donya88
08-31-2010, 06:44 PM
ارائه داده هاي یک متغیره كيفي به وسيله نمودارhttp://pnu-club.com/imported/mising.jpghttp://pnu-club.com/imported/mising.jpgنمودار ميله‌اي(Bar Chart) براي تهيه نمودار ميله اي روي محور افقي يك دستگاه مختصات، گروههاي مختلف متغير مورد بررسي را با در نظر گرفتن فاصله هاي مساوي براي هر گروه و همچنين فاصله يكسان بين گروهها تعيين نموده و روي محور عمودي تقسيم بندي را بر اساس فراواني مطلق يا فراواني نسبي و يا درصد فراواني انجام مي دهيم سپس براي هر گروه مستطيلي با عرض گروه مربوطه و با طول فراواني مطلق، فراواني نسبي و يا درصد فراواني رسم مي كنيم. شكل زیرنمودار ميله‌اي گروه های خونی را نشان مي‌دهد
http://pnu-club.com/imported/mising.jpgنمودارهاي ميله اي را مي توان به صورت افقي نيز رسم نمود. همچنين در نوعي از نمودارهاي ميله‌اي به جاي رسم خط عمودي براي هر گروه، از شكلي استفاده مي شود كه آن گروه را نمايش دهد مثلاً براي گروه زن از رسم آدمك هائي استفاده مي شود كه روسري دارند و براي گروه مرد آدمك هائي رسم مي شود كه كلاه بر سر دارند كه به اين نوع نمودارها، نمودار تصويري (Pictogram)گويند.
نمودار دايره‌اي يا كلوچه‌اي (Pie Chart): در نمودار دايره‌اي از دايره اي استفاده مي شود كه سطح آن كل نمونه يا جامعه بوده و به تعداد گروههاي متغير كيفي به قطاع هايي تقسيم مي‌شود كه اندازه هر قطاع به نسبت فراواني مطلق، فراواني نسبي و يا درصد گروه مربوط است.
http://pnu-club.com/imported/mising.jpgنمودار پارتو هنگاميكه نمودار ميله‌اي از بيشترين تا كمترين فراواني مرتب شود نمودار حاصل را پارتو مي‌نامند. اين نمودار ابزار مناسبي براي مقايسه و شناسايي ميزان فراواني گروههاي مختلف يك متغير كيفي مي‌باشد. وجه تسمية اين نمودار به واسطة مطالعات پارتو، اقتصاددان ايتاليايي مي‌باشد وي اين مسئله را بيان نمود كه اكثر ثروت جامعه در اختيار اقليت جامعه مي باشد و نحوة توزيع آن تخصيص ثروت را با شكلي به نمايش گذارد. امروزه اين نمودار در مسائل صنعتي بسيار مورد توجه است.به عنوان مثال اكثر توقفات خط توليد و يا محصولات معيوب به واسطة تعداد اندكي از انواع توقفات و يا عيوب توليدي مي باشد و شناسايي اين انواع اندك با استفاده از نمودار پارتو به سادگي امكان‌پذير است.
مثال: در بررسي عيوبي كه منجر به عدم انطباق با شرايط فني يك محصول ريخته‌گري از آلومينيوم است پس از جمع آوري اطلاعات خلاصه اطلاعات در جدول و نمودار زير خلاصه شده‌اند
جدول ميزان دلايل عيب http://pnu-club.com/imported/mising.jpgفراواني نسبيفراوانيدليل عيب٦١/٠٢١٠سنباده ٢٣/٠٧٩شكستگي٠١/٠٥له شدگي٠٩/٠٣٠انحنا٠١/٠٢كشيدگي٠٣/٠١٢خارج از مقياس٠٢/٠٧چسبندگي
http://pnu-club.com/imported/mising.jpgهمانگونه از نمودار فوق ديده مي‌شود 84 درصد از قطعات معيوب به‌واسطة دو عيب سنباده و شكستگي ايجاد شده‌اند .از اينرو84 درصد محصولات معيوب خط توليد را با رفع دو دليل سنباده و شكستگي مي‌توان كاهش داد.
يادآوري مهم : توصيف داده ها با استفاده از نمودارها كمك زيادي در شناسايي واقعيات نهفته در درون آنها مي نمايد. اما بايستي توجه داشت كه با نمودارها به سادگي مي توان نتايج را به گونه اي ديگر نشان داد كه خلاف واقعيت باشد. مثلاً به كار بردن دو روش زير باعث نشان دادن واقعيات با استفاده از نمودارها در جهت اثبات ايده خاصي است. 1. تغيير مقياس محورها ( فشرده كردن و يا باز كردن مقياس براي هر محور) 2. قطع مقياس محور فراواني به صورتي كه به جاي شروع از صفر از عدد ديگري شروع شود بدين دليل وقتيكه نموداري را تهيه مي كنيم و يا نمودار گزارشي را مطالعه مي كنيم بايستي توجه داشته باشيم كه از به كار بردن خطاهاي فوق خودداري شده باشد. مثلاً در جدول زیر تعداد پزشكان 5 استان گزارش داده شده است (تازه هاي آمار، ارديبهشت 73)
جدول تعداد پزشكانhttp://pnu-club.com/imported/mising.jpgتعدادپزشكاستان٦٧٣
مازندران٦١١اصفهان٦٣٠آذربا يجان شرقي٥٣٠خوزستان٤٣٣فارسنمود ار ميله اي داده هاي جدول فوق در شكل زیر شان داده شده است.
http://pnu-club.com/imported/mising.jpgبا مطالعه چنين نموداري، يكي از نتايج مي تواند اين باشد كه تقريباً استان فارس نصف استان خوزستان و يك سوم استان مازندران پزشك دارد درحاليكه مي‌دانيم اين چنين نيست و اين تغيير به دليل قطع مقياس محور فراواني حاصل گرديده است
[/URL] (http://www.stat4allir.info/p_7_1.html?m=menu7&p=p71)[URL="http://www.stat4allir.info/p_charts_keifi.html#top"]
http://pnu-club.com/imported/mising.jpgارائه داده هاي چند متغيرة كيفي به وسيله نمودارhttp://pnu-club.com/imported/mising.jpghttp://pnu-club.com/imported/mising.jpgنمودار ميله اي چندتايي
نتايج جداول فوق را مي‌توانيم در قالب نمودارهايي به نام نمودار ميله‌اي چندتايي نمايش دهيم.اين نمودار حالت چندتايي نمودارميله‌اي است
http://pnu-club.com/imported/mising.jpghttp://pnu-club.com/imported/mising.jpg
http://pnu-club.com/imported/mising.jpgنمودارهاي ميله اي را مي توان به صورت افقي نيز رسم نمود. همچنين در نوعي از نمودارهاي ميله‌اي به جاي رسم خط عمودي براي هر گروه، از شكلي استفاده مي شود كه آن گروه را نمايش دهد مثلاً براي گروه زن از رسم آدمك هائي استفاده مي شود كه روسري دارند و براي گروه مرد آدمك هائي رسم مي شود كه كلاه بر سر دارند كه به اين نوع نمودارها، نمودار تصويري (Pictogram)گويند.
نمودار دايره‌اي يا كلوچه‌اي (Pie Chart): در نمودار دايره‌اي از دايره اي استفاده مي شود كه سطح آن كل نمونه يا جامعه بوده و به تعداد گروههاي متغير كيفي به قطاع هايي تقسيم مي‌شود كه اندازه هر قطاع به نسبت فراواني مطلق، فراواني نسبي و يا درصد گروه مربوط است.
http://pnu-club.com/imported/mising.jpgنمودار پارتو هنگاميكه نمودار ميله‌اي از بيشترين تا كمترين فراواني مرتب شود نمودار حاصل را پارتو مي‌نامند. اين نمودار ابزار مناسبي براي مقايسه و شناسايي ميزان فراواني گروههاي مختلف يك متغير كيفي مي‌باشد. وجه تسمية اين نمودار به واسطة مطالعات پارتو، اقتصاددان ايتاليايي مي‌باشد وي اين مسئله را بيان نمود كه اكثر ثروت جامعه در اختيار اقليت جامعه مي باشد و نحوة توزيع آن تخصيص ثروت را با شكلي به نمايش گذارد. امروزه اين نمودار در مسائل صنعتي بسيار مورد توجه است.به عنوان مثال اكثر توقفات خط توليد و يا محصولات معيوب به واسطة تعداد اندكي از انواع توقفات و يا عيوب توليدي مي باشد و شناسايي اين انواع اندك با استفاده از نمودار پارتو به سادگي امكان‌پذير است.
مثال: در بررسي عيوبي كه منجر به عدم انطباق با شرايط فني يك محصول ريخته‌گري از آلومينيوم است پس از جمع آوري اطلاعات خلاصه اطلاعات در جدول و نمودار زير خلاصه شده‌اند
جدول ميزان دلايل عيب http://pnu-club.com/imported/mising.jpgفراواني نسبيفراوانيدليل عيب٦١/٠٢١٠سنباده ٢٣/٠٧٩شكستگي٠١/٠٥له شدگي٠٩/٠٣٠انحنا٠١/٠٢كشيدگي٠٣/٠١٢خارج از مقياس٠٢/٠٧چسبندگي
http://pnu-club.com/imported/mising.jpgهمانگونه از نمودار فوق ديده مي‌شود 84 درصد از قطعات معيوب به‌واسطة دو عيب سنباده و شكستگي ايجاد شده‌اند .از اينرو84 درصد محصولات معيوب خط توليد را با رفع دو دليل سنباده و شكستگي مي‌توان كاهش داد.
يادآوري مهم : توصيف داده ها با استفاده از نمودارها كمك زيادي در شناسايي واقعيات نهفته در درون آنها مي نمايد. اما بايستي توجه داشت كه با نمودارها به سادگي مي توان نتايج را به گونه اي ديگر نشان داد كه خلاف واقعيت باشد. مثلاً به كار بردن دو روش زير باعث نشان دادن واقعيات با استفاده از نمودارها در جهت اثبات ايده خاصي است. 1. تغيير مقياس محورها ( فشرده كردن و يا باز كردن مقياس براي هر محور) 2. قطع مقياس محور فراواني به صورتي كه به جاي شروع از صفر از عدد ديگري شروع شود بدين دليل وقتيكه نموداري را تهيه مي كنيم و يا نمودار گزارشي را مطالعه مي كنيم بايستي توجه داشته باشيم كه از به كار بردن خطاهاي فوق خودداري شده باشد. مثلاً در جدول زیر تعداد پزشكان 5 استان گزارش داده شده است (تازه هاي آمار، ارديبهشت 73)
جدول تعداد پزشكانhttp://pnu-club.com/imported/mising.jpgتعدادپزشكاستان٦٧٣
مازندران٦١١اصفهان٦٣٠آذربا يجان شرقي٥٣٠خوزستان٤٣٣فارسنمود ار ميله اي داده هاي جدول فوق در شكل زیر شان داده شده است.
http://pnu-club.com/imported/mising.jpgبا مطالعه چنين نموداري، يكي از نتايج مي تواند اين باشد كه تقريباً استان فارس نصف استان خوزستان و يك سوم استان مازندران پزشك دارد درحاليكه مي‌دانيم اين چنين نيست و اين تغيير به دليل قطع مقياس محور فراواني حاصل گرديده است
[/URL] (http://www.stat4allir.info/p_7_1.html?m=menu7&p=p71)[URL="http://www.stat4allir.info/p_charts_keifi.html#top"]
http://pnu-club.com/imported/mising.jpgارائه داده هاي چند متغيرة كيفي به وسيله نمودارhttp://pnu-club.com/imported/mising.jpghttp://pnu-club.com/imported/mising.jpgنمودار ميله اي چندتايي
نتايج جداول فوق را مي‌توانيم در قالب نمودارهايي به نام نمودار ميله‌اي چندتايي نمايش دهيم.اين نمودار حالت چندتايي نمودارميله‌اي است
http://pnu-club.com/imported/mising.jpghttp://pnu-club.com/imported/mising.jpg