»» معرفی و آشنایی با گل و گیاه و آموزش هایه مربوطه بصورت جامع

[Borna66]

با سلام
در اين تاپيك به معرفی و آشنایی با گل و گیاه و آموزش هایه مربوطه بصورت جامع پرداخته مي شود
اميدوارم مورد قبول شما عزيزان قرار بگيرد

[Borna66]

انواع گل رز و روشهاي نگهداري و تكثير آنها



گُل سُرخ ها




" رُزها "


LES ROSIERS

http://pnu-club.com/imported/2009/05/23.jpg


رُزها يا گل سُرخ ها يكي از مهمترين دسته گياهان ميباشد كه انواع شناخته شده آن به بيش از ۲۰۰۰۰ گونه و واريته مختلف تخمين زده ميشود .

رُز، يا گل سُرخ ، جنسي ازخانواده گل سُرخ ها يا(Rosacea) رُزاسِه ميباشد كه بوته هايش پاكوتاه و پا بلند و رونده با ساقه هاي چوبي است و در بعضي گونه ها برگهايش غير دائمي و در برخي دائمي ميباشد .

در اقسام اصلي و اوليه بوته ها صورت بدوي خود را داشته ، بصورت كُرپه و پُر تيغ و خار ميباشد ، ولي پس از گشنگيري و بدست آوردن اقسام و جورهاي تازه كه بيشتر بوسيله پيوند روي پايه هاي اقسام وحشي درست شده ، صورت آن دگرگون شده و تا اندازه اي به ميل پرورش دهندگان تغيير صورت داده به اشكال مختلف : كُرپه ، چتري ، مجنون ( آويزان ) و بقول فرانسويان ( گل رُز گريان ) و غيره درآمده است .

اشكالي كه بيشتر مورد توجه و در باغات بوته هاي گل سُرخ را (بسته به وضعيت محل كاشت ) به آن صورت در مي آورند ۵ شكل بشرح زير ميباشد :

۱ – گل سُرخ پاكوتاه : بوته هائيست كه پيوند آنرا روي ريشه يا ساقه نزديك بخاك زده و ميگذارند از پيوند چند شاخه بيرون آيد و در اثر هَرَس همه ساله آنرا كوتاه نگهميدارند ، بطوري كه بسته به جنس آن بلندي بوته ها از ۲۰ سانتيمتر تا يك متر بلند تر نمي شود .

۲ – گل سرخ كُرپه : كه پس از پيوند نزديك خاك در اثر هَرَس نوك شاخه ها مي گذارند شاخه هاي فرعي آن زياد شود تا بوته بصورت كُرپه درآيد .

۳ – گل سرخ با ساقه بلند يا نيمه بلند : عبارت از بوته هائيست كه پيوند را روي يك ساقه صاف و لخت تسترن كوهي به بلندي يك متر تا يك متر و نيم مي زنند . پس از نمو پيوند ، ساقه نسترن بتدريج قوي شده رنگ قهوه اي بخود گرفته راست مي ايستد . باغبان ميتواند شاخه هايي كه از پيوند ميرويد را به ميل خود بهر شكل بخواهد درآورد .

۴ – گل سرخ رونده پيچنده : اين دسته از اقسام مخصوصي هستند كه شاخه هاي آنها بلند شده و بالا ميرود كه آنها را بوسيله پايه يا داربستهاي فلزي مخصوصي نگهداري كرده آرايش ميدهند .

۵ – گل سرخ مجنون : كه از پيوند اقسام رونده روي پايه بلند نسترن كوهي بدست مي آيد .

باين طريق كه هريك از اقسام نامبرده را اگر روي ساقه اي به بلندي ۱/۵ تا ۲ متر از نسترن كوهي پيوند كنند پس از گرفتن شاخه هاي آن رو به زمين سرازير شده و بوته گل مجنون ( گل رز گريان ) بدست ميآيد .



اقسام مختلف و جورهاي حاصله از گل سرخ :



بطوري كه گفته شد از گل سرخ گونه ها و واريته هاي ( اقسام و جورها ) زيادي تا كنون شناخته شده ، ولي آنچه از بهترين گونه ها و واريته ها كه در باغات كشورهاي اروپايي مانند : فرانسه كاشته شده نگهداري ميشود تقريبا در حدود ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ گونه و واريته است .

براي آنكه در تزئيد جورهاي گل سرخ بتوانند نژاد هر واريته را معلوم نموده و بدانند هر واريته كه تازه بدست مي آورند از جفتگيري كدام يك از واريته ها بوجود آمده ، عده بيشماري از گياه شناسان و كارشناسان مخصوص اين گل ، آنها را دسته بندي كرده اند كه مهمترين از همه آنها دسته بندي زير است كه مورد توجه بيشتري ميباشد :



۱ – گل سرخ فرانسه ( رُز دو فرانس Rosier de france)

http://pnu-club.com/imported/2009/05/24.jpg

۲ – نسترن (اكلانتيِرEglantier)

http://pnu-club.com/imported/2009/05/25.jpg

۳ – گل چاي ( رُزيِه آدور دوته Rosier aodeur de the)

۴ – گل سرخ ايران ( رُزيِه دو پِرسRosier de Perse)

۵ – گل سرخ با گلهاي متعدد( رُزيِه مولتي فلور پُلي آنتاRosier Multiflore Polyanta)

۶ – گل سرخ مينياتور( رُزيِه مينياتورRosier Miniature )

http://pnu-club.com/imported/2009/05/26.jpg

۷ – گل سرخ بَنگال ( رزيِه بنگالRosier Bengale )

http://boutique.aujardin.info/cache/--.7921



رز شارل دوگل



گل رُز دو رگِه شارل دوگل(Charle de Gaulle )



اين دسته بندي از نظر نژادي گل سرخ بوده ولي نسبت به وقت گل دادن و بلندي و كوتاهي بوته يا پيچندگي آنها در تجارت دسته بندي ديگري كرده اند كه چون بيشتر مورد احتياج و توجه افرادي است كه بكاشتن و پرورش اين گل علاقه دارند ، اين دسته بندي در اينجا شرح داده ميشود .



۱ – گل سرخ هاي پاكوتاه گل درشت .

۲ – گل سرخ هاي پاكوتاه با گل كوچك .

۳ – گل سرخ هاي بوته كُرپه( رُزيِه بوئيسونRosier Buissons)

۴ – گل سرخ هاي رونده .



۱ – گل سرخ هاي پاكوتاه با گل درشت :



الف – دسته هميشه گلها ( رِمونتانت Remontants ) : شامل ۸ جور



( منظور از هميشه گلها آندسته از گل سرخهائي است كه بهار و تابستان تا اواسط پائيز متناوبآ گل مي دهند ).



ب – دسته دورگه هاي هميشه گل : شامل دو سري و رويهمرفته ۲۲ جور مختلف مانند گل سرخ " مادام البرت باربيه " با گل زيباي درشت و خوش تركيب كاملا پُرپَر ، برنگ زرد شُتُري كه مغز آن زرد آلوئي و در سالهاي نزديك به ۱۹۴۷ بدست آمده است .

ج – دسته معروف به گل چاي : شامل ۱۲ جور .

د – دسته دورَگِهِ چاي : داراي ده سِري مختلف شامل ۲۱۸ جور مانند " گل چاي " ( بتي اوپريشارد Betty uprichard ) گل درشت نيمه پُرپَر با گلبرگهاي پهن برنگ صورتي گوشتي كه ميانه آن شنجرفي و پشت گلبرگها شنجرفي مايل به نارنجي خيلي خوشبو كه در ۱۹۲۲ بدست آمده است .

ديگري گل چاي( مارگارت مك گريدي Margaret Mac Gredy):

گل زيباي پُرپَردرشت برنگ لاكي كه آخر شنجرفي ميشود باعطر مطبوع كه در ۱۹۳۷ بدست آمده .

ديگر گل چاي ( كُنتِس دو كاستيلژاKontesse de Castillja ) : با گل درشت نيمه پُرپَر به رنگ زرد طلائي ، پشت برنزي كه در سال ۱۹۲۶ بدست آمده است .



۲ – گل سُرخ هاي پاكوتاه با گل كوچك :



الف – گل سرخ بنگال و دورَگِه هاي آن شامل ۸ جور .

ب – گل سُرخ پوليانتا(Polyantha) و دورَگِه هاي آن شامل ۵۶ جور .

ج – گل سُرخ مينياتور شامل ۷ جور



براندي.



گل رُز براندي هيبريد (BRANDY )



۳ – گل سُرخ هاي كُرپِه ( بوئيسونBuisson) :شامل ۳۱ جور .

۴ – گل سُرخ هاي رونده : داراي ۲ سري و شامل ۹۲ جور .

*

زمين و خاك مساعد براي پرورش گل سُرخ :



براي آنكه بتوان يك باغ گل سُرخ احداث كرد يا آنكه بوته هايي را كه در باغچه يا حاشيه خا ميكارند بطور كامل نمو كرده و از همه جهت جالب توجه باشد ، بايد ديد گل سُرخ در چه نوع خاك بهتر از ساير گلها تغذيه كرده و ميتواند در آنجا تا حد طبيعي رُشد و پرورش يلقفته زيبايي طبيعي خود را نمايان سازد . بهترين زمين براي كاشتن گل سُرخ ها زميني است كه داراي خاك رُسي و شني تازه باشد .

اين قسم خاك كمي سنگين است و وقتي آنرا آب مي دهند خاك به ابزار كار ميچسبد ولي بزودي رطوبت اضافي را از خود رد كرده و در آن به آساني و خوبي ميتوان كار كرد . در چنين خاكي ريشه هاي گل سُرخ به اطراف منتشر شده وسائل تغذيه كافي براي بوته را فراهم ساخته و گلريزان فراواني مي كند . برعكس زمين هاي آهكي كه خاكش مقادير زيادي مواد آهكي مانند كاربنات دو سود داشته باشد براي كاشتن گل سرخ بهيچ وجه مناسب نيست . مقدار آهكي كه در خاك براي بوته هاي گل سرخ لازم است به نسبت مواد موجود در خاك و همينطور به نسبت نژادهاي مختلف گل بايد تفاوت داشته باشد .

چنانچه در زمين هاي رُسي و شني مقدار آهك نبايد از ۱۰ تا ۱۵ درصد و در زمين هاي شني از ۵ درصد تجاوز كند .

زمينهاي شني كه در خاكش رُس يافت نمي شود ، براي پرورش گل سرخ مناسب نيست . مگر آنكه آنرا بحد كافي با مواد پوسيده نباتي و حيواني مخلوط كنند تا هميشه خاك را تازه نگهدارد .

نكته قابل توجه آنست كه نبايد تصور شود چون خاك رُسي و شني براي تربيت گل مساعد است ميتوان بوته هاي گل سرخ را در خاك هاي رُسي نيز كاشت . بنابراين بايد دانست كه كاشتن گل سرخ در زمينهاي رُسي يا شني خالص يا آنها كه بيش از ۱۵ درصد مواد آهكي دارند زحمت بيهوده است و بوته هاي گل در چنين زمينها ، هميشه زرد و رنجور و برگهايشان زودتر از موقع ريخته در مدت كوتاهي خشكيده و از بين ميرود . مگر آنكه خاك آنها را قبلا اصلاح كرده بعد مبادرت به كاشتن گل نمايند .اكنون كه خاك مناسب براي كاشتن گل سرخ را شناختيم بايد دانست چگونه چنين زميني را بايد آماده براي گل كاري كرده ، با چه نوع مواد غذائي آنرا تقويت نمود ، تا گلهاي حاصله در آن تمام زيبايي و ظرافت خود را حفظ كرده نمايان سازد .

زمين را بايد قبلا بعمق ۶۰ تا ۸۰ سانتيمتر كاملا برگرداند و سنگهاي درشت و مواد زائد را از آن بيرون كشيده بعد براي هر صد متر مربع ۳۰۰ تا ۴۰۰ كيلوگرم كود تجزيه شده و ساخته را خوب با خاك مخلوط سازند . بهتر است اين كار در آبان ماه و چند هفته قبل از موقع كاشتن بوته ها صورت گيرد .اگر زميني را كه در اختيار دارند از زمين هاي سبك ( مانند زمين هاي شني خالص يا هر نوع خاكي كه شن آن زيادتر از ساير تركيباتش باشد ) بايد با آن ، كود سنگين كه بتواند خاك را قابل نگهداري رطوبت كند مخلوط كنند .

بهترين كود براي چنين زمين كود گاوي ساخته شده است .

زيرا كود گاوي بزمين هاي سبك قابليت حفظ و نگهداري رطوبت را داده و از نظر مواد مغذي و پوسيده آنرا غني ميسازد .

اگر زمين از نوع رثسي و شني است يعني مواد رُسي آن برتري دارد بايد براي اصلاح آن از كودهاي سبك تازه كه بتواند سنگيني خاك را اصلاح كند و آنرا قابل جذب آب نمايد ( مانند پِهِن اسب تجزيه شده و پوسيده يا كود گوسفندي نرم ) بحد كافي و زياد مدتها قبل از رسيدن موقع كاشت مخلوط كنند . بهتر است اين كار اوائل پائيز انجام گرفته و تا موقع كاشتن چند دفعه زمين را برگردانده تا خاك داراي خلل و فرج لازم براي نفوذ و جذب اب بشود . براي تكميل كودهاي سبك كه با خاكهاي رُسي و شني مخلوط ميكنند بايد از كودهاي شيميايي مخصوصآ آن دسته كه مواد پطاسي آن بيشتر است استفاده نمود . پس از آنكه بوته هاي گل را در باغ يا نقاطي كه براي اين كار تخصيص داده شده كاشتند نسبت به جنس زمين بايد آنها را هر سال (اگر خاك سبك است ) يا هردو سال يك مرتبه ( اگر خاك سنگين است ) كود بدهند و ميزان كود مورد لزوم همان ۳۰۰ كيلو گرم براي هر صد متر مربع است كه اواخر پائيز روي زمين پهن كرده بكمك شن كش و چنگال يا بيل آنرا زير خاك كنند .

مواظبت هاي ديگري كه بوته هاي گل سرخ لازم دارد بطور خلاصه عبارت است از :

الف – حذف پاجوشهائي كه از پايه بوته ها يعني از نسترنهاي كوهي بيرون ميآيد كه بايد جدآ مراقبت شود زيرا اگر پاچوشها را نبرند ، مواد مغذي را كه بايد به بوته برسد جذب و مصرف كرده بوته را ضعيف كرده يا ميخشكاند.

ب – آبياري مرتب و منظم بوته ها به تناسب فصل مخصوصآ در زمين هاي سبك و ايم گرم تابستان .

ج – چيدن ته گلها پس از ريختن گلبرگها كه بايد از نيم سانتيمتر بالاي آخرين برگ شاخه كه منتهي به گل شده قطع نمود .

د – مراقبت و جلوگيري از ابتلاء بوته ها به انواع امراض قارچي يا ميكربي و حيواني بشرحي كه در آفات گياهي گفته شده .

ه – هَرَس بوته ها كه بايد اواخر زمستان انجام شود تا در نتيجه شاخه هاي نازك و ضعيف حذف شده و شاخه هاي قوي و گلدار جانشين آنها گردد . براي آنكه بتوان بطور محسوس قوت و قدرت بوته هاي گل سرخ را زياد كرد ، بايد از كودهاي شيميايي بعنوان كود تكميلي استفاده نمود . ولي مصرف اين كودها بايد با اطلاع كامل از وضعيت خاك و زمين كه بوسيله تجزيه شيميايي روشن مي شود انجام شود .

زيرا قبل از استعمال كود شيميايي بايد دانست در خاك باغچه يا باغ گل سرخ از هريك از مواد آلي اصلي كه براي رُشد و پرورش و گلريزان گياه لازم است ( ازت – اسيد فسفوريك – پطاس – آهك ) چه ميزان بوسيله بوته ها در ضمن سال مصرف شده و اكنون بايد جاي آنها پُر شود .يك زمين متوسط بايد درهرهزارگرم خاكش يك گرم ازت – ۲۰% اسيد فسفوريك۳۰ % پطاس و يك گرم آهك داشته باشد .

بنابراين براي جبران كسري هاي ساليانه بايد از عوامل حاصلخيز كننده استفاده شود و بطور متوسط براي هر متر مربع زمين ميتوان ۶۰ گرم ازت ( نيترات دو سود ) در نظر گرفته شود و اگر زمين از حيث مواد آهكي نيز فقير باشد كافي است كه در هر ۴ سال يكمرتبه براي هر متر مربع ۳۰۰ گرم آهك به زمين داد . ولي بايد متوجه بود كه بدون وجود مقدار لازم كود حيواني در خاك به تنهايي نمي توان از استعمال و مصرف كودهاي شيميايي نتيجه قطعي و موثر بدست آورد .

كود حيواني گذشته از آنكه مواد لازم مانند : ازت و پطاس را در خاك فرهم ميسازد، وضعيت آنرا از نظر ساختمان فيزيكي نيز اصلاح مينمايد . زيرا بوسيله كود حيواني است كه اگر خاك سنگين يا خيلي سبك باشد ميتواند آنرا تغيير داده و براي پرورش گياه مساعد سازد .



طرق مختلف زياد كردن گل سُرخ :



براي زيادكردن اقسام بوته هاي گل سرخ راههاي متعددي وجود دارد كه هريك از آنها به نسبت خواصي را كه دارد ميتواند مورد استفاده علاقمندان واقع گردد :



۱ – كاشتن دانه هاي گل سُرخ :

دو موقع از كاشتن دانه هاي گل سُرخ براي زياد كردن آن ميتوان استفاده كرد . يكي براي بدست آوردن جورهاي تازه و ديگري كاشتن دانه هاي نسترن براي تهيه پايه هاي جوان و سالم قابل پيوند .



الف – براي بدست آوردن جورهاي تازه اي از گل سُرخ :

بايد ميوه هائي را كه به اين منظور روي بوته ها باقي گذارده اند (اين ميوه ها حاصل گلهائيست كه با قسم يا جور ديگري كشنگيري شده يا بواسطه و جود اقسام و جورهاي متنوع زياد دراطراف آن فكر مي كنند بطور طبيعي عمل كشنگيري روي آنها انجام شده ) اواسط پائيز موقعي كه كاملا رسيده باشد ، قبل از شروع سرما و يخبندان بچينند ، نشانه رسيدن ميوه گل سرخ موقعي است كه ميوه ها رنگ انداخته و نارنجي رنگ مي شوند .

ولي بايد دانست در بعضي از اقسام گل سرخ مخصوصا دورگه هاي چاي ميوه ها بزحمت رنگ مي اندازند و بطور كلي موقع رسيدن ميوه ها بسته به نژاد – منطقه و محل كاشت فرق مي كند .

ميوه هاي رسيده را بايد همان موقع چيدن ، اواسط مهر يا آبان بكارند ( زيرا تخم ميوه هاي اين گل پس از چيدن خيلي زود قوه ناميه خود را از دست مي دهد ) اگر تخمها كاملا نرسيده و هواي آن منطقه سرد شده ، براي آنكه قوه ناميه آن كامل شود ، تخمها را لاي خاك اره يا ماسه نرم كمي مرطوب طبقه طبقه مي چينند تا وقتي كه برسد .

معمولا اوائل آذرماه ميتوان اين دانه ها را بيرون كاشت ، موقع كاشتن ميوه ها را با چاقوي پيوند زني چهار قسمت كرده دانه ها را خارج ميسازند و براي آنكه بدانند دانه هائي كه ميكارند از چه قسمي است تا پس از سبز شدن و گل كردن معلوم شود بين آنها جورهاي جديدي بوجود آمده ، بايد دانه هاي هر قسم را در خزانه مخصوصي جداگانه كاشته و بوسيله برچسبي جور يا قسم آنرا مشخص كنند .

خزانه اي كه در آن دانه ها را ميكارند ، اگر در گلخانه باشد مناسب تر است . در غير اين صورت بايد از تغارهاي مخصوص بذركاري استفاده كرد .خزانه يا تغار را با خاكي كه تجزيه شده قبلا تهيه كرده اند پُر كرده روي آنرا صاف نموده ، دانه ها را به رديف مرتب روي خاك مي چينند، بعضي ها براي اينكه خاك خزانه تقويت شده و كمك موثري به سبز شدن تخمها كند ، با خاك هر خزانه ۱۰۰ تا ۱۵۰ گرم گوگرد و مقداري سولفات دوفر سفيد و كمي از كودهاي شيميايي داخل مي كنند .

آماتورها براي احتياط و پيش گيري از بروز آفات حيواني و قارچي ، خاك خزانه را دو ماه قبل از موقع كاشتن با محلول( فورمول Formol ) ضد عفوني كرده يا همان موقع كاشتن باتزريق سولفور دو كاربون اين كار را انجام مي دهند تا پس از آنكه بوته ها سبز شدند دچار آفات مذكور نشوند . پس از آنكه دانه ها را روي خاك مرتب چيدند ، آهسته با كف دست آنها را فشاربايد داد تا دانه خوب به خاك بچسبد و روي آنرا با قشري بضخامت ۱ تا ۱/۵ سانتيمتر شن پوشانده ، خزانه را آبياري مي كنند .تخمها بسته به اقسام مختلف آن از ۳۰ الي ۹۰ روز بعد از كاشتن سبز ميشوند . پس از سبز شدن بايد آب دادن را كمتر كنند تا ريشه بوته ها كه خيلي ظريف است نپوسد ، تا موقعي كه هوا سرد و يخبندان است ، اين بوته ها را بايد در گلخانه يا در زير شاسي نگهداري كرد . پس از مساعد شدن هوا آنها را بيرون آورده در خزانه ديگر با فواصل بيشتري نشاء كرده يا آنكه جداگانه ميكارند .

بوته هاي نو را بايد هر هفته يا ۱۵ روز يك مرتبه بازديد كرد تا اگر آثاري از " شته سبز " يا " پارازيت " هاي ديگر روي آنها مشاهده شود بوسيله محلول سولفات دو نيكوتين و يا سموم ديگر با آنها مبارزه كنند تا از ضعيف شدن بوته ها جلوگيري شده زودتر رشد نمايند .

پس از اينكه بوته ها قوي شدند سال دوم آنها را يا در كَرت مخصوصي با فاصله ۵۰ سانتيمتر كاشته يا در گلدانهاي بزرگتري ميگذارند تا شروع بگل دادن كند .



ب – كاشتن دانه هاي نسترن براي پايه :

از اواسط شهريورماه كه ميوه هاي نسترن قرمز ميشود بايد آنها را چيده بعد همه آنها را در لاوك چوبي ياتغاري ريخته آهسته با دسته هاون چوبي يا گوشت كوب له كنند تا دانه ها از گوشت ميوه جدا شود .

سپس آنها را چند دفعه با آب فراوان شسته دانه هاي ريز و پوك را كه روي آب ميايستد جدا كنند تا دانه سالم و درشت و پاك بدست آيد.

چون موقع كاشتن اين دانه ها ، بسته به وضعيت منطقه يكي از ماههاي مهر، آبان و آذر يا اواخر اسفند ميباشد ، براي آنكه قواي ناميه خود را از دست ندهند بايد فورا دانه ها را خوب خشك كرده لاي طبقات شن يا نرمه زغال چوب بچينند .

موقع مناسب دانه ها را در كرت هاي وسيعي كه خاك كرتها را بايد قبلا حاضر كرده و به اندازه كافي عميق باشد ، به رديف بفواصل ۲۰ سانتيمتر و عمق يك سانتيمتر ميكارند .

اگر دانه ها را پائيز كاشته اند براي جلوگيري از نفوذ سرما و يخ زدن ، بهتر است روي كرتها را با قشري از پهن اسب پوشاند .

دانه ها بهار سبز ميشوند و پائيز بعد آنها را بيرون آورده در كرتهاي ديگري بفواصل ۳۰ سانتيمتر ميكارند . تا قبل از رشد كامل بوته ها كه قابل پيوند كردن بشوند بايد مواظبت كرد امراضو آفاتي از قبيل " زنگ – آردك ( سفيدك) – شته سبزو قرمز " و غيره به آنها سرايت نكند.

براي پيشگيري بهتراست چندمرتبه بوته ها را با محلول "سولفورون" ( گوگرد محلول در آب ) يا محلول يك درهزار "پرمنگنات دو پطاس " يا محلول " بوردله "( كات كبود و آب صابون ) سمپاشي كنند . اين بوته ها را سال دوم يا سوم باشكالي كه ميل دارند ميتوان پيوند كرد .



۲ – قلمه زدن :

براي آنكه بتوان در مدت كوتاهتري بوته هاي سالم و قوي براي پايه بدست آوزد يا در نبودن پايه براي پيوند يكي از اقسام گل سرخ را زياد كرد ، قلمه زدن را انتخاب كرده اند .

قلمه بعضي از نژادها و اقسام گل سرخ با كمال سهولت نتيجه مي دهد و در مدت كوتاهي ريشه ميدهد و با اين وسيله ميتوان تعدادي از يك قسم يا جور بدست آورد .

بين جنسها و اقسام مختلف گل سرخ آنها كه براي قلمه زدن مناسبند بشرح زيرمي باشند:



۱ – گل سرخ هاي بنگال ( Rosier du Bengale ).

۲ – گل سرخ هاي جزيره بوربون(Rosier de lile Boorbon ).

۳ – گل سرخ هاي منگوله و دو رگه هاي آن

۴ – گل سرخ هاي چاي( Rosier adeur de the ) و چند جور از دو رگه هاي آن.

۵–انواع گل سرخهاي پوليانتا(RosierPolyantha Moltiflore).

۶ – گل سرخ هاي پُر گل ويشور(Wichuriana Multiflore ) .



بوته اي كه از قلمه گل سرخ حاصل ميشود چون همه قسمتهايش از يك قسم يا جور است يك خاصيت دارد و آن اينست كه مانند پيوندهاي روي نسترن باغبان مجبورنيست دائمآ مواظب گرفتن و حذف پاجوشهائي كه از ريشه ميرويد باشد تا بوته ها راضعيف و خراب نسازد.

ولي از طرفي تعداد بوته اي را كه بوسيله قلمه مي توان از يك بوته بدست آورد چند برابر كمتر از آنست كه بوسيله پيوند ممكن است حاصل نمود . زيرا از هر چشمه ساقه يك پيوند ميتوان گرفت ، در صورتيكه ساقه اي را كه براي قلمه انتخاب ميكنند بايد دست كم چند چشمه داشته باشد ، باضافه غالبآ ريشه اقسامي كه آنرا بوسيله قلمه زياد كرده اند دوام زيادي نداشته و بالاخره بيشتر از جورهاي گل سرخ را بوسيله قلمه نمي توان زياد كرد. بهترين زمان براي قلمه زدن گل سرخ اواخرتابستان (شهريورماه) است . در اين ماه شاخه هائيرا كه مغزش چوبي شده با قيچي باغباني چيده بقطعات ۱۰ تا ۱۵ سانتيمتري تقسيم ميكنند، بطوريكه ابتداء و انتهاي هر شاخه يك چشمه داشته باشد .

بعد برگهاي شاخه را بقسمي با قيچي مي چينند كه يك تا دو سانتيمتر از دم برگها بساقه بماند ، قلمه ها را در گلدان يا تغار و يا جعبه مخصوص قلمه كه از چهارپنجم شن نرم شسته و يك پنجم خاك تازه باغچه و خاك برگ پُر شده بفواصل ۲ تا ۳ سانتيمتر پهلوي هم فرو كرده و اگر هوا متغير و نامساعد باشد روي آنها را حباب شيشه اي مي گذارند و يا نايلون مي كشند .

مدتهاست كه هورمونهائي براي تسريع در ريشه كردن قلمه ها ساخته شده كه ممكن است قبل از آنكه قلمه ها را در خاك فرو كنند ، باندازه دو سانتيمتر از ساقه ها را يكي دو روز در محلولي از آن هورمون گذارده بعد در خاك فرو كنند تا زودتر ريشه كرده به نتيجع برسد . زمستان بايد قلمه ها را زير شاسي يا نقاط كم آفتاب گلخانه گذاشت. بهار سال بعد كه قلمه ها ريشه كرده و از هركدام شاخه هاي تازه بيرون آمد ، آنها را به آهستگي بطوري كه نرمه ريشه ها صدمه نبيند از خاك بيرون آورده در محل مخصوص بآن ميكارند .



رز ويرژو



گل رُز دو رگه ويرژو(virgo )



۳ – خواباندن شاخه :

زمانيكه فصل قلمه زدن نباشد براي زياد كردن بوته هاي قسم خاصي از گل سرخ به طريق خواباندن شاخه متوسل ميشوند .

خواباندن شاخه در اقسام و جورهاي پا بلند كه براي قلمه زدن هم مناسب است و بيشتر در اقسام رونده عملي مي باشد .

اوائل بهار شاخه هايي را كه به اندازه كافي بلند و قابل خم شدنست قسمتي از آنرا از نزديك زمين خم كرده در گلدان يا زمين پاي بوته زير خاك مي كنند . پائيز يا بهار سال بعد كه شاخه هاي خوابانده شده ريشه كرده است آنها را از بوته اصلي جدا كرده و موقع مقتضي با كمال احتياط بيرون آورده در نقطه ديگر ميكارند .



۴ – پيوند : براي ازدياد اقسام گل سرخ ، دو نوع پيوند معمول و مورد عمل است .



۱ – پيوند شكمي : كه در بهار تا اوائل تابستان و ماه اول پائيز كه شيره نباتي در جريان بوده و شاخه ها خوب پوست ميدهند ميزنند .



۲ – پيوند روي ريشه كه زمستان در گلخانه مي زنند : قبل از توضيح هريك از اقسام پيوند بايد پايه هاي مناسب براي پيوند را شناخت تا زحمتي كه ميكشند بي نتيجه نماند . مناسب ترين اقسام را براي پايه بايد انتخاب كرد كه در زير شرح داده ميشود .



پايه براي گل سرخ هاي پا كوتاه :

از معمول ترين و بهترين اقسام گل سرخ براي پايه بايد نسترن معمولي كوهي ( رُزا كانينا Rosa Canina ) را نام برد كه بواسطه دوام زياد در مقابل آفات و امراض و سختي شاخه هايش با آنكه تيغهايش موقع پيوند خيلي بدست آسيب مي رساند بهترين قسم براي پايه تشخيص داده شده و امروزه بين همه پرورش دهندگان و باغبانان معمول است .

اقسام ديگري از گلهاي وحشي مانند ( رُزا لاگسا Rosa Laxa) كه اصل آن از سيبري است و گل سرخ ( پوليانتاRosa Polyantha) در موارديكه نسترن كوهي نباشد قابل استفاده است .



پايه براي گل سرخ هاي پا بلند و مجنون ( گريان ):



چون شاخه هاي نسترن وحشي خيلي بلند و قوي است براي اينكار هم خوب ميتوان از آن استفاده كرد .

يكي از شاخه هاي قوي بوته را ميگذارند باندازه اي كه ميل دارند بلند شود و بقيه را حذف ميكنند ، آنوقت نوك آنرا پيوند مي كنند .

بنابراآنچه گفته شد بهتر و مناسب تر از همه اقسام گل سرخ براي پايه همان نسترن كوهي است كه به آساني ميتوان از ييلاقات بدست آورده يا بذر آنرا چنانچه شرح داده شد بكارند .



پيوند شكافي يا شكمي : پيوند شكافي يا شكمي را دو موقع و بدو شكل مي زنند .



الف - پيوند شكافي با جوانه بيدار .



ب – پيوند شكمي با جوانه خواب .

فصل پيوند با جوانه بيدار از اول خرداد تا اواخر تيرماه است كه جريان شيره نباتي باز كردن پوست را از روي چوب آسان ساخته و پس ازگرفتن پيوند وقت كافي براي نمو شاخه و رسيدن مغز چوبي آن هست.

موقع پيوند شكمي با جوانه خواب از اوائل شهريور تا اواخر مهرماه است كه ديگر فصل براي بيدار شدن جوانه و نمو آن مقتضي نمي باشد . پيوند پس از گرفتن تا بهار بحالت خواب باقي مانده ، اوائل فروردين ماه شروع به سبز شدن و نمو مي كند .

پيوند پائيزه اگر در زمستان از يخ زدن حفظ شود ( براي اينكه پيوندك در زمستان يخ نزند با شروع سرما روي آنرا با قشري از پارافين منجمد مي پوشانند ) چون در آغاز بهار شروع به نمو ميكند شاخه هاي آن قوي تر بوده و زمان كافي براي رسيدن مغز شاخه ها دارد .

طريقه عمل براي پيوند شكمي خيلي آسان و عبارت از برداشتن پيوندك بوسيله چاقوي پيوند زني از روي شاخه مورد نظر و جا دادن آن در شكافي كه بشكل ( T ) روي پايه ، داده شده و بستن روي شكاف با پوست برآمده از پايه و بسيتن آن با ريسمان نرم ميباشد .

پيوندك را بهتر است از شاخه اي كه گل يا غنچه دارد بگيرند .

براي اينكار بايد چنين شاخه اي را كه شاداب و صاف است از بوته مورد نظر قطع كرده ، قسمت سرشاخه كه مغزش نرم است و انتهايش را كه جوانه هاي آن بد و نا مناسب ميباشد بريده از قسمت ميانه كه داراي جوانه هاي برجسته و قوي است براي گرفتن پيوندك استفاده كنند .

بوسيله چاقوي پيوند زني از ۱۵ ميليمتر زير جوانه پوست را بسمت بالا بطوري ميبرند كه كمي از قشر چوبي مغز ساقه زير جوانه باقي بماند ، بُرِش را تا ۱۵ ميليمتري بالاي جوانه برده ، آنجا پوست را از روي ساقه برميدارند ، پيوندك بشكل بيضي نوك تيزي در مي آيد .

برگ پيوندك را بايد بطوري قبلا چيده باشند كه يك تا دو سانتيمتر از دُم برگ به پيوندك باقي بماند . حالا اين پيوندك را كه عبارت از پوست شاخه جوانه دار و نيمي از دمبرگ است از سر شكافي كه روي شاخه پايه داده اند آهسته زير پوست داخل كرده بسمت پائين ميلغزانند تا تمام پيوندك زير شكاف جا گرفته فقط از بين دولبه شكاف عمودي جوانه و دمبرگ بيرون بماند .

بلافاصله دور شاخه پايه را از بالاي شكاف با نخهاي پشمي يا نوار لاستيكي يا نوار چسب رو به پائين بطوري مي بندند كه تمام شكاف پوشيده شده و هوا زير پوست داخل نشود و فقط همان جوانه و دمبرگ از بين نخها بيرون بماند . براي اينكه شكاف بهتر مسدود شود ميتوان روي آنرا با چسب مخصوص پيوند پوشاند . پانزده روز بعد اگر دمبرگ سياه شده و به پيوندك چسبيده رنگ پيوندك هم تغيير كرده رو به سياهي ميرود معلوم ميشود پيوند نگرفته و خراب شده ، ولي اگر با كمترين تماس انگشت دمبرگ به آساني از پيوندك جدا شده بزمين افتد و پيوندك هم سبز و شاداب است نشانه گرفتن پيوند ميباشد .سه تا چهار هفته پس از پيوند زدن كه جوانه شروع بنمو مي كند بايد نخ را باز كرد تا نمو شاخه سبب فرورفتن نخها به پوست پايه نگردد.

پيوندي كه مي زنند اگر با جوانه بيدار است پس از پيوند شاخه را از يك سانتيمتر بالاي شكاف قطع كرده جاي بُرش را با چسب پيوند ميپوشانند . ولي اگر پيوند پائيزه و با جوانه خوابست فقط كمي از انتهاي شاخه را بريده بقيه آنرا ميگذارند بهار كه پيوند بيدار شده و ميخواهد سبز شود ميبرند .



پيوند روي ريشه :

عمل پيوند روي ريشه بيشتر براي ايجاد و ازدياد اقسام گل سرخ هاي پاكوتاه بكار مي رود . موقع و فصل مناسب اين پيوند پائيز يا اواخر زمستان است كه بايد در گلخانه انجام شود .

بهترين پايه براي اينكار ريشه هاي جوان نسترن هاي كوهي است كه يا بوسيله كاشتن بذر ، يا جمع آوري از كوهستانها تهيه شده و قبلا آنها را در گلدان يا خزانه كاشته باشند .

پيوندك را از شاخه هائي مي گيرند كه اواخر شهريور تا اواسط مهرماه آنها را از بوته بريده دو سر شاخه را با قيچي زده برگهايش را مطابق دستوري كه براي پيوندك شكمي داده شده چيده و بعد آنها را در جعبه هائي مملو از شن پهلوي هم چيده روي آنها را نيز با قشر نازكي از شن پوشانده و كمي پهن هم روي آن ريخته باشند .

ماه آبان يا اسفند ساقه هاي نسترن وحشي را كه براي پايه حاضر كرده اند ، باندازه ۱۰ سانتيمتر از روي ريشه بطور مورب با چاقوي تيز مي برند ، سپس از شاخه هائي كه لاي شن گذاشته اند هريك را كه با قطر پايه مطابق باشد بيرون آورده قطعه اي از آنرا كه داراي چهار چشمه باشد نيز بطور مورب مي برند ، بطوري كه دو برش را وقتي روي هم قرار دادند كاملا با يكديگر مطابق باشد و بين آنها درز و شكافي نماند ، پس ازآنكه پيوندك را روي پايه قرار دادند با چهار لا نخ پشمي اين دو را بهم بسته اطراف آنرا با چسب پيوند خوب مي پوشانند .

ريشه هايي كه باين ترتيب پيوند شده اگر در گلدان است گلدانها را مرتب روي سطح گلخانه مي چينند ، جاي گلدانها بايد ۱۰ درجه سانتيگراد حرارت داشته باشد .از اوائل سال پيوندها شروع بنمو كرده جوانه ها رشد مينمايند ولي تا مدتي كه محل پيوند خوب بهم جوش بخورد نبايد آنها را درمعرض تابش مستقيم آفتاب قرار داد ، تا كم كم به هواي خارج عادت كرده و پائيز بعد كه از خطر جست آنها را در هر جا كايل باشند بكارند .سال بعد بايد بوته هاي پيوند شده را كاملا مراقبت كرده آنها را مرتبآ آب داده ضمنآ از ابتلاء بوته ها به آفات و امراض نباتي پيش گيري و كرد.

[Borna66]

گل ادونتوگلوسم

گل ادونتوگلوسم
ODONTOGLOSSUM
ادونتوگلوسم ( Odontoglossum )، جنسي از خانواده اُركيده ها ( Orchidaceae ) ميباشد كه بلندي گياه در انواع آن به ۲۵ تا ۷۵ سانتيمتر مي رسد . اين نوع بعنوان مقاوم ترين نوع اُركيده جهت نگهداري در منزل شناخته شده است . زيرا استقامت قابل توجهي در برابر خشكي هوا از خود نشان مي دهد .مناسبترين محل براي نگهداري آن پنجره هاي روبه مشرق است تا از آفتاب صبحگاهي بهره مند شود . در پايان فصل گل دهي ( پاييز ) از ميزان آب تا حد قابل ملاحظه اي بايد كاست . در اين هنگام حرارت مي تواند تا ۸ درجه سانتيگراد پائين بيآيد .
لازم است در بهار آنرا به گلداني حاوي دو قسمت ريشه خرد شده سرخس ، يك قسمت پيت و يك قسمت خاك برگ پوسيده منتقل نمايند . ضرورت دارد در كف گلدان لايه ضخيمي از سنگ ريزه يا شكسته هاي گلدان قرار داد تا به هيچ وجه آب در ته گلدان باقي نماند . با شروع رشد گياه مجدد آزادانه به آن آب داده شود و گاه همراه آب كود مايع اضافه نمايند . بهتر است بر روي اولين جوانه ها تا مدتي آب بپاشند . هميشه از آب خالص يا آب باران استفاده شود ، زيرا آبهاي داراي گچ يا آهك براي اين گياه بسيار زيان آور است .

انواع مختلف ادونتوگلوسم :
۱ – ادو نتوگلوسم سيتروسم ( O.citrosum ) : اصل اين گياه از مكزيك ميباشد .
برگهاي آن ضخيم چرمي شكل ، گلهاي عالي و زيبا به قطر حدود ۶ سانتيمتر با عطر ليمو و گلبرگها به رنگ سفيد متمايل به صورتي صدفي.
۲ – ادونتوگلوسم كريسپوم( O.crispum ) : اصل اين اُركيده جالب توجه ، از كشور كلمبيا است .اين گونه مورد توجه كلگسيونرها و گلبازان حرفه اي ميباشد .
قد آن ۶۰ تا ۷۰ سانتيمتر ، گلهاي سفيد و گاهي صورتي با يك لكه بزرگ زرد رنگ و خالهاي قرمز بر روي گلبرگهاي مياني و دو برگ تسمه اي شكل ( نواري – روباني ) به طول ۲۰ تا ۳۰ سانتيمتر ميباشد .
۳ – ادونتوگلوسم بزرگ ( O.grande ) : همانطور كه از نام آن مشخص اميشود اين گونه داراي گلهاي بزرگ به قطر حدود ۱۵ سانتيمتر و برنگهاي زرد طلائي با لكه هاي بزرگ كِرِم و قهوه اي ميباشد .
۴ – ادونتوگلوسم هاريانوم ( O.harryanum ) : اصل اين گونه از كشور كلمبيا است . داراي گلهاي بزرگ زرد و قهوه اي نامنظم و در قسمت پائين بنفش و سفيد متمايل به بنفش و يا زرد متمايل به نارنجي ميباشد .
۵ – ادونتوگلوسم پولشلوم ( O.pulchellum ) : اصل اين گونه از كشور مكزيك است . گلهاي آن سفيد با خطوط زرد ميباشد .
۶ – ادونتوگلوسم تريومفان ( O.teriumphans ) : اصل اين گونه از كشور كلمبيا است . گلهاي آن بزرگ و به رنگ زرد طلائي با لكه هاي قرمز و قهوه اي بسيار روشن .
۷ – ادونتوگلوسم هيبريد يا دو رگه ( O.hibrides ) : اين گونه داراي بيش از ۲۰۰۰ جور مختلف است .
تكثير :
زياد كردن اين گياه بوسيله تقسيم ريزوم آن ( ساقه ضخيم زير زميني ) صورت مي گيرد

برگرفته از كتاب : پرورش گل ها و گياهان زينتي

[Borna66]

گیاهان خوشبوی استرالیا
تعداد زیادی از گیاهان بومی استرالیا، دارای گلها و یا برگ های بسیار خوشبو و معطر هستند. از میان این گیاهان و گلها - تعداد زیادی قابل پرورش در باغچه های مناطق مسکونی می باشند.
بهترین این گیاهان عبارتند از:
Eriostemon myoporoides-Philotheca
‌ Wax Flower
Crowea
Correa
انواع Phebalium
برگ های این گیاهان دارای حفره های روغنی هستند که به محض شکسته شدن برگ قابل مشاهده بوده و معطرند. این گیاهان در طول زمستان تا اوایل بهار گل کرده و در برخی موارد مثل Correa برای مدت طولانی تری گل خواهند داشت. گیاهان نامبرده خیلی مقاوم هستند و قابل نگهداری درقسمتهای آفتابی و یا قسمت های تاریک و پرسایه باغچه می باشند.این گیاهان به آب زیادی احتیاج ندارند، هر چند که آب دادن مرتب به رشد و سلامتی شان کمک خواهدکرد. بعد از گل دادن بهتراست که شاخه های این گیاهان کوتاه و هرس شوند.

philoteca:
http://pnu-club.com/imported/2009/05/27.jpg

Wax flower:
http://pnu-club.com/imported/2009/05/28.jpg

Crowea:
http://pnu-club.com/imported/2009/05/29.jpg

Correa:
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

Phebalium :
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

[Borna66]

كاكتوس اوپونتياopuntia شروع مي كنم.
اين كاكتوس يكي از زيباترين انواع كاكتوسها به حساب مياد.
اوپونتیا و كلا كاكتوسها در زمان شاهان قاجار وارد ايران شده و اوايل فقط در دربار شاهان پيدا ميشد.
اين كاكتوس در زبان بوميهاي مكزيك به زبان مادر شوهر نيز معروفه.

http://pnu-club.com/imported/2009/05/30.jpg
اين اوپونتياي ميكروداسيسه كه يكي از زيباترين كاكتوسهاست.
در ادامه بيشتر از كاكتوسها ميگم.

[Borna66]

گیاه سیکاس Cycas
سیکاس Cycas ، گونه ای از خانواده سیکاداسه Cycadaceae و از جنس سیکاس Cycas میباشد و درخت نواحی استوائی و نیمه استوائی محسوب می شود .

شاید از عنوان این شرح تعجب کرده باشید و بخود بگوئید ، سیکاس Cycas گیاه کوچکی است که در گلدان و در گلخانه تربیت می شود و اطلاق نام درخت به آن صحیح به نظر نمی رسد .

ولی باید به اطلاع خوانندگان گرامی و علاقمندان برسد که این گیاه به بلندی چند متر می رسد و بلندی گونه سیکاس Cycas medica که در ایالت کوئین لاند Queen Land واقع در شمال شرقی استرالیا وجود دارد 20 متر است .

بودائی ها این درخت را نشانه جاودانی Im morteite می دانند .که گونه های مهمی نظیر سیکاس سیرسینالیس C.Circinalis و سیکاس رولوتا C.revoluta به بلندی 10 تا 15 متر و یا تنه خیلی کوتاه مانند سیکاس رومفی C.rumphii و سیکاس توآرسی C.thouarsii دارند .

این درخت در جنوب ژاپن در جزیره ماداگاسکار در آندونزی ، در هندوستان و در سریلانکا ( سیلان) و استرالیا وجود دارد .

درخت سیکاس Cycas در هیچ جا بطور انبوه و زیاد وجود ندارد بلکه به شکل دسته های کوچک در سواحل دریا دیده می شوند .

سیکاس Cycas با نگاه اول شبیه به درختان خانواده نخلها به نظر میآید و در قدیم آن را از خانواده نخل ها میدانستند و لینه Linne گیاهشناس مشهور نام علمی آن را ابتداء لینه Linne که از نام محلی نخل کوسکا Kuscas گرفته شده تعیین کرد و سپس آن را جزو طبقه سرخس ها ( به علت شباهت برگهای فنر مانند سرخس در موقع بازشدن ) دانست .

ولی حقیقت این است که سیکاس گیاه خاصی است و دردنیا کمتر خانواده هائی ازگیاهان با آن شباهت و قرابت دارند .

درخت سیکاس Cycas به حالت وحشی در ماداگاسکار وجود دارد .

ولی در قاره آفریقا از این درخت بطور وحشی دیده نمی شود .

و این امر می رساند که در موقع پیدایش این گیاه در این جزیره فاصله بین این جزیره و قاره آفریقا وجود داشته که متعلق به دوره زمین شناسی تریاس یعنی در حدود 35 میلیون سال پیش است .

زیرا دانه سیکاس Cycas نمی تواند از راه دریا به خشکی یعنی ماداگاسکار برسد . چون دانه ها در مدت زمان کمی که روی آب بمانند نیروی نامیه خود را از دست می دهند .

در استرالیا نیز این گیاه بطور وحشی وجود دارد .

تنه این درخت از بقایای دمبرگها تشکیل شده ، سنگین و به مقدار کمی خشبی است و قسمت نزدیک به سطح زمین آن بسیار محکم است .

در داخل تنه یا مغز آن مایع چسبنده و لزجی وجود دارد که ماده غذائی خوبی را تشکیل می دهد .

در روی تنه اصلی گاهی انشعاباتی بخصوص در درخت نر بوجود می آیند .

سیکاس Cycas درخت دو پایه ای است ( پایه نر و پایه ماده ) و پایه نر دارای کیسه محتوی گرده گل و گیاه ماده دارای تخمدان است .

برگهای پایه نر کوتاه ، پهن و کلفت بوده و در سطح زیر آن چندین کیسه گرده وجود دارد که بوسیله یک شکاف طولی مقدار بسیار زیادی گرده گل به خارج می ریزند .

برگهای پایه ماده مسطح است و از کرکهای خرمائی رنگ پوشیده شده و در سطح بالائی آنها شرابه ای انگشت مانند یا دندانه دار می باشد .

در حاشیه دو طرف مسطح دارای برگهای پایه ماده یک تا پنج تخمدان وجود دارند .

برگهای بارخیز در آغاز رویش بهم فشرده بوده ولی بعدآ از هم فاصله می گیرند و بالاخره برگهای حاوی انتهای تنه درختانی که دارای برگهای بارخیز هستند به رشد خود ادامه داده و تولید برگهای جدیدی گرداگرد انتهای گیاه می نمایند و هرساله برگهای جدیدی به همین شکل ظاهر می شوند .

طول برگهای سیکاس Cycas ممکن است به دو متر برسد و رنگ آنها سبز تیره می باشد .

عرض برگها نسبت به گونه سیکاس Cycas فرق می کند. به ترتیب که گونه سیکاس سی انسیالیسCiecinalis دارای پهنه برگ کم عرض و گونه سیکاس رولوتا C.revoluta دارای برگ نوک تیز یا نیزه ای میباشد .

برگهای قدیمی پس از 3 تا 5 سال ( در شرایط عادی ) زرد شده و می افتند . ( در سیکاس های زینتی باید برگهای زرد شده را قطع کرد ) برگهای پایه نر در گونه سیکاس رومفی C. rhumphlii به رنگ زرد روشن بوده و در موقع گل دادن بوی نامطبوعی پخش می کند .

و رومفیوس Rumphius طبیعی دان قرن هفدهم که این گونه به نام او مشخص گردیده ، گفته است که تحمل وجود چنین گیاه بدبوئی بسیار مشکل است .


گشن گیری ( تلقیح) :

چند گرده گل پایه نر به علت وجود قطرات مایع چسبنده روی تخمدان قرار میگیرند و سپس داخل تخمدان شده و سبب تلقیح تخم میگردند و پس ازمدتی تولید دانه ای به رنگ قرمزروشن یا نارنجی تیره میشود .

قشر خارجی دانه که کم و بیش گوشتی می باشد قشر داخلی سفت سنگ مانندی را می پوشاند که داخل آن که اصطلاحا آنرا نَرَکی داخلی یا ( آندوسپرم Endosperme ) می نامند دارای تعدادی کروموزوم (n)است که پس از رسیدن دانه تامین غذائی مورد نیاز جنین را می نماید و از پوستک چوب پنبه ای پوشیده شده است داخل آن تخم قرار دارد و قسمتی از لپه های آن اغلب بهم چسبیده اند .

معمولا اندازه دانه ها از گردو بزرگتر نیست ولی در گونه سیکاس توآرسی C.thouarsii که ویژه ماداگاسکار است دانه ها به بزرگی تخم غاز می رسند .

اگر بیش از یکسال از رسیدن دانه ها نگذشته باشد دانه ها به آسانی می رویند .

در آغاز رویش کلاهک انتهای ریشک پوسته را شکافته و ریشه خارج شده و بطرف زمین متوجه میشود . ولی لپه ها در داخل دانه میمانند و از مواد غذائی موجود در دانه تغذیه می کنند و این عمل سبب رشد گیاهک شده و به زودی اولین برگ ظاهر می شود .

نکته بسیار جالبی که در اینجا می توان به اطلاع خوانندگان عزیز رسانید این است که ریشه های ویژه این گیاه در زیر ریشه های عادی قرار دارند و گروه ریشه های گوشتی دوشاخه ای ، انگشتی شکل با منظره مرجانی تمایلی به رشد به طرف پائین ندارند و با جلبکهای آبی رنگ ، مانند ، آنابنا همزیستی دارندو اگر این ریشه ها قطع شوند برگهای جوان به خوبی رشد خواهند کرد .

آب و هوا و خاک :

بطوریکه توضیح داده شد درخت سیکاس Cycas آب و هوای استوائی و نیمه استوائی را دوست دارد . و رویش آن در مناطق معتدله با زمستانهای سرد باید در محلهای نسبتا گرم و گلخانه انجام شود .

این گیاه در تابستان به آب زیاد و منظم احتیاج دارد و مشروط بر اینکه گلدان طوری قرارر داده شود که آب از ته آن به آسانی خارج شود و در زمستان نباید گلدان را در سینی یا ظرف دیگری قرار داد که آب در زیر گلدان راکد بماند در غیر این صورت سیکاس زرد می شود .

این گیاه به خاک قوی که در عمق زیاد نرم باشد احتیاج دارد و بهترین خاک مخلوطی از ماسه و رُس و خاک برگ پوسیده است .



موارد استفاده از سیکاس :

قبل از بحث در این خصوص باید توجه خوانندگان عزیز را به این نکته جلب نماید که قسمتهای مختلف این گیاه دارای سمیت کمی می باشند .

ولی بومیان با علم به این موضوع به خود تلقین می کنند که سم اگر بمقدار کم مصرف شود خاصیت درمانی دارد .

1 – برگهای این درخت که گاه به عنوان مواد غذائی مورد استفاده قرار می گیرد نسبتا سمی بوده ولی در جزایر کئی Kei و ملوک Maluques برگهای جوان را می برند و بعنوان سبزی می خورند .

2 – میلیونها برگ این درخت ( گونه سیکاس رولوتا C.revoluta ) از ژاپن به کشورهای اروپائی و آمریکای شمالی صادر و فروخته می شوند و در تاج گلهای روی قبور مردگان و عید آخرین یکشنبه قبل از عید پاک مورد استفاده قرار می گیرند .

3 – بومیان از دانه و آرد حاصل از مغز بعنوان آرد ساکو Sagous ، درخت سیکاس پس از خشک کردن ، شستن و گرم کردن استفاده می کنند .

4 – از دانه های این گیاه پس از پختن به عنوان دارو استفاده می شود .

5 – بومیان جزیره ملوک در قدیم دانه های این گیاه را پس از خشک شدن آسیاب کردن و پختن به صورت سوپ در مراسم عزاداری میخوردند.

6 – ساکنین جزایر ، سلب مایع بدست آمده از پختن دانه این گیاه را به بچه های خود می خوراندند تا از شیطنت آنها که مانع فعالیت و آزادی عمل درکارشان می شوند راحت شوند .

7 – سیکاس Cycas درمناطق معتدله به عنوان گیاه زینتی در منازل و باغات وگلخانه ها پرورش داده میشود .



بیماریها و آفات :

تا کنون بررسیهای لازم در مورد آفات و بیماریهای این گیاه بعمل نیامده ، ولی از لحاظ فیزیولوژیکی معلوم گردیده که در روی برگ بعضی از سیکاس های موجود در باغات و منازل لکه های کوچک گرد سفید یا زرد رنگ مشاهده می شود که علت آن را کمی مقدار فسفر خاک می دانند .

ولی هنوز در ایران بررسیهای علمی درباره این گیاه به عمل نیامده است و در کتب خارجی نیز توضیحاتی در این خصوص داده نشده است .



تکثیر :

زیاد کردن سیکاس Cycas به دو روش کاشتن بذر و یا قلمه زدن امکان پذیر است :

الف – کاشتن بذر : زیادکردن این گیاه بوسیله کاشتن بذر رسیده آن میسر است .

ب – قلمه زدن : اگر قسمت انتهائی تنه را قطع کرده و بعنوان قلمه در زمین قرار دهیم ، حتی اگر چند ماهی از قطع آن گذشته باشد ، شروع به تولید ریشه می نماید .

همچنین اگر تنه سیکاس Cycas را به قطعات کوچکی تبدیل کنیم و حتی پس از مدتی این قطعات را در خاک قرار دهیم سبز شده و ریشه می دهند .

در ژاپن عادت براین دارند که این نوع قلمه ها را در خاکی که با براده آهن مخلوط شده قرار دهند و به این طریق است که به گونه سیکاس رولوتا C.revoluta نام ژاپنی سوتتیسو Soteetsoe یعنی سبزی خارج شده از آهن داده اند .

[Borna66]

پامپا نقره اي Gynerium argentum
گياه پامپا نقره اي G. argenteum (Stepf.) جنسي از گياهان تيره گندميان است كه برگهاي نوار شكل بلندي داشته و مانند نوارهاي پهن از اطراف آن بسمت زمين آويخته است.

اين گياه مخصوص نقاط گرم و خشك است و گويا موطن اصلي آن نيوزلاند باشد .

اين برگها تشكيل تودة انبوهي را ميدهد كه بلندي آن به 5/1 تا 2 متر ميرسد . از ميان بوته خوشه هاي بلند بصورت پرهاي سبك و ابريشم مانند به رنگ نقره اي بيرون ميآيد .

بعلت بزرگي بوته پامپا ، از آن براي تك كاري روي چمن باغات و يا كنار استخر و نهرها ميتوان استفاده كرد .

خوشه هاي خشك آن براي تهيه دسته گلهاي خشك مصرف ميشود .

در هرنوع خاكي رشد مي كند .

در اصطلاح باغباني به آن علف پامپا نقره اي مي گويند .

تكثير :

زياد كردن اين گياه به روش تقسيم ريشه صورت ميگيرد .

[Borna66]

گل نيلوفر آبي Nymphea
گل نيلوفر آبي Nymphea L. جنسي از تيره نيلوفر آبي ها نمفاسه Nymphaceae
ميباشد .
اين جنس شامل 8 تا 10 گونه مختلف است كه همه آنها ماندني و روستائي ميباشند .
اين گياه در آب ميرويد و برگهايش بشكل قلب با گلهاي بزرگ سفيد ، صورتي يا زرد بسته
به اقسام آن كه روي آب شناور است .
اقسام جالب توجه اين گل عبارتند از :
1 ـ نيلوفر آبي سفيد N. alba : با گلهاي سفيد رنگ كه در مرداد و شهريور باز ميشود .
2 ـ نيلوفر آبي زرد N.lutea : با برگهاي بشكل قلب و گلهاي زرد .
3 ـ نيلوفر آبي پيگمه N. pygmaea : قسم پاكوتاه با گلهاي متعدد سفيد كه اصل آن
از چين آمده است .
4 ـ نيلوفر آبي معطر N. odorata : كه اصل آن از آمريكاي شمالي و گلهايش سفيد
است . از اين گونه يك جور به رنگ صورتي نيز وجود دارد .
5 ـ نيلوفر آبي صورتي سوئدي N. caspary : كه اصل آن از سوئد است .
۶ - نيلوفر آبي روشن معطر N.capensis : اصل اين گياه از آفريق آمده است
و گلهاي معطر دارد . قطر سطح برگها حدود ۴۰ سانتيمترميباشد .
از انواع ديگر حدود ۲۰ نوع ديگر با گلهاي به رنگهاي متنوع و زيبا كشت ميشوند .
گل تمام اقسام نيلوفر آبي در مرداد و شهريور باز ميشوند .
دانه هاي بذر نيلوفر آبي را پس از رسيدن بلافاصله بايد در گلدانيكه كاملا آب را از خود
رد مينمايد كاشته زير آب گذاشت بطوريكه دوسانتيمتر آب روي آن را بگيرد .
زمستان گلدان را يا در گلخانه سرد ، يا در كف حوض عميق كه بيم يخ زدن نرود
ميگذارند ، پس از آنكه بوته ها سبز شد آنها را در گلدان ديگري نشاء ميكنند و سال دوم
يا سال سوم براي هميشه آنها را ته استخر يا حوض ميگذارند .
از اين گل بوسيله گشنگيري دورگِه هاي زيبائي بدست آمده كه گلهاي آنها صورتي ، قرمز
، زرد ، سفيد و مسي و گل كاسني است .
اگر استخر يا بركه اي كه در آن نيلوفر آبي ميكارند داراي لجن و يا گل و لاي باشد ميتوان
براي زياد كردن گل نيلوفر قطعه اي از ريشه آنرا به سنگي بسته به كف استخر بياندازند
كه از همانجا سبز شده و برگهايش روي آب ميآيد .
تمام اقسام نيلوفر آبي غير از نيلوفر پيگمه كه پاكوتاه است بايد در حوض يا استخر عميق
كاشته شوند . فقط نيلوفر آبي پيگمه را كنار آب ميكارند .
نكته قابل توجه در كاشتن اين گل آنست كه نبايد آنرا در آبهاي متحرك كاشت ، بلكه باي
د هميشه در آبهاي راكد و آفتاب رو كه تابستان درجه حرارت آب به 20 تا 25 درجه
سانتيگراد ميرسد بكارند .

تكثير :
همانگونه كه در بالا اشاره شد براي زياد كردن نيلوفر آبي كاشتن بذر آن امكان دارد ولي
چون كاشتن بذر نيلوفر تا گل دادن آن چهار سال طول ميكشد كمتر مبادرت به كاشتن بذر
مينمايند ، مگر در مواردي كه بخواهند جور تازه اي بدست آورند .
ساده ترين و آسانترين روش تكثير اين گل تقسيم ساقه هاي زير زميني آن در بهار ميباشد .
http://pnu-club.com/imported/2009/05/31.jpg

[Borna66]

باقلای گُرگی Lupinus
باقلای گُرگی ، L.Lupinus گیاهی است که اقسام یکساله و ماندنی آن وجود دارد .
ولی آنچه در اینجا مورد بحث میباشد قسم یکساله آنست که برگهایش پنجه ای و گلهایش خوشه ای
میباشد .
اقسام یکساله آن عبارتند از :
1 – باقلای گُرگی ابلق L.Verius : به بلندی متوسط 45 سانتیمتر که گلهای آن نیمه آبی و نیمه
سفید هستند .
2 – باقلای گُرگی پاکوتاه L.Nanus : بلندی آن بین 25 تا 30 سانتیمتر که قسمتی از گلهایش سفید
و قسمتی آبی است .
3 – باقلای گُرگی بزرگ L.Hirstus : به بلندی 50 تا 60 سانتیمتر که بسته به جورهای مختلف آن
گلهایش آبی ، سفید یا صورتی است .
4 – باقلای گُرگی متغیر L.Mutabilis : که بلندی آن تا یک متر میرسد . رنگ گلهایش آبی روشن
و بعد آبی مایل به بنفش و دارای عطرملایم مطبوعی شبیه به عطر گل نخود میباشد .
5 – باقلای گُرگی زرد L.Luteus : که رنگ گلهایش زرد و معطر میباشد .
6 – باقلای گُرگی گوشتی L.Subcarnosus: که بسبب ساقه های آبدارونرم آن معروف به
گوشتی است. بلندی آن 30 تا 40 سانتیمتر و رنگ گلهایش آبی و سفید میباشد .
7 – باقلای گُرگی پُرزدار L.Pubescens : به بلندی 60 سانتیمتر ، کُرک دار و گلهای آن بدوا
به رنگ آبی مایل به بنفش و بعد قرمز یا ارغوانی میشود .
باقلای گُرگی ، گیاه روستائی است که در مقابل بی آبی و خشکی دوام زیادی دارد و برای درست
کردن تپه گلهای بزرگ خیلی مناسب و زیباست .
تکثیر :
زیاد کردن این گیاه به روش کاشتن بذر آن امکان پذیر است .
باین منظور بذر باقلای گُرگی را از نیمه اسفند تا نیمه فروردین به دو طریق میتوان کاشت :
1 – هر دو بذر آنرا در یک گلدان کاشته و پس از آنکه نهالها قوی شدند آنها را با خاک از گلدان
خارج کرده و در محل اصلی در زمین قرار می دهند .
2 – یا آنکه در محل اصلی روی ردیف هائی به فواصل معین هر دو دانه بذر آنرا در یک حفره قرار
داده روی آنرا با خاک می پوشانند .
پس از سبز شدن دانه ها یکی از جوانه ها را که ضعیف تر است کنده و دیگری را میگذارند تا رشد
کند .

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

[Borna66]

گل باقلا گرگي( ماندني ) Lupinus
اقسام گل باقلا گرگي يكساله در بالا شرح داده شد .
آنچه در اينجا گفته ميشود مربوط به اقسامي از اين گياه كه ماندني و مورد توجه در
گلكاري است ميباشد .
از گل باقلاي گرگي ماندني سه قسم كاشته ميشود .
1 ـ باقلا گرگي پولي فيل L. polyphyllus : به بلندي 80 سانتيمتر تا يك متر
و برگهاي مركب بشكل برگ نخل و خوشه هاي بلند گل به رنگ آبي به بلندي 40 تا
50 سانتيمتر كه از اين قسم سه جور به رنگهاي ، سفيد ، قرمز ، ابلق بدست آورده اند .
2 ـ باقلاي گرگي هارتويL. harthwegiis : كه معمولا در رطوبت زمستانهاي
مناطق سرد دوام نميآورد و بهمين دليل آنرا در نقاط سرد مانند گياه يكساله ميكارند .
3 ـ باقلاي گرگي درختي L. arboreus : با گلهاي زرد تند ، سفيد و جورهاي ديگري
به رنگ ياسي ، بنفش ، صورتي و غيره .
بلندي بوته اين قسم و جورهاي آن تا يك متر و نيم ميرسد .
زمين مناسب براي اين گياه زمين خشك و هواي گرم است .

تكثير:
زياد كردن اين گل به دو روش كاشتن بذر و يا تقسيم پاجوش امكان پذير است .
الف ـ كاشتن بذر : در خردادماه بذر آنرا ميكارند كه در سال بعد گل خواهد داد .
ب ـ كاشتن پاجوش : در بهار پاجوشهاي آنرا جدا كرده ميكارند .

http://pnu-club.com/imported/2009/05/32.jpg

[Borna66]

گل كوكب
گل كوكب جنسي از تيره مركبه Composees و اصل آن از مكزيك ميباشد .

از اين گياه بيش از بيست گونه شناخته شده و به واسطه تنوع رنگ و شكل و زيبائي آن مورد توجه بيشتر باغداران مي باشد .

ارتفاع گونه هاي مختلف آن از 60 تا 180 سانتيمتر و قطر گلها از 50 /2 تا 20 سانتيمتر مي باشد كه بستگي به گونه و طرز كاشت آن دارد .

رنگ گلها سفيد ، زرد ، قرمز ، بنفش و يا تركيبي بين رنگهاي ذكر شده مي باشد .

گل كوكب را با اجراي روشهاي مخصوص ميتوان خيلي درشت تر از حد معمول نسبي تا حدود سي سانتيمتر قطر نيز پرورش داد .

كوكب در مقابل سرما و يخبندان بسيار حساس بوده و بايد غده هاي زير زميني آنرا قبل از سرما و يخبندان بيرون آورده آنها را خشك و تميز كرده به طريقي كه گفته خواهد شد نگهداري كنند .

گلهاي كوكب اواخر تابستان و اوائل پائيز ظاهر ميشوند .



روش ازدياد و پرورش گل كوكب :

براي بدست آوردن بوته هاي تازة كوكب بيشتر بوسيله تقسيم غدد ريشه آن يا قلمه زدن انجام ميشود و برخي از گونه هاي كوكب را مي توان بوسيله بذر اواخر زمستان در گلخانه نيز تكثير نمود .



1 ـ تقسيم ريشة كوكب ـ اين غدد يا ريشه هاي گوشتي كه در اصطلاح عموم به پياز كوكب مشهور است و اين ريشه ها را نبايد در همان حالي كه در پائيز سال قبل از خاك خارج كرده اند بكارند ، زيرا از اين ريشه ها انبوهي شاخه بيرون خواهد آمد كه گرچه انتهاي هر شاخه يك گل پيش رس ميدهد اما پس از آنها از بوته گل غير از شاخ و برگهاي بيهوده و كم گل يا بدون گل تا آخر سال چيزي باقي نخواهد ماند .

بنا به آنچه گفته شد اين ريشه ها را بايد قسمت كرده و هر قسمت را جداگانه در محل خود بكارند ، البته بايد دانست آن قسمت از اين غده ها قابل پرورش و بوجود آوردن بوته كامل تازه خواهد بود كه انتهاي آن غده يك قسمت از شاخه سال گذشته كه در قاعده آن نزديك به غده چشمه هاي جاي جوانه آتيه وجود داشته باشد .

زيرا تنها اين غدد قابل بوجود آوردن بوتة كامل ميباشند .

كوكب براي رشد و نمو به آفتاب و آب فراوان در تابستان نياز دارد.

كمبود آب و رطوبت درتابستان ازغنچه كردن مجدد آن جلوگيري خواهد كرد .

براي پرورش گلهاي درشت و بزرگتر از حد معمول بايد غده ها را كه معمولا درعمق 15 سانتيمتري ميكارند در عمق 20 تا 25 سانتيمتري زمين بعد از پايان يخبندان و اوائل بهار بكارند .

در زمان كاشت مقداري كود پوسيده دامي در زير غده ها بريزند و طبيعي است براي داشتن گياه نيرومندي كه تاب تحمل گلهاي بزرگ را داشته باشد بايد رطوبت و غذاي بيشتري فراهم كرد .

براي داشتن گل درشت بايد ساقه قويتر را انتخاب نمود و پاجو»هاي ديگر را هرس كرد و براي يك شاخه فقط دو عدد غنچه در نظر گرفت و بقيه را چيد .

يكماه پس از باز شدن اولين گل از غنچه بعدي ميتوان استفاده كرد .

در صورتي كه گل بزرگ مورد نظر نباشد ميتوان غنچه ها را بحال خود گذاشت ولي چيدن غنچه هاي اضافي در بعضي از واريته هاي كوكب مانند پومپون و مينياتور ضروري است .

براي اين منظور پس از نمايان شدن چهار جفت از برگها آخرين غنچه و كمي بعد دو تا چهار غنچه اي كه اول بر روي ساقه ظاهر شده اند را بايد چيد .

اين روش باعث قويتر شدن ساقه با شاخه هاي بيشتر ميشود .

كوكب هائيكه بوسيله بذر در گلخانه سبز شده اند هنگام بهار وقتيكه در باغچه كاشته ميشوند بايد هفت تا هشت سانتيمتر عميق تر از قبل يعني حد اقل در عمق بيست تا بيست و پنج سانتيمتري كاشته شوند .

در پائيز قبل از شروع يخبندان و سرما بايد غده ها را سالم و بدون بريدگي از زيرخاك بيرون آورد و پس ازتميز كردن چند ساعت در محل خشكي قرار داد سپس درمكاني خنك و خشك با درجه حرارت پنج الي شش درجه سانتيگراد سرتاسر زمستان نگاهداري نمود .

انبار كردن اين غده ها در زمستان به توجه بيشتري نياز دارد و بايد توجه نمود كه غده ها كاملا خشك نشوند و در عين حال نبايد رطوبت هم بحدي باشد كه محيط مساعد براي نشو و نماي بيماريهاي قارچي بوجود آورد .

گاهي هم غده ها را در ماسه نرم و خشك نگاهداري مي كنند و گه گاه براي جلوگيري از خشك شدن كامل روي آنها را آبپاشي ميكنند .

در بهار اين غده ها را از هم جدا نموده و بطور مجزا مي كارند و بهتر است كه دو تا سه هفته قبل از كاشت آنها را در محيط گرم و مرطوب نگاه داشته و سپس اقدام به كشت نمود .

[Borna66]

Soil solarization(آفتاب دهي خاك)
مقدمه:

بيماريهاي خاكزي و آفات خسارات بسيار زيادي را در زمينهاي كشاورزي و محصولات كشاورزي در دنيا بوجود مي آورند.در مورد گياهان جاليزي و ميوه ها و … برخي از بيماريهاي خاكزي علفهاي هرز و نماتد بطور نسبي با آفتكش ها، قارچكش ها و علف كشها در خاك كنترل شده اند مانند متيل برومايد كلر، كلرين و .

اما استفاده از ضدعفوني كننده هاي خاك براي كنترل آفات هميشه آثار زيانباري برروي جانوران و انسان داشته است و باعث شده كه علاوه بر هزينه بالا و پيچيده بورن روشهاي آفت زدايي اثرات سمي مهم برروي گياهان و خاك بجا بگذارد.

Soil solarizationيك روش غير شيميايي است كه بسياري از آفات و پاتوژنهاي خاكزاد را كنترل مي كند. از اين تكنيك ساده انرژي حرارتي خورشيد جذب ميشود و تغييرات فيزيكي و شيميايي و بيولوژيك در خاك بوجود مي آيد. صفحات پلاستيكي شفاف از جنس پلي اتيلن برروي سطح خاك مرطوب در ماههاي گرم تابستان گذاشته مي شود و درجه حرارت خاك را به سطحي مي رساند كه براي بسياري از پاتوژنهاي خاكزاد گياهي و بذر علفهاي هرز و نماتدها و جوانه هاي گياهان انگل و كنه هاي ساكن در خاك كشنده است.

اين روش براي گياهان جاليزي و يكساله بهترين نتايج بهتري را داشته است. هرچه كرت بزرگتر باشد كنترل مؤثرتر است.

مناطق بزرگتر از 30 اينچ بهتر جواب مي دهد زيرا كرتهاي كوچكتر از 30 اينچ داراي يك اثر مسيريابي در لبه هاي خارجي دارند.

عمليات soil solarization:

soil solarizationدر كارونياي جنوبي بخوبي انجام ميشود. بهمين دليل هرچه درجه حرارت در ماههاي تابستان بالاتر باشد و هر چقدر پلاستيك را بمدت بيشتري در جاي خود بگذاريم به نتايج بهتري مي رسيم. مدت زمان طولاني لازم است تا نتايج قابل قبولي براي از بين بردن علفهاي هرز مقاوم بدست آيد.



Soil solarizationشامل 5 مرحله مي باشد كه مي بايست همه را بدقت و بترتيب انجام دهيم.كه شامل مراحل زير است:


1-آماده سازي خاك

اولين گام در انجام فرايند soil solarizationشخم زدن بستر زمين و آماده سازي آن براي كشت مي باشد تا بعد از عمليات soil solarization از تغيير دادن و بهم زدن خاك جلوگيري شود. چنانچه بعدأ خاك را شخم زديم دانه هاي علفهاي هرز را به سطح خاك مي آوريم و اين در شرايطي است كه بذر برخي از علفهاي هرز كه در عمق مي باشند از بين نرفته اند.

بهترين نتايج فقط تا عمق 3-2 اينچ بالايي سطح خاك بدست مي آيد بهتر است تجهيزات آبياري و كودها را قبل از soil solarization به خاك اضافه كنيم.

بسيار مهم است كه منطقه اي كه مي خواهد عمليات soil solarization روي آن انجام صاف باشد و از دانه هاي علفهاي هرز و باقيمانده، گياهان و كلوخ پاك باشد زيرا اين مواد باعث مي شود كه پلاستيك از سطح زمين بلند شود و حداكثر ميزان حرارت موقعي بدست مي آيد كه پلاستيك به سطح زمين نزديك باشد و بايد از بوجود آمدن محفظه هاي هوايي بوسيله كلوخ هاي بزرگ و شكافهاي عميق در سطح زمين جلوگيري كرد. سطح خاك بايد مسطح و نرم شود و يك سطح صاف بوجود آيد تا در زمان آبياري آب بطور يكنواخت در خاك نفوذ كند و آنرا مرطوب سازد.

2- آبياري خاك

خاك بايد بخوبي آبياري شود و چون باعث مي شود كه ارگانيسمها به حرارت حساس تر شوند و به علاوه رطوبت باعث ميشود كه گرما سريع تر و در عمق بيشتري در خاك نفوذ كند.

خاك را مي توان پس از گذاشتن لوله هاي پلاستيكي بوسيله روش آبياري قطره اي آبياري كرد.

آبياري در زير سطح پلاستيكي معمولاً آفت ها را كمي زودتر و بمقدار بيشتري كنترل مي كند.

آبياري باراني، قطره اي بهترين نتايج را دارند. آبياري بايد بمقداري انجام كه آب روي خاك نايستد و تماماً نفوذ كند.

3- كندن شيار ( گودال )

مي بايست يك گودال به عمق 8-6 اينچ دور تا دور محيط كرت خود حفر كنيم كه براي قرار دادن لبه هاي پلاستيك درون آن مورد استفاده قرار ميگيرد.



4- پوشاندن

سطح خاك را با پلاستيكي كه توسط اشعه uv تشعشع ديد را مي پوشانيم. اين پلاستيك ها مي بايست شفاف باشند ( نه سياه و نه رنگي ) و داراي ضخامت 4-1 متر مي باشند.

پلاستيك را تا آنجا كه ممكن است مي كشيم و وقتي كاملاً در محل خود قرار گرفت گودال را از خاك پر مي كنيم و لبه هاي پلاستيك را مي پوشانيم.

اين كار باعث ميشود كه پلاستيك در جاي خود ثابت بماند و از رفتن هوا به زير آن يا دزيدن و حركت هوا در زير آن جلوگيري مي كند.

چنانچه از يك پلاستيك در لوله استفاده شود تأثير soil solarization بيشتر ميشود. و در اينصورت بهتر است كه يك فاصله هوايي بين دو لوله وجود داشته باشد. مي توانيم با قرار دادن دو جسم كوچك بين پلاستيكها اين فاصله را بوجود آوريم.

مدت زماني لازم است تا به سطح بالايي از كنترل برسيم بستگي به درجه حرارت دارد. با استفاده از پلي اتيلن شفاف نور خورشيد مستقيماً از پلاستيك عبور كرده و خاك را گرم مي كند.

پلاستيك شفاف و نازك به قطر 2-1 ميلي متر به نور خورشيد بيشتر اجازه مي دهد كه از آن عبور كند. پلاستيك شفاف و نازك بيشتر از پلاستيك سياه به اشعه خورشيد اجازه عبور مي دهد و خاك بيشتر گرم ميشود.

پلاستيك بمدت 8-4 هفته در گرمترين ماههاي تابستان در محل مورد نظر مي بايست قرار گيرد.

در كاروليناي جنوبي بهترين زمان برا ي انجام soil solarization از ماه ژوئن تا آگوست ميباشد.

ميزان موفقيت soil solarization بستگي به ميزان درجه حرارت خاك و ميزان تشعشع دارد.

افزايش زمان در زير soil solarization براي كرت مضر نيست. چنانچه نخواهيم كه زمين را زير كشت ببريم باقي گذاشتن پلاستيك ميتواند كنترل را بيشتر كند و بعنوان يك مانع بر عليه آلودگي مجدد عمل كند

5-بر داشتن پلاستيك وكشت

پس از اينكه كرت ما بمدت 8-4 هفته در معرض تشعشع خورشيد قرار گرفت مي توان سطح پلاستيكي را برداشت . برداشتن پلاستيك بايد با دقت خاص و بدون آسيب زدن به خاك همراه باشد . هيچگاه خاك را دوباره شخم نزنيم زيرا باعث مي شود بذرهاي گياهان هرز و ارگانيسمهاي بيماريزا كه در اعماق زمين بوده اند و تحت تا ثير حرارت قرار نگرفته اند دوباره كرت را آ لوده كنند . به همين دليل است كه آماده سازي خاك و اضافه كردن كودهاي شيميايي و يا قرار دادن تجهيزات سيستم هاي آبياري بايد قبل از پو شاندن سطح زمين بوسيلة پلاستيك صورت گرفته باشد رها سازي پلاستيك در محيط باعث الوده سازي محيط زيست ميشود .

پلاستيك پلي اتيلن شفاف قادر است كه در مقابل درجات بالاتري از حرارت نسبت به پلاستيك سياه مقاومت كند . ميتوان پلاستيك را برداشت و براي بار دوم ازآن استفاده كرد . براي استفاده مجدد از پلاستيك در برخي موارد براي گياهاني نياز به درجه حرارت بالاتري براي كشت دارند مي توان پلاستيك را به رنگ سفيد در آورد در مورد گياهاني به خاك خنك تري نياز دارند بايد به موقع پلاستيك را برداشت تا خاك قبل از كشت خنك شود زماني كه پلاستيك را برداشتيم مي توانيم كشت را شروع كنيم .

فاكتورهاي مؤ ثر در ميزان موفقيت :

مشخصات خاك مانند رنگ خاك ، ساختار و عمق تا ثير زيادي بر روي soil solarizationدارند. خاك تيره گرماي بيشتري را نسبت به خاك روشن جذب مي كند . خاكهاي داراي خلل و فرج باعث مي شود حرارت بخوبي از خاك عبور داده شود و حرارت به اعماق نفوذ كند .

كنترل در چند اينچ بالايي خاك بسيار بهتر از اعماق خاك انجام مي شود و سطح كنترلي كه به دست مي آيد بستگي به تركيب ، طول مدت زمان انجام soil solarization ، ميزان درجه حرارت و ميزان حساسيت گروههاي علفهاي هرز به حرارت دارد قارچهايي مثل Rhizoctonia كه در 3-2 اينچ بالايي خاك زندگي مي كنند در اين روش بهتر كنترل ميشوند .

فوايد انجام soil solarization براي كنترل بيماريها:

انجام دادن soil solarization در ماههاي ژوئن يا ژولاي درجه حرارت خاك را تا 140 درجه فارنهايت در دو اينچي و 102 فارنهايت در 18 اينچي بالا مي برد . در نتيجه بسياري پاتوژنهاي بيماري زا حتي در عمق 18 اينچي از بين ميروند .

در كاليفرنيا پروژة soil solarization كنترل بسيار بالا و خوبي براي بيماريها به وجود آورده است . اين كنترل براي حد اقل يك فصل رويش ادامه مي يابد. برخي شواهد نشان ميدهد كه برخي از پاتوژنها ممكن است كه خاك soil solarization شده را دوباره كنند اما با سرعت كمتري نسبت به خاكهاي soil solarization شده اين عمل انجام مي شود .

كنترل علفهاي هرز:

بذر و جوانه هاي بسياري از علفهاي يكساله و چند ساله به روش soil solarizationكنترل شده اند.

بذر برخي از علفهاي هرز بسيار حساس به soil solarization هستند و برخي براي كنترل نياز به رطوبت بالا و پلاستيك كاملا پوشانده و نزديك به سطح زمين و تشعشع گرماي زياد براي كنترل دارند. كنترل گونه هاي علفهاي هرز زمستاني معمولاً براي بيش از يك سال امكان پذير است در حاليكه علفهاي هرزي مانند melilotus alba ،cyperus esculentus،c. rotundus نسبتاً كنترل مي شوند .

چنانچه soil solarization در فصلهاي سرد انجام شود معمولاً رشد علفهاي هرز افزايش ميث يابد و گاهي اوقات قبل از شخم زدن زمين soil solarization انجام مي شود.

كنترل نماتدها:

soil solarizationجمعيت نماتدها را كاهش مي دهد اما به قارچها و علفهاي هرز بيشتر اثر ميكند . نماتدها در برابر گرما مقاوم ترند و كنترل كردن آنها در خاكهايي با عمق بيشتر از 12 اينچ سخت است.

در نتيجه soil solarization در مورد گياهان با ريشه كوتاه و با غنچه هاي خانگي با صرفه تر است و معمولاً نبايد از آن براي كاهش جمعيت نماتدها به ميزان 99% -90 % درعمق 18 اينچ خاك استفاده كرد.

افزايش رشد گياه:

در مناطق شده گياهان معمولاً سريعتر رشد مي كنند و برگهاي بيشتري، با كيفيت تري از نظر ظاهر بوجود مي آورند.

اين پديده را ميتوان به از بين رفتن پاتوژنها و علفهاي هرز نسبت داد اما تا اندازه زيادي غير قابل توجيه مانده است.براي مثال زمانيكه از هر نوع آفتي عاري است

اگر پديده Soil solarization انجام شود باز هم رشد قابل ملاحظه اي در گياه مشاهده ميشود.



يك توجيه نسبي براي اين پديده را مي توان به تركيب چند مكانيسم ارائه داد:

1- به دليل اينكه زماني كه پاتوژنهاي اصلي كنترل مي شوند. پاتوژنهاي غيراصلي و كوچك هم كنترل مي شوند

2- در خاكي كه شده برخي از مواد مغذي قابل حل در آب مانند نيتروژن ، كلسيم (ca++ ) ، NH4,NO3) ),منيزيم( mg++ )‌افزايش مي يابد و بمقدار بيشتري در دسترس گياه قرار ميگيرد.

3- برخي از ميكروارگانيسم هاي سودمند مانند قارچهاي mycorrhizal و Trichoderma sp. و اكتينوميست ها و برخي از باكتري هاي مفيد طي فرايند soil solarization زنده مي مانند و سريع وارد خاك مي شوند كه اين علاوه بر از بين بردن پاتوژنها باعث افزايش تحريك رشد گياه مي شود.



سؤالات



1. آیا می توان روش soil solarizationرا با روش كنترل شيميايي تركيب كرد؟

بلي- تحقيقات مقدماتي نشان داده كه با تركيب كردن روش soil solarization و مقادير كمي قارچكش و ضدعفوني كننده ها و علف كشها باعث افزايش كنترل پاتوژنها، نماتدها و علفهاي هرز شده است.

روش soil solarization - chemical مي تواند در نواحي سردتر و براي ارگانيسمها مقاوم به حرارت استفاده شود و تأثير فرايند soil solarization را افزايش دهد.





2. آياsoil solarization برخي از ارگانيسمهاي سودمند خاكي را از بين مي برد؟

جمعيت برخي از ارگانيسمهاي مفيد مثل .Trichoderma spp يا اكتينومايست ها با روش Soil solarization افزايش مي يابد. برخي ديگر از ميكروارگانيسمهاي خاكزاد مانند قارچهاي mycorrhizal در سطوح بالاي خاك كاهش مي يابند اما نه به آن اندازه كه اثر مفيد آنها كاهش مي يابد.



جمعيت برخي از ميكروارگانيسمهاي مفيد مانند Bacilius و pseudomonas بمقدار نسبي كاهش مييابد كه بعداً سريع دوباره وارد خاك مي شود . اما جمعيت باكتري هاي Rhizobium Spp كه باعث فيكس شدن نيتروژن در گره هاي ريشه ميشود از بين مي رود و بايد با دانه هاي لگومينوز آنرا به خاك اضافه كرد.

زنده ماندن و فعاليت ارگانيسمهاي سودمند نقش بسيار مهمي در افزايش رشد گياه در روش soil solarization دارد.





3. آيا ميتوان از روش Soil solarization در نواحي سردتر مانند نواحي نزديك ساحل استفاده كرد؟

Soil solarization ممكن است تا اندازه اي در نواحي سرد و سواحل نزديك دريا مؤثر باشد چنانچه اين كار در ماههايي كه دما ميزان حداكثر است و آسمان صاف است انجام مي شود. اما بهر حال ممكن است كنترل آفات در عمق بيشتري از خاك مانند نواحي گرمسير امكانپذير نباشد و برخي از ارگانيسها كنترل نشود.





4. آيا مي توان پلاستيك را براي مدت زيادي روي زمين باقي گذاشت؟

بلي- اما اگر پلاستيك پلي اتيلن شفاف 1ميلي بدون داشتن ممانعت كننده هاي uv براي مدت زيادي در روي خاك باقي بماند ذوب و سوراخ سوراخ مي شود و جدا كردن پلاستيك ذوب شده از زمين مشكل است . براي حل اين مشكل مي توان از پلاستيكهايي كه داراي ممانعت كننده هاي UV هستند استفاده كرد.

اما استفاده از اين پلاستيكها زماني امكانپذير است كه در مقادير بالا خريداري شوند.

[Borna66]

گـل كـاغـذي
Paper flower

مقدمه :

گل كاغذي (Paper Flower) با نام علمي Bougainvillea spectabilis Willd., گياهي است ازخانواده Nyctaginaceae هميشه سبز،چوبي رونده ،گرمسيري ونيمه گرمسيري مي باشنندوازمحبوبيت زيادي دربين مردم برخوردارند.بعضي از آنهاداراي شكوفه هاي رنگارنگ وبعضي نيز معطر مي باشندكه گلهاي آنها به مقدار زياد درتابستان ظاهر مي شوندمشابه ذغال اخته وبنت قنسول كه گلبرگهايا گلهاي رنگارنگي بنام براكته دارند.براكته ها زير گلهاي حقيقي نامرئي قراردارند.رنگ براكته ها ازسفيد ،سفيد شيري ،زرد ،صورتي ،ا بنفش،ا قرمز سيرتا نارنجي مي باشد.اين گياه واكنش بسيارخوبي درمقابل هرس دارد ودرنتيجه درغالب اوقات به عنوان پرچين دربيشتر مناطق گرمسيرمورد استفاده قرار مي گيرند.اسم جنس اين گياه به افتخار Luis A.de Bougainvillea كه يك دريانورد فرانسوي بود نامگذاري شده است.

مبدا پيدايش:

اين گياه بومي مناطق گرمسيري ونيمه گرمسيري آمريكاي جنوبي شامل كشورهاي برزيل،كلمبيا وپرو مي باشد.

وضعيت متداول ومورداستفاده :

گل كاغذي درجايي كه فاقديخبندان وسرماي سنگين باشد به عنوان يكي از بوته هاي رونده زينتي مشهور است درفضاي سبز استفاده مي شود كه در سرتاسر دنيا ازمناطق آفتابي گرم تامناطق ساحلي خنك ومرطوب يافت مي شود. اين گياه به عنوان يك گياه مهم گلداني وسبدهاي آويزان در اروپا وشمال آمريكا نيز مي باشد.

اين گياه به خاطر داشتن براكته هاي رنگي روشن وواضح كه گلهاي لوله اي نامشخص داخل اين براكته ها هستند مورد توجه مي باشد. برگها متناوب، قلبي شكل، ساقه ها چوبي،رونده،قوي وداراي خارهستند.

ارقام:

اين گياه شامل گونه هاي زيادي مي باشد تنها 3 گونه (B.spectabilis,B.glabra,B.peruviana) درباغباني مهم هستند. بيشتر هيبريدها ويا ارقام مشهور از گونه هاي B.spectabilis × B.glabra يا B.xbuttiana مشتق شده اند كه گونه B.spectabilis بيشتر گرمسيري بوده وگلها عمدتا روي قسمتهاي مسن تر ظاهر مي شوند درحاليكه گلهاي گونه B.glabra به آساني برروي شاخه هاي جديدتر ظاهر مي شوند كه درگلخانه هاي خنك زنده مي مانند،همچنين ارقام باشاخ وبرگهاي گوناگون وجود دارند.

تكثير :

قلمه هاي بلند انتهايي گوشتي ساقه (8تا9 سانتي متر طول) موثرترين روش ازدياد مي باشدبهترين فصل قلمه گيري پاييز يا تابستان است. حذف برگهاي پاييني واستفاده از هورمون جهت ريشه زايي وهمچنين استفاده ازدماي بستر 22 درجه سانتی گراد جهت ريشه زايي توصيه شده است. قسمتهاي سبز ساقه رسيده با 3تا5 گره براي ازدياد بكار گرفته مي شوند. محيط هاي كشت خوب زهكشي شده ياريشه زايي را مي توان براي ريشه دار كردن قلمه ها بكار گرفت .دربعضي ازمنابع از خوابانيدن هوايي وكشت بذر نيزبه عنوان روشهاي تكثير نام برده شده است.

دماي محيط كشت براي ريشه زايي قلمه ها بايد 24 درجه سانتيگراد باشد .از سيستم مه پاشي يا ميست براي نگهداري وشادابي برگهادرمدت ريشه زايي قلمه ها مي توان استفاده كرد.

كنترل گلدهي وخواب گياه :

گل كاغذي گياهي روز كوتاه اختياري مي باشد، تحت شرايط طول روز 12ساعت به 80 روز ودرشرايط طول روز 10 ساعت فقط به 54 روز زمان براي گلدهي نياز دارد.

گياهان درنهايت تحت شرايط روزبلند گل مي دهند اما تعداد جوانه هاي كمي تشكيل مي گردد. عوامل ديگري بغير از طول روز ممكن است گلدهي راتحريك نمايند.شدت تابش بالا منتج به گلدهي سريعتر گياه مي شود.

سرماي شبانه ممكن است يكي ديگر از اين عوامل باشد. گياهان مسن تر كه داراي ساقه با قطر 25/1 سانتي متر هستند زودتراز گياهاني كه به تازگي ريشه دار شده و5/0 سانتي متر قطردارند به گل مي روند.

مواد شيميايي dominazide,chlormequat,ancymidol باعث تسريع در گلدهي گياهاني مي شود كه تحت شرايط روزكوتاه پرورش يافته اند امابراي گياهاني كه تحت شرايط روزبلند بوده اند كمتر تاثير داشته اند. محلول پاشي با جيبرالين اسيد باعث جلو گيري از گل انگيزي درگياه مي شود وهمچنين باعث تاخير ويامانع تشكيل براكته ها مي گردد. اين عكس العمل ها باتوجه به رقم واحتمالا محل ممكن است متفاوت باشند. محلول پاشي باAtrimmec گلدهي درگياه Rainbow Gold رابه جلو مي اندازد اماروي گياهان Raspberry Ice يا San Diego Red موثر نبوده است.

دما :

دماي سرد شبانه باعث تحريك گلدهي مي شود . دماهاي شبانه 15درجه سانتيگراد گلدهي تحت شرايط روزبلند راافزايش ودماي شبانه 26 درجه سانتيگراد مانع گلدهي گياهان پرورش يافته درتحت شرايط روزكوتاه مي شود . دماي شبانه / روزانه (21/24) درجه سانتي گراد تحت شرايط روز كوتاه دمايي بهينه بوده است.

نور :

تابش باشدت زياد وپرورش گياه تحت شرايط روزكوتاه (8 ساعت روشنايي )گلدهي را تحريك مي نمايد.تابش باشدت كم گلدهي را حتي در گياهاني كه درشرايط روزكوتاه ودماي بهينه پرورش يافته اند به تاخير مي اندازد. نور4تا5 هزارفوت كندل رشدمتراكم ،سريع و تشكيل گلهاي رنگي خوب راتحريك مي نمايند.

نور قرمز دور(Far-Red گلدهي را تسريع مي كند. وقتي گياهان تحت شرايط نوربانسبت بالاي قرمز به قرمز دور رويش يافته بودند برگهاي انتهايي بازنشده ويا درمقايسه باگياهاني كه برگي (برگدار ) برداشته شده بودند گلدهي در آنها تسريع شدكه اين حقيقت راپيشنهاد مي نمايدنورقرمز باتوسعه وجابجايي مواد مانع گلدهي دربرگهاي جوان همراه مي باشد. اسيد جيبرالیک ممكن است سبب تاخیر گلدهی شودوهمچنین حذف برگها باعث کاهش میان گره ها می شود.

آب :

درفضاي سبز وقتي گياهان سازگاري پيداكنند مقاوم به خشكي مي باشند درحالي كه تنش هاي آبي ممكن است منتج به ريزش براكته ها درگياهان توليد شده در شرايط خشكي درگلخانه مي شود.

تغذيه :

گل كاغذي به كوددهي ثابت 150 تا 200 پي پي ام نيتروژن عكس العمل مثبت نشان مي دهد. گزارش شده است كه اين گياه نيازبالايي به منيزيم ، آهن ، منگنز دارد.زيادي نمكها سبب خسارت به ريشه مي شود. اگرگياهان درشرايط خنك پرورش مي يابند بايد از كاربرد نيتروژن به فرم آمونيوم پرهيز نمود.

محيط كشت :

درتوليد تجارتي گياهان گلدار گلداني،عمدتا ازمحيط كشت با پايه پيت استفاده مي شود .امامحيط كشت خوب وزهكشي شده با PH 5/5 تا 6 قابل قبول مي باشد. PH بالاي 5/6 ممكن است باعث كمبود آهن درگياه شود.

كنترل ارتفاع :

برخي از موادشيميايي روي گل كاغذي موثر بوده اما همه اين مواد بايد بطوردقيق روي تعداد كمي گياه ازهررقم آزمايش شدند زيرا تغييرات زيادي بسته به رقم ازخود نشان مي دهند. سايكوسل يا A-rest هيچكدام سبب كاهش ارتفاع درارقام Respberry Ice يا San diego Red دركاروليناي جنوبي نشده انداما هردو اين كند كننده هاي رشد باعث كاهش رشد رويشي رقم San Diego Red دركاليفرنيا شده اند. A-Rest را مي توان به غلظت 50 پي پي ام وBonzi را به غلظت 25 تا 100 پي پي ام بكاربرد. محلول پاشي با Dikeyulac باعث افزايش شاخه هاي جانبي در Respberry Ice ،

Diego Red San، Raibbow Gold شـده وكـاهش طويل شـدن ساقه را در Respberry Iceو

San Diego Red باعث گرديده است اما تاثيري روي Raibbow Gold نداشته است.

مع الوصف كاربرد Atrimmec به غلظت 1600 پي پي ام بطور كلي به عنوان موثرترين راه براي كاهش طويل شدن شاخه ها بوده است.بايد توجه داشت كهAtrimmec درغلظت 400تا 1600 پي پي ام ممكن است باعث كاهش اندازه براكته ها دراواخر بهار واوائل تابستان (افزايش دما ) شود اما دراواخرتابستان واواسط زمستان (دماي خنك تر) زمانيكه براكته ها كوتاهتر ازمدت اواخر بهار واوائل تابستان هستند موثرنبوده است.

جوانه گيري (حذف جوانه ها) :

تقريبا 10 روز بعد ازاين كه رشدرويشي جديد به 5/7 سانتيمتررسيده باشد ممكن است عمل جوانه گيري گياهان انجام مي شود.اين عمل را مي توان درصورت نياز هر4هفته يك بار انجام داد .(براي رشدشاخه هاي فرعي بيشتر ومتراكم شدن بوته ها ) براي افزايش شاخه ها ي فرعي محلول پاشي بنزيل آدنين (BA) به مقدار 50 تا 100 پي پي ام دردومرحله توصيه شده است که اين عمل را پس از 24 سـاعت بعد ازاولـين ودومين مرحله عمل جوانـه گيري انجام مي دهند مصـرف كننده هـا مي خواهند بطور منظم عمل جوانه گيري وهرس انجام شود تا گياه متراكم نگه داشته شود.

قيم :

اگر گياهان درسبدهاي آويزان يا بصورت كنترل شده با بازدارنده هاي رشد پرورش يافته باشند نياز به قيم ندارند اما دربعضي ازگياهان مي توان ازسيم براي قيم استفاده نمود.

فيزيولوژي پس ازبرداشت :

گياهان را مي توان به مدت 6 روز دردماي 3 درجه سانتي گرادحمل ونقل نمود. دماهاي بالاتر توصيه نشده است . گل كاغذي كاملاحساس به اتيلن است وسبب ريزش برگها مي شود. محلول پاشي با محلول Argyline(تركيب حاوي نقره ) به ميزان 5/2 تا3 گرم درليتر يك هفته قبل از جابجايي (حمل ونقل ) توصيه شده است. بسياري ازپرورش دهندگان دانماركي اين محلول را هر2تا3 هفته يكباراستفاده مي نمايند. محلولپاشي با تيوسولفات نقره STS) (به ميزان mM 5/0 همچنين به منظور افزايش كيفيت وجلوگيري ازريزش براكته ها استفاده مي شود. بطور تجربي 500 پي پي ام نفتالين استيك اسيد(NAA) درزمان تشكيل كامل براكته ها باعث افزايش عمر پس ازبرداشت براكته ها مي شود.

مهمترين آفات وبيماريها:

شته،تريپس، شپشك هاي آردآلود وسپردارها جزوآفات مهم ولكه برگي bougainvillea) (Cerospora ، بوته ميري (Phytophtora parasitica) جزو بيماريهاي مهم اين گياه زينتي مي باشند.

منابع مورد استفاده :

1- غفاري اباذر، بهزاد ،1371 رازموفقيت در نگهداري گياهان آپارتماني (ترجمه)انتشارات چاپخانه كارگري هفتم تير

2- Dole,J.M and Wilkins,H.F.1999, Floriculture,Prentice-Hall

3- www.Bougainvillea.com (http://forum.p30world.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fwww.Bougainvillea. com) ,Bougainvillea,Rockledge Gardens information sheet

4-http://hgic.clemson.edu.Home and Garden Information Center,clemson university cooperative extension service.

5-www.bonsaiwb.com.Bougainvillea-paper flower

6-http://edis.ifas.ufl.edu.Warm climate production Guidelines for Bougainvillea,Institute of food and Agricultural science.university of florida, october 1,2002,Richard schoellhorn and Erin Alvarez.

7-www.heirloomgardenexperts.com,Bougainvillea Care ,2004,Heirloom Garden &Interior Decor

[Borna66]

بنت قنسول
بنت قنسول
(پوانزتیا)
Poinsettia

گل بنت قنسول یا پوانزتیا poinsettia که در بیان گل فروشان و باغبانان حرفه ای بنام بنت قنسول معروف و شناخته شده و تصور می رود این نام از حدود عراق یا بیروت و مصر به ایران راه یافته باشد ، گونه ای از گیاهان تیره اُفوربیاسهEuphorbiaceae می باشد که بوته آن به بلندی 100 تا 120 سانتیمتر میرسد.

اصل این گیاه از کشور مکزیک است .

این گیاه دارای شیره ای سمی می باشد که بایستی در زمان بریدن ساقه و یا چیدن گل آن دقت شود که دست خراش نداشته باشد و یا اینکه دست آلوده به شیره گیاه را به چشم و دهان نزنند که بسیار خطرناک است و باین منظور بهتر است برای جلوگیری از خروج شیره گیاه محل بریدگی ساقه بریده شده را در آب گرم 40 درجه قرار دهند تا خروج و تراوش شیره گیاه قطع شود .

اخیرا نوع پاکوتاهی دائمی با برگهای پنجه ای شکل و دمبرگهای بلند که قسمتی از برگهای انتهائی هرشاخه تغییر رنگ داده و برنگهای مختلف : قرمز ، عنابی ، صورتی ،یا سفید در میآید که عامه مردم همان برگهای الوان را گل گیاه تصور می کنند .

در حالیکه گل واقعی بنت قنسول را یک دسته گلبرگهای ریز و مجتمع کوچک سبز رنگ متمایل به سفید تشکیل می دهد که در میان همین برگهای ملون محاصره شده و جلب نظر نمی کند .

بنت قنسول ، دارای گلها یا بهتر گفته شود ، طوقه های بزرگی به رنگهای : قرمز ، صورتی و سفید است که گلهای بسیار کوچکی را در بر می گیرند .

گیاه را باید در محل پُر نوری قرار داده و آب کمی به آن داد .

چنانچه بیش از حد در دادن آب امساک شود امکان دارد در بهار برگهای گیاه بریزد .

در صورت بروز چنین وضعی میباید شاخه ها را کوتاه نموده و خاک گلدان را عوض نمایند .

پس از یکماه استراحت رشد آن مجددا آغاز می گردد که در این صورت باید گلدان را به محلی نسبتا گرم و مرطوب منتقل نمود .

در فصل پائیز نباید گلدان را بیش از ده ساعت در روز مقابل نور قرار داد .

چه در اینصورت طوقه ها رنگ بخود نخواهند گرفت .

ین گیاه برگ ریز یکی از گیاهان معروفی است که برای زینت در عید نوئل استفاده می شود .
براکته ها معمولا قرمز تیره هستند .

ولی رنگهای دیگر مانند صورتی و سفید نیز وجود دارند .

( از زمانهای قدیم افسانه ای درباره این گیاه وجود دارد باین شرح : در زمانهای بسیار قدیم در مکزیک در یک شب زیبای نوئل pepita کوچولو ، بسیار غمگین بود زیرا آرزو داشت که هنگام نیایش در این شب هدیه ای به عیسی مسیح تقدیم کند .

اما او بسیار فقیر بود و نمی توانست چیزی به عنوان هدیه بخرد و به اتفاق پسرعمویش که کوشش مینمود او را دلداری دهد ، بسوی کلیسا می رفتند .

pepita به پسر عمویش گفت من مطمئنم که ناچیز ترین هدیه ای که با عشق تقدیم می شود بسیار مقبول و مورد پسند مسیح واقع خواهد شد و بدین منظور یک دسته از علفهای هرز کنار جاده را چید و داخل کلیسا شد و حقارت هدیه خود را فراموش کرد و آن را به آرامی و ظرافت در زیر پای مسیح قرار داد .

اوه ... که معجزه ای به وقوع پیوست . علفهای هرزه به صورت گلهای بسیار زیبا و درخشنده درآمدند و آن را به نام گل شب مقدس Fleur de la saint nuit نامیدند و آن گل بنت قنسول است .)


تکثیر :

بنت قنسول را بوسیله قلمه زیاد می کنند . شاخه هایی را که برای قلمه در نظر گرفته اند باید حتما از بوته سالم و قوی گرفته باشند .

برای جلوگیری از خروج شیره گیاه که منجر به مرگ شاخه خواهد شد باید فورا انتهای آنها را با شعله کبریت و یا شمع بسوزانند تا عروق گیاه مسدود شود .

بهترین فصل قلمه زدن ماههای تیر و مرداد است .

گلدانهای محتوی شن و خاک برگ را که برای قلمه حاضرکرده اند باید کم عمق و کاملا زهکشی شده و مازاد آب بخوبی از سوراخهای کف آن خارج شود .

در قسمتی از گلخانه که درجه حرارت آن در حدود 24 درجه سانتیگراد است بگذارند و همیشه مد نظر داشته باشند گلدانهای حاوی بوته های بنت قنسول یا قلمه ها نباید خاکشان زائد بر احتیاج آب در خود نگاه دارد . زیرا به آسانی ریشه یا ته ساقه را می پوساند و بوته ها مرده و قلمه ها خشک میشوند .

بر گرفته از كتاب : پرورش گل هاي زينتي

[Borna66]

گل برف يا مُوگِه
گل برف يا مُوگِه
Convallaria magalis

گل برف يا مُوگِه convallaria magalis اين گياه از تيره لاله ها Liliaceae است و به
انگليسي Lily of the Valley ناميده مي شود .
در اروپا بصورت وحشي در جنگل ها مي رويد .
گياهي است دائمي كه داراي ريزوم متعدد و نازك بوده و ارتفاع آن به ۱۰ – ۲۰ سانتيمتر ميرسد .
ساقه آن نرم و فاقد گره بوده ، برگها به تعداد دو عدد بشكل تخم مرغي ، نيزه اي كه از قاعده گياه خارج
مي گردد .
گل آذين خوشه اي يكسويه بوده و از گلهاي متعدد كوچك سفيد رنگ و معطر كه شكل زنگوله را دارند
، تشكيل شده است .
گلها معمولا در ارديبهشت تا تيرماه در روي گياه ظاهر مي شوند .
دو نژاد از اين گياه معروف هستند :
۱ – موگِه برلن ، كه داراي گلهاي بسيار درشت ( ۸ ميليمتر قطر ) و تعداد گلها در روي ساقه گل
دهنده در حدود ۸ تا ۱۵ مي باشد .
۲ – موگِه نانت ، كه داراي گلهاي ريزتر و كمتر از نژاد قبلي است .
اين گياه را جهت تزئين حاشيه باغچه نظير بنفشه و يا در سايه درختچه هاي انبوه كه سايه آفتاب است
و باغچه هاي تخته سنگي Rock-Garden مي كارند .
در اروپا مخصوصا آلمان براي براي گل بريده كشت مي كنند كه خانمها از آن دسته هاي كوچكي تهيه
كرده جهت تزئين يقه لباس و يا ميز نهارخوري و يا اشياء فانتيزي نظير كوسن و غيره بكار
ي برند .
گل برف به سرما مقاوم بوده ، در منطقه اي كه آب و هواي معتدل دارد مي تواند زمستان را در هواي
آزاد بماند بدون اينكه از سرما آسيب ببيند .

كشت و تكثير :
كشت اين گياه در اواخر تابستان و پائيز صورت مي گيرد و تا بهار هم مي توان انجام دادد .
تكثير آن با تقسيم ريزوم انجام مي شود و قطعات ريزوم بايد داراي جوانه ريشه دار باشد .
آنها را به فاصله ۶-۱۰ سانتيمتر و به عمق ۳ – ۵ سانتيمتر مي كارند .
گياه يكساله گل نمي دهد .
گياه دوساله توليد برگ كرده ، گاهي خوشه كوچكي توليد مي كنند و از سال سوم است كه در روي
گياه خوشه قوي و زيبا حاصل مي شود .
براي پيش رس كردن بايد ابتداء ريزومها را آماده كرده و آماده كردن ريزومها شامل دو مرحله است :
الف – استراحت ريزومها : براي اين كه ريزومها را به حال استراحت ببرند ، آنها را در پائيز از
خاك خارج كرده مدت دوماه در حرارت معمولي نگهداري مي كنند .
ب – بيدار كردن ريزومها : كه به طرق مختلف زير صورت مي گيرد :
۱ – سرما : ريزومها را بطور عمودي در جعبه قرار مي دهند و بين آنها خزه و تورب ميگذارند و
جعبه را در اطاقهاي سرد در حرارت ۵/۰ تا ۳ درجه سانتيگراد قرار مي دهند .
از اين ريزومهاي يخ زده مي توان تمام سال استفاده كرد ، ولي معمولا از آنها براي تهيه گل در
زمستان يا بهار استفاده مي كنند .
قبل از كاشت اين ريزومها بايد مدتي آنها را در هواي آزاد گذاشت تا يخشان باز شود .
۲ – بخار اِتِر : ريزومها را درون جعبه غيرقابل نفوذ قرار داده و در حرارت ۲۰ درجه سانتيگراد
مي گذارند و سپس اِتِر را از بيرون ، درون ظرفي كه در سقف جعبه كار گذاشته اند ميريزند و
۴۸ ساعت صبر مي كنند .
۳ – آب گرم : مي توان ريزومها را به مدت ۱۲ الي ۱۶ ساعت در آبي كه درجه حرارتش ۳۵ تا ۴۰
درجه باشد خيس نمود .
پس از آماده شدن ريزومها ريشه ها را ميبرند و ريزومها را در روي سكوي گلخانه بطور عمودي
قرار مي دهند و بين آنها خزه يا تورب ميريزند .
در ۱۰ روز اول درجه حرارت گلخانه ۲۰ و تاريكي مطلق وجود دارد و پس از آن درجه حرارت را
به ۲۵ – ۲۸ درجه ميرسانند و پس از اينكه اندام هوائي به ۴ – ۵ سانتيمتر رسيد ، گياهان را در نور
قرار داده درجه حرارت را نيز كم كرده و به ۱۶ – ۱۸ درجه سانتيگراد مي رسانند .
در روزهاي اول بايد روي گياهان روزي ۲ – ۳ بار آب پاشيد .
ولي به محض ظاهر شدن گلها آب پاشي روي برگها بايد قطع شود .
چنانچه از ريزومهاي آماده استفاده شود ، گياهان پس از تقريبا دو هفته گل مي دهند و چنانچه از
ريزومهاي معمولي استفاده شود ، پس از ۳ تا ۵ هفته به گل مي نشينند .
خاك بايد سبك و محتوي هوموس باشد و آبياري بطور منظم و فراوان از فروردين تا اواخر گل دهي
گياه صورت گيرد ، بطوريكه هميشه تازه و مرطوب باشد .
پس بايد آبياري را بتدريج كم كرد تا هنگام استراحت كاملا قطع كرد .
خواص داروئي :
تنتور موگِه ( گل برف ) در طب براي تقويت قلب مصرف ميشود و مصرف مقدار بيشترش نوعي
مسهل است .
گاهي آنرا بجاي ديژيتال نيز بكار مي برند .


برگرفته از کتاب : پرورش گل ها و گیاهان زینتی

[Borna66]

مارانتا
مارانتا Maranta گیاهی است از خانواده مارانتاسه Marantaceae که بلندی آ« در انواع مختلف به 20 تا 40 سانتیمتر می رسد .
انواع مختلف این گیاه دارای برگهای سبز با نقش های سبز تیره و زیتونی و رگه های زرد و قرمز میباشد که بخاطر برگهای زیبایش مورد توجه قرار گرفته است .

انواع مختلف مارانتا :
1 – مارانتا لوکونورا M. Leuconeura : نوع اصلی این گیاه است و تنها گونه ای می باشد که برای داخل خانه کاشته میشود .
اصل آن از مناطق استوائی آمریکا میباشد .
این گیاه دارای برگهای سبز با لکه های زیبای سبز تیره و بطول 10 تا 13 و عرض 7 سانتیمتر میباشد .
2 – گونه ای دیگر بنام مارانتا فاسینتاتور M.Fascintator : وجود دارد که در طبیعت بصورت وحشی وجود ندارد بلکه نوع پرورش یافته ای است که مصنوعا بوجود آمده ، برگهایش بسیار زیبا و منقش میباشند .
این گونه جدید گرچه زیباتر و دلفریب تر است ، در مقابل ظریف تر نیز بوده و نگهداری ان دقت بیشتری می خواهد .
3 – مارانتا کرشووآنا M.Kerchoveana: با برگهای سبز روشن که بنظر نقره ای می آیند و دو ردیف لکه های سبز تیره در طرفین رگبرگ اصلی و در طول برگ .
4 – مارانتا اریتروفیلا M.Erythrophylla : با برگهای منقش بسیار زیبای سبز زیتونی و همیشگی با دو ردیف لکه های سبز روشن در دو طرف رگبرگ اصلی و در امتداد رگبرگ و خطوط قرمز شفاف از کنار رگبرگ اصلی به سمت لبه برگ بصورت پَر .
علاقمندان این گیاه باید بمجرد خرید و آوردن گیاه به منزل آنرا به گلدان جدیدی منتقل کنند که دارای دهانه عریض و عمق کم باشد تا رطوبت بحد کافی از سطح گلدان به زیر برگها برسد .
زیرا چنانچه در گلدانهای معمولی گذاشته شود ممکن است خشکی هوای اطاق به برگها صدمه زده سبب خشکی آنها بشود .
خاک مناسب برای گیاه ، خاکی است که دارای مواد آلی باشد .
لذا مخلوطی از خاک برگ و کود حیوانی پوسیده بسیار مناسب خواهد بود .
در تابستان گلدان را از معرض تابش مستقیم نور آفتاب محافظت کرده و در تمام طول سال حرارتی برابر 12 – 18 درجه سانتیگراد و رطوبت کافی برای آن فراهم نمایند .

تکثیر :
زیاد کردن این گیاه از طریق تقسیم ریشه امکان پذیر است .

http://pnu-club.com/imported/2009/05/33.jpg

[Borna66]

گل مروارید
گل مروارید Symphoricarpus بوته ای درختی از گیاهان تیره کاپری فولیاسه های پُر شاخه است .
با برگهای بیضی شکل ساده و گلهای ریزه نا معلوم که بجای آنها میوه های گرد قرمز یا سفید میروید .
از این گیاه عموما دو گونه آن در باغها کاشته میشود .
1 – گل مروارید گل ریزه S.parviflora : به بلندی یک متر و میوه های کوچک قرمز مایل به ارغوانی که چندان چنبه زینتی ندارد .
2 – گل مروارید خوشه ای S.racemosus : به بلندی یک تا دومتر که بواسطه خوشه های میوه آن دانه هایش شبیه به مروارید است بنام گل مروارید مشهور است .
این خوشه ها تا یخبندان روی بوته باقی می ماند .

تکثیر :
گل مروارید را بوسیله خواباندن شاخه ها و جداکردن پاجوشهای فراوان آن زیاد می کنند و همه جا میتوان آنرا کاشت .

بر گرفته از کتاب : پرورش گلها و گیاهان زینتی
نوشته : مهندس منوچهر کارگر

http://pnu-club.com/imported/2009/05/34.jpg

http://pnu-club.com/imported/2009/05/35.jpg

[Borna66]

فيكوس
انجير زينتي يا فيكوس Ficus جنسي از گياهان تيره آرتوكارپه ها Artocarpees ميباشد كه بين اقسام آن فيكوس هائي را كه برگهاي دائمي دارد براي تزئين عمارات و سالونها ميكارند .

گونه هاي متنوع فيكوس مخصوص جنگلهاي گرمسيري و پر باران هند است .

از اين درخت انواع زير كاشته ميشود :

فیکوس الاستیکا

1 ـ فيكوس الاستيكا (Ficus elastica ):

اين گونه معروف تر ين گونة اين درخت است كه معمولا در اغلب منازل در گلدان آنرا نگهداري ميكنند.

درخت زيبائي با برگهاي پهن و بزرگ بيضي شكل كه يك روي آن سبز براق و پشتش سبز مات ميباشد .

از اين درخت تا قد آن كوتاه است شاخه بيرون نمي آيد ولي وقتي قد كشيد از بالا شروع به شاخه كردن ميكند .

اين درخت را چندين سال ميتوان در گلدان نگاهداشت و بر خلاف انواع نخلها كه وقتي بلند ميشوند نميتوان انتهاي آن را بريده و كوتاه كرد ، براي كوتاه نگاهداشتن مي شود انتهاي ساقه اصلي را بريد .

2 ـ فيكوس نومان ( انجير نومان )F. Neumanni :

3 ـ فيكوس نجيب (انجير نجيب ) F. nobilis :

4 ـ فيكوس با برگهاي برنگ زنگ آهن F. rubiginosa :

5 - فيكوس بنژامينا ( انجير بنيامين) F.Benjamina :

فيكوس در طبيعت درخت بزرگي به ارتفاع 30 متر با شاخ و برگ زياد مي باشد .

با زخمي كردن تنه درخت شيره سفيد رنگي از آن خارج مي شود كه با آن كائوچو مي سازند .

توليد كنندگان درختان و درختچه هاي زينتي فيكوس را به صورت درختچه در گلدان عمل مي آورند .



طرز نگهداري فيكوس در آپارتمان :
فيكوس در حرارت بالاي 15 درجه بهتر رشد مي كند ولي چون در زمستان كمي استراحت ميكند حرارت 11 درجه سانتيگراد براي آن كافي است.
روشنائي غير مستقيم براي آن مناسب است هرچند محل كم نور را هم تحمل مي كند .
خاك فيكوس از يك قسمت خاك باغچه ، يك قسمت خاكبرگ پوسيده ، يك قسمت كود دامي پوسيده و يك قسمت ماسه تشكيل ميشود .
فيكوس به علت ترش شدن خاك گلدان از بين ميرود ، باين جهت براي فيكوس بايد گلدان بزرگي كه خاكش كاملا پوسيده باشد در نظر گرفت ( چون خاك نپوسيده ترشي ايجاد مي كند ) اگر موقعي كه گياه به فعاليت مي افتد بشرطي كه هوا اجازه دهد در اواخر فروردين گلدان فيكوس را از آپارتمان به هواي آزاد برده و در محل سايه قرار ميدهند .
دراين صورت درختچه مقاومتر شده و برگهاي خود رااز دست نميدهد .
در اواسط پائيز مجددأ گلدان را به آپارتمان مي آورند خاك گلدان بايد هميشه مرطوب باشد ولي در زمستان نبايد بگلدان آب زياد داد و بخصوص آب سرد نبايد به گلدان داده شود .
وآب بايد لا اقل 15 درجه حرارت داشته باشد .
اگر در زمستان هوا سرد شود يا آب سرد به گلدان بدهند معمولا برگهاي پائيني گياه بتدريج لكه دار مي شود و از بوته جدا مي گردد .
بهتر است از آبی که چند ساعت در محیط بوده و همدمای محیط است برای آبیاری استفاده شود هرگز با آب سرد آبیاری نکنید .

در صورتيكه آب گلدان زياد شود برگها زرد شده ميريزند .

بايد بين دو آبياري خاك گلدان خشك بشود .

همچنين در اثر نارسائي تغذيه اي نيز برگهاي پائيني گياه ميريزد.

خشكي خاك گلدان هم باعث ريختن برگهاي زيرين درختچه مي شود .

فيكوس را ميتوان بصورت تك ساقه اي عمل آورد يا اينكه در ارديبهشت سر گياه را مي برند تا چند شاخه شود .

فيكوس همه ساله به تعويض گلدان احتياج ندارد ولي اگر برگهاي جوان كوچك شوند بايد گلدان را تعويض كرد و همچنين تغذيه گياه را تأمين نمود .

هرچند وقت يكبار خاك گلدان را با دقت خراش مي دهند تا آب در خاك بخوبي نفوذ كند گلدان را هر 3 ـ 4 سال يكمرتبه تعويض ميكنند .

اگر بخواهند برگها هميشه براق باشند ماهي يكمرتبه با ليف شاين (Leaf shine ) بايد برگها را شستشو داد و اينكار بوسيله اسپري مخصوص براق كردن برگها انجام مي شود .

براي تقويت فيكوس ماهي يكمرتبه بايد از كود تجارتي بصورت مايع استفاده كرد .

روش ازدياد فيكوس :

معمولا ازدياد فيكوس بوسيله قلمه سبزي است كه از نوك شاخه با يك يا دو برگ كه داراي يك يا دو جوانه باشد مي گيرند و باين ترتيب بوته خوش فرمي بدست مي آيد ولي ميتوان از ساقه خشبي و نيمه خشبي هم براي ازدياد فيكوس استفاده نمود .

موقع قلمه زدن فروردين درگلخانه گرم است بطوريكه گلدانهاي قلمه 25 درجه حرارت داشته باشد.

خاك قلمه از سه قسمت خاك برگ دو قسمت ماسه و يك قسمت تورب تشكيل مي شود .

هر قلمه را جداگانه و بتنهائي در گلدان ميزنند زيرا ريشه فيكوس حساس است اگر چند قلمه را با هم بزنند ريشه ها صدمه مي بينند براي اينكه شدت آفتاب به قلمه ها صدمه نزند ، روي شيشه گلخانه را با دوغاب آهك اندود مي كنند .

تکثیر این گیاه در آپارتمان مشکل است برای تکثیر از قلمه هایی که حداقل یک برگ همراه دارد استفاده شود

البته اين طرز ازدياد و مراقبت هاي بعد براي توليد كنندگان گياهان زينتي است ولي در منزل ميتوان بوسيله شاخه خواباندن هوائي فيكوس را زياد كرد . باين ترتيب كه با چاقو معادل دو سوم قطر ساقه شكافي در تنه ايجاد ميكنند و با خزه دور تنه را مي بندند و خزه را مرطوب مي كنند و روي خزه را با پلاستيك محكم مي بندند و باين ترتيب بعد از 3 ـ 4 هفته ريشه هائي در محل زخم ايجاد ميشود كه بايد از زير اين ريشه ها قسمت بالا را جدا كرده عليحده در گلدان بكارند .
فیکوس بنژامینا ( بنجامن)

نکته :چون فيكوس بنژامین ( بنجامين )نسبت به تغییر عوامل محیطی حساس است و با کمترین تغییری برگها ریزش می کند از چرخاندن و جابجایی گلدان بپرهیزید .

نکته مهم : برای اشخاصی که در نگهداری گیاهان آپارتمانی تازه کار هستند نگهداری فيكوس بنژامينا (بنجامین) توصیه نمی شود زیرا گیاه خیلی حساسی است و نگهداری این گیاه برای افراد کمی با تجربه توصیه می شود .

بر گرفته از کتاب : پرورش گلها و گیاهان زینتی

[Borna66]

كاكتوس ها
مقدمه :

در بين گياهان بيشماري كه در روي زمين ميرويند ، گروهي به علت كم نياز بودن و داشتن شكل ويژه و روش زندگي مخصوص بخود ، سادگي نگهداري و پرورش و در عين حال داشتن زيبائي خاص و گلهاي بسيار دلفريب، لطيف و زيبا ، داراي امتيازات بسيار ارزنده اي ميباشند .

اين گياهان با ذخيره كردن آب و مواد غذائي بيشتر در بافتهاي خود قابليت بردباري و سازگاري زياد داشته و مخصوصأ در برابر خشكي و كم آبي بسيار مقاوم هستند .

اكثر اين گياهان را كاكتوس ها و يا ديگر گياهان گوشتي تشكيل ميدهند.

اين گياهان در سرتاسركره زمين از بيابانهاي خشك آمريكا و آفريقا تا انتهاي قاره آسيا به چشم ميخورند و عجيب اينكه شكل جالب و گلهاي لطيف و فوق العاده زيبا و رنگين اين گياهان بيش از حد دل انگيز و سحرآميز است و نظر هر بيننده را بخودجلب مي كند .

رويشگاه هاي طبيعي اكثر اين گياهان در نقاطي از بيابان هاي خشك كره زمين قرار دارد كه ميزان بارندگي در آنها بسيار كم است و ساليان سال حتي قطره باراني در آن نميبارد ولي وجود اين گياهان گوشتي و برخي كاكتوس ها مي توانند چنين شرايط سخت زيستي را با بردباري شگفت انگيز تحمل نمايند و زنده و زيبا بمانند .

نگهداري و پرورش ، مراقبت و تكثير اين گياهان نيز بسيار آسان است واين خود باز هم امتياز بزرگي براي آنها بشمار ميرود .

در قرن بيستم توجه مردم جهان به كسب اطلاعات هرچه بيشتر دربارة اين گياهان بطور قابل ملاحظه اي بالاتر رفته است .

بطوريكه با تشديد پديده آپارتمان نشيني در جهان و كمبود فضاي كشت و كار گياهان براي شهرنشينان ، پرورش و نگهداري گياهان كم نياز جالب و زيبا اهميت خاصي پيدا كرده است .

تأسيس حرارت مركزي ( شوفاژ ) در منازل و آپارتمان ها نيز محيط بسيار مساعدي در منازل و آپارتمان ها براي نگهداري و پرورش اين قبيل گياهان بوجود آورده است .

تجربه نشان داده است كه اكثر گياه گوشتي و كاكتوس ها را ميتوان در شرايط منزل و آپارتمان بخوبي نگاهداشته و وادار به گل دادن نمود .

در كشور ما ايران تا 30 ـ 40 سال اخير گياهان اين گروه چندان مورد توجه نبود ولي اخيرأ همگام با مردم جهان ، دوستداران و خواستاران بسياري براي اين گياهان در كشور ما بوجود آمده و بر تعداد جمع آوري كنندگان و پرورش دهندگان اين گياهان افزوده شده است .

گياهان گوشتي و كاكتوس ها همه يك جور نيستند و هريك به جنس يا تيره اي از گياهان تعلق داشته و داراي ويژگي خاصي است كه دانستن آنها كار نگهداري و تكثير گياه را آسانتر مينمايد.

علاوه بر شكل ظاهري شيوه رويش ، زمان گل دادن ، ميزان توليد گل و غيره در آنها با شرايط محيط زيست به شدت بستگي دارد .

دانشمندان گياه شناس هريك از گونه هاي اين گياهان را با نام علمي و ويژگيهاي گياهي مي شناسند .

ولي اشخاص با ذوق كه به جمع آوري اين گياهان مي پردازند ، آنها را غالبأ با مقايسه شكل ظاهري و از روي شباهتي كه بهم دارند ، تميز ميدهند .

در برخي از اين گياهان شكل ظاهري نيز در سنين جواني و پيري متفاوت است و اين پديده مشكل بزرگي از نظر شناخت و تشخيص آنها بوجود مي آورد .

تكثير غالب اين گياهان به وسيله كاشتن بذر است ولي ميتوان گونه هائي از آنها را به وسيله قلمه زدن و پيوند نيز زياد كرد .

شكل ، اندازه و زمان گل دهي و شيوه ازدياد كاكتوسها و گياهان گوشتي در گلدان و در باغها با آنچه كه در طبيعت و رويشگاه هاي طبيعي صورت ميگيرد ، بسيار متفاوت است .

البته در رويشگاه هاي طبيعي ابعاد اين گياهان بزرگتر است و حتي آنها گاهي گياهان غول آسائي را مانند درختان جنگلي تشكيل ميدهند .

مردم عادي همه گياهان گوشتي راظاهرأ جزء كاكتوسها بشمار ميآورند.

ولي بايد دانست كه همه كاكتوسها گياهان گوشتي هستند ، در صورتيكه همه گياهان گوشتي جزء تيره كاكتوسها نيستند و برخي از آنها جزء تيره هاي ديگر گياهي مانند :

تيره سوسن ها ، آناناسها ، آماريليسها ( نرگس ها ) و غيره ميباشند .

بهرحال از ويژگيهاي همه اين گياهان اين است كه آنها روشنائي پسند هستند و شدت و مدت تابش نور خورشيد در شيوه رويش و گلدهي آنها بسيار مؤثر است .

برخي از آنها نيز از آفتاب شديد لطمه بسيار ميبينند و سايه روشن را ترجيح مي دهند .

آبياري فراوان و مداوم باعث رشد سريع و افزايش بافتهاي گياهي آنها شده و مانع گل دادن به موقع و منظم آنها ميگردد .



مراقبت هاي لازم :



اكثر گياهان گوشتي و كاكتوس ها پس از گذراندن استراحت زمستاني در فروردينماه فعاليت و رشد خودرا آغاز ميكنند .

بويژه اين شروع رويش از نيمه دوم فروردين ماه به بعد شديدتر ميشود.

بنابراين شايسته است كه اين مرحله از زندگي كاكتوسها و گياهان گوشتي مورد توجه قرار گيرد .

در اين ماه كه فصل زمستان را پشت سر گذاشته گياه در گلدان بوده خاك آن مرتبأ شسته شده ، گلدان از ريشه گياه پُر شده و عرصه زندگي براي دوره جديد رويش گياه تنگ تر شده است .

بنابراين بايد آنرا از گلدان زمستانه بيرون آورد و به تناسب بزرگي بوته آن ، گلدان جديدي را براي آن در نظر گرفته و گلدان را عوض كرد .

با تعويض گلدان ، ريشه در مجاورت خود خاك جديد و غني و حاصلخيز پيدا كرده و به راحتي رشد خود را آغاز مي نمايد و حاصل رشد آن گسترش قسمت هاي گياه مي باشد .

براي كاشت اين گياهان گلدانهاي سفالي معمولي با ابعاد متفاوت بهترين گلدانها هستند زيرا از جدار متخلخل آنها اولا رطوبت اضافي گلدان به بيرون نشت كرده سلامت ريشه گياه را تأمين مي كند و ثانيأ هوا ميتواند وارد فاصله خاكدانه هاي گلدان شده و در اطراف ريشه تهويه كافي صورت گيرد .

در برخي از كشورهاي اروپايي و صنعتي كه گلدانهاي سفالي كم است كاكتوسها و گياهان گوشتي را معمولا در ظروف و گلدانهاي پلاستيكي ميكارند ولي بايد گفت كه در اين صورت رشد گياه كاهش يافته و گياه ضعيف و ناتوان مي گردد و مدتهاي مديدي كوچك و بدون گسترش باقي ميماند .

از نظر خاك كاكتوسها به خاكهاي آلي و كودهاي حيواني زياد نياز چنداني ندارند و در روي خاكهاي معدني نيز بخوبي مي رويند و گل ميدهند .

بنابراين براي انتخاب خاك گلدان آنها مخلوطهاي زيرين را پيشنهاد ميكنيم كه بر حسب در دسترس بودن ميتوان از آنها استفاده نمود .

1 ـ خاك باغچه يك قسمت ، ماسه رودخانه يك قسمت ، خاكروبه (پوسيده زباله يا كمپوست ) يك قسمت .

2 ـ گاهي شركتهاي توليد گل و گياه ، خاكهاي مورد نياز گلدانهاي كاكتوسها و گياهان گوشتي را از پيش آماده و در كيسه هايي به خريداران عرضه ميكنند .



تركيب اين خاكها معمولا عبارتست از :



خاك رس يك قسمت ، ماسه رودخانه يك قسمت ، خاك آوار يك قسمت .

ودر صورتيكه خاك رس در دسترس نباشد مقداري خاكستر چوب به آن اضافه مي كنند .

ياد آوري مي كنيم كه خاك رس و خاكستر چوب هريك داراي مقادير كافي از مواد معدني غذايي گياهان مانند :

سيليس ، پتاسيم ، سديم ، آهك ، فسفاتها وغيره در بر دارند كه جذب اين مواد توسط گياهان در استقامت آنها و همچنين در خوش رنگ شدن گل و ازدياد گلها و غيره اثرات رضايت بخشي دارند .

3 ـ خاك زباله ( كمپوست ) پوسيده يك قسمت ، مقداري پيت (خاك مخصوص گلكاري كه تا مدتي رطوبت متعادل را در خود نگهميدارد ) و يك قسمت ماسه رودخانه .

مقدار خاك رس بايد فوق العاده كم باشد چون عده اي از گياهان گروه كاكتوسها وگياهان گوشتي از جمع شدن رطوبت در خاكهاي رسي آسيب ميبينند.

بهرحال تعويض گلدان سبب مي شود كه كاكتوسها و گياهان گوشتي بزودي گسترش يافته و بزودي گلدار شوند و گلهاي زيبا و درخشان و فراوان توليد نمايند .

[Borna66]

پرورش : سانس ويريا(زبان مادر زن)
زبان مادر زن

Sansevieria

گياهان اين جنس گياهاني دائمي و هميشه سبز و ريزوم ( ساقه زير زميني ) داري از خانواده Liliaceae بوده و تقريبأ داراي شصت گونه ميباشند كه چند گونه از آنها داراي برگهاي زيبا بوده و مناسب كاشت در خانه و آپارتمان مي باشند .

1 ـ Sanseveria trifaciata : اين گياه بومي افريقا بوده و داراي برگهاي بسيار كشيده ، كلفت ، شمشير مانند مي باشد و نظر به شباهت آن به مار آنرا گياه مار Snak plant نيز مي نامند ويكي از مناسبترين گياهان براي آپارتمان هاي شوفاژ دار مي باشد .

برگهاي اين گياه كه مستقيمأ از روي ريزومها خارج ميشود سبز زيتوني و با نوارهاي عرضي سبز پررنگ مي باشد و طول آن گاهي تا 120 سانتيمتر ميرسد و گلهاي خوشه اي كوچك سفيد رنگ آن بر روي ساقه هاي باريك و بلند ظاهر مي شود .

اين گياه به بي آبي بسيار مقاوم است در زمستان حرارت ده درجه و حتي هفت درجه را بخوبي تحمل مي كند . رشد آن نسبتأ كند مي باشد و در هر سال تعداد كمي برگ ميدهند و اين گياه به مخلوطي از خاك برگ و ماسه احتياج دارد و بهتر است كه هر دو سال يكبار گلدان آن عوض شود .

به آبياري كم و منظم و نور كافي در تابستان و آبياري فاصله دار در زمستان نياز دارد در تابستان برگها بايد با آب ولرم و اسفنج شستشو شود ، اين گياه را ميتوان در مكانهاي نسبتأ سايه دار نگاهداري نمود .

بايد به گياه از فروردين تا شهريور كود شيميائي رقيق داد .

Sansevieria trifaciata Var. Laurentii علاوه بر نوارهاي عرضي كناره برگهاي آن طلائي كم رنگ است كه بسيار زيبا ميباشد.

گونه S . hahnii كه بومي استواي شرقي افريقائي مي باشد كوتاه بوده و طول آن به 20 سانتيمتر ميرسد برگها تقريبأ سه گوش بيضي شكل و تقريبأ 12 سانتيمتر طول و حدود 7 سانتيمتر عرض دارند رنگ برگها مانند گونه قبلي است



طريقه ازدياد :

از ماه ارديبهشت تا شهريور ميتوان با تقسيم ريشه ها و يا قلمه آنها را زياد كرد .

برگها را بقطعات 10 ـ 12 سانتيمتر بريده و در مخلوطي از خاك برگ و ماسه فرو كنيد پس از دو ماه قلمه ها شروع به ريشه دادن مي كنند .

بايد توجه داشت كه واريته Laurentii را نمي توان با قلمه زياد نمود، زيرا قلمه هاي اين گياه بحال اول بازگشته و فقط گونه اصلي را بوجود ميآورند بنا براين بايد فقط آنرا با تقسيم ريزوم زياد نمود .

اين گياه تقريبأ بدون آفت بوده و فقط به يك نوع بيماري فيزيولوژيك كه نشانه هاي آن لكه هاي قهوه اي رنگي است كه بر روي برگهاي مبتلا آشكار ميشود . و گاهي اين لكه ها در امتداد حاشيه برگها به پائين نيز سرايت مي كند .

-----------------------------------------------------------------------------------------------

(1 ) نام معمولي اين گياه را بزبان فرانسه

La langue de belle mere Mother- in-laws tongue مينامند كه ترجمه آن زبان مادر زن و يا مادر شوهر هردو مي باشد اما از آنجائيكه راكت گياه Opuntia با تيغ هاي فراوانش در زبان فارسي به زبان مادر شوهر موسوم گشته است بنابراين نويسندهه زبان مادر زن ترجمه كرده است .

[Borna66]

آپوروكاكتوس
كاكتوس آپوروكاكتوس Aporocactus ، جنسي از خانواده كاكتوس ها Cactacées ميباشد كه بلندي آن در انواع مختلف به 60 تا 90 سانتيمتر مي رسد .

اين گياه داراي ساقه هاي لوله اي و آويزان مانند دم اسب ميباشد كه از غده هاي كوچك كنار هم تشكيل شده و بر روي آن پوشيده از خار است .

گلهاي آن در انواع مختلف به رنگهاي قرمز درخشان ، قرمز متمايل به نارنجي ، صورتي و گلي ميباشد .

ساقه ها سبز متمايل به قهوه اي هستند .

cactus

Aporocactus flagelliformis

انواع مختلف :

1 ـ آپورو كاكتوس كونزاتي Aporocactus conzatti: اين گونه قدي متوسط دارد با ساقه هاي سبز برنزي متمايل به قهوه اي با گلهاي قرمز .

2 ـ آپورو كاكتوس فلاژليفورميس Aporocactus flagelliformis : اصل اين گونه بسيار زيبا و كمياب از مكزيك و كشور پرو ميباشد .( تصوير بالا)

cactus

Aporocactus conzatti

ساقه هاي بلند سيلندري ( لوله اي شبيه به دم اسب ) آن گاهي به بلندي90 تا 100 سانتيمتر مي رسد .

گلهاي آن قرمز متمايل به صورتي و پرچم هاي زرد رنگ ميباشد .

واريته هاي متعددي از آن وجود دارد با گلهاي درشت به رنگهاي صورتي و صورتي متمايل به نارنجي .

cactus



3 ـ آپوروكاكتوس مارتيانوس Aporocactus martianus: با ساقه هاي سيلندري و خارهاي زرد بلند و گلهاي صورتي و قرمز درخشان .

4 ـ آپوروكاكتوس ماليسوني Aporocactus mallisonii: اين گونه هيبريد ميباشد.


تكثير :

زياد كردن اين گياه به روش قلمه زدن ساقه انجام ميگيرد .

باين منظور در بهار قطعاتي از ساقه را به بلندي 7 سانتيمتر با تيغ و يا چاقوي تيز بريده و چند روز كناري ميگذارند تا كمي آب آن گرفته شود آنگاه اين قطعات را تا دوسانتيمتر درخاك كمپوست مرطوب فرو ميكنند ودرگلخانه و يا زير شيشه تحت 22 درجه سانتيگراد قرار ميدهند .

بعد از حدود سه هفته اين قلمه ها ريشه ميدهند .

http://pnu-club.com/imported/2009/05/36.jpg

[Borna66]

كاكتوس اپي فيـــلوم
كاكتوس اپي فيلوم ، Cactus Epiphillum جنسي از خانواده كاكتوسها Cactaéesميباشد كه بلندي آن در انواع مختلف به 40 تا 90 سانتيمتر ميرسد .

گياهي است كه معمولادر بين علاقمندان بصورت قلمه مبادله ميشود .

از اواسط بهار تا اواسط پائيز گلدان آنرا بايد بيرون از اطاق و در محل سايه قرار داده به ميزان كافي به آن آب داد .

در اين مدت تغذيه اپي فيلوم Epiphillumهمچون ساير گياهان اهميت دارد .

با خنك شدن هوا بايد گلدان را به داخل آورده و در مكانيكه خيلي گرم نباشد قرار داد .

تا سرد شدن هوا آب دادن به گياه بايد ادامه پيدا كند، ليكن رفته رفته از ميزان آن بايد كاست .

از اواخر پائيز تا نيمه اسفند ماه كه جوانه ها تشكيل ميشوند ضرورت دارد آنرا خشك و خنك نگهدارند بطوريكه بعضي از ساقه ها كمي چروكيده شوند .

با تغيير فصل رفته رفته بر ميزان آب افزوده و گهگاه برگها را نيز خيس نمايند .

كاشت اين گياه بسيارآسان است .

مناسبترين خاك براي آن مخلوطي از دو قسمت خاك برگ و يك قسمت خاك باغچه است .


Epiphillum crenatum

انواع مختلف اپي فيلوم Epiphillum:

1 ـ اپي فيلوم آكرماني Epiphillum ackermanii: گونه اي كه بسيار زياد ديده ميشود .

اين گياه بسيار زيبا و جذاب با برگهاي بلند و گلهاي قرمز متمايل به نارنجي زنده و درخشان قيفي شكل ميباشد .

cactus

2 ـ اپي فيلوم سرناتوم Epiphillum crenatum: اين گونه به بلندي 90 سانتيمتر ميرسد. برگهاي آن سبز خاكستري و گلهاي آن سفيد كِرِم مي باشند .



تكثير :

ازدياد اين گياه بطريق قلمه زدن انجام ميگيرد .

باين منظور قسمتي از ساقه را به اندازة 10 تا 15 سانتيمتر با چاقوي تيز يا تيغ جدا نموده به مدت دو سه روز بكناري ميگذارند تا آب آن گرفته شود ، سپس آنرا بطور عمودي در ماسه فرو ميكنند و تحت درجه حرارت 20 تا 21 درجه سانتيگراد قرار ميدهند .

تقريبأ پس از سه هفته گياهان جديدي خواهند داشت كه ميتوان آنها را به گلدانهاي با خاك غني منتقل كرد.

براي اينكه قلمه جابجا نشود بهتر است قطعه چوبي كنار آن در خاك فرو كرده و قلمه را با نخ به آن ببندند .


http://pnu-club.com/imported/2009/05/37.jpg

[Borna66]

كاج مطبق
كاج مطبق Araucaria جنسي از خانواده پيناسه Pinaceae ميباشد كه بلندي آن در انواع مختلف به 80 تا 170 سانتيمتر مي رسد .

از اين گياه سه تا چهار قسم آنرا در گلخانه سرد در گلدان يا زمين نارنجستان ميتوان كاشت .

اين نوع كاج به خاطر شكل زينتي زيبايش بسيار مورد پسند دوستداران گل و گياه ميباشد .

اگر مورد بي توجهي قرار گيرد ممكن است نگهداري آن با اشكال مواجه شده برگها زرد و بي حالت شوند .

اصولا در هر شرايطي همراه با رشد كلي گياه ، شاخه هاي پائين ريخته و تنه اصلي لخت ميگردد .

براي رفع اين ايراد تنها مي توان دو يا چند گياه كوچكتر را اطراف آن طوري قرار داد تا ساقه بدون برگ كاج را بپوشاند .

اين گياه در فصل رشد گرماي 18 درجه سانتيگراد را دوست دارد ، اما درزمستان درجه حرارت همينقدر كه بالاي صفر باشد براي آن قابل تحمل است.

نور به طراوت آن بسيار كمك مي كند ليكن بهتر است از تابش مستقيم آفتاب حفاظت شود .

قرار دادن گلدان از انتها در آب هرچند گاه يكبار مفيد خواهد بود .

چنانچه خاك گلدان حالت اسيدي داشته باشد براي گياه مناسب تر است.

بنابراين بايد توجه كرد كه آب بدون مواد آهكي( قليائي) به آن داده شود .



انواع مختلف آن عبارتند از :

1 ـ كاج مطبق كوكي ئي A. cookii : اصل آن از استراليا است و شاخه هاي آن طبقه طبقه هستند و در گلدان كاشته ميشود .

2 ـ كاج مطبق هتروفيلا A. heterophylla: با برگهاي سبز روشن كه درموطن اصلي خود و در هواي آزاد به 50 متر مي رسد ولي در گلدان به 170 سانتيمتر تجاوز نمي كند و شاخه هاي آن طبقه طبقه هستند .

3 ـ كاج بلند اكسلسا A. excelsa : كه زادگاه آن جزاير نورفولك Aorfolk ميباشد .

اين كاج كه در جزاير نامبرده بيش از 50 متر قد ميكشد سبز و داراي زيبائي خاصي است .

4 ـ كاج مطبق اكس گلوكا A. ex glauca :

5 ـ كاج مطبق كونينگهام A. cunninghami : است كه بلندي آن به 30 متر مي رسد . برگهايش پهن و تيغ دار هستند .

اين اقسام را تا جوان و كوتاه هستند ميتوان درگلدان كاشته براي زينت سرسراي عمارات و سالونها از آن استفاده كرد ولي همينكه بزرگ شدند يا بايد در نارنجستان كاشت و يا در صندوقهاي بزرگ گذاشته زمستان آنها را در نارنجستانحفظ كرد .

تكثير :

اين گياه به دوطريق كاشتن بذر و قلمه زدن زياد ميشود .

الف ـ بوسيله بذر : بذر اين گياه را در بستري كه داراي 12 تا 16 درجه سانتيگراد حرارت باشد كاشته و پس از سبز شدن گياه آنها را به گلدان يا محل اصلي منتقل ميكنند .

ب ـ قلمه زدن : قلمه را از شاخه هاي جوان تهيه كرده و در گلخانه تحت حرارت 19 تا 20 درجه سانتيگراد ميكارند .

خاك مساعد براي نمو آن خاك خلنگ يا خاك برگ پوسيده سالم است .

[Borna66]

ختر ( Canna hortensis )
اختر
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
این گیاه از خانوادۀ Cannaceae است . گلهای بسیار زیبایی دارد و گیاهی دائمی است . گلهای این گیاه در تابستان پدیدار می شود و در رنگهای زرد و سرخ و نارنجی و بنفش و غیره وجود دارد . این گیاه ریزومهایی قوی دارد که روی آنها جوانه هایی رشد و نمو می کند و برای تکثیر این گیاه هم باید همین جوانه ها را با مقداری از ریزوم قطع کرده و در فصل بهار بکارید . در تهران به راحتی می توانید آن را در بیرون از منزل کشت کنید . اما باید در زمستان ریزومها را از سرمای شدید محافظت کنید .


رعنا زیبا
http://i4.tinypic.com/105yyiu.jpg (http://forum.p30world.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fi4.tinypic.com%2F1 05yyiu.jpg)
رعنا زیبا از گیاهان بسیار زیباست و در ردیف گلهای فصلی قرار می گیرد . بذر این گیاه را باید در فروردین ماه در خزانه کشت کنید و پس از سبز شدن و چهار تا شش برگه شدن آنرا در محل اصلی نشا کنید . این گیاه به آبیاری متوسط نیاز دارد و باید مواظب باشید که اطراف ریشه بیش از حد رطوبت نداشته باشد چون این گیاه زمینهای خشک را بیشتر می پسندد . از طریق بذر و تقسیم ریشه در بهار و یا پاییز تکثیر می شود .


پی لئا ( pilea cadieria )
پی لئا
http://pnu-club.com/imported/2009/05/38.jpg
این گیاه از تیرۀ اورتیکاسه است و برگهای بسیار زیبایی دارد .

روش نگهداری و ازدیاد آن بسیار آسان است . برای نگهداری آن باید گلدان آن را در محلی سایه آفتاب قرار دهید وخاک آن باید همیشه مرطوب باشد .

این گیاه را می توانید به آسانی از طریق قلمه زدن تکثیر کنید .









سرخس معمولی ( Pteris )

این گیاه از خانوادۀ Polypodiaceae است . سرخسها اصولاً به رطوبت زیاد و آبیاری زیاد و متوسط نیاز دارند و حرارت و نور کم را می پسندند .

جهت نگهداری در آپارتمان بسیار مناسب هستند شما می توانید رطوبت مورد نیاز این گیاه را با مه پاشی تأمین کنید . این گیاه مکانهای خنک را بسیار می پسندد .

از فروردین تا شهریور ماه با کود دهی ( یک گرم در لیتر هر دو هفته یک بار ) خاک آن هم باید مخلوطی از خاک باغچه و ماسه و تورب برای نگهداری رطوبت ، باشد

[Borna66]

کاشت و تکثیر گیاهان زینتی
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg


دو نوع تکثیر در گیاهان دیده می‌شود. تکثیر جنسی و تکثیر غیر جنسی. تکثیر مستقیم یا جنسی بیشتر به عنوان تکثیر بذری شناخته شده است. اساس کار در این روش استفاده از بذر گیاه است. بذر یا Seed از ترکیب دانه‌های گرده گل‌های نر و خامه گل‌های ماده بوجود می‌آیند که به دو شکل هموزیگوت و هتروزیگوت وجود دارند. تکثیر غیر جنسی بر این مبناست که هر یک از سلول‌های هر کدام از گیاهان توانایی ساخت یک گیاه کامل همانند پایه مادری خود را دارند. و کلا هر روشی که بوسیله آن هر یک از اندام‌های گیاهی به یک گیاه کامل تبدیل شود تکثیر غیر جنسی محسوب می‌شود.

تکثیر جنسی
در این روش بعد از لقاح گامت نر و ماده ، چنانچه گرده و مادگی از یک جنس باشند بذر حاصل را بذر همگن یا اصطلاحا Homozygot می‌نامند و چنانچه بذر بدست آمده از آمیزش دانه‌های گرده غیر از گیاه مادر باشد بذر حاصل را ناهمگن یا اصطلاحا Heterozygot ‌گویند. معمولا این روش برای گیاهانی که ناهمگنی یا Heterozygot دارند (مثل گل‌های یک ساله که نیاز به تنوع و چند رنگی بیشتری دارند) از دیدگاه تولید کننده بهتر است. هم‌چنین در جایی که این روش مقرون به صرفه است (مثلا در گیاهانی که تکثیر به روش غیر بذری مدت زمان طولانی می‌گیرد) استفاده می‌شود.

مزایای بذر کاری
▪ ارزانتر بودن نسبت به روش غیر جنسی
▪ انبار کردن بذر به مدت طولانی
▪ کنترل بیماری‌های ویروسی.
می‌توان بذر را برای مدت طولانی در انبار نگهداری کرد بدون آنکه آسیبی به وضعیت رویشی و ژنتیکی آن وارد شود. هم‌چنین از آنجا که بیماری‌های ویروسی عموماً بوسیله بذر انتقال پیدا نمی‌کنند لذا تکثیر بذری راه مطمئن برای کنترل بیماری‌های ویروسی است.

معایب کشت و کار با بذر
▪ به علت تفرقه صفات ، یکنواختی لازم وجود ندارد.
▪ دوره نونهالی طولانی‌تر است.
▪ کیفیت اولیه بذر از بین می‌رود.
برای آن دسته از گیاهان که نیاز به یکنواختی دارند روش بذر کاری برای تکثیر آن‌ها مشکل آفرین است. هم‌چنین در بعضی از گیاهانی که زمان لازم برای بلوغ و به گل رفتن گیاه طولانی است، هزینه زیادی دارد. مثلا زمان لازم برای درخت گلابی حداقل ۷ تا ۸ سال است تا یک پایه بذری به درخت میوه تبدیل شود.

روش‌های بذرکاری
بذر کاری به دو روش مستقیم و نشا کاری انجام می‌شود. روش مستقیم برای بذرهایی با اندازه متوسط عملی است که رویش آن‌ها با مشکل زیادی همراه نیست. گل آحار و جعفری به روش مستقیم بذرکاری می‌شوند. تعداد زیادی از بذرهای گیاهان زینتی نیاز به نشا کاری دارند. در روش نشا کاری ابتدا بذرها را در یک جعبه کشت یا گلدان نشا کشت می‌کنیم. بعد از اینکه اندازه گیاهان و نشاها به حد معینی رسید و معمولا این حد یک اندازه ۴ تا ۶ برگه است آنوقت گیاهان را به محل اصلی انتقال می‌دهیم.

تیمارهای قبل از کاشت
▪ خیساندن بذرها
▪ رفع سرما این اصطلاح برای آن دسته از بذرها استفاده می‌شود که برای رویش نیاز به یک دوره سرما دهی دارند یعنی اگر یک دوره سرما را طی نکنند قادر به جوانه زدن نیستند.
▪ نرم کردن پوست‌های سخت گیاهان بوسیله اسید سولفوریک: پوست‌های بسیار سخت بعضی از گیاهان تا نرم نشوند قادر به جوانه زنی نخواهند بود. بسته به نوع گیاه و نیاز ما روش تکثیر جنسی یا غیر جنسی را انتخاب می‌کنیم. اگر نیاز به گیاهان یکدست و یکنواخت داریم از تکثیر غیر جنسی استفاده می‌کنیم. اما بیشتر برای گیاهان فضای سبز از روش تکثیر بذری استفاده می‌شود.
هم‌چنین بسته به نوع بذر (ریزی و درشتی بذر) نوع کاشت فرق می‌کند. بذرهای ریز اطلسی را ابتدا با خاک خیلی سبک مخلوط نموده و سپس در سطح خاک گلدان مورد نظر پخش می‌کنیم. از آنجا که پوشش روی بذر نیز به اندازه‌ی بذر بستگی دارد، حدود نیم سانتی‌متر خاک روی بذرها ریخته و آبیاری نیز با احتیاط انجام می‌گیرد. هنگامی که بذرها رشد کرده و ۴ برگی شدند گیاه به گلدان اصلی منتقل می‌شود. بذرهای همیشه بهار درشت هستند و به فواصل معین در گلدان کاشته می‌شوند و روی آن‌ها را با خاک بیشتری (حدود ۲ - ۱.۵ سانتی‌متر) می‌پوشانیم و آب می‌دهیم.

انواع روش‌های تکثیر غیر جنسی
۱) کشت بافت
▪ کشت گیاه کامل: یک بذر ممکن است در شرایط آزمایشگاهی کشت شود و یک گیاهچه و در نهایت یک گیاه کامل تولید کند.
▪ کشت جنین: در این نوع کشت ، جنین جدا شده و پس از حذف پوسته بذر ، کشت می‌شود.
▪ کشت اندام گیاهی: در این کشت ، انواع مختلفی مثل کشت مریستم ، کشت ریشه ، کشت نوک ساقه قابل تشخیص هستند.
▪ کشت کالوس: اگر یک بافت تمایز یافته جدا شود و در شرایط آزمایشگاهی تولید یک توده سلولی تمایز نیافته به نام کالوس نماید، این پدیده را کشت کالوس می‌نامند.
▪ کشت سلول: کشت سلولهای منفرد که به کمک آنزیمها یا به روشهای مکانیکی از یک بافت گیاهی یا سوسپانسیون سلولی بدست می‌آیند.
▪ کشت پروتوپلاست: کشت پروتوپلاستهایی که در اثر هضم آنزیمی دیواره سلولی بوجود آمده‌اند، کشت پروتوپلاست نام دارد.

۲) تقسیم بوته Succres
استفاده از تقسیم بوته برای تکثیر گیاهان زینتی کاربرد زیادی دارد و تعداد زیادی از گیاهان به این روش تکثیر می‌شوند. استفاده از این روش بدلیل اینکه گیاه کامل و ریشه‌دار از پایه مادری جدا می‌شود و عینا شبیه پایه مادری شروع به رشد و نمو می‌کند، یک روش نسبتا آسان و بدون هیچ گونه خطر از نظر سازگاری با محیط است و هیچ تغییر ژنتیکی در آن اتفاق نمی‌افتد. نمونه این نوع تکثیر را می‌توان در دیفن باخیا ، سانسویریا و آنتوریوم مشاهده کرد.

۳) استفاده از اندام‌های زیرزمینی
انواع پیازها و ریزوم‌ها از این طریق تکثیر می‌شوند. گل گلایول با پیاز توپر بوسیله اندام‌های زیرزمینی تکثیر می‌شود. هم‌چنین گل سنبل با پیازهای حساس و سخت ریشه‌زا تکثیر پیدا می‌کند. ریزوم‌ها بخشی از ساقه زیرزمینی گیاه هستند که به عنوان عامل تکثیر از آن استفاده می‌شود. گل اختر بوسیله این روش تکثیر می‌شود.

۴) خوابانیدن Layering
تکثیر بوسیله خوابانیدن یاLayering یک روش نسبتا ساده و کم هزینه است. فقط باید دقت داشت که همه گیاهان با این روش قابل تکثیر نیستند. برخی از درختان و درختچه‌ها و تعدادی از پیچ‌های زینتی با این روش تکثیر می‌شوند. روش کار بدین صورت است که بخش‌هایی از ساقه که در حال رشد است را درون خاک حفر می‌کنیم و مقداری خاک بر روی آن می‌ریزیم. بخش‌هایی که در زیر خاک هستند ریشه‌دار می‌شوند و بعد از ریشه‌دار شدن آن‌ها را از پایین‌ترین محلی که برای خاک ریختن انتخاب کرده‌ایم قطع می‌کنیم و بعنوان یک گیاه جدید به محل مورد نظر انتقال می‌دهیم. این روش تکثیر در گیاهانی نظیر پیچ لونی سرا (یاس امین‌الدوله) ، یاس زرد و پیچ اناری و تعداد دیگر از گیاهان قابل استفاده است.

۵) استفاده از ساقه و برگ به عنوان قلمه
قلمه یا Cutting استفاده از بخش‌های ساقه و گاهی برگی بعضی از گیاهان زینتی می‌باشد که قابلیت ریشه‌زایی سریع دارند. اگر آخرین قسمت ساقه یا بخش رشد یافته سال قبل در قلمه استفاده شود، قلمه چوبی یا اصطلاحا Wood Cutting می‌گویند. بیشتر درختان میوه ، درختچه‌های زینتی ، گیاهان برگ‌ریز و گیاهان خزان‌دار به کمک این روش تکثیر می‌شوند. در این روش طول قلمه ۱۰ تا ۲۵ سانتی‌متر است و بسته به نوع قلمه و تعداد ، ۳ تا ۷ گره در قلمه باقی می‌ماند. این چنین قلمه‌هایی فاقد برگ هستند، چون زمان قلمه‌گیری این گونه گیاهان به دوره خواب گیاهان نزدیک می‌شود (حدودا از اواسط آبان به بعد).
قلمه‌هایی که بافت محکمی دارند، کمی خشبی شده ولی انعطاف لازم را دارند و حاصل رشد سال جاری هستند را قلمه‌های نیمه چوبی یا نیمه خشبی گویند. درختچه‌های زینتی و سوزنی برگان و تعدادی از گیاهان گلخانه‌ای نظیر آکالیفا Acalypha و گل کاغذی به این وسیله تکثیر می‌شوند. طول قلمه‌ها حدود ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر بوده و ۳ تا ۴ گره روی ساقه به جای می‌ماند. قلمه‌ها بدون برگ یا با داشتن یک یا دو برگ کشت می‌شوند.

۶) استفاده از جوانه‌ها به عنوان پیوند
عمل پیوند یا Grafting متصل کردن دو قسمت گیاهی است، بطوری که این دو قسمت بوسیله باززایی باهم کاملا جوش خورده و یک گیاه را تشکیل دهند. معمولا بر روی همه درختان میوه عمل پیوند صورت می‌گیرد. هم‌چنین گل سرخ از خانواده رزاسه عموما با روش پیوند تکثیر می‌شود. در عمل پیوند دو بخش پایه و پیوندک وجود دارد. بخش پایینی و اصلی که پایه یاStock نامیده می‌شود و بخشی را که از گیاه دیگر جدا می‌شود و روی گیاه مادری چسبانده می‌شود را اصطلاحا پیوندک Scion می‌گویند.

بنابراین پایه و پیوندک دو عامل مهم در موفقیت پیوند هستند. انتخاب پیوندک و سازگاری پیوندک مهم می‌باشد، زیرا
هر پایه با هر پیوندکی عمل پیوند موفقی نخواهد داشت. پایه بسته به نوع گیاه می‌تواند نهال یک ساله یا شاخه بسیار باریک باشد. نسترن‌ها گیاه بومی کشور ایران هستند. در پایان سال اول یا دوم وقتی ضخامت پایه نسترن به اندازه یک مداد معمولی شد مناسب پیوند است. دو نوع پیوند وجود دارد. پیوند جوانه و پیوند شاخه که هر دو آن بر روی نسترن انجام می‌شود.


منبع: شبکه رشد

[Borna66]

ياس زرد نوروزي Forsythia خيلي مشهور و در تمام باغات پراكنده است .
اولين گلهاي آن پس از پايان زمستان ظاهر شده و نويد بخش بهار ميباشد.
مشهورترين اين گلها ( F.n. intermedia ) است كه به شكل بوته قوي بوده و ارتفاع آن به 5/2 ـ 3 متر مي رسد .
از حدود 15 روز به نوروز مانده در مناطق معتدل شاخه هاي اين بوته زيبا از وسط تا انتها داراي گل شده و به شكل يك خرمن گل زرد رنگ زنده اي در مي آيد و حقأ قابل ستايش و تماشا مي باشد .
گلكاراني موفق به اصلاح و بهبود در اين نوع شده اند و انواع جديدي را پروش داده اند كه داراي گلهاي پهن و گرد و به ارتفاع متوسطي است مثلا نوع F.ovataداري رنگ زرد قناري و بسيار انبوه و پرگل مي باشد كه ارتفاع آن به 5/1 متر مي رسد و 8 تا 10 روز از ساير ياسهاي زرد زودتر به گل مينشيند و رقم بسيار جالب و نو ظهوري است .
رقم F. suspensa شبيه يكي از ارقام F.x. intermedia كه رونده ميباشد و براي پاي ديوارهاي بلند و يا روي آلاچيق از آن ميتوان استفاده كرد .
اين رقم را ميتوان روي تپه و بلنديها كاشت تا شاخه هاي آن سمت پائين سرازير شوند و بنابراين اگر در تراس از آن استفاده شود مي شود آن را از تراس به پائين آويزان كرد .
تمامي ارقام ياس زرد مناطق آفتابي يا حد اقل خيلي روشن را ترجيح ميدهند و در تمام خاكها حتي خاكهاي آهكي مي توانند رشد كنند ولي خاكهاي هوموسي براي اين گياه بهترين خاك است و در آن بهترين رشد را ميدهد .
شرايط خارج از شهر را بهتر ميپسندد ولي در شهر هم سازگاري دارد.
پس از پايان گل دهي بايد شاخه هاي پير اين بوته ها را هرس كرد تا شاخه هاي جوان جانشين آنها شده در فصل خود گلبارتر شوند ولي اين كار بايستي با ملايمت انجام شود تا آنكه يكباره تمام شاخه هاي پير را هرس كنند چه موجب افزايش شاخه هائي ميشود كه درسال بعدگل نخواهند داد وفقط مواد غذائي زمين را مصرف ميكنند .
ياس زرد درختچه توپري است كه ميتواند بجاي پوشش ديواري منازل ، پَرچين ، حفظ ديوارها و يا تزئين باغچه استفاده شود .
تكثير :
اين درختچه به وسيله قلمه ، پاجوش و خوابانيدن زدياد مي شود و بهترين فصل اين عمليات قبل از شروع فصل زمستان است و بريده شاخه هاي آن ميتواند زينت بخش اطاق نشيمن و سالن پذيرائي باشد .




پرورش : گل ياس زرد



برگرفته از كتاب : پرورش گلها و گياهان زينتي

[Borna66]

پيچ امين الدوله

LONICERA


پيچ امين الدوله ، Lonicera از گياهان خانواده كاپريفولياسه Caprifoliaceaو جزو گياهان بالارونده و متداول

قديمي بوده و در بيشتر منازل قديمي براي پوشش آلاچيق ، چَپَر ، داربست هاي چوبي از

آن استفاده ميكردند .

اين گياه به نام امين الدوله صدر اعظم ايران در دوران سلطنت قاجار از اين جهت

نامگذاري شده كه گويا اولين بار توسط امين الدوله به ايران آورده شده است در حالي كه

نام علمي آن لوني سرا ميباشد .

از انواع مشهور آن عبارتند از :

1 ـ پيچ امين الدوله پريكلي منيوم L.periclymenium: است كه عطري بسيار دلپذير دارد .

گلهاي لوله اي شكل گلدسته اي به رنگهاي سفيد ، كرم و ارغواني ملايم تمام گياه را

مي پوشاند .

شكفتگي گلهايش از اواسط خرداد تا شهريور ماه است .

2 ـ پيچ امين الدوله بلژيكا L.belgica: كه شكفتگي گلهايش زودرس ميباشد.

گلبرگها به رنگهاي گوناگون مشاهده ميشوند و بخصوص قسمت خارجي گلبرگها تيره تر

است .

3 ـ پيچ امين الدوله سرو تينا Serotina: كه شكفتگي گلهايش به كندي وآرام صورت ميگيرد.

از ارقام ديگر اين گياه نوعي دورَگِه وجود دارد كه گلهاي زرد پرتقالي و برگهاي دائمي

دارد.

گلهاي اين گونه بخصوص بدون عطر و داراي دوام طولاني است و ازتيرماه تا آذرماه

ادامه دارد.

دو رَگِه ديگري از اين درختچه وجود دارد كه داراي گلهاي زرد ارغواني بوده و فقط در

تابستان گل ميدهد .

4 ـ پيچ امين الدوله ژاپوني L.japonica: اين گونه از انواع مقاوم و نيرومند است .

از ارديبهشت ماه تاهنگام يخبندان غرق درگلهاي سفيد ميباشد .

در اواخر دوران گلدهي گلبرگهايش به رنگ زرد و يا كِرِم در ميآيند و تا كنون دو رقم ژاپني آن مشاهده شده است .

5 ـ پيچ امين الدوله چيني L.chinensis: داراي گلهاي صورتي و برگهاي ارغواني است و تضاد بين

اين دو رنگ حالت عجيبي بوجود مي آورند .

6 ـ پيچ امين الدوله رتيكولاتا L.Reticulata: از انواع پاكوتاه بوده در سينه مال و خاكهاي شيب دار

براي جلوگيري از ريزش خاك و سبز كردن خاك مورد استفاده قرار ميگيرد .

تمام انواع اين درختچه پيچنده هستند و شاخه ها بدور پايه انتخاب شده ميپيچند .

پايه ها اگر به شكل طاق كوچك يا داربست هاي چوبي كوتاه و بلند انتخاب شوند به تزئين

باغچه كمك ميكنند .

اين درختچه نياز مبرم به آفتاب و محلهاي آفتابرو دارد .

خاك غني و آب فراوان ازاحتياجات اوليه رويش اين گياه ميباشد.

احتياج به هرس مفصل ندارد ولي بايد هر چند وقت يكبار هرس كوچكي روي شاخه هاي

آن انجام پذيرد تا زماني كه محل خود را پوشيده و سر سبز نگاه دارد .
__________________

[Borna66]

http://pnu-club.com/imported/2009/05/39.jpg
ياس فرنگي

STEPHANOTIS

Madagascar Jasmin

ياس فرنگي گياهي است بالارونده و زيبا مناسب براي داخل ساختمان .
از آنجا كه رشد زيادي ميكند بهتر است توسط يك شبكه سيمي شاخه هاي آنرا در فضاي محدودي مهار نمايند در غير اينصورت لازم ميشود پس از مدتي يا شاخه ها را به ميزان قابل توجهي هرس كنند و يا گياه را به گلدان بزرگتري منتقل نمايند .
سراسر تابستان گلهاي سفيد رنگي ميدهد كه عطر مطبوع آنها فضاي خانه را پر ميسازد .
بهترين تركيب خاك براي ياس فرنگي مخلوطي است به نسبتهاي مساوي از خاك رس ، ماسه ، خاك برگ و كود حيواني پوسيده .
گلدان ياس فرنگي را بايد در محلي كه نور كافي داشته باشد مشروط بر اينكه مقابل تابش مستقيم اشعه خورشيد نباشد قرار داد .
اين گياه به آپ فراوان نياز دارد .
بنابراين بايستي مرتبأ به آن آب داد و گهگاه نيز مقداري كود مايع بآن اضافه نمود .
در زمستان بايد گياه را در محل خنكي كه حرارت آن كمتر از 12 درجه سانتيگراد نباشد قرار داده از ميزان آب بكاهند .
حرارت بالا در زمستان شرايطي فراهم ميكند كه گياه مورد حمله آفاتي مانند شته و شپشك قرار بگيرد .
تكثير :
تكثير ياس فرنگي به روش قلمه زدن ساقه هاي چوبي سال قبل (دوساله) در خاكي كه حدود 25 تا 30 درجه سانتيگراد گرما داشته باشد انجام ميگيرد .
حتي در چنين شرايطي نيز حدود شش هفته طول خواهد كشيد تا قلمه ها ريشه كنند .
نام علمي گونه اي كه در تصوير مشاهده ميشود S. floribunda ميباشد .

[Borna66]

ياس خوشه

Syringa
گل ياس خوشه Syringa L.درختچه هائي هستند از گياهان تيره زيتونها كه عموم به آن آشنا ميباشند ، ولي بيشتر اشخاص توجهي به جذابي و زيبائي گلهاي خوشه اي و بزرگ آن كه بسته به گونه هاي مختلف به رنگهاي بنفش ، گل كاسني ، سفيد ، ارغواني و غيره است ندارند .
گونه هاي زيادي از ياس خوشه اي هست كه بسيار قابل توجه است ولي عده اي از آنها امروز فقط در باغهاي گياه شناسي جزو مجموعه گلهاي اين تيره وجود دارد مانند :

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
ياس خوشه اي كرك دار S. pubescens و ياس خوشه اي نعمت S. albata كه اين آخري خيلي زود گل ميكند .
برعكس گونه هائي مانند ياس خوشه اي هيماليا S. Emodi كه مانند ياس خوشه اي معمولي S. communi دير يعني در خرداد و تير گل ميدهد وشبيه به ياس خوشه اي هنگري S. Josikaea است كه اينهم دير گل ميدهد.
ولي ياس خوشه اي بنام هيمالياي صورتي S.E. rosea گونه قابل توجهي است كه بوته اي قوي و خوشه هاي گلش بلند و به رنگ قفائي كم رنگ پس از ياس خوشه اي معمولي و قبل از ياس هيماليا گل ميدهد .
گونه اي از ياس خوشه اي وجود دارد كه اصل آن از ايران است بنام ياس خوشه اي ايراني S. persica كه از گونه هاي قديمي ميباشد .
شاخه هاي آن خيلي باريك و بلند ، برگهايش نوك تيز و خوشة گلهايش كه خيلي خوشبو است تُنُك و سبك ميباشد .
از اين گونه جورهائي به رنگ صورتي و سفيد نيز وجود دارد كه غالبأ با ياس خوشه اي ايران اشتباه ميشود ، گلهايش بنفش مايل به قرمز و جوري از آن بنام ياس خوشه اي سوژه S. Sauget گلهايش قرمز است .
اكنون ياس خوشه اي معمولي S. vulgaris بواسطه جورهاي متعدد و زيادي كه از آن بدست آورده اند و اسامي آن در فهرست گلفروشيهاي مهم اروپا ديده ميشود بيشتر از همه گونه ها كاشتن آن معمول گرديده .
اين گونه در اثر گذشتن سالهاي زياد ميتواند تا 7 متر قد بكشد ، خوشه گلهايش هرمي شكل فشرده بهم و گاهي از دو تا سه خوشه كوچكتر تشكيل ميشود .
رنگ اين خوشه گلها بسته به جورهاي مختلف ، بنفش ، سفيد ، كرم ، ارغواني ميباشد.
اخيرأ در گلفروشيهاي اروپا بنام خوشه اي ژاپوني قسم جديدي ديده ميشود كه تصور ميرود تا 10 متر قد بكشد اين گونه داراي خوشه گلهاي سفيد عظيمي است كه آنرا بسيار زيبا و جالب ميسازد .
ياس خوشه اي اصولا احتياج به آب فراوان دارد و تقريبأ در هر نوع خاكي بخوبي ميرويد .
بوته هايش را بوسيله هَرَس كه پس از تمام شدن گلها صورت ميگيرد ميتوان بهر نوع كه مايل باشند در آورند .
تكثير :
ياس خوشه اي را بوسيله تقسم پاجوش و يا خواباندن شاخه و همچنين قلمه زدن و پيوند زدن زياد ميكنند .
__________________

[Borna66]

كاكتوس آستروفيتوم
كاكتوس استروفيتوم Cactus Astrophytum ‌در بين انواع نامحدود كاكتوس ها شايد چند تائي بواسطه داشتن شكل بخصوص خود بيشتر درمنزل نگهداري ميشوند .

از جمله اين كاكتوسها ميتوان استروفيتوم آستريا C.Astrophytum asterias (تصوير بالا) و استرو فيتوم ميريوستيگما C. Astrophytum myriostigma Lem ( تصوير پايين ) را نام برد .


http://pnu-club.com/imported/2009/05/40.jpg



اين نوع كاكتوسها به راحتي در كنار پنجره هاي روبه آفتاب رشد ميكنند .

تنها مشكل نگهداري كاكتوسها در زمستان ظاهر ميگردد .

زيرا در اين هنگام بايد آنها را تحت 6 ـ 8 درجه سانتيگراد و تقريبأ بدون آب نگاهداشت .

اين مشكل اصولا براي كساني است كه در آپارتمان زندگي ميكنند و چون تأمين چنين محيط سردي در اطاق امكان ندارد بهتر است در فصل زمستان تما م كاكتوسها را در جعبه اي قرار داده و سپس آن را در كنار يكي از پنجره هاي راهرو ، راه پله ، گاراژ و يا مكان سرد ديگري كه از خطر يخ زدگي محفوظ باشد قرار داد .

[Borna66]

كاكتوس اچينوپسيس
كاكتوس اچينوپسيس ، Cactus Echinopsis جنسي از خانواده كاكتوس ها ميباشد كه بلندي گياه در انواع آن به 8 تا 15 سانتيمتر مي رسد .

اندامي كروي شكل با تيغ هاي سفيد متمايل به زرد و شيارهاي عمودي متعدد عميق بصورت نصف النهار دارد .

اصل آن از آمريكاي جنوبي ميباشد .

گلهاي آن درشت و عالي و معطرند .

اين گياه به نور فراوان نياز دارد .



انواع مختلف :

1 ـ اچينوپسيس اورِآ ، Echinopsis aurea: اصل اين گونه از كشور آرژانتين ميباشد. گلهاي آن زرد ليموئي است .

2 ـ اچينوپسيس ايري اسي Echinopsis eyriesii : اصل اين گونه از كشور برزيل است.

گلهاي درشت معطر به رنگ سفيد متمايل به بنفش به اندازه 20 تا 25 سانتيمتر كه قسمتهاي تحتاني گل كه به اندام گياه ختم ميشود برنگ سبز تيره ميباشد .

3 ـ اچينوپسيس هوآشا، Echinopsis huascha : بلندي آن حدود 7 سانتيمتر داراي خارههائي به رنگ زرد و قهوه اي و گلهاي زرد درخشان ميباشد .

واريته ديگر اين گياه وجود دارد كه گلهايش به رنگ قرمز ياقوتي است.

4 ـ اچينوپسيس مولتي پلكس، Echinopsis multiplex : اين گونه بسيار معروف و اصل آن از كشور برزيل است .

گلهاي آن صورتي و بسيار درشت و معطر به طول 18 تا 20 سانتيمتر ميباشد .

5 ـ اچينوپسيس توبي فلورا، Echinopsis tubiflora : اصل آن از آرژانتين و برزيل است.

با خارهائي به بلندي يك سانتيمتر و گلهاي نسبتأ درشت سفيد متمايل به آبي.

6 ـ اچينوپسيس اوكسي گونا، Echinopsis oxygona : با گلهاي مركب به بلندي 15 تا 20 سانتيمتر به رنگ سفيد متمايل به صورتي و قسمت خارجي گلبرگها صورتي درخشان .

7 ـ اچينوپسيس سيلوستري ، Echinopsis silvestrii : اصل آن از آرژانتين است. با گلهاي بسيار درشت حدود 15 سانتيمتر و سفيد رنگ .

8 ـ اچينوپسيس اسپاچيانوس، Echinopsis spachianus: باندازه 5 تا 7 سانتيمتر با رنگ سبز درخشان وگلهاي درشت قسمت داخلي گل سفيد و قسمت خارجي آن قرمز درخشان است .


تكثير :

ساده ترين روش زياد كردن اين گياه كاشتن گياهچه هاي كوچكي است كه در كنار گياه مادر بوجود ميآيند .

همچنين ميتوان با كاشتن بذر آنرا زياد كرد .

http://pnu-club.com/imported/2009/05/41.jpg

[Borna66]

اچينو كاكتوس
كاكتوس اچينوكاكتوس، Echinocactus جنسي از خانواده كاكتوسها Cactaceae است كه بلندي آن درانواع مختلف تا يك متر ميرسد .

از مشخصات آن وجود خارهاي زرد رنگ و بريدگيهاي عميق طولي است .

چنانچه از آن خوب مراقبت شود به قطر حدود يك متر ميرسد .

پر دوام ترين گونه اين گياه اچينو كاكتوس گروزوني Echinocactus grusoniiاست.

در مناطقي كه آب و هواي آنها مشابه اروپا است اين نوع كاكتوس CACTUS معمولا گل نمي دهد .

براي داشتن گياهي سالم و سريع الرشد تابستانها گلدان را برابر آفتاب گذاشته و به آن آب كافي ميدهند .

بمنظور جلوگيري از پوسيدگي قسمتهاي پائين كاكتوس CACTUS در نتيجه تماس با خاك مرطوب بهتر است همانطور كه در عكس نشان داده شده است اطراف گياه با سنگريزه پوشانده شود .

در انتهاي گلدان بايد سوراخ بتعداد كافي وجود داشته باشد تا آب اضافي از آن خارج گردد.

زمستان ها گياه را بايد در مكاني خنك ( 5 ـ 10 درجه سانتيگراد ) قرار داده و به آن آب بميزان بسيار مختصر داد .

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

برگرفته از كتاب گلها و گياهان زينتي

[Borna66]

كاكتوس اُپونتيا ميكرودائيس
كاكتوس

اوپـــونتيــا

CACTUS OPUNTIA

http://pnu-club.com/imported/2009/05/42.jpg


« كاكتوس راكـتـي يا زبان مادر شوهر »

كاكتوس اُپونتيا Opuntia، جنسي از خانواده كاكتوس Cactaceaeها است .

از آنجا كه سطح اوپونتيا Opuntia پوشيده از خار ميباشد لازم است دقت شود كه هيچگاه بدون دستكش ضخيم به آن دست نزنند .

زيرا علاوه بر خارهاي تيز درشت خارهاي ريزتري نيز دارد كه بمحض تماس دست با آنها نوك خار شكسته و در پوست باقي ميماند .

نگهداري تمام گونه هاي اين گياه بسيار آسان است .

بعضي از انواع آن را ميتوان درتمام طول سال بيرون از اطاق نگهداري كرد .

ساير انواع را لازم است تابستانها در برابر آفتاب و زمستانها در مكاني خشك و خنك نگهداشت .

توصيه ميشود خاك گلدان متخلخل و پوك باشد .

بيشترگونه ها تا باندازه هاي خيلي بزرگ نرسيده اند گل نميدهند .



انواع مختلف اوپونتيا مقاوم به سرما :

1 ـ اوپونتيا ظريف : اين گونه مقاوم بوده و آنرا ميتوان در تمام طول سال در خارج نگهداري كرد .

2 ـ اوپونتيا پلي كانتا : اين گونه نيز مقاوم به سرما ميباشد و ميتوان در تمام سال خارج از اطاق نگهداري نمود .

3 ـ اوپونتيا رودانتا : اين گونه نيز مانند دو گونه فوق به سرما مقاوم است و نگهداري آن نيز بسيار آسان ميباشد .

4 ـ اُپونتيا رافينسك : اين قسم بخوبي در مناطق معتدله ميتواند در هواي آزاد بماند .

5 ـ اُپونتيا معمولي : به بلندي 25 سانتيمتر تا 30 سانتيمتر با ساقه هائي بشكل خاص نوك مرغابي ، گوشتي و گلهاي زرد .



كاكتوس اُپونتيا فيكوس-اينديكا

6 ـ اُپونتيا فيكوس اينديكا Opuntia ficus-indica: كه به انجير هندي معروف است .

ميوه اي شبيه به انجير ميدهد كه خوراكي است .

7 ـ اُپونتيا ميكروداسيس Opuntia microdasys: يا كاكتوس راكتي كه در ايران به زبان مادر شوهر معروف شده است گياهي است بند بند و ساقه آن شبيه راكت تنيس ميباشد كه بومي مكزيك بوده و طول آن در وطن اصلي بيك متر ميرسد .

ساقه هاي جديد از كناره ساقه هاي قديمي ميرويند و رنگ ساقه سبز و طول هر راكت بطور متوسط 10 تا 15 سانتيمتر ميباشد اين ساقه بدون خارهاي بزرگ ولي داراي دسته خارهاي ريز زرد رنگ مجتمع در يك نقطه مي باشد .

خارهاي تيز آن بسادگي پوست بدن را خراش ميدهد و بسختي به دست چسبيده و در آوردن آن با اشكال صورت ميگيرد .

بنابراين بايد با احتياط كامل به آن دست زد .

گلهاي اين گياه معمولا زرد يا قرمز و بشكل زنگوله اي پهن ميباشد و از كنار ساقه ها در ماههاي تير ـ مرداد آشكار مي شود ولي بندرت در گلدان بگل مي نشيند .

نيازهاي گونه هاي مختلف اُپونتيا Opuntia كاملا با يكديگر متفاوت است ولي تمام آنها به آفتاب و حرارت احتياج دارند .

تمام گونه هاي اُپونتيا Opuntia به خاك غني و به آب نسبتأ زياد در تابستان نياز دارند .

در ماههاي اسفند و فروردين ميتوان گلدانها را عوض نمود .

گونه اُپونتيا ميكروداسيس Opuntia microdasys تا هفت درجه سانتيگراد را تحمل ميكند در طول زمستان به آبياري كم احتياج دارد و گلدان آن بايد بخوبي آب را ردكند .

آفات : اين گياه در بيشتر موارد مورد حمله شپشك آرد آلود و يا ساير شپشك هاي گياهي واقع ميشود .

روش كاشت و تكثير :

زياد كردن اين گياهان بادو روش كاشتن بذر و قلمه زدن انجام ميگيرد .

الف ـ قلمه زدن : قسمتي از ساقه راكت مانند و رسيده گياهان را در ماههاي خرداد و تير بريده و آنرا دوتا سه روز براي اينكه مقطع آن خشك شود نگاهداشته و سپس در ماسه ميكارند و پس از ريشه دادن آنرا بخاك اصلي منتقل مينمايند .

بايد توجه داشت كه آب زيادي باعث گنديدن قلمه ها مي شود .

ب ـ كاشتن بذر : بذر كاكتوس راكتي داراي پوشش سختي ميباشد و ممكن است هفته هاي متوالي براي سبز شدن آن طول بكشد .

بنابراين خيساندن آن قبل از كاشت در جوانه زدن آن موثر ميباشد و بذور را بايد در ابتداي بهار و زماني كه درجه حرارت به 21 درجه سانتيگراد رسيد كاشته شوند .

در نيمي از يك گلدان يا تغاري سنگريزه يا تيله بقسمي ميريزند كه سنگريزه هاي درشت در ته گلدان و سنگريزه هاي ريزتر در روي آن قرار گيرند .

روي سنگريزه را يك ورقه زغال ريز و خرد شده ميريزند (زغال نبايد بصورت پودر باشد ) روي زغال يك ورقه از مخلوط خاك برگ خيلي پوسيده و ماسه شسته رودخانه بنسبت مساوي مخلوط كرده اند ريخته و بذر را مي پاشند روي بذر يك ورقه ماسه شسته بقطر بذرها ميپاشند اين تغار يا گلدان را داخل ظرف ديگري كه محتوي آب است ميگذارند تا خوب خيس شود .

بعد آنها را از ظرف بيرون آورده و نزديك پنجره ميگذارند بدون اينكه آفتاب مستقيمأ روي آن بتابد روي تغار يا گلدان را يك شيشه اي ميگذارند .

بذور در ظرف يك ماه يا كمي بيشتر سبز مي شوند .

ممكن است اين عمل را درگلخانه اي انجام دهند كه حرارت روز30 ـ 35 درجه و حرارت شب 15 ـ 25 درجه باشد .

پس از سبز شدن بذر مختصري شيشه را بر ميدارند تا بذرهاي سبز شده هوا بخورد .

وقتي نشاء ها باندازه يك نخود شد آنرا جابجا ميكنند .

موقع بذركاري در آپارتمان ها در اوائل بهار و در گلخانه ها در حوالي بهمن ماه مي باشد .

[Borna66]

كاكتوس ربــــوتيــا
C.Rebutia

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

كاكتوس ربوتيا C.Rebutia، جنسي ازخانواده كاكتوسها cactaceae است كه بلندي آن درانواع مختلف به 4 تا 8 سانتيمتر ميرسد .

اندامي كروي شكل مركب از غده هاي كوچك كنار هم و پوشيده از تيغ هاي كوچك دارد و عليرغم جثه كوچك گلهاي نسبتأ درشتي به رنگهاي قرمز ، نارنجي و زرد ميدهد .

اين كاكتوس بومي مناطق شمالي آرژانتين و بوليوي بوده و اندازه آن بقدري كوچك است كه در يك سطح 100×20 سانتيمتري حدود 150 عدد آن جا ميگيرد .

ربوتيا C.Rebutia فقط در ماسه خالص يا پيت رشد ميكند لذا نيازي نيست كه بخاك آن چيز ديگري اضافه گردد .

تابستانها بايد گلدان را برابر آفتاب و هواي تازه قرار داده مانند ساير گياهان مرتبأ به آن آب بدهند .

دادن كود بصورت گهگاه نيز ضرورت دارد .

در زمستان نظير ساير كاكتوسها بايد در مكاني سرد ( بدور از خطر يخ زدگي ) قرار گرفته ابتداء به ميزان ناچيزي به آن آب داده رفته رفته با سرد شدن هوا دادن آب را كاملا متوقف نمايند و با شروع بهار مجددأ بر ميزان آب بيافزايند .

انواع مختلف ربوتيا :

1 ـ ربوتيا مينوسكولا C.Rebutia minuscula: اصل اين گونه از كشور آرژانتين است . اندامي كروي و مركب از غده هاي كوچك كنار هم و به رنگ سبز و گلهاي قرمز متمايل به نارنجي ميباشد .

2 ـ ربوتيا هليوزا C.Rebutia heliosa: بلندي اين گونه از 5/2 سانتيمتر تجاوز نمي كند . گلهاي آن به رنگ نارنجي درخشان ميباشد .

3 ـ ربوتيا سنيليس C.Rebutia senilis : اصل آن از كشور آرژانتين است با رنگ سبز و گلهاي صورتي .

4 ـ ربوتيا مارسونري C.Rebutia marsoneri : با گلهاي نارنجي .

5 - ربوتيا آلبي فلورا albiflora C.Rebutia : اين گونه از كشور بليوي مي باشد . اندامي كروي و كوچك دارد و تيغ هاي بسيار نازك و ظريفي و بلند و انبوه دارد .

گلها سفيد و پشت گلبرگها قرمز ميباشد .

تكثير :

زياد كردن اين گياه به دو روش كاشتن بذر و كاشتن « بچه ها » پاجوش هاي كوچك كه در كنار گياه مادر بوجود ميآيند ، به راحتي امكان پذير است .

[Borna66]

زيگو كاكتوس
http://pnu-club.com/imported/2009/05/43.jpg

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

تا قبل از ظهور گل تشخيص آن از گونه ديگري بنام كاكتوس عيد پاك مشكل است .

گلها اغلب آلبالوئي رنگ هستند اما گاه به رنگهاي سرخ و گلي نيز ديده ميشوند .

موعد گل دادن معمولا مصادف با ايام عيد كريسمس مسيحيان است . پس از اتمام گل بايد دادن آب را متوقف كرده يكي دوماه گياه را در جاي خنكي نگه دارند .

تنها زماني به آن آب بدهند كه برگها ميل به چروك خوردن ميكنند.

در تابستان گلدان را به هواي آزاد منتقل كرده آب فراوان وكود به آن بدهند .

بايد توجه داشته باشند كه از تابش مستقيم آفتاب پرهيز كرده و همچنين آنرا از حمله حلزون در امان نگه دارند .

با شروع سرما گلدان را به داخل آورده در جاي خنك گذاشته و از ميزان آب بكاهند .

هنگاميكه غنچه ها ظاهر شدند رفته رفته بر ميزان آب و حرارت بيافزايند .

جابجا كردن و يا گرداندن گلدان همچنين دادن كود حيواني در پائيز موجب افتادن غنچه ها ميگردد .

تكثير :

براي تكثير ، ساقه هاي جوان را جدا كرده چند روز بكناري ميگذارند تا آب آن كمي تبخير شود سپس در خاك معمولي باغچه ميكارند.

[Borna66]

آبياري كاكتوس)

يك روش براي آبياري به موقع كاكتوس اين است كه براي هر بار آب دادن، انگشت خود را به قطر يك سانتي متر در خاك كاكتوس فرو ببريد، اگر خاك مرطوب بود احتياجي به آب دادن ندارد و اگر خشك بود كمي به آن آب دهيد. آبياري بيش از حد كاكتوس به گنديدن و از بين رفتن آن منجر مي شود.

و اين مقاله هم در مورد نگهداري كاكتوسها به طور كلي:


كاكتوسها از جمله جذابترين و متنوعترين گياهان خانگي هستند. اكثر انواع كاكتوس حتي در دست يك صاحب تازه كار، به راحتي رشد ميكنند. هرچند كاكتوسها در تمام مدت سال در گل فروشيها، فروشگاههاي لوازم خانگي و حتي سوپرماركتها به فروش ميرسند، اما بهترين فصل تهيه آنها تابستان است.

كاكتوس، جذابترين و متنوعترين گياهان خانگي)

كاكتوسها از جمله جذابترين و متنوعترين گياهان خانگي هستند. اكثر انواع كاكتوس حتي در دست يك صاحب تازه كار، به راحتي رشد ميكنند. هرچند كاكتوسها در تمام مدت سال در گل فروشيها، فروشگاههاي لوازم خانگي و حتي سوپرماركتها به فروش ميرسند، اما بهترين فصل تهيه آنها تابستان است.

ممكن است شما هنگام خريد يك كاكتوس جديد به چند مورد زير هم نياز پيدا كنيد:

گلدان:

در ابتدا، گلداني براي كاكتوس انتخاب كنيد. معمولا زماني كه كاكتوسي را ميخريد، مدت زيادي از رشد آن در گلدان فعلي گذشته است و به احتمال زياد به يك تغيير گلدان نياز دارد. گلداني را انتخاب كنيد كه تنها اندكي از گلدان فعلي بزرگتر باشد زيرا فضاي بيش از حد به آبياري بيش از اندازه منجر ميشود. در ضمن توجه كنيد كه ته گلدان سوراخهايي براي خروج آب اضافه موجود باشد، زيرا بدون وجود آنها، كاكتوس پوسيده و خواهد مرد.

خاك:
خاك كاكتوس، كالاي بعدي سبد شماست. بهترين نوع خاك كاكتوس، اصلا براي اين گياه تهيه ميشود و در اكثر فروشگاههاي لوازم خانگي و باغباني و گل فروشي موجود است. اگر موفق به تهيه اين خاك نشديد، ميتوانيد با مخلوط كردن يك قسمت خاك گلدان با يك قسمت ماسه و كمي شن براي عبور راحت تر آب، خاك مناسبي تهيه كنيد.


كاكتوس عمودي )
تعويض گلدان:
اگر امكان دارد، هنگام تعويض گلدان بهتر است گلدان قبلي را بشكنيد و گياه را از آن خارج نماييد. زيرا خارج كردن كاتوس با بيلچه موجب زخمي شدن ريشه ميشود. مقداري خاك كاكتوس تازه در ته گلدان ريخته و كاكتوس را روي آن قرار دهيد و اطراف آن را با خاك بيشتر پر كنيد.


اين كاكتوس تا يك هفته پس از تعويض گلدان نبايد در معرض نور شديد آفتاب قرار بگيرد و آبياري آن نيز بايد به اندازه باشد تا بتواند به محيط جديد خو بگيرد. پس از اين جابجايي، كاكتوس تنها در صورتي به گلدان ديگر منتقل ميشود كه اين تعويض كاملا ضروري باشد.

پس از تعويض گلدان، مراقبت از كاكتوس ساده ترين كار ممكن است، تنها مورد بسيار مهم اين است كه بدانيد كاكتوس دو فصل دارد، فصل رشد فعال كه در طي بهار و تابستان رخ ميدهد و فصل استراحت كه در پاييز و زمستان است، زماني كه كاكتوسها به خواب زمستاني فرو ميرند.


كاكتوس گرد )
آبياري:
در طي فصل رشد فعال كاكتوس بايد بيش از دوران استراحت آبياري شود. برنامه خاص و تعريف شده اي براي آبياري كاكتوس وجود ندارد و برنامه آن به گلدان، خاك، آب و هوا و عوامل مشابه بستگي دارد.

بهترين روش براي تعيين مقدار آب مورد نياز كاكتوس، اين است كه گياه را مدتي با دقت زيرنظر بگيريد. هنگام آبياري سعي كنيد تمام سطح خاك خيس نشود و مراقب خروج آب نيز باشيد. دور بعدي ابياري بايد در زماني باشد كه خاك كاكتوس كاملا خشك شده باشد. ساده ترين روش حصول اطمينان از خشكي خاك اين است كه يك خلال دندان را با احتياط در خاك فرو كنيد، اگر خلال دندان نمناك شد، باز هم يكي دو روز صبر كنيد. گياه در فصل استراحت خود تنها چند هفته يكبار به آبياري نياز دارد.


كود:
كاكتوس در طي پاييز و زمستان تنها هر دو تا سه ماه يك مرتبه به كود احتياج دارد. يك كود كم ازت براي كاكتوس مناسب است. كودهايي كه به تدريج در خاك آزاد ميشوند نيز براي كاكتوس مناسب هستند، اما اين كودها تنها يك مرتبه در بهار به خاك افزوده ميشوند.



نور:
كاكتوس به نور فراوان نياز دارند و قرار دادن آنها در داخل اتاق و پشت پنجره هاي جنوبي بسيار مناسب است. در صورت ناكافي بودن نور طبيعي، نور مصنوعي نيز ميتواند به عنوان مكمل، به كار رود.

دما:
كاكتوسها ميتوانند در فصل رشد خود دماي 32 تا 38 درجه را تحمل كنند و بهترين دما در فصل استراحت آنها، 7 تا 12 درجه سانتيگراد است. اين دمايي است كه كاكتوس در محل طبيعي زندگي با آن روبرو ميشود. هواي سرد در فصل استراحت، ميتواند به گل دهي گياه در فصل رشد منجر شود.


ريختن خاك در گلدان )
مشكلات:
بزرگترين مشكل براي صاحبان كاكتوس، آبياري بيش از حد است. اما اين مشكل تنها با كمي دقت قابل حل است. آبياري بيش از حد موجب پوسيدگي ساقه و ريشه گياه ميشود و متاسفانه هنگامي كه ريشه كاكتوس بپوسد يا حتي پوسيدگي در آن آغاز شود، ديگر نميتوان گياه را نجات داد.

آفتهاي كاكتوس به نسبه معدود هستند، اما هنگام خريد كاكتوس توجه كنيد كه حشره اي مشكوك روي آن لانه نكرده باشد. در صورتي كه آفات كاكتوس به سراغ گياه شما آمدند، با اندكي حشره كش ميتوانيد آنها را از بين ببريد.
فقط فراموش نكنيد: كاكتوس را به اندازه آب دهيد!


كاكتوس عمودي: گلدان مناسب براي اين نوع كاكتوس، ظرفي است كه دهانه آن به اندازه نصف قد گياه باشد و بهتر است به جاي عريض بودن، عميق باشد.


لايه هاي خاك كاكتوس )
كاكتوس گرد: گلدان مناسب اين كاكتوس تنها بايد 4 تا 5 سانتيمتر عريضتر از كاكتوس باشد.

براي جلوگيري از زخمي شدن دست، كاكتوس را با يك ورق روزنامه كه چندلا تا زده ايد جابجا كرده و براي ريختن خاك در گلدان نيز از يك برگ كاغذ تا شده استفاده كنيد.


لايه هاي خاك كاكتوس: 1- ريگ ريز 2-خاك گلدان + ماسه 3- خزه يا پوست برنج 4- ريگ يا خرده سفال


http://pnu-club.com/imported/2009/05/44.jpg

[Borna66]

نام رايج: سانسوريا
نام علميSanseviria trifasciata
نام خانوادهLiliaceae

http://pnu-club.com/imported/2009/05/45.jpg

اين گياه برگ هاي شمشيري و كشيده اي به رنگ سبز دارد.
طول آن ها گاهي به بيشتر از نيم متر مي رسد. در نوع ابلق سانسوريا، برگ ها مخلوطي از سبز در متن و زرد در كناره ها هستند. نوع سبز آن در سايه مقاوم است، اما نوع ابلق نياز به مكان روشن دارد.
اين گياه خيلي آب مصرف نمي كند و در تابستان و زمستان به بيش از هفته اي يك بار آبياري نياز ندارد. خاك مناسب آن نيمه سبك است و از طريق قلمه برگي تكثير مي شود. اگر روي برگ هاي سانسوريا آب بريزيد، پلاسيده مي شوند.
برگ هاي نوع ابلق سانسوريا در اثر كم بود نور به رنگ سبز در مي آيند و در حضور نور دوباره به حالت اوليه برمي گردند. اين گياه به طور كلي مقاوم و مناسب نگه داري در آپارتمان است

[Borna66]

نام رايج: بگونيا
نام علميBegonia veu
نام خانوادگيBegonia veu

http://pnu-club.com/imported/2009/05/46.jpg

اين گياه آپارتماني برگ هاي قلبي شكل زيبايي به رنگ مخلوطي از سبز، صورتي و سفيد دارد كه رگ برگي برگ ها را به دو قسمت نامساوي تقسيم مي كند، ساقه اين گياه حالت گوشتي دارد.
نگه داري اين گياه خيلي آسان است، چون در برابر خشكي و درجه حرارت مقاوم است و به خاطر تكثير آسان ارزان قيمت و پرطرف دار است. اين گياه به خاطر ابلق بودن، به مكاني روشن و دور از تابش مستقيم آفتاب نياز دارد، در تابستان هفته اي دوبار و در زمستان هفته اي يك بار آن را آب دهيد. بيشتر از اين مقدار ممكن است به زرد شدن برگ هاي گياه منجر شود. خاك مناسب آن نيمه سبك (۲ قسمت خاك باغچه +1 قسمت خاك برگ) است و تكثير آن از طريق قلمه برگي و تقسيم بوته انجام مي شود. اگر برگ هاي اين گياه، كوچك بمانند، به خاطر كم بود مواد غذايي خاك است كه بهتر است با كود شيميايي هر دو هفته يك بار گياه را تغذيه كنيد

[Borna66]

نام رايج: گل گندمي
نام علميChlorophytum Comosum
خانوادهGevamine

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

گل گندمي را تقريبا همه مي شناسند. اين گياه داراي برگ هاي باريك و كشيده اي به رنگ سبز كم رنگ يا كرم، و در حاشيه سبز رنگ است. گل گندمي گياهچه هاي زيبايي دارد كه در ابتداي ساقه هاي طويل به وجود مي آيند و علاوه بر ايجاد منظره جالب، منبع تكثير گياه هم هستند.اين گياه را بهتر است در مكان روشن نگه داري كنيد، ولي در سايه هم مي تواند زندگي كند. در تابستان هفته اي دو تا سه بار و در زمستان هفته اي دو بار به ميزان كم اين گل دان را آبياري كنيد.خاك مناسب آن خاك سبك (يك سوم خاك باغچه + دو سوم خاك برگ) است و نحوه تكثير آن از طريق تقسيم بوته و يا جداكردن گياهچه هاي گل و ريشه دار كردن آن است.
اگر گل دان گندمي را در جاي كم نور قرار دهيد، حالت دورنگي برگ هايش را از دست مي دهد. اگر آن را بيش از حد آبياري كنيد، ساقه اش از پايين شروع به پوسيده شدن مي كند و اگر كم بود آب پيدا كند برگ هايش قهوه اي مي شود يا نوك آن ها مي سوزد كه در آن صورت بايد رطوبت مورد نيازش را تامين كنيد.

[Borna66]

نام رايج: پوتوس
نام عليScindapsus aureus
نام خانوادگيAraceae

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

اين گياه زيبا توانايي اين را دارد كه اتاق شما را تبديل به يك جنگل كوچك كند. برگ هاي قلبي شكل سبز تيره يا ابلق پوتوس روي شاخه هايي مي رويند كه بسيار سريع رشد مي كنند و خاصيت بالا رونده دارند. شما مي توانيد اين شاخه ها را روي ديوار اتاق هدايت كنيد و فضاي سبز واقعي را براي خودتان به وجود بياوريد.
پوتوس به راحتي تكثير مي شود و ارزان قيمت است. اين گياه نيم سايه را ترجيح مي دهد، اما گونه هاي ابلق آن، رنگ خود را در سايه از دست مي دهند. نور مستقيم آفتاب براي پوتوس مناسب نيست. اين گياه در تابستان هفته اي سه بار و در زمستان هفته اي دوبار به ميزان كمي آب نياز دارد. خاك مناسب پوتوس خاك سبك است و تكثير آن از طريق ريشه دار كردن قلمه هاي ساقه كه داراي حداقل يك جفت برگ باشند انجام مي شود

[Borna66]

نام رايج: ديفن باخيا
نام علميDiffenbachia
نام خانوادهAraceae

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

اين هم گياه بسيار آشنايي است كه برگ هاي پهن و بيضوي دارد. روي برگ هايش نقش و نگارهاي سبز يا زرد كم رنگ وجود دارد و ساقه اش حالت گوشتي و استوانه اي دارد. برگ هاي انتهايي هميشه در حال رشد و فعاليتند و برگ هاي پاييني به تدريج مي ريزند. ديفن باخيا داراي شيره اي سمي است و در فارسي به آن سم برگ هم مي گويند، به همين دليل هنگام كار با اين گياه از دست كش استفاده كنيد. اين گياه به مكان روشن احتياج دارد، ولي انواع برگ تيره آن مي توانند تا حدودي در سايه مقاومت كنند. ديفن باخيا را در فصل تابستان هفته اي سه بار و در طول زمستان هفته اي دوبار آبياري بكنيد. خاك مناسب براي اين گياه خاك نيمه سبك است كه ميزان خاك برگ آن خيلي بالا نيست. تكثيرش از طريق قلمه هاي 5 تا 10 سانتي متري داراي حداقل يك جوانه انجام مي شود. قلمه هاي بدون جوانه را براي ريشه دار كردن مي توان به صورت افقي يا عمودي در شن يا ماسه قرار داد

[Borna66]

اسپاتي فيلوم
نام علميSpathiphyllum manualoa
نام خانوادگيAraceae

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

گياه بسيار زيبايي است كه برگ هاي كشيده و بيضي شكلي با طولي حدود 40 سانتي متر دارد و رگ برگ هايش كاملا مشخص و نمايان و به رنگ سبز تيره اند. اين گياه در طول سال مي تواند چند بار به گل بنشيند. گل هاي آن سفيد رنگ و به شكل سنبه است و به وسيله اسپات سفيد رنگي احاطه مي شود. اسپات يك برگ تغيير شكل يافته است كه مي تواند به رنگ هاي سبز، سفيد و قرمز باشد.
اسپاتي فيلوم نياز به مكان روشن دارد، اما هرگز آن را معرض تابش مستقيم آفتاب قرار ندهيد. آبياري اش نياز به كمي دقت و حوصله دارد به اين صورت كه بهتر است در بهار و تابستان هر روز كمي به آن آب بدهيد و در پاييز و زمستان هفته اي دوبار آبياري اش كنيد. خاك مناسب اين گياه خاك سبك (شامل مقدار زيادي خاك برگ) است و ازديادش از طريق تقسيم بوته و قلمه زدن انجام مي گيرد

[Borna66]

نام رايج: شمع داني معمولي
نام علميPelargonium hortom
نام خانوادگيGeraminaceae

http://pnu-club.com/imported/2009/05/47.jpg

شمع داني معمولي برگ هاي سبز پنجه اي و گل هاي متراكم دارد.
شمع داني علاوه بر آن كه داخل ساختمان قابل نگه داري است، در فضاي آزاد بهتر پرورش مي يابد.
رنگ برگ هاي اين گياه بسيار متنوع (صورتي، سفيد و قرمز) است.
يك نوع ديگر شمع داني عطري است كه برگ هاي معطر و گل هاي صورتي رنگ كوچكي دارد. برگ هاي ظريف و كرك دار و سبز آن بخش زينتي گياه است كه به نور مستقيم آفتاب حساس است.
شمع داني ها در محيط پرنور به خوبي رشد مي كنند و گل مي دهند. آن ها نياز به خاك غني از املاح دارند و تكثيرشان از راه قلمه زدن انجام مي شود

[Borna66]

یوکا ( yucca elephantipes ):
گیاهی ست زیبا از خانواده آگاواسه با برگهای کشیده و خنجری نوک تیز و به رنگ سبز و دو گونه دارد یکی که فاصله برگها در آن زیادتر است و گل نمی دهد و این نوع برای آپارتمان بیشتر توصیه می شود و نوع دیگر که فاصله برگهای آن کمتر و گلهایی به شکل زنگوله واژگون وسفید و کرم رنگ می دهد و برای کشت در باغچه مناسبتر است هر دو گونه را می توان هم در آپارتمان و هم در باغچه نگهداری کرد .
گیاهی بسیار مقاوم است و در هر جای خانه می توان از آن استفاده کرد نسبت به شرایط نامساعد نور دما و هوا مقاوم است و به همین دلیل در اکثر خانه ها دیده می شود
نیازها :
نور :به نور کافی احتیاج دارد در آفتاب کامل می توان نگهداری کرد ولی در سایه پس از مدتی گیاه بد شکل شده و فاصله برگها زیاد می شود .
دما :درجه حرارت مطلوب در زمستان 10 تا 16 درجه سانتیگراد است و در تابستان محتاج به نگهداری در خارج از اتاق است ولی کلا از نظر دما در هر فصلی هم میتوان در اتاق و یا خارج از خانه نگهداری نمود ( نسبت به سرما مقاوم است )
آبیاری :در تابستان آنرا همیشه مرطوب و هر 2 تا 3 روز یکبار آبیاری نمایید در زمستان بین دو آبیاری اجازه دهید تا سطح خاک گلدان خشک شود کلا اکثر گیاهان چون در زمستان به علت دمای پایین رشد نمی کنند به آب کمی نیازمند هستند
خاک :خاک مناسب خاک لوم است که مخلوطی از شن رس و مواد آلی است
تکثیر :جدا کردن پاجوشها ( پا گیاه ) در بهار از گیاه مادر و کاشتن آنها ، کاشتن قلمه در شن و ریشه دار کردن آن که در اوایل بهار بهتر جواب می دهد البته اگر جوانه انتهایی گیاه را ببرید گیاه پس از مدتی در قسمت جوانه انتهایی دو یا سه شاخه میشود که از آنها می توانید برای قلمه زدن استفاده نمایید

[Borna66]

بنجامین ( benjamina )
گیاهی بسیار زیبا ست که زیبایی خاصی به منزل می دهد از خانواده انجیر ( موراسه ) برگهای کوچک با رنگ سفید و سبز به صورت ابلق در آن دیده می شود معمولا بنجامین را به دلیل حساسیت بالا و مقاومت کم در برابر عوامل محیطی روی فیکوس بیجامین پیوند می زنند تا مقاومتر شود که اگر در صورت مشاهده برگهای سبز یکنواخت چون مربوط به پایه است بهتر است قطع شوند تا گیاه ابلق بهتر رشد کند .
نیازها :
نور :به نور بیشتری نسبت به سایر گیاهان آپارتمانی نیازمند است اما تابش مستقیم آفتاب را تحمل نمی کند ( معمولا بهترین نور حالتی است که گلدان در زیر سایه بان جنوبی طوری قرار گیرد که آفتاب به گلدان گیاه برسد اما به برگهای گیاه آفتاب نتابد و برگها در سایه ( نور کامل ) باشند )
نکته :چون بنجامین نسبت به تغییر عوامل محیطی حساس است و با کمترین تغییری برگها ریزش می کند از چرخاندن و جابجایی گلدان بپرهیزید .
دما :حداقل درجه حرارت در زمستان 15 و در تابستان حداکثر 24 درجه می باشد و در زمستان حتما باید در اتاق نگهداری شود نسبت به سرما حساس است .
آبیاری :در بین دو آبیاری اجازه دهید تا سطح خاک خشک شود ( باید به اندازه یکانگشت در زیر خاک را بازدید نمود اگر خشک بود باید آبیاری بعدی صورت گیرد) و معمولا در خانه ها به دلیل عدم رعایت این مساله و آبیاری بیش از اندازه گیاه از بین می رود . بهتر است از آبی که چند ساعت در محیط بوده و همدمای محیط است برای آبیاری استفاده شود هرگز با آب سرد آبیاری نکنید .
خاک :بهترین خاک کمپوست ( خاک برگ ) یا کود حیوانی یا خاک لوم است ( مخلوطی از شن ، رس و مواد آلی ( برگ پوسیده ) ) است .

تکثیر :تکثیر این گیاه در آپارتمان مشکل است برای تکثیر از قلمه هایی که حداقل یک برگ همراه دارد استفاده شود

نکته مهم :برای اشخاصی که در نگهداری گیاهان آپارتمانی تازه کار هستند نگهداری بنجامین توصیه نمی شود زیرا گیاه خیلی حساسی است و نگهداری این گیاه برای افراد کمی با تجربه توصیه می شود .

[Borna66]

گل همه چیز تمام
http://pnu-club.com/imported/2009/05/48.jpg

● درباره ارکیده ها

ارکیده گل غایت ها است؛ به غایت زیبا، به غایت هوسناک، به غایت نامتعارف و به غایت گرانبها. ارکیده این استاد تمام و کمال فریفتن حشرات که بر قله های رفیع تکامل گیاهان ایستاده است پرجمعیت ترین خانواده سلسله گیاهان نیز هست. با بذرهایی که در زمره کوچک ترین هستی های جهانند و با اشکالی که در افراط کاری از همه پیشی گرفته اند، عجیب نیست که این الهه های گیاهان تا بدین حد ستایش شده باشند. برخی برای پرورش آنها کوشیده اند و برخی برای تغییر دادنشان و بحق آنچنان مستعد بوده اند که بزرگترین گروه دو رگه های پرورشی موجود را بیافرینند. ۲۵ تا ۳۰هزارگونه ارکیده شناخته شده خانواده ارکیدها (Orchidaceae) را می سازد که از خویشاوندان خانواده سوسنی ها (لاله ها، سوسن ها و غیره) است. در نگاه اول به نظر نمی رسد که ارکیده ها از چنین تنوع عظیمی برخوردار باشند. از ویژگی های بارز خانواده ارکیده ها، تقارن دوطرفی گل هایشان است. تقارن دوطرفه یعنی اینکه اگر خطی فرضی از مرکز چیزی بگذرد در هر دو سوی خط تصویر مشابهی دیده شود. (مانند انسان که در هر یک از طرفین بدنش یک بازو، یک چشم و یک گوش دارد و همین طور تا به آخر) در داوودی که تقارنش شعاعی است برخلاف تقارن دوطرفه در دور تا دور نقطه مرکزی تصویر مشابهی دیده می شود. ویژگی شاخص دیگر ارکیده ها عدم امکان تشخیص مادگی و پرچم های مجزا از هم در گل ها است. در واقع مادگی و پرچم به شکل یک اندام واحد استوانه ای موسوم به «پایه» در هم آمیخته اند. در انتهای این پایه مرکزی کلاله قرار دارد و مابقی پرچم ها هستند. هر پرچم دارای دو کیسه گرده یا بساک است که هر کدامشان بر روی یک پایه بسیار ظریف و کوچک سوار شده اند. جام گل از سه گلبرگ تشکیل می شود که گلبرگ میانی چه به لحاظ شکل و چه به لحاظ رنگ و اندازه کاملاً با دو گلبرگ دیگر متفاوت است از این رو نامی جداگانه دارد که به آن گلبرگ لابل می گویند. شکل بسیار بدیع و ابتدایی گل در ارکیده با سه کاسبرگی تکمیل می شود که معمولاً آنچنان از حیث رنگ شبیه گلبرگ هایند که غالباً نمی توان آنها را متمایز دانست. و اما این همه پیچیدگی و ظرافت برای چیست؟ همان طور که می دانیم گل ها برای جلب توجه گرده افشان ها طراحی می شوند. و چون ارکیده ها تکامل یافته ترین گل هایند پاسخ کاملاً روشن است. در این خانواده ارتباط بین حشرات و گل ها در حد کمال تکامل یافته است.
با دیدن برخی ارکیده های اروپایی مانند ارکیده های ابرویی از فاصله نه چندان دور چنین به نظر می رسد که حشره ای بر روی گل نشسته است اما نگاهی از فاصله نزدیک تر حقیقت را برملا می سازد: رنگبندی، شکل و پشمالویی گلبرگ لابل تقلید دقیقی از یک حشره است. از اینجا معلوم می شود که چرا ارکیده های ابرویی را بدین نام ها می خوانند: ابرویی زنبوری، ابرویی زنبور عسل، ابرویی واسپی، ابرویی زنبور سرخ و... اگر قرار بود آدم ها تنها موجودات شیفته ارکیده ها باشند از این رهگذر هیچ فایده ای نصیب این گل ها نمی شد اما خوشبختانه دام عشقی که آنها برای حشرات گسترده اند بسیار کارگر افتاده است. نر برخی از حشرات بعضی ارکیده ها را با ماده هم گونه ای خودشان اشتباه می گیرند. این فریبکاری حتی از این هم فراتر می رود، چرا که این گل ها دقیقاً بویی مشابه بوی ماده های مورد نظر از خود می پراکنند. نر نیز هیچ فرصتی را از دست نمی دهد: به سرعت به سوی گل شیرجه می رود و می کوشد با چیزی که فکر می کند ماده همنوع خودش است جفت گیری کند. در تلاش برای این کار حشره با گرده های گل که به حالت عمودی بر روی پایه نگه داشته شده اند و آماده چسبیدن به سر یا شکم اش هستند، تماس پیدا می کند. او که از رسیدن به هدف خویش ناکام مانده به ناچار از گل جدا می شود و در حالی که محموله ای از گرده ها را نیز با خود به همراه دارد درصدد فتح دیگری برمی آید. چندی بعد کوشش دوباره ای را از سر می گیرد و باز به وضعیت جفت گیری باز می گردد. در خلال این مدت ارکیده خود را برای دومین تجاوز مهیا ساخته است. این بار پایه های کیسه های گرده طوری رو به پایین خمیده می شوند که بساک ها جلوی جلو یا به پشت همردیف با سطح چسبناک کلاله قرار می گیرند. اگر قرار بود که پایه ها به شکلی عمودی و در همان وضعیت سابق خود باقی بمانند، گرده افشانی رخ نمی داد. بدین ترتیب است که از خودگرده افشانی اجتناب می شود.

تردستی ارکیده می تواند از این هم بیشتر باشد. در برخی حشرات سر و کله نرها بیش از ماده ها پیدا می شود. آنها پس از خروج از تخم اولین چیزی که به فکرشان می رسد تضمین تداوم نسل گونه است اما تنها چیزی که نصیب شان می شود ماده های تقلبی است که با آرامش خاطر روی گل آرامیده اند و عطرهای فریبنده از خود می پراکنند. در این لحظه است که ارکیده هیچ رقیبی ندارد.

البته تمام ارکیده ها هم به فریبکاری تن در نمی دهند. آنها نیز مانند بیشتر گل ها آماده عرضه شهد و رایحه خوش اند به علاوه اینکه یک باند فرود وسیع مثل گلبرگ لابل و راهنمایانی آراسته برای کشاندن حشره به سوی پاداش اش (شهد) و محموله اجباری اش (کیسه گرده) دارند.

در برخی گونه های ارکیده، اگر هیچ حشره ای به دیدار گل نیاید، پایه های کیسه های گرده خشک می شود و اجازه می دهد که گرده های همان گل با کلاله تماس پیدا کند. در چنین مواردی است که خودگرده افشانی رخ می دهد. در گونه های دیگر این پدیده پیش از آنکه گل فرصت شکفته شدن بیابد، رخ می دهد و در برخی گونه ها، گرده افشانی هرازگاهی موقعی که گیاه هنوز زیر زمین است صورت می گیرد.

ارکیده ها احتمالاً در مقایسه با سایر گل ها ظریف ترین هنرهای عاشقانه را خلق کرده اند اما غریزه مادری شان به طرز تاسف باری ناچیز است. در واقع بیشتر زادگان آنها شانس چندانی برای رشد و بالیدن ندارند.

● گل های به غایت پیچیده و بذرهای به غایت ساده

دو یا سه روز پس از گرده افشانی گل پژمرده می شود و می افتد مگر اینکه بارور شده باشد. در این شرایط گلبرگ ها و کاسبرگ ها تغییر رنگ می دهند و می پژمرند اما همچنان چسبیده به تخمدان که در پشت گل قرار دارد، باقی می مانند. تخمدان برای تشکیل میوه متورم می شود و به شکل کپسول در می آید. پس از رسیدن به بلوغ که بسته به گونه از ۵ تا ۱۵ ماه به طول می انجامد کپسول گشوده می شود و از آن غباری حاوی هزاران یا حتی صدها هزار بذر رها می شود. این بذرهای مینیاتوری بی نهایت سبکند و به آسانی با ملایم ترین نسیم ها نیز به این طرف و آن طرف می روند. از آنجا که این بذرها فاقد ذخیره غذایی اند نمی توانند به تنهایی جوانه بزنند. بدین خاطر بذر ارکیده بایستی مورد هجوم قارچی قرار گیرد که ترکیبات غذایی لازم برای جوانه زدن و تکوین را برایش فراهم آورد. در برخی موارد قارچ همچنان به رشد خود بر روی ریشه های گیاه بالغ ادامه می دهد. این طوری ارکیده های فاقد کلروفیل مانند Neottia nidus-avis می توانند زنده بمانند و این یک مثال عالی از زندگی همزیستی است. با آنکه بذر ارکیده ها می تواند زمان طولانی زنده بماند اما بسیاری از آنها در انتظاری عبث برای دستیابی به قارچ از بین می روند. به همین خاطر به رغم تعداد بسیار زیاد بذرها تنها تعداد اندکی از آنها شانس رشد و ایجاد یک ارکیده جدید را می یابند. حتی وقتی تمام فاکتورهای لازم برای موفقیت قطعی بذر مهیا می شود باز هم بایستی سال های زیادی بگذرد، در مورد برخی گونه ها بیشتر از ۱۵ سال، تا گیاه جدید بتواند تولیدمثل کند.

● تنوع شیوه های رشد

بذر فوق العاده سبک ارکیده می تواند بدون هیچ مشکلی خود را به نوک درختان برساند. به همین خاطر با دو نوع ارکیده سر و کار داریم: ارکیده های خاکزی که همان طور که از اسم شان برمی آید روی زمین زندگی و رشد می کنند و ارکیده های دارزی که بر روی درختان مستقر می شوند. هر یک از دو نوع ارکیده می توانند به دو روش مختلف رشد کنند: ارکیده های چندآسه ای که رویش جدید در کنار رویش سال پیش صورت می گیرد و باعث گسترش جانبی گیاه می شود، و ارکیده های تک آسه ای که رویش جدید بر روی رأس گیاه بر ارتفاع می افزاید. گوناگونی بسیار زیاد در سبک زندگی و رشد ارکیده ها تنوع ریخت شناختی چشمگیر اندام هایشان را تبیین می کند.

● برگ ها، ریشه ها، ریزوم ها و بقیه پیازهای کاذب

در ارکیده های چند آسه ای ریشه ها بر روی ریزوم و رو به پایین رشد می کنند.ریزوم ساقه کوتاهی است که در زیرخاک (در ارکیده های خاکزی) یا بر روی تکیه گاه (در ارکیده های دارزی) به وجود می آید. اما ساقه و برگ هایی که بر روی آن پدیدار می شوند، رو به بالا رشد می کنند. اکثر گونه های دارزی در ساقه هایشان اندام های ذخیره ای دارند که به آنها کمک می کند تا شرایط دشوار فصل خشک را تحمل کنند. شکل این اندام ها از گونه ای به گونه دیگر فرق می کند اما در تمامی موارد یک بادکردگی پیازمانند وجود دارد که بدین خاطر آن را پیاز کاذب یا شبه پیاز می نامند. برگ ها در منتهاالیه شبه پیازها به وجود می آیند. معمولاً تنها تعداد اندکی شبه پیاز در ساقه ها شکل می گیرند: یک یا دو یا چهار تا که بسته به گونه فرق می کند. بسیاری از ارکیده های خاکزی مانند ارکیده های جنس Orchis یا Ophrys که برگ ها و ساقه هایشان طی فصل سرما از بین می رود اندام های ذخیره ای دیگری نیز دارند که عبارتند از دو پیاز در بین ریشه ها: یکی از آن دو که چروکیده می شود منابع غذایی لازم برای رشد گیاه را فراهم می کند و دیگری که تازه تشکیل می شود مهیای تغذیه برگ ها و ساقه های جدیدی است که در بهار سبز می شوند. این دو پیاز پهلو به پهلوی هم قرار می گیرند و نام ارکیده که از کلمه یونانی «ارکیس» به معنی بیضه مشتق شده به نحوه استقرار همین پیازها اشاره دارد. در اقلیم هایی که گرمی و رطوبت ثابت است و در نتیجه نیازی به اندام های ذخیره ای نیست برخی از ارکیده های خاکزی فاقد چنین اندام هایی هستند. آنها حتی ساقه ندارند و صرفاً دارای برگ و سنبله گل هایند. معروفترین این ارکیده ها Paphiopedilum است.

● ارکیده های تک آسه ای

ساقه در این ارکیده ها دراز و درازتر می شود و در نمونه هایی مانند وانیل به چندین متر می رسد، اما غالباً رشد آنها به طرز مناسبی محدود می شود مانند ارکیده های جنس Vanda، Phalaenopsis، Angraecum و سایرین. برگ ها در آنها به طور متناوب در اطراف ساقه می رویند. ریشه ها نیز در قاعده و در جای جای طول ساقه می رویند.

● تنوع در شکل برگ

برگ در ارکیده ها همواره ساده با رگبرگ های طولی است با این همه اشکال بسیار متنوع برگ در گونه های مختلف پیدا می شود. برگ ها می توانند تخم مرغی یا نیزه ای، باریک و نازک یا طویل و استوانه ای باشند، به همین ترتیب ممکن است خیلی بزرگ یا خیلی کوچک یا حتی کاملاً تحلیل رفته باشند. گونه هایی که در آفتاب رشد می کنند برگ های ضخیم دارند و آنهایی که سایه پسندند برگ هایشان نازک است و به جز چند مورد استثناء مانند (Eria velutina) برگ ها فاقد کرک اند. در مواردی هم برگ نقشی مشابه پیازهای کاذب را برعهده می گیرد و به عنوان اندام ذخیره آب عمل می کند. برگ ها معمولاً به رنگ سبز (از تیره تا روشن) و در مواردی به رنگ های دیگر نیز هستند. مثلاً در Phalaenopsis schilleriana سطح زیرین برگ بنفش است و در Macodes petola برگ ها رگه هایی به رنگ زرد طلایی دارند.

● سیستم ریشه ای

اگرچه ریشه ارکیده های خاکزی در مقایسه با ریشه سایر گیاهان چندان قابل توجه نیست اما در عوض سیستم ریشه ارکیده های دارزی درست نقطه مقابل آنها است. تمامی سیستم های ریشه ای برای جذب آب و نمک های معدنی تلاش می کنند اما وقتی قرار باشد این مواد به جای خاک از هوا گرفته شوند کار بسیار دشوار می شود. از این رو ریشه های ارکیده های درختی خیلی بیشتر تکامل و تنوع یافته اند. آنها معمولاً استوانه ای شکل اند و ممکن است برای به دام انداختن رطوبت هوا تا چندین متر رو به پایین آویزان شوند. بدین خاطر سطح بیرونی ریشه ها در بافتی اسفنجی به نام شامه پوشانده می شود که به آنها ظاهری نقره ای خاکستری می دهد. ارکیده ای که بالای یک شاخه قرار گرفته ممکن است به آسانی توسط حیوانی یا با فوت بادی از جا کنده شده و از درخت سقوط کند. از این رو دومین کارکرد این ریشه های محکم، نگه داشتن گیاه بر روی تکیه گاهش است. این ریشه ها در ارکیده های بی برگ کارکرد سومی نیز دارند و آن اینکه در غیاب برگ با کلروفیلی که دارند وظیفه فتوسنتز را هم انجام می دهند. ارکیده ها با داشتن این همه تنوع ریخت شناختی بدیهی است که گیاهانی همه فن حریف از کار درآمده اند و قادر به سازش با بسیاری از محیط ها هستند و در واقع ارکیده ها تقریباً در همه جای زمین پیدا می شوند.

● ارکیده ها جهان را تسخیر کرده اند

ارکیده ها در تمامی قاره ها به جز قطب جنوب و در تمامی زیستگاه ها مگر در بیابان یافت می شوند. آنها حتی در مناطقی با درجه حرارت پایین و رطوبت هوای بالا نظیر اروگوئه حضور دارند. ارکیده Dendrobium cunninghamii که در نیوزیلند می روید گاهی شرایط یخبندان را نیز تحمل می کند. ارکیده های دندروبیوم تاسمانی و استرالیا روی صخره ها و تخته سنگ ها رشد می کنند و به همین خاطر به «سنگ رست »ها معروفند. در عرض های جغرافیایی نزدیک به آلپ و پیرنه ارکیده های خاکزی غالب اند اما در عرض های نزدیک تر به خط استوا ارکیده های دارزی رایج ترند. در مجموع ارکیده ها در ارتفاع ۱۱۰۰ تا ۲۱۰۰ متری از سطح دریا فراوانند.گل های سفید در ارکیده های آفریقا به وفور دیده می شوند اما در آسیا که به داشتن اکثر گونه های ارکیده می بالد، گل ها اکثراً رنگارنگند.ارکیده های قاره آمریکا نیز به همان اندازه ارکیده های آسیا از غنای رنگ برخوردارند. این قاره سرزمین مستعدی برای ارکیده های جنس Cattleya است. جنوب چین نیز دارای برخی از جالب توجه ترین ارکیده های Paphiopedilum است و سایر ارکیده های خاکزی جالب در استرالیا رشد می کنند.نکته عجیبی که درباره برخی جنس های ارکیده وجود دارد این است که تنها در یک منطقه از جهان موجودند و در هیچ جای دیگری حتی با داشتن شرایط اقلیمی کاملاً یکسان رشد نمی کنند مثلاً جنس Odontoglossum تنها در آمریکای جنوبی پیدا می شود، جنس Vanda فقط و فقط در جنوب شرقی آسیا حضور دارد و همین طور تا به آخر. ارکیده ها با این همه زیبایی، این همه اشکال شگفت انگیز و عجیب و با چنین پراکنش گسترده ای گویی مقدر شده که توسط انسان مورد استفاده قرار گیرند.

● یک گیاه با کاربردهای فراوان

استفاده از برخی ارکیده ها در پزشکی و درمان های رایج احتمالاً از روی شکل جفت پیازهای زیرزمینی آنها که یادآور شکل خاصی بوده صورت می گرفته است. هنوز هم در ترکیه از ریشه خشک شده ارکیده نوعی غذا تهیه می شود. وانیل که توسط آزتک ها مورد استفاده قرار گرفت بیش از هر ارکیده دیگری در جهان کاشته می شود. غلاف بسیار معطر آن در بسیاری از غذاها و نیز عطرها مصرف می شود. وانیل مهمترین منبع درآمد ملی در کشورهای تک محصولی نظیر ماداگاسکار، کومور و جزیره رونیون است. هرچند که بازار وانیل طبیعی در مقایسه با محصولات ساختگی بسیار کوچک است اما بگذارید امیدوار باشیم که این بازار کوچک به تمامی از میدان به در نشود.در چین پیازهای کاذب گونه خاصی از Dendrobium به عنوان یک دم کرده آرام بخش استفاده می شود. در کره گونه D.nobile پیدا شده که حاوی عوامل ضدسرطان است. در سرتاسر آسیا این گل نقشی کلیدی در زندگی روزمره و در رسوم مذهبی دارد. میوه ارکیده Cymbidium برای بومیان استرالیا در نقش داروی ضدآبستنی عمل می کند. در جزایر آنتیل از Bletia tuberosa برای درمان مسمومیت استفاده می شود. در ژاپن از شیره Bletilla چسبی تهیه می کنند که در صنایع سنتی کاربرد دارد. در گوآتمالاو پرو، ارکیده ها در جشن های مذهبی به عنوان هدایا و تزیینات نقش بسیار مهمی دارند. در گواتمالا ارکیده Cattleya skinneri گل سنت سباستین است در حالی که در کاستاریکا گل ملی است. در پاناما، Peristeria elata از چنین جایگاه رفیعی برخوردار است.

ارکیده هنوز هم مانند گذشته الهام بخش نقاشان، مجسمه سازان، تصویرگران و سایر هنرمندان و برای مابقی ما دست کم اینکه بسیار تحسین برانگیز است.

از ۱۶۹۸که نخستین ارکیده نواحی گرمسیری Brassavola nodosa از جزیره کاراکائو به هلند آورده شد، جذابیت و فریبندگی این گل ها بی وقفه افزایش یافته است. در ابتدا ارکیده ها تنها مورد توجه علاقه مندان خوش اقبالی بوده اند که می توانستند برای آوردن گیاه به کلکسیون هایشان راهی سفر شوند. اما رفته رفته با بهبود شیوه های کشت به ویژه روش های کم خرج تر گرم کردن محیط با استفاده از بخار آب به جای هوای داغ، ارکیده های مناطق گرمسیری در دسترس افراد بیشتری قرار گرفتند. از پایان قرن نوزدهم، ارکیده ها در مقیاس های وسیع به منظور تجارت گل بریده شان در منطقه گنت بلژیک کشت شده اند. ارکیده های Cattleya، Odontoglossum و Paphiopedilum از بلژیک به پاریس، برلین و حتی مسکو فرستاده می شود. در انگلستان داشتن مجموعه های ارکیده در خانه های اشرافی عادی بوده و در منازل طبقات متوسط خوش سلیقه نیز دست کم یک ارکیده خانه وجود داشته است. داشتن این کلکسیون ها هنوز هم رونق دارد و ارکیده ها مانند کارهای هنری در حراج فروخته می شوند. در ایالات متحده، آلمان و فرانسه نیز شور و عشق مشابهی دیده می شود. تمامی بستان کاران بزرگ به کشت ارکیده ها نیز مشغولند. هلند اکنون بزرگترین تولیدکننده ارکیده اروپا است. در مناطق گرمسیری جهان، تایلند نخستین کشوری است که شیوه های کاشت ارکیده ها را پیشرفته ساخت اما مالزی وسیع ترین زمین ها را به تولید ارکیده ها اختصاص داده است. ژاپن عمده ترین واردکننده گل های بریده ارکیده جهان است در حالی که بزرگترین واردکننده در اروپا، ایتالیا است. واردات ارکیده فرانسه در سال ۱۹۹۳ به ۸میلیون شاخه رسید. این تجارت پررونق تنها به گونه های گیاه شناختی موجود محدود نمی شود. آنها عمدتاً گونه های هیبرید هستند که توسط باغبانان در تعداد بسیار زیاد خلق شده اند. این هیبریدها ممکن است صرفاً حاصل پیوند زدن دو گونه خویشاوند باشند یا ممکن است هیبریدهایی از دو یا حتی سه یا چهار جنس مختلف باشند. به نظر می رسد که آینده ارکیده های پرورشی اطمینان بخش است درست برعکس وضعیت گونه های ارکیده شناخته شده یا ناشده ای که همچنان در طبیعت سرسختی می کنند. اکنون زیستگاه های این ارکیده ها با تخریب های وسیع جنگل های گرمسیری و سرعت سرسام آور شهرنشینی به شدت مورد تهدید قرار گرفته است. تاکنون بسیاری از گونه های ارکیده از دست رفته اند و تنها باید امیدوار بود که انسان به زودی دست از این تخریب ها بردارد تا شاید هنوز در گوشه و کنارهای پرت افتاده جنگل ها، گونه جدیدی از این گل های شگفت انگیز شانس بالیدن داشته باشد.




منبع :آفتاب

[Borna66]

پرورش : گل آهار
نوشته : مهندس منوچهر كارگر

http://pnu-club.com/imported/2009/05/49.jpg


گل آهار
Zinina
گل آهار Zininas L. : ازگياهان يكساله تيره مركبهيا كمپوزه Composeesو از گلهائي است كه از خيلي قديم كاشتن آن در ايران معمول بوده .گلش كلاپرك ساده يا پُرپَر است كه بسته به جورهاي مختلف رنگهاي متنوعي دارد .

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

جورهائيكه سابقأ در ايران ميكاشته اند پا بلند كم پَر يا نيمه پُرپَر كه چندان زيبا نبوده ولي سالهاي اخير در اروپا و آمريكا جورهاي پاكوتاه و گل درشت بدست آورده اند كه خيلي جالب توجه و زيباست .
اقسامي كه بيشتر درگلكاريها كاشتن آن معمول است بشرح زيرميباشد :

1 ـ گل آهار ظريف Z. elegans : قسم قديمي است كه قد آن 55 تا 70 سانتيمتر و كلاپَركَش نيمه پُرپَر به رنگهاي سفيد ، زرد ، قرمز ، ارغواني و بنفش بوده است .

http://pnu-club.com/imported/2009/05/50.jpg

2 ـ گل آهار كوتوله Z. Liliput : كه بوته هاي آن خيلي كوتاه و كلاپَرَكَش كه كاملا پُرپَر است كوچك و بسيار پُر گل ميباشد .
3 ـ گل آهار كاليفرني بزرگ Z. California geant : كه قد بوته اش 50 سانتيمتر و گلهاي خيلي درشت و رنگهاي متنوع و زيبا دارد .


http://pnu-club.com/imported/2009/05/51.jpg


4ـ گل آهار لوتر Z. Luther : به بلندي 50 سانتيمتر و گلهاي درشت بسيار پُرپَر .
5 ـ گل آهار مكزيكي : كه قد بوته آن از 35 سانتيمتر تجاوز نكرده كلاپَرَكَش كوچك ساده يا پُرپَر است .
گل آهارZininaمحل گرم و آفتابي را مي پسندد .
همچنين يك دوره موقتي خشكي و بي آبي را تحمل مي كند .
اما براي يك رشد طبيعي به خاكي با رطوبت كافي نياز دارد .
با اين وجود بايد توجه داشت كه آب و هواي باراني و بسيار مرطوب برايش مضر است . اين گل براي تزئين تپه گلها يا حاشيه هاي تابستاني آفتاب رو بسيار مناسب است . و از جورهاي پا بلند آنهم براي كاشتن ميان باغچه ها ميتوان استفاده كرد . به كودهاي خاصي نياز ندارد و در يك خاك خوب باغچه بخوبي رشد ميكند .

http://pnu-club.com/imported/2009/05/52.jpg

تكثير:
اين گياه بوسيله بذر تكثير ميشود ، از جهت كاشت دانه هاي آهار بايد در هواي نيمه گرم فروردين كاشته شود . نهالهاي جوان نبايد زياد در كنار هم باشند و اگر چنين بود ، تعدادي از آنها را تُنُك ميكنند تا رشد بقيه جوانه ها تسهيل شود . سپس بعد از كمي رشد كه بلندي نهالها به 6 سانتيمتر رسيد ، آنها را در اواسط خرداد كه هوا روبه گرمي ميرود در باغچه ميكارند .
فصل گل دادن اين گياه ازخرداد تا فصل سرما ادامه خواهد داشت .

[Borna66]

پرورش : گل گاردنيا
پرورش : گل گاردنيا
نوشته : مهندس منوچهر كارگر


http://pnu-club.com/imported/2009/05/53.jpg

گاردنيا


GARDENIA

گاردنيا Gardenia جنسي از تيره روناس ها يا روبياسه Rubiacees ميباشد و 7 تا 8 قسم آن درختچه هائيست كه در گرمخانه نگهداري ميشوند .
برگهايشان عمومأ دائمي ، متقابل و بيضي شكل كشيده و گلهايش سفيد ، خوشبو كه از بغل دم برگها يا انتهاي شاخه بيرون ميآيد .


http://pnu-club.com/imported/2009/05/54.jpg



اقسامي از گاردنيا كه زياد كاشته ميشوند عبارتند از :
1 ـ گاردنيا ياسمني G. jasminoides : كه از آن دو جور قابل توجه بدست آورده اند به نامهاي :
الف ـ گاردنيا ياسمني فورتونه ئي G. j. Fortunei : داراي گلهاي خيلي درشت .
ب ـ گاردنيا ياسمني سيتريودورا G.J.citriodora : قد اين قسم كوتاه وگلهاي آن بوي ليمو ترش ميدهد .


http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

2 ـ گاردنيا راديكان G. radicans : با بوته كُرپِه و كوتاه بقد 50 سانتيمتر كه از آنهم جوري با برگهاي ابلق بدست آورده اند .
اقسام گاردنيا Gardenia موقع رشد خود محتاج به هواي گرم و مرطوب با روشنائي تند و آبياري مداوم ميباشند ، بوته هاي آنرا بايد در گلدانهائيكه مملو از خاك خلنگ مخلوط با خاك برگ است و به دقت زه كشي شده باشد بكارند . اين گلدانها را بهتر است در جعبه هاي مملو از شن كه از ميان آن لوله شوفاژ گرمخانه ميگذرد فرو كنند . پس از خاتمه گلها لازم است ساقه ها را تا حد ممكن كوتاه نموده و گلدان را نيز تعويض كرد . تابش آفتاب صدمه اي به گاردنيا نمي زند . تا اول پائيز مي بايست به گياه كود داده و برگها را حتي الامكان مرطوب نگه داشت . زمستانها گلدان بايد در محل گرمي با حرارتي معادل 18 تا 22 درجه سانتيگراد و هواي مرطوب قرار گيرد .
گلهاي گاردنيا Gardenia چنانچه چيده و در آب گذاشته شوند دوام قابل توجهي دارند .

تكثير :
زياد كردن گاردنيا Gardenia به روش قلمه زدن ساقه هاي جوان آن در اسفند ماه درخاكي كه 30 درجه سانتيگراد گرما داشته باشد صورت ميگيرد.

[Borna66]

پرورش : گل تاج خروس


نوشته : مهندس منوچهر كارگر



http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
تاج خروس

Celosie


گل تاج خروس ياCelisia L. هم نوعي از گل زلف عروسان و جنسي از خانواده تاج خروسها يا آمارانتاسه Amaranthaceae ميباشد كه بلندي آن در انواع مختلف به يك متر مي رسد .

http://pnu-club.com/imported/mising.jpghttp://pnu-club.com/imported/mising.jpg
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg


انواع مختلف تاج خروس :
1 ـ تاج خروس پابلند( نقره اي) يا سليسيا آرژنتا C. argentea : به بلندي يكمتر با برگهاي سبز تيره كمي متمايل به قرمز ، با گلهاي قرمز با نقش سفيد اين گونه داراي واريته هاي متعددي ميباشد .از همه اقسام اين گونه معروفتر كه از قديم در ايران كاشتن آن مرسوم بوده ميباشد .


http://pnu-club.com/imported/2009/05/55.jpg
http://pnu-club.com/imported/mising.jpghttp://pnu-club.com/imported/mising.jpghttp://pnu-club.com/imported/2009/05/56.jpg




2– تاج خروس پا كوتاه(نقره اي)كريستاتاC . crete de coq(C.cristata ) : كه گياهي به بلندي 20 تا 50 سانتيمتر و از انتهاي ساقه آن تاج بزرگ و پهني كه لبه آن چين چين ميباشد بيرون ميآيد و بعلت آنكه كاملا شبيه تاج خروس معروف به چهل تاج است به اين نام معروف شده .
روي اين تاج را هزاران گلهاي كوچك غير معلوم فشرده بيكديگر پوشانده كه رنگ آنها زرد طلائي ، ارغواني ، صورتي ، قرمز ، نخودي و غيره بسته به جورهاي مختلف است .


http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
http://pnu-club.com/imported/2009/05/57.jpg



2ـتاج خروس آرژانتا ژاپونيC. cristata variegatajaponica: كه تاج آن مانند پرهائي كه قديم اروپائيان به كلاه نصب ميكردند ميباشد .
اين جور بوته اش با بوته تاج خروس يكي است ولي بجاي يك تاج كه روي بوته تاج خروس است روي هر شاخه از اين كياه كه به فراواني ميرويد خوشه هاي سبك پَر مانند كه پوشيده از گلهاي ريز زيادي بهمان الوان مذكور در بالا است ديده ميشود .
اندام بوته آن مخروطي شكل و كاملا متمايز با جور اول ميباشد .
بذر اين دوجور را نيز اوائل فروردين تا ارديبهشت روي خزانه كه از خاك سياه و سبك آماده شده باشد كاشته پس از آنكه بوته ها به اندازة 5 تا 6 سانتيمتر شدند آنها را به محل اصلي منتقل ميسازند .
برگهاي جوان اين گياه خوشمزه و قابل خوردن است و بذر آن نيز از نظر مواد پروتئيني از ذرت و ارزن بيشتر مواد پروتئيني دارد و برشته آن بسيار خوشمزه ميباشد .

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
http://pnu-club.com/imported/2009/05/58.jpg
http://pnu-club.com/imported/2009/05/59.jpg
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg




3 ـ تاج خروس شيلدسي ئي C. childsii : اصل اين گونه از كشور هند است با تاجهاي زرد درخشان .
4 ـ تاج خروس تومپو زوني ئي C. thompsonii : اين گونه به بلندي 60 سانتيمتر مي رسد .
گلهاي آن بصورت تاجي به رنگ قرمزدرخشان ومنقش ميباشد .
شايد شماهم اين گياه را براي زينت در باغچه كاشته ايد و يا به طور خود رو در باغچه ديده ايد ولي بدون استفاده از برگهاي جوان و بذر آن بوته ها را در آخر فصل بدست خزان سپرده ايد ، در حالي كه در هزاران سال قبل كشاورزان و قبايلي در مكزيك اين كياه را مي كاشتند و از بذر آن براي تغذيه استفاده مي كردند و حتي در سال 1519 ميلادي انبارهائي كه پر از بذر تاج خروس بود در مكزيك پيدا شد .
بوته تاج خروس در مقابل كود هاي شيميائي و ساير كودها حساس است و خيلي زود آسيب مي بيند براي آنكه بوته اين گياه خوب رشد كرده گلش درشت شود كافيست كه آنها را در محل آفتاب گير در خاكي كه از مخلوط خاك سياه ، باغچه و خاك برگ پوسيده درست تشكيل شده باشد كاشت ، و روزهاي گرم چنان آبياري كنند كه پاي بوته ها هميشه مرطوب باشد ، گلهاي خشك تاج خروس چون تغيير شكل نميدهد براي دسته گل خشك مناسب است .


تكثير :
براي زياد كردن اين گياه به روش كاشتن بذر آن اقدام ميگردد

[Borna66]

پرورش : آفلاندرا


نوشته : مهندس منوچهر كارگر


http://pnu-club.com/imported/2009/05/60.jpg

آفلاندرا

Aphelandra

آفلاندرا Aphelandra، جنسي از گياهان خانواده كنگرهاAcanthaceae است .

فقط يك گونه آن كه A. Squarrosa نام دارد به صورت گياه آپارتماني مورد استفاده ميباشد . اين گونه بومي برزيل است .

ارتفاع آن به 25 تا 50 سانتيمتر مي رسد .

برگ ها متقابل ، تخم مرغي با نوك تيز ، به رنگ سبز تيره با رگ برگ هاي سفيد مايل به زرد مي باشد .


گل ها به رنگ زرد ، گلاذين به صورت سنبله انتهائي با براكته هاي رنگين ، كه در اواخر تابستان و يا اوائل پائيز ظاهر مي كردند .

گل ها با دوام بوده و پس از پژمرده شدن بايد از بوته جدا گردد تا دوباره شروع به گل دادن كند .

مهم ترين انواع اين گونه عبارتند از :

1 ـافلاندرا لئوپولدي A. Leopoldii : كه در آن براكته ها قرمز مي باشند .


2 ـ افلاندرا لوئيس A. Louisae : برگ هاي آن كوچك و داراي براكته زرد رنگ هستند .


3 ـ افلاندرا دانيا A. Dania: داراي براكته هاي زرد با حاشيه قرمز ميباشند .


4 ـ افلاندرا اورانتيكا A. aurantica : كه اصل آن ازمكزيك و بلندي بوته تا 30 سانتي متر رسيده و كم شاخه مي باشد ، برگهاي آن متقابل ، گلهايش درشت و به رنگ قرمز نارنجي و در خوشه هاي زاويه دار انتهاي شاخه پيدا ميشود .


از اين قسم جوري بنام آفلاندرا روزليA. Roesli با گلهاي خيلي درشت تر و برگهاي به رنگ مرمري و خاكستري نقره اي بدست آورده اند.

5 ـ افلاندرا دوبيا A. dubia : با برگهاي پهن مخطط به رنگهاي سبز مات و سبز تيره كه زير برگها قرمز رنگ است گلهايش عقيقي رنگ و دم گلها خرمايي است .

6 ـ آفلاندرا فاسيناتور A. fascinator: با برگهاي به رنگ سبز زيتوني تيره و رگهاي نقره اي كه زير برگها ارغواني تيره است ، گلهايش درشت و برنگ قرمز دانه ميباشد .

7 ـ آفلاندرا فولژنس A. folgens: اصل آن از مكزيك و درختچه اي است به بلندي يك متر با ساقه هاي راست و كرك دار و برگهاي بيضي شكل نوك تيز كه در پائيز گلهائي به رنگ قرمز درخشان مي دهد .



مراقبت هاي لازم :

1 ـ نور : اين گياه به نور زيادي مخصوصأ در دورة رشد احتياج دارد .

ولي بايد از تابش مستقيم نور خورشيد به آن جلوگيري كرد و بنا براين بايد گلدان اين گياه را در نقاط روشن آپارتمان قرار داد .

2 ـ حرارت : از شهريور تا اسفند حرارت مناسب براي گياه 14 ـ 16 درجه سانتي گراد است ولي در ساير ماه هاي سال كه فصل فعاليت گياه است ، حرارت مناسب 15 ـ 20 درجه سانتي گراد مي باشد .

اين گياه نسبت به تغيير درجه حرارت بسيار حساس است .

3 ـ آبياري : بايد به طور منظم صورت گيرد .

در تابستان به آب فراوان احتياج دارد ، ءلي در زمستان بايد كمتر آب داد . به هر حال هيچ وقت خاك گلدان نبايد خشك شود به علاوه لازم است هرچند يكبار روي برگ ها را با اسفنج تميز كرد تا تبادلات گازي توسط برگ ها بهتر صورت گيرد .

4 ـ رطوبت : اين گياه معمولا به رطوبت زياد احتياج دارد .

براي اين كار بهتر است گلدان ها را در داخل ظرف پلاستيكي كه داراي تورب مي باشند فرو كنند و روي تورب را آب پاشي نمايند تا با تبخير آن رطوبت مناسبي براي گياه فراهم شود .

5 ـ نوع خاك : خاك مناسب براي اين گياه مخلوطي از يك قسمت تورب ، يك قسمت خاك برگ پوسيده و يك قسمت ماسه است .

6 ـ كود : بهترين كود براي اين گياه مخلوطي از 100 گرم نيترات پتاسيم + 100 گرم فسفات كلسيم + 200 گرم سولفات آمونيم است كه به مقدار سه گرم در ليتر هر هفته يك بار از فروردين تا شهريور ماه بايد به گياه داده شود . ازكودهاي مختلف كه در بازار وجود دارد ، چنانچه داراي تركيبات مشابه است مي توان استفاده كرد .


تكثير :

تكثير اين گياه توسط قلمه سبز از شاخه هاي جانبي و يا قطع ساقه اصلي به قطعاتي كه واجد دو برگ باشند پس از گل دهي صورت ميگيرد .

درجه حرارت بستر بايد 21 درجه سانتي گراد باشد .

توسط خواباندن هوائي نيز مي توان اين گياه را تكثير كرد .

بوته هاي آفلاندرا چند ساله چندان زيبا نيستند و براي نگاهداري در آپارتمان بهتر است هر دو سال آن را از راه قلمه زدن جوان كرد .

[Borna66]

پرورش : آكي منس( آشيمنه)
نوشته : مهندس منوچهر كارگر


]

http://pnu-club.com/imported/2009/05/61.jpg
آكي منس
(آشيمِنه)
ACHIMENES

كلمه آکی منس یا آشیمنه Achimenes از زبان يوناني گرفته شده و به معناي ضعيف در برابر سرما ميباشد .
به اين ترتيب چنانچه علاقه گياه به رطوبت را نيز اضافه كنيم آنگاه روشن ميشود كه هواي مناطق مرطوب گرمسيري را بسيار مي پسندد .
آشیمنه Achimenes جنسي ازخانواده بنفشه آفريقايي یا ژسنرياسه ها Gesneriaceae ميباشد كه بوته هاي اين تيره علفي مانند هستند و ريشه آنها پنجه اي شكل يا با ساقه زير زميني باريك و بلند و فلس فلس و ساقه هوائي آن يكساله با برگهاي متقابل و تك گلهائي كه از بغل برگها بيرون ميآيد ، گلهايش داراي جام لوله اي درازيست كه منتهي به پهنك موربي ميشود كه به پنج لبه تقريبأ نا مساوي تقسيم ميگردد .
انواع و اقسام و جورهاي ساده و دورگه اين تيره كه قابل توجه و در گلخانه ها پرورش ميدهند بشرح زير ميباشد :
آشمينه Achimenes دورگه كه گياه باريك و بلند با ريشه فلس دار است و از آن جورهاي زير بوجود آمده و پرورش داده اند


http://pnu-club.com/imported/2009/05/62.jpg

1 ـ اشينانت بوشيانوس Eschyantus Boschianus :
گياه كوچك پيچنده با گلهاي شقايقي رنگ براي گرمخانه .
2 ـ شيريتاسيننزي Chirita Sinensis :
گياه پاكوتاه كه بشكل زيبائي كرپه ميشود .
3 ـ سيرتوديرا Cyrto deira :
گياه كوچك براي گرمخانه پاجوش دار با برگهاي مخملي رگه دار و گلهاي ريز ارغواني .
4 ـ ژسنراهيبريدا Gesnera hibrida :
گياهي با ريشه غده دار وگلهاي قرمز كه از جورهاي زيبا و خوب اين تيره است .
5 ـ گلوگزينيا هيبريد Gloxinia hibrida :
اصلي ترين جور اين تيره بجهت گلهاي زيبا و درشتي كه دارد با ريشه هاي غده دار .
6 ـ ايزولما هيرسوتوم hirsutum Isolma :
گياه پا بلند رونده با ريشه هاي پنجه اي فلس فلس .
7 ـ سنت پوليا ايونانتا Saintpaulia iouantha :
معروف به بنفشه اوزامبارا Violette d,usambara گياه كوچك خوابيده كه گلهايش شبيه به بنفشه است .و جورهاي ديگري كه ذكر نامهاشان در اين كتاب موردي ندارد .
از تمام جورهاي نامبرده دورگه هاي متنوعي كه گلهايشان برنگهاي بنفش ، قرمز دانه ، قرمز سير يا روشن و سفيد است بدست آورده اند .
تمام اقسام و جورهاي اين گل بايد در گلخانه معتدل يا گرمخانه نگهداري شود .
نكته اصلي در محافظت اين گياه آنست كه در تمام فصل استراحت به گلدانهائيكه ريشه هاي اشمينه Achimenes در آنست آب نبايد داد .

http://pnu-club.com/imported/2009/05/63.jpg
فصل استراحت آن از اواسط مهرماه تا اواسط فروردين مي باشد و پس از خاتمه مدت ريشه ها را از گلدان بيرون آورده هر دو تا سه تا از آنها را در يك گلدان كه از خاك خلنگ تازه يا مخلوط با خاك برگ معمولي پر كرده اند كاشته در قسمتي از گلخانه كه درجه حرارتش بين 14 و 15 درجه سانتيگراد باشد گذارده و با آبپاشي كم و سبك خاك آنها را مرطوب نگهميدارند .
وقتي جوانه ها شروع به بيرون آمدن از خاك كردند روي شيشه گلخانه را مي پوشانند كه آفتاب مستقيمأ به گلدانها نتابد .
درجه حرارت در اين موقع بايد بين 18 و 20 باشد و كم كم رطوبت خاك را هم زياد مي كنند .
نزديك ماه مرداد كه فصل گل ريزان اين گياه ميباشد بهتراست گلدانها را تبديل به گلدان بزرگتري نمايند .
پس از تمام شدن گل ريزان در اواسط ماه مهر آب دادن به آنها را قطع كرده مجددأ گلدانها را در نقطه خشك و سالم گلخانه براي سال بعد نگهداري ميكنند .
گلهاي تيره ژسنرياسه Gesneriaceae را غالبأ براي زينت گلخانه ها در تابستان يا آپارتمان ها مصرف ميكنند زيرا در اين فصل گلخانه هاي سرد خالي است و گلبازان خصوصي ( آماتورها ) اغلب جاي خالي گلدانها را با مجموعه اي از اين تيره پر ميكنند .
با غبانان حرفه اي نيز جعبه هاي خالي جاي نشاء را براي كاشتن گلوكزينيا تخصيص ميدهند كه غدد ريشة آنرا در زمستان بعد بفروش برسانند .
آماتورها عمومأ اين گياهان را در گلدان ميكارند چون بعضي از جورهاي اين گياه بوته هاي لاغري دارند و اگر در خاك يا گلدانهاي كم عمق كاشته شوند غالب آنها توليد بوته هاي كرپه مي كنند .
آشیمنه Achimenes چون ساقه هاي سست و آويخته دارند براي زينت سبد گلهاي آويزان مناسب بوده و نتيجه خوبي ميدهند .
براي اين منظور يكي از جورهاي مناسب سيرتوديراCyrto deira است كه ساقه هاي نازك و آويخته بسياري ميدهد و آنرا براي كاشتن كناره سبد گلهاي آويزان مناسب ميسازد .
از آشیمنه Achimenes براي زينت حاشيه و طشتك ها و جعبه هاي خزانه در گرمخانه استفاده ميبرند .
براي آپارتمان هم ميتوان بخوبي و آساني از گلوگزينيا هيبريد Gloxinia hibrida و بنفشه اوزامبارا Violette d,usambara استفاده كرد كه بخوبي در پشت پنجره هاي روشن نمو كرده آنجاها را زينت ميدهند ولي مشروط برآنكه پنجره ها آفتابگير نباشد كه تابش آفتاب از پشت آنها را تباه ساخته از بين ميبرد .
اين گياهان را ميتوان در اطاقهاي آپارتمان در مناطق غير گرمسيري نيز با دادن آب فراوان و كود كافي بخوبي نگهداري نمود .
پس از اينكه گل دادن گياه به پايان رسيد لازمست از ميزان آب كاسته گردد تا برگها پژمرده و خشك شوند .
در زمستان ريشه ها بايد لابلاي خاكپيت خشك تحت 12 درجه تا 16 درجه سانتيگراد نگهداري نمود .
اوايل بهار ريشه ها را چنانچه در خاك قرار دهيم ( ترجيحأ در گلخانه نسبتأ گرم ) ساقه هاي جديد بزودي نمايان خواهند شد .
آشیمنه Achimenes به نور فراوان احتياج دارد ولي بهيچوجه تحمل اشعه مستقيم خورشيد را ندارد .
گلهاي اكي منس Achimenes يا آشيمنه داراي رنگهاي مختلفي از صورتي كم رنگ تا ارغواني ميباشد .

[Borna66]

پرورش: پیچ امین الدوله
نوشته : مهندس منوچهر کارگر


http://pnu-club.com/imported/2009/05/64.jpg

پيچ امين الدوله

LONICERA


پيچ امين الدوله ، Lonicera از گياهان خانواده كاپريفولياسه Caprifoliacea

و جزو گياهان بالارونده و متداول قديمي بوده و در بيشتر منازل قديمي براي

پوشش آلاچيق ، چَپَر ، داربست هاي چوبي ازآن استفاده ميكردند .

اين گياه به نام امين الدوله صدر اعظم ايران در دوران سلطنت قاجار از اين جهت

نامگذاري شده كه گويا اولين بار توسط امين الدوله به ايران آورده شده است در حالي

كه نام علمي آن لوني سرا Lonicera ميباشد .

از انواع مشهور آن عبارتند از :

1 ـ پيچ امين الدوله پريكلي منيوم L.periclymenium: است كه عطري بسيار دلپذير دارد .






http://pnu-club.com/imported/2009/05/65.jpg


گلهاي لوله اي شكل گلدسته اي به رنگهاي سفيد ، كرم و ارغواني ملايم تمام گياه را

مي پوشاند .

شكفتگي گلهايش از اواسط خرداد تا شهريور ماه است .

2 ـ پيچ امين الدوله بلژيكا L.belgica: كه شكفتگي گلهايش زودرس ميباشد.





http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

گلبرگها به رنگهاي گوناگون مشاهده ميشوند و بخصوص قسمت خارجي گلبرگها تيره تر

است .

3 ـ پيچ امين الدوله سرو تينا Serotina: كه شكفتگي گلهايش به كندي وآرام صورت ميگيرد.

از ارقام ديگر اين گياه نوعي دورَگِه وجود دارد كه گلهاي زرد پرتقالي و برگهاي دائمي

دارد.

گلهاي اين گونه بخصوص بدون عطر و داراي دوام طولاني است و ازتيرماه تا آذرماه

ادامه دارد.

دو رَگِه ديگري از اين درختچه وجود دارد كه داراي گلهاي زرد ارغواني بوده و فقط در

تابستان گل ميدهد .

4 ـ پيچ امين الدوله ژاپوني L.japonica: اين گونه از انواع مقاوم و نيرومند است .

از ارديبهشت ماه تاهنگام يخبندان غرق درگلهاي سفيد ميباشد .




http://pnu-club.com/imported/2009/05/66.jpg
در اواخر دوران گلدهي گلبرگهايش به رنگ زرد و يا كِرِم در ميآيند و تا كنون دو رقم ژاپني آن مشاهده شده است .

5 ـ پيچ امين الدوله چيني L.chinensis: داراي گلهاي صورتي و برگهاي ارغواني

است و تضاد بيناين دو رنگ حالت عجيبي بوجود مي آورند .

6 ـ پيچ امين الدوله رتيكولاتا L.Reticulata: از انواع پاكوتاه بوده در سينه مال

و خاكهاي شيب دار براي جلوگيري از ريزش خاك و سبز كردن خاك مورد استفاده قرار

ميگيرد . تمام انواع اين درختچه پيچنده هستند و شاخه ها بدور پايه انتخاب شده ميپيچند .

پايه ها اگر به شكل طاق كوچك يا داربست هاي چوبي كوتاه و بلند انتخاب شوند به تزئين

باغچه كمك ميكنند .اين درختچه نياز مبرم به آفتاب و محلهاي آفتابرو دارد .

خاك غني و آب فراوان ازاحتياجات اوليه رويش اين گياه ميباشد.

احتياج به هرس مفصل ندارد ولي بايد هر چند وقت يكبار هرس كوچكي روي شاخه هاي

آن انجام پذيرد تا زماني كه محل خود را پوشيده و سر سبز نگاه دارد .

[Borna66]

پرورش : گل انگشتي

نوشته : مهندس منوچهر كارگر

2http://pnu-club.com/imported/2009/05/67.jpg





گل انگشتي



Digitalis purpurea


گل انگشتي Digitalis purpurea L.از گياهان دو ساله بومي است كه قسم وحشي آن به بلندي 1 تا 40/1 متر مي رسد .

از انتهاي هر شاخه خوشه مخروطي شكل بلندي بيرون ميآيد كه گلهاي آن را تشكيل ميدهد .

جدار داخلي هر گلبرگ صورتي رنگ است كه خالهاي ارغواني روي آنرا پوشانده است .

اين قسم در اثر كاشتن تغيير كرده و از آن دو جور معروف كه امروزه در گلكاري ها ميكارند بدست آمده است .


1 ـ گل انگشتي گل درشت D. grandiflora : كه داراي گلهاي زرد درشت ميباشد .

http://pnu-club.com/imported/2009/05/68.jpg



2 ـ گل انگشتي برنگ آهن D. ferruginea : كه رنگ گلهايش خاكستري شبيه آهن است ولي اين جور بعلت رنگ گل چندان از نظر زينتي قابل توجه نيست .


http://pnu-club.com/imported/2009/05/2.gifhttp://pnu-club.com/imported/2009/05/69.jpg

http://pnu-club.com/imported/2009/05/70.jpg


بذرDigitalis purpureaرا در ماه ارديبهشت يا خرداد كاشته و زمانيكه بوته ها سه تا چهار برگه شدند آنها را روي خزانه دوم به فواصل دو سانتيمتر از يكديگر نشاء ميكنند .

ماه آبان اين بوته ها را روي محل اصلي آن ميكارند .

اين نشاها بهار سال بعد گل ميدهد .



http://pnu-club.com/imported/2009/05/71.jpg


خواص داروئي گل انگشتي :

برگهاي گياه صحرائي Digitalis purpureaبمقدار معين مسكن و تنظيم كننده قلب و ضمنأ مُدِر قوي است ، مقادير مورد استعمال آنرا پزشك بايد تجويز نمايد . از برگهاي اين گياه ماده قليائي بنام ديژيتالينمتبلور ميگيرند كه آنهم در طب استعمال دارد هم؍ fd8 ?نطور كه اشاره شد اين گياه سمي و در صورت استعمال بدون مورد و زياد از اندازه يا مصرف اشتباهي آن اثرات مسموميت باين ترتيب معلوم ميشود ، درد شديد معده و ستون فقرات ـ استفراغ زياد ـ سر درد ـ طپش شديد و بعد ضعيف شدن و غيرمنظم كاركردن قلب كه وهله آخر آن مرگ است. بنابراين بمحض مشاهده اين حالات فورأ به پزشك و يا مراكز درماني مراجعه نمايند وتا رسيدن به پزشك سعي درشستشوي معده با روش هاي معمول بشود و با خوراندن داروهاي مقئي مانند (اپيكا ) ـ محلول اتر ـ آمونياك ـ قهوة تند و گرم ـ انداختن ضماد خردل روي ساقهاي پا ـ پاشويه اقدام شود .

http://pnu-club.com/imported/2009/05/72.jpghttp://pnu-club.com/imported/2009/05/73.jpg


تكثير :

براي تكثير اين گياه به روش كاشتن بذر آن همانگونه كه در بالا اشاره شد اقدام ميگردد .

[Borna66]

روش نگهداري گل نرگس : این گل در آب کم عمق می تواند عمر بسیار درازی داشته باشد. به ویژه اگر ساقه های آن را به طور مکرر کوتاه کرده و آب را عوض کنید و غذای مکمل به آن اضافه نمایید. هر دو تا سه روز یکبار تنها در نیمی از گلدان آب بریزید. می توانید پوسته محافظ را به حال خود باقی گذاشته و یا آن را به آرامی از ساقه جدا کنید. زمانیکه ساقه های نرگس را کوتاه می کنید این پوسته ها از خود نوعی شیره در داخل آب ترشح می کنند که عمر سایر گل ها را کوتاه می کنند. برای جلوگیری از این مشکل می توانید پس از برش ساقه ها برای 12ساعت آنها را در یک گلدان مجزا قرار دهید و سپس با گل های دیگر در یک گلدان قرار دهید. در گل آرایی های جدید دیده می شود که گل نرگس را همراه با پیاز و ریشه آن تزئین می کنند. به این منظور گل روی ریشه ها را با آب شسته و می توانید از کلیه گیاه از ریشه گرفته تا ساقه و برگ و گل لذت ببرید.
http://pnu-club.com/imported/2009/05/74.jpg

[Borna66]

روش نگهداري گل شقایق: همان مراقبت های متداولی که در ابتدا توضیح داده شد در مورد گل شقایق هم صدق می کنند، اما از آنجاییکه ساقه های آنها خیلی لطیف و آسیب پذیر می باشند، باید آنها را با ملایمت در دست گرفته و به آرامی کوتاه کنید. طبیعت حساس و لطیف گل های شقایق حاکی از این مطلب است که عمری بیش از3 تا5 روز ندارند.

http://pnu-club.com/imported/2009/05/75.jpg

[Borna66]

روش نگهداري گل داودی: این گل ها در رنگ ها و اشکال مختلف یافت شده و با تعداد گلبرگ های مجزا یافت می شوند. گاهی اوقات در رنگ های غیرمعمول دیده شده و با شکوفه های تکی و یا چند تایی در هر ساقه، دارای زیبایی خاصی می باشند. هر یک از گلبرگ ها که زرد شده و یا رو به پلاسیدگی می رفتند، باید از ساقه جدا شوند. برگ های این گل گاهی اوقات از گلبرگ ها نیز زودتر پلاسده می شوند. کوتاه کردن ساقه ها جذب مطلوب آب را افزایش داده و عمر گل را در داخل گلدان افزایش می بخشد. عمر متوسط گل های داودی در گلدان چیزی در حدود 7تا12 روز می باشد.
http://pnu-club.com/imported/2009/05/76.jpg

[Borna66]

گل همیشه بهار
گل همیشه بهار

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
نام لاتین: Calendula officinalis
تیپ رویشی: نشاء یک ساله
وضعیت خزان: ----------
سرعت رشد: سریع
ارتفاع: 5/0 متر
قطر تاج: 5/0 متر
نیاز نوری: آفتابی - نیم سایه
نیاز آبی: کم نیاز
معیار زیبایی: گل
زمان ظهور معیار زیبایی: بهار و تابستان
قابلیت هرس: -----------
مقاومتهای اکولوژیک: مقاوم به گرما و کم آبی
خاک مناسب: هر نوع خاک
کاربرد در فضای سبز: کاشت در پارکها، چمن کاریها، میادین و بولوارها
وضعیت سازگاری با شرایط اکولوژیک موجود: عالی

[Borna66]

گل اطلسی ایرانی
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

گل اطلسی ایرانی
نام لاتین: Petunia spp.

تیپ رویشی: نشاء یک ساله
وضعیت خزان: ----------
سرعت رشد: متوسط
ارتفاع: 2/0 متر
قطر تاج: 2/0 متر
نیاز نوری: نیم سایه - سایه
نیاز آبی: کم نیاز
معیار زیبایی: گل
زمان ظهور معیار زیبایی: بهار تا پاییز
قابلیت هرس: -----------
مقاومتهای اکولوژیک: مقاوم به گرما
خاک مناسب: هر نوع خاک
کاربرد در فضای سبز: کاشت در پارکها، باغهای صخره ای، چمن کاریها، میادین و بولوارها
وضعیت سازگاری با شرایط اکولوژیک موجود: خوب

[Borna66]

پرورش : گل ابرون ( سدوم)
نوشته : مهندس منوچهر كارگر



http://pnu-club.com/imported/2009/05/77.jpg



ابرون

SEDUM
ابرون يا سدوم Sedums جنسي از گياهان خانواده برگ گوشتي ها ( نازها) یا كراسولاسه Crassulacees و گياهي مقاوم در مقابل خشكي و كم آبي و تابش آفتاب ميباشد .
گونه هاي متعددي از اين گياه وجود دارد كه برخي اختصاص به كاشت در باغچه دارند و كمتر در گلدان كاشته ميشوند .
حدود 10 گونه از اين گياه جزو گياهان آپارتماني بوده ، گاه در گلفروشيها يافت ميشوند .
از آنجا كه قلمه هاي آن به راحتي ريشه ميدهند ، با بدست آوردن يك گونه كمياب ميتوان آنرا بدون هيچ مشكلي تكثير نمود .
از اين گياه اقسام زيادي وجود دارد و همه آنها ماندني ميباشند .
ابرون (سدوم Sedums ) را به دو طبقه تقسيم كرده اند .

[
http://pnu-club.com/imported/2009/05/78.jpg


الف ـ ابرون (سدوم ) برگ پهن .


http://pnu-club.com/imported/2009/05/79.jpg


ب ـ ابرون ( سدوم ) برگ لوله اي .


http://pnu-club.com/imported/2009/05/80.jpg



الف : سدوم( ابرون ) برگ پهن :



http://pnu-club.com/imported/2009/05/81.jpg


1 ـ سدوم باتارد S. spurium :
گياهي پاكوتاه بقد 12 سانتيمتر با گلهاي صورتي رنگ ميباشد .


http://pnu-club.com/imported/2009/05/82.jpg



2 ـ سدوم بلند S. maximum :
به بلندي 50 سانتيمتر كرپه كه از بين برگها چند ساقه از ريشه بيرون آمده و منتهي بيك دسته گل زرد ميشود
3 ـ سدوم برگ تبريزي S. populifolium :
به بلندي 40 سانتيمتر با گلهاي زرد كم رنگ .


http://pnu-club.com/imported/2009/05/83.jpg



5 ـ سدوم كامچاتكا S. kamtschaticum :
خيلي پاكوتاه و كرپه با گلهاي متعدد زرد .
5 ـ سدوم ماكسيمويچ S. Maxemowiczu :
قسم پابلند و كرپه كه غالبأ قدش از 70 سانتيمتر تجاوز ميكند و ساقه هاي گل آن از ريشه بيرون آمده منتهي بيك دسته گل زرد خيره كننده ميشود .
6 ـ سدوم معطر S. ehodiola :
به بلندي 20 سانتيمتر گلهايش زرد رنگ كه ريشه و گلش معطر است .


http://pnu-club.com/imported/2009/05/84.jpg



7 ـ سدوم ارغواني S. purpuraescens :
از حيث هيكل شبيه قسم دوم ولي گلهايش ارغواني است .


http://pnu-club.com/imported/2009/05/85.jpg



8 ـ سدوم قابل توجه S. spectabilis :
به بلندي 40 سانتيمتر و برگهاي پهن و گلهاي متعدد صورتي كه بشكل چتر پهني در ميآيد .
اصل اين قسم از ژاپن آمده و بيشتر از اقسام ديگر كاشته ميشود .
قسمي هم با برگهاي ابلق وجود دارد .
9 ـ سدوم سيبلد S. siebold :
اين گونه نيز از ژاپن آمده ولي بيشتر آنرا در گلدان ميكارند .
اگر گلدان آنرا در ظرفي كذارده بيآويزند ساقه هائيكه بطول 15 تا 20 سانتيمتر از اطراف بوته بيرون ميآيد دور گلدان آويخته و حلقه ميزند و هر ساقه منتهي به دسته گل صورتي ميشود كه بسيار زيبا است گلهاي اين قسم از مرداد تا مهرماه ادامه دارد .


http://pnu-club.com/imported/mising.jpg



ب ـ ابرون يا سدوم برگ لوله اي :
اين دسته كه همه ازگياهان پاكوتاه ميباشند برگهاشان استوانه اي شكل و ساقه هايش خزنده و منتهي بدسته گل كوچكي ميشود بشرح زير:
1 ـ ابرون يا سدوم سفيد S. album :
به بلندي 15 سانتيمتر و گلهاي سفيد رنگ .
2 ـ ابرون يا سدوم سوزان S. acre :
كه بيشتر روي بامها و ديوارهاي كهنه و كنار جاده ها سبز ميشود بقد 10 سانتيمتر كه گلهاي ريز و زرد آن در ارديبهشت و خرداد باز ميشود .
3 ـ ابرون يا سدوم ظريف S. pulchellum :
با ساقه هاي راست كه موقع گل داشتن روي زمين ميخوابد بقد 15 سانتيمتر و گلهاي صورتي رنگ
4 ـ سدوم گل آبي S. coeruleum :
گياه يكساله بقد 12 سانتيمتر و گلهاي آبي روشن .


http://pnu-club.com/imported/2009/05/86.jpg



5 ـ سدوم برگ كلفت S. glaucum :
خيلي كوتاه به بلندي 10 سانتيمتر و گلهاي سفيد كه چون رنگ برگهايش كبود است آنرا غالبأ در گلكاري موزائيك ميكارند .
تمام اقسام ابرون(سدومSedums ) كه ذكر شد بايد در نقاط آفتاب رو كاشته شوند مگر سدوم ظريف كه بهتر است آنرا در سايه آفتاب بكارند .


http://pnu-club.com/imported/mising.jpg



تكثير :
طريقه زياد كردن ابرون يا سدوم Sedums تقسيم ريشه آن در بهار و يا قلمه زدن ساقه در تابستان است .
بعضي از اقسام مانند رديف هاي 2 و 7 و 8 از دسته اول را با قلمه زدن برگ زياد ميكنند .

[Borna66]

پرورش : گل ابری (گل پشم)
نوشته : مهندس منوچهر


http://pnu-club.com/imported/2009/05/87.jpg



گل ابري

(پشم)

Ageratum
گل ابري Ageratumچند قسم گياه ماندني از تيره گياهان مركبه Composees با گلهاي آبي كوچك ميباشد كه گلهاي آنرا دسته اي از كلاپركها تشكيل ميدهد .
گلهاي ابري Ageratumكه بطور متناوب يكي جانشين ديگري ميشود مدتي نسبتا طولانی دوام ميآورند .
گل ابري Ageratumدر رنگهای آبی تیره یا روشن ، سفید و گاهی صورتی دیده می شود که حالتی نیمه کروی دارد و با برگهای سبز همراه میباشد.
جورهائي كه در گلكاريها كاشته ميشوند عبارتند از :
1 ـ گل ابري مكزيك A. mexicanum :
از اين گونه ، جورهاي پاكوتاه به بلندي 20 تا 25 سانتيمتر و پابلند به بلندي 75سانتيمتر با گلهاي سفيد مايل به بنفش و آبی تیره وجود دارد .
2 ـ گل ابري وندلاند A. wendlandi :
از اين گونه نيز جورهاي پاكوتاه به بلندي 20 تا 25 سانتيمتر و پابلند به بلندي 50 سانتيمتر با گلهاي سفيد مايل به بنفش و صورتی وجود دارد .


http://pnu-club.com/imported/2009/05/88.jpg[


http://pnu-club.com/imported/2009/05/89.jpg





http://pnu-club.com/imported/2009/05/90.jpg

http://pnu-club.com/imported/2009/05/91.jpg


http://pnu-club.com/imported/2009/05/92.jpg


Ageratumرا بخوبي ميتوان با كاشتن بذر زياد كرد ولي اگر بخواهند زودتر از گل آن استفاده كنند همچنین میتوان اوائل ماه آبان ساقه هاي آنرا در گلدان قلمه زده اين قلمه ها را كه پس از دو هفته ريشه ميكند تمام زمستان زير شاسي يا گلخانه نگهدارند تا نيمة دوم فروردين آنها را روي تپه گل يا حاشيه بكارند .
محل مناسب براي اين گل نقاط آفتاب رو ميباشد و خشكي زمين به آن صدمه اي نمي زند .
در ايران اين گل مانند گلهاي يكساله كاشته و پائيز بوته هاي آنرا ميكنند.

تكثير :
زياد كردن اين گل به دو روش كاشتن بذر و قلمه زدن ساقه هاي آن همانگونه كه در بالا اشاره شد امكان پذير است .

[shohreh89]

سلام خيلي خيلي خيلي جالب بود واقعا ممنونم:72:
ميشه خواهش كنم اگه در مورد زنبق هلندي مطلبي داريد واسم ارسال كنيد:109: