alamatesoall
02-02-2011, 07:03 PM
ابتدا نظریه های مختلفی که راجع به ایجاد کم رویی در اشخاص می شه رو توضیح می دم. افراد باید ببینند کدامیک از این عوامل در ایجاد کمرویی اونها تأثیرگذارتر بوده. کمرويي يعني «خود توجهي» فوق العاده و ترس از مواجه شدن با ديگران. زيرا کمرويي نوعي ترس يا اضطراب اجتماعي است که در آن فرد از مواجه شدن با افراد ناآشنا و ارتباطات اجتماعي گريز دارد.
1- «نظریه پردازان صفات» معتقدند کمرویی یک صفت است که از طریق توارث منتقل میشود. در این یک دیدگاه گناه کمرویی و هر رفتار دیگری را به گردن ژنهای والدین میاندازند. یک نظریه کاملتر از طرف «ریموند کتل (Raymond Cattell) ارائه شد و او رفتار و شخصیت انسان را ناشی از مجموعهای از صفات میداند. یکی از صفات شخصیتی «عامل H»» است.
عامل «H» مرکب از دو ویژگی است: ویژگی اول مربوط به افرادی است که خصوصیت آنها خشن بودن و شجاع بودن در مقابل مشکلات زندگی مقاومت کردن است. این افراد به صورت «H+» علامت گذاری میشوند. ویژگی دوم مربوط به افرادی است که آمادگی بالایی نسبت به پذیرش تهدید از خود نشان میدهند و آنها از اجتماع کناره گیری میکنند. این گروه با «H-»علامت گذاری میشوند. طبق نظریه صفات «کتل» افراد «-H» همان افراد کمرو هستند
2- «رفتار گرایان» بر یادگیری کمرویی تاکید دارندو معتقدند برای درمان آن لازم است مهارت اجتماعی لازم برای برقراری ارتباط ثمر بخش با دیگران آموخته شود. رفتارگرایان معتقدند «خوب یا بد» ما چیزی هست که یاد گرفتهایم. در واقع انسان به طریقی رفتار میکند که پاداش مثبت داشته باشد و اعمالی را که نتایج منفی دارند را متوقف کرد. و از آن اجتناب میکند.
3- «جامعه شناسان و روان شناسان اجتماعی» بر تاثیر اجتماع و بر چسبهای اجتماعی تاکید دارند. بر اساس نظریه این گروه فردی که در چنگال نیروهای اجتماعی گرفتار شده است ممکن است به سادگی مبدل به فردی کمرو گردد. زیرا به سادگی نمیتوان به افراد دیگر دسترسی داشت. در جوامع امروزی موقعیتهای اجتماعی کمی جهت مشاهده روابط گرم، بخشنده و مشترک در میان اعضا خانواده یا دوستان و همسایگان وجود دارد. همچنین فرصت برای «تمرین مکالمه، یادگیری نحوه دریافت واکنش از دیگران، مذاکره کردن و تعریف کردن و تعریف شنیدن از دیگران» بسیار کم و برای افراد کمرو دور از دسترس است. طبق دیدگاه جامعه شناسی پدران و مادران کمرو فرزندان کمرویی نیز به بار میآورند و پدران و مادران غیر کمرو فرزندانی غیرکمرو.
با توجه به اینکه اکثرا تأکید بر کمرویی اشخاص در جمع و جامعه مینمایند بنده بر اساس نظریه سوم توضیحات و راهکارهایی رو ارائه می دهم.
انسان موجودي اجتماعي هست و نيازمند برقراري ارتباط با ديگران که بسياري از خلاقيت هايش فقط از طريق تعامل بين فردي و ارتباطات اجتماعي مي تواند ارضاء شود و به فعليت برسه. يكى از علل كمرويى، اضطراب اجتماعي است. اضطراب اجتماعى از عدم يادگيرى مهارتهاى اجتماعى ناشى مىشه. يكى از ابعاد وجودى انسان كه بايد در محيط خانه و مدرسه متناسب با ساير ابعاد رشد كند، بعد اجتماعى است. انسان موجودى اجتماعى است و بايد در بستر اجتماع با همنوعان خود زندگى كند. براى اينكه بعد اجتماعى انسان رشد كند و در صحنههاى گوناگون بتواند با ديگران روابط مناسبى داشته باشد بايد مهارتهاى اجتماعى را ياد بگيرد. بعضى خانوادهها و يا بعضى از معلمان و مربيان دوران كودكى و نوجوانى، زمينه رشد و شكوفايى كودك را آن طور كه بايد، فراهم نمىكنند كه يا قادر به آن نيستند، يا امكانات لازم را ندارند و يا خودشان نيز در اين زمينه دچار مشكل هستند. به هر دليل، اين فرايند اجتماعى شدن و يادگيرى مهارتهاى ارتباطى با ديگران به درستى تحقق پيدا نمىكند وقتى نوجوان وارد صحنههاى بزرگ اجتماعى مىشود، فشار و ناراحتىهاي كمرويى را در خود بيشتر حس مىكند؛ زيرا مىخواهد دوستيابى كند، با همكلاسان خود صميمى باشد، در كلاس درس در مقابل جمع كنفرانس دهد و... علىرغم اين كه توانايى لازم را براى يادگيرى مطالب دارد و آنها را نيز خوب مىداند، ولى از ارائه آنها در مقابل جمع عاجز استو دچار اضطراب، خجالت و كمرويى و عوارض ناشى از آن مىشود. خوشبختانه يادگيرى مهارتهاى اجتماعى و بر طرف كردن اضطراب و ترس در مقابل جمع، كارى است كه امكان عملى آن وجود دارد و تجربه نيز آن را ثابت كرده است. کمرويي غالباً با گذشت زمان، فشردگي و پيچيدگي روابط بين فردي و تشديد فشارهاي اجتماعي، رقابت ها، گوشه گيري ها، تکروي ها، عزلت گزيني ها و تنهايي ها گسترده و شديدتر مي شود و درصد بيشتري از جوانان و بزرگسالان را فرا مي گيرد. مگر اين که افراد بتونن با تشخيص سريع و استفاده از روش هاي تربيتي و درماني مناسب و مؤثر از گسترش کمرويي و تشديد آن پيشگيري کنند. کمرويي يک مانع جدي براي رشد قابليت ها و خلاقيت هاي فردي است. پديده ي کمرويي در بين بزرگسالان و افراد مسن بسيار پيچيده تر است و چنين پيچيدگي رواني ممکن است در اغلب موارد، نيازهاي دروني، تمايلات، انگيزه ها، قابليت ها، فرصت ها، هدف ها و برنامه هاي شغلي، حرفه اي و اجتماعي ايشان را به طور جدي متأثر و دگرگون کند. اکثر قريب به اتفاق مردم در مواردي از زندگي اجتماعي خود به گونه اي دچار کمرويي شدند.
بنابراين اگر كسى تصميم جدى داشته باشد،مىتواند با اين مشكل مقابله كند و خود را درمان نمايد و از حصار كمرويى رها شود و از توانمندىهايى كه دارد بهره ببرد. در فرهنگ ملى و دينى ما ايرانيان، مانند ساير ملل، آداب و رسومى وجود دارد كه اگر خوب رعايت شوند، فرايند اجتماعى شدن به آسانى تحقق پيدا مىكند. ازجمله اين آداب، سلام كردن و احوال پرسى از دوستان و خويشاوندان است، طبق این مورد افراد کمرویی که شما می فرمایید می تونن به با توجه به نکات ذیل کمی از مشکلات ارتباطیشون رو کاهش بدن و اضطراب اجتماعی خودشون را پایین بیارن:
1- در دادن سلام پيش قدم باشند.
2- بعد از سلام با جملات مرسوم، احوالپرسى كنند و اجازه بدهند افراد دیگر اول از اونها جدا بشوند نه ایشان از اونها.
3- كه در كارهاى اجتماعى، در محيط خانه و... در فعاليتهاي دسته جمعى شركت نموده و نقش فعالى رابپذيرند.
4- هنگام صحبت با ديگران يا در مقابل جمع به اعضاى بدن خود (دست، پا، نحوه صحبت و...) هيچ توجهى نكنند و توجه خود را بر مطلبى كه مىگوييد متمركز نمایند.
5- قبلاً مطلبى را كه مىخواهند در مقابل جمع بازگو كنيد چندين بار در مقابل آينه تكرار كرده، فرض كنند در مقابل جمع هستند.
6- سعى كنند بر آنچه مىخواهيد بگويند تسلط كافى داشته باشند
7- اگر با شكست مواجه شديد، خود را نبازند و براى بار ديگر خود را آماده انجام آن كار نمایند.
8- قبل از اين كه در مقابل جمع قرار بگیرند به خود تلقين كنند كه «مىتوانم در مقابل جمع صحبت كنم».
9- زمانی که حالت اضطراب در ایشان ایجاد می شود سعى كنند همه ماهيچههاى بدنشان را آرام و شل كنند.
10- براى شكستن جو حاكم بر جمع و آرامش در صحبت كردن سعى كنند داستانهاى كوچك، طنز، لطيفههاى شيرين و مناسب را كه افراد خبره در جلسات سخنرانى بيان مىكنند، در دفترچهاى يادداشت كنند و در شرايط مقتضى از آنها استفاده نمایند.
ترس از شرکت درفعالیتهای اجتماعی، عامل مهمی برای بروز ناراحتی های روانی درفرد محسوب می شود و عدم مبارزه با آنها تنها موجب تحکیم و تقویت آن می گردد.
نکته قابل توجه دیگر این است که بیشتر علمای تعلیم و تربیت بین کمرویی و کاهش اعتماد به نفس ارتباط معنی داری می بینند. معتقدند که کم شدن اعتماد به نفس یا عزت نفس باعث افزایش کم رویی می شه. اصلا عزت نفس یعنی چه؟ عزت نفس عبارت است از سنجش ارزش خود برپایه قیاس خود با دیگران
در ذیل چند نکته را جهت افزایش اعتماد به نفس یادآوری می کنم که توجه و عمل به آنها باعث کاهش کمرویی می شه و بهتر افراد کمرو به آن توجه کنند:
◊ شناخت توانایی های خود
◊ انتخاب هدفهای قابل دسترس وکوچک
◊ تلاش برای تصمیم گیری به طور مستقلانه
◊ شرکت در فعالیت های گروهی و اجتماعی و سعی در کسب نقشی فعال
◊ تعریف از دوستان به طور مستقیم و تحسین آنها حتی به خاطر موارد کوچک
◊ نرمش پس ازبیداری ازخواب، راهپیمایی درطول روز و حتی پرداختن به ورزش های رزمی و روی آوردن به ورزش های گروهی
◊ درک تصورات منفی ازخود محدود نمودن آنها
◊ تهیه لیستی از نگرشهای منفی خود و ثبت نگرش های مثبت از خود در مقابل هر مورد
◊ احساسات وبرداشتهای خوشایند ازخود در ذهن (مثلا به اندازه کافی سلامتی دارم، به اندازه کافی زیبایی دارم، به اندازه کافی توانایی دارم و....)
◊ توجه به نظافت و آراستگی ظاهری روزانه
◊ ناراحت نشدن درمقابل انتقاد دیگران و بازخورد به جا با آنها درکمال آرامش و با تبسم
◊ شناخت اشتباهات خود و جبران آنها البته بدون اضطراب
◊ بروز احساسات مثبت خود رارتباطات، دوست داشتن و کمک به دیگران
◊ پذیرفتن موقعیت های جدید و بحرانی و آشفته کنار آمدن با آنها سعی دررفع آنها
اعتماد به نفس آموختنی است. همانطور که یک فرد کمرو به جهت یک سری عوامل محیطی، تربیتی دچارعدم اعتماد به نفس شده مسلما به وسیله عوامل ونکات مثبت ذکرشده وعمل به آن به مرورزمان اعتماد به نفس خواهد یا فت.
فرد کمرو باید درباره شخصی كه مورد تحسینش قرار دارد، بیندیشد. این فرد می تواند یك دوست، یك خویشاوند، یك قهرمان افسانه ای یا هر چیزدیگری باشد. موقعیت هایی را كه ممكن است آن فرد در آنها احساس كمرویی كند مجسم كند.
یک تمرین عملی برای کاهش کمرویی و افزایش اعتماد به نفس:
لیستی از كلیه افرادی كه موجب بروز احساس كمرویی درشما می شوند، یا شما را طرد می كنند تهیه كنید. سپس دو صندلی بردارید و آنها را مقابل یكدیگر قرار دهید. خودتان روی یك صندلی بنشینید و تصور كنید نفر اول لیست شما روی صندلی مقابل نشسته است. با آن فرد صحبت كنید، سراوفریاد بكشید، او را به خاطر تمام مشكلات مربوط به كمرویی خودتان سرزنش كنید. آنگاه صندلی ها را جا به جا كنید گویی شما در جای آن فرد نشسته اید و پاسخ می دهید. دوباره به صندلی اول برگردید و توضیح دهید چرا در حضور آن فرد احساس كمرویی می كنید. دوباره صندلی ها را جابه جا كنید و پاسخی را كه فكر می كنید آن فرد ارائه خواهد داد، به خود بگویید.
1- «نظریه پردازان صفات» معتقدند کمرویی یک صفت است که از طریق توارث منتقل میشود. در این یک دیدگاه گناه کمرویی و هر رفتار دیگری را به گردن ژنهای والدین میاندازند. یک نظریه کاملتر از طرف «ریموند کتل (Raymond Cattell) ارائه شد و او رفتار و شخصیت انسان را ناشی از مجموعهای از صفات میداند. یکی از صفات شخصیتی «عامل H»» است.
عامل «H» مرکب از دو ویژگی است: ویژگی اول مربوط به افرادی است که خصوصیت آنها خشن بودن و شجاع بودن در مقابل مشکلات زندگی مقاومت کردن است. این افراد به صورت «H+» علامت گذاری میشوند. ویژگی دوم مربوط به افرادی است که آمادگی بالایی نسبت به پذیرش تهدید از خود نشان میدهند و آنها از اجتماع کناره گیری میکنند. این گروه با «H-»علامت گذاری میشوند. طبق نظریه صفات «کتل» افراد «-H» همان افراد کمرو هستند
2- «رفتار گرایان» بر یادگیری کمرویی تاکید دارندو معتقدند برای درمان آن لازم است مهارت اجتماعی لازم برای برقراری ارتباط ثمر بخش با دیگران آموخته شود. رفتارگرایان معتقدند «خوب یا بد» ما چیزی هست که یاد گرفتهایم. در واقع انسان به طریقی رفتار میکند که پاداش مثبت داشته باشد و اعمالی را که نتایج منفی دارند را متوقف کرد. و از آن اجتناب میکند.
3- «جامعه شناسان و روان شناسان اجتماعی» بر تاثیر اجتماع و بر چسبهای اجتماعی تاکید دارند. بر اساس نظریه این گروه فردی که در چنگال نیروهای اجتماعی گرفتار شده است ممکن است به سادگی مبدل به فردی کمرو گردد. زیرا به سادگی نمیتوان به افراد دیگر دسترسی داشت. در جوامع امروزی موقعیتهای اجتماعی کمی جهت مشاهده روابط گرم، بخشنده و مشترک در میان اعضا خانواده یا دوستان و همسایگان وجود دارد. همچنین فرصت برای «تمرین مکالمه، یادگیری نحوه دریافت واکنش از دیگران، مذاکره کردن و تعریف کردن و تعریف شنیدن از دیگران» بسیار کم و برای افراد کمرو دور از دسترس است. طبق دیدگاه جامعه شناسی پدران و مادران کمرو فرزندان کمرویی نیز به بار میآورند و پدران و مادران غیر کمرو فرزندانی غیرکمرو.
با توجه به اینکه اکثرا تأکید بر کمرویی اشخاص در جمع و جامعه مینمایند بنده بر اساس نظریه سوم توضیحات و راهکارهایی رو ارائه می دهم.
انسان موجودي اجتماعي هست و نيازمند برقراري ارتباط با ديگران که بسياري از خلاقيت هايش فقط از طريق تعامل بين فردي و ارتباطات اجتماعي مي تواند ارضاء شود و به فعليت برسه. يكى از علل كمرويى، اضطراب اجتماعي است. اضطراب اجتماعى از عدم يادگيرى مهارتهاى اجتماعى ناشى مىشه. يكى از ابعاد وجودى انسان كه بايد در محيط خانه و مدرسه متناسب با ساير ابعاد رشد كند، بعد اجتماعى است. انسان موجودى اجتماعى است و بايد در بستر اجتماع با همنوعان خود زندگى كند. براى اينكه بعد اجتماعى انسان رشد كند و در صحنههاى گوناگون بتواند با ديگران روابط مناسبى داشته باشد بايد مهارتهاى اجتماعى را ياد بگيرد. بعضى خانوادهها و يا بعضى از معلمان و مربيان دوران كودكى و نوجوانى، زمينه رشد و شكوفايى كودك را آن طور كه بايد، فراهم نمىكنند كه يا قادر به آن نيستند، يا امكانات لازم را ندارند و يا خودشان نيز در اين زمينه دچار مشكل هستند. به هر دليل، اين فرايند اجتماعى شدن و يادگيرى مهارتهاى ارتباطى با ديگران به درستى تحقق پيدا نمىكند وقتى نوجوان وارد صحنههاى بزرگ اجتماعى مىشود، فشار و ناراحتىهاي كمرويى را در خود بيشتر حس مىكند؛ زيرا مىخواهد دوستيابى كند، با همكلاسان خود صميمى باشد، در كلاس درس در مقابل جمع كنفرانس دهد و... علىرغم اين كه توانايى لازم را براى يادگيرى مطالب دارد و آنها را نيز خوب مىداند، ولى از ارائه آنها در مقابل جمع عاجز استو دچار اضطراب، خجالت و كمرويى و عوارض ناشى از آن مىشود. خوشبختانه يادگيرى مهارتهاى اجتماعى و بر طرف كردن اضطراب و ترس در مقابل جمع، كارى است كه امكان عملى آن وجود دارد و تجربه نيز آن را ثابت كرده است. کمرويي غالباً با گذشت زمان، فشردگي و پيچيدگي روابط بين فردي و تشديد فشارهاي اجتماعي، رقابت ها، گوشه گيري ها، تکروي ها، عزلت گزيني ها و تنهايي ها گسترده و شديدتر مي شود و درصد بيشتري از جوانان و بزرگسالان را فرا مي گيرد. مگر اين که افراد بتونن با تشخيص سريع و استفاده از روش هاي تربيتي و درماني مناسب و مؤثر از گسترش کمرويي و تشديد آن پيشگيري کنند. کمرويي يک مانع جدي براي رشد قابليت ها و خلاقيت هاي فردي است. پديده ي کمرويي در بين بزرگسالان و افراد مسن بسيار پيچيده تر است و چنين پيچيدگي رواني ممکن است در اغلب موارد، نيازهاي دروني، تمايلات، انگيزه ها، قابليت ها، فرصت ها، هدف ها و برنامه هاي شغلي، حرفه اي و اجتماعي ايشان را به طور جدي متأثر و دگرگون کند. اکثر قريب به اتفاق مردم در مواردي از زندگي اجتماعي خود به گونه اي دچار کمرويي شدند.
بنابراين اگر كسى تصميم جدى داشته باشد،مىتواند با اين مشكل مقابله كند و خود را درمان نمايد و از حصار كمرويى رها شود و از توانمندىهايى كه دارد بهره ببرد. در فرهنگ ملى و دينى ما ايرانيان، مانند ساير ملل، آداب و رسومى وجود دارد كه اگر خوب رعايت شوند، فرايند اجتماعى شدن به آسانى تحقق پيدا مىكند. ازجمله اين آداب، سلام كردن و احوال پرسى از دوستان و خويشاوندان است، طبق این مورد افراد کمرویی که شما می فرمایید می تونن به با توجه به نکات ذیل کمی از مشکلات ارتباطیشون رو کاهش بدن و اضطراب اجتماعی خودشون را پایین بیارن:
1- در دادن سلام پيش قدم باشند.
2- بعد از سلام با جملات مرسوم، احوالپرسى كنند و اجازه بدهند افراد دیگر اول از اونها جدا بشوند نه ایشان از اونها.
3- كه در كارهاى اجتماعى، در محيط خانه و... در فعاليتهاي دسته جمعى شركت نموده و نقش فعالى رابپذيرند.
4- هنگام صحبت با ديگران يا در مقابل جمع به اعضاى بدن خود (دست، پا، نحوه صحبت و...) هيچ توجهى نكنند و توجه خود را بر مطلبى كه مىگوييد متمركز نمایند.
5- قبلاً مطلبى را كه مىخواهند در مقابل جمع بازگو كنيد چندين بار در مقابل آينه تكرار كرده، فرض كنند در مقابل جمع هستند.
6- سعى كنند بر آنچه مىخواهيد بگويند تسلط كافى داشته باشند
7- اگر با شكست مواجه شديد، خود را نبازند و براى بار ديگر خود را آماده انجام آن كار نمایند.
8- قبل از اين كه در مقابل جمع قرار بگیرند به خود تلقين كنند كه «مىتوانم در مقابل جمع صحبت كنم».
9- زمانی که حالت اضطراب در ایشان ایجاد می شود سعى كنند همه ماهيچههاى بدنشان را آرام و شل كنند.
10- براى شكستن جو حاكم بر جمع و آرامش در صحبت كردن سعى كنند داستانهاى كوچك، طنز، لطيفههاى شيرين و مناسب را كه افراد خبره در جلسات سخنرانى بيان مىكنند، در دفترچهاى يادداشت كنند و در شرايط مقتضى از آنها استفاده نمایند.
ترس از شرکت درفعالیتهای اجتماعی، عامل مهمی برای بروز ناراحتی های روانی درفرد محسوب می شود و عدم مبارزه با آنها تنها موجب تحکیم و تقویت آن می گردد.
نکته قابل توجه دیگر این است که بیشتر علمای تعلیم و تربیت بین کمرویی و کاهش اعتماد به نفس ارتباط معنی داری می بینند. معتقدند که کم شدن اعتماد به نفس یا عزت نفس باعث افزایش کم رویی می شه. اصلا عزت نفس یعنی چه؟ عزت نفس عبارت است از سنجش ارزش خود برپایه قیاس خود با دیگران
در ذیل چند نکته را جهت افزایش اعتماد به نفس یادآوری می کنم که توجه و عمل به آنها باعث کاهش کمرویی می شه و بهتر افراد کمرو به آن توجه کنند:
◊ شناخت توانایی های خود
◊ انتخاب هدفهای قابل دسترس وکوچک
◊ تلاش برای تصمیم گیری به طور مستقلانه
◊ شرکت در فعالیت های گروهی و اجتماعی و سعی در کسب نقشی فعال
◊ تعریف از دوستان به طور مستقیم و تحسین آنها حتی به خاطر موارد کوچک
◊ نرمش پس ازبیداری ازخواب، راهپیمایی درطول روز و حتی پرداختن به ورزش های رزمی و روی آوردن به ورزش های گروهی
◊ درک تصورات منفی ازخود محدود نمودن آنها
◊ تهیه لیستی از نگرشهای منفی خود و ثبت نگرش های مثبت از خود در مقابل هر مورد
◊ احساسات وبرداشتهای خوشایند ازخود در ذهن (مثلا به اندازه کافی سلامتی دارم، به اندازه کافی زیبایی دارم، به اندازه کافی توانایی دارم و....)
◊ توجه به نظافت و آراستگی ظاهری روزانه
◊ ناراحت نشدن درمقابل انتقاد دیگران و بازخورد به جا با آنها درکمال آرامش و با تبسم
◊ شناخت اشتباهات خود و جبران آنها البته بدون اضطراب
◊ بروز احساسات مثبت خود رارتباطات، دوست داشتن و کمک به دیگران
◊ پذیرفتن موقعیت های جدید و بحرانی و آشفته کنار آمدن با آنها سعی دررفع آنها
اعتماد به نفس آموختنی است. همانطور که یک فرد کمرو به جهت یک سری عوامل محیطی، تربیتی دچارعدم اعتماد به نفس شده مسلما به وسیله عوامل ونکات مثبت ذکرشده وعمل به آن به مرورزمان اعتماد به نفس خواهد یا فت.
فرد کمرو باید درباره شخصی كه مورد تحسینش قرار دارد، بیندیشد. این فرد می تواند یك دوست، یك خویشاوند، یك قهرمان افسانه ای یا هر چیزدیگری باشد. موقعیت هایی را كه ممكن است آن فرد در آنها احساس كمرویی كند مجسم كند.
یک تمرین عملی برای کاهش کمرویی و افزایش اعتماد به نفس:
لیستی از كلیه افرادی كه موجب بروز احساس كمرویی درشما می شوند، یا شما را طرد می كنند تهیه كنید. سپس دو صندلی بردارید و آنها را مقابل یكدیگر قرار دهید. خودتان روی یك صندلی بنشینید و تصور كنید نفر اول لیست شما روی صندلی مقابل نشسته است. با آن فرد صحبت كنید، سراوفریاد بكشید، او را به خاطر تمام مشكلات مربوط به كمرویی خودتان سرزنش كنید. آنگاه صندلی ها را جا به جا كنید گویی شما در جای آن فرد نشسته اید و پاسخ می دهید. دوباره به صندلی اول برگردید و توضیح دهید چرا در حضور آن فرد احساس كمرویی می كنید. دوباره صندلی ها را جابه جا كنید و پاسخی را كه فكر می كنید آن فرد ارائه خواهد داد، به خود بگویید.