tania
03-15-2011, 01:09 PM
قمار یا مقامره مصدر باب مفاعله است و در لغت به معنای خدعه و نیرنگ است.[1] و در اصطلاح برد و باخت بوسیله اسباب قمار مانند قاب و گردو، سکه پول، ورق و تخته و...میباشد[2]
تبیین جرم قمار بازی
1- عنصر قانونی:
«قمار بازی با هر وسیله‌ای ممنوع و مرتکبین آن به یک تا شش ماه حبس و یا تا (74) ضربه شلاق محکوم می‌شوند و در صورت تجاهر به قمار بازی به هر دو مجازات محکوم می‌گردند.» (مفاد ماده 705 قانون مجازات اسلامی)
2- عنصر مادی جرم
بازی کردن با آلات قمار برای برد و باخت و تجاهر به قمار بازی و شرط برد و باخت از عناصر و ارکان لازم تشکیل دهنده بزه موضوع این ماده است.[3]
ضرورتی ندارد که انجام عمل قمار، منتج به نتیجه شودو صرف بازی کردن برای تحقق این جرم کافی است.
شرط مباشرت: شرط تحقق بزه قماربازی، این است که مرتکب خود در عملیات قمار بازی شرکت کند.[4]
3- عنصر معنوی جرم:
سوء نیت عام به معنی عمد و قصد انجام عمل مجرمانه و سوء نیت خاص به معنی قصد تحصیل یا بردن مال یا وجوه طرف یا اطراف مقابل عمل قمار شرط تحقق این جرم میباشد.
تجاهر به قمار بازی:
منظور آن است که مرتکبین اعمال خود را به گونه‌ای آشکار و بی‌پروا در مرئی و منظر دیگران به نمایش گذارند به نحوی که دیگران متوجه آن شده نظرشان نسبت به آن جلب شود. صرف وانمود کردن به بازی قمار کفایت نمی‌کند بلکه مرتکبین باید واقعاً در حال بازی قمار باشند تا مشمول مقرارت این ماده شوند.[5]
عناوین مجرمانه و مجازاتهای آنها در مواد 706 تا 711 قانون مجازات اسلامی:
خریدن، حمل و نگهداری آلات مخصوص قمار:
یک تا سه ماه حبس یا تا پانصد هزار ریال الی یک میلیون و پانصد هزار ریال جزای نقدی[6].
ساختن، فروختن، در معرض فروش گذاشتن، وارد کردن یا در اختیار گذاردن آلات و وسایل مخصوص قمار:
سه ماه تا یکسال حبس و یک میلیون و پانصد هزار ریال تا شش میلیون ریال جزای نقدی[7].
دایر کردن قمارخانه و دعوت مردم به آنجا:
شش ماه تا دو سال حبس و از سه میلیون تا 12 میلیون ریال جزای نقدی[8].
ضبط اسباب و نقود متعلق به قمار:
مقصود از «اسباب و نقود متعلق به قمار» چیزهائی است که مختص به بازی قمار یا معد برای آن بوده و مستقیماً بازی متوقف بر آنها باشد مانند وجوهی که روی میز قمار موجود است.[9]
مال حاصله از قمار بازی:
به موجب ماده 8 قانون اجرای اصل 49 قانون اساسی مصوب 1363 اگر صاحبین مال مشخص است به آنها رد و اگر مشخص نیست در اختیار ولی امر قرار داده می‌شود و اگر مقدار آن معلوم نباشد ولی صاحب مال مشخص است باید با صاحب مال مصالحه نماید ولی اگر صاحب مال مشخص نیست باید خمس مال را در اختیار ولی امر قرار دهد.[10]
قبول خدمت در قمارخانه و اماکن معد برای صرف مشروبات الکلی و معاونت در دایر کردن آن:
این افراد معاون جرم محسوب و مجازات مباشر در جرم را دارند ولی دادگاه می‌تواند نظر به اوضاع و احوال و میزان تأثیر عمل معاون، مجازات را تخفیف دهد.[11]
که این امر استثنائی بر ماده 726 قانون مجازات اسلامی محسوب می‌گردد.[12]
عدم گزارش ضابطین دادگستری:
اگر به موجب قانون دیگر مجازات شدیدتری نداشته باشند به سه تا شش ماه حبس یا تا 74 ضربه شلاق محکوم می‌شوند.[13]
منظور از مجازات شدیدتر ماده 78 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب 1382 است که به موجب بند ج ماده مذکور مجازات اعلام گزارش خلاف واقع یا عدم اعلام گزارش، حبس از سه ماه تا یکسال تعیین گردیده است.[14]
عنصر مادی:
عدم اعلام وجود اماکن معد برای مصرف مشروبات الکلی و قمار بازی به مقامات مربوط یا تنظیم وارائه گزارش خلاف واقع در خصوص این امکنه از ناحیه مرتکبین است که ممکن است به صورت فعل مثبت یا ترک فعل محقق شود.[15]
حاتم زاده
[1] . زراعت، عباس؛ شرح قانون مجازات بخش تعزیرات – 3، ققنوس، اسفند 82، اول، ص 415.
[2] . جعفر لنگرودی، محمدجعفر؛ ترمینولوژی حقوق، تهران، گنج دانش، 1383، چهاردهم، ص 551.
[3] . حجتی، سید مهدی؛ قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی، تهران، میثاق عدالت، 1384، ص 1351.
[4] . همان، ص 1352.
[5] . حجتی، سید مهدی؛ قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی، تهران میثاق عدالت، 1384، ص 1352.
[6] . همان، ص 1353.
[7] . همان، ص 1354.
[8] . همان، ص 1354.
[9] .همان، ص 1355.
[10] .حجتی، سید مهدی؛ قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی، تهران، میثاق عدالت، 1384، ص 1355.
[11] .همان، ص 1355.
[12] .همان، ص 1356.
[13] .همان، ص 1356.
[14] .همان، ص 1357.
[15] .همان،ص 1356.
تبیین جرم قمار بازی
1- عنصر قانونی:
«قمار بازی با هر وسیله‌ای ممنوع و مرتکبین آن به یک تا شش ماه حبس و یا تا (74) ضربه شلاق محکوم می‌شوند و در صورت تجاهر به قمار بازی به هر دو مجازات محکوم می‌گردند.» (مفاد ماده 705 قانون مجازات اسلامی)
2- عنصر مادی جرم
بازی کردن با آلات قمار برای برد و باخت و تجاهر به قمار بازی و شرط برد و باخت از عناصر و ارکان لازم تشکیل دهنده بزه موضوع این ماده است.[3]
ضرورتی ندارد که انجام عمل قمار، منتج به نتیجه شودو صرف بازی کردن برای تحقق این جرم کافی است.
شرط مباشرت: شرط تحقق بزه قماربازی، این است که مرتکب خود در عملیات قمار بازی شرکت کند.[4]
3- عنصر معنوی جرم:
سوء نیت عام به معنی عمد و قصد انجام عمل مجرمانه و سوء نیت خاص به معنی قصد تحصیل یا بردن مال یا وجوه طرف یا اطراف مقابل عمل قمار شرط تحقق این جرم میباشد.
تجاهر به قمار بازی:
منظور آن است که مرتکبین اعمال خود را به گونه‌ای آشکار و بی‌پروا در مرئی و منظر دیگران به نمایش گذارند به نحوی که دیگران متوجه آن شده نظرشان نسبت به آن جلب شود. صرف وانمود کردن به بازی قمار کفایت نمی‌کند بلکه مرتکبین باید واقعاً در حال بازی قمار باشند تا مشمول مقرارت این ماده شوند.[5]
عناوین مجرمانه و مجازاتهای آنها در مواد 706 تا 711 قانون مجازات اسلامی:
خریدن، حمل و نگهداری آلات مخصوص قمار:
یک تا سه ماه حبس یا تا پانصد هزار ریال الی یک میلیون و پانصد هزار ریال جزای نقدی[6].
ساختن، فروختن، در معرض فروش گذاشتن، وارد کردن یا در اختیار گذاردن آلات و وسایل مخصوص قمار:
سه ماه تا یکسال حبس و یک میلیون و پانصد هزار ریال تا شش میلیون ریال جزای نقدی[7].
دایر کردن قمارخانه و دعوت مردم به آنجا:
شش ماه تا دو سال حبس و از سه میلیون تا 12 میلیون ریال جزای نقدی[8].
ضبط اسباب و نقود متعلق به قمار:
مقصود از «اسباب و نقود متعلق به قمار» چیزهائی است که مختص به بازی قمار یا معد برای آن بوده و مستقیماً بازی متوقف بر آنها باشد مانند وجوهی که روی میز قمار موجود است.[9]
مال حاصله از قمار بازی:
به موجب ماده 8 قانون اجرای اصل 49 قانون اساسی مصوب 1363 اگر صاحبین مال مشخص است به آنها رد و اگر مشخص نیست در اختیار ولی امر قرار داده می‌شود و اگر مقدار آن معلوم نباشد ولی صاحب مال مشخص است باید با صاحب مال مصالحه نماید ولی اگر صاحب مال مشخص نیست باید خمس مال را در اختیار ولی امر قرار دهد.[10]
قبول خدمت در قمارخانه و اماکن معد برای صرف مشروبات الکلی و معاونت در دایر کردن آن:
این افراد معاون جرم محسوب و مجازات مباشر در جرم را دارند ولی دادگاه می‌تواند نظر به اوضاع و احوال و میزان تأثیر عمل معاون، مجازات را تخفیف دهد.[11]
که این امر استثنائی بر ماده 726 قانون مجازات اسلامی محسوب می‌گردد.[12]
عدم گزارش ضابطین دادگستری:
اگر به موجب قانون دیگر مجازات شدیدتری نداشته باشند به سه تا شش ماه حبس یا تا 74 ضربه شلاق محکوم می‌شوند.[13]
منظور از مجازات شدیدتر ماده 78 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب 1382 است که به موجب بند ج ماده مذکور مجازات اعلام گزارش خلاف واقع یا عدم اعلام گزارش، حبس از سه ماه تا یکسال تعیین گردیده است.[14]
عنصر مادی:
عدم اعلام وجود اماکن معد برای مصرف مشروبات الکلی و قمار بازی به مقامات مربوط یا تنظیم وارائه گزارش خلاف واقع در خصوص این امکنه از ناحیه مرتکبین است که ممکن است به صورت فعل مثبت یا ترک فعل محقق شود.[15]
حاتم زاده
[1] . زراعت، عباس؛ شرح قانون مجازات بخش تعزیرات – 3، ققنوس، اسفند 82، اول، ص 415.
[2] . جعفر لنگرودی، محمدجعفر؛ ترمینولوژی حقوق، تهران، گنج دانش، 1383، چهاردهم، ص 551.
[3] . حجتی، سید مهدی؛ قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی، تهران، میثاق عدالت، 1384، ص 1351.
[4] . همان، ص 1352.
[5] . حجتی، سید مهدی؛ قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی، تهران میثاق عدالت، 1384، ص 1352.
[6] . همان، ص 1353.
[7] . همان، ص 1354.
[8] . همان، ص 1354.
[9] .همان، ص 1355.
[10] .حجتی، سید مهدی؛ قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی، تهران، میثاق عدالت، 1384، ص 1355.
[11] .همان، ص 1355.
[12] .همان، ص 1356.
[13] .همان، ص 1356.
[14] .همان، ص 1357.
[15] .همان،ص 1356.