cute-baby
11-08-2011, 07:21 PM
صنعت جهانگردي به عنوان بزرگترين و متنوع‌ترين صنعت در دنيا به حساب مي‌آيد. بسياري از کشورها اين صنعت پويا را به عنوان منبع اصلي درآمد، اشتغال، رشد بخش خصوصي و توسعه ساختار زيربنايي مي‌دانند، به ويژه در کشورهاي در حال توسعه، يعني در آنجا که شکل‌هاي ديگر اقتصادي مثل توليد يا استخراج از نظر اقتصادي به صرفه نيست يا نقش چندان مهمي در صحنه تجارت و بازرگاني ندارند، به توسعه صنعت گردشگري توجه زيادي مي‌شود. اگر بخواهيم صنعت توريسم براي منطقه منبع درآمد خوبي باشد، بايد ارگان‌هاي مختلف حمايت لازم را جهت توسعه صنعت توريسم به عمل آورند و براي امنيت گردشگران و تبليغات صحيح اهميت زيادي قائل شوند.
در اين مقاله، موضوع صنعت توريسم با تاکيد بر رشد و توسعه آن با ارايه يک چارچوب نظري است. پس از تجزيه و تحليل با درجه اطمينان 95 درصد عوامل مؤثر بر رشد صنعت توريسم شامل اطلاع‌رساني و تبليغات در سطح ملي و بين‌المللي، گسترش حمل و نقل، ايجاد امنيت براي مردم و گردشگران، هماهنگي سازمان‌هاي مرتبط به امور گردشگري و فراهم آوردن امکانات رفاهي براي گردشگران مانند هتل، رستوران و نمايشگاه مي‌شود.
به طور کلي صنعت توريسم از دو جهت داراي اهميت است، اولاً موجب آشنايي مردم را با ديگر فرهنگ‌ها، نژادها، اقوام، سرزمين‌ها، گويش ها و غيره فراهم مي‌کند. ثانياً از نظر اقتصادي يکي از منابع درآمد و ارز محسوب مي‌شود که امروزه جنبه اقتصادي اين صنعت بيشتر مورد توجه است.
کشورهاي مختلف جهان در سايه برخورداري از امکانات گوناگون جاذبه هاي متنوع درصدد جلب جهانگردان از ساير نقاط جهان هستند. در حالي که در برخي از کشورهاي دنيا همچون مصر و اسپانيا به علت وجود اماکن و آثار باستاني و تاريخي مورد توجه جهانگردان هستند، عوامل ديگر هم چون درياچه‌ها و رودخانه‌ها، کوهها، جنگلها و آبشارها باعث جذب گردشگر مي‌شوند.
رشد و توسعه صنعت توريسم در ايران به عنوان يکي از راهکارهاي رهايي از اقتصاد تک محصولي و متنوع‌سازي منابع درآمد کشور، بايد بيش از پيش مورد توجه برنامه‌ريزان و سياست‌گذاران کشور قرار گيرد.
فعاليت‌هاي توريستي تا حدود زيادي به ساير فعاليت‌هاي جاري و عمراني يک منطقه وابسته بوده و هم چنين وابسته به ايجاد عوامل زيربنايي و ساير عوامل حمايت‌کننده و قوانين و مقررات (امنيت)، اطلاع‌رساني، هماهنگي سازمان‌هاي مرتبط و گسترش حمل و نقل در امور ايرانگردي است.
همه دولت‌ها علاقه زيادي به سلامت سيستم خود دارند، قدرت، توان و موضع قوي يک کشور در جامعه در گرو ثبات يا پايداري سيستم آن است به گونه اي که ناگزير به انجام وضع قوانين و مقررات مي‌شوند. گذشته از اين از آنجا که ضعف سيستم موجب وارد آوردن فشارهاي زياد بر افراد جامعه مي‌شود، دولت چنين کشوري تحت فشارهاي طاقت فرساي داخلي قرار مي‌گيرد.
در سيستم اقتصادي جهاني امروز ، بين دولت و سيستم اقتصادي رابطه‌اي مستقيم و حياتي وجود دارد و به ندرت امکان دارد که کشوري بدون ورود به سيستم جهاني بتواند مسير رشد و توسعه گام بردارد. اين مشارکت يا همکاري با سيستم شامل مسايلي چون مالکيت خارجي و روابط سياسي مي‌شود. بنابراين توسعه تا حدود زيادي در گرو اقدامات سياسي و دولتي است. به طور مثال صنعت توريسم هر کشور احتمالاً براي بقاي خود به وضع قوانين نياز دارد. به ويژه براي منطقه يا حوزه‌اي که به ساختارهاي زيربنايي نياز دارد اين کار از اهميت زيادي برخوردار است.
براي مثال اصولاً سرمايه‌گذاري خارجي تمايل به تامين مالي براي ساخت يک محل تفريح نشان نمي‌دهند، مگر اين که دولت از طريق تامين مالي براي ساختن جاده‌ها، راه‌هاي اصلي يا راه‌هاي آبي گام‌هاي نخستين را بردارد، در گرفتن ماليات تخفيف بدهد و تا زماني که طرح به سودآوري نرسيده است از گرفتن ماليات برخي اقلام چشم‌پوشي کند و بدين گونه سرمايه‌گذاران را جهت سرمايه‌گذاري در امر صنعت توريسم تشويق کند. قوانين و مقررات يکي از زمينه‌هاي مهمي است که باعث مي‌شود دولت در سيستم يک کشور دخالت کند.
تبليغات صحيح و اطلاع‌رساني وسيع
ارايه تبليغات داخلي و خارجي جهت به تصوير کشاندن امکانات و استعدادهاي طبيعي و جاذبه‌هاي متنوع توريستي و شناخت عمقي آن فرهنگ و خرده فرهنگ‌ها و تمدن و تاريخ و حيات اجتماعي، اقتصادي در توسعه صنعت توريسم بسيار مؤثر خواهد بود.
استفاده از وسايل ارتباط جمعي مانند تلويزيون، راديو، تلفن، پست، امکانات و فرصت‌هاي برگزاري کنفرانس‌ها و نمايشگاه‌ها و جشنواره‌هاي فرهنگي و هنري در داخل يا خارج کشور همچنين استفاده از نشرياتي که داراي تصاوير جالبي باشند در جشنواره‌ها و کنفرانس‌هاي بين‌المللي و داخلي بسيار مهم هستند. ( رضوي، 1374: 6-105)
استفاده از شيوه‌ها و روش‌هاي مدرن در تبليغات براي معرفي جاذبه‌هاي توريستي و گردشگري کشور و شرکت در نمايشگاه‌هاي سياحتي معروف جهان و فعال کردن خانه‌هاي فرهنگ ايران در کشورهاي مختلف و ايجاد زمينه‌هاي لازم در سفارتخانه‌هاي خارج از کشور براي ارايه درست اين جاذبه‌ها براي علاقمندان سفر به ايران و استفاده از برنامه‌هاي تلويزيوني و اينترنتي در جهت توسعه صنعت جهانگردي بسيار ضروري است.
همچنين بايد اقدام به برپايي کنفرانس‌ها و نمايشگاه‌ها، جشنواره‌هاي فرهنگي، هنري، تبليغاتي و مسابقات بين‌المللي براي جذب گردشگري و تبليغ ايرانگردي از طريق هماهنگي ميان سازمان‌ها و نهادهاي مختلف کرد که اين سياست نيز مؤثر است.( سرلک، 1379: 8 – 235)
تبليغات هرگونه عمليات انتقال غير مستقيم ايده‌ها و پيام‌ها که با هدف فروش کالاها يا خدمات صورت مي‌گيرد و بابت اين عمليات هزينه‌اي پرداخت مي‌شود. بهره‌گيري از صدا و سيما به فرهنگ هر کشور وابسته است. مي‌توان در برخي از اين برنامه‌ها از موضوع جهانگردي استفاده کرد، راديو بيشترين تاثير را در ميان ساير رسانه‌ها در رابطه با مسايل جهانگردي دارد. زيرا راديو در هر زمان و در هر حالتي حتي در حين انجام دادن کار و در مکان‌هاي مختلف قابل استفاده است و از طريق آن شنوندگان مي‌توانند نظرات خود را ابراز کنند و سوالات خود را نيز مطرح کنند.
گسترش حمل و نقل ( بنادر، فرودگاه‌ها و شبکه جاده‌اي)
اگر تعريفي از محصول جهانگردي در دست باشد شامل حمل و نقل نيز مي‌باشد مردم از طريق هوا، جاده و خط را آهن و دريا، يا در صورت امکان از طريق رودخانه‌ها يا راه‌هاي آبي ديگر سفر مي‌کنند.
مسلماً آسان بودن ورود به يک کشور يا يک منطقه بسيار حائز اهميت است تعداد و موقعيت مکاني انواع راه‌هاي حمل و نقل از اهميت بالايي برخوردار است. توسعه جاده‌ها به ويژه ساخت بزرگراه‌هاي جديد با برنامه‌هاي حفظ محيط زيست در تعارضي روز افزون قرار دارد، شواهدي وجود دارد که جاده‌هاي جديد فقط احتراق در اتومبيل‌ها را راحت کرده و فقط مسافت را کوتاه مي‌کند و عبور خودروها را سرعت بخشيده است.
اگر وسايل ارتباطي يک محل فرهنگي مطلوب نباشد شايد تبليغ و بازاريابي حساب شده بتواند تا حدي آن زيان را جبران کند به دور از سر و صداي جمعيت راهي دور از مسير اصلي، يک مسير مناسب براي پياده‌روي و غيره ضروري خواهد بود.
جهانگردي و مسايل امنيت
يکي از مهمترين عواملي که باعث افول صنعت توريسم در هر کشور مي‌شود، فقدان امنيت در آن کشور است. به عبارت ديگر با گسترش ناامني در ابعاد جاني و مالي، ميزان تمايل و رغبت جهانگردان، به صورت تصاعدي کاهش خواهد يافت.
گام اول در بهبود صنعت توريسم در ايران برقراري و تضمين امنيت فراگير، هم در بعد خارجي و هم در بعد داخلي و ملي آن است. به منظور تحقق اين هدف بايد پس از برقراري امنيت کامل با به کارگيري وسايل ارتباطي و رسانه‌هاي بين‌المللي ، وجود امنيت کامل در کشور را به سمع و نظر عموم مردم و جهانگردان همه کشورهاي جهان رساند تا تصوير نادرست فقدان امنيت در کشور ، مانع از رشد و توسعه صنعت توريسم نشود.( معتضدي 1381: 221)
امنيت يکي از اجزاي کليدي در جهانگردي است و بايد تلاش شود تا امنيت لازم در محيط فراهم شود و بايد به جهانگرد اطلاعات و راهنمايي لازم را ارايه داد چون مناطق جهانگردي معمولاً شلوغ و پر ازدحام است.
امنيت يکي از نيازهاي انسان به شمار مي رود که هر انساني ابتدا به حفظ موجوديت خود م انديشد و در دجات بعد به ارضاي نيازهاي ديگر. همکاري يا مشارکت در زمينه مديريت، برنامه‌ريزي، بازاريابي و تأمين پول براي شرکت‌هايي که در زمينه جهانگردي فعاليت مي‌کنند، راه را براي همکاري يا مشارکت بين دو بخش خصوصي و عمومي باز مي‌کند.
اگر قرار باشد مکان يا جامعه‌اي شاهد رشد و توسعه جهانگردي باشد بايد سطوح مختلف سياسي، اجرايي و نيز سازمان‌هاي ذيربط در تمام سطوح با هم هماهنگ باشند؛ به ويژه در جهانگردي و رشد و توسعه آن، اين مسئله اهميت بيشتري پيدا مي‌کند.
بدين ترتيب جهانگردي مجموعه و منظومه‌اي متشکل از جهانگرد، عرضه‌کنندگان خدمات و کالا، دولت و جامعه ميزبان مي‌باشد که با يکديگر در تعامل و ارتباط بوده و هدف جهانگردي جلب و جذب جهانگرد است.
جهانگردي ترکيبي از فعاليت‌ها، خدمات، سياست‌ها، خط مشي‌ها، ضوابط، معيارها و کالايي است که براي تحقق يک سفر جهانگرد ضرورت دارد. ( الواني 1378: 8- 117)
انسان گرايش دروني براي مسافرت و ديدن ساير ملل و اقوام دارد و اين مسئله از نظر توريسم بسيار حائز اهميت است. کارشناسان مطالعات خود را در رابطه با اين گرايش و ميل معطوف کرده‌اند توجه مناسب به اجراي قوانين، اطلاع‌رساني به مردم، هماهنگي سازمان‌ها و تبليغات صحيح و امنيت جهانگردان از عواملي است که در زمينه رونق بخشيدن به اين صنعت اهميت زيادي دارد.
در اين مقاله، موضوع صنعت توريسم با تاکيد بر رشد و توسعه آن با ارايه يک چارچوب نظري است. پس از تجزيه و تحليل با درجه اطمينان 95 درصد عوامل مؤثر بر رشد صنعت توريسم شامل اطلاع‌رساني و تبليغات در سطح ملي و بين‌المللي، گسترش حمل و نقل، ايجاد امنيت براي مردم و گردشگران، هماهنگي سازمان‌هاي مرتبط به امور گردشگري و فراهم آوردن امکانات رفاهي براي گردشگران مانند هتل، رستوران و نمايشگاه مي‌شود.
به طور کلي صنعت توريسم از دو جهت داراي اهميت است، اولاً موجب آشنايي مردم را با ديگر فرهنگ‌ها، نژادها، اقوام، سرزمين‌ها، گويش ها و غيره فراهم مي‌کند. ثانياً از نظر اقتصادي يکي از منابع درآمد و ارز محسوب مي‌شود که امروزه جنبه اقتصادي اين صنعت بيشتر مورد توجه است.
کشورهاي مختلف جهان در سايه برخورداري از امکانات گوناگون جاذبه هاي متنوع درصدد جلب جهانگردان از ساير نقاط جهان هستند. در حالي که در برخي از کشورهاي دنيا همچون مصر و اسپانيا به علت وجود اماکن و آثار باستاني و تاريخي مورد توجه جهانگردان هستند، عوامل ديگر هم چون درياچه‌ها و رودخانه‌ها، کوهها، جنگلها و آبشارها باعث جذب گردشگر مي‌شوند.
رشد و توسعه صنعت توريسم در ايران به عنوان يکي از راهکارهاي رهايي از اقتصاد تک محصولي و متنوع‌سازي منابع درآمد کشور، بايد بيش از پيش مورد توجه برنامه‌ريزان و سياست‌گذاران کشور قرار گيرد.
فعاليت‌هاي توريستي تا حدود زيادي به ساير فعاليت‌هاي جاري و عمراني يک منطقه وابسته بوده و هم چنين وابسته به ايجاد عوامل زيربنايي و ساير عوامل حمايت‌کننده و قوانين و مقررات (امنيت)، اطلاع‌رساني، هماهنگي سازمان‌هاي مرتبط و گسترش حمل و نقل در امور ايرانگردي است.
همه دولت‌ها علاقه زيادي به سلامت سيستم خود دارند، قدرت، توان و موضع قوي يک کشور در جامعه در گرو ثبات يا پايداري سيستم آن است به گونه اي که ناگزير به انجام وضع قوانين و مقررات مي‌شوند. گذشته از اين از آنجا که ضعف سيستم موجب وارد آوردن فشارهاي زياد بر افراد جامعه مي‌شود، دولت چنين کشوري تحت فشارهاي طاقت فرساي داخلي قرار مي‌گيرد.
در سيستم اقتصادي جهاني امروز ، بين دولت و سيستم اقتصادي رابطه‌اي مستقيم و حياتي وجود دارد و به ندرت امکان دارد که کشوري بدون ورود به سيستم جهاني بتواند مسير رشد و توسعه گام بردارد. اين مشارکت يا همکاري با سيستم شامل مسايلي چون مالکيت خارجي و روابط سياسي مي‌شود. بنابراين توسعه تا حدود زيادي در گرو اقدامات سياسي و دولتي است. به طور مثال صنعت توريسم هر کشور احتمالاً براي بقاي خود به وضع قوانين نياز دارد. به ويژه براي منطقه يا حوزه‌اي که به ساختارهاي زيربنايي نياز دارد اين کار از اهميت زيادي برخوردار است.
براي مثال اصولاً سرمايه‌گذاري خارجي تمايل به تامين مالي براي ساخت يک محل تفريح نشان نمي‌دهند، مگر اين که دولت از طريق تامين مالي براي ساختن جاده‌ها، راه‌هاي اصلي يا راه‌هاي آبي گام‌هاي نخستين را بردارد، در گرفتن ماليات تخفيف بدهد و تا زماني که طرح به سودآوري نرسيده است از گرفتن ماليات برخي اقلام چشم‌پوشي کند و بدين گونه سرمايه‌گذاران را جهت سرمايه‌گذاري در امر صنعت توريسم تشويق کند. قوانين و مقررات يکي از زمينه‌هاي مهمي است که باعث مي‌شود دولت در سيستم يک کشور دخالت کند.
تبليغات صحيح و اطلاع‌رساني وسيع
ارايه تبليغات داخلي و خارجي جهت به تصوير کشاندن امکانات و استعدادهاي طبيعي و جاذبه‌هاي متنوع توريستي و شناخت عمقي آن فرهنگ و خرده فرهنگ‌ها و تمدن و تاريخ و حيات اجتماعي، اقتصادي در توسعه صنعت توريسم بسيار مؤثر خواهد بود.
استفاده از وسايل ارتباط جمعي مانند تلويزيون، راديو، تلفن، پست، امکانات و فرصت‌هاي برگزاري کنفرانس‌ها و نمايشگاه‌ها و جشنواره‌هاي فرهنگي و هنري در داخل يا خارج کشور همچنين استفاده از نشرياتي که داراي تصاوير جالبي باشند در جشنواره‌ها و کنفرانس‌هاي بين‌المللي و داخلي بسيار مهم هستند. ( رضوي، 1374: 6-105)
استفاده از شيوه‌ها و روش‌هاي مدرن در تبليغات براي معرفي جاذبه‌هاي توريستي و گردشگري کشور و شرکت در نمايشگاه‌هاي سياحتي معروف جهان و فعال کردن خانه‌هاي فرهنگ ايران در کشورهاي مختلف و ايجاد زمينه‌هاي لازم در سفارتخانه‌هاي خارج از کشور براي ارايه درست اين جاذبه‌ها براي علاقمندان سفر به ايران و استفاده از برنامه‌هاي تلويزيوني و اينترنتي در جهت توسعه صنعت جهانگردي بسيار ضروري است.
همچنين بايد اقدام به برپايي کنفرانس‌ها و نمايشگاه‌ها، جشنواره‌هاي فرهنگي، هنري، تبليغاتي و مسابقات بين‌المللي براي جذب گردشگري و تبليغ ايرانگردي از طريق هماهنگي ميان سازمان‌ها و نهادهاي مختلف کرد که اين سياست نيز مؤثر است.( سرلک، 1379: 8 – 235)
تبليغات هرگونه عمليات انتقال غير مستقيم ايده‌ها و پيام‌ها که با هدف فروش کالاها يا خدمات صورت مي‌گيرد و بابت اين عمليات هزينه‌اي پرداخت مي‌شود. بهره‌گيري از صدا و سيما به فرهنگ هر کشور وابسته است. مي‌توان در برخي از اين برنامه‌ها از موضوع جهانگردي استفاده کرد، راديو بيشترين تاثير را در ميان ساير رسانه‌ها در رابطه با مسايل جهانگردي دارد. زيرا راديو در هر زمان و در هر حالتي حتي در حين انجام دادن کار و در مکان‌هاي مختلف قابل استفاده است و از طريق آن شنوندگان مي‌توانند نظرات خود را ابراز کنند و سوالات خود را نيز مطرح کنند.
گسترش حمل و نقل ( بنادر، فرودگاه‌ها و شبکه جاده‌اي)
اگر تعريفي از محصول جهانگردي در دست باشد شامل حمل و نقل نيز مي‌باشد مردم از طريق هوا، جاده و خط را آهن و دريا، يا در صورت امکان از طريق رودخانه‌ها يا راه‌هاي آبي ديگر سفر مي‌کنند.
مسلماً آسان بودن ورود به يک کشور يا يک منطقه بسيار حائز اهميت است تعداد و موقعيت مکاني انواع راه‌هاي حمل و نقل از اهميت بالايي برخوردار است. توسعه جاده‌ها به ويژه ساخت بزرگراه‌هاي جديد با برنامه‌هاي حفظ محيط زيست در تعارضي روز افزون قرار دارد، شواهدي وجود دارد که جاده‌هاي جديد فقط احتراق در اتومبيل‌ها را راحت کرده و فقط مسافت را کوتاه مي‌کند و عبور خودروها را سرعت بخشيده است.
اگر وسايل ارتباطي يک محل فرهنگي مطلوب نباشد شايد تبليغ و بازاريابي حساب شده بتواند تا حدي آن زيان را جبران کند به دور از سر و صداي جمعيت راهي دور از مسير اصلي، يک مسير مناسب براي پياده‌روي و غيره ضروري خواهد بود.
جهانگردي و مسايل امنيت
يکي از مهمترين عواملي که باعث افول صنعت توريسم در هر کشور مي‌شود، فقدان امنيت در آن کشور است. به عبارت ديگر با گسترش ناامني در ابعاد جاني و مالي، ميزان تمايل و رغبت جهانگردان، به صورت تصاعدي کاهش خواهد يافت.
گام اول در بهبود صنعت توريسم در ايران برقراري و تضمين امنيت فراگير، هم در بعد خارجي و هم در بعد داخلي و ملي آن است. به منظور تحقق اين هدف بايد پس از برقراري امنيت کامل با به کارگيري وسايل ارتباطي و رسانه‌هاي بين‌المللي ، وجود امنيت کامل در کشور را به سمع و نظر عموم مردم و جهانگردان همه کشورهاي جهان رساند تا تصوير نادرست فقدان امنيت در کشور ، مانع از رشد و توسعه صنعت توريسم نشود.( معتضدي 1381: 221)
امنيت يکي از اجزاي کليدي در جهانگردي است و بايد تلاش شود تا امنيت لازم در محيط فراهم شود و بايد به جهانگرد اطلاعات و راهنمايي لازم را ارايه داد چون مناطق جهانگردي معمولاً شلوغ و پر ازدحام است.
امنيت يکي از نيازهاي انسان به شمار مي رود که هر انساني ابتدا به حفظ موجوديت خود م انديشد و در دجات بعد به ارضاي نيازهاي ديگر. همکاري يا مشارکت در زمينه مديريت، برنامه‌ريزي، بازاريابي و تأمين پول براي شرکت‌هايي که در زمينه جهانگردي فعاليت مي‌کنند، راه را براي همکاري يا مشارکت بين دو بخش خصوصي و عمومي باز مي‌کند.
اگر قرار باشد مکان يا جامعه‌اي شاهد رشد و توسعه جهانگردي باشد بايد سطوح مختلف سياسي، اجرايي و نيز سازمان‌هاي ذيربط در تمام سطوح با هم هماهنگ باشند؛ به ويژه در جهانگردي و رشد و توسعه آن، اين مسئله اهميت بيشتري پيدا مي‌کند.
بدين ترتيب جهانگردي مجموعه و منظومه‌اي متشکل از جهانگرد، عرضه‌کنندگان خدمات و کالا، دولت و جامعه ميزبان مي‌باشد که با يکديگر در تعامل و ارتباط بوده و هدف جهانگردي جلب و جذب جهانگرد است.
جهانگردي ترکيبي از فعاليت‌ها، خدمات، سياست‌ها، خط مشي‌ها، ضوابط، معيارها و کالايي است که براي تحقق يک سفر جهانگرد ضرورت دارد. ( الواني 1378: 8- 117)
انسان گرايش دروني براي مسافرت و ديدن ساير ملل و اقوام دارد و اين مسئله از نظر توريسم بسيار حائز اهميت است. کارشناسان مطالعات خود را در رابطه با اين گرايش و ميل معطوف کرده‌اند توجه مناسب به اجراي قوانين، اطلاع‌رساني به مردم، هماهنگي سازمان‌ها و تبليغات صحيح و امنيت جهانگردان از عواملي است که در زمينه رونق بخشيدن به اين صنعت اهميت زيادي دارد.