اکالیپتوس

[مژگان]

http://pnu-club.com/include/articles/images/82946c0293d1d1d7b43e945d87688d3c.jpgساكنین اولیه استرالیا- بومیهای استرالیایی- از برگهای اكالیپتوس برای درمان جراحات و پایین آوردن تب استفاده می كردند. آنها همچنین
می دانستند اگر در منطقه بیابانی استرالیا به نام "آتبك" (Outpack) با بی آبی مواجه شوند، می توانند ریشه های اكالیپتوس را، كه آكنده از آب است، از زمین برای رفع تشنگی بیرون بیاورند. برگهای اكالیپتوس و روغنی كه آنها تولید می كنند سبب كشتن باكتریها و رفع ناراحتیهای تنفسی افراد مبتلا به خناق، آسم و برونشیت میشود. اگر سابقه مصرف ویكس دارید، آنگاه احتمالاً خنكی و احساس سوزش ناشی از مرهم روی پوست و پاك شدن سینوس ها در اثر رایحهٔ نعناعی و معطر را به یاد خواهید آورد. در واقع این اثرات روغن اصیل اكالیپتوس است.
اكالیپتوس به انواع عطر، صابون و برخی از مواد غذایی و نوشیدنیها اضافه میشود. از این گیاه همچنین به عنوان عامل دفع حشرات نیز استفاده و به روغن شمع و افشانه های حشره كش نیز اضافه میشود. اگر به هیره ها (حشرات) گرد و غبار آلرژی دارید، می توانید اضافه كردن چند قطره روغن اصلی اكالیپتوس به مایع شستشوی لباسهایتان را مورد توجه قرار دهید. تحقیقات اخیر مؤید این است كه این گیاه دارویی تعداد هیره ها (حشرات)ی گرد و خاك را تا حد زیادی كاهش می دهد و راه تنفس شما را بازتر می كند.
اگر در خانهٔ خود شاهد سوسك هستید، اضافه كردن چندین قطره روغن اصیل اكالیپتوس بر لباسهای مندرس و گذاشتن آنها را در كمد لباسهایتان امتحان كنید (دقت كنید لباسهای مزبور را از مواد غذایی یا ظروف دور نگهدارید). به خاطر داشته باشید كه روغن اكالیپتوس فوق العاده برای انسان سمی است و در مصرف آن باید دقت كنید.
اگر فرزند دارید، اطمینان پیدا كنید كه روغنهای اصیل این گیاه دور از دسترس او نگهداشته شود.
● معرفی گیاه
كالیپتوس بومی استرالیا است، و در این قاره غذای اصلی موجود در وعده غذایی خرسهای كوآلا محسوب میشود. امروزه این گیاه در سرتاسر جهان از جمله ایالات متحده كشت میشود. اكالیپتوس گونه های بسیاری دارد. برخی از گونه های آن به اندازه گلهای تزئینی و برخی دیگر به اندازه درختان بزرگ است. اكالیپتوس لثه آبی یا درخت تب استرالیا، شناخته شده ترین گونه اكالیپتوس است كه مصرف پزشكی دارد. ارتفاع این گیاه به ۲۳۰ پا می رسد.
برگهای ۴ تا ۱۲ اینچی این گیاه سبز تند و براق است.
وقتی پوستهٔ خاكستری آبی این گیاه كنده میشود، زیر آن پوسته كرمی رنگ وجود دارد.
● تركیبات گیاه
چای و عصاره این گیاه از مادهٔ برگ خیس خورده در محلول الكل كه دارای مواد فعال است، تهیه میشود. پاره ای از این عناصر و تركیبات فعال "تانین" و "فلاونوید" نامیده میشوند. روغن اصیل برگ تهیه شده از تقطیر بخار عمدتاً از عنصر فعالی به نام "سینوئول" تشكیل شده است. روغن این گیاه همچنین حاوی سایر عناصر شیمیایی گیاهی است
● اشكال موجود
این گیاه به صورت روغن مایع اساسی، روغن اساسی به شكل پماد تنتور برگ (محلول تهیه شده از گیاه و الكل یا گیاه، الكل و آب)، برگ خام و چای قابل دسترسی است. قطره های ضد سرفه تجاری، انواع شربتها، مایعات تبخیر كننده، روغنهای مالیدنی، انواع خمیردندان و مواد شستشوی دهان حاوی روغن اكالیپتوس یا تركیب اصلی آن یعنی سینئول است
● نحوه مصرف
این گیاه برای درمان التهاب سینه، ریه ها، بینی و گلو بكار می رود و می تواند برخی از گونه های باكتری و همچنین برخی از انواع قارچها را از بین ببرد. وقتی ازاین گیاه دارویی برای مصرف موضعی استفاده می كنید، می تواند درد رماتیسمی را تسكین بخشد. قبل از مصرف میزان ریز یا هر میزان مصرف، با پزشك معالج خود مشورت و از دستورات ایشان پیروی كنید.
▪ جوشانده برگ اكالیپتوس (برای احتقاق): ۱/۲ تا ۱ میلی لیتر روزانه.
▪ روغن برای مصرف موضعی (برای مقاصل متورم یا احتقاق سینه): ۳۰ میلی لیتر روغن اكالیپتوس را به ۵۰۰ میلی لیتر آب ولرم اضافه كنید.
▪ اكالیپتول: روزانه ۰/۰۵ تا ۰/۲ میلی لیتر (۱ تا ۲ قطره برای هر لیوان آب جوش).
▪ روغن اكالیپتوس (برای استعمال موضعی): نصب تا یك میلی لیتر (۱۵ تا ۳۰ قطره) روغن مزبور را به نصف لیوان روغن مایع (كنجد، زیتون و غیره) اضافه كنید.
▪ به منظور استفاده استنشاقی از این گیاه داروئی، ۵ تا ۱۰ قطره از روغن آنرا به ۲ لیوان آب جوش اضافه كنید و سپس حوله را بالای سر خود بكشید و بخار آنرا استنشاق كنید.
● نكات احتیاطی
در دوران بارداری یا شیردهی از مصرف اكالیپتوس پرهیز كنید. روغن این گیاه اگر استعمال موضعی داشته باشد، سمی نیست. اما نباید از این گیاه برای مصارف داخلی استفاده كرد.
انجمن فرآوردهای گیاهان دارویی آمریكا برگ اكالیپتوس را از نظر بی خطری در ردیف و درجه دو ارزیابی كرده است. درجه ۲ به معنای این است كه در كاربرد این گیاه محدودیتهایی متصور است. در ارتباط با عصاره های برگ اكالیپتوس باید گفت كه افرادی كه مبتلا به التهاب معده ای- روده ای یا التهاب مجرای صفراوی هستند، باید از مصرف عصاره برگ اكالیپتوس اجتناب كنند. در صورت ابتلا به ناراحتی كبد نیز از مصرف آن پرهیز كنند. در صورتی كه مشمول هر كدام از این حالات هستید، با پزشك خود مشورت كنید. از مصرف بی رویه عصارهٔ مزبور نیز اجتناب ورزید. "تانین" موجود در عصاره این گیاه می تواند، در صورتی كه بی رویه مصرف شود، به انواع شكم درد یا آسیب كبدی و كلیوی منجر شود. هرگونه روغن این گیاه را به صورت یا بینی كودكان زیر دو سال نمالید.
● تداخل های احتمالی
روغن و عصاره اكالیپتوس می تواند اثرات داروهایی را كه برای درمان كمبود قند خون بكار می رود، خنثی كند. اگر به بیماری افت قندخون مبتلا هستید، مطمئن شوید كه پزشك شما قبل از آغاز درمان با این گیاه در جریان امر واقع شده است.

[مژگان]

http://pnu-club.com/include/articles/images/c2f1819ecda4bef93b05ddaf0cbccf39.jpg● واكنش‌های متابولیكی:
Revoredo متوجه شد كه عصاره برگ‌های E.citriodora در صورتی كه به فرم خوراكی تجویز شود موجب كاهش موقتی قندخون در خرگوش‌های مبتلا به دیابت وابسته به آلوكسان می‌گردد، اما مقدار قند را به حد نرمال نمی‌رساند. تجویز عصاره برگ، پیش از آزمایش تحمل گلوكز، ایجاد یك نمودار مسطح در مورد قند خون می‌نماید. به نظر می‌رسد كه یك تركیب ناشناخته با نام میرتیلین مسئول این اثر باشد. یك هتروزید فنلی به نام كالیپتوزید را جدا نموده است كه در خرگوش اثر پائین آورنده قند خون دارد.
درسال ۱۹۲۲، گزارشی مبنی بر تحقیقات گروهی از پزشكان در اسكاتلند، تنریف و الجزایر صادر نموده شد و در مورد اثرات سودمند دم كرده اكالیپتوس در كاهش قند ادرار توضیح داده شد. بدین ترتیب كه ۱ تا ۳ لیتر از دم كرده اكالیپتوس را روزانه و به مدت ۳ـ۲ ماه به ۲۰ بیمار مبتلا به دیابت تجویز نمود. وی همچنین توضیح داد كه در بیماران تحت درمان، هیچ نشانه‌ای از عوارض دیگر مانند وجود آلبومین درخون، ناراحتی‌های معدی ـ روده‌ای و یا احساسات دیگر دیده نشد.
● عوارض تنفسی:
Wiggins , Patel در مورد مسمومیت اتفاقی یك پسر ۳ ساله در اثر خوردن ۱۰ میلی‌لیتر اسانس گزارش دادند. به محض تجویز، وی به حالت اغماء رفته، مردمك چشم‌ها منقبض شده، به طور قابل توجهی قدر انقباض ماهیچه‌ها كاهش یافته و رفلكس‌های كششی نیز دیده نمی‌شد. تنفس كم‌عمق و نامنظم شده و فشار خون به میزان میلی‌لیتر جیوه رسید.
بعد از شستشوی دقیق معده با محلول بیكربنات سدیم، بهبودی سریعاً حاصل شد و كودك، ۴۸ ساعت بعد از مصرف اسانس مرخص شد. آنها هشدار دادند كه نباید مسموم را وادار به استفراغ نمود زیرا خطر آسپیراسیون اسانس وجود دارد. شستشوی معده می‌بایست با دقت زیاد انجام گیرد و در صورت لزوم با لوله‌های مخصوص، نای را مسدود نمود. خروج ادرار می‌بایست بررسی شود و در موارد شدید همودیالیز یا شستشوی داخل صفاقی ضروری است.
اثر خنك كننده اسانس بر روی مسیر تنفسی پیش از این گزارش شده است این اثر مشابه اثر تولید شده توسط كامفر و منتول است. هشدار داده شده است كه پمادهای حاوی اكالیپتول یا اسانس اكالیپتوس را ابداً نباید داخل حفرات بینی یا نزدیك آنها در نوزدادن و كودكان مصرف نمود زیرا خطر اسپاسم تارهای صوتی حقیقی حنجره وجود دارد.
● تداخل دارویی:
تحقیقات و آزمایشات نشان داده‌اند كه برگ‌های اكالیپتوس، اسانس آن و اكالیپتول موجب تحریك فعالیت آنزیم‌های میكروزمال می‌گردد. اگرچه تاكنون درخصوص تداخل اكالیپتوس با داروهای دیگر گزارشی در سطح كلینیكی ثبت نشده است، اما آزمایش بر روی حیوانات نشان دهنده احتمال تداخل دارویی می‌باشند.
Jori گزارش می‌دهد كه تجویز اكالیپتول (۱و۸ ـ سینئول) با دوز ۵۰۰ میلی‌گرم بر كیلوگرم به فرم زیرپوستی یا آئروسول درموش‌های صحرایی ماده، باعث افزایش متابولیسم پنتوباربیتون می‌شود. زمان خواب تقریباً ۵۰% كمتر از گروه كنترل موش‌ها می‌باشد.
اثر مشابه اسانس اكالیپتوس بر روی زمان خواب ناشی از هگزوباربیتال در موش توسط Nemirovski بررسی شده است. Seawright و همكارانش متوجه شدند كه برگ E.caleyi در موش‌های صحرایی ایجاد اكسیدازهایی با عملكرد چندگانه می‌نماید. هم‌چنین دریافتند كه برگ‌های موجود در چراگاه‌ها و علفزارها كه توسط گوسفندان مصرف می‌شود، حساسیت آنها را نسبت به افزایش دوز تتراكلرید كربن، كه به عنوان داروی ضدكرم استفاده می‌گردد، افزایش می‌دهد. در سال ۱۹۸۲، گزارش داده شد كه اسانس E.caleyi فعالیت آنزیم‌های سم‌زدای كبد را در حیواناتی كه در چراگاه‌ها از اكالیپتوس استفاده می‌كنند، تشدید می‌كند. هم‌چنین ممكن است حساسیت آنها را نسبت به مرگ و میر ناشی از داروی تتراكلریدكربن افزایش دهد.
White و همكارانش اثر آنزیم‌های میكروزومی را، كه توسط برگ E.globulus تحریك شده‌اند، بر روی سمیت ناشی از مخلوط آلكالوئیدهای پیرازولیدین (استخراج شده از Senecio longilobus) در موش‌های صحرایی بررسی نمود. تحریك فعالیت اكسیدازهای با عملكرد چندگانه توسط اكالیپتوس (۱۰% وزن در رژیم غذایی)، منجر به كاهش LD۵۰ خوراكی مخلوط آلكالوئیدها می‌گردد. بدین ترتیب كه چنانچه اكالیپتوس، ۷۲ ساعت پیش از تجویز آلكالوئیدها خورانده شود، میزان LD۵۰ خوراكی از ۳۲۰ میلی‌گرم بر كیلوگرم به ۱۲۷ میلی‌گرم بر كیلوگرم نزول می‌یابد. White و همكارانش اطمینان نداشتند كه آیا كاهش میزان LD۵۰ مربوط به افزایش تولید متابولیك پیرول‌ها از آلكالوئیدها، در اثر تحریك آنزیم‌ها می‌باشد و یا ناشی از كاهش میانگین وزن موش‌های صحرایی (۳۰ گرم در هر موش) بوده كه معمولاً پیش از تجویز آلكالوئیدها اتفاق می‌افتد. مسئله كاهش وزن در موش‌هایی كه از برگ اكالیپتوس تغذیه می‌كنند، قبلاً توسط Seawright گزارش شده است.
● باروری، بارداری، شیردهی:
هیچ مدركی مبنی بر تراتوژن بودن اكالیپتوس به دست نیامده است. مطالعات در موش‌های صحرایی نشان می‌دهد، كه احتمالاً اكالیپتول، در مقادیری كه بتواند آنزیم‌های میكروزومی كبد را در نوزادان تحت تأثیر قرار دهد، نمی‌تواند از سد خون شیر عبور كند، اما در صورت تجویز دوز ۵۰۰ میلی‌گرم بر كیلوگرم به فرم زیرپوستی، قادر است به بافت جفت نفوذ نموده و در خون جنین به غلظتی برسد كه برای تحریك فعالیت آنزیم‌های كبدی كافی می‌باشد.
● قدرت جهش‌زایی و سرطان‌زایی:
Elvin – Lewis , Lewis، به علت وجود تركیب سیترونلال، E.citriodora را در لیست گیاهان جهش‌زا وارد نموده‌اند. گزارش داده‌اند كه اسانس اكالیپتوس به علت داشتن تركیب ۹ و ۱۰ـ دی‌متیل ـ ۱۲ ـ بنز آنتراسن، در موش‌ محرك ضعیفی برای تشكیل پاپیلوما می‌باشد و زمانی كه فلاندرن، یكی از تركیبات اسانس، با غلظت ۴۰% در استون در موش تجویز شود، اثر تحریك كننده ضعیفی دارد.