m.rosoukhi
07-24-2010, 05:07 PM
استفاده و كاربرد نرم افزارهاى رایانه اى در قرآن پژوهى از ابتدا مورد استقبال پژوهشگران و علاقه مندان به علوم قرآن قرار گرفت.
این نرم افزارها با برنامه هاى متفاوت امكان دستیابى به مفاهیم، تفاسیر، یافتن لغات، آیات و ... را تسهیل نمود و این امكان را براى همگان فراهم آورد تا بتوانند در كوتاهترین زمان به مطالعات و پژوهشهاى قرآنى بپردازند.
تبیان ( 1 )
این برنامه در سال 1369 در اصفهان تولید و توزیع گردید. صاحب امتیاز تولید و سفارش دهنده برنامه ، مركز فرهنگ و معارف قرآن و محل آن در قم است .
قابلیتهاى اصلى نرم افزار تبیان عبارتند از:
1 ـ دسترسى سریع و ساده به آیات قرآن و ترجمه فارسى آنها .
2 ـ امكان بررسى متن آیات ، در قرآن كریم و گروه بندى آیاتى كه شامل حرف ، كلمه یا عبارت خاصى باشند . تواناییهاى جانبى آن نیز عبارتند از:
الف ـ امكان نمایش آیات با خط درشت براى آموزش.
ب ـ امكان یا فتن چند قطعه از متن به طور همزمان (حد اكثر تا 9 قطعه) مثلا مى توان آیاتى كه داراى دو كلمه «كتاب» و «حكمت» هستند ، را یافته و آنها را ذخیره نمود .
3 ـ براى یافتن كلمات یا عبارات مى توان آنها را تایپ كرده و یا از متن آیات آنها را انتخاب نمود .
برنامه تبیان (1) بر روى دو عدد دیسكت و بدون هیچگونه قفل حفاظتى توزیع شده است . فایلهاى اطلاعاتى این برنامه از نوع متنى بوده و برنامه نویسان علاقه مند مى توانند از این فایلها براى برنامه هاى بعدى كمك بگیرند.
این نرم افزار فاقد اعراب در متن قرآنى مى باشد .
تبیان ( 2 )
این برنامه نسخه دوم تبیان (1) ، به صاحب امتیازى و سفارش مركز فرهنگ و معارف قرآن در قم مى باشد. محل تولید آن اصفهان است و اولین برنامه رایانه اى است كه به رغم ضعفهاى موجود به طور وسیع توزیع گردید و مورد استقبال قرار گرفت. تولید این برنامه در تابستان 1370 آغاز شد .
اهداف این برنامه همان اهداف برنامه تبیان (1) مى باشد و آموزش آن براى كسانى كه با رایانه آشنایى ندارند ، حد اكثر 5 ساعت زمان نیاز دارد .
از نقاط قوت این برنامه و مقایسه آن با برنامه هاى قبلى مى توان به بررسى همزمان قطعات متعدد متن و آیات شامل آنها اشاره كرد ، ضمن اینكه امكان تعیین قطعات مورد نظر از طریق تایپ و یا انتخاب از متن آیات وجود دارد. نحوه عمل یافتن چند قطعه ، در دو حالت «جمع قطعات» و یا «حد اقل یكى از قطعات» امكان پذیر مى باشد. براى كسانى كه به زبان عربى آشنایى ندارند ، بررسى متن ترجمه فارسى قرآن ، با تمام امكانات موجود در متن عربى امكانپذیر است . امكان جست و جو در آیات ، هم از طریق ظاهر الفاظ و هم از طریق انتخاب مستقیم از متن آیات وجود دارد . تبیان (2) ، براى پردازش متن قرآن ، با انتقال تمام آن به حافظه رایانه ، عملیات را یك برابر و نیم كاهش و سرعت را افزایش مى دهد. در این برنامه به عبارات مشترك بین آیات قرآن توجه زیادى شده و امكان بررسى اینگونه عبارات با سهولت فراهم گردیده است ، نحوه ذخیره سازى آیات به گونه اى است كه براى ذخیره هر آیه از قرآن فقط 2 بایت لازم است. امكانات پیش بینى شده در قسمت «یافتن» علاقه مندان را در انجام تحقیقات مختلف بر متن یارى مى نماید .
سلسبیل
سلسبیل اولین برنامه نرم افزارى مربوط به قرآن كریم مى باشد كه در خارج از كشور تولید شده است.
زبان محاوره برنامه ، انگلیسى است و در كشور ما توسط چند مركز مختلف ، از جمله جهاد دانشگاهى و دانشگاه صنعتى اصفهان ، نسخه هاى فارسى آن ، آماده و ارایه گردید .
قابلیتهاى اصلى این برنامه شامل : دسترسى سریع به آیات قرآن و امكان بررسى متن آیات و یافتن حرف ، كلمه و یا عبارات در آنهاست .
متن قرآن استفاده شده در این برنامه ، بدون اعراب است و هیچ ترجمه اى نیز در آن پیش بینى نشده است .
برنامه سلسبیل است داراى ویژگیهاى زیر است:
1 ـ برنامه اى بسیار كم حجم و دلیل این فشردگى آن است كه متن قرآن در این برنامه به صورت كد ارایه شده است و به جاى هر كلمه از متن ، یك كد عددى (integer) قرار گرفته است ، برنامه به راحتى بر روى یك عدد دیسكت 360 كیلو بایتى جا مى گیرد .
2 ـ بر روى كلیه رایانه هاى منطبق با I قابل اجراست و نوع ما نیتور و میزان حافظه اصلى هیچ قیدى نداشته و وجود هارد دیسك نیز ، براى اجراى آن ضرورى نیست .
3 ـ برنامه در مد «گرافیك» كار مى كند و حروف زبان عربى در آن تعریف مى شود .
4 ـ سرعت یافتن یك كلمه از متن به دلیل استفاده از كد ، بسیار بالاست ولى به همین دلیل سرعت یافتن حرف یا حروف ، بسیار پایین و تقریبا غیر ممكن است.
5 ـ امكان ذخیره سازى یك گروه آیات در آن پیش بینى شده است.
6 ـ انجام عملیات منطقى اعم از اشتراك ، اجتماع و تفاضل دو مجموعه آیه ، بر گروههاى آیات امكانپذیر مى باشد و این نشانه فعالیتهاى تحقیقى طراحان نرم افزارها بر آیات قرآن است.
7 ـ یافتن حروف یا كلامات ، فقط از طریق تایپ كردن امكانپذیر است و هر بار فقط یك قطعه (حرف ، كلمه ، عبارت) مى تواند تایپ گردد .
تنزیل
تهیه كننده و تولید كننده این نرم افزار ، بخش فرهنگى جهاد دانشگاه صنعتى اصفهان است و تولید آن طى دو مرحله ، و هر مرحله به مدت دو سال طول كشیده است.
در مرحله اول فایل اطلاعاتى آن شامل متن قرآن (با اعراب) آماده شد و مرحله دوم مربوط به تولید برنامه بود .
توزیع رسمى آن از اواخر سال 71 آغاز شد .
نرم افزار تنزیل روى یك عدد دیسكت عرضه شده است . هدف از تولید این نرم افزار امور آموزشى مربوط به قرآن كریم است .
از ویژگیهاى این نرم افزار علاوه بر ارایه متن قرآن با اعراب ، مى توان به در نظر گرفتن كدهاى خاص براى كلمات صرفى به نحوى كه اسمها ، فعلها و حروف از یكدیگر تمیز داده شوند ، اشاره كرد.
همچنین یافتن یك كلمه صرفى در متن ، با توجه به اعراب كلمه ، استفاده از خطوط زیبا براى نمایش آیات و بهره مندى كلیه صفحات نمایش و منوها از ظرافت و زیبایى از دیگر و یژگیهاى این نرم افزار مى باشد.
تبیان 3
تبیان 3 ، سومین نرم افزار مركز فرهنگ و معارف قرآن است كه تولید و توزیع آن در تابستان 72 آغاز شد.
هدف از تولید این برنامه ، ایجاد امكان كاربرد موضوعات قرآنى است و با عنوان «فرهنگ موضوعى قرآن» نا مگذارى شده است.
تبیان 3 داراى چند ركن مهم براى استفاده كنندگان كه عبارتند از : عناوین اصلى (مفرد) ، عناوین فرعى (مركب) موضوعات و آیات كار اساسى این نرم افزار برقرارى ارتباط میان این اركان است.
هر یك از دویست عنوان اصلى و فرعى طبق حروف الفبا مرتب شده است.
این نرم افزار ، علاوه بر آیات ، ترجمه آنها را نیز ارایه مى كند. تبیان 3 ، اولین نرم افزار تولید داخل كشور است كه در زمینه موضوعات قرآن امكان تحقیق مى دهد.
عدم سهولت در برقرارى ارتباط برنامه با استفاده كننده وبالا بودن هزینه تأمین براى افراد عادى از مشكلات استفاده از این نرم افزار است .
قدر
تولید این نرم افزار حدود یك سال به طول انجامید و امور اجرایى آن توسط مركز كامپیوتر نیروى انتظامى جمهورى اسلامى ایران صورت گرفته است .
اركان اصلى این نرم افزار عبارتند از:
1 ـ ارتباط حروف الفبایى و آیات .
2 ـ ارتباط ریشه هاى كلمات با آیات .
3 ـ ارتباط كلمات با آیات . توسط این نرم افزار مى توان آیات شامل یك یا چند حرف را بیاییم . با ترتیب یا بدون ترتیب بودن حالت حرفها و حروف مورد نظر نیز قابل تنظیم است از همین طریق مى توان ریشه و ماده كلمات را یافت . از نقاط قوّت این نرم افزارى مى توان به : سرعت قابل قبول آن در ارایه خدمات و نوشتن توضیحات در ذیل هر آیه اشاره كرد و نقاط ضعفى چون : بى توجهى به كاربردهاى آموزشى مثل عدم ارایه ترجمه آیات ، وجود اغلاط ادبى و عدم بر قرارى ارتباط آسان با استفاده كنندگان از نرم افزار قابل مشاهده است .
ندا
این برنامه شامل 14 ساعت قرائت قرآن و تواشیح قاریان مشهور جهان ، همراه با تصاویر ثابت و متحرك و ترجمه فارسى آیات است ، در ادامه برنامه مباحثى پیرامون نامهاى قرآن ، صفات و نزول آن و ... عرضه شده است. این برنامه مخصوص سیستم عامل windows بود . و روى یك دیسك نورى كه مؤسسه تحقیقاتى یاسین آن را تولید كرده به تمامى دوستداران قرآن كریم تقدیم شده است . این برنامه به زبان عربى و ترجمه آیات به زبان انگلیسى نیز تولید شده است .
مبین 75
این نرم افزار توسط مؤسسه تحقیقاتى مرسلین تهیه شده است و روى یك دیسك نورى عرضه مى شود . این برنامه شامل : زندگینامه هر یك از قاریان همراه با تصویر وى و نمونه هایى انتخابى از قرائت وى مى باشد. برنامه مذكور نیاز به نصب نداشته و با اجراى mobin.exe تصویر آیات ظاهر مى شود.
از ویژگیهاى نرم افزار مبین 75 مى توان به شبیه سازى یك سیستم صوتى الكترونیكى ، با امكان تغییر ثبوت و تن صدا و ایجاد پژواك ، به صورت نرم افزارى ، همزمانى صدا و متن آیات ، امكان دسترسى سریع به هر یك از قرائت ها ، با موشواره و نمایش متن آیات قرآن همراه با اعراب ، اشاره كرد .
نور
این برنامه تصویرى همراه با عناوین play , control ظاهر مى شود با فهرستى به زبان انگلیسى كه داراى عناوین قرآن ، تواشیح ، نوحه و نور است.
در قسمت قرآن اسامى ده تن از قاریان مشهور جهان همراه با سوره هایى كه قرائت كرده اند به زبان انگلیسى ظاهر مى شود. با انتخاب هر كدام از آنها تصویر آیات ظاهر شده و صداى قارى به گوش مى رسد.
در بخش تواشیح به دو نوع تواشیح «الأسماء الحسنى» و «النبى» بر مى خوریم . این قسمت نیز مانند بخش قبلى عمل مى كند . بخش نوحه نیز شامل نوحه هایى به زبانهاى فارسى ، تركى و عربى است .
این برنامه علاوه بر موارد فوق كتب ذیل را نیز در بر دارد:
متن كامل قرآن و ترجمه فارسى و انگلیسى آن ، متن المیزان به زبان عربى ، بحار الانوار ، ارث ، كتب اربعه شامل : تهذیب ، استبصار ، اصول كافى و من لا یحضره الفقیه ، و شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدید معتزلى .
این برنامه روى دیسك نورى عرضه مى شود و مركز تحقیقات كامپیوترى علوم اسلامى در قم آن را تهیه كرده است.
امكانات دیگر این نرم افراز ، جستجوى مركب و پیچیده واژه ها و عبارتهاى درون متن و تصاویر متحرك است .
نور الانوار
این نرم افزار را مركز رایانه اى علوم اسلامى در قم تهیه كرده است و بر روى یك CD عرضه مى شود و شامل سه عنوان الف) عرض ، ب) بحث و ج) انها ، مى باشد.
در بخش عرض ، سه عنوان القراء ، متن القرآن و المیزان دیده مى شود كه هر سه تصویرى هستند و با انتخاب مى توان همراه با تصویر آیات صداى قارى را روى آن شنید .
بخش بحث نیز شامل سه عنوان الفاظ قرآن ، جذور القرآن و تفسیر المیران است.
نرم افزار نور الانوار داراى قابلیتهایى به قرار زیر مى باشد:
متن كامل قرآن كریم ، به خط عثمان طه ، با علامات تجوید ، رنگهاى مختلف.
ـ تلاوت كل قرآن به روش ترتیل و با صداى استاد شهریار
ـ تفسیر المیزان ، علّامه محمد حسین طباطبایى
ـ توانایى جستجوى بسیط و مركب ، در باره لغات قرآن كریم و ریشه هاى آن و همین توانایى در باره لغات تفسیر المیزان .
نمایش آیه انتخاب شده ، با تفسیر و تفاوت آنها .
كوثر
این نرم افزار در مؤسسه مكتب فردا در اصفهان و در مدت دو سال و نیم تولید شده است.
هدف اصلى این نرم افزار ، ارایه امكانات تحقیقاتى براى شناخت قرآن كریم و هدف فرعى آن ، تأمین امكانات آموزشى براى اقشار مختلف جامعه است .
قابلیتهاى این نرم افزار بدین شرح است:
1 ـ تقطیع آیات و ترجمه فارسى آنها صورت خط به خط . 2 ـ ارایه ترجمه فارسى هر یك از واژه ها مستقل از ترجمه آیات ، 3 ـ ارایه اطلاعات صرفى كامل در خصوص هر كلمه . 4 ـ امكان دسترسى به كلمات قرآن از طریق خصوصیات حرفى آنها . 5 ـ امكان ذخیره سازى و بازیابى تمامى خروجیها در قالب گروههایى از كلمات صرفى كلمات كامل ، آیات و حتى سوره هاى قرآن . 6 ـ امكان بررسى مجدد هر خروجى . 7 ـ امكان دخالت محقق در هر یك از گروهها با توجه به معناى آنها . 8 ـ امكان تبدیل گروههاى كلمات آیات و سور به یكدیگر . 9 ـ امكان گرفتن نمودارهاى آمارى از هر گروه .
صخر
زبان محاوره این نرم افزار ، عربى است . تولید این نرم افزار توسط شركت العالمیه ـ در حوزه كشورهاى عربى : عربستان ، كویت ، امارات ، سوریه و ... صورت گرفته است .
منوهاى و تمام خروجیهاى آن به زبان عربى است . متن قرآن كه در این برنامه مورد استفاده قرار گرفته ، از رسم الخط «طه عثمان» است.
قابلیتها برنامه صخر عبارتند از : امكان دسترسى به قرآن از طریق آدرس آیه و یا جزء و حزب ، امكان جستجوى حروف كلمات ، عبارات و ریشه ها ، همچنین جستجوى همزمان چند كلمه ، اهمیت داشتن تركیب كلمات و یا بى اهمیت بودن آنها نیز مورد نظر قرار گرفته و امكانات و یژه اى براى آن پیش بینى شده است ، امكان تمرین بر حفظ قرآن از طریق یافتن كلمات مجهول در متن آیات و امكان یافتن آیات از طریق موضوعات. این سیستم از نظر موضع بندى نسبتا ساده و ابتدایى است و فقط شامل حدود 25 عنوان اصلى و 120 عنوان فرعى است.
علیم
این نرم افزار بین سالهاى 89 تا 92 میلادى تولید شده و محل تولید آن كشور مصر است. نرم افزار علیم روى 7 عدد دیسك توزیع شده و هدف آن ایجاد تسهیلات در مطالعه قرآن وحدیث است. زبان محاوره نرم افزار عربى و انگلیس است. علیم از حیث اطلاعات غنى و داراى اطلاعات زیر نیز مى باشد:
ترجمه انگلیسى پیكتال ، ترجمه انگلیسى یوسف على ، موضوع بندى آیات قرآن ، تفسیر و كشف الآیات یوسف على ، ارایه مجموعه حدیث صحیح بخارى و موضوع بندى احادیث آن ، مجموعه اطلاعاتى در مورد هر سوره ، اطلاعاتى در مورد تاریخ اسلام ، فرهنگنامه اى از لغات اسلامى متن قرآن كریم با الفباى فونوتیك ، مجموعه اى از احادیث قدسى ، سیستم موضوع بندى آیات قرآن. علاوه بر موارد ذكر شده امكان ساختن گروههاى آیات از متن اصلى یا متون ترجمه در قالب فایلهاى قابل مشاهده (text) و انجام بررسیهایى عمومى مربوط به متون و مقایسه ترجمه ها را دارا مى باشد.
حافظ
تولید این نرم افزار توسط مؤسسه فرهنگى «صبر» در تركیه صورت گرفته است . زبان اصلى آن تركى است و راهنما و مستندات آن نیز به زبان تركى است. دو ترجمه انگلیس و یك ترجمه تركى علاوه بر متن عربى قرآن ، در این نرم افزار وجود دارد. این نرم افزار به زبان C و در محیط گرافیك نوشته شده است .
نشر
این برنامه با هدف تمرین بر آموخته هاى حفظ و ترجمه قرآن آماده گردید است. صاحب امتیاز و توزیع كننده این نرم افزار مؤسسه مطبوعاتى نشر آوران است و مخاطب اصلى آن دانش آموزان مى باشند.
نرم افزار نشر با طرح سؤالات مختلفى از متن قرآن و ترجمه آن ، به پاسخهاى متناسب با سؤالات كه از انسان مى گیرد امتیاز مى دهد.
محیط این نرم افزار گرافیك بوده و با انواع رایانه ها مى توان با آن كار كرد. این نرم افزار براى 5 جزء قرآن ، حتى به روى دیسكت نیز قابل اجراست ، ولى براى كار با تمام متن قرآن حتما باید نسخه دو دیسكى آن تهیه شود .
جامع تفاسیر شیعه
زبان برنامه نویسى C و محیط اجراى آن windows 3.1 انگلیسى است. حجم برنامه معادل حجم در دو لوح فشرده است كه داخل یك لوح فشرده گنجانده شده است. نسخه سوم برنامه تفاسیر از قابلیتهاى زیر بر خوردار است:
1 ـ امكان جستجوى لغت و ریشه در قرآن به صورت فصلى و عطفى .
2 ـ تایپ لغت و ریشه مورد جست و جو یا انتخاب آن از سیاهه تمام لغات و ریشه هاى موجود در قرآن .
3 ـ مقایسه 59 تفسیر و 18 ترجمه فارسى .
4 ـ مطالعه همزمان متن قرآن ، ترجمه قرآن و تفسیر آن .
5 ـ استفاده از تلاوت قرآن با ترتیل .
6 ـ امكان تغییر رسم الخط و بزرگ نمایى حروف در سه قسمت نمایش ، ترجمه و تفسیر آیه .
7 ـ امكان تغییر محل قرار گرفتن پنجره هاى نمایش ، ترجمه و تفسیر به صورتهاى زیر هم ، همجوار و متوالى.
8 ـ فیش بردارى و چاپ نتایج جست و جو .
نسخه چهارم این نرم افزار نیز از امتیازاتى چون : 61 دوره فارسى و عربى مجموعا 260000 صفحه و 580 جلد تفسیر ، 20 ترجمه فارسى ، ترجمه انگلیسى قرآن از م. پیكتال ، اجراى برنامه تحت همه ویندوزهاى فارسى عربى و انگلیس ، چند زبانه بودن راهنماها و كلیدهاى برنامه ، امكان مطالعه صفحه ، صفحه تفاسیر به صورت مستقل و با نشانى جلد ، صفحه و سطر ، دستیابى به متن اصلى تفسیر از طریق جست و جوى لغت و ریشه ، مقایسه سطر به سطر چند تفسیر و چند ترجمه در آن واحد و افزوده شدن چند مجلد تازه چاپ شده از مجموعه تفاسیر روض الجنان ، تفسیر راهنما و تفسیر نور ، برخوردار است .
آداب تلاوت قرآن
كاربرى این نرم افزار پژوهشى است و تولید كننده آن شركت رایانه اى میثاق اندیشه است. این نرم افزار در سال 1376 تولید شده و زبان محاوره اى آن فارسى است.
امكانات این نرم افزار عبارتند از : بررسى نكاتى پیرامون آداب تلاوت قرآن ، بررسى قدم به قدم آداب تلاوت ، سرگرمیهاى ویژه كودكان و نوجوانان وقابلیتهاى چاپ .
توحید
این نرم افزار نیز جنبه پژوهشى دارد و توسط مؤسسه مطالعه و اشاعه فرهنگ قرآنى در سال 1375 تولید شده است. در نرم افزار توحید از سه زبان فارسى ، انگلیس و عربى استفاده شده است. این برنامه با هدف تحقیق و پژوهش در قرآن از طریق جداول مقایسه كلمات مشترك آیات تهیه شده است و امكانات ذیل را جهت دستیابى و كشف مجهولات از قرآن فراهم نموده است. جستجوى آیات بر آساس شماره آیه ، ایجاد جداول موضوعى آیات و امكان تكمیل و گسترده كردن آنها ، دسترسى به ارتباط افقى بین كلمات و ایجاد ساختار درختى موضوعات .
حدس بزن
این برنامه توسط مؤسسه مكتب شبیر در سال 1375 تولید شده است و جنبه كاربرى آن آموزشى است. زبان محاوره این برنامه فارسى است و قابلیتهاى ذیل را دارا مى باشد : آشنایى با مفاهیم قرآنى در قالب مسابقه همراه با تفكر ، دسترسى به اسامى سور قرآن كریم همراه با ترجمه معانى آن ، دسترسى به محتواى سور قرآن به صورت اجمالى و مختصر.
حكایت
این نرم افزار مشتمل بر داستانهاى قرآنى است و بدین جهت كاربرى پژوهشى و آموزشى دارد ، تولید كننده آن مؤسسه امام رضا علیه السّلام است و در سال 1375 تولید شده است. زبان محاوره آن سه زبان فارسى ، انگلیسى و عربى است.
وجود بیش از 60 داستان قرآنى به همراه صدا و تصویر ، درج كلیه داستانها (متن و صدا) به سه زبان فوق الذكر ، امكان داشتن صدا به یك زبان ، كمك درس و جذاب و متنوع براى دانش آموزان مفید براى بزرگسالان ، امكان رنگ آمیزى و تغییر رنگ تصاویر داستانها ، تنظیم تصاویر در هم ریخته ، امكان استفاده از چند موسیقى به هنگام استفاده از برنامه و امكان چاپ همزمان متن داستان به سه زبان ، از امكانات و ویژگیهاى این نرم افزار است.
ضحى
این برنامه شامل پنچ دوره كامل ترتیل قرآن به همراه زندگینامه قاریان و شش نسخه ترجمه قرآن به زبانهاى فارسى و انگلیسى است. نوشتارى پیرامون فن ترجمه قرآن و بررسى ترجمه هاى موجود و نیز قطعات مختلفى از فیلمها در این برنامه گنجانده شده است.
تولید این نرم افزار توسط دفتر تحقیقات یاسین و در سال 1377 صورت گرفت این برنامه جنبه پژوهشى و آموزشى دارد و به سه زبان فارسى ، عربى و انگلیسى تهیه شده است .
علامه نسخه 1
برنامه این نرم افزار در سال 1375 و توسط شركت بیان نور تهیه و تولید شده است و زبان آن فارسى و داراى ویژگیهایى چون : بررسى مقایسه اى و ارتباط آیات قرآن (تفسیر آیه اى) ، گروههاى آیه اى (تفسیر گروهى) ، سوره هاى قرآن (تفسیر سوره اى) ، جزء هاى قرآن (تفسیر جزیى) ، قرآن مرتبط آیه اى و قرآن مرتبط گروههاى آیه اى ، مى باشد.
در نرم افزار علامه قسمتهاى مختلف قرآن از نظر نوع كلمات به كار رفته در آنها با یكدیگر مقایسه شده اند. دست مایه اصلى این نرم افزار تفسیر المیزان است كه در آن تفسیر قرآن ، به قرآن انجام شده است .
ندا
این نرم افزار به سه زبان عربى ، فارسى و انگلیس است و توسط دفتر تحقیقاتى ، یاسین در سال 1375 تولید شده است.
یك نسخه از برنامه به فارسى و نسخه دیگر به عربى و انگلیسى آمده شده است و شامل حدود چهارده ساعت قرائت قرآن و تواشیح و نزدیك به چهل مقاله مى باشد. تعداد تلاوتها 78 مورد و تعداد تواشیح 14 عنوان است. قاریان معرفى شده دراین برنامه 15 نفرند و براى 20 سوره از سوره هاى كوچك قرآن نیز علاوه بر صوت ، تصاویر و انیمیش هایى آماده شده است.
براى سهولت در دستیابى به تلاشهاى مورد نظر مجموعه نكات فوق در دو قالب مجزاى سوره و قارى دسته بندى شده است.
نشر (2 ـ 1)
این برنامه توسط مؤسسه نشر آوران و با هدف آموزش ترجمه و تمرین بر حفظ قرآن تولید گردیده است. نسخه یك آن شامل 5 جزء از قرآن و نسخه 2 شامل تمام قرآن است. این برنامه بر روى یك عدد دیسكت در نمایشگاه قرآن سال 76 توزیع گردید و كارآیى اصلى آن امور آموزشى مخصوص نوجوانان است. زبان محاوره این برنامه نیز فارسى است.
هدى
این نرم افزار یك برنامه تحقیقاتى قرآنى است و داراى امكانات متنوعى است. كاربرى این برنامه پژوهشى است و تولید مؤسسه امام رضا علیه السّلام در سال 1373 مى باشد و به سه زبان فارسى ، عربى و انگلیسى در دسترس استفاده كنندگان قرار مى گیرد.
دسترسى به آیات ، ترجمه ها و صورت ترتیل آن ، دسترسى به بیست عناوین اصلى در 3000 موضوع و موضوعات فرعى در 20000 موضوع به همراه آمار فراوانى هر یك به ترتیب الفبایى و ... ، ارائه لیست كلمات قرآن (14765 كلمه) به صورت مرتب شده بر اساس ترتیب حروف الفبا از ابتدا یا انتهاى كلمه و تعداد تكرار لفظ ، مشاهده فهرست عبارات آیاتى كه كلمه مورد نظر در آنها بكار رفته است ، پخش صوت قرآن در پس زمینه حین انجام ، انتخاب داستان همراه با صدا و تصویر و امكان گرفتن چاپ آیات محدوده مورد نظر با انواع خطوط در اندازه هاى گوناگون ، از ویژگیها و قابلیتهاى این نرم افزار است.
نور (معجم الفاظ قرآن)
نرم افزار نور با كاربرى پژوهشى و هنرى ، تولید مركز تحقیقات كامپیوترى علوم اسلامى است ، زبان آن فارسى ، عربى و انگلیسى است و در سال 1372 تولید شده است.
امكانات این نرم افزار عبارت است از : امكانات دسترسى به آیات و ترجمه هاى آن ، امكان یافتن حروف ، كلمات و عبارات ، ارائه لیست كلمات و ریشه هاى كلمات و آمار فراوانى آنها به چند صورت،امكان دسترسى به اسامى خداوند ، پیامبران ، اسامى قرآن ونسخه هاى ترجمه شده قرآن به زبانهاى دیگر ، امكانات مربوط به تنظیم رنگ و انتخاب خطوط متنوع و ... و طراحى زیبا در تنظیم صفحه هاى نمایش دستور العمل ها .
این نرم افزارها با برنامه هاى متفاوت امكان دستیابى به مفاهیم، تفاسیر، یافتن لغات، آیات و ... را تسهیل نمود و این امكان را براى همگان فراهم آورد تا بتوانند در كوتاهترین زمان به مطالعات و پژوهشهاى قرآنى بپردازند.
تبیان ( 1 )
این برنامه در سال 1369 در اصفهان تولید و توزیع گردید. صاحب امتیاز تولید و سفارش دهنده برنامه ، مركز فرهنگ و معارف قرآن و محل آن در قم است .
قابلیتهاى اصلى نرم افزار تبیان عبارتند از:
1 ـ دسترسى سریع و ساده به آیات قرآن و ترجمه فارسى آنها .
2 ـ امكان بررسى متن آیات ، در قرآن كریم و گروه بندى آیاتى كه شامل حرف ، كلمه یا عبارت خاصى باشند . تواناییهاى جانبى آن نیز عبارتند از:
الف ـ امكان نمایش آیات با خط درشت براى آموزش.
ب ـ امكان یا فتن چند قطعه از متن به طور همزمان (حد اكثر تا 9 قطعه) مثلا مى توان آیاتى كه داراى دو كلمه «كتاب» و «حكمت» هستند ، را یافته و آنها را ذخیره نمود .
3 ـ براى یافتن كلمات یا عبارات مى توان آنها را تایپ كرده و یا از متن آیات آنها را انتخاب نمود .
برنامه تبیان (1) بر روى دو عدد دیسكت و بدون هیچگونه قفل حفاظتى توزیع شده است . فایلهاى اطلاعاتى این برنامه از نوع متنى بوده و برنامه نویسان علاقه مند مى توانند از این فایلها براى برنامه هاى بعدى كمك بگیرند.
این نرم افزار فاقد اعراب در متن قرآنى مى باشد .
تبیان ( 2 )
این برنامه نسخه دوم تبیان (1) ، به صاحب امتیازى و سفارش مركز فرهنگ و معارف قرآن در قم مى باشد. محل تولید آن اصفهان است و اولین برنامه رایانه اى است كه به رغم ضعفهاى موجود به طور وسیع توزیع گردید و مورد استقبال قرار گرفت. تولید این برنامه در تابستان 1370 آغاز شد .
اهداف این برنامه همان اهداف برنامه تبیان (1) مى باشد و آموزش آن براى كسانى كه با رایانه آشنایى ندارند ، حد اكثر 5 ساعت زمان نیاز دارد .
از نقاط قوت این برنامه و مقایسه آن با برنامه هاى قبلى مى توان به بررسى همزمان قطعات متعدد متن و آیات شامل آنها اشاره كرد ، ضمن اینكه امكان تعیین قطعات مورد نظر از طریق تایپ و یا انتخاب از متن آیات وجود دارد. نحوه عمل یافتن چند قطعه ، در دو حالت «جمع قطعات» و یا «حد اقل یكى از قطعات» امكان پذیر مى باشد. براى كسانى كه به زبان عربى آشنایى ندارند ، بررسى متن ترجمه فارسى قرآن ، با تمام امكانات موجود در متن عربى امكانپذیر است . امكان جست و جو در آیات ، هم از طریق ظاهر الفاظ و هم از طریق انتخاب مستقیم از متن آیات وجود دارد . تبیان (2) ، براى پردازش متن قرآن ، با انتقال تمام آن به حافظه رایانه ، عملیات را یك برابر و نیم كاهش و سرعت را افزایش مى دهد. در این برنامه به عبارات مشترك بین آیات قرآن توجه زیادى شده و امكان بررسى اینگونه عبارات با سهولت فراهم گردیده است ، نحوه ذخیره سازى آیات به گونه اى است كه براى ذخیره هر آیه از قرآن فقط 2 بایت لازم است. امكانات پیش بینى شده در قسمت «یافتن» علاقه مندان را در انجام تحقیقات مختلف بر متن یارى مى نماید .
سلسبیل
سلسبیل اولین برنامه نرم افزارى مربوط به قرآن كریم مى باشد كه در خارج از كشور تولید شده است.
زبان محاوره برنامه ، انگلیسى است و در كشور ما توسط چند مركز مختلف ، از جمله جهاد دانشگاهى و دانشگاه صنعتى اصفهان ، نسخه هاى فارسى آن ، آماده و ارایه گردید .
قابلیتهاى اصلى این برنامه شامل : دسترسى سریع به آیات قرآن و امكان بررسى متن آیات و یافتن حرف ، كلمه و یا عبارات در آنهاست .
متن قرآن استفاده شده در این برنامه ، بدون اعراب است و هیچ ترجمه اى نیز در آن پیش بینى نشده است .
برنامه سلسبیل است داراى ویژگیهاى زیر است:
1 ـ برنامه اى بسیار كم حجم و دلیل این فشردگى آن است كه متن قرآن در این برنامه به صورت كد ارایه شده است و به جاى هر كلمه از متن ، یك كد عددى (integer) قرار گرفته است ، برنامه به راحتى بر روى یك عدد دیسكت 360 كیلو بایتى جا مى گیرد .
2 ـ بر روى كلیه رایانه هاى منطبق با I قابل اجراست و نوع ما نیتور و میزان حافظه اصلى هیچ قیدى نداشته و وجود هارد دیسك نیز ، براى اجراى آن ضرورى نیست .
3 ـ برنامه در مد «گرافیك» كار مى كند و حروف زبان عربى در آن تعریف مى شود .
4 ـ سرعت یافتن یك كلمه از متن به دلیل استفاده از كد ، بسیار بالاست ولى به همین دلیل سرعت یافتن حرف یا حروف ، بسیار پایین و تقریبا غیر ممكن است.
5 ـ امكان ذخیره سازى یك گروه آیات در آن پیش بینى شده است.
6 ـ انجام عملیات منطقى اعم از اشتراك ، اجتماع و تفاضل دو مجموعه آیه ، بر گروههاى آیات امكانپذیر مى باشد و این نشانه فعالیتهاى تحقیقى طراحان نرم افزارها بر آیات قرآن است.
7 ـ یافتن حروف یا كلامات ، فقط از طریق تایپ كردن امكانپذیر است و هر بار فقط یك قطعه (حرف ، كلمه ، عبارت) مى تواند تایپ گردد .
تنزیل
تهیه كننده و تولید كننده این نرم افزار ، بخش فرهنگى جهاد دانشگاه صنعتى اصفهان است و تولید آن طى دو مرحله ، و هر مرحله به مدت دو سال طول كشیده است.
در مرحله اول فایل اطلاعاتى آن شامل متن قرآن (با اعراب) آماده شد و مرحله دوم مربوط به تولید برنامه بود .
توزیع رسمى آن از اواخر سال 71 آغاز شد .
نرم افزار تنزیل روى یك عدد دیسكت عرضه شده است . هدف از تولید این نرم افزار امور آموزشى مربوط به قرآن كریم است .
از ویژگیهاى این نرم افزار علاوه بر ارایه متن قرآن با اعراب ، مى توان به در نظر گرفتن كدهاى خاص براى كلمات صرفى به نحوى كه اسمها ، فعلها و حروف از یكدیگر تمیز داده شوند ، اشاره كرد.
همچنین یافتن یك كلمه صرفى در متن ، با توجه به اعراب كلمه ، استفاده از خطوط زیبا براى نمایش آیات و بهره مندى كلیه صفحات نمایش و منوها از ظرافت و زیبایى از دیگر و یژگیهاى این نرم افزار مى باشد.
تبیان 3
تبیان 3 ، سومین نرم افزار مركز فرهنگ و معارف قرآن است كه تولید و توزیع آن در تابستان 72 آغاز شد.
هدف از تولید این برنامه ، ایجاد امكان كاربرد موضوعات قرآنى است و با عنوان «فرهنگ موضوعى قرآن» نا مگذارى شده است.
تبیان 3 داراى چند ركن مهم براى استفاده كنندگان كه عبارتند از : عناوین اصلى (مفرد) ، عناوین فرعى (مركب) موضوعات و آیات كار اساسى این نرم افزار برقرارى ارتباط میان این اركان است.
هر یك از دویست عنوان اصلى و فرعى طبق حروف الفبا مرتب شده است.
این نرم افزار ، علاوه بر آیات ، ترجمه آنها را نیز ارایه مى كند. تبیان 3 ، اولین نرم افزار تولید داخل كشور است كه در زمینه موضوعات قرآن امكان تحقیق مى دهد.
عدم سهولت در برقرارى ارتباط برنامه با استفاده كننده وبالا بودن هزینه تأمین براى افراد عادى از مشكلات استفاده از این نرم افزار است .
قدر
تولید این نرم افزار حدود یك سال به طول انجامید و امور اجرایى آن توسط مركز كامپیوتر نیروى انتظامى جمهورى اسلامى ایران صورت گرفته است .
اركان اصلى این نرم افزار عبارتند از:
1 ـ ارتباط حروف الفبایى و آیات .
2 ـ ارتباط ریشه هاى كلمات با آیات .
3 ـ ارتباط كلمات با آیات . توسط این نرم افزار مى توان آیات شامل یك یا چند حرف را بیاییم . با ترتیب یا بدون ترتیب بودن حالت حرفها و حروف مورد نظر نیز قابل تنظیم است از همین طریق مى توان ریشه و ماده كلمات را یافت . از نقاط قوّت این نرم افزارى مى توان به : سرعت قابل قبول آن در ارایه خدمات و نوشتن توضیحات در ذیل هر آیه اشاره كرد و نقاط ضعفى چون : بى توجهى به كاربردهاى آموزشى مثل عدم ارایه ترجمه آیات ، وجود اغلاط ادبى و عدم بر قرارى ارتباط آسان با استفاده كنندگان از نرم افزار قابل مشاهده است .
ندا
این برنامه شامل 14 ساعت قرائت قرآن و تواشیح قاریان مشهور جهان ، همراه با تصاویر ثابت و متحرك و ترجمه فارسى آیات است ، در ادامه برنامه مباحثى پیرامون نامهاى قرآن ، صفات و نزول آن و ... عرضه شده است. این برنامه مخصوص سیستم عامل windows بود . و روى یك دیسك نورى كه مؤسسه تحقیقاتى یاسین آن را تولید كرده به تمامى دوستداران قرآن كریم تقدیم شده است . این برنامه به زبان عربى و ترجمه آیات به زبان انگلیسى نیز تولید شده است .
مبین 75
این نرم افزار توسط مؤسسه تحقیقاتى مرسلین تهیه شده است و روى یك دیسك نورى عرضه مى شود . این برنامه شامل : زندگینامه هر یك از قاریان همراه با تصویر وى و نمونه هایى انتخابى از قرائت وى مى باشد. برنامه مذكور نیاز به نصب نداشته و با اجراى mobin.exe تصویر آیات ظاهر مى شود.
از ویژگیهاى نرم افزار مبین 75 مى توان به شبیه سازى یك سیستم صوتى الكترونیكى ، با امكان تغییر ثبوت و تن صدا و ایجاد پژواك ، به صورت نرم افزارى ، همزمانى صدا و متن آیات ، امكان دسترسى سریع به هر یك از قرائت ها ، با موشواره و نمایش متن آیات قرآن همراه با اعراب ، اشاره كرد .
نور
این برنامه تصویرى همراه با عناوین play , control ظاهر مى شود با فهرستى به زبان انگلیسى كه داراى عناوین قرآن ، تواشیح ، نوحه و نور است.
در قسمت قرآن اسامى ده تن از قاریان مشهور جهان همراه با سوره هایى كه قرائت كرده اند به زبان انگلیسى ظاهر مى شود. با انتخاب هر كدام از آنها تصویر آیات ظاهر شده و صداى قارى به گوش مى رسد.
در بخش تواشیح به دو نوع تواشیح «الأسماء الحسنى» و «النبى» بر مى خوریم . این قسمت نیز مانند بخش قبلى عمل مى كند . بخش نوحه نیز شامل نوحه هایى به زبانهاى فارسى ، تركى و عربى است .
این برنامه علاوه بر موارد فوق كتب ذیل را نیز در بر دارد:
متن كامل قرآن و ترجمه فارسى و انگلیسى آن ، متن المیزان به زبان عربى ، بحار الانوار ، ارث ، كتب اربعه شامل : تهذیب ، استبصار ، اصول كافى و من لا یحضره الفقیه ، و شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدید معتزلى .
این برنامه روى دیسك نورى عرضه مى شود و مركز تحقیقات كامپیوترى علوم اسلامى در قم آن را تهیه كرده است.
امكانات دیگر این نرم افراز ، جستجوى مركب و پیچیده واژه ها و عبارتهاى درون متن و تصاویر متحرك است .
نور الانوار
این نرم افزار را مركز رایانه اى علوم اسلامى در قم تهیه كرده است و بر روى یك CD عرضه مى شود و شامل سه عنوان الف) عرض ، ب) بحث و ج) انها ، مى باشد.
در بخش عرض ، سه عنوان القراء ، متن القرآن و المیزان دیده مى شود كه هر سه تصویرى هستند و با انتخاب مى توان همراه با تصویر آیات صداى قارى را روى آن شنید .
بخش بحث نیز شامل سه عنوان الفاظ قرآن ، جذور القرآن و تفسیر المیران است.
نرم افزار نور الانوار داراى قابلیتهایى به قرار زیر مى باشد:
متن كامل قرآن كریم ، به خط عثمان طه ، با علامات تجوید ، رنگهاى مختلف.
ـ تلاوت كل قرآن به روش ترتیل و با صداى استاد شهریار
ـ تفسیر المیزان ، علّامه محمد حسین طباطبایى
ـ توانایى جستجوى بسیط و مركب ، در باره لغات قرآن كریم و ریشه هاى آن و همین توانایى در باره لغات تفسیر المیزان .
نمایش آیه انتخاب شده ، با تفسیر و تفاوت آنها .
كوثر
این نرم افزار در مؤسسه مكتب فردا در اصفهان و در مدت دو سال و نیم تولید شده است.
هدف اصلى این نرم افزار ، ارایه امكانات تحقیقاتى براى شناخت قرآن كریم و هدف فرعى آن ، تأمین امكانات آموزشى براى اقشار مختلف جامعه است .
قابلیتهاى این نرم افزار بدین شرح است:
1 ـ تقطیع آیات و ترجمه فارسى آنها صورت خط به خط . 2 ـ ارایه ترجمه فارسى هر یك از واژه ها مستقل از ترجمه آیات ، 3 ـ ارایه اطلاعات صرفى كامل در خصوص هر كلمه . 4 ـ امكان دسترسى به كلمات قرآن از طریق خصوصیات حرفى آنها . 5 ـ امكان ذخیره سازى و بازیابى تمامى خروجیها در قالب گروههایى از كلمات صرفى كلمات كامل ، آیات و حتى سوره هاى قرآن . 6 ـ امكان بررسى مجدد هر خروجى . 7 ـ امكان دخالت محقق در هر یك از گروهها با توجه به معناى آنها . 8 ـ امكان تبدیل گروههاى كلمات آیات و سور به یكدیگر . 9 ـ امكان گرفتن نمودارهاى آمارى از هر گروه .
صخر
زبان محاوره این نرم افزار ، عربى است . تولید این نرم افزار توسط شركت العالمیه ـ در حوزه كشورهاى عربى : عربستان ، كویت ، امارات ، سوریه و ... صورت گرفته است .
منوهاى و تمام خروجیهاى آن به زبان عربى است . متن قرآن كه در این برنامه مورد استفاده قرار گرفته ، از رسم الخط «طه عثمان» است.
قابلیتها برنامه صخر عبارتند از : امكان دسترسى به قرآن از طریق آدرس آیه و یا جزء و حزب ، امكان جستجوى حروف كلمات ، عبارات و ریشه ها ، همچنین جستجوى همزمان چند كلمه ، اهمیت داشتن تركیب كلمات و یا بى اهمیت بودن آنها نیز مورد نظر قرار گرفته و امكانات و یژه اى براى آن پیش بینى شده است ، امكان تمرین بر حفظ قرآن از طریق یافتن كلمات مجهول در متن آیات و امكان یافتن آیات از طریق موضوعات. این سیستم از نظر موضع بندى نسبتا ساده و ابتدایى است و فقط شامل حدود 25 عنوان اصلى و 120 عنوان فرعى است.
علیم
این نرم افزار بین سالهاى 89 تا 92 میلادى تولید شده و محل تولید آن كشور مصر است. نرم افزار علیم روى 7 عدد دیسك توزیع شده و هدف آن ایجاد تسهیلات در مطالعه قرآن وحدیث است. زبان محاوره نرم افزار عربى و انگلیس است. علیم از حیث اطلاعات غنى و داراى اطلاعات زیر نیز مى باشد:
ترجمه انگلیسى پیكتال ، ترجمه انگلیسى یوسف على ، موضوع بندى آیات قرآن ، تفسیر و كشف الآیات یوسف على ، ارایه مجموعه حدیث صحیح بخارى و موضوع بندى احادیث آن ، مجموعه اطلاعاتى در مورد هر سوره ، اطلاعاتى در مورد تاریخ اسلام ، فرهنگنامه اى از لغات اسلامى متن قرآن كریم با الفباى فونوتیك ، مجموعه اى از احادیث قدسى ، سیستم موضوع بندى آیات قرآن. علاوه بر موارد ذكر شده امكان ساختن گروههاى آیات از متن اصلى یا متون ترجمه در قالب فایلهاى قابل مشاهده (text) و انجام بررسیهایى عمومى مربوط به متون و مقایسه ترجمه ها را دارا مى باشد.
حافظ
تولید این نرم افزار توسط مؤسسه فرهنگى «صبر» در تركیه صورت گرفته است . زبان اصلى آن تركى است و راهنما و مستندات آن نیز به زبان تركى است. دو ترجمه انگلیس و یك ترجمه تركى علاوه بر متن عربى قرآن ، در این نرم افزار وجود دارد. این نرم افزار به زبان C و در محیط گرافیك نوشته شده است .
نشر
این برنامه با هدف تمرین بر آموخته هاى حفظ و ترجمه قرآن آماده گردید است. صاحب امتیاز و توزیع كننده این نرم افزار مؤسسه مطبوعاتى نشر آوران است و مخاطب اصلى آن دانش آموزان مى باشند.
نرم افزار نشر با طرح سؤالات مختلفى از متن قرآن و ترجمه آن ، به پاسخهاى متناسب با سؤالات كه از انسان مى گیرد امتیاز مى دهد.
محیط این نرم افزار گرافیك بوده و با انواع رایانه ها مى توان با آن كار كرد. این نرم افزار براى 5 جزء قرآن ، حتى به روى دیسكت نیز قابل اجراست ، ولى براى كار با تمام متن قرآن حتما باید نسخه دو دیسكى آن تهیه شود .
جامع تفاسیر شیعه
زبان برنامه نویسى C و محیط اجراى آن windows 3.1 انگلیسى است. حجم برنامه معادل حجم در دو لوح فشرده است كه داخل یك لوح فشرده گنجانده شده است. نسخه سوم برنامه تفاسیر از قابلیتهاى زیر بر خوردار است:
1 ـ امكان جستجوى لغت و ریشه در قرآن به صورت فصلى و عطفى .
2 ـ تایپ لغت و ریشه مورد جست و جو یا انتخاب آن از سیاهه تمام لغات و ریشه هاى موجود در قرآن .
3 ـ مقایسه 59 تفسیر و 18 ترجمه فارسى .
4 ـ مطالعه همزمان متن قرآن ، ترجمه قرآن و تفسیر آن .
5 ـ استفاده از تلاوت قرآن با ترتیل .
6 ـ امكان تغییر رسم الخط و بزرگ نمایى حروف در سه قسمت نمایش ، ترجمه و تفسیر آیه .
7 ـ امكان تغییر محل قرار گرفتن پنجره هاى نمایش ، ترجمه و تفسیر به صورتهاى زیر هم ، همجوار و متوالى.
8 ـ فیش بردارى و چاپ نتایج جست و جو .
نسخه چهارم این نرم افزار نیز از امتیازاتى چون : 61 دوره فارسى و عربى مجموعا 260000 صفحه و 580 جلد تفسیر ، 20 ترجمه فارسى ، ترجمه انگلیسى قرآن از م. پیكتال ، اجراى برنامه تحت همه ویندوزهاى فارسى عربى و انگلیس ، چند زبانه بودن راهنماها و كلیدهاى برنامه ، امكان مطالعه صفحه ، صفحه تفاسیر به صورت مستقل و با نشانى جلد ، صفحه و سطر ، دستیابى به متن اصلى تفسیر از طریق جست و جوى لغت و ریشه ، مقایسه سطر به سطر چند تفسیر و چند ترجمه در آن واحد و افزوده شدن چند مجلد تازه چاپ شده از مجموعه تفاسیر روض الجنان ، تفسیر راهنما و تفسیر نور ، برخوردار است .
آداب تلاوت قرآن
كاربرى این نرم افزار پژوهشى است و تولید كننده آن شركت رایانه اى میثاق اندیشه است. این نرم افزار در سال 1376 تولید شده و زبان محاوره اى آن فارسى است.
امكانات این نرم افزار عبارتند از : بررسى نكاتى پیرامون آداب تلاوت قرآن ، بررسى قدم به قدم آداب تلاوت ، سرگرمیهاى ویژه كودكان و نوجوانان وقابلیتهاى چاپ .
توحید
این نرم افزار نیز جنبه پژوهشى دارد و توسط مؤسسه مطالعه و اشاعه فرهنگ قرآنى در سال 1375 تولید شده است. در نرم افزار توحید از سه زبان فارسى ، انگلیس و عربى استفاده شده است. این برنامه با هدف تحقیق و پژوهش در قرآن از طریق جداول مقایسه كلمات مشترك آیات تهیه شده است و امكانات ذیل را جهت دستیابى و كشف مجهولات از قرآن فراهم نموده است. جستجوى آیات بر آساس شماره آیه ، ایجاد جداول موضوعى آیات و امكان تكمیل و گسترده كردن آنها ، دسترسى به ارتباط افقى بین كلمات و ایجاد ساختار درختى موضوعات .
حدس بزن
این برنامه توسط مؤسسه مكتب شبیر در سال 1375 تولید شده است و جنبه كاربرى آن آموزشى است. زبان محاوره این برنامه فارسى است و قابلیتهاى ذیل را دارا مى باشد : آشنایى با مفاهیم قرآنى در قالب مسابقه همراه با تفكر ، دسترسى به اسامى سور قرآن كریم همراه با ترجمه معانى آن ، دسترسى به محتواى سور قرآن به صورت اجمالى و مختصر.
حكایت
این نرم افزار مشتمل بر داستانهاى قرآنى است و بدین جهت كاربرى پژوهشى و آموزشى دارد ، تولید كننده آن مؤسسه امام رضا علیه السّلام است و در سال 1375 تولید شده است. زبان محاوره آن سه زبان فارسى ، انگلیسى و عربى است.
وجود بیش از 60 داستان قرآنى به همراه صدا و تصویر ، درج كلیه داستانها (متن و صدا) به سه زبان فوق الذكر ، امكان داشتن صدا به یك زبان ، كمك درس و جذاب و متنوع براى دانش آموزان مفید براى بزرگسالان ، امكان رنگ آمیزى و تغییر رنگ تصاویر داستانها ، تنظیم تصاویر در هم ریخته ، امكان استفاده از چند موسیقى به هنگام استفاده از برنامه و امكان چاپ همزمان متن داستان به سه زبان ، از امكانات و ویژگیهاى این نرم افزار است.
ضحى
این برنامه شامل پنچ دوره كامل ترتیل قرآن به همراه زندگینامه قاریان و شش نسخه ترجمه قرآن به زبانهاى فارسى و انگلیسى است. نوشتارى پیرامون فن ترجمه قرآن و بررسى ترجمه هاى موجود و نیز قطعات مختلفى از فیلمها در این برنامه گنجانده شده است.
تولید این نرم افزار توسط دفتر تحقیقات یاسین و در سال 1377 صورت گرفت این برنامه جنبه پژوهشى و آموزشى دارد و به سه زبان فارسى ، عربى و انگلیسى تهیه شده است .
علامه نسخه 1
برنامه این نرم افزار در سال 1375 و توسط شركت بیان نور تهیه و تولید شده است و زبان آن فارسى و داراى ویژگیهایى چون : بررسى مقایسه اى و ارتباط آیات قرآن (تفسیر آیه اى) ، گروههاى آیه اى (تفسیر گروهى) ، سوره هاى قرآن (تفسیر سوره اى) ، جزء هاى قرآن (تفسیر جزیى) ، قرآن مرتبط آیه اى و قرآن مرتبط گروههاى آیه اى ، مى باشد.
در نرم افزار علامه قسمتهاى مختلف قرآن از نظر نوع كلمات به كار رفته در آنها با یكدیگر مقایسه شده اند. دست مایه اصلى این نرم افزار تفسیر المیزان است كه در آن تفسیر قرآن ، به قرآن انجام شده است .
ندا
این نرم افزار به سه زبان عربى ، فارسى و انگلیس است و توسط دفتر تحقیقاتى ، یاسین در سال 1375 تولید شده است.
یك نسخه از برنامه به فارسى و نسخه دیگر به عربى و انگلیسى آمده شده است و شامل حدود چهارده ساعت قرائت قرآن و تواشیح و نزدیك به چهل مقاله مى باشد. تعداد تلاوتها 78 مورد و تعداد تواشیح 14 عنوان است. قاریان معرفى شده دراین برنامه 15 نفرند و براى 20 سوره از سوره هاى كوچك قرآن نیز علاوه بر صوت ، تصاویر و انیمیش هایى آماده شده است.
براى سهولت در دستیابى به تلاشهاى مورد نظر مجموعه نكات فوق در دو قالب مجزاى سوره و قارى دسته بندى شده است.
نشر (2 ـ 1)
این برنامه توسط مؤسسه نشر آوران و با هدف آموزش ترجمه و تمرین بر حفظ قرآن تولید گردیده است. نسخه یك آن شامل 5 جزء از قرآن و نسخه 2 شامل تمام قرآن است. این برنامه بر روى یك عدد دیسكت در نمایشگاه قرآن سال 76 توزیع گردید و كارآیى اصلى آن امور آموزشى مخصوص نوجوانان است. زبان محاوره این برنامه نیز فارسى است.
هدى
این نرم افزار یك برنامه تحقیقاتى قرآنى است و داراى امكانات متنوعى است. كاربرى این برنامه پژوهشى است و تولید مؤسسه امام رضا علیه السّلام در سال 1373 مى باشد و به سه زبان فارسى ، عربى و انگلیسى در دسترس استفاده كنندگان قرار مى گیرد.
دسترسى به آیات ، ترجمه ها و صورت ترتیل آن ، دسترسى به بیست عناوین اصلى در 3000 موضوع و موضوعات فرعى در 20000 موضوع به همراه آمار فراوانى هر یك به ترتیب الفبایى و ... ، ارائه لیست كلمات قرآن (14765 كلمه) به صورت مرتب شده بر اساس ترتیب حروف الفبا از ابتدا یا انتهاى كلمه و تعداد تكرار لفظ ، مشاهده فهرست عبارات آیاتى كه كلمه مورد نظر در آنها بكار رفته است ، پخش صوت قرآن در پس زمینه حین انجام ، انتخاب داستان همراه با صدا و تصویر و امكان گرفتن چاپ آیات محدوده مورد نظر با انواع خطوط در اندازه هاى گوناگون ، از ویژگیها و قابلیتهاى این نرم افزار است.
نور (معجم الفاظ قرآن)
نرم افزار نور با كاربرى پژوهشى و هنرى ، تولید مركز تحقیقات كامپیوترى علوم اسلامى است ، زبان آن فارسى ، عربى و انگلیسى است و در سال 1372 تولید شده است.
امكانات این نرم افزار عبارت است از : امكانات دسترسى به آیات و ترجمه هاى آن ، امكان یافتن حروف ، كلمات و عبارات ، ارائه لیست كلمات و ریشه هاى كلمات و آمار فراوانى آنها به چند صورت،امكان دسترسى به اسامى خداوند ، پیامبران ، اسامى قرآن ونسخه هاى ترجمه شده قرآن به زبانهاى دیگر ، امكانات مربوط به تنظیم رنگ و انتخاب خطوط متنوع و ... و طراحى زیبا در تنظیم صفحه هاى نمایش دستور العمل ها .