ناهنجاري پاي كماني

[Borna66]

تعريف:مفصل زانو يكي از بزرگترين مفصلهاي بدن است.ضعف تاندونها و ليگامنتهاي در بر گيرنده ي اين مفصل و رعايت نكردن بهداشت حركتي و بروز برخي بيماريها ممكن است آن را به سمت خارج (پاي كماني يا پرانتزي)، داخل (پاي به هم چسبيده)و عقب منحرف و از وضعيت طبيعي خارج كند.
تغيير وضعيت زانوها را از حالت طبيعي به سمت خارج پاي كماني يا پاي پرانتزي مي گويند.در وضعيت طبيعي،زماني كه شخص با پاي جفت مي ايستد،قوزك داخلي هر دو پا و سطح داخلي زانوها با يكديگر تماس دارند.در پاي كماني زماني كه قوزك پاها با هم تماس دارند زانوها از يكديگر فاصله مي گيرند در اين تغيير وضعيت فاصله ي كنديل داخلي استخوان ران و سر استخوان درشت ني كم و ناحيه خارجي با سراستخوان درشت ني زياد مي شود.
علايم:پاي پرانتزي تغييراتي در ريتم راه رفتن،خصوصاً در تند راه رفتن و دويدن،ايجاد مي كند به طوري كه به نظر مي رسد كه اين افراد با پاي باز حركت مي كنندو چنانچه به اثر پاي آنها بر روي زمين توجه كنيم،معلوم مي شودكه پنجه ها به سمت داخل انحراف دارند.در پاي پرانتزي زانوها به سمت داخل چرخش مي كنند و استخوان كشكك به طرف داخل متمايل مي شود.در موارد شديد عارضه فرد روي لبه ي خارجي پا راه مي رود يا حداقل لبه ي خارجي پا بيشتر وزن بدن را متحمل مي شود.بررسي كفش اين افراد مشخص مي كند كه سمت خارجي كف آن بيشتر سائيده شده است.
براي سنجش دقيقتر از فرد خواسته مي شود روي سطح صاف و به حالت طبيعي بايستد،سپس فاصله ي بين دو زانو به وسيله خط كش اندازه گيري مي شود.در حالت طبيعي استخوان ران و درشت ني در امتداد يكديگر هستند و تا 7 درجه انحنا طبيعي محسوب مي شود.
عوامل:ضايعاتي كه در رباطهاي مفصلي ايجاد مي شود،مثل كشيدگي و پارگي رباطهاي زانو در اثر ضربه،همچنين عواملي مثل عفونت در زانو،تغيير شكل ناشي از عدم تعادل قدرت عضلاني در گروه عضلات موافق و مخالف در بر گيرنده ي مفصل و عدم يكنواختي در صفحه رشد انتهاي تحتاني ران و انتهاي فوقاني درشت ني و نارك ني در ايجاد و تشديد پاي پرانتزي مؤثر هستند.البته اطفال هنگام تولد و در دوران شير خوارگي و طفوليت تا حدي پاي كماني دارند.همچنين اطفال چاق كه زودتر از زمان معمول راه مي افتند بعضاً در شروع راه رفتن در مدت زمان محدودي به اين تغيير شكل زانو دچار مي شوند.اين موارد احتياجي به درمان ندارد و معمولاً خود به خود از بين مي رود.
عوارض:اين ناهنجاري باعث مي شود كه فشار وارد بر زانو به صورت برابر و طبيعي در سطح مفصلي ايجاد نشود و قسمت عمده ي فشار(بسته به شدت تغيير وضعيت) به بخش داخلي زانوها وارد شود و اين بخش را در مقابل ضربه هاي سنگين و له شدن ديسكها آسيب پذيرتر كند.همچنين بخش داخلي قشر استخواني،استخوانهاي ران و درشت ني به علت تحمل فشار ضخيمتر مي شوند.
ناهنجاري زانو راه رفتن را مشكل مي كند به طريقي كه اگر فرد بدود پنجه ها و قوزك پاها با يكديگر برخورد خواهند كرد و محدوديتهاي حركتي به وجود مي آيد.
از لحاظ وضعيت اسكلتي عضلاني تغييراتي در پاها ايجاد مي شود.فاصله ي استخوان زانو ها نسبت به يكديگر افزايش مي يابد و پاها در وضعيت پرونيشن قرار مي گيرد.عضلات بخش داخلي ران(گروه عضلات نزديك كننده ي ران و عضله ي راست داخلي)كوتاه مي شوند و عضلات جانب خارجي ران(عضله ي كشنده و پهن نيام عضله ي دو سر راني)از گروه عضلات همسترينگ در معرض كشش قرار مي گيرد.همچنين عضله ي درشت ني قدامي كوتاه و عضلات گروه نازك نئي (نازك ني بلند و نازك ني طرفي)در معرض كشش غير طبيعي قرار مي گيرند.
توصيه هاي بهداشتي و حركات اصلاحي
براي اصلاح اين ناهنجاري ضمن انجام حركات درماني بايد توصيه هاي زير نيز در خلال زندگي روزمره مد نظر قرار گيرد:

[Borna66]

ناهنجاري پاي كماني (http://www.3gam.blogfa.com/post-10.aspx)


از نشستن به صورت چهارزانو خودداري كنيد و بيشتر به صورت دو زانو بنشينيد.هنگام نشستن سعي كنيد در صورت امكان ساق پا از زير ران خارج شود(نشستن قورباغه اي).
هنگام راه رفتن و ايستادن لبه ي داخلي پا را به كار اندازيد(وزن خود را بيشتر روي لبه داخلي پا بيندازيد)و پنجه ها را به جلو و كمي به سمت بيرون قرار دهيد و حركت كنيد.
تمرينهاي اصلاحي براي پيشگيري اين ناهنجاري بايد به گونه اي باشد كه ضمن ايجاد تحرك لازم در زانو،عضلات بخش داخلي ران و ساق پا و ليگامنتهاي بخش داخلي زانو را در حالت كشيدگي نگه دارد و بر عكس عضلات بخش خارجي ران و ساق پا و ليگامنتهاي بخش خارجي زانو را تقويت كند.