مفاهیم اولیه فناوری اطلاعات

[monak]

مرکز اطلاع رساني و تکنولو ژي اطلاعات اصفهان
مفا هکا يممپ يوپتار ي:ه فناوري اطلاعات
کامپيوتر ماش يني است که سه کار انجام م يدهد : ورودي ساخت يافته را م يپذيرد،
آن را بر طبق قوا ن ين از پ يش تعر يف شده ا ي پردازش م يکند، و نت ا يج را ب ه
عنوان خروجي نمايش ميدهد.
واحد پردازش مرکزي :
واحد ( Central Processing Unit) CPU واحد پردازش مرک ز ي با حر و ف اختصار ي
محاسباتي و کنتر لي کامپ يوتر است که دستورالعمل ها را تفس ير و اجرا م يکند .
کامپيوترهاي بزرگ و م يني کامپ يوتر ها ي قد يمي بردها يي پر از مداره ا ي مجتمع
داشته اند که عمل واحد پردازش مرک ز ي را انجام داده اس ت . واحدها ي پرداز ش
مرکزي ، تراشه ه ا يي که ر ي ز پردازنده نا م ي ده م يشوند ، امکان ساخت
کامپيوترهاي شخص ي و ا يستگاههاي کار ي را م يسر ساخته ان د . در اصطلاح عا م يانه
به عنوان مغز کامپيوتر شناخته ميشود. CPU
سخت افزار :
سخت افزار عبارتست از تج ه يزات ف يزيکي که س يستم کامپ يوتري را تش ک يل م يدهند
از جمله نم ا يشگر ( مونيتور )، چاپگر ، صفحه ک ل ي د ، کابلها و غ يره . سخت
افزار به همراه نرم افزار بر ا ي انجا م وظا يف بر ر و ي کامپ يوتر کار م يکند. سخت
افزار از تعدادي قطعات تشکيل ميشود که هر کدام کاربرد مشخصي دارند.
نرم افزار :
يا برنامه هاي کامپيوتري دستور العملهايي هستند که ( Soft ware) نرم افزار
ميشوند. نرم افزار س يستم ( سيستمها ي (Hardware) باعث کار کردن سخت افزا ر ي
عامل ) که کار کام پ يوتر را ک نترل م يکنند و برنامه ه ا ي کاربر د ي مانند
برنامه ها ي واژه پردا ز ي صفحه گسترده ها ، پ ا يگاه داده ها که وظ ا يف را بر ا ي
کاربران کامپ يوتر انجام م يدهند ، دو نوع اص ل ي نرم افزار هستن د . نرم افزار
شبکه که باعث ارتباط گرو ه ي از کام پ يوتر ها م يشود و نرم افزار برنامه
نويسي که ابزار ه ا يي را بر ا ي نوشتن برنامه ها در اخ ت ي ار برنام ه نويسان
قرار ميدهد دو گروه اضافي ديگر هستند.
انواع کامپيوتر :
کامپيوتر ها را به صورت سوپر کام پ يوتر ، کام پ يوترها ي بزرگ ، سوپر م يني
کامپيوتر ، م يني کامپ يوترها، ا يستگاههاي کار ي و ر يز کامپ يوترها رده بن د ي
ميکنند.
سوپر کامپيوتر ، ابر کامپيوتر :
سوپر کامپ يوتر عبارتست از يک کامپ يوتر بزرگ فوق العاده س ر يع و گران ق يمت
که برا ي انجام محاسبات پ يچيده و پ يشرفته مورد استفاده قرار م يگيرد. به عنوان
مثال ا ين نوع کام پ يوتر م يتواند تعداد محاس ب ات ب ي شمار ي را بر ا ي رسم و حرکت
دادن يک سف ينه فضا يي در يک تصو ير متحرک انجام ده د . ابر کام پ يوتر ها در
مواردي چون پ يش ب يني وضع هوا ، مدل سا ز ي و شبيه ساز ي علم ي و کشف منابع نف تي
و .... مورد استفاده قرار ميگيرد .
کامپيوتر شخصي :
کامپيوتري است که PC با علامت اختصاري ، (Personal Computer ) کامپيوتر شخصي
براي استفاده اشخاص طرا ح ي شده اس ت . کامپيوتر ها ي شخص ي ن ي ازي ب ه اشتراک
گذاري منابع پرداز ش ي ، د يسک و چاپگر با کام پ يوترهاي د يگر ندارند . اي ده و
فکر کامپ يوتر شخص ي حداقل بطور او ل يه آزاد کردن افراد از وابست گ ي به منافع
مرکز اطلاع رساني و تکنولو ژي اطلاعات اصفهان
شديداً کنترل شونده کام پ يوتر ها ي بزرگ و کوچک بوده اس ت . مثلاً در ي ک سازمان
يا شرکت ، م د يران داده پردا ز ي دارا ي اخت يار بلا منازع در انتخاب برنامه ه ا
و قالب داده هايي بودند که افراد بايد مورد استفاده قرار ميدادند.
: Laptop کامپيوتر
کامپيوتري کوچک و قابل حمل م يباشد که دار ا ي صفحه تص و ير ،Laptop کامپيوتر
که با Laptop مسطح و صفحه ک ل يدي است که ر و ي هم تا م يشوند . کامپيوتر ها ي
نمايشگر کر يستال م ا يع ) ) LCD باتري کار م يکنند اغلب دار ا ي يک صفحه تص و ير
ميباشند. بعضي از مدلها م يتوانند با يک ا يستگاه جفت شوند و به عنوان ي ک
مجموعه Laptop سيستم روم يزي کامل در دفتر عمل کنن د . در بعض ي از کام پ يوتر ها ي
تعبيه شده است. ROM اي از برنامه هاي کاربردي تجاري در
کامپيوتر آنالوگ :
کامپيوتر ق ياسي يا آنالوگ کام پ يوتري است که بج ا ي اطلاعات کد د ه ي شده رقم ي
مانند اعداد در مبن ا ي دو داده ه ا ي دائم ي در حال تغ يير و پ يوسته مانند
تغييرات ولتاژ را مورد پردازش قرار م يدهد. کامپيوترها ي د يجيتالي ( رقم ي )
مقادير را با س يگنالهاي گسسته ب يان م يکند. ريز پردازنده ، د يجيتالي ( رقمي )
است اما م يتواند با کمک يک مبدل ق ياسي به رق م ي از اطلاعات ق ياس ي استفاده
کند و همچ ن ين با کمک يک مبدل رق م ي به ق ياسي ،اطلاعات رق م ي را به ق ياسي تبد يل
کند.
سيستم عامل :
نرم اف ز اري است که OS با حروف اختصار ي ( Operation System ) سيستم عامل
مسئول کنتر ل و بکار گ يري منابع سخت افزا ر ي مانند حافظه ، واحد پردازش مرک ز ي
فضاي ذخ يره ساز ي د يسک و تج ه يزات جانبي م يباشد. سيستم عامل م بنايي است (CPU )
که برنامه ه ا ي کاربرد ي مانند برنامه ه ا ي واژه پردا ز ي و صفحه گسترده ها بر
Unix, Windows, OS/2 Mac اساس آن ساخته ميشود. متداولترين سيستم عامل تا کنون
بوده اند. OS, MS-DOS
: DOS سيستم عامل
سيستم عامل تک کاربره با خط فرما ن ي ( Microsoft Disk Operating System) MS-DOS
که در سال ١٩٨١ برا ي کامپ يوترهاي شخص ي آ ي ب ي ام و سازگار با آن توسط
توسط يک شرکت کوچک در س ياتل به منظور DOS مايکروسافت منتشر ش د . نسخه اصل ي
کارهاي آزما يشگاهي ا يجاد شده بو د . از آنجا که م ا يکروسافت قرار بود س يستم
ته يه کند لذا آن نسخه را خ ر يداري نمود و برنامه را ته يه کرد . IBM عاملي برا ي
تا مدتها MS-DOS . ارائه نمو د MS-DOS مايکروسافت بعدها نگ ارشهاي بالاتر ي از
يکي از گسترده ترين سيستمهاي عامل محسوب ميشد.
سيستم مديريت پايگاه داده :
با حروف اختصار ي ( Database Management System) سيستم مديريت پايگاه داده ها
يک لا يه نرم افزا ر ي ب ين پا يگاه داده ها و کاربر است . اي ن سيستم تمام DBMS
درخواستهاي کاربر نسبت به پ ا يگاه داده ها ( مثلاً پرس و جو و نوسا ز ي ) را
کنترل م يکند. بنابراين کاربر الزا م ي به پ يگيري جزئ يات ف يزيکي محل ف ا يلها و
کنترل تمرکز DBMS قالبها ، طرا ح ي شاخص د ه ي و غ يره نخواهد داشت. علاوه بر اين
يافته مربوط به حفاظت داده ها را ن يز م يسر م يسازد. از معروفتر ين س يست مهاي
مرکز اطلاع رساني و تکنولو ژي اطلاعات اصفهان
مديريت پايگاه داده ميتوان به دي بيس، فاکس پرو، پارادکس، اکسس،
اينفورميکس و اوراکل اشاره کرد.
سيستم پشتيباني تصميم گيري :
مجموعه اي از برنامه ها و داده هاي مرتبط است که (Decision Support System ) DSS
مدير را در تح ل يل و تص م يم گ يري ياري م يسازد. کمک ا ين گونه س يستمها در تص م يم
ي ا س يستمها ي اطلاعا ت ي اجرا يي (MIS) گيري ب يش از س يستمهاي اطلاعات م د يريت
است. اين س يستمها دارا ي يک بانک اطلاعا ت ي ، متشکل از مجموعه دانش (EIS)
موجود درباره يک زبان ، که بر ا ي فرموله کردن مسائل و پرسش بکار م يرود و يک
برنامه مدل سازي براي آزمايش تصميمات ممکن است.
سيستم عامل شبکه :
NOS و مخفف آن ( Network Operating System ) سيستم عامل شبکه سر نام عبارت
شامل دو بخش NOS ميباشد. در شبکه ه ا ي محل ي معمار ي سرو يس گ يرنده سرو يس دهنده
است. بزرگترين و پ يچيده تر ين بخش نرم افزار س يستم ، در حال اجرا ب ر رو ي
سرويس دهنده اس ت . اين نرم افزار س يستم ، اعمال ب س ياري شامل اطلاعات حسابه ا ي
کاربردي و دس ت يابي به شبکه ، ام ن ي ت ، به اشتراک گ ذاري منابع ، اعمال
و توان مصر في ، حفاظت داده ها و کشف و کنترل خطا را UPS سرپرستي ، نظارت بر
ي ا PC بر ر و ي هر NOS هماهنگ م يسازد. در شبکه ه ا ي نظ ير به نظ ير بخش ي از
اجرا ميگردد. PC ايستگاه کاري متصل به شبکه نصب و در بالاي سيستم عامل
پردازشگر :
مدت زمان انجام يک کار بو س يله کامپ يوتر ، به عوامل متعد د ي بست گ ي دارد که
کامپيوتر م يباشد. پردازشگر يک تراش ه (Processor ) اولين آﻧﻬا ، سرعت پردازشگر
( MHz) الکترونيکي در قلب کام پ يوتر بوده و سرعت آن بر حسب واحد مگاهرتز
سنجيده م يشود. هر چه مقدار ا ين پارامتر ب يشتر باشد پردازشگر س ر يعتر خواهد
بود و در ن ت يجه قادر خواهد بود محاسبات ب يشتري را در هر ثا ن ي ه انجام ده د .
سرعت پردازشگر به عنوان يکي از مشخصه ه ا ي يک کامپيوتر به قد ر ي در تع يين
کارايي آن ا هم يت دارد که معمولاً به عنوان يکی از اجز ا ي تش ک يل دهنده نام
کامپيوتر از آن ياد م يکنند. تراشه پردازشگر و اجز ا ي الکترون يک ي که آنرا
شناخته ميشود. CPU پشتيباني ميکنند ، مجموعاً بعنوان واحد پردازش مرکزي يا
حافظه :
به محل ذخ يره کردن محاسبا ت ي که توسط کام پ يوتر انجام م يگيرد حافظه گ و يند . در
کامپيوتر ها دو نوع متداول حافظه وجود دار د . در واقع حافظه اص ل ي
و حافظه با دستر س ي (ROM) کامپيوتر شامل دو بخش است : ١- حافظه فقط خواند ن ي
(RAM) تصادفي
: RAM
به مفهوم حافظه با دس ت يابي ( Random Access Memory) سر نام عبارت RAM
مستقيم يا دست يابي تصادفي ، مح ل ي است که دستورالعمل ها و داده ه ا ي برنامه
قابل (CPU) در آن ذ خ يره م يشوند. بطوري که مست ق يماً برا ي واحد پردازش مرک ز ي
حافظه خواند ن ي / نوشتني ن يز نام يده م يشود. لازم به ذکر RAM . دستيابي باشند
است که با قطع ناگهاني برق تمام اطلاعات اين حافظه از بين خواهد رفت .
: ROM
يا حافظه فقط خواندني ، حافظه اي بر ( Read Only Memory) سرنام عبارت ROM
پايه ن يمه هاد ي است که دستورالعمل ها يا داده ه ا ي قابل خواندن و غ ير قابل
بخش ي از ا ن بار اول ي ه کام پ يوتر است که ROM . تغييري را در خود ج ا ي م يدهد
محتوياتش را زمان خاموش کردن دستگاه از دست نم يدهد و شامل برنامه ه ا ي ضرور ی
مرکز اطلاع رساني و تکنولو ژي اطلاعات اصفهان
نگهدا ر ي م يشود و هنگام ROM سيستم است . دستورالعمل ها ي راه اندا ز ي در
روشن کردن کامپيوتر کار راه اندازي سيستم به عهده آﻧﻬا است.
هارد ديسک :
قادر به نگهداري داده ها در کامپيوتر هستند ( Hard Disk ) ديسکهاي مغناطيسي
، نوعاً داراي ظرفيتي بين چند گيگا بايت تا چند ده گيگا بايت ميباشد.
مفهوم بيت :
و مقدار يک صفر در سيستم عد د ي دودويي ( Binary digital ) بيت شکل خلاصه شده
ميباشد. در پردازش و ذخ يره سا ز ي، ب ي ت کوچ ک ترين واحد اطلاعا ت ي است که
کامپيوتر مورد استفاده قرار م يدهد و بطور ف يزيکي بوس يله پالس ي که به ي ک
مدار ارسال م يگردد و يا به شکل نقطه کوچ ک ي رو ي د يسک مغناط يسي که قاب ل ي ت
ذخيره ساز ي يک يا صفر را د ا رد، مشخص م يشود. بيتها کمتر ين اطلاعات قابل فهم
براي انسان را ارائه ميکنند. بيتها در گروه هاي هشت تايي ، بايتها را
تشکيل ميدهند که جهت ارائه تمام انواع اطلاعات از جمله ح روف الفبا و رقمهاي
صفر تا نه مورد استفاده قرار ميگيرند.
مفهوم بايت :
هر با يت شامل هشت ب يت م يباشد . هر ب ي ت را م يتواني د بصورت ي ک سو ئ يچ
و يا ي ک عدد ب ا ينري در مبنا ي ٢ با دو OFF يا ON الکتريکي با دو وض ع يت
مقدار 0 يا 1 تصور کرد.
بيت نت :
است که در ( WAN ) يک شبکه گسترده ( Because It's Time Network) سر نام BITNET
در ( CREN) سال ١٩٨١ توسط موسسه همکا ر ي برا ي تحق يقات و آموزش شبکه سا ز ي
واشنگتن به کار افتا د . اين شبکه که ا ينک از ب ين رفته است ، پست الکترو ن يکي و
خدمات انتقال ف ا يل ب ين کامپ يوتر ها ي بزرگ انس ت يتو ها ي آموزش ي و تح ق يقاتي در
از TCP/IP آمريکاي شمالي ، اروپا و ژاپن را ارائه م ي نمود . اي ن شبکه بج ا ي
استفاده ميکرد و قادر به تب ا دل پست IBM ( Network Job Entry) NJE پروتکل
الکترونيکي در اينترنت نيز بود.
: RAM انواع
در RAM شامل دو نوع است : ايستا و پ و يا . متداولتر ين و ارزان تر ي ن RAM
واقع نوع ي خازن است که م يتواند شارژ الک تر يکي را در خود حفظ کرده و نشان
دهنده يک ب يت از داده باش د . متاسفانه خازن فقط به مدت کوتا ه ي م يتواند
شارژ الکتر يکي را در خود حفظ کند و ب ا يد بطور مرتب محت و ياتش تجد يد شو د . به
ميگويند . " DRAM " پو ي ا ) ي ا RAM) مبتني ب ر ا ي ن روش را RAM همين دل يل
ن يز وجود دارد که در آن از ک ل يد ه ا ي RAM نمونه سر يعتر و گران ق يمت تر ي از
بسيار کوچک ي به نام ف ل يپ فلاپ استفاده شده ا ست . اين کل ي د ها قطعه ه ا ي
پايداري بوده و تا زما ن ي که ج ر يان الکتر يکي جد يدي به آﻧﻬا اعمال نشده باشد
مبتني بر ا ين روش ( RAM . ميتوانند محتو يات يک ب يت را در خود نگهدا ر ي کنند
ناميده ميشود. " SRAM " ايستا ) يا RAM
: ROM انواع
است که به آن ( Erasable Programmable Read Only Memory ) سر نام عبارت EPROM
ها تراشه ه ا ي EPROM . حافظه فقط خواند ن ي قابل برنامه ر يزي ن يز گفته م يشود
حافظه غ ير فرار ( پايدار ) هستند که پس از ساخت برنامه ر ي زي م يشوند .
مرکز اطلاع رساني و تکنولو ژي اطلاعات اصفهان
قاب ل يت پاک شدن برنامه ه ا ي درون آن ، PROM تفاوت ا ين نوع حافظه با حافظه
ميباشد. در ا ين تراشه ها اشعه ماوراء بنفش ق و ي م يتواند اتصالها ي قطع شده
DROM ها ب س يار ب يشتر از EPROM تراشه را دوباره برقرار کن د . اگر چه ق يمت
مقرون EPROM ، ها است اما اگر ت غ ييرات ز يادي در برنامه ر يزي اعمال گردد
بصرفه خواهد بود.
: EEPROM
نوعي ( Electronically Erasable Programmable Read Only Memory ) سر نام عبارت
است که بج ا ي اشعه ماوراء بنفش م يتوان آن را ا ستفاده از ج ر ي ان EPROM
الکتريکي قو ي پاک کر د . مزيت ا ينچنين تراشه ه ا يي ا ين است که بر ا ي پاک کردن
آن د يگر لازم ن يست تراشه را از کام پ يوتر جدا ک ن يم . اما برا ي پاک کرد ن آن
بايد جر يان به مدت خا ص ي برقرار باشد و در ضمن ب ا يد برا ي مدت طولا ن ي و بدون
به زمان بسيار EEPROM جريان برق پ ا يدار بماند مطلوب م يباشد. برنامه ريزي
دارد. RAM لازم دارد و معمولاً نيز ظرفيتي کمتر از RAM بيشتري نسبت به
ديسک :
گستره وس يعي از وس ا يل ذخ يره ساز ي قابل جابج ا يي وجود دارند که به راح تي امکان
انتقال آﻧﻬا از کام پ يوتري به کام پ يوتر د يگر و يا بکارگ يري آﻧﻬا به عنوان
نسخه ها ي پشت يبان امن يتي در هنگام از دست رفتن ، خراب شدن يا به سرقت رفتن
کامپيوتر وجود دارد.
: ( Floppy Disk ) فلاپي ديسک
ديسکهاي مغناط يسي کوچک ي که م يتوان آﻧﻬا را از کام پ يوتر خارج کر د . ديسک ها
١ مگابايت اطلاعات را در خود نگهداري ميکنند. / نوعاً حدود ۴
: DC-ROM
رسانه ذخ يره ساز ي نور ي است که ( Compact Disk Read Only Memory ) DC-ROM
1 ) در گر داننده ه ا ي X) ظرفيت ذخ يره ساز ي ۶۵٠ مگابا يت را دار د . سرعت منفرد
١۵٠ ک يلو با يت در ثا ن يه است . چون داده ها توسط گرداننده ه ا ي ، CD-ROM
مبتني بر زمان ن يست م يتوان با چرخاندن ا ين داده ها توسط گرداننده CD-ROM
هاي با سرعت خ ط ي بالاتر خواندن آﻧﻬا را افز ا يش داد . به عنوان مثال ي ک
۶ مگابايت در ثانيه / 24 ) سرعت انتقالي برابر ٣ X) گرداننده ٢۴ ساعته
24 ) دارد. *150kb/s )
وسايل جانبي :
قرار داشته باشد وس يله جان بي ( Case ) هر وس يله ا ي که خارج از واحد س يستم
ناميده م يشود. در اغلب س يستم ها ي کامپ يوتري ، سه و س يله جانبي ضرور ي موسوم
.(Monitor) و صفحه نمايش ( Mouse ) ماوس ، (Keyboard) به صفحه کليد
( Mouse ) ماوس
ابزاري ورود ي که به کاربر اجازه م يدهد به اقلام موجود بر ر و ي صفحه تص و ير
اشاره و آﻧﻬا را انتخاب کن د . ساختار اصل ي ماوس متشکل از يک وس يله کوچک که
در دست جاي م يگيرد و چند دکمه مسطح روي آن . زير ماوس ي ک بخش جهت ي اب (
معمولاً گو ي ) قرار دار د . کل ا ين مجموعه ن يز به وس يله س يمي به کام پ يوتر
متصل م يشود. با حرکت ماوس توسط کاربر اشاره گر ماوس بر ر و ي صفحه تص و ير ،
به طور همزمان به همان سمت حرکت م يکند. اولين ماوس توسط دکتر داوگ انگلبرت در
سال ١٩۶۴ اختراع شد.
صفحه کليد :
شامل مجموعه ا ي از ک ل يد هاست که چ ي دمان آﻧﻬا مانند Keyboard صفحه کل يد يا
ماشين تا يپ بوده و شما ( کاربر ) را قادر م يسازد، اطلاعات و فرماﻧﻬ ا ي دلخواه
مرکز اطلاع رساني و تکنولو ژي اطلاعات اصفهان
ن يز يکي از وسايل ورود ي کامپ يوتر به Keyboard . خود را وارد کام پ يوتر کن يد
شمار ميشود.
صفحه نمايش :
به مع ني آگا ه ي دهنده ) گفته ) Monitor به صفحه نم ا يش کامپ يوتر ما ن يتور
ميشود. چرا که بر ا ي آگاه ي يافتن از وق ا يعي که در کام پ يوتر شما در حال وقوع
هستند استفاده ميکند. مانيتور از وسايل خروجي کامپيوتر ميباشد.
چاپگر :
از ابزار ه ا ي خروج ي کامپ يوتر است که متن يا تص و ير ا يج اد ، Printer چاپگر يا
شده به و س يله کامپ يوتر را بر ر و ي کاغذ ( يا رسانه مشابه د يگر ) پي اده
ميکند. چاپگر ها از جنبه ه ا ي مختلف تق س يم بند ي م يشوند که متداوت ر ين مشخصه
آﻧﻬا ضربه ا ي يا غ ير ضربه ا ي بودن آﻧﻬاس ت . در چاپگرها ي ضربه ا ي هر چاپگر با
کاغذ تماس ف يزيکي دار د . مثل چاپگر ه ا ي ماتر يسي نقطه ا ي و چرخ و فلک ي ،
اما در چاپگر ه ا ي غ ير ضربه ا ي هر چاپگر با کاغذ تماس ند ا رد که به عنوان
نمونه ميتوان از چاپگر هاي ليزري و جوهر افشان و حرارتي نام برد.
مودم :
ذخيره ميشود و در حالي که خطوط تلفن داده (Digital) داده کامپ يوتر در قالب رقم
منتقل م يکنند. به اطلاعات ي رقم ي م يگوييم که ( Analog) ها را در قالبي ق ياسي
توسط اعداد گسسته قابل نم ا يش باشد . ب ه داده ا ي ق ياس ي گ و ييم که توسط
کميتهاي متغ ير پ يوسته نما يش داده م يشوند. هنگامي که دو کام پ يوتر را از ط ر يق
خط تلفن متصل م يکنيم، ن ياز به ابزا ر ي به عنوان وا س ط ب ين کام پ يوتر خود و
(Modulation ) سيستم تلفن دا ر يم که داده ها را از قال بي رقم ي به قال بي تلف يق ي
نموده تا از ط ر يق خط تلفن قابل انتقال باشن د . همچن ين در انته ا ي د يگر داده
مينمايد. اين ابزار ( Demodulation ) قياسي را به قالب رق م ي اول يه اش تف ک يک
ناميده Modem تلفيق کننده / تفکيک کننده ) يا ) " Modulation / Demodulation "
ميشود.
: Multi Media
کامپيوترها م يتوانند تمام انواع داد ه هايي را که امکان ت بديل آﻧﻬا به ا رقام
وجود دارد، از ق ب يل موز يکها ، تصا و ير ، تر س يمات متحرک ، تصا و ير و يدئويي و
گفتارها ، به کاربسته و دست ک اري کنند . وجود ا ين قا بليت منجر به رشد و
تعالي برنامه ه ا ي کاربرد ي متعدد ي شده است که به واسطه آﻧﻬا م يتوان متنها،
تصاوير و يدئويي و اصوات را به منظور ارائه بسته ه ا ي مختلف آموزش ي ،
اطلاعاتي يا سرگرم ي ترک يب کر د . در ي ک تعر ي ف م يتوان گفت : به کاربرد
کامپيوتر برا ي ا رائه متن ، تصا و ير ويدئويي ، ا ن يميشن و صوت بصورت مختلط چند
گفته ميشود. عناصر سخت افزاري مرتبط با ا ي ن کاربرد Multi Media رساني يا
عبارتند از اسکنر ، کارت صوتي، بلند گو و ميکروفن.
اسکنر :
از جمله وسايل ورودي نوري ميباشد که با استفاده ( Scanner ) پويشگر يا اسکنر
از تجه يزات حساس به نور ، تص و يري از طرح ر و ي يک برگ کاغذ يا هر موضوع د يگر
ميسازد. تصوير مز بور به س يگنالهاي د يجيتال تب د يل م يشود تا بوس يله نرم
افزار تشخيص نور ي کاراکتر ها ، و يا نرم افزار ه ا ي گراف يک ي د يگر پردازش
شود. اسکنر ها در انواع مختل ف ي عرضه م يشوند. از جمله اسکنر ه ا ي تخت ( هد
اسکن از ر و ي يک ش يء ساکن ح رکت م يکند ) اسکنرهاي تغذ يه ا ي ( شيء از ر و ي هد
اسکن ثا بت حرکت داده م يشود) اسکنر ها ي غلطک ي ( ش يء حول هد اسکن ثابت
دوران م يکند ) و اسکن ه ا ي دستي ( کاربر اسکنر را ر و ي ش يء ثابت حرکت م يدهد.
(
دوربين ديجيتالي :
دق يقاً شب يه به دور ب ينها ي استاندارد WebCam عملکرد دورب ينهاي د يجيتال يا
معمول م يباشد با ا ين ت فاوت که در آﻧﻬا از ف يلم عکاس ي استفاده نشده و
تصاوير به صورت د يجتالي در حافظه دور ب ين ضبط م يشوند. پس از ضبط شدن تصا و ير
مرکز اطلاع رساني و تکنولو ژي اطلاعات اصفهان
در حافظه دور ب ين ا ين امکان وجود خواهد داشت که آﻧﻬا را به کام پ يوتر خود
منتقل کنيد.
بلندگو ها :
بلندگو ها که امروز به بخشي از تجهيزات استاندارد ( تقريباً ) تمام
کامپيوترهاي جد يد تبد يل شده اند بر ا ي پخش موس يقي و س ا ير صدا ها مورد
استفاده قرار ميگيرند.
ميکروفن :
بسياري از نرم افزاره ا ي کاربرد ي را م يتوانيد با فرا م ين گفتار ي کنترل ک ن يد ،
به عبارت د يگر به ج ا ي وارد کردن يک فرمان از ط ر يق تجه يزاتي نظ ير صفحه ک ل ي د
يا ماوس کا في است فرمان مزبور را تلفظ نم ا ييد. مشروط بر آنکه م يکروفن در
مقابل دهان شما باشد.
نرم افزار هاي کاربردي :
خوانده ميشوند تعريف ي کامل API که به اختصار ، Application Program Interface
از تمام توابع س يستم عامل که در دسترس ي ک برنامه کاربر د ي قرار دارند (
توابعي که برنامه کاربر د ي م يتواند به منظور انجام وظ ا يفي مانند م د يريت
پرونده ها و نم ا يش اطلاعات بر ر و ي صفحه تصور کام پ يوتر از آﻧﻬا استفاد ه نما يد)
در س يستمهاي عام ل ي که رابط API . و همچنن نحوه استفاده ا ز آن توابع م يباشد
گرافيک کاربر را پش ت يباني م ی کنند توابع ي را نيز برا ي پشت يباني پنجره ها،
و ساير اجزاي رابط تعري ف م ی ( Pull Down ) شکلها ، فهرستهاي گزينشي عمودي
نمايند.
نرم افزار هاي مجاز :
به نرم افزار ه ا يي گفته م يشود که از س و ي فرد يا سازمان تو ل ي د کننده به
عنوان نسخه مجاز به خ ر يدار فروخته شده باشد و خ ر يدار تنها بتواند آن را تحت
شرايط خاصي مورد استفاده قرار دهد.
نرم افزار هاي رايگان :
به نرم افزار ه ا يي گفته م يشود که بدون د ر يافت ه يچ هز ينه ا ي در اخت ي ار
استفاده کنندگان قرار م يگيرند. معمولاً تول يد کنندگان ا ين نوع نرم افزار ها
اجازه استفاده از آﻧﻬا را به کاربران م يدهند. اما فروشنگان آﻧﻬا را مجاز نم ي
شمرند.
: Share Ware نرم افزار هاي
به نرم افزار ه ا يي گفته م يشود که نوعاً بدون د ر يافت ه يچ هز ينه ا ي در
اختيار افراد قرار م يگيرند اما تو ل يد کننده آن از کاربر م يخواهد در صورت
تمايل به استفاده مستمر از نرم افزار مبلغ اند ک ي را به عنوان ه ز ينه مجوز
پرداخت نما يند. به ا ين ترت يب ، کاربرا ن ي که ا ين مبلغ را پرداخت م ينمايند
از دستيابي سرويس و نسخه هاي روز آمد شده نرم افزار بهره مند خواهند شد.
داده ها :
به اطلاعات خامي که هنوز توسط سيستم پردازش نشده اند داده ميگويند.
: Back Ups
نسخه ها ي کپ ي نرم افزار ها يا فا يلها که بر ا ي رعا يت احت ياط رو ي يک رسانه
ذخيره ساز ي ثانو يه مانند د يسک يا نوار ا يجاد شده ان د ، هنگام برو ز مشکل در
رسانه اوليه خيال کاربر را از امن بودن اطلاعات راحت ميکند.
ويروسهاي کامپيوتري :
ويروسهاي کامپ يوتري نرم افزاره ا يي هستند که بدون آگا ه ي ي ا مجوز شما به
ماشينتان راه پ يدا م يکنند. بعضي از و يروسها طور ي طراح ي م يشوند که برنامه
مرکز اطلاع رساني و تکنولو ژي اطلاعات اصفهان
هاي نسبتاً ضرو ر ي که فقط پ يامهايي را نم ا يش م يدهند يا موس يقي م ينوازند را
فعال م يکنند. ساير و يروسها م يتوانند با ضرب کردن برنامه ي ا پاک کردن
۵٠/ محتواي گرداننده د يسک سخت به کام پ يوترتان ضرر برسانن د . ب يش از ٠٠٠
ويروس کامپيوتري شناخته شده است.
ويندوز :
سيستم عامل ي ا ست که در سال ١٩٨٣ توسط م ا يکروسافت معر في ( Windows ) ويندوز
شد. ويندوز يک مح يط رابط کاربر گرا ف يک ي چند و ظ يفه ا ي است که بر ر و ي
و به عنوان سيستم ( Workgroups Windows for کامپيوترهاي مبتني بر داس ( ويندوز
عاملي مستقل اجرا م يشوند. در و يندوز فهرستها ي گز ينشي نواح ي پنجره ا ي رو ي
صفحه نمايش و يک ابزار ورودي مانند ماوس بکار برده ميشود.
: NT ويندوز
Windows NT . سيستم عاملي که در سال ١٩٩٣ توسط شرکت مايکروسافت ارائه گرديد
وابسته نبو د . MN-DOS بر خلاف نگارشه ا ي اول يه و يندوز به وجود س يستم عامل
يک سيستم عامل چند وظيفه اي ، ٣٢ بيتي با ويژگيهاي شبکه ساز ي ، Windows NT
چند پردازش ي و ام ن يتي م يباشد. اين س يستم عامل بر ر و ي سخت افزار ه ا ي متنوع ي
و همچنين DEC Alpha AXP از جمله سيستمهاي ٨٠٨۶ و ٨٠۴٨۶ پنتيوم اينتل و
کامپيوترهاي چند پردازنده ا ي به اجرا در م ي آيد و تا ۴ گ يگا با ي ت حافظه
مجازي را پشتيباني ميکند.
پنتيوم :
پردازنده پنت يوم در سال ١٩٩٣ توسط ا ينتل معرفي شد . سرعت پالس ساعت ا ي ن
گروه از پردازنده پن ت يوم ۶٠ و ۶۶ مگا هرتز ( و با منبع تغ ذ يه ۵ ولت کار
ميکند ) بعد از آن پردازنده ه ا ي پنت يوم د يگري با سرعت ٧۵ مگاهرتز ، ٩٠
مگا هرتز ، ١٢٠ مگا هرتز، ١٣٣ م گا هرتز ، ١۶۶ مگا هرتز و ٢٠٠٠ مگا هرتز
٢١٨ دستور در / توليد شدند . پنتيوم ١٣٣ مگا هرت ز ي به عنوان مثال م يتوانست ٩
٣ م يليون ترانز يستور تشک يل شده / ثانيه را اجرا کن د . پردازنده پنت يوم از ٢
است.