوند و يا حاصل نظافت و ضد عفوني بيمارستان باشند.وسايل و ابزار تنظيف و ضد عفوني بانضمام داروها و وسايل دور ريختني اطاق عمل از اين دسته اند.
مواد زائد شيميايي خود به دو گروه بي خطر و خطرناک طبقه بندي ميگردند:
• فضولات شيميايي خطرناک شامل: فضولات سمي ، مواد قابل احتراق، مواد واکنش دهنده
• فضولات شيميايي بي خطر شامل: قندها، اسيدهاي آلي و برخي نمک هاي آلي و معدني ، نمکهاي شيميايي نظير نمک Ca ، Mg ، Na ، اسد لاکتيک، انواع اکسيدها ، سولفيتها و فسفاتها
5. مواد زائد عفوني (Infection waste):
اين مواد شامل جرم هاي پاتوژن در غلظت هاي مختلف مي باشند که مي توانند به سادگي منجر به بيماري گردند. وسايل آغشته به جرم هاي عفوني در بيمارستان شامل دستکش ، وسايل جراحي ، روپوش ، لباس هاي بلند جراحي، ملحفه و.. نيز از اين دسته اند. اين زباله ها حدود 2/3 يا تقريبا 10% کل زباله هاي بيمارستاني را تشکيل ميدهند.
6. مواد زائد دارويي :
? داروهاي پس مانده
? محصولات جانبي درمان و داروهاي فاسد شده
? مواد شيميايي

7. ظروف مستعمل تحت فشار :
? قوطي هاي آئروسل
? گازهاي کپسول شده
با توجه به وجود خون و سرم و بافت هاي پاتولوژيک در زباله ها که مي توانند مانند يک محيط کشت عمل کنند بسياري از ميکروب هاي بيماريزاي موجود در اين ضايعات،تکثير يافته و تعدادشان در فاصله زماني توليد تا دفع مناسب زباله چندين برابر مي شود بعنوان مثال تعداد باکتري “E.Coli” در يک محيط مناسب مانند خون در هر 5 دقيقه دو برابر مي گردد اين مواد در مورد برخي ديگر از ميکروارگانيسم ها مي توانند به عنوان يک عامل نگهدارنده ويروس هاي ايدز و هپاتيت B ، مي توانند ماه ها در داخل قطرات خون حتي خون خشک شده فعال باقي مانده و بيماريزايي خود را حفظ کنند. با اين وضعيت مي توان باور نمود که زباله هاي بيمارستاني بعنوان يک منبع ميکروبي مي توانند سلامت و بهداشت جامعه به مخاطره اي جدي دچار نمايند.

نگهداري موقت مواد زائد جامد در بخشها :
جايگاه هاي نگهداري زباله تابع ضوابط بهداشتي ذيل است :
? جايگاه يا ساختمان محل تجمع زباله صرفا تحت نظر و اختيار مسئولين و افراد مجاز باشد
? اين جايگاه ها عموما از محفظه هاي سرپوشيده بهداشتي ويژه تشکيل ميشوند و همواره شسته و ضدعفوني خواهند شد
? محل استقرار اينگونه اماکن بهتر است در مجاورت ايستگاه هاي زباله سوز تعيين شود.
? وجود شير آب گرم و سرد و وسايل و لوازم تنظيف در محل و نيز چاه دفع فاضلاب و پساب ضمن اتصال آن به شبکه فاضلاب
? درب خروجي اين جايگاه حتي المقدور بايد به خارج از بيمارستان باز شود و به کريدورها و راهروهاي مراجعان ارتباطي نداشته باشد
? تهويه هوا
? انبارهاي محل تجمع زباله هاي سمي – ميکروبي و لاشه حيوانات بايد مجهز به دستگاههاي سرد کننده باشد
? درب و ديوارهاي داخلي اينگونه اماکن اصولا با مصالح ضد آتش سوزي روکش شود
حمل و نقل و جمع آوري در بيمارستان هابوسيله کيسه هاي نايلوني مخصوص صورت مي پذيرد و اين کيسه ها معمولا در سه اندازه کوچک، متوسط و بزرگ وجود دارند.که کيسه هاي کوچک 5 تا 7 کيلوگرم، متوسط 10 تا 14 و بزرگ 16 تا 20 کيلوگرم گنجايش خواهند داشت. کيسه هاي نايلوني سپس با استفاده از چرخهايي که بين 4 تا 60 فوت مکعب ظرفيت دارند قابل حمل و نقل خواهند بود.

دستگاه زباله سوز ( Incenerator ) :
برنامه ريزي بمنظور سوزاندن و دفع زباله هاي بيمارستاني از جمله وظايف صريح سرپرست هر بيمارستان است.استفاده از زباله سوز يکي از بهترين وسايل براي از بين بردن مواد زائد جامد بيمارستاني مي باشد، دفع سريع زباله هاي بيمارستاني بعلت پسماندهاي غذايي، جرم هاي پاتوژن و ميکروبي، عوامل بيماريزا داراي اهميت است. سوزاندن اين مواد بوسيله زباله سوز کاري غير قابل اجتناب بوده که اين زباله سوزها بسته به گنجايش بيمارستان و حجم زباله توليد شده طراحي و نصب ميگردند. قابل ذکر است که سفارش و يا تهيه زباله سوز جهت هر موسسه اي بايد از قبل با توجه به ضوابط و نيز در نظر گرفتن حجم و نوع زباله توليدي بررسي گردد و سپس ترتيبي اتخاذ شود تا اينگونه زباله ها پس از نصب دستگاه توسط شخص مسئول طي يک برنامه معين سوزانده شوند.
بديهي است ملاحضات فني نسبت به ساختمان و طرز کار دستگاه هاي مختلف زباله سوز بطوريکه متناسب با آب و هوا و ديگر شرايط محيطي منطقه باشد، قبل از هر اقدامي ضرورت دارد.
ساختمان يک زباله سوز بيمارستاني شامل :
? کوره اصلي
? اتاقک پس سوز
? مشعل
? مبدل هاي حرارتي
? خاکستردان
? ته نشيني ذرات معلق
? دودکش
? ونتيلاتور(هواکش)
بطور کلي يک زباله سوز ساده از 4 بخش ذيل تشکيل ميشود :
1. قسمت تغذيه کوره:
در اين بخش انتقال و تخليه زباله به داخل کوره توسط نوار اتوماتيک و يا با کمک نيروي انساني قابل انجام است.
2. کوره اوليه :
در اين کوره ، زباله بوسيله دو حرارت گرم محيط داخلي ، قسمت اعظم رطوبت خود را ازدست داده و در قسمت انتهايي اماده سوختن ميگردد. فضاي مورد نياز در اين محفظه بايستي بر اساس زمان توقف ، ميزان زباله و درصد رطوبت محاسبه شود ، تا زباله پس از خشک شدن کاملا سوزانده شود . درقسمت تحتاني هر دستگاه زباله سوز مخزني جهت جمع آوري خاکستر حاصل از زباله هاي سوخته شده تعبيه ميگردد که اين مخزن با روشهاي مختلف بر حسب نياز قابل تخليه است.
3. کوره ثانويه :
در اين محفظه گازهاي سوخته و نسوخته ، کاملا با هوا مخلوط شده و با درجه حرارت بسيار زياد بصورت احتراق کامل در مي آيد.هوادهي کوره هاي اوليه و ثانويه و نيز ايجاد سوخت اضافي همچون نفت سياه و.. بوسيله موتورهاي ويژه احتراق انجام ميگيرد. در کوره هاي بزرگ فضاي مخصوصي بين کوره و دودکش ايجاد ميگردد تا ذرات قابل رسوب ، رسوب شده و از دودکش بيرون نرفته و موجب تشديد آلودگي هوا نگردند .
4. دودکش :
عمل دودکش ، خارج نمودن گازهاي سوخته شده از دستگاه بوده و بلندي آن بر حسب نوع دستگاه زباله سوز و شکل طراحي آن ، محل استقرار ، ميزان گازهاي توليدي، شررايط بادهاي محلي(جهت،شدت و..) و فاصله تا نزديکترين نواحي مسکوني ، متفاوت است.بمنظور بي خطر ساختن گازهاي خروجي از دودکش فيلتر هاي مختلفي استفاده ميگردد که استفاده از اسکرابرتر ، Baghouse يا فيلترخانه و مولتي فيلتر بعنوان گزينه هاي مناسب مورد توجه مي باشد.
در اين پژوهش سعي شده با بررسي مستقيم 4 بيمارستان شهر بجنورد علاوه بر مقايسه ميزان توليد زباله هاي بيمارستاني عفوني اين چهار مرکز، مشخصات زباله سوز هر يک نيز ضمن بررسي معايب بتفکيک عنوان شود.
1. بيمارستان تامين اجتماعي
2. بيمارستان امام علي
3. زايشگاه بنت الهدي
4. بيمارستان امام رضا
1. بيمارستان تامين اجتماعي :
زباله هاي اين بيمارستان با نايلون هاي زرد ومشکي مشخص ميشوند، زباله هاي عفوني که از بخش هاي اطاق عمل، زايشگاه، جراحي مردان، جراحي زنان، داخلي،اطفال و... مي باشد پس از تفکيک، درنايلون هاي زرد رنگ به محل زباله سوز منتقل مي شوند.کيسه هاي مشکي مخصوص زباله هاي غير عفوني و پسماندهاي غذايي است که پس از جداسازي در محلي جمع آوري و توسط کارگران شهرداري به محل دفن زباله شهري واقع در پشت کوه بابا موسي منتقل ميشوند.
توليد روزانه زباله عفوني 30 کيسه زرد با وزن هر کيسه 3 - 3.5kg که به اين ترتيب روزانه حدود 90 تا 100 کيلوگرم توليد زباله عفوني اين بيمارستان خواهد بود.
سيستم زباله سوز بيمارستان تامين اجتماعي:
Location : E=57 18 57.2 , N=37 28 30.9
مشخصات:
? 2 کوره ساده
? ظرفيت روزانه: 70 kg/day در هر کوره که تقريبا معدل 20 کيسه زرد با وزن 3-5/3کيلوگرم ميباشد.
روش سوزاندن:
هر روز يکي از کوره ها فعال مي باشدکه زباله هاي شبانه روز قبل ساعت 6 صبح به آن ها منتقل ميگردند، به اين طريق که ابتدا 3 تا 4 کيسه داخل کوره انداخته ميشود سپس 4 کيسه ديگر و بدين ترتيب کل زباله ها بتدريج و بطور کامل سوزانده مي شوند،همين امر توليد دود حاصل از ناقص سوختن مواد را تا ميزان زيادي مي کاهد.
2. بيمارستان امام علي :
تفکيک مواد :
در اين مرکز، ابتدا زباله ها در سطل هاي زرد و سفيد بتفکيک جمع آوري ميشوند و سپس مواد عفوني با نايلون هاي مشکي و پس از توزين بوسيله 2 گاري دستي به محل زباله سوز منتقل ميگردند. نبود زباله سوز مناسب و فعال در زايشگاه بنت الهدي و بانک خون موجب شده تا زباله هاي اين مراکز نيز به بيمارستان امام علي منتقل گردند و گاها دپوي بيش از حد ظرفيت جلوي دستگاه ، موجب مخاطراتي نيز ميشود.
از سوي ديگر اصولي نبودن تفکيک و جداسازي در مبدا توليد يعني بخش ها، باعث شده که زباله هاي غير عفوني نظير پسماندها غذايي بيماران را نيز لابلاي توده هاي مواد ببينيم.ورود اين مواد غذايي به دستگاه بعلت رطوبت بالاي آنها ، سوختن ناقص و آلودگي هوا را سبب ميشود.
در اين مواد فيلترهايي هواساز موسوم به hepaنيز پس از فرسودگي به زباله سوز منتقل ميشوند که کاربرد اين فيلترها در جذب ذرات کلوئيدي بيمارستان است .
زباله سوز اين بيمارستان :
? موقعيت: n = 37 27 14.7 و E = 57 19 16.8
? نوع کوره : Phoenix با ظرفيت 2 متر مکعب
? سوخت: گاز طبيعي
? ميزان زباله توليدي: 220 – 240 kg/day
? درجه حرارت کوره : 1000 – 1200 درجه سانتيگراد با دو مشعل و دو مخزن اوليه و ثانويه
? ونتيلاتور جهت دميدن هوا و احتراق بيشتر
? دودکش مجهز به اسکرابرتر و فيلتر ساده
? ارتفاع دودکش: 5 متر با احتساب سقف زباله سوز
3. بيمارستان امام رضا :
حجم زباله توليدي اين بيمارستان 400 تا 500 kg/day است که از اين ميزان 100 تا 150 kg/day آن عفوني و مابقي غيرعفوني مي باشند.
سيستم زباله سوز:
? زباله سوز اين بيمارستان شامل يک کوره ساده که همه روزه از ساعت 8 شب به بعد و بسته به حجم زباله تا 4 ساعت سوزانده ميشود.
? نوع سوخت: گاز طبيعي
? ظرفيت کوره: 2 متر مکعب
? داراي ونتيلاتور
? 2 مشعل که مشعل فوقاني يا ثانويه آن کار نميکند.
? درجه حرارت کوره: 1200 درجه سانتيگراد
معايب:
بعلت اينکه اين بيمارستان فقط يک کوره زباله سوز دارد و يکي از مشعلهاي آن هم کار نميکند و از طرفي حجم بالاي زباله آلودگي قابل توجه هوا را ايجاد ميکند که غالبا موجبات نارضايتي ساکنين اطراف بيمارستان را فراهم ميسازد.
4. زايشگاه بنت الهدي :
تفکيک زباله :
? پسماندهاي غذايي که توسط پرسنل شهرداري حمل مي گردد
? وسايل آلوده به خون
? شيشه هاي نمونه گيري ، آنتي بيوتيکها ، سولفاتها
? ويالها و پوکه هاي آمپول
? جفت که در چاه هايي به همين منظور دفن و با آهک پوشانده مي شوند
? جنين هاي مرده که به گورستان منتقل مي شود
? سطل هاي سرسوزن پلمپ شده يا سطل هاي شارپ سيف اين سطل ها مورد تأييد سازمان انتقال خون بوده و قابل استفاده براي جدا سازي سرسوزن آلوده با تيغه جدا کننده که براي کليه وسايل تيز و آلوده بيمارستان شامل : تيغه بيستوري ، سوزن نخ بخيه ، اسکالپ وين ، ماندرن آنژيوکت و......
سطلهاي شارپ سيف پس از پرشدن در کيسه آرم دار گذاشته شده و به قسمت زباله هاي عفوني بيمارستان منتقل مي شوند .
? ميزان زباله توليدي190 kg/day که از اين مقدار 20- 30 کيلوگرم بر روز يعني معادل 10% زباله عفوني را شامل مي شود

نکته:
محل دفن خاکستر ( Ash ) که از سوزاندن زباله هاي بيمارستان بدست مي آيد که به وسيله دفن کردن و حفر چاه و پوشش خاکي مي توان انجام داد و به همراه ساير زباله هاي شهري توسط پرسنل شهرداري به محلي به نام کوه باباموسي منتقل مي شوند . ضمن اينکه ديگر بيمارستان هاي مرکز استان و نيز ساير شهرستان ها فاقد زباله سوز مي باشند .
بحث :
بررسي وضعيت توليد زباله هاي بيمارستاني در مراکز بهداشتي و درماني بجنورد و نيز زباله سوزهاي موجود در اين مراکز ، حاکي از آنست که در اغلب اين مراکز تفکيک پسماندهاي توليدي بطور اصولي صورت نمي گيرد، اين در حاليست که تفکيک مواد با نايلون هاي رنگي در برخي از اين مراکز ، نقطه عطفي است و قبال توجه و عنايت مسئولين بمنظور تشويق و ترغيب ساير مراکز ميباشد.
از سوي ديگر نظر به بيماريزايي بالاي اين مواد ، رعايت اصول بهداشتي در بسته بندي و حمل و نقل آنها به محل زباله سوز مي بايست مورد توجه قرار گيرد.
با انجام اين مهم نه تنها جداسازي مناسبي در مورد پسماندهاي توليد شده اعمال ميشود ، بلکه حجم زباله هايي که مي بايست در زباله سوز سوزانده شوند، کم شده اين درحاليست که تنها عدم تفکيک پسمانده هاي غذايي موجب افزايش رطوبت مواد داخل و بتبع آن ناقص سوختن مواد خواهد شد که تشديد آلودگي ميتواند مهمترين پيامد منفي آن باشد.
در روش هاي سنتي معمولاً زباله ها از محل توليد جمع آوري شده و به محل هاي ديگري در خارج از شهر منتقل مي شوند و در آنجا دفع مي شوند . اگر فرض بر اين باشد که زباله هاي بيمارستاني جداگانه جمع اوري مي شوند و در محلي جداگانه دفن مي شوند و يا حتي قبل از دفن سوزانده مي شوند باز هم مي توان تصور نمود که حمل سنتي اين زباله ها قبل از اينکه بي خطر شوند مي تواند خطر آفرين باشد و احتمال نشت شيرابه هاي آن و ريزش زباله ها به جاي خود باقي است . بايد به اين موضوع اين را نيز اضافه نمود که افراد سودجويي اقدام به زباله دزدي و بازيافت مي کنند و مواد پلاستيکي و ... را از زباله ها جدا نموده و به وسايل بازيافت شده تبديل نموده و وارد بازار مي کنند . براي اين افراد زباله هاي بيمارستاني فرقي با زباله هاي ديگر ندارد اين عمل را در اين مورد نيز اعمال مي کنند.
مخاطرات بهداشتي مواد زايد بيمارستاني :
مخاطرات بالقوه بهداشتي و آلودگي هاي مواد زايد پزشکي را مي توان بصورت زير طبقه بندي نمود:
1. مخاطرات بهداشتي و شغلي : افراد و گروه هايي که بيشتر در معرض خطر مي باشند شامل بيماران و پرسنل و کارگران مسئول جمع آوري و حمل و دفع زباله بيمارستاني و ساير افرادي که به نحوي در تماس با اينگونه زباله ها قرار دارند.
مهمترين شاغلين در تماس با اين وسايل به ترتيب اهميت شامل : دندان پزشکان ، جراحان ، پزشک عمومي ، کارکنان درماني و کارگران خدمات مي باشند .
- مواد زايد عفوني که به دليل وجود و حضور ميکروارگانيسم هاي بيماريزا براي انسان مخاطراتي را در بر دارد .
- مواد شيميايي سمي در اثر استنشاق و يا تماس با پوست که باعث بروز صدماتي براي افراد در معرض مي گردند .
- برخي از مواد زايد حاصل از مراکز تحقيقات پزشکي که داراي خواص سرطان زايي هستند .
- مواد شيميايي قابل اشتعال وگازهاي قابل انفجار که مي توانند باعث بروز صدمات به افراد در معرض گردند .
- اسيدها وبازها که عوارضي را در افراد بر جاي مي گذارند .
- تماس با مواد تيز و برنده که موجب بروز جراحات و ورود ميکروب هاي بيماريزا به بدن مي شود (هپاتيت و ايدز) .
- مواد زايد راديواکتيو که براي افراد در معرض خطرناک است .

بيمارستان محيطي است که مخاطرات بيولوژيک آن مي تواند پرسنل و بيماران جامعه را در معرض خطر قرار دهد. کارمندان بيمارستان در صورتي که در اصول بهداشتي غفلت ورزند نه تنها احتمال دارد خود به بيماري عفوني منتقله از بيماران دچار شوند بلکه سبب انتقال ميکروب ها از شخصي به شخص ديگر خواهند گرديد .
2. مخاطرات زيست محيطي و زيبا شناختي : عدم رعايت صحيح اصول مديريت مواد زائد بيمارستاني موجب نفوذ شيرابه آن به آب هاي زير زميني و پراکندگي انواع بيماريهاي انگلي و عفوني در جامعه و پراکندگي آن در محيط باعث صدمه به موجودات زنده و اختلال در پايداري سيستم اکولوژيکي مي شود و گاه موجب ورود آلاينده هاي خطرناک گازي و سمي به اتمسفر توسط زباله سوز و اثر بد بر عامل زيبا شناختي مثل توليد بوهاي نا مطبوع و مناظر زشت در محيط زيست مي گردد .
مديريت نا مناسب در مراحل مختلف نگهداري ،جمع آوري ،حمل ونقل و دفع اين مواد زايد علاوه بر فراهم آوردن شرايط بروز بيماري هايي در انسان سبب بيماري هايي در حيوانات و گياهان نيز مي شود همچنين موجب آلودگي خاک ،آب ،گياه ،پرورش مگس ،حشرات ،جانوران موذي و ايجاد بوي بد در مراکز پزشکي و محلهاي دفع گردد.آلودگي آب آشاميدني در اثر دفع پسماندهاي مذکور و انتشار گازهاي سمي همچون دي اکسين و فوران ناشي از سوزاندن نامناسب اين پسماندها از جمله تبعات زيست محيطي اين پديده مي باشد.
3. مخاطرات اجتماعي ، اقتصادي ، سياسي : عامل مهم تعيين و تشخيص دقيق تر خطرات مواد زائد پزشکي همانا درک و فهم اجتماعي افراد جامعه است .