Borna66
03-21-2009, 08:35 PM
خوب امروز براي دوستان يک مقاله در خصوص انواع اسکنرها و نکاتي که در موقع خريد يه اسکنر ميتونه مهم باشه تهيه کردم که اميدوارم به دردتون بخوره !
اسكنر چگونه كار مي‌كند؟
بهتر است پيش از هر چيز ببينيم اسكنر چيست؟ اسكنر يك دستگاه تصويربرداري است كه به سلول‌هاي حساس به نور يا چشم‌هايي مجهز است كه مي‌توانند نوري را كه از شي مورد اسكن منعكس‌شده يا عبور كرده‌است شناسايي كنند. به اين سلول‌ها Charged-Couple Device) CCD) مي‌گويند.
CCDها به صورت خطي در كنار هم قرار مي‌گيرند و نوار باريكي را تشكيل ميدهند. هر CCD با اندازه‌گيري شدت نور، آن را به بار الكتريكي تبديل مي‌كند. تعداد CCDها در هر اسكنر به هزاران عدد مي‌رسد و هر كدام يك پيكسل از شي را ايجاد مي‌كنند. به ازاي هر پيكسل، تعداد مشخصي بيت اختصاص داده مي‌شود كه براي ذخيره اطلاعات لازم هستند. هر چه تعداد بيت‌ها بيشتر باشد، كيفيت تصوير بهتر مي‌شود.
اكثر اسكنرها از CCD استفاده مي‌كنند. اما بعضي اسكنرهاي جديدتر به فناوري Contact Image Sensor) CIS)مجهز شده‌اند. در اسكنر CCD، نوري كه از شي مورد اسكن منعكس مي‌شود، با عبور از يك مجموعه آينه و لنز به سوي نوار CCDها هدايت مي‌شود. اما در اسكنر CIS، حسگرها درست زير شي قرار دارند و خودشان نور منعكس‌شده را مستقيماً دريافت مي‌كنند. از آن‌جايي‌كه اين اسكنرها، به سيستم پيچيده نوري احتياج ندارند، كوچك‌تر و بادوام‌ترند و هزينه ساخت آن‌ها كمتر مي‌شود.
حسگرهاي CIS به تراشه‌هايي مجهز هستند كه مي‌توانند از شي مورد اسكن تصوير ديجيتالي توليد كنند. مصرف انرژي آن‌ها نيز كمتر از CCDها است. اما اين تراشه‌ها در واقع فضايي را اشغال مي‌كنند كه اگر نبودند اين فضاها مورد استفاده حسگرهاي نوري قرار مي‌گرفتند. از همين رو، كيفيت تصويري كه اسكنرهاي CIS به دست ميدهند كمي پايين‌تر از اسكنرهاي CCD است. به همين دليل، خيلي از كاربران از اندك مزاياي اسكنرهاي CIS (نظير كوچك بودن يا ارزان بودن) صرف‌نظر مي‌كنند و به سراغ اسكنرهاي CCD مي‌روند.
انواع اسكنر
اسكنرها از نظر شكل و كاربرد به انواع مختلفي تقسيم مي‌شوند كه طبيعتاً در قيمت آن‌ها نيز تأثير مي‌گذارد. در ادامه به نمونه‌هايي از آن اشاره مي‌شود.
http://www.pnu-club.com/imported/2009/03/424.jpg
اسكنرهاي خوابيده
اسكنرهاي خوابيده
اين نوع اسكنر از يك صفحه شيشه‌اي تخت تشكيل شده كه روي نوار حسگرهاي نوري قرار مي‌گيرد و دري دارد كه روي صفحه شيشه‌اي مي‌خوابد. كاغذ يا اشيايي چون كتاب باز شده روي شيشه گذاشته مي‌شوند.
نوري كه از زير شيشه تابيده مي‌شود با برخورد به شي مورد اسكن، انعكاس مي‌يابد و به وسيله نوار CCD دريافت مي‌شود. اسكنرهاي خوابيده جزء انواع رايج و خوش‌دست اسكنرها هستند كه هم در مدل رنگي و هم تك‌رنگ يافت مي‌شوند. تنها عيب اين اسكنرها اين است كه جاي زيادي را روي ميز اشغال مي‌كنند.
http://www.pnu-club.com/imported/2009/03/425.jpg
اسكنرهاي برگه‌خور
اسكنرهاي برگه‌خور
در اين نوع اسكنرها، نوار حسگرهاي نوري (برخلاف اسكنرهاي خوابيده) بي‌حركت است و در عوض برگه‌اي كه اسكن مي‌شود روي نوار حركت مي‌كند. اين نوع اسكنر براي كساني كه مي‌خواهند حجم بزرگي از اسناد را اسكن كنند و به متن قابل ويرايش دست يابند، بسيار مناسب است.
اگر اسكنرهاي برگه‌خور را به يك دستگاه Automatic Document Feeder) ADF شايد بتوان گفت برگه‌رسان خودكار) مجهز نماييد، ديگر لازم نيست خودتان تك‌تك برگه‌ها را وارد اسكنر كنيد.
اسكنرهاي برگه‌خور در دو نوع رنگي و تك‌رنگ موجودند. البته مي‌توان عكس يا صفحات كوچك را وارد اسكنر كرد. اما امكان جمع شدن آن‌ها وجود دارد. به همين جهت از اين لحاظ، اسكنرهاي خوابيده مناسب‌تر هستند. اسكنرهاي برگه‌خور بسيار جمع‌وجور هستند و به درد فضاهاي محدود مي‌خورند.
اسكنرهاي دست‌گرفتني
http://www.pnu-club.com/imported/2009/03/426.jpgپهناي اين اسكنرها چيزي در حدود 10 تا 12 سانتي‌متر است، كه امكان جابه‌جايي و حمل آن‌ها را به آساني فراهم مي‌كند. اين اسكنر به پورت موازي كامپيوتر وصل مي‌شود و براي كامپيوترهاي كيفي بسيار مناسب است. عيب اين اسكنرها اين است كه براي اسكن گرفتن از اسناد معمولي با اندازه‌هاي مثلاً A4 بايد آن‌ها را در چند قسمت اسكن كنيد. معمولاً نرم‌افزارهاي همراه اسكنر اين قسمت‌ها را به يكديگر مي‌چسبانند. اما اين كار خيلي زمان مي‌برد. مورد ديگر اين كه اگر دست‌هاي كوچك و ظريفي نداشته باشيد، معمولاً اسكن‌ها كج و ناصاف از آب در مي‌آيند.
نوع ديگري از اسكنرهاي دست‌گرفتني، اسكنر قلمي است. اسكنر قلمي براي اسكن روي هر خط از متن چاپ‌شده كشيده مي‌شود؛ چيزي شبيه ماژيكي كه براي نشانه گذاشتن روي متن مي‌كشيم. نرم‌افزار تشخيص نوري همراه قلم، اسكن‌ها را به متن قابل ويرايش تبديل مي‌كند و از طريق پورت سريال يا USB به كامپيوتر انتقال مي‌دهد.
اسكنرهاي دست‌گرفتني شبيه به حالت كوچك‌شده اسكنرهاي خوابيده يا برگه‌خور هستند و به حدي كوچك شده‌اند كه داخل كيف دستي جا مي‌شوند. اسكنرهاي برگه‌خور دست‌گرفتني حدوداً به اندازه يك دستگاه پانچ سه سوراخي هستند و مدل خوابيده آن‌ها كوچك‌تر از جلد يك كتاب معمولي است. اين اسكنرها به پورت USB يا PC Card كامپيوتر كيفي وصل مي‌شوند و مي‌توانند به صورت رنگي و تك‌رنگ اسكن بگيرند. از آنجا كه منبع نوري اسكنرهاي دست‌گرفتني كمي ضعيف است، كيفيت تصوير آن‌ها به خوبي اسكنرهاي بزرگ در نمي‌آيد.
اسكنرهاي فيلم، اسلايد و ترانسپارنسي
كمتر پيش مي‌آيد كه بخواهيد از فيلم يا ترانسپارنسي (صفحات شفاف) اسكن بگيريد. اما كساني كه در صنعت چاپ و نشر فعاليت دارند زياد با اين موارد مواجه مي‌شوند. از آنجا كه نور از اسلايد، فيلم، نگاتيو، و ترانسپارنسي عبور مي‌كند، اسكن آن‌ها بايد به طرز خاصي انجام شود تا حسگرهاي نوري بتوانند نور منعكس شده را دريافت كنند. از آنجا كه در بيشتر اسكنرها منبع نور و حسگرهاي نوري در يك طرف قرار دارند، نمي‌توانند براي اسكن اين نوع اسناد مورد استفاده قرار بگيرند. از سوي ديگر، به خاطر اين كه اسلايدها و فيلم‌ها بسيار كوچك هستند، اسكنر بايد حساسيت بسيار بالايي داشته باشد تا بتواند تصوير آن‌ها را شناسايي كند.
بعضي از اسكنرهاي خوابيده قابليت وصل‌شدن به آداپتور ترانسپارنسي (موسوم به TPA يا TPU) را دارند. اين آداپتور يك صفحه نوراني است كه به جاي درِ اسكنر، روي صفحه شيشه‌اي قرار مي‌گيرد. روي صفحه شيشه‌اي اين نوع اسكنرهاي خوابيده معمولاً ناحيه خاصي براي اسلايد وجود دارد كه مثل ذره‌بين عمل مي‌كند.
بعضي انواع ديگر اسكنرهاي خوابيده، يك قسمت كشويي دارند كه اسلايدها داخل آن گذاشته مي‌شوند. البته اين نوع اسكنرها بسيار گران هستند. اسكنرهايي هم وجود دارند كه فقط مي‌توانند اسلايد را اسكن كنند. اين اسكنرها ناحيه كوچكي براي اسكن دارند (معمولاً 4 در 5 اينچ) و خيلي گران هستند.
دنبال چه باشيم؟
اسكنر هم مثل هر دستگاه تكنولوژيك داراي مجموعه‌اي مشخصات فني است كه آگاهي از آن‌ها هنگام انتخاب و خريد، بسيار اهميت دارد. اما اين مشخصات فني چه هستند و براي آگاهي از ويژگي‌هاي يك اسكنر، بايد چه چيزهايي را بدانيم؟
عمق بيت
به ازاي هر پيكسل از تصوير، اسكنر مي‌تواند تعداد مشخصي بيت را حفظ كند كه به اين تعداد <عمق بيت> مي‌گويند. هر چه عمق بيت بيشتر باشد، اسكنر بهتر مي‌تواند رنگ‌هاي نزديك به هم را تشخيص دهد. نتيجه اين كه، كيفيت تصوير اسكن‌شده بهتر خواهد شد.
حداقل عمق بيت براي رسيدن به كيفيت مطلوب، 24 است. بنابراين، به ازاي هر پيكسل از تصوير، اسكنر هشت بيت اطلاعات براي هر يك از سه رنگ اصلي (قرمز، سبز و آبي) را حفظ مي‌كند. معني اين مسئله از لحاظ تئوري، اين است‌كه اسكنر مي‌تواند 8/16 ميليون رنگ را تشخيص دهد.
در فرايند اسكن، طبيعي است كه برخي از اطلاعات از بين برود يا مخدوش شود. دلايل مختلفي براي اين امر وجود دارد كه فعلاً كاري با آن‌ها نداريم. اما در چنين حالتي اصطلاحاً مي‌گويند اسكن با <نويز> همراه است. در عمل، وجود نويز باعث مي‌شود عمق بيت 24 به حدود 18 برسد؛ يعني تعداد رنگ‌هايي كه اسكنر مي‌تواند شناسايي كند، كاهش مي‌يابد. در نتيجه، كيفيت تصوير كمي افت مي‌كند. اما براي كاربر عادي با چاپگر معمولي عمق 24 مناسب است.
عمق بيت در اسكنرهاي ديگر 30، 32، 36، 42 و 48 است. اگر در نظر داريد كه براي اسكن اسلايد، فيلم يا نگاتيو اسكنر بخريد، به عمق بيت حداقل 30 احتياج خواهيد داشت؛ هرچند 36 بهتر است. شايد سؤال كنيد كه در حالي كه مانيتور يا چاپگر فقط 24 بيت اطلاعات رنگ را مي‌شناسد، چه فايده دارد كه اسكنر 30 بيتي باشد؟ پاسخ اين است كه اطلاعات اضافي در عمق بيت بالاتر موجب يكنواخت‌تر شدن طيف رنگ‌ها در تصوير و نهايتاً كيفيت بهتر تصوير مي‌شود.
تفكيك‌پذيري
دو نوع تفكيك‌پذيري (Resolation) وجود دارد: نوري و افزون‌شده. تفكيك‌پذيري نوري يك اسكنر بر اساس تعداد نقاط يا پيكسل در هر اينچ (dpi يا ppi ) اندازه‌گيري مي‌شود. هر چه تعداد پيكسل‌ها بيشتر باشد، تفكيك‌پذيري و كيفيت تصوير بهتر مي‌شود. تعداد پيكسل‌هايي كه اسكنر مي‌تواند توليد كند بستگي دارد به اين‌كه چه تعداد CCD به صورت عمودي و افقي در هد اسكنر جاسازي شده باشد. يادآوري مي‌شود كه هر CCD يك پيكسل را توليد مي‌كند. ميزان تفكيك‌پذيري به صورت افقي و عمودي ذكر مي‌شود؛ مثلاً مي‌گويند 600 در 300. اگر خواستيد تفكيك‌پذيري‌هاي دو اسكنر را با هم مقايسه كنيد، هميشه عدد كوچك‌تر را در نظر بگيريد.
اگر به اسكن‌هاي دقيقي احتياج داريد كه تمام جزئيات و فونت‌هاي ريز را شامل مي‌شود، بايد تفكيك‌پذيري نوري اسكنر، بالا باشد.
تفكيك‌پذيري افزون‌شده در اسكنر هميشه بالاتر از تفكيك‌پذيري نوري آن است. اسكنر براي گرفتن تفكيك‌پذيري افزون‌شده، اطلاعات را از دو پيكسل حقيقي برمي‌دارد و با استفاده از الگوريتم‌هاي رياضي، پيكسل سوم ميان آن دو را پر مي‌كند. از آنجا كه به كمك رياضي پيكسل‌هاي بيشتري به دست مي‌آيد، تفكيك‌پذيري افزون‌شده هميشه بزرگ‌تر از تفكيك‌پذيري نوري است. اما تفكيك‌پذيري نوري تعيين‌كننده كيفيت تصوير است. بنابراين، مراقب باشيد كه تفكيك‌پذيري افزون‌شده را به اشتباه، مهم تلقي نكنيد.
تفكيك‌پذيري نوري300dpi براي كاربردهاي معمولي كافي است. با اين تفكيك‌پذيري، تصاويري به دست مي‌آيد كه براي كار در وب يا چاپ با چاپگر جوهرافشان يا ليزري خوب هستند. براي طراحان گرافيكي كه به اسكن‌هاي دقيق‌تر با جزئيات بيشتر نياز دارند، تفكيك‌پذيري 600dpi مناسب است. فقط كساني كه براي اسكن اسلايد، فيلم، نگاتيو يا ترانسپارنسي اسكنر مي‌خرند، به تفكيك‌پذيري 1200dpi پيدا مي‌كنند.
حتي اگر چاپگر نسبت به اسكنر تفكيك‌پذيري كمتري داشته باشد، باز هم اسكن در تفكيك‌پذيري بالا كيفيت بهتري به دست مي‌دهد. اسكن اسناد با تفكيك‌پذيري بالاتر از آن چه چاپگر از عهده‌اش برمي‌آيد، از آن جهت كار خوبي است كه نرم‌افزارهاي ويرايشگر تصوير نظير فتوشاپ هميشه كيفيت تصوير را اندكي كاهش ميدهند. اسكنرهايي كه تفكيك‌پذيري بالاتر دارند، حتي وقتي با تفكيك‌پذيري پايين‌تر از حد نهايي اسكن مي‌كنند، كيفيت تصوير بهتري به دست ميدهند. مثلاً يك اسكن 150dpi با اسكنري كه 600dpi را مي‌شناسد بهتر از اسكني درمي‌آيد كه با اسكنر300dpi گرفته مي‌شود.
دامنه پويا يا چگالي نوري
كساني كه كارهاي گرافيكي مي‌كنند يا به هر دليل به اسكن‌هاي كيفيت بالايي احتياج دارند، بايد به دامنه پوياي اسكنر هم توجه كنند. به دامنه پويا، چگالي نوري يا OD هم مي‌گويند. چگالي نوري معياري است براي تعيين اين كه اسكنر تا چه حدي مي‌تواند محدوده رنگ تصوير را تشخيص دهد. منظور از محدوده رنگ حد فاصل بين روشن‌ترين رنگ تا تيره‌ترين رنگ است. دامنه پويا در يك مقياس لگاريتمي در محدوده‌اي بين صفر تا چهار ارزيابي مي‌شود، كه صفر معادل سفيد مطلق و چهار معادل سياه مطلق است. در عمل، دامنه پويا تفاوت ميان روشن‌ترين و تيره‌ترين رنگي است كه اسكنر مي‌تواند تشخيص دهد.
OD بيشتر اسكنرهاي خوابيده در حدود 8/2 تا 3 است، كه براي عكس‌هاي معمولي مناسب است. براي اسكن فيلم، نگاتيو يا ترانسپارنسي كه محدوده رنگ وسيع‌تري دارند، به OD بالاتري احتياج است. براي اسلايد و ترانسپارنسي 2/3 خوب است، و براي نگاتيو، كمي بالاتر در حد 4/3 مناسب است. وقتي دو اسكنر عمق بيت يكساني داشته باشند، اسكنري كه دامنه پوياي بالاتري دارد، كيفيت بهتري به دست خواهد داد. البته بسياري از اسكنرها براي كاربردهاي عادي در نظر گرفته شده‌اند و نمي‌گويند دامنه پويايشان چقدر است. بنابراين اگر نتوانستيد نشاني از دامنه پويا در مشخصات فني اسكنر پيدا كنيد، زياد متعجب نشويد.
سرعت
خيلي از كساني كه براي مصارف معمولي اسكنر مي‌خرند، سرعت برايشان زياد مهم نيست. ولي فكر نكنم كسي اسكنري را دوست داشته باشد كه حركت هد آن از ابتدا تا انتها زياد طول بكشد. توجه داشته باشيد كه سرعت اسكن به تفكيك‌پذيري اسكن بستگي دارد. هر چه تفكيك‌پذيري بالاتري را هنگام اسكن انتخاب كنيد، بيشتر بايد منتظر بمانيد. براي يك اسكن رنگي 600dpi، زماني در حدود 100 ثانيه را درنظر بگيريد. اما يك اسكن تك‌رنگ 300dpiكمتر از 30 ثانيه طول مي‌كشد.
نرم‌افزار
وقتي اسكنر مي‌خريد، در واقع پول نرم‌افزاري را كه همراه آن عرضه شده نيز پرداخت كرده‌ايد. اين نرم‌افزار معمولاً شامل برنامه درايور، برنامه كاليبره‌كردن رنگ، نرم‌افزار ويرايشگر تصوير، و نرم‌افزار تشخيص نوري (OCR) است. براي ويندوز، برنامه درايور معمولاً سازگار با TWAIN است.
TWAIN مخفف چيزي نيست و هيچ ربطي هم به مارك تواين، نويسنده معروف هاكلبري‌فين ندارد. درايور TWAIN به ادوات تصويربرداري از جمله اسكنر امكان مي‌دهد با نرم‌افزارهاي آشنا با TWAIN سازگار باشند. از آنجا كه TWAIN يك استاندارد صنعتي است، بيشتر نرم‌افزارهاي همراه اسكنرها بر اساس TWAIN عمل مي‌كنند. نرم‌افزار كاليبره‌كردن رنگ سعي مي‌كند رنگ‌هاي اصلي تصوير را در طول پردازش حفظ كند. اين بدان معني است كه آنچه روي مانيتور مي‌بينيد و آنچه پرينت مي‌كنيد، از نظر رنگ بايد تفاوت ناچيزي با سند اصلي داشته باشند.
نرم‌افزار OCR
براي رسيدن به يك متن قابل ويرايش از روي سندي كه اسكن مي‌كنيد، به نرم‌افزار OCR احتياج است. همان طور كه مي‌دانيد، سند اسكن شده به عنوان يك تصوير به كامپيوتر منتقل مي‌شود؛ نه متني قابل ويرايش. بنابراين نمي‌توانيد متن آن را ويرايش كنيد يا چيزي را به آن اضافه نماييد. برنامه‌هاي OCR مي‌توانند اين نوشته‌هاي تصويري را به نوشته‌هاي قابل ويرايشي تبديل كنند تا در برنامه‌هايي چون Word يا اكسل قابل دستكاري باشند.
اسكنرهاي زيادي با يك نرم‌افزار OCR محدود عرضه مي‌شوند. اين نرم‌افزارها مي‌توانند اسناد ساده لاتين را به متن قابل ويرايش تبديل كنند. ولي معمولاً نمي‌توانند نمودارها يا جداول را درست تبديل كنند. اگر هدف اصلي شما از خريد اسكنر استفاده از امكانات OCR است، نيازي به خريد اسكنر رنگي نداريد.
اتصالات
وصل كردن اسكنر به كامپيوتر از چند راه امكان‌پذير است. بعضي اسكنرها به پورت پارالل كامپيوتر وصل‌مي‌شوند و تنظيم و شناساندن آن‌ها به كامپيوتر دشوار نيست. از آنجا كه چاپگر را هم معمولاً به پورت پارالل وصل مي‌كنند، برخي اسكنرها داراي يك كانكتور واسطه هستند كه مي‌توانيد چاپگر را به آن وصل كنيد. فقط يادتان باشد كه همزمان از هر دو استفاده نكنيد.
البته امروزه بيشتر اسكنرها از طريق پورت USB به كامپيوتر وصل مي‌شوند، كه كار نصب را سريع‌تر و آسان‌تر كرده است. حتي عمل اسكن هم سريع‌تر انجام مي‌شود. برخي از اسكنرهاي پيشرفته، از طريق پورت SCSI (بخوانيد اسكازي) به كامپيوتر وصل مي‌شوند. اين اتصال سريع‌تر است. اما تنظيم و نصب آن كمي كار مي‌برد. كامپيوترهاي مكينتاش پورت اسكازي دارند. ولي پي‌سي‌ها به طور عادي چنين پورتي ندارند.
:104::282::238::109::72:
گردآونده:طه-Borna66
__________________
اسكنر چگونه كار مي‌كند؟
بهتر است پيش از هر چيز ببينيم اسكنر چيست؟ اسكنر يك دستگاه تصويربرداري است كه به سلول‌هاي حساس به نور يا چشم‌هايي مجهز است كه مي‌توانند نوري را كه از شي مورد اسكن منعكس‌شده يا عبور كرده‌است شناسايي كنند. به اين سلول‌ها Charged-Couple Device) CCD) مي‌گويند.
CCDها به صورت خطي در كنار هم قرار مي‌گيرند و نوار باريكي را تشكيل ميدهند. هر CCD با اندازه‌گيري شدت نور، آن را به بار الكتريكي تبديل مي‌كند. تعداد CCDها در هر اسكنر به هزاران عدد مي‌رسد و هر كدام يك پيكسل از شي را ايجاد مي‌كنند. به ازاي هر پيكسل، تعداد مشخصي بيت اختصاص داده مي‌شود كه براي ذخيره اطلاعات لازم هستند. هر چه تعداد بيت‌ها بيشتر باشد، كيفيت تصوير بهتر مي‌شود.
اكثر اسكنرها از CCD استفاده مي‌كنند. اما بعضي اسكنرهاي جديدتر به فناوري Contact Image Sensor) CIS)مجهز شده‌اند. در اسكنر CCD، نوري كه از شي مورد اسكن منعكس مي‌شود، با عبور از يك مجموعه آينه و لنز به سوي نوار CCDها هدايت مي‌شود. اما در اسكنر CIS، حسگرها درست زير شي قرار دارند و خودشان نور منعكس‌شده را مستقيماً دريافت مي‌كنند. از آن‌جايي‌كه اين اسكنرها، به سيستم پيچيده نوري احتياج ندارند، كوچك‌تر و بادوام‌ترند و هزينه ساخت آن‌ها كمتر مي‌شود.
حسگرهاي CIS به تراشه‌هايي مجهز هستند كه مي‌توانند از شي مورد اسكن تصوير ديجيتالي توليد كنند. مصرف انرژي آن‌ها نيز كمتر از CCDها است. اما اين تراشه‌ها در واقع فضايي را اشغال مي‌كنند كه اگر نبودند اين فضاها مورد استفاده حسگرهاي نوري قرار مي‌گرفتند. از همين رو، كيفيت تصويري كه اسكنرهاي CIS به دست ميدهند كمي پايين‌تر از اسكنرهاي CCD است. به همين دليل، خيلي از كاربران از اندك مزاياي اسكنرهاي CIS (نظير كوچك بودن يا ارزان بودن) صرف‌نظر مي‌كنند و به سراغ اسكنرهاي CCD مي‌روند.
انواع اسكنر
اسكنرها از نظر شكل و كاربرد به انواع مختلفي تقسيم مي‌شوند كه طبيعتاً در قيمت آن‌ها نيز تأثير مي‌گذارد. در ادامه به نمونه‌هايي از آن اشاره مي‌شود.
http://www.pnu-club.com/imported/2009/03/424.jpg
اسكنرهاي خوابيده
اسكنرهاي خوابيده
اين نوع اسكنر از يك صفحه شيشه‌اي تخت تشكيل شده كه روي نوار حسگرهاي نوري قرار مي‌گيرد و دري دارد كه روي صفحه شيشه‌اي مي‌خوابد. كاغذ يا اشيايي چون كتاب باز شده روي شيشه گذاشته مي‌شوند.
نوري كه از زير شيشه تابيده مي‌شود با برخورد به شي مورد اسكن، انعكاس مي‌يابد و به وسيله نوار CCD دريافت مي‌شود. اسكنرهاي خوابيده جزء انواع رايج و خوش‌دست اسكنرها هستند كه هم در مدل رنگي و هم تك‌رنگ يافت مي‌شوند. تنها عيب اين اسكنرها اين است كه جاي زيادي را روي ميز اشغال مي‌كنند.
http://www.pnu-club.com/imported/2009/03/425.jpg
اسكنرهاي برگه‌خور
اسكنرهاي برگه‌خور
در اين نوع اسكنرها، نوار حسگرهاي نوري (برخلاف اسكنرهاي خوابيده) بي‌حركت است و در عوض برگه‌اي كه اسكن مي‌شود روي نوار حركت مي‌كند. اين نوع اسكنر براي كساني كه مي‌خواهند حجم بزرگي از اسناد را اسكن كنند و به متن قابل ويرايش دست يابند، بسيار مناسب است.
اگر اسكنرهاي برگه‌خور را به يك دستگاه Automatic Document Feeder) ADF شايد بتوان گفت برگه‌رسان خودكار) مجهز نماييد، ديگر لازم نيست خودتان تك‌تك برگه‌ها را وارد اسكنر كنيد.
اسكنرهاي برگه‌خور در دو نوع رنگي و تك‌رنگ موجودند. البته مي‌توان عكس يا صفحات كوچك را وارد اسكنر كرد. اما امكان جمع شدن آن‌ها وجود دارد. به همين جهت از اين لحاظ، اسكنرهاي خوابيده مناسب‌تر هستند. اسكنرهاي برگه‌خور بسيار جمع‌وجور هستند و به درد فضاهاي محدود مي‌خورند.
اسكنرهاي دست‌گرفتني
http://www.pnu-club.com/imported/2009/03/426.jpgپهناي اين اسكنرها چيزي در حدود 10 تا 12 سانتي‌متر است، كه امكان جابه‌جايي و حمل آن‌ها را به آساني فراهم مي‌كند. اين اسكنر به پورت موازي كامپيوتر وصل مي‌شود و براي كامپيوترهاي كيفي بسيار مناسب است. عيب اين اسكنرها اين است كه براي اسكن گرفتن از اسناد معمولي با اندازه‌هاي مثلاً A4 بايد آن‌ها را در چند قسمت اسكن كنيد. معمولاً نرم‌افزارهاي همراه اسكنر اين قسمت‌ها را به يكديگر مي‌چسبانند. اما اين كار خيلي زمان مي‌برد. مورد ديگر اين كه اگر دست‌هاي كوچك و ظريفي نداشته باشيد، معمولاً اسكن‌ها كج و ناصاف از آب در مي‌آيند.
نوع ديگري از اسكنرهاي دست‌گرفتني، اسكنر قلمي است. اسكنر قلمي براي اسكن روي هر خط از متن چاپ‌شده كشيده مي‌شود؛ چيزي شبيه ماژيكي كه براي نشانه گذاشتن روي متن مي‌كشيم. نرم‌افزار تشخيص نوري همراه قلم، اسكن‌ها را به متن قابل ويرايش تبديل مي‌كند و از طريق پورت سريال يا USB به كامپيوتر انتقال مي‌دهد.
اسكنرهاي دست‌گرفتني شبيه به حالت كوچك‌شده اسكنرهاي خوابيده يا برگه‌خور هستند و به حدي كوچك شده‌اند كه داخل كيف دستي جا مي‌شوند. اسكنرهاي برگه‌خور دست‌گرفتني حدوداً به اندازه يك دستگاه پانچ سه سوراخي هستند و مدل خوابيده آن‌ها كوچك‌تر از جلد يك كتاب معمولي است. اين اسكنرها به پورت USB يا PC Card كامپيوتر كيفي وصل مي‌شوند و مي‌توانند به صورت رنگي و تك‌رنگ اسكن بگيرند. از آنجا كه منبع نوري اسكنرهاي دست‌گرفتني كمي ضعيف است، كيفيت تصوير آن‌ها به خوبي اسكنرهاي بزرگ در نمي‌آيد.
اسكنرهاي فيلم، اسلايد و ترانسپارنسي
كمتر پيش مي‌آيد كه بخواهيد از فيلم يا ترانسپارنسي (صفحات شفاف) اسكن بگيريد. اما كساني كه در صنعت چاپ و نشر فعاليت دارند زياد با اين موارد مواجه مي‌شوند. از آنجا كه نور از اسلايد، فيلم، نگاتيو، و ترانسپارنسي عبور مي‌كند، اسكن آن‌ها بايد به طرز خاصي انجام شود تا حسگرهاي نوري بتوانند نور منعكس شده را دريافت كنند. از آنجا كه در بيشتر اسكنرها منبع نور و حسگرهاي نوري در يك طرف قرار دارند، نمي‌توانند براي اسكن اين نوع اسناد مورد استفاده قرار بگيرند. از سوي ديگر، به خاطر اين كه اسلايدها و فيلم‌ها بسيار كوچك هستند، اسكنر بايد حساسيت بسيار بالايي داشته باشد تا بتواند تصوير آن‌ها را شناسايي كند.
بعضي از اسكنرهاي خوابيده قابليت وصل‌شدن به آداپتور ترانسپارنسي (موسوم به TPA يا TPU) را دارند. اين آداپتور يك صفحه نوراني است كه به جاي درِ اسكنر، روي صفحه شيشه‌اي قرار مي‌گيرد. روي صفحه شيشه‌اي اين نوع اسكنرهاي خوابيده معمولاً ناحيه خاصي براي اسلايد وجود دارد كه مثل ذره‌بين عمل مي‌كند.
بعضي انواع ديگر اسكنرهاي خوابيده، يك قسمت كشويي دارند كه اسلايدها داخل آن گذاشته مي‌شوند. البته اين نوع اسكنرها بسيار گران هستند. اسكنرهايي هم وجود دارند كه فقط مي‌توانند اسلايد را اسكن كنند. اين اسكنرها ناحيه كوچكي براي اسكن دارند (معمولاً 4 در 5 اينچ) و خيلي گران هستند.
دنبال چه باشيم؟
اسكنر هم مثل هر دستگاه تكنولوژيك داراي مجموعه‌اي مشخصات فني است كه آگاهي از آن‌ها هنگام انتخاب و خريد، بسيار اهميت دارد. اما اين مشخصات فني چه هستند و براي آگاهي از ويژگي‌هاي يك اسكنر، بايد چه چيزهايي را بدانيم؟
عمق بيت
به ازاي هر پيكسل از تصوير، اسكنر مي‌تواند تعداد مشخصي بيت را حفظ كند كه به اين تعداد <عمق بيت> مي‌گويند. هر چه عمق بيت بيشتر باشد، اسكنر بهتر مي‌تواند رنگ‌هاي نزديك به هم را تشخيص دهد. نتيجه اين كه، كيفيت تصوير اسكن‌شده بهتر خواهد شد.
حداقل عمق بيت براي رسيدن به كيفيت مطلوب، 24 است. بنابراين، به ازاي هر پيكسل از تصوير، اسكنر هشت بيت اطلاعات براي هر يك از سه رنگ اصلي (قرمز، سبز و آبي) را حفظ مي‌كند. معني اين مسئله از لحاظ تئوري، اين است‌كه اسكنر مي‌تواند 8/16 ميليون رنگ را تشخيص دهد.
در فرايند اسكن، طبيعي است كه برخي از اطلاعات از بين برود يا مخدوش شود. دلايل مختلفي براي اين امر وجود دارد كه فعلاً كاري با آن‌ها نداريم. اما در چنين حالتي اصطلاحاً مي‌گويند اسكن با <نويز> همراه است. در عمل، وجود نويز باعث مي‌شود عمق بيت 24 به حدود 18 برسد؛ يعني تعداد رنگ‌هايي كه اسكنر مي‌تواند شناسايي كند، كاهش مي‌يابد. در نتيجه، كيفيت تصوير كمي افت مي‌كند. اما براي كاربر عادي با چاپگر معمولي عمق 24 مناسب است.
عمق بيت در اسكنرهاي ديگر 30، 32، 36، 42 و 48 است. اگر در نظر داريد كه براي اسكن اسلايد، فيلم يا نگاتيو اسكنر بخريد، به عمق بيت حداقل 30 احتياج خواهيد داشت؛ هرچند 36 بهتر است. شايد سؤال كنيد كه در حالي كه مانيتور يا چاپگر فقط 24 بيت اطلاعات رنگ را مي‌شناسد، چه فايده دارد كه اسكنر 30 بيتي باشد؟ پاسخ اين است كه اطلاعات اضافي در عمق بيت بالاتر موجب يكنواخت‌تر شدن طيف رنگ‌ها در تصوير و نهايتاً كيفيت بهتر تصوير مي‌شود.
تفكيك‌پذيري
دو نوع تفكيك‌پذيري (Resolation) وجود دارد: نوري و افزون‌شده. تفكيك‌پذيري نوري يك اسكنر بر اساس تعداد نقاط يا پيكسل در هر اينچ (dpi يا ppi ) اندازه‌گيري مي‌شود. هر چه تعداد پيكسل‌ها بيشتر باشد، تفكيك‌پذيري و كيفيت تصوير بهتر مي‌شود. تعداد پيكسل‌هايي كه اسكنر مي‌تواند توليد كند بستگي دارد به اين‌كه چه تعداد CCD به صورت عمودي و افقي در هد اسكنر جاسازي شده باشد. يادآوري مي‌شود كه هر CCD يك پيكسل را توليد مي‌كند. ميزان تفكيك‌پذيري به صورت افقي و عمودي ذكر مي‌شود؛ مثلاً مي‌گويند 600 در 300. اگر خواستيد تفكيك‌پذيري‌هاي دو اسكنر را با هم مقايسه كنيد، هميشه عدد كوچك‌تر را در نظر بگيريد.
اگر به اسكن‌هاي دقيقي احتياج داريد كه تمام جزئيات و فونت‌هاي ريز را شامل مي‌شود، بايد تفكيك‌پذيري نوري اسكنر، بالا باشد.
تفكيك‌پذيري افزون‌شده در اسكنر هميشه بالاتر از تفكيك‌پذيري نوري آن است. اسكنر براي گرفتن تفكيك‌پذيري افزون‌شده، اطلاعات را از دو پيكسل حقيقي برمي‌دارد و با استفاده از الگوريتم‌هاي رياضي، پيكسل سوم ميان آن دو را پر مي‌كند. از آنجا كه به كمك رياضي پيكسل‌هاي بيشتري به دست مي‌آيد، تفكيك‌پذيري افزون‌شده هميشه بزرگ‌تر از تفكيك‌پذيري نوري است. اما تفكيك‌پذيري نوري تعيين‌كننده كيفيت تصوير است. بنابراين، مراقب باشيد كه تفكيك‌پذيري افزون‌شده را به اشتباه، مهم تلقي نكنيد.
تفكيك‌پذيري نوري300dpi براي كاربردهاي معمولي كافي است. با اين تفكيك‌پذيري، تصاويري به دست مي‌آيد كه براي كار در وب يا چاپ با چاپگر جوهرافشان يا ليزري خوب هستند. براي طراحان گرافيكي كه به اسكن‌هاي دقيق‌تر با جزئيات بيشتر نياز دارند، تفكيك‌پذيري 600dpi مناسب است. فقط كساني كه براي اسكن اسلايد، فيلم، نگاتيو يا ترانسپارنسي اسكنر مي‌خرند، به تفكيك‌پذيري 1200dpi پيدا مي‌كنند.
حتي اگر چاپگر نسبت به اسكنر تفكيك‌پذيري كمتري داشته باشد، باز هم اسكن در تفكيك‌پذيري بالا كيفيت بهتري به دست مي‌دهد. اسكن اسناد با تفكيك‌پذيري بالاتر از آن چه چاپگر از عهده‌اش برمي‌آيد، از آن جهت كار خوبي است كه نرم‌افزارهاي ويرايشگر تصوير نظير فتوشاپ هميشه كيفيت تصوير را اندكي كاهش ميدهند. اسكنرهايي كه تفكيك‌پذيري بالاتر دارند، حتي وقتي با تفكيك‌پذيري پايين‌تر از حد نهايي اسكن مي‌كنند، كيفيت تصوير بهتري به دست ميدهند. مثلاً يك اسكن 150dpi با اسكنري كه 600dpi را مي‌شناسد بهتر از اسكني درمي‌آيد كه با اسكنر300dpi گرفته مي‌شود.
دامنه پويا يا چگالي نوري
كساني كه كارهاي گرافيكي مي‌كنند يا به هر دليل به اسكن‌هاي كيفيت بالايي احتياج دارند، بايد به دامنه پوياي اسكنر هم توجه كنند. به دامنه پويا، چگالي نوري يا OD هم مي‌گويند. چگالي نوري معياري است براي تعيين اين كه اسكنر تا چه حدي مي‌تواند محدوده رنگ تصوير را تشخيص دهد. منظور از محدوده رنگ حد فاصل بين روشن‌ترين رنگ تا تيره‌ترين رنگ است. دامنه پويا در يك مقياس لگاريتمي در محدوده‌اي بين صفر تا چهار ارزيابي مي‌شود، كه صفر معادل سفيد مطلق و چهار معادل سياه مطلق است. در عمل، دامنه پويا تفاوت ميان روشن‌ترين و تيره‌ترين رنگي است كه اسكنر مي‌تواند تشخيص دهد.
OD بيشتر اسكنرهاي خوابيده در حدود 8/2 تا 3 است، كه براي عكس‌هاي معمولي مناسب است. براي اسكن فيلم، نگاتيو يا ترانسپارنسي كه محدوده رنگ وسيع‌تري دارند، به OD بالاتري احتياج است. براي اسلايد و ترانسپارنسي 2/3 خوب است، و براي نگاتيو، كمي بالاتر در حد 4/3 مناسب است. وقتي دو اسكنر عمق بيت يكساني داشته باشند، اسكنري كه دامنه پوياي بالاتري دارد، كيفيت بهتري به دست خواهد داد. البته بسياري از اسكنرها براي كاربردهاي عادي در نظر گرفته شده‌اند و نمي‌گويند دامنه پويايشان چقدر است. بنابراين اگر نتوانستيد نشاني از دامنه پويا در مشخصات فني اسكنر پيدا كنيد، زياد متعجب نشويد.
سرعت
خيلي از كساني كه براي مصارف معمولي اسكنر مي‌خرند، سرعت برايشان زياد مهم نيست. ولي فكر نكنم كسي اسكنري را دوست داشته باشد كه حركت هد آن از ابتدا تا انتها زياد طول بكشد. توجه داشته باشيد كه سرعت اسكن به تفكيك‌پذيري اسكن بستگي دارد. هر چه تفكيك‌پذيري بالاتري را هنگام اسكن انتخاب كنيد، بيشتر بايد منتظر بمانيد. براي يك اسكن رنگي 600dpi، زماني در حدود 100 ثانيه را درنظر بگيريد. اما يك اسكن تك‌رنگ 300dpiكمتر از 30 ثانيه طول مي‌كشد.
نرم‌افزار
وقتي اسكنر مي‌خريد، در واقع پول نرم‌افزاري را كه همراه آن عرضه شده نيز پرداخت كرده‌ايد. اين نرم‌افزار معمولاً شامل برنامه درايور، برنامه كاليبره‌كردن رنگ، نرم‌افزار ويرايشگر تصوير، و نرم‌افزار تشخيص نوري (OCR) است. براي ويندوز، برنامه درايور معمولاً سازگار با TWAIN است.
TWAIN مخفف چيزي نيست و هيچ ربطي هم به مارك تواين، نويسنده معروف هاكلبري‌فين ندارد. درايور TWAIN به ادوات تصويربرداري از جمله اسكنر امكان مي‌دهد با نرم‌افزارهاي آشنا با TWAIN سازگار باشند. از آنجا كه TWAIN يك استاندارد صنعتي است، بيشتر نرم‌افزارهاي همراه اسكنرها بر اساس TWAIN عمل مي‌كنند. نرم‌افزار كاليبره‌كردن رنگ سعي مي‌كند رنگ‌هاي اصلي تصوير را در طول پردازش حفظ كند. اين بدان معني است كه آنچه روي مانيتور مي‌بينيد و آنچه پرينت مي‌كنيد، از نظر رنگ بايد تفاوت ناچيزي با سند اصلي داشته باشند.
نرم‌افزار OCR
براي رسيدن به يك متن قابل ويرايش از روي سندي كه اسكن مي‌كنيد، به نرم‌افزار OCR احتياج است. همان طور كه مي‌دانيد، سند اسكن شده به عنوان يك تصوير به كامپيوتر منتقل مي‌شود؛ نه متني قابل ويرايش. بنابراين نمي‌توانيد متن آن را ويرايش كنيد يا چيزي را به آن اضافه نماييد. برنامه‌هاي OCR مي‌توانند اين نوشته‌هاي تصويري را به نوشته‌هاي قابل ويرايشي تبديل كنند تا در برنامه‌هايي چون Word يا اكسل قابل دستكاري باشند.
اسكنرهاي زيادي با يك نرم‌افزار OCR محدود عرضه مي‌شوند. اين نرم‌افزارها مي‌توانند اسناد ساده لاتين را به متن قابل ويرايش تبديل كنند. ولي معمولاً نمي‌توانند نمودارها يا جداول را درست تبديل كنند. اگر هدف اصلي شما از خريد اسكنر استفاده از امكانات OCR است، نيازي به خريد اسكنر رنگي نداريد.
اتصالات
وصل كردن اسكنر به كامپيوتر از چند راه امكان‌پذير است. بعضي اسكنرها به پورت پارالل كامپيوتر وصل‌مي‌شوند و تنظيم و شناساندن آن‌ها به كامپيوتر دشوار نيست. از آنجا كه چاپگر را هم معمولاً به پورت پارالل وصل مي‌كنند، برخي اسكنرها داراي يك كانكتور واسطه هستند كه مي‌توانيد چاپگر را به آن وصل كنيد. فقط يادتان باشد كه همزمان از هر دو استفاده نكنيد.
البته امروزه بيشتر اسكنرها از طريق پورت USB به كامپيوتر وصل مي‌شوند، كه كار نصب را سريع‌تر و آسان‌تر كرده است. حتي عمل اسكن هم سريع‌تر انجام مي‌شود. برخي از اسكنرهاي پيشرفته، از طريق پورت SCSI (بخوانيد اسكازي) به كامپيوتر وصل مي‌شوند. اين اتصال سريع‌تر است. اما تنظيم و نصب آن كمي كار مي‌برد. كامپيوترهاي مكينتاش پورت اسكازي دارند. ولي پي‌سي‌ها به طور عادي چنين پورتي ندارند.
:104::282::238::109::72:
گردآونده:طه-Borna66
__________________