Borna66
08-05-2010, 02:22 PM
جزو معدود صحنه هایی که از کودکی در ذهنم هک شده ،خاطره یک شب سرد پا ییزی را چون تصویر خود در آینه شفاف به یاد دارم . خاطره به زمانی دور بر می گردد زمانی که هنوز موبایل در ایران وجود نداشت .
سا عت از 6 گذشته بود ودر خانه مشغول نوشتن تکالیف مدرسه بودم. هوای خانه مثل هر شب بوی شام خوشمزه مادر را نمی داد ، مادر شام نپخته بود چون پدر قرار بود تا دیر وقت سر کار باشد مادر هم طبق عادت بدون پدر شام نمی خورد. پس اصلا از شام خبری نبود مشغول حل تکالیف ریاضی بودم که مادر کنار من روی زمین دراز کشید صورتش سرخ بود به شدت عرق کرده بود. مادر دستش را بر روی شکم گذاشته بود آن را می فشرد . سراسیمه از جا پریدم وبا نگرانی جویای حالش شدم اما او مرا آرام کرد و گفت چیزی نیست یک دل پیچه بسیار ساده ایست همین طور عقربه بازیگوش ساعت به جلو میدوید و حال مادر نیز بدتر میشد تا اینکه ناگهان قطرات اشک از چشمانش جاری شد و شروع به گریستن کرد به هر ترتیب که بود او را راضی کردم با زحمت به سمت درمانگاه شبانه روزی بهگر به راه افتادیم بعد از نیم ساعت به آنجا رسیدیم چند پزشک جوان مشغول معاینه او شدند پس از برداشتن عکس و آزمایشات دیگر آنها به این نتیجه رسیدن که جواب آزمایشات نشان میدهند آپاندیس مادر باید عمل شود ان ها آماده بودند که اورا به اتاق عمل ببرند اما ترس قدیمی مادر از عمل باعث مخالفت اواز رفتن به اتاق عمل شد جرو بحث و کشمکش مادر وپزشک تا چندین ساعت طول کشید تا اینکه یکی از پرستارها گفت آهان اصلا دعوا دیگه بسه آقای دکتر خودشون اومدن .
پزشک مسن وبا تجربه ای از راهپله ها بالا آمد وبه سمت ما حرکت کرده و گفت چه شده این سروصداها برای چیه؟؟ پس از نگاه کردن به برگها و پرسیدن چند سوال ساده با عصبانیت رو به پزشکان جوان کرد و گفت این یک مشکل سوءهاضمه است نه آپاندیس آقای مثلا دکتر!! . و حرف او کاملا درست هم بود با خوردن چند قرص مادر حالش بهتر شد وما به خانه بر گشتیم بعدها که بزرگتر شدم و سواد علمی ام بالاتر رفت با مطالعه نتیجه گزارش آزمایشات به نتیجه رسیدم که مادر باید مشکل آپاندیس میداشت حتی چند پزشک جوان هم همچنین عقیدهای را داشتند . و فقط پزشک های میانسال به من می گفتند که تشخیص آن پزشک مسن درست بود و این مشکل سوءهاضمه است . اما واقعا چرا؟
کامپیوتر در اصل یک ماشین برای یاری انسان در انجام کار های دشوار است . مثلا الکتریکی نمودن دفترچه تلفن یا راهنمای کار یک ماشین لباس شوئی یا انجام فرایند های متوالی و مشخص از پیش تعیین شده و.. ......
دانشمندان بارها به فکر افتادند که با ثبت قوانین پزشکی، فیزیکی و شیمیایی در کامپیوتر از کامپیوتر یک پزشک، مهندس یا شیمیدان بسازند اما جالب اینکه پاسخ پرسش هایی چون بیماری مادر همیشه غلط از آب در امده و پی آمد های گرانی به همراه داشته است . جان انسان مطاعی نیست که بتوان ان را به قمار گرفت. دراین جا به مفهومی به نام خبره بر می خوریم .
خبره همان فرد متخصص و باسواد یک حوزه است اما فرق یک فرد خبره ویک فرد باسواد در تصمیم گیریهای او است فرد با سواد در بر خورد با یک موقعیت پس از آنالیز کردن موقیعت و جمع آوری اطلاعات و مشاهدات در باره موقعیت طبق قوانین خشکی که در طول مطالعه ها به آن بر خورده تصمیم گیری می نماید . اما فرد خبره در بر خورد بایک موقعیت پس از آنالیز موقعیت، جمع آوری اطلاعات ومشاهدات درمورد موقعیت با مراجعه به تجربه خود و مشاهدات قبلی خود در مورد موقعیت یا موقعیتهای مشابه و استفاده از آن چه در زبان عامیانه آنرا حس ششم می نامیم، چندین تئوری ایجاد نموده وسپس با استفاده از قوانین پایه ای علمی وتصمیم درست را می گیرد پیتر جکسن سیستم های خبره را این چنین تعریف می کند :
".یک سیستم خبره یک برنامه کامپیوتری است که عمل نمایش و تعقل دانش را با دست داشتن دانش یک متخصص ووظیفه حل مشکلات یا فراهم نمودن اندرز و مشورت انجام می دهد چنین سیستمی وظیفه انجام اموری را که به برای انجام شدن به یک متخصص انسان یا یک اسیستانتا برای یک متخصص نیاز دارد را دارد" .
به زبان ساده سیستم خبره یک برنامه کامپیوتری است به طریقی که جلوتر تو ضیح داده خواهد شد دانش و تجربه لازم در مورد یک موضوع مشخص را در خود داشته و بادریافت اطلاعات در مورد مساله یا موقعیت کنونی که مربوط به دانش خود نیز می باشد تصمیم گیری یا نتیجه گیری درستی را که از یک انسان خبره انتظار میرود را انجام می دهد . سیستم خبره شاخه از هوش مصنوعی است که مربوط به تقلید توان هایی معرفتی و شعوری انسان، چون حل مسائل ، درک و فهم زبان، آواها و تصاویر می باشد . تکنو لوژی سیستم خبره جز موفق ترین حوزه های هوش مصنوعی است . و تا کنون این تکنولوژی در حیطه های علمی چون شیمی آلی و پزشکی داخلی پیاده سازی وبا موفقیت به مصرف رسیده است .
موارد پایین جزو تفاوت های یک سیستم خبره و یک برنامه عادی که به یک دیتا بیس متصل است ،می باشد.
ب
یک سیستم خبره برای حل یک مشکل به جای شبیه سازی مشکل با مدل های ریاضی آن را به سبک انسان حل می کند . این بدان معناست که یک سیستم خبره به دنبال حل نمود یک مساله از طریق روش های بشر گونه است .
الف
یک سیستم خبره جای انجام عملیات ریاضی و استد لال برپایه روابط ریاضی، بر پایه دانش انسانی تعقل می نماید . دانش در لفاف یک زبان مخصوص درون برنامه نگه داری می شود و از ؟؟؟؟تعفل انجام می دهد جداست این دو ماجول جدا را به ترتیب پایگاه دانش و موتور استناج یا نتیجه گیری می نامیم .
ج
ک سیستم خبره برای رسیدن به پاسخ از روشهای ابتکاری و تقریب زنی برای یافت پاسخ استفاده میکنند این روش ها بر خلاف استفاده از الگوریتم های مشخص رسیدن به پاسخ را ضمانت نمی کنند . روشهای ابتکاری و اساسا حسابهای تخمینی و فرضی هستند که در مدت توسط تجربه یا ابتکار به خرج دادن امتحان کردن راه های مختلف انجام یک کار بدست می آیند . ومنظور از تقریب ز نی آن است که داده ورودی حتما نباید کامل و عاری از خطا باشند و البته پاسخ های ایجاد شده توسط سیستم نیز خود همراه با ا یک در صد احتمال وقوع هستند .
مهم ترین موضوعات سیستم های خبره مباحث زیر هستند که مختصرا به تو ضیح هریک می پردازیم .
الف: فراگیری دانش
فراگیری دانش فرآیند تغییر تجربه و تخصص حل مسائل از یک منبع دانش به یک برنامه است .
معمولا این فرآیند طی سری مصاحبات بین یک متخصص کامپیوتر و یک خبره یک حوزه علمی انجام می گیرد که این فرآیند بسیار طولانی و سخت است زیرا اغلب اوقات افراد قادر به شرح فرآیند تصمیم گیری خویش نیستند . ویا افراد خبره از کلمات اصطلاحات حوزه تخصص خود برای توصیف فرآیند ها استفاده میکنند که تبدیل آن به داده کامپیوتری توسط یک متخصص کامپیوتر که از آن تخصص سر رشته ندارد عملا غیرممکن است .مثلا پخت غذا که همه با ان اشنا هستیم .یک اشپز از اصطلاح تفت دادن برای تشریح عمل سرخ کردن یک تکه خوراکی استفاده می کند اما واقعا تفت دادن یعنی چه ؟
سرخ کردن یک چیز در ماهیتابه تا زمانی که رنگ ان طلایی ش.د یک تو ضیح است >اما اگر بخواهیم سیب زمینی را تفت بدهیم چه ؟در مورد برنج در تخم مرغ خوابیده چی؟(برنج خوابیده در تخم مرغ یک غذای لذیذ اینگلیسی است )در مورد بادمجان چه ؟
این امر باعث شده دانشمندان این حوزه برای عمل کسب دانش در ماشین به شبکه های عصبی که به آموزش ماشین می انجامند روی بیاورند .
ب : نمایش دانش
نمایش داده حوزه علمی است که فقط مربوط به تکنولوژی سیستم خبره نمیشود بلکه در تمام شاخه های هوش مصنوعی با آن بر خورد خواهیم داشت . نمایش داده موضوعی است که در مورد شیوه نگه داری ، ارائه برخورد با دانش را بررسی میکند که البته هدف آن تقلید شیوه نگاهداری ارائه وبرخورد دانش در مغز انسان است .هر روش نمایش دانش باید دارای زبانی ساده عاری از دو پهلویی بااستعاره و اشاره که دارای نحو ( کلمات ،جملات و اساس ساختاری ) مشخص و تعریف شده و قوانین معنای نسبی که به شکل حالت و مکان هر کلمه یا جز زبان، معنای آن را درست واضح بیان مینماید ،باشد .
ادرس منیع :
سا عت از 6 گذشته بود ودر خانه مشغول نوشتن تکالیف مدرسه بودم. هوای خانه مثل هر شب بوی شام خوشمزه مادر را نمی داد ، مادر شام نپخته بود چون پدر قرار بود تا دیر وقت سر کار باشد مادر هم طبق عادت بدون پدر شام نمی خورد. پس اصلا از شام خبری نبود مشغول حل تکالیف ریاضی بودم که مادر کنار من روی زمین دراز کشید صورتش سرخ بود به شدت عرق کرده بود. مادر دستش را بر روی شکم گذاشته بود آن را می فشرد . سراسیمه از جا پریدم وبا نگرانی جویای حالش شدم اما او مرا آرام کرد و گفت چیزی نیست یک دل پیچه بسیار ساده ایست همین طور عقربه بازیگوش ساعت به جلو میدوید و حال مادر نیز بدتر میشد تا اینکه ناگهان قطرات اشک از چشمانش جاری شد و شروع به گریستن کرد به هر ترتیب که بود او را راضی کردم با زحمت به سمت درمانگاه شبانه روزی بهگر به راه افتادیم بعد از نیم ساعت به آنجا رسیدیم چند پزشک جوان مشغول معاینه او شدند پس از برداشتن عکس و آزمایشات دیگر آنها به این نتیجه رسیدن که جواب آزمایشات نشان میدهند آپاندیس مادر باید عمل شود ان ها آماده بودند که اورا به اتاق عمل ببرند اما ترس قدیمی مادر از عمل باعث مخالفت اواز رفتن به اتاق عمل شد جرو بحث و کشمکش مادر وپزشک تا چندین ساعت طول کشید تا اینکه یکی از پرستارها گفت آهان اصلا دعوا دیگه بسه آقای دکتر خودشون اومدن .
پزشک مسن وبا تجربه ای از راهپله ها بالا آمد وبه سمت ما حرکت کرده و گفت چه شده این سروصداها برای چیه؟؟ پس از نگاه کردن به برگها و پرسیدن چند سوال ساده با عصبانیت رو به پزشکان جوان کرد و گفت این یک مشکل سوءهاضمه است نه آپاندیس آقای مثلا دکتر!! . و حرف او کاملا درست هم بود با خوردن چند قرص مادر حالش بهتر شد وما به خانه بر گشتیم بعدها که بزرگتر شدم و سواد علمی ام بالاتر رفت با مطالعه نتیجه گزارش آزمایشات به نتیجه رسیدم که مادر باید مشکل آپاندیس میداشت حتی چند پزشک جوان هم همچنین عقیدهای را داشتند . و فقط پزشک های میانسال به من می گفتند که تشخیص آن پزشک مسن درست بود و این مشکل سوءهاضمه است . اما واقعا چرا؟
کامپیوتر در اصل یک ماشین برای یاری انسان در انجام کار های دشوار است . مثلا الکتریکی نمودن دفترچه تلفن یا راهنمای کار یک ماشین لباس شوئی یا انجام فرایند های متوالی و مشخص از پیش تعیین شده و.. ......
دانشمندان بارها به فکر افتادند که با ثبت قوانین پزشکی، فیزیکی و شیمیایی در کامپیوتر از کامپیوتر یک پزشک، مهندس یا شیمیدان بسازند اما جالب اینکه پاسخ پرسش هایی چون بیماری مادر همیشه غلط از آب در امده و پی آمد های گرانی به همراه داشته است . جان انسان مطاعی نیست که بتوان ان را به قمار گرفت. دراین جا به مفهومی به نام خبره بر می خوریم .
خبره همان فرد متخصص و باسواد یک حوزه است اما فرق یک فرد خبره ویک فرد باسواد در تصمیم گیریهای او است فرد با سواد در بر خورد با یک موقعیت پس از آنالیز کردن موقیعت و جمع آوری اطلاعات و مشاهدات در باره موقعیت طبق قوانین خشکی که در طول مطالعه ها به آن بر خورده تصمیم گیری می نماید . اما فرد خبره در بر خورد بایک موقعیت پس از آنالیز موقعیت، جمع آوری اطلاعات ومشاهدات درمورد موقعیت با مراجعه به تجربه خود و مشاهدات قبلی خود در مورد موقعیت یا موقعیتهای مشابه و استفاده از آن چه در زبان عامیانه آنرا حس ششم می نامیم، چندین تئوری ایجاد نموده وسپس با استفاده از قوانین پایه ای علمی وتصمیم درست را می گیرد پیتر جکسن سیستم های خبره را این چنین تعریف می کند :
".یک سیستم خبره یک برنامه کامپیوتری است که عمل نمایش و تعقل دانش را با دست داشتن دانش یک متخصص ووظیفه حل مشکلات یا فراهم نمودن اندرز و مشورت انجام می دهد چنین سیستمی وظیفه انجام اموری را که به برای انجام شدن به یک متخصص انسان یا یک اسیستانتا برای یک متخصص نیاز دارد را دارد" .
به زبان ساده سیستم خبره یک برنامه کامپیوتری است به طریقی که جلوتر تو ضیح داده خواهد شد دانش و تجربه لازم در مورد یک موضوع مشخص را در خود داشته و بادریافت اطلاعات در مورد مساله یا موقعیت کنونی که مربوط به دانش خود نیز می باشد تصمیم گیری یا نتیجه گیری درستی را که از یک انسان خبره انتظار میرود را انجام می دهد . سیستم خبره شاخه از هوش مصنوعی است که مربوط به تقلید توان هایی معرفتی و شعوری انسان، چون حل مسائل ، درک و فهم زبان، آواها و تصاویر می باشد . تکنو لوژی سیستم خبره جز موفق ترین حوزه های هوش مصنوعی است . و تا کنون این تکنولوژی در حیطه های علمی چون شیمی آلی و پزشکی داخلی پیاده سازی وبا موفقیت به مصرف رسیده است .
موارد پایین جزو تفاوت های یک سیستم خبره و یک برنامه عادی که به یک دیتا بیس متصل است ،می باشد.
ب
یک سیستم خبره برای حل یک مشکل به جای شبیه سازی مشکل با مدل های ریاضی آن را به سبک انسان حل می کند . این بدان معناست که یک سیستم خبره به دنبال حل نمود یک مساله از طریق روش های بشر گونه است .
الف
یک سیستم خبره جای انجام عملیات ریاضی و استد لال برپایه روابط ریاضی، بر پایه دانش انسانی تعقل می نماید . دانش در لفاف یک زبان مخصوص درون برنامه نگه داری می شود و از ؟؟؟؟تعفل انجام می دهد جداست این دو ماجول جدا را به ترتیب پایگاه دانش و موتور استناج یا نتیجه گیری می نامیم .
ج
ک سیستم خبره برای رسیدن به پاسخ از روشهای ابتکاری و تقریب زنی برای یافت پاسخ استفاده میکنند این روش ها بر خلاف استفاده از الگوریتم های مشخص رسیدن به پاسخ را ضمانت نمی کنند . روشهای ابتکاری و اساسا حسابهای تخمینی و فرضی هستند که در مدت توسط تجربه یا ابتکار به خرج دادن امتحان کردن راه های مختلف انجام یک کار بدست می آیند . ومنظور از تقریب ز نی آن است که داده ورودی حتما نباید کامل و عاری از خطا باشند و البته پاسخ های ایجاد شده توسط سیستم نیز خود همراه با ا یک در صد احتمال وقوع هستند .
مهم ترین موضوعات سیستم های خبره مباحث زیر هستند که مختصرا به تو ضیح هریک می پردازیم .
الف: فراگیری دانش
فراگیری دانش فرآیند تغییر تجربه و تخصص حل مسائل از یک منبع دانش به یک برنامه است .
معمولا این فرآیند طی سری مصاحبات بین یک متخصص کامپیوتر و یک خبره یک حوزه علمی انجام می گیرد که این فرآیند بسیار طولانی و سخت است زیرا اغلب اوقات افراد قادر به شرح فرآیند تصمیم گیری خویش نیستند . ویا افراد خبره از کلمات اصطلاحات حوزه تخصص خود برای توصیف فرآیند ها استفاده میکنند که تبدیل آن به داده کامپیوتری توسط یک متخصص کامپیوتر که از آن تخصص سر رشته ندارد عملا غیرممکن است .مثلا پخت غذا که همه با ان اشنا هستیم .یک اشپز از اصطلاح تفت دادن برای تشریح عمل سرخ کردن یک تکه خوراکی استفاده می کند اما واقعا تفت دادن یعنی چه ؟
سرخ کردن یک چیز در ماهیتابه تا زمانی که رنگ ان طلایی ش.د یک تو ضیح است >اما اگر بخواهیم سیب زمینی را تفت بدهیم چه ؟در مورد برنج در تخم مرغ خوابیده چی؟(برنج خوابیده در تخم مرغ یک غذای لذیذ اینگلیسی است )در مورد بادمجان چه ؟
این امر باعث شده دانشمندان این حوزه برای عمل کسب دانش در ماشین به شبکه های عصبی که به آموزش ماشین می انجامند روی بیاورند .
ب : نمایش دانش
نمایش داده حوزه علمی است که فقط مربوط به تکنولوژی سیستم خبره نمیشود بلکه در تمام شاخه های هوش مصنوعی با آن بر خورد خواهیم داشت . نمایش داده موضوعی است که در مورد شیوه نگه داری ، ارائه برخورد با دانش را بررسی میکند که البته هدف آن تقلید شیوه نگاهداری ارائه وبرخورد دانش در مغز انسان است .هر روش نمایش دانش باید دارای زبانی ساده عاری از دو پهلویی بااستعاره و اشاره که دارای نحو ( کلمات ،جملات و اساس ساختاری ) مشخص و تعریف شده و قوانین معنای نسبی که به شکل حالت و مکان هر کلمه یا جز زبان، معنای آن را درست واضح بیان مینماید ،باشد .
ادرس منیع :