Agri-Pnu.Com
05-02-2009, 10:48 AM
گیاه گلرنگ
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
مشخصات گیاه شناسی:
گیاهی پرشاخ وبرگ و شبه خاردار بوده که انواع وحشی آن به صورت دو یاچند ساله نیز می روید.
شرایط اقلیمی به طور کلی گلرنگ گیاهی سازگار با مناطق خشک است این گیاه به دلیل مقاومت نسبی به خشکی سرما شوری ونیاز اندک کود در کشورهای مختلف جهان کشت می شود بااین حال می باید شرایط اقلیمی مطلوبی جو زراعت گلرنگ حاکم باشد تا عملکرد بالا حاصل گردد . گلرنگ محصول نواحی گرم است ولی در اثر اصلاح نباتات وتولید ارقام مختلف دامنه کشت آن عرض های جغرافیایی بالاتر رسیده است این گیاه از عرض های جغرافیایی 20 درجه جنوبی تا 40 درجه شمالی قابل کشت می باشد .
کاربردوفرآورده ها جای تهیه شده از برگهای گلرنگ برای جلوگیری از سقوط جنین وعدم باروری زنان در افغانستان وهندوستان به کار می رود.در چین چای علفی از غنچه های گل گلرنگ تهیه می شود. تمام قسمتهای گیاه به وسیله عطاران هندوستان برای درمان انواع مختلف بیماری وبه عنوان تقویت کننده نیروی جنینی به کار می رود .گلرنگ می تواند چرانده شود یابهصورت کاه یا علوفه سیلویی به کار می رود .
علوفه آن قابل فشرده شدن (پلت شده) بوده وارزش تغذیه آن در حد بولاف یا یونجه می باشد اضافه نمودن گلچه های گلرنگ به انواع مواد غذایی بسیار گسترده بوده ومی تواند به عنوان جایگزینی برای زعفران مطرح گردد.ماتیک هی آرایشی نیز از ترکیب رنگ کارتامین باگچ فرانسوی تهیه می شوند . درزاپن ماده ی آرایشی به نام (ح د چ ) ونیز ماتیک های حاوی رنگ گلرنگ تولید می شوند . رنگ موجود در گلچه های آن برای رنگ آمیزی لباس والیاف به کار می رود . بررسی های بالینی و آزمایشگاهی نشان می دهد بسیاری از بیماری های قلبی وعروقی وتومورهای ناشی از ضربه می تواند به وسیله داروهای حاصل از گلرنگ کنترل شود . همچنین قادر است از لخته شدن خون جلوگیری کند . وبه فشارخون وضربان قلب نظم دهد . تجویز گلرنگ برای درمان رماتیسم مفصلی بسیار مفید است وبه همراه سایر گیاهان علفی برای درمان بیماریهای تنفسی نظیر سیاه سرفه و برنشیت مزمن کاربرد دارد . قطره چشمی گلرنگ باعث کاهش ترد یک بینی می گردد خیسانده ی گلهای گلرنگ برای درمان جوشهای ناشی از آلرزی در مصر به کار می رود . جوشانده ی دانه در پاکستان برای تولید حرارت وخشکی در بدن به کار رفته ومخلوط آن باشکر به عنوان مسهل به کار می رود . گرده ی گلرنگ در چین از ارزش قابل توجهی برخوردار است زیرا به راحتی جمع آوری شده و حاوی مقادیرزیادی مواد غذایی می باشد دانه ی آن به مصرف پرندگان به خصوص طوطیان وکبوترها می باشد . در ایران خمیر حاصل از دانه ی گلرنگ برای تسریع انعقاد پنیر به کار می رود . دانه های بو داده شده ی گلرنگ معمو لا به همراه نخودچی گندم یا جو به صورت تنقلات در اتیوپی وسودان مصرف می شود .
تاریخ کاشت:
هنگامی که حرارت خاک در عمق کاشت در حدود ۵ درجه سانتیگراد باشد ، گلرنگ طی دو هفته یا کمی بیشتر سبز می شود .گلرنگ بصورت یک محصول پائیزه کشت می شود ، تاریخ کاشت آن همزمان با کمی دیرتر از گندم و جو می باشد .
آفات و امراض:
مگس گلرنگ (Acanthiophilus helianthi) . در تمام نقاطی از ایران که گلرنگ کاشته می شود یافته شده و خسارت قابل توجهی به این محصول وارد می سازد . خسارت آفت مربوط به لارو آن است که ابتدا از قسمتهای نرم برگ می خورد و بعد به دانه حمله کرده و محتویات دانه را از بین می برد . در نتیجه خسارت لارو ، حفره هایی به طول ۱ تا ۵/۱ سانتیمتر در طبق بوجود می آید . و استفاده از سمومی مثل دیپترکس و دپازینون و سمپاشی در زمان ظهور مگسها می باشد . حضرات دیگری نیز به گلرنگ خسارت وارد می سازد که عبارتند از سنگ تخم گلرنگ ، پروانه طبق خوار گلرنگ ، پروانه کارادرینا و کرم برگخوار پنبه . این آفات اهمیت اقتصادی کمتری نسبت به مگس گلرنگ در ایران دارد . از بیماریهای مهم گلرنگ در ایران می توان زنگ گلرنگ و بوته میری گلرنگ را نام برد .عامل بیماری زنگ گلرنگ قارچی است به نام Puccinia carthami که ازطریق خاک ، بقایای گیاهی و دانه انتقال می یابد برگهای گیاه مبتلا به زنگ زرد شده و بالاخره گیاه خشک شده و می میرد ، کنترل بیماری با استفاده از ارقام مقاوم ، کاشت بذر سالم و غیر آلوده ، ضد عفونی بذر با سموم قارچ کش قبل از کاشت ، سوزانیدن بقایای گیاهی آلوده و تناوب زراعی انجام پذیر می باشد . بیماری بوته میری گلرنگ نیز در تمام مناطق گلرنگ کاری مشاهده می شود و کم و بیش خسارت وارد می سازد عامل بیماری قارچی است به نام Phytophthora drechsleri که بوسیه خاک و بقایای گیاهی آلوده ، رعایت تناوب زراعی و عدم کاشت گیاهان حساس در تناوب امکان پذیر است . بیماری بوته میری گلرنگ با بوته میری جالیز مشترک است .
کنترل علفهای هرز:
کنترل علفهای هرز قبل از کاشت و نیز تهیة بستر عاری از علف هرز ضرورت دارد . از علف کشهایی ماننند ابتام و تریفلورالین بصورت قبل از کاشت و از طریق اختلاف آنها با خاک تا عمق ۱۰ سانتی متر می توان استفاده و محصول را برای حدود ۲ تا ۳ ماه بعد از سبز شدن در مقابل بسیاری علفهای هرز محافظت نمود . برای کولتیوا تورزدن می بایستی روزهای آفتابی را انتخاب کرد تا علفهای هرزی که ریشه کن شده است امکان استقرار مجدد پیدا ننماید .پس از سبز شدن بوته ها بهتر است فقط بین ردیفها را کولتیواتور زد ، هر چند که در صورت تراکم زیاد بوته می توان تا قبل از رشد ساقه ها نیز روی ردیف های کاشت را با وسایل سبک و بطور سطحی کولتیواتور زد .
برداشت:
برداشت گلرنگ را می بایستی بلافاصله پس از خشک شدن و قهوه ای شدن برگها و نیز خشک شدن و سخت شدن دانه های وسط طبق انجام داد . با اینکه ریزش خودبخودی دانه کم است و خوابیدگی اتفاق نمی افتد ولی خشک شدن بیش از حد بوته ممکن است موجب ریزش دانه در موقع برداشت گردد . موارد استفاده: دانه گلرنگ دارای ۲۵ الی ۴۵ درصد روغن ۱۲۰ تا ۲۴ درصد پروتئین و ۳۵ الی ۶۰ درصد پوسته می باشد . روغن گلرنگ در طباخی ، تهیه صابون ، رنگ ، ورنیس و مواد پوشاننده مشابه مصرف می شود . کنجاله گلرنگ حدود ۲۳ درصد پروتئین و ۳۵ درصد فیبردار و بعنوان نیمه مکمل پروتئین در تغذیه دام و طیور مورد استفاده قرار می گیرد.
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
مشخصات گیاه شناسی:
گیاهی پرشاخ وبرگ و شبه خاردار بوده که انواع وحشی آن به صورت دو یاچند ساله نیز می روید.
شرایط اقلیمی به طور کلی گلرنگ گیاهی سازگار با مناطق خشک است این گیاه به دلیل مقاومت نسبی به خشکی سرما شوری ونیاز اندک کود در کشورهای مختلف جهان کشت می شود بااین حال می باید شرایط اقلیمی مطلوبی جو زراعت گلرنگ حاکم باشد تا عملکرد بالا حاصل گردد . گلرنگ محصول نواحی گرم است ولی در اثر اصلاح نباتات وتولید ارقام مختلف دامنه کشت آن عرض های جغرافیایی بالاتر رسیده است این گیاه از عرض های جغرافیایی 20 درجه جنوبی تا 40 درجه شمالی قابل کشت می باشد .
کاربردوفرآورده ها جای تهیه شده از برگهای گلرنگ برای جلوگیری از سقوط جنین وعدم باروری زنان در افغانستان وهندوستان به کار می رود.در چین چای علفی از غنچه های گل گلرنگ تهیه می شود. تمام قسمتهای گیاه به وسیله عطاران هندوستان برای درمان انواع مختلف بیماری وبه عنوان تقویت کننده نیروی جنینی به کار می رود .گلرنگ می تواند چرانده شود یابهصورت کاه یا علوفه سیلویی به کار می رود .
علوفه آن قابل فشرده شدن (پلت شده) بوده وارزش تغذیه آن در حد بولاف یا یونجه می باشد اضافه نمودن گلچه های گلرنگ به انواع مواد غذایی بسیار گسترده بوده ومی تواند به عنوان جایگزینی برای زعفران مطرح گردد.ماتیک هی آرایشی نیز از ترکیب رنگ کارتامین باگچ فرانسوی تهیه می شوند . درزاپن ماده ی آرایشی به نام (ح د چ ) ونیز ماتیک های حاوی رنگ گلرنگ تولید می شوند . رنگ موجود در گلچه های آن برای رنگ آمیزی لباس والیاف به کار می رود . بررسی های بالینی و آزمایشگاهی نشان می دهد بسیاری از بیماری های قلبی وعروقی وتومورهای ناشی از ضربه می تواند به وسیله داروهای حاصل از گلرنگ کنترل شود . همچنین قادر است از لخته شدن خون جلوگیری کند . وبه فشارخون وضربان قلب نظم دهد . تجویز گلرنگ برای درمان رماتیسم مفصلی بسیار مفید است وبه همراه سایر گیاهان علفی برای درمان بیماریهای تنفسی نظیر سیاه سرفه و برنشیت مزمن کاربرد دارد . قطره چشمی گلرنگ باعث کاهش ترد یک بینی می گردد خیسانده ی گلهای گلرنگ برای درمان جوشهای ناشی از آلرزی در مصر به کار می رود . جوشانده ی دانه در پاکستان برای تولید حرارت وخشکی در بدن به کار رفته ومخلوط آن باشکر به عنوان مسهل به کار می رود . گرده ی گلرنگ در چین از ارزش قابل توجهی برخوردار است زیرا به راحتی جمع آوری شده و حاوی مقادیرزیادی مواد غذایی می باشد دانه ی آن به مصرف پرندگان به خصوص طوطیان وکبوترها می باشد . در ایران خمیر حاصل از دانه ی گلرنگ برای تسریع انعقاد پنیر به کار می رود . دانه های بو داده شده ی گلرنگ معمو لا به همراه نخودچی گندم یا جو به صورت تنقلات در اتیوپی وسودان مصرف می شود .
تاریخ کاشت:
هنگامی که حرارت خاک در عمق کاشت در حدود ۵ درجه سانتیگراد باشد ، گلرنگ طی دو هفته یا کمی بیشتر سبز می شود .گلرنگ بصورت یک محصول پائیزه کشت می شود ، تاریخ کاشت آن همزمان با کمی دیرتر از گندم و جو می باشد .
آفات و امراض:
مگس گلرنگ (Acanthiophilus helianthi) . در تمام نقاطی از ایران که گلرنگ کاشته می شود یافته شده و خسارت قابل توجهی به این محصول وارد می سازد . خسارت آفت مربوط به لارو آن است که ابتدا از قسمتهای نرم برگ می خورد و بعد به دانه حمله کرده و محتویات دانه را از بین می برد . در نتیجه خسارت لارو ، حفره هایی به طول ۱ تا ۵/۱ سانتیمتر در طبق بوجود می آید . و استفاده از سمومی مثل دیپترکس و دپازینون و سمپاشی در زمان ظهور مگسها می باشد . حضرات دیگری نیز به گلرنگ خسارت وارد می سازد که عبارتند از سنگ تخم گلرنگ ، پروانه طبق خوار گلرنگ ، پروانه کارادرینا و کرم برگخوار پنبه . این آفات اهمیت اقتصادی کمتری نسبت به مگس گلرنگ در ایران دارد . از بیماریهای مهم گلرنگ در ایران می توان زنگ گلرنگ و بوته میری گلرنگ را نام برد .عامل بیماری زنگ گلرنگ قارچی است به نام Puccinia carthami که ازطریق خاک ، بقایای گیاهی و دانه انتقال می یابد برگهای گیاه مبتلا به زنگ زرد شده و بالاخره گیاه خشک شده و می میرد ، کنترل بیماری با استفاده از ارقام مقاوم ، کاشت بذر سالم و غیر آلوده ، ضد عفونی بذر با سموم قارچ کش قبل از کاشت ، سوزانیدن بقایای گیاهی آلوده و تناوب زراعی انجام پذیر می باشد . بیماری بوته میری گلرنگ نیز در تمام مناطق گلرنگ کاری مشاهده می شود و کم و بیش خسارت وارد می سازد عامل بیماری قارچی است به نام Phytophthora drechsleri که بوسیه خاک و بقایای گیاهی آلوده ، رعایت تناوب زراعی و عدم کاشت گیاهان حساس در تناوب امکان پذیر است . بیماری بوته میری گلرنگ با بوته میری جالیز مشترک است .
کنترل علفهای هرز:
کنترل علفهای هرز قبل از کاشت و نیز تهیة بستر عاری از علف هرز ضرورت دارد . از علف کشهایی ماننند ابتام و تریفلورالین بصورت قبل از کاشت و از طریق اختلاف آنها با خاک تا عمق ۱۰ سانتی متر می توان استفاده و محصول را برای حدود ۲ تا ۳ ماه بعد از سبز شدن در مقابل بسیاری علفهای هرز محافظت نمود . برای کولتیوا تورزدن می بایستی روزهای آفتابی را انتخاب کرد تا علفهای هرزی که ریشه کن شده است امکان استقرار مجدد پیدا ننماید .پس از سبز شدن بوته ها بهتر است فقط بین ردیفها را کولتیواتور زد ، هر چند که در صورت تراکم زیاد بوته می توان تا قبل از رشد ساقه ها نیز روی ردیف های کاشت را با وسایل سبک و بطور سطحی کولتیواتور زد .
برداشت:
برداشت گلرنگ را می بایستی بلافاصله پس از خشک شدن و قهوه ای شدن برگها و نیز خشک شدن و سخت شدن دانه های وسط طبق انجام داد . با اینکه ریزش خودبخودی دانه کم است و خوابیدگی اتفاق نمی افتد ولی خشک شدن بیش از حد بوته ممکن است موجب ریزش دانه در موقع برداشت گردد . موارد استفاده: دانه گلرنگ دارای ۲۵ الی ۴۵ درصد روغن ۱۲۰ تا ۲۴ درصد پروتئین و ۳۵ الی ۶۰ درصد پوسته می باشد . روغن گلرنگ در طباخی ، تهیه صابون ، رنگ ، ورنیس و مواد پوشاننده مشابه مصرف می شود . کنجاله گلرنگ حدود ۲۳ درصد پروتئین و ۳۵ درصد فیبردار و بعنوان نیمه مکمل پروتئین در تغذیه دام و طیور مورد استفاده قرار می گیرد.