TAHA
04-23-2010, 10:22 PM
سال سيستم‌هاي عامل
عرضه تقريبا همزمان ويندوز7 و اوبونتو10/9، بهانه به‌دست هر منتقدي مي‌دهد كه اين 2 سيستم‌عامل را كه با فاصله يك هفته از هم منتشر شده‌اند، با هم مقايسه كند. اپل، اسنولئوپارد را 3 ماه زودتر عرضه كرد و خود را زياد درگير همزماني نكرد. از طرف ديگر اوبونتو، بعد از 5سال عرضه پياپي، به‌يكي از محبوب‌ترين توزيع‌هاي لينوكسي بدل شده است. هر چند كه لينوكس در زمينه سرورها و سيستم‌هاي الحاقي (Embedded Systems) گزينه نخست است، اما در زمينه ميزكار و سيستم‌عامل كاربر معمولي، خيلي هواخواه ندارد. عده‌اي مي‌گويند كاربران لينوكس زير يك درصدند و عده‌اي اين تعداد را حتي تا 12 درصد هم تخمين مي‌زنند. البته بسته به نوع نگرش، ميزان مخاطب‌هاي لينوكسي بالا و پايين مي‌شود. مقايسه ويندوز 7 و اوبونتو 10/9 كه از نظر استفاده براي كاربر عادي، يكي از بهترين لينوكس‌هاست، مي‌تواند ديدگاه خوبي براي انتخاب سيستم عامل ايجاد كند:
نصب و ارتقا
ارتقا به نسخه جديد اوبونتو ساده است. اوبونتو، سيستم‌عامل شما را به‌طور خودكار به‌روز نگه‌مي‌دارد. ويندوز، نرم‌افزارهاي مايكروسافت و خود سيستم‌عامل را به‌روز مي‌كند. امتياز به‌روز آوري اوبونتو نسبت به ويندوز7 اين است كه نه‌تنها نرم‌افزارهاي سيستم عامل، بلكه هر نرم‌افزار ديگري روي سيستم شما نصب شده باشد، به‌طور خودكار به‌روز رساني مي‌شود.
براي ارتقا از نسخه قديمي‌تر به نسخه 10/9، كافي‌است نرم‌افزار به‌روزرسان را دريافت كنيد و بعد با دانلود فايل‌هاي حياتي، سيستم عامل خود را به‌روز كنيد. زمان ارتقا به سرعت اينترنت بستگي دارد و از چند دقيقه تا چند ساعت متفاوت است.
ويندوز چنين قابليتي ندارد و براي ارتقا بايد حتما نسخه فيزيكي آن را تهيه كرده باشيد و نمي‌توان از طريق اينترنت، ويندوز قديمي را به ويندوز 7 تبديل كرد. ارتقاي مستقيم از ويندوز اكس‌پي به ويندوز 7 امكان‌پذير نيست و تنها مي‌توانيد ويندوز ويستاي خود را ارتقا دهيد و به‌ويندوز7 تبديل كنيد.
سرعت
ويندوز7 نسبت به ويندوز ويستا بسيار سبك‌تر است و روي پردازنده‌هاي اتلون بهتر كار مي‌كند. ويندوز7 براي كامپيوترهاي سريع بهترين گزينه است و سرعت مناسبي دارد. اما انتخاب سرعت مناسب، بستگي به دستگاه شما دارد. اگر دستگاهي داريد كه هفت هشت سال پيش خريده‌ايد، قطعا اوبونتو 10/9، تكنولوژي نرم‌افزاري سال 2009 را با سرعت بهتري نسبت به ويندوز7 در اختيارتان مي‌گذارد و نيازي به ارتقاي سخت‌افزاري نداريد. ضمن آنكه مي‌توانيد با نصب كوبونتو (نسخه‌اي با رابط گرافيكي باشكوه‌تر و بهتر نسبت به‌اوبونتو) آخرين فناوري‌هاي رابط كاربري را هم به كار گيريد.
درايورها و سخت‌افزار
در مورد درايورها، نمي‌شود گفت برتري و ضعف اوبونتو چيست. اوبونتو سخت‌افزارهاي زيادي را مي‌شناسد. شايد در ويندوز مجبور باشيد درايور كارت شبكه يا واي‌فاي خود را دانلود و نصب كنيد، ولي لينوكس در اين زمينه‌هاي سخت‌افزاري بسيار كامل است.
اما به‌عنوان مثال، نصب كارت گرافيك و چيپ‌ست‌هاي مودم در اوبونتو كمي دشوار است و معمولا به‌طور كامل نمي‌توان از مودم يا كارت گرافيك خروجي گرفت. از طرفي ويندوز7 پشتيباني خوبي از اين دسته از قطعات دارد.
اگر لينوكس درايوري را بشناسد و خودش نصب كند، ماجرا ختم به‌خير است، در غيراين‌صورت نصب آن درايور به‌دشواري انجام خواهد شد. در صورتي كه در ويندوز اين‌طور نيست و با دريافت درايور و اجراي آن، عمليات نصب درايور به‌پايان مي‌رسد.
چند رسانه‌اي
ويندوز مديا سنتر در تمام نسخه‌هاي ويندوز7 وجود دارد و مي‌تواند تمام فايل‌هاي صوتي‌‌تصويري سيستم را مديريت كند و براي تماشا در تلويزيون هم مناسب است. در اوبونتو هم ريتمباكس براي موسيقي و Movie Player براي ويدئو در نظر گرفته شده است. هر دوي اين نرم‌افزارها براي اجرا، رابط ساده‌اي دارند. اما به‌خاطر محدوديت‌هاي مجوزدهي در اوبونتو و فلسفه نرم‌افزارهاي آزاد، بسياري از كدك‌ها در اين سيستم به‌طور پيش‌فرض نصب نيستند و بايد آن‌ها را نصب كرد.
مايكروسافت در زمينه نرم‌افزارهاي چندرسانه‌اي واقعا بهتر از اوبونتو است. اينجا ديگر مساله رعايت كردن حقوق ديجيتال و اين چيزها نيست كه نرم‌افزارهاي آزاد بهتر باشند، مساله راحتي كاربر در استفاده از فايل‌هاي صوتي و تصويري است و مايكروسافت اين كار را به‌خوبي در ويندوز 7 انجام داده است.
نرم‌افزارها و برنامه‌هاي كاربردي
اوبونتو نرم‌افزار جديدي را در اين نسخه معرفي كرده است: مركز نرم‌افزار اوبونتو. اين سيستم‌عامل از نظر نرم‌افزار شبيه به آيفون شده است و تنها كاري كه بايد براي نصب يك نرم‌افزار بكنيد، جستجوي آن نرم‌افزار است. هر چند بزرگ‌ترين مشكل اين خواهد بود كه نرم‌افزاري پيدا كنيد كه معادل ويندوزي آن را قبلا استفاده كرده‌ايد.
اوبونتو به‌طور پيش‌فرض اوپن‌آفيس را نصب شده در خود دارد. همچنين براي ويرايش تصاوير مي‌توانيد به نرم‌افزار Gimp كاملا اعتماد كنيد. امكانات گيمپ كامل است، اما رابط كاربري آن قلق دارد و كمي راه افتادن با آن طول مي‌كشد.
كاربران ويندوز7 بايد آفيس را بخرند و چيزي از پيش نصب شده روي اين سيستم وجود ندارد (در ايران آفيس 2007 بسيار ارزان است! و تنها زحمت نصب آن روي دوش كاربر خواهد بود). براي مديريت ايميل‌ها، آوتلوك در ويندوز، در مقابل Evolution در اوبونتو قرار دارد كه علاوه بر ايميل‌ها، تقويم را هم مديريت مي‌كند.
مرورگر پيش‌فرض اوبونتو فايرفاكس است و براي نرم‌افزارهاي مسنجر امپاتي به‌طور پيش‌فرض نصب است و قابليت اتصال به سرورهاي مختلف از جمله ياهو و گوگل را دارد.
ويندوز7 مسنجر خودش را Windows Live Messenger به‌همراه اينترنت اكسپلورر 8 نصب مي‌كند. البته ويندوز لايو مسنجر را بايد به‌همراه بقيه نرم‌افزارهاي شاخه ويندوز لايو نصب كنيد. اوبونتو در اين بخش بهتر از ويندوز است و نرم‌افزارهاي رايگان زيادي در اين سيستم‌عامل وجود دارند.
اوبونتو با ارائه سرويس رايگان اوبونتو1، 2 گيگابايت فضاي مجاني در اختيار كاربران مي‌گذارد كه درصورت اتصال به اينترنت، قابليت به‌اشتراك‌گذاري روي اينترنت را هم دارد.
مايكروسافت هم از طرف ديگر، نرم‌افزار مشابهي دارد و آن SkyDrive نام دارد و 25 گيگابايت فضا را به‌رايگان در اختيار مي‌گذارد، اما همانند اوبونتو1 داخل سيستم‌عامل پياده‌سازي نشده است و بايد از طريق مرورگر اينترنت، از آن استفاده كرد. احتمال هم نمي‌رود كه مايكروسافت اين ويژگي را بتواند داخل سيستم عامل بياورد، چرا كه اين شركت به‌خاطر ماجراي تراست، در پياده‌كردن نرم‌افزارهاي پيش‌فرض در سيستم‌عامل خود بسيار دست به عصا حركت مي‌كند.
سادگي استفاده
انتخاب سيستم‌عامل ساده‌تر، سليقه‌اي است. اگر كسي يك كاربر لينوكسي باشد، برخي از پله‌هاي عجيب و غريب ويندوزي براي انجام يك كار، به‌نظرش اتلاف وقت خواهد آمد و از طرف ديگر، بسياري معتقدند كه رابط كاربري لينوكس كمي فراتر از توان كاربران متوسط كامپيوتر است. با وجود اين‌كه رابط كاربري لينوكس در دهه گذشته بسيار دستخوش تغيير شده است، اما هنوز پشت سر نرم‌افزارهايي چون مك و ويندوز قرار دارد.
كاربران ويندوز ويستا در ويندوز7 هيچ تغييري به جز سرعت و بازدهي بهتر حس نمي‌كنند، كاربران ويندوز اكس‌پي كمي در ابتداي كار با تغيير مفاهيم ويندوز7 به مشكل برمي‌خورند كه بعد از مدتي اين مساله حل مي‌شود.در اين بخش، به‌نظر مي‌رسد كه ويندوز واقعا بهتر از لينوكس باشد. البته محل كاركردن با سيستم‌عامل، روي اين نتيجه‌گيري تاثير مي‌گذارد.
نتيجه‌گيري نهايي
ويندوز7 جايگزين خوبي براي ويندوز اكس‌پي به‌حساب مي‌آيد. ويندوز ويستا با ايرادهاي زيادي روبه‌رو بود و براي بيشتر كاربران هيچ وقت نتوانست جاي ويندوز اكس‌پي را بگيرد. كساني كه تعصب خاصي روي ويندوز دارند، ويندوز7 گزينه مناسبي براي ارتقاست. دسته‌اي از كاربران به‌خاطر ويندوزي بودن نرم‌افزاري كه با آن كار مي‌كنند، سراغ ويندوز رفته‌اند. براي كساني كه در دنياي ويندوز گرفتار نشده‌اند، اوبونتو ارزش نگاه انداختن را دارد. البته اگر تمايل به هزينه كردن و تهيه سخت‌افزار هم دارند، سيستم‌هاي اپل‌مك گزينه خوبي به‌نظر مي‌رسد. كاربران لينوكس و به‌خصوص اوبونتو خوب مي‌دانند كه سيستم‌عامل محبوب‌شان چه توانايي‌هايي دارد.
عرضه تقريبا همزمان ويندوز7 و اوبونتو10/9، بهانه به‌دست هر منتقدي مي‌دهد كه اين 2 سيستم‌عامل را كه با فاصله يك هفته از هم منتشر شده‌اند، با هم مقايسه كند. اپل، اسنولئوپارد را 3 ماه زودتر عرضه كرد و خود را زياد درگير همزماني نكرد. از طرف ديگر اوبونتو، بعد از 5سال عرضه پياپي، به‌يكي از محبوب‌ترين توزيع‌هاي لينوكسي بدل شده است. هر چند كه لينوكس در زمينه سرورها و سيستم‌هاي الحاقي (Embedded Systems) گزينه نخست است، اما در زمينه ميزكار و سيستم‌عامل كاربر معمولي، خيلي هواخواه ندارد. عده‌اي مي‌گويند كاربران لينوكس زير يك درصدند و عده‌اي اين تعداد را حتي تا 12 درصد هم تخمين مي‌زنند. البته بسته به نوع نگرش، ميزان مخاطب‌هاي لينوكسي بالا و پايين مي‌شود. مقايسه ويندوز 7 و اوبونتو 10/9 كه از نظر استفاده براي كاربر عادي، يكي از بهترين لينوكس‌هاست، مي‌تواند ديدگاه خوبي براي انتخاب سيستم عامل ايجاد كند:
نصب و ارتقا
ارتقا به نسخه جديد اوبونتو ساده است. اوبونتو، سيستم‌عامل شما را به‌طور خودكار به‌روز نگه‌مي‌دارد. ويندوز، نرم‌افزارهاي مايكروسافت و خود سيستم‌عامل را به‌روز مي‌كند. امتياز به‌روز آوري اوبونتو نسبت به ويندوز7 اين است كه نه‌تنها نرم‌افزارهاي سيستم عامل، بلكه هر نرم‌افزار ديگري روي سيستم شما نصب شده باشد، به‌طور خودكار به‌روز رساني مي‌شود.
براي ارتقا از نسخه قديمي‌تر به نسخه 10/9، كافي‌است نرم‌افزار به‌روزرسان را دريافت كنيد و بعد با دانلود فايل‌هاي حياتي، سيستم عامل خود را به‌روز كنيد. زمان ارتقا به سرعت اينترنت بستگي دارد و از چند دقيقه تا چند ساعت متفاوت است.
ويندوز چنين قابليتي ندارد و براي ارتقا بايد حتما نسخه فيزيكي آن را تهيه كرده باشيد و نمي‌توان از طريق اينترنت، ويندوز قديمي را به ويندوز 7 تبديل كرد. ارتقاي مستقيم از ويندوز اكس‌پي به ويندوز 7 امكان‌پذير نيست و تنها مي‌توانيد ويندوز ويستاي خود را ارتقا دهيد و به‌ويندوز7 تبديل كنيد.
سرعت
ويندوز7 نسبت به ويندوز ويستا بسيار سبك‌تر است و روي پردازنده‌هاي اتلون بهتر كار مي‌كند. ويندوز7 براي كامپيوترهاي سريع بهترين گزينه است و سرعت مناسبي دارد. اما انتخاب سرعت مناسب، بستگي به دستگاه شما دارد. اگر دستگاهي داريد كه هفت هشت سال پيش خريده‌ايد، قطعا اوبونتو 10/9، تكنولوژي نرم‌افزاري سال 2009 را با سرعت بهتري نسبت به ويندوز7 در اختيارتان مي‌گذارد و نيازي به ارتقاي سخت‌افزاري نداريد. ضمن آنكه مي‌توانيد با نصب كوبونتو (نسخه‌اي با رابط گرافيكي باشكوه‌تر و بهتر نسبت به‌اوبونتو) آخرين فناوري‌هاي رابط كاربري را هم به كار گيريد.
درايورها و سخت‌افزار
در مورد درايورها، نمي‌شود گفت برتري و ضعف اوبونتو چيست. اوبونتو سخت‌افزارهاي زيادي را مي‌شناسد. شايد در ويندوز مجبور باشيد درايور كارت شبكه يا واي‌فاي خود را دانلود و نصب كنيد، ولي لينوكس در اين زمينه‌هاي سخت‌افزاري بسيار كامل است.
اما به‌عنوان مثال، نصب كارت گرافيك و چيپ‌ست‌هاي مودم در اوبونتو كمي دشوار است و معمولا به‌طور كامل نمي‌توان از مودم يا كارت گرافيك خروجي گرفت. از طرفي ويندوز7 پشتيباني خوبي از اين دسته از قطعات دارد.
اگر لينوكس درايوري را بشناسد و خودش نصب كند، ماجرا ختم به‌خير است، در غيراين‌صورت نصب آن درايور به‌دشواري انجام خواهد شد. در صورتي كه در ويندوز اين‌طور نيست و با دريافت درايور و اجراي آن، عمليات نصب درايور به‌پايان مي‌رسد.
چند رسانه‌اي
ويندوز مديا سنتر در تمام نسخه‌هاي ويندوز7 وجود دارد و مي‌تواند تمام فايل‌هاي صوتي‌‌تصويري سيستم را مديريت كند و براي تماشا در تلويزيون هم مناسب است. در اوبونتو هم ريتمباكس براي موسيقي و Movie Player براي ويدئو در نظر گرفته شده است. هر دوي اين نرم‌افزارها براي اجرا، رابط ساده‌اي دارند. اما به‌خاطر محدوديت‌هاي مجوزدهي در اوبونتو و فلسفه نرم‌افزارهاي آزاد، بسياري از كدك‌ها در اين سيستم به‌طور پيش‌فرض نصب نيستند و بايد آن‌ها را نصب كرد.
مايكروسافت در زمينه نرم‌افزارهاي چندرسانه‌اي واقعا بهتر از اوبونتو است. اينجا ديگر مساله رعايت كردن حقوق ديجيتال و اين چيزها نيست كه نرم‌افزارهاي آزاد بهتر باشند، مساله راحتي كاربر در استفاده از فايل‌هاي صوتي و تصويري است و مايكروسافت اين كار را به‌خوبي در ويندوز 7 انجام داده است.
نرم‌افزارها و برنامه‌هاي كاربردي
اوبونتو نرم‌افزار جديدي را در اين نسخه معرفي كرده است: مركز نرم‌افزار اوبونتو. اين سيستم‌عامل از نظر نرم‌افزار شبيه به آيفون شده است و تنها كاري كه بايد براي نصب يك نرم‌افزار بكنيد، جستجوي آن نرم‌افزار است. هر چند بزرگ‌ترين مشكل اين خواهد بود كه نرم‌افزاري پيدا كنيد كه معادل ويندوزي آن را قبلا استفاده كرده‌ايد.
اوبونتو به‌طور پيش‌فرض اوپن‌آفيس را نصب شده در خود دارد. همچنين براي ويرايش تصاوير مي‌توانيد به نرم‌افزار Gimp كاملا اعتماد كنيد. امكانات گيمپ كامل است، اما رابط كاربري آن قلق دارد و كمي راه افتادن با آن طول مي‌كشد.
كاربران ويندوز7 بايد آفيس را بخرند و چيزي از پيش نصب شده روي اين سيستم وجود ندارد (در ايران آفيس 2007 بسيار ارزان است! و تنها زحمت نصب آن روي دوش كاربر خواهد بود). براي مديريت ايميل‌ها، آوتلوك در ويندوز، در مقابل Evolution در اوبونتو قرار دارد كه علاوه بر ايميل‌ها، تقويم را هم مديريت مي‌كند.
مرورگر پيش‌فرض اوبونتو فايرفاكس است و براي نرم‌افزارهاي مسنجر امپاتي به‌طور پيش‌فرض نصب است و قابليت اتصال به سرورهاي مختلف از جمله ياهو و گوگل را دارد.
ويندوز7 مسنجر خودش را Windows Live Messenger به‌همراه اينترنت اكسپلورر 8 نصب مي‌كند. البته ويندوز لايو مسنجر را بايد به‌همراه بقيه نرم‌افزارهاي شاخه ويندوز لايو نصب كنيد. اوبونتو در اين بخش بهتر از ويندوز است و نرم‌افزارهاي رايگان زيادي در اين سيستم‌عامل وجود دارند.
اوبونتو با ارائه سرويس رايگان اوبونتو1، 2 گيگابايت فضاي مجاني در اختيار كاربران مي‌گذارد كه درصورت اتصال به اينترنت، قابليت به‌اشتراك‌گذاري روي اينترنت را هم دارد.
مايكروسافت هم از طرف ديگر، نرم‌افزار مشابهي دارد و آن SkyDrive نام دارد و 25 گيگابايت فضا را به‌رايگان در اختيار مي‌گذارد، اما همانند اوبونتو1 داخل سيستم‌عامل پياده‌سازي نشده است و بايد از طريق مرورگر اينترنت، از آن استفاده كرد. احتمال هم نمي‌رود كه مايكروسافت اين ويژگي را بتواند داخل سيستم عامل بياورد، چرا كه اين شركت به‌خاطر ماجراي تراست، در پياده‌كردن نرم‌افزارهاي پيش‌فرض در سيستم‌عامل خود بسيار دست به عصا حركت مي‌كند.
سادگي استفاده
انتخاب سيستم‌عامل ساده‌تر، سليقه‌اي است. اگر كسي يك كاربر لينوكسي باشد، برخي از پله‌هاي عجيب و غريب ويندوزي براي انجام يك كار، به‌نظرش اتلاف وقت خواهد آمد و از طرف ديگر، بسياري معتقدند كه رابط كاربري لينوكس كمي فراتر از توان كاربران متوسط كامپيوتر است. با وجود اين‌كه رابط كاربري لينوكس در دهه گذشته بسيار دستخوش تغيير شده است، اما هنوز پشت سر نرم‌افزارهايي چون مك و ويندوز قرار دارد.
كاربران ويندوز ويستا در ويندوز7 هيچ تغييري به جز سرعت و بازدهي بهتر حس نمي‌كنند، كاربران ويندوز اكس‌پي كمي در ابتداي كار با تغيير مفاهيم ويندوز7 به مشكل برمي‌خورند كه بعد از مدتي اين مساله حل مي‌شود.در اين بخش، به‌نظر مي‌رسد كه ويندوز واقعا بهتر از لينوكس باشد. البته محل كاركردن با سيستم‌عامل، روي اين نتيجه‌گيري تاثير مي‌گذارد.
نتيجه‌گيري نهايي
ويندوز7 جايگزين خوبي براي ويندوز اكس‌پي به‌حساب مي‌آيد. ويندوز ويستا با ايرادهاي زيادي روبه‌رو بود و براي بيشتر كاربران هيچ وقت نتوانست جاي ويندوز اكس‌پي را بگيرد. كساني كه تعصب خاصي روي ويندوز دارند، ويندوز7 گزينه مناسبي براي ارتقاست. دسته‌اي از كاربران به‌خاطر ويندوزي بودن نرم‌افزاري كه با آن كار مي‌كنند، سراغ ويندوز رفته‌اند. براي كساني كه در دنياي ويندوز گرفتار نشده‌اند، اوبونتو ارزش نگاه انداختن را دارد. البته اگر تمايل به هزينه كردن و تهيه سخت‌افزار هم دارند، سيستم‌هاي اپل‌مك گزينه خوبي به‌نظر مي‌رسد. كاربران لينوكس و به‌خصوص اوبونتو خوب مي‌دانند كه سيستم‌عامل محبوب‌شان چه توانايي‌هايي دارد.