Dr.Mobile
12-22-2009, 10:20 PM
اين مدخل شما را با روش‌های پرداخت الكترونيك قبوض تلفن همراه در ايران آشنا مي‌سازد.باتوجه به اين كه اكثر مراجعه به بانك‌ها براي دريافت و پرداخت قبوض است و سازمان‌هاي ارايه كننده خدمات ميليون‌ها برگ قبض با هزينه‌هاي بسيار در كشور صادر مي‌كنند و حداقل هزينه ناشي از اتلاف وقت، نيروي انساني و سرمايه براي پرداخت اين قبوض با مراجعه فيزيكي به دفاتر بانكي، بسيار زياد برآورد شده است و
در شرايطي كه در اكثر كشورهاي جهان دريافت و پرداخت قبوض مشتركان اعم از آب، برق، گاز و تلفن مدت‌هاست كه به عرصه عمليات الكترونيك وارد شده است ضرورت عملياتي شدن هر چه بيشتر و بهتر پرداخت الكترونيكي قبوض در كشور و فراهم شدن زيرساخت‌هاي مناسب آن بيش از گذشته احساس مي‌شود.
روش‌هاي متعددي مانند خدمات بانكي از طريق اينترنت، انواع خدمات كارت و ارائه خدمات بانكي از طريق تلفن همراه با استفاده از خدمات بانكداري الكترونيكي ارائه مي‌شود و بانك‌ها نسبت به ارائه خدماتي از قبيل مشاهده و ارسال صورتحساب، خريد و فروش سهام، انتقال وجه بين حساب‌هاي يك بانك و غيره از طريق اينترنت، تلفن (ثابت و همراه)، دستگاه خودپرداز و پايانه فروش اقدام كرده‌اند كه پرداخت قبض‌هاي خدمات شهري از جمله مهمترين آن‌ها به شمار مي‌رود.
در شرايطي كه استفاده از خدمات بانكداري الكترونيك و پرداخت آنلاين تنها درصدي از هزينه‌هاي فعلي ناشي از رفت و آمد حضوري شهروندان را شامل مي‌شود و در كشوري مانند ايران از راه‌اندازي مقوله پرداخت الكترونيكي قبوض مدت زيادي نمي‌گذرد، شركتي مانند شركت ارتباطات سيار ايران كه سازماني با مخاطبان بسيار محسوب مي‌شود با همكاري بانك‌ها، نسبت به فراهم‌سازي امكاناتي درباره پرداخت غيرحضوري قبوض تلفن همراه از طريق خودپرداز، تلفن بانك، اينترنت، پيام كوتاه، پايانه فروش و پروتكل وپ در سطح كشور اقدام كرده است.
از مشكلات و اختلال‌هاي هميشگي و كيفيت و سرعت نامطلوب كه در حوزه اينترنت كشور وجود دارد و نيازمند توجه بيشتر مسوولان است كه بگذريم، طبق آنچه درباره نحوه اشتراك و استفاده از خدمات در كليه روش‌ها اعلام شده آمده است متقاضي بايد در يكي از بانك‌هاي ارائه دهنده خدمات غيرحضوري پرداخت قبوض حسابي افتتاح كند و مرحله بعدي تكميل فرم استفاده از خدمات مذكور در بانك مذكور و دريافت كد شناسايي و كلمه عبور است.
اينترنت:
مشترك بايد در روش پرداخت قبض از طريق اينترنت به قسمت بانكداري الكترونيك سايت بانك مورد نظر برود و كد شناسايي و كلمه عبوري را كه قبلا از شعبه دريافت كرده وارد كند و درقسمت پرداخت الكترونيك، پرداخت قبوض و سپس قبض مورد نظر را انتخاب كند.
پس از آن بايد فرم پرداخت قبض را بر اساس قبضش تكميل و سپس تاييد كند كه بانك مورد نظر به نمايندگي از فرد مبلغ قبض را پرداخت مي‌كند كه اگر در قسمت پرداخت الكترونيك، گزارش قبض انتخاب شود، گزارش تائيديه پرداخت مشترك قابل مشاهده است.
سيستم WAP:
كساني كه مي‌خواهند از طريق WAP (فعلا در بانك توسعه صادرات ايران ارايه مي‌شود) قبض خود را پرداخت كنند، مي‌توانند به دفتر مشتركان خدمات تلفن همراه مراجعه و تقاضاي سرويس ديتا دهند و بعد از برقراري سرويس ديتا، مي‌توانند از طريق موبايل به شبكه اينترنت وصل شوند.
اگر گوشي مشترك به اين سيستم مجهز است آن را براي استفاده از خدمات اينترنتي آماده كرده و گوشي خود را براي ورود به اينترنت تنظيم و آدرس http://wap.edbi.ir (http://forum.patoghu.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fwap.edbi.ir) را در تلفن همراه خود وارد و كد شناسايي و كلمه عبور را كه قبلا دريافت كرده را وارد و قبض را پرداخت مي‌كند، بقيه مراحل استفاده از تلفن همراه مانند استفاده از اينترنت براي پرداخت قبض‌ها است.
سيستم POS:
اما در روش پرداخت قبض از طريق POS متقاضي بايد كارت خود را در دستگاه پايانه فروش كشيده و وارد منوي پرداخت قبوض شود و با وارد كردن شناسه قبض و زدن كليد تائيد، شناسه پرداخت را وارد و تائيد كند و براي تائيد صحت مبلغ قبض نمايان شده برروي صفحه دستگاه، كليد تائيد را فشار دهد؛ سپس رمز كارت را وارد و تائيد كند؛ دستگاه پس از برقراري ارتباط با مركز فيش مربوط به اين پرداخت را براي فرد چاپ مي‌كند.
تلفنبانك:
مشترك بايد در روش پرداخت قبض از طريق تلفنبانك با تلفن شماره اعلام شده بانك جهت استفاده از خدمات تلفن بانك تماس برقرار كند و تلفن خود را در حالت TONE قرار دهد، سپس شماره کارت خود را وارد و در پايان کليد ستاره * را فشار دهد؛ در برخي از سيستم‌ها در صورت يک بار استفاده از سيستم تلفني پرداخت قبوض در مراجعات بعدي، به وارد کردن شماره کارت، نيازي نيست و بايد شناسه قبض و پرداخت را وارد و کليد ستاره * را فشار دهد؛ شناسه قبض و شناسه پرداخت در قبوض مصرفي درج شده است.
مبلغ قابل پرداخت مندرج در قبض توسط سيستم قرائت مي‌شود و مشترك اطمينان از صحت يا عدم صحت اطلاعات داده شده را با فشار دكمه مربوطه اعلام مي‌كند و جهت انجام عمليات پرداخت کليد مربوطه را فشار داده و شماره رمز دوم (رمز مخصوص پايانه‌هاي مجازي) خود را وارد و کليد ستاره * را فشار مي‌دهد.
جهت دريافت اطلاعات قبض يا خاتمه ارتباط هم بايد كليد مربوطه را فشار دهد؛ توسط سيستم تلفنبانک، پيغام پرداخت قبض شماره پيگيري و تاريخ پرداخت جهت يادداشت کردن اعلام مي‌شود، موارد اعلام شده را يادداشت و نگهداري کند تا در صورت نياز به پيگيري مورد استفاده قرار بگيرد.
سيستم ATM:
در روش پرداخت قبض از طريق ATM روال به اين صورت است كه فرد كارت خود را در دستگاه خودپرداز قرار داده و منوي پرداخت قبض و سپس گزينه تلفن همراه را انتخاب كند، با استفاده از صفحه کليد دستگاه، شناسه قبض را وارد و دکمه ثبت را فشار دهد (شناسه قبض و شناسه پرداخت در قبوض مصرفي درج شده است)، شناسه پرداخت را وارد و دکمه ثبت را فشار دهد، شماره حساب مورد نظر خود را (چنانچه حساب جداگانه به کارت فرد مرتبط باشد) انتخاب کند و در اين مرحله، اطلاعات مربوط به شماره حساب، مبلغ، شناسه قبض در صفحه مانيتور نمايش داده مي‌شود، در صورت صحت موارد فوق، برداشت از حساب و پرداخت قبض را با دکمه بلي تائيد کند.
پس از رويت شماره پيگيري، بايد رسيد مربوطه از دستگاه خودپرداز دريافت شود؛ در اين رسيد شماره پيگيري، زمان انجام عمليات، تاريخ تراکنش، شماره کارت، دستگاه خودپرداز شعبه، شماره حساب، نوع حساب، سازمان ذينفع، مبلغ قبض و شناسه قبض، درج شده، شماره پيگيري مربوطه در صورتحساب شما نيز درج مي‌شود كه پس از آن فرد بايد رسيد دريافتي را به قبض مربوطه ضميمه و براي پيگيري هاي احتمالي بعدي نزد خود نگهدارد.
شركت ارتباطات سيار ايران با همكاري بانك‌ها، نسبت به فراهم‌سازي امكاناتي براي پرداخت غيرحضوري قبوض تلفن همراه از طريق خودپرداز، تلفن بانك، اينترنت، پيام كوتاه، پايانه فروش و پروتكل وپ در سطح كشور اقدام كرده است؛ در حال حاضر موضوع پرداخت قبوض از طريق پيام كوتاه توسط كارگروه مشتركي از همراه اول و بانك‌ها در حال بررسي و مطالعه بوده و با همكاري بانك مركزي در حال انجام است اما هنوز نتايج كارگروه مشخص و نهايي نشده است.
اما بنابر اعلام مسوولان مشتركان تلفن همراه از ميان پرداخت‌هاي غيرحضوري بيشتر از روش تلفنبانك براي پرداخت قبوضشان استفاده مي‌كنند.
عليرضا طلوع - مدير كل رايانه و محاسبات شركت ارتباطات سيار ايران - با اشاره به روش‌هاي پرداختي غيرحضوري قبوض تلفن همراه مشتركان اظهار كرد: روش‌هاي ATM ،POS، تلفنبانك، پيام كوتاه و اينترنت از روش‌هاي غيرحضوري در اين باره محسوب مي‌شود كه بر اساس آمار به دست آمده مشتركان به ترتيب بيشتر از روش‌هاي تلفنبانك، ATM ،POS و اينترنت براي پرداخت قبوض استقبال مي‌شود.
سيستم پيام كوتاه:
پرداخت قبوض تلفن همراه از طريق پيام كوتاه يكي از سرويس‌هايي است كه برروي بستر موبايل پيمنت قرارداده شده است، همچنين مشتركان مي‌توانند از طريق تماس با شماره 2784 قبوض خود را بدون اينكه شناسه قبض داشته باشند پرداخت كنند كه البته در حال حاضر اين روش فقط با بانك ملي است.
روش پرداخت قبض از طريق پيام كوتاه به اين صورت است كه مشترك پيام كوتاه خود را با فرمت اعلام شده به شماره‌اي كه بانك در اختيار قرار داده ارسال مي‌كند؛ به طور مثال فرمت پيام جهت پرداخت قبض از طريق پيام كوتاه در بانك تجارت به شكل زير است؛ رمز پرداخت كننده + شناسه پرداخت + شناسه قبض + شماره حساب + 3 شناسه قبض و شناسه پرداخت در قبوض مصرفي درج شده است و مشترك بايد توجه داشته باشد پس از رفع نياز از اطلاعات ارسال شده توسط بانك، براي جلوگيري از پر شدن حافظه تلفن همراه و نيز مطلع نشدن ديگران از شماره حساب افراد، توصيه مي‌شود آن را پاك كنند.
در شرايطي كه در اكثر كشورهاي جهان دريافت و پرداخت قبوض مشتركان اعم از آب، برق، گاز و تلفن مدت‌هاست كه به عرصه عمليات الكترونيك وارد شده است ضرورت عملياتي شدن هر چه بيشتر و بهتر پرداخت الكترونيكي قبوض در كشور و فراهم شدن زيرساخت‌هاي مناسب آن بيش از گذشته احساس مي‌شود.
روش‌هاي متعددي مانند خدمات بانكي از طريق اينترنت، انواع خدمات كارت و ارائه خدمات بانكي از طريق تلفن همراه با استفاده از خدمات بانكداري الكترونيكي ارائه مي‌شود و بانك‌ها نسبت به ارائه خدماتي از قبيل مشاهده و ارسال صورتحساب، خريد و فروش سهام، انتقال وجه بين حساب‌هاي يك بانك و غيره از طريق اينترنت، تلفن (ثابت و همراه)، دستگاه خودپرداز و پايانه فروش اقدام كرده‌اند كه پرداخت قبض‌هاي خدمات شهري از جمله مهمترين آن‌ها به شمار مي‌رود.
در شرايطي كه استفاده از خدمات بانكداري الكترونيك و پرداخت آنلاين تنها درصدي از هزينه‌هاي فعلي ناشي از رفت و آمد حضوري شهروندان را شامل مي‌شود و در كشوري مانند ايران از راه‌اندازي مقوله پرداخت الكترونيكي قبوض مدت زيادي نمي‌گذرد، شركتي مانند شركت ارتباطات سيار ايران كه سازماني با مخاطبان بسيار محسوب مي‌شود با همكاري بانك‌ها، نسبت به فراهم‌سازي امكاناتي درباره پرداخت غيرحضوري قبوض تلفن همراه از طريق خودپرداز، تلفن بانك، اينترنت، پيام كوتاه، پايانه فروش و پروتكل وپ در سطح كشور اقدام كرده است.
از مشكلات و اختلال‌هاي هميشگي و كيفيت و سرعت نامطلوب كه در حوزه اينترنت كشور وجود دارد و نيازمند توجه بيشتر مسوولان است كه بگذريم، طبق آنچه درباره نحوه اشتراك و استفاده از خدمات در كليه روش‌ها اعلام شده آمده است متقاضي بايد در يكي از بانك‌هاي ارائه دهنده خدمات غيرحضوري پرداخت قبوض حسابي افتتاح كند و مرحله بعدي تكميل فرم استفاده از خدمات مذكور در بانك مذكور و دريافت كد شناسايي و كلمه عبور است.
اينترنت:
مشترك بايد در روش پرداخت قبض از طريق اينترنت به قسمت بانكداري الكترونيك سايت بانك مورد نظر برود و كد شناسايي و كلمه عبوري را كه قبلا از شعبه دريافت كرده وارد كند و درقسمت پرداخت الكترونيك، پرداخت قبوض و سپس قبض مورد نظر را انتخاب كند.
پس از آن بايد فرم پرداخت قبض را بر اساس قبضش تكميل و سپس تاييد كند كه بانك مورد نظر به نمايندگي از فرد مبلغ قبض را پرداخت مي‌كند كه اگر در قسمت پرداخت الكترونيك، گزارش قبض انتخاب شود، گزارش تائيديه پرداخت مشترك قابل مشاهده است.
سيستم WAP:
كساني كه مي‌خواهند از طريق WAP (فعلا در بانك توسعه صادرات ايران ارايه مي‌شود) قبض خود را پرداخت كنند، مي‌توانند به دفتر مشتركان خدمات تلفن همراه مراجعه و تقاضاي سرويس ديتا دهند و بعد از برقراري سرويس ديتا، مي‌توانند از طريق موبايل به شبكه اينترنت وصل شوند.
اگر گوشي مشترك به اين سيستم مجهز است آن را براي استفاده از خدمات اينترنتي آماده كرده و گوشي خود را براي ورود به اينترنت تنظيم و آدرس http://wap.edbi.ir (http://forum.patoghu.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fwap.edbi.ir) را در تلفن همراه خود وارد و كد شناسايي و كلمه عبور را كه قبلا دريافت كرده را وارد و قبض را پرداخت مي‌كند، بقيه مراحل استفاده از تلفن همراه مانند استفاده از اينترنت براي پرداخت قبض‌ها است.
سيستم POS:
اما در روش پرداخت قبض از طريق POS متقاضي بايد كارت خود را در دستگاه پايانه فروش كشيده و وارد منوي پرداخت قبوض شود و با وارد كردن شناسه قبض و زدن كليد تائيد، شناسه پرداخت را وارد و تائيد كند و براي تائيد صحت مبلغ قبض نمايان شده برروي صفحه دستگاه، كليد تائيد را فشار دهد؛ سپس رمز كارت را وارد و تائيد كند؛ دستگاه پس از برقراري ارتباط با مركز فيش مربوط به اين پرداخت را براي فرد چاپ مي‌كند.
تلفنبانك:
مشترك بايد در روش پرداخت قبض از طريق تلفنبانك با تلفن شماره اعلام شده بانك جهت استفاده از خدمات تلفن بانك تماس برقرار كند و تلفن خود را در حالت TONE قرار دهد، سپس شماره کارت خود را وارد و در پايان کليد ستاره * را فشار دهد؛ در برخي از سيستم‌ها در صورت يک بار استفاده از سيستم تلفني پرداخت قبوض در مراجعات بعدي، به وارد کردن شماره کارت، نيازي نيست و بايد شناسه قبض و پرداخت را وارد و کليد ستاره * را فشار دهد؛ شناسه قبض و شناسه پرداخت در قبوض مصرفي درج شده است.
مبلغ قابل پرداخت مندرج در قبض توسط سيستم قرائت مي‌شود و مشترك اطمينان از صحت يا عدم صحت اطلاعات داده شده را با فشار دكمه مربوطه اعلام مي‌كند و جهت انجام عمليات پرداخت کليد مربوطه را فشار داده و شماره رمز دوم (رمز مخصوص پايانه‌هاي مجازي) خود را وارد و کليد ستاره * را فشار مي‌دهد.
جهت دريافت اطلاعات قبض يا خاتمه ارتباط هم بايد كليد مربوطه را فشار دهد؛ توسط سيستم تلفنبانک، پيغام پرداخت قبض شماره پيگيري و تاريخ پرداخت جهت يادداشت کردن اعلام مي‌شود، موارد اعلام شده را يادداشت و نگهداري کند تا در صورت نياز به پيگيري مورد استفاده قرار بگيرد.
سيستم ATM:
در روش پرداخت قبض از طريق ATM روال به اين صورت است كه فرد كارت خود را در دستگاه خودپرداز قرار داده و منوي پرداخت قبض و سپس گزينه تلفن همراه را انتخاب كند، با استفاده از صفحه کليد دستگاه، شناسه قبض را وارد و دکمه ثبت را فشار دهد (شناسه قبض و شناسه پرداخت در قبوض مصرفي درج شده است)، شناسه پرداخت را وارد و دکمه ثبت را فشار دهد، شماره حساب مورد نظر خود را (چنانچه حساب جداگانه به کارت فرد مرتبط باشد) انتخاب کند و در اين مرحله، اطلاعات مربوط به شماره حساب، مبلغ، شناسه قبض در صفحه مانيتور نمايش داده مي‌شود، در صورت صحت موارد فوق، برداشت از حساب و پرداخت قبض را با دکمه بلي تائيد کند.
پس از رويت شماره پيگيري، بايد رسيد مربوطه از دستگاه خودپرداز دريافت شود؛ در اين رسيد شماره پيگيري، زمان انجام عمليات، تاريخ تراکنش، شماره کارت، دستگاه خودپرداز شعبه، شماره حساب، نوع حساب، سازمان ذينفع، مبلغ قبض و شناسه قبض، درج شده، شماره پيگيري مربوطه در صورتحساب شما نيز درج مي‌شود كه پس از آن فرد بايد رسيد دريافتي را به قبض مربوطه ضميمه و براي پيگيري هاي احتمالي بعدي نزد خود نگهدارد.
شركت ارتباطات سيار ايران با همكاري بانك‌ها، نسبت به فراهم‌سازي امكاناتي براي پرداخت غيرحضوري قبوض تلفن همراه از طريق خودپرداز، تلفن بانك، اينترنت، پيام كوتاه، پايانه فروش و پروتكل وپ در سطح كشور اقدام كرده است؛ در حال حاضر موضوع پرداخت قبوض از طريق پيام كوتاه توسط كارگروه مشتركي از همراه اول و بانك‌ها در حال بررسي و مطالعه بوده و با همكاري بانك مركزي در حال انجام است اما هنوز نتايج كارگروه مشخص و نهايي نشده است.
اما بنابر اعلام مسوولان مشتركان تلفن همراه از ميان پرداخت‌هاي غيرحضوري بيشتر از روش تلفنبانك براي پرداخت قبوضشان استفاده مي‌كنند.
عليرضا طلوع - مدير كل رايانه و محاسبات شركت ارتباطات سيار ايران - با اشاره به روش‌هاي پرداختي غيرحضوري قبوض تلفن همراه مشتركان اظهار كرد: روش‌هاي ATM ،POS، تلفنبانك، پيام كوتاه و اينترنت از روش‌هاي غيرحضوري در اين باره محسوب مي‌شود كه بر اساس آمار به دست آمده مشتركان به ترتيب بيشتر از روش‌هاي تلفنبانك، ATM ،POS و اينترنت براي پرداخت قبوض استقبال مي‌شود.
سيستم پيام كوتاه:
پرداخت قبوض تلفن همراه از طريق پيام كوتاه يكي از سرويس‌هايي است كه برروي بستر موبايل پيمنت قرارداده شده است، همچنين مشتركان مي‌توانند از طريق تماس با شماره 2784 قبوض خود را بدون اينكه شناسه قبض داشته باشند پرداخت كنند كه البته در حال حاضر اين روش فقط با بانك ملي است.
روش پرداخت قبض از طريق پيام كوتاه به اين صورت است كه مشترك پيام كوتاه خود را با فرمت اعلام شده به شماره‌اي كه بانك در اختيار قرار داده ارسال مي‌كند؛ به طور مثال فرمت پيام جهت پرداخت قبض از طريق پيام كوتاه در بانك تجارت به شكل زير است؛ رمز پرداخت كننده + شناسه پرداخت + شناسه قبض + شماره حساب + 3 شناسه قبض و شناسه پرداخت در قبوض مصرفي درج شده است و مشترك بايد توجه داشته باشد پس از رفع نياز از اطلاعات ارسال شده توسط بانك، براي جلوگيري از پر شدن حافظه تلفن همراه و نيز مطلع نشدن ديگران از شماره حساب افراد، توصيه مي‌شود آن را پاك كنند.