MIN@MAN
12-16-2009, 03:31 PM
سـودا چیست؟
در کنار چشمه های آب معدنی دکه هایی برای فروش انواع آشامیدنی ها بر پا است.
وقتی که پیش یکی از آن ها می روید و مثلاً یک سودای توت فـرنگی سـفارش می دهـید، می بینید که فروشنده نخست اندکی آب توت فرنگی را در لیوانی می ریزد، و سپس آب گازداری هم بر آن می افزاید. این آب گازدار همان سودا است که آن را آب سودا نیز می گویند.
شگفت آور این که آب سودا ابداً سودا ندارد. بلکه یک آب نوشیدنی معمولی است که اندکی گازکربنیک را در فشاری بین 7 تا 14 کیلو در سانتی متر مکعب، بر آن افزوده اند. حالا ببینیم پس چرا چنین آبی را سودا نامیده اند؟
دلیلش آن است که در گذشته روزی برای تهیه ی بیکربنات سدیم ( یا جوش شیرین ) از گاز کربنیک استفاده می کردند. آیا می خواهید بدانید که این گاز کربنیک چیست که می تواند آب را گازدار سازد؟
گازکربنیک گازی بی رنگ و تقریباً بی بو است. آن را انیدرید کربنیک هم می خوانند، زیرا که از یک اتم کربن و دو اتم اکسیژن، به دست آمده است.
گازکربنیک برای زندگی جانداران بسیار مهم و ضروری است. این گاز در برخی از سنگ ها مانند سنگ آهک و مرمر همراه با عناصر شیمیایی دیگر یافت می شود. همین طور در آب دریاچه ها، رودها و اقیانوس ها مقدار زیادی گاز کربنیک به صورت محلول، وجود دارد.
از همه مهم تر، این گازکربنیک پراکنده در هوا است که به راستی در تأمین زندگی موجـودات زنده نقش مهمی بازی می کند. در هوا، این گاز به نسبت بسیار ضعیفی پراکنده است، یعنی از هر ده هزار قسمت هوا فقط 4 قسمت آن را گاز کربنیک تشکیل می دهد. با این همه شاید تعجب کنید اگر بگوییم که حدود 2200 میلیارد تُن از این گاز در هوا پراکنده می باشد.
بر اثر پوسـیدن اندام حیوانات یا گیاهان، نیز مقداری از این گاز تولید می شود.
انسان به هنگام بازدم و گیاهان به هنگام شب، گاز کربنیک در فضا می پاشند. این گاز، همان طور که برای جانداران بسیار لازم است در بازارهای دنیا نیز عرضه گردیده و از اهمیت فراوان برخوردار است. زیرا مثلاً برای فرو نشاندن آتش سوزی آن را به کار می برند. در تهیه مواد نان پزی، رختشـویی و همچنین تهیه ی آب سودا باز از این گاز استفاده می کنند.
اگر گاز کربنـیک را سـرد کنند و در هم بفشرند، بر اثر فشرده شدن ذراتش به صورت « مایع » در می آید. در این صورت، می توان آن را در ظرف های فلزی ریخت و به مغازه و دکه هایی فروخت که می خواهند برای مشتریان خود آب سودا، یا آب میوه همراه با سودا، تهیه کنند.
امروزه قوطی های آب میوه در بسته ای که حاوی سودا هستند در فروشگاه های مواد غذایی، به گونه فراوان، در دسترس ما می باشند.
در کنار چشمه های آب معدنی دکه هایی برای فروش انواع آشامیدنی ها بر پا است.
وقتی که پیش یکی از آن ها می روید و مثلاً یک سودای توت فـرنگی سـفارش می دهـید، می بینید که فروشنده نخست اندکی آب توت فرنگی را در لیوانی می ریزد، و سپس آب گازداری هم بر آن می افزاید. این آب گازدار همان سودا است که آن را آب سودا نیز می گویند.
شگفت آور این که آب سودا ابداً سودا ندارد. بلکه یک آب نوشیدنی معمولی است که اندکی گازکربنیک را در فشاری بین 7 تا 14 کیلو در سانتی متر مکعب، بر آن افزوده اند. حالا ببینیم پس چرا چنین آبی را سودا نامیده اند؟
دلیلش آن است که در گذشته روزی برای تهیه ی بیکربنات سدیم ( یا جوش شیرین ) از گاز کربنیک استفاده می کردند. آیا می خواهید بدانید که این گاز کربنیک چیست که می تواند آب را گازدار سازد؟
گازکربنیک گازی بی رنگ و تقریباً بی بو است. آن را انیدرید کربنیک هم می خوانند، زیرا که از یک اتم کربن و دو اتم اکسیژن، به دست آمده است.
گازکربنیک برای زندگی جانداران بسیار مهم و ضروری است. این گاز در برخی از سنگ ها مانند سنگ آهک و مرمر همراه با عناصر شیمیایی دیگر یافت می شود. همین طور در آب دریاچه ها، رودها و اقیانوس ها مقدار زیادی گاز کربنیک به صورت محلول، وجود دارد.
از همه مهم تر، این گازکربنیک پراکنده در هوا است که به راستی در تأمین زندگی موجـودات زنده نقش مهمی بازی می کند. در هوا، این گاز به نسبت بسیار ضعیفی پراکنده است، یعنی از هر ده هزار قسمت هوا فقط 4 قسمت آن را گاز کربنیک تشکیل می دهد. با این همه شاید تعجب کنید اگر بگوییم که حدود 2200 میلیارد تُن از این گاز در هوا پراکنده می باشد.
بر اثر پوسـیدن اندام حیوانات یا گیاهان، نیز مقداری از این گاز تولید می شود.
انسان به هنگام بازدم و گیاهان به هنگام شب، گاز کربنیک در فضا می پاشند. این گاز، همان طور که برای جانداران بسیار لازم است در بازارهای دنیا نیز عرضه گردیده و از اهمیت فراوان برخوردار است. زیرا مثلاً برای فرو نشاندن آتش سوزی آن را به کار می برند. در تهیه مواد نان پزی، رختشـویی و همچنین تهیه ی آب سودا باز از این گاز استفاده می کنند.
اگر گاز کربنـیک را سـرد کنند و در هم بفشرند، بر اثر فشرده شدن ذراتش به صورت « مایع » در می آید. در این صورت، می توان آن را در ظرف های فلزی ریخت و به مغازه و دکه هایی فروخت که می خواهند برای مشتریان خود آب سودا، یا آب میوه همراه با سودا، تهیه کنند.
امروزه قوطی های آب میوه در بسته ای که حاوی سودا هستند در فروشگاه های مواد غذایی، به گونه فراوان، در دسترس ما می باشند.