مژگان
12-09-2009, 04:10 PM
همانطور که از نام بازارهای خارج از بورس ( OTC ) بر میآید ، مکان فیزیکی متمرکز و خاصی برای گردهمآیی داد وستدکنندگان یا متخصصان همچون بورسهای کلاسیک در بازارهای خارج از بورس وجود ندارد و به این دلیل اغلب آنها را بازارهای off board نیز مینامند . در واقع این بازارها شبکهای از دادوستدکنندگان مستقل هستند که معاملات را از طریق تلفن یا شبکه رایانهای مورد واسطه انجام میدهند .
یکی از مزایای این بازارها این است که به اوراق بهادار شرکتهای جدید و کوچک که از معیارهای مورد درخواست بورسها برخوردار نیستند ، امکان پذیرش و معاملهشدن را میدهد . مزیت دیگر اینکه سطح فعلی امکانات الکترونیک ، انجام معاملات 24 ساعته را امکانپذیر میکند که بدون شک ، در مقایسه با یک بورس ، مزیت عمدهای محسوب شده و نیز برای دادوستدکنندگان از کشورهای مختلف ، مشکل تفاوتهای زمانی را از بین میبرد .
امروزه بازارهای فرابورس ابعاد عظیمی پیدا کردهاند ؛ بدین صورت که شرکتها یا ناشران پرریسک که برای آنها پذیرش در یک بورس غیرممکن بوده نیز امکان ورود به بازارهای اوراق بهادار را ممکن میکنند . میزان کارمزدهای بورس نیز بسیاری از سرمایهگذاران و دادوستدکنندگان را از دادوستد در یک بورس منصرف میکند و انگیزهای برای ورود شرکتها به بازارهای خارج از بورس که از انعطاف بیشتری در کارمزدها برخوردارند را ایجاد میکند. حجم سهام مبادلهشده در بازارهای OTC آمریکا ، 13 برابر حجم سهام مبادلهشده در بورس NYSE است و آمارها حاکی از رشد قابل توجه حجم سهام مبادلهشده در بازارهای OTC است .
تاریخچه بازارهای فرا بورس
بازارهای فرابورس در آغاز قرن بیستم راهاندازی شد . آنها در ابتدا به طور قابل توجهی کارآ بودند . در ابتدا خرید و فروش تنها از طریق دادن آگهیهایی در روزنامهها و نشریات مالی صورت میگرفت .
در سال 1904 Roger W Bobson یک سازمان آماری در ایالت ماساچوست ، با هدف گردآوری خدمات مورد نیاز دادوستدکنندگان در بازارها ، OTC را تأسیس کرد .
در سال1911 Arthur F Elliot ناشر یکی از نشریات مالی در بوستون ، نخستین خدمات را برای تهیه گزارشهای روزانه از قیمتهای مبادلات صورت گرفته بین معاملهگران و کارگزاران در بازار فرابورس ، راهاندازی کرد. هر یک از خدمات ارایهشده توسط این دو نهاد مکمل دیگری بود و ادغام متعاقب آنها ، یک قدم طبیعی به جلو بود .
در سال 1913، NQB یا National Quatiton Bureau از طریق ادغام آنها تأسیس شد . در آن زمان ، گزارش قیمتهای روزانه شرکتهای پنج شهر در بازار فرابورس ارایه میشد . با استفاده از آخرین فناوریهای ارتباطی و چاپی ، NQB بعد از چند سال ، خدمات خود را به بیش از 50 شهر ، گسترش داد . مزیت انتشار مظنه قیمتها ( قیمت دادن ) همواره مخصوص کارگزاران و معاملهگران ثبت شده ، بوده است . اینها مجبور به رعایت استانداردهای مرتبط و شفافیت مالی بودهاند . به دنبال تأسیس کمیسیون اوراق بهادار ( Securities commission ) از طریق قانون اوراق بهادار (Securities Act(1933، قانون بورس اوراق بهادار (Securities Exchange Act(1934 و تأسیس انجمن ملی معاملهگران اوراق بهادار (NASD) از طریق ماده الحاقی (Maloney bill) به قانون بورس اوراق بهادار ، در سال1938یک شبکه قانونی و نظارتی کارگزاران ، معاملهگران و بازارهای OTC ایجاد شد . NQB، ابتدا استانداردهای بالاتری برای بازارسازان بازار فرابورس نسبت به کمیسیون بورس و اوراق بهادار یا انجمن ملی معاملهگران ، اعمال میکرد . در آغاز دهه 60 خدمات مربوط به قیمتها ، به هر کارگزار/ معاملهگری که نزد کمیسیون ثبت شده و متعاقباً عضو انجمن ملی معاملهگران بوده ارایه میشد .
در سال 1963، NQB توسط Commerce Clearing House خریداری شد . CCH ناشر کتب مرجع بود و محصولات NQB را نیز به همان شکل دنبال کرد ؛ یعنی به عنوان آثار ادبی و در نتیجه خواهان سرمایهگذاری در فناوریهای جدید نبود . به این دلیل و در ارتباط با نیازهای این بازار، انجمن ملی معاملهگران در سال 1971 یک بازار سهام ( بازار سهام NASDAQ) راهاندازی کرد که سیستم آن Real-time بود . با استفاده از تکنولوژی و با هدف ایجاد کارآیی برای بازار ، نزدک روز به روز پیشرفت کرد . در مقابل NQB، فعالیتش را به عنوان یک ناشر ادامه داد که شاهد بازدهیاش در هر سال بود .
در سال 1997، مدیریت NQB به دست افراد جدیدی سپرده شد که آنها از استفادۀ آخرین فناوریها و ارتقاء خدمات مورد ارائه به مشتریان ، حمایت نمودند . در نتیجه این تلاشها NQB در سپتامبر 1999، شبکه خدمات الکترونیکی خود برای درج قیمتها را ارایه کرد که بر مبنای دادوستد اینترنتی و آنی ( Real-time ) برای سهام و اوراق قرضه معاملاتی در بازارهای OTC بود . در ژوئن 2000 ، NQB نام خود را به Pink sheets تغییر داد و سپس نخستین شبکۀ اینترنتی با اطلاعاتی دربارۀ اوراق بهادار و ناشران موجود در بازار فرابورس را ارایه کرد .
در حال حاضر بازار فرابورس ایالات متحده آمریکا را میتوان به چهار بخش زیر تقسیم کرد :
1- معاملامه گران و کارگزارانی که در گروه انجمن ملی جای میگیرند و از سیستم خودکار درج قیمتهای NASDAQ استفاده میکنند
2- مشارکتکنندگان در بازار فرابورس (OTCBB) ،
3- بازار Pink sheets(یک شرکت خصوصی و تأمین کننده اطلاعات مالی و قیمتگذاری اوراق بهادار خارج از بورس در آمریکا است، که نام آن برگرفته از کاغذهای صورتی رنگی است که مظنه ها برروی آن چاپ می شود . )،
4- Gray market (سایر بازارهای سهام OTC که در قالب بازارهای مذکور قرار نمیگیرند)
با توجه به این واقعیت که سهام شرکتهای مختلفی که در بورس معامله نمیشدند ، به صورت گسیخته در بازارهای فرابورس معامله میشد ، دولت آمریکا از SEC خواست تا تحلیلی از بازار سرمایه به عمل آورد که نتیجه آن ، پیشنهاد خودکارسازی ( اتوماسیون ) بازار سرمایه بود . این وظیفه به انجمن معاملهگران اوراق بهادار سپرده شد که در سال 1971 یک سیستم خودکار برای انجام معاملات و درج قیمتها در بازار OTC به نام شبکه خودکار درج قیمت انجمن ملی معاملهگران اوراق بهادار (NASD) معرفی شد .
وظیفه اصلی این شبکه ایجاد و مدیریت سیستمها ، خدمات و ارایه محصولات برای بازارهای مختلف سهام است . همچنین مسئولیت تنظیم و تعیین خطمشیهای قانونی ، معیارهای قانونی و پذیرش برای تمامی بازارهای تحت لوای خود را بر عهده دارد . مدیریت زیرساختهای پیچیده فنآورانه برای گردآوری ، پردازش و توزیع اطلاعات مربوط به معاملات را نیز عهدهدار است . یک بخش به صورت آنلاین به نام Market Watch معرفی کرده است که مسئولیت معاملات با تاخیر (در مقابل آنلاین) را نیز بر عهده دارد . علاوه بر اوراق بهادار که فقط در بازار فرابورس معامله میشوند ، امروزه NASDAQ بیش از نیمی از سهام شرکتهایی که در بورس معامله میشوند ، در خود جای داده است . انواع مختلف شرکتها با کیفیتهای متفاوت منجر به ایجاد سه گروه مجزا از شرکتها در بازار فرابورس NASDAQ شده است :
1- NASDAQ Global select market: شرکتهای این گروه دارای بالاترین استانداردهای مالی تعیین شده از سوی بازار ، در زمان پذیرش اولیه هستند . این استانداردها شامل ارزش بازار ، نقدشوندگی و سود هستند .
2- NASDAQ Global market: همان طبقه NASDAQ National market سابق است که نام جدیدی پیدا کرده و به صورت دقیقتری ، دسترسی جهانی و دسترسی بازار آمریکا و شرکتهای آمریکایی را به بازارهای جهانی ، منعکس میکند. در این گروه شرکتهای بزرگ و نیز شرکتهای دارای رشد سریع قرار میگیرند .
3- NASDAQ Capital market : گروه NASDAQ Small cap market سابق میباشد که در سال 2005 تغییر نام داد تا هدف بنیادی این بازارهای را که تشکیل سرمایه است ، منعکس کند .
4- گروه شرکتهای NASDAQ Global select market : تقریباً یک سوم شرکتهای پذیرفتهشده در بازار NASDAQ را تشکیل میدهد .
NASDAQ
( National Association of securities Dealers Automated Quotation System )
NASDAQ بزرگترین بازار الکترونیکی اوراق بهادار در ایالات متحده است . بورس نزدک به بورس الکترونیکی یا بورس مانیتوری ( screen-based) معروف است ، چرا که خریداران و فروشندگان از طریق شبکههای ارتباط از راه دور رایانهای به هم مرتبط شده و معاملات خود را انجام میدهند . در اینجا خود خریداران و فروشندگان درخواستهای خرید و فروش خود را وارد سیستم معاملاتی میکنند . حدود 3200 شرکت عضو در آن عضویت داشته و تقریباً هر روز سهام آنها مورد معامله قرار میگیرد . نزدک در واقع بازاری است برای معامله سهام شرکتهای با صنایع گوناگون همچون فنآوری ، ارتباطات ، خدمات مالی ، حمل و نقل ، مطبوعات و....
نزدک، بازار اولیه برای معامله سهام شرکتهای پذیرفته شده است. تمام شرکتهای عضو آن، به سیستم هوشمند بازار نزدک دسترسی دارند که به مقامات بالای اجرایی اطلاعات فوری در خصوص بازار و شرکتها داده میشود. شرکتهای عضو نزدک، به محصولات جدید و اطلاعاتی که موجب شفافیت در بازار و کاهش مخاطره شده، دسترسی دارند .
تالار معاملات نزدک ، محل استقرار فیزیکی بازار سهام است . این تالار در شهر نیویورک واقع شده است . دیوار بیرونی برج استوانهای شکل هفت طبقه ، یک صفحه نمایشگر الکترونیکی است که قیمت سهام ، اخبار بازار سرمایه و آگهیهای بازرگانی را به نمایش میگذارد . در تالار داخلی، یک استودیو تلویزیونی قرار دارد . یکی از دیوارهای پرتوافکن ، شرایط بازار را بطور آنی گزارش کرده و اطلاعات فوری مناسبی در اختیار مطبوعات و شبکههای تلویزیونی قرار میدهد .
نزدک ، اخیراً مجوز خود را از کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC ) برای تبدیل به بورس اوراق بهادار اخذ کرده است . این تغییر قانونی موجب تغییر در روش فعالیت بازار شده است . ساختار جدید نزدک ، برمبنای تمام اتوماتیک و رقابت وسیع بین بازارگردانان متعدد و مبتنی بر شبکه ارتباطی الکترونیک طراحی شده و منافع واحدی را ایجاد میکند که در دیگر ساختارها وجود نداشته است . یکی از تغییرات عمده این است که دست اندرکارآن بازار میتوانند معاملات انجام شده در نزدک را از طریق شبکههایی متمایز از دیگر سازوکارها ، مشاهده کنند . این معاملات بر پایه دادههای آماری مربوط به بازار تقسیمبندی میشوند .
مقایسه NASDAQ و NYSE
از نقطه نظرات جهانیشدن ، هدف NASDAQ ایجاد و گسترش بازارهای زندۀ داخلی در مناطق ویژهای از دنیا میباشد . بنابراین تلاش برای ایجاد یک بازار جهانی است . بدین منظور NASDAQ ، دفتر نمایندگیهایی در آسیا ، کانادا و اروپا دایر کرده است . NYSE و NASDAQ از نظر نوع کار و نوع سهامی که در آنها معامله میشوند ، بسیار متفاوتند . در بورسهای سازمانیافته مانند NYSE ، تمام معاملات در یک مکان فیزیکی انجام میشود که تالار نام دارد . اما در بازارهای فرابورس مانند NASDAQ، مکان فیزیکی مشخصی برای معاملات وجود ندارد و تالار معاملات در آنجا دیده نمیشود بلکه معاملات از طریق یک شبکه الکترونیکی صورت میپذیرد .
تفاوت اساسی دیگر بین NYSE و NASDAQ در روشی است که اوراق بهادار بین خریداران و فروشندگان دادوستد میشود . NASDAQ یک بازار معاملهگری است که در آن مشارکتکنندگان بین خود خرید و فروش نمیکنند بلکه از طریق یک معاملهگر که در مورد NASDAQ یک بازارساز است ، خرید و فروش میکنند . NYSE یک بازار حراج است که در آن افراد بین یکدیگر خرید و فروشها را انجام میدهند و یک حراج اتفاق میافتد که بالاترین قیمت پیشنهادی خرید با کمترین قیمت پیشنهادی فروش مطابقت داده شده و معامله انجام میشود . هر یک از دو بازار نظارتهای خاص خود برای تنظیم نقدشوندگی را در اختیار دارند ؛ در روند نظارتی نقدشوندگی در NASDAQ ، بازارساز (Market marker) نامیده میشود و در روند نظارتی نقدشوندگی در NYSE ، متخصص (Specialist) نامیده میشود .
نقش بازارساز و متخصص متفاوت است ؛ یک بازارساز برای یک ورقۀ بهادار یک بازار ایجاد میکند در حالیکه یک متخصص فقط مبادله آنرا تسهیل مینماید . با این حال وظیفۀ هر دوی آنها تضمین بازار روان و منظم برای مشتریان است .
بازارسازهایی که در بورس NASDAQ فعال هستند ، به صورت واقعی در بورس حضور ندارند . آنها شرکتهای بزرگ سرمایهگذاری هستند که اوراق بهادار را از طریق یک شبکۀ الکترونیکی خرید و فروش میکنند . این بازارسازان موجودیهایی از اوراق بهادار نزد خود نگه میدارند و از آن برای مشتریان حقیقی و سایر معاملهگران خرید و فروش میکنند . هر بازارساز در NASDAQ موظف به دادن نرخ دو طرفه است . به واسطۀ رقابتی که بین بازارسازان وجود دارد ، شکاف بین قیمتهای پیشنهادی خرید و فروش کم میشود . نزدک تقریباً 300 بازارساز دارد در حالیکه NYSE تنها 7 شرکت متخصص دارد .
تفاوت دیگر NYSE و NASDAQ در این است که NASDAQ بطور معمول به عنوان بازار high-tech شناخته میشود که بسیاری از شرکتها را با انجام معاملات به صورت اینترنتی یا الکترونیکی به سوی خود جلب میکند . بر این اساس ، سهام شرکتهای موجود در این بازار به عنوان سهمهای پرنوسان و رشد محور مورد توجه قرار میگیرند . از سوی دیگر ، شرکتهای موجود در NYSE به عنوان شرکتهای با ثبات درک میشوند . بسیاری از شرکتهای با کیفیت (blue clip) در این بورس عضو هستند .
اگرچه ممکن است انجام معاملات در NASDAQ یا NYSE معیار مهمی برای تصمیمگیری درمورد سرمایهگذاری روی سهام شرکت باشد ولی برای شرکتها ، تقسیم به پذیرش و معاملهشدن سهمشان در یکی از این دو بورس به دلیل تفاوتهایی که دارند مهم است . تصمیم شرکت برای لیستشدن در یک بورس خاص، تحت تأثیر هزینههای لیستشدن و شرایط مورد نیاز پذیرش از سوی بورس خاص است . حداکثر کارمزد لیستشدن در NYSE ، 000,250 دلار است در حالیکه در NASDAQ این مقدار 000,50 دلار میباشد . حداکثر کارمزد به طور پیوسته لیستشدن سالیانه نیز عامل بزرگی است : آنها به ترتیب 000,500 دلار و 000,60 دلار است . بدین ترتیب میتوانیم دریابیم که چرا سهمهای رشدی ( شرکتهای با سرمایه اولیه کم ) در بازار NADSAQ یافت میشوند .
حاکمیت شرکتی
همانطور که در قوانین بازار NASDAQ بیان شده است همه شرکتهایی که در بازار سهام NASDAQ پذیرفته شدهاند ملزم به برآوردهکردن استانداردهای بالای اصول حاکمیت شرکتی هستند.
شرایط مورد نیاز اصول حاکمیت شرکتی NASDAQ شامل موارد زیر است:
- ارسال گزارشهای سالیانه و میان دورهای
- اعضاء مستقل هیات مدیره
- کمیته حسابرسی
- مجامع سهامدار
- حدنصاب
- درخواست وکیل یا نماینده
- تضاد منافع
- تأیید سهامدار
- حقوق سهامدار از نظر رأی دادن
- مقررات و رویههای داخلی
همه شرکتهایی که در NASDAQ لیست هستند باید :
1. قبل از انتشار اوراق بهادار که ممکن است منجر به تغییر بالقوه در نظارت ناشر شود ؛
2. انتشار هر نوع سهام عادی (یا اوراق قابل تبدیل به سهام عادی) در رابطه با تصاحب سهام یا داراییهای شرکت ؛
3. تغییری در مدیر یا عضو هیات مدیره یا سهامدار عمدهای که 5 درصد یا بیشتر (یا این اشخاص عموماً 10 درصد یا بیشتر) سهم شرکتی که قصد تصاحب آن وجود دارد ؛
4. وارد شدن در معاملهای که ممکن است منجر به انتشار بالقوه سهام عادی و (یا اوراق بهادار قابل تبدیل به سهام عادی) شود که بیش از 10 درصد یا TSO یا سهام در دست مردمی که قدرت رأیدهی داشته میباشد، را به عنوان یک اصل قبل از معامله به NASDAQ اطلاع دهند .
همه شرکتهای لیستشده در بازار سهام NASDAQ ملزم به سپردن فرم اطلاعرسانی تغییر در سابقه شرکت هستند .
زمانیکه رویدادهای زیر رخ میدهد:
1. تغییر در نام شرکت
2. تغییر در ارزش اسمی یا عنوان اوراق بهادار شرکت
3. تغییر داوطلبانه در کد معاملاتی شرکت
تمامی اطلاعات باید ظرف کمتر از 10 روز بعد از تغییر به NASDAQ اطلاع داده شود . اما NASDAQ توصیه میکند که حداقل 2 روز کاری قبل از تغییر یک درخواست ارایه شود . NASDAQ کارمزد 20500 دلاری برای هر تغییر در سابقۀ شرکت در نظر میگیرد . به جز تغییر در مکان سازمانی شرکت ، برای سایر رویدادها ، شرکت بایدهر چه زودتر بعد از رویداد مربوطه ، آنرا به اطلاع NASDAQ برساند . NASDAQ برای جایگزینی هر یک از این رویدادها ، 7500 دلار کارمزد غیرقابل استرداد را دریافت میکند .
توجه داشته باشید که NASDAQ ، زمانیکه یک شرکت تقاضای تغییر در نام ، ارزش اسمی یا عنوان اوراق بهادار ، یا تغییر داوطلبانه در کد معاملاتی را ارایه میدهد نیز درخواست آگاهسازی و اطلاعرسانی میکند . اگر این تغییرات در نگهداری سوابق در نتیجۀ یک رویداد تغییر در پذیرش رخ بدهد ، شرکت باید تمامی تغییرات را در فرم Substitution listing event یا فرم رویداد تغییر در پذیرش ، گزارش کند . هیچ اقدام یا کارمزد اضافی در این مورد اخذ نمیشود .
NASD و رابطه آن با نزدک
NASD یک نهاد غیر دولتی خود انتظام است که بر فروش اوراق بهادار و اعطای مجوز کارگزاری به اشخاص حقیقی یا حقوقی و... نظارت میکند . به طورکلی NASD بر بیش از 5 هزار شرکت بورسی نظارت دارد .
نزدک ، به طور کامل قادر است مالکیت خود را از نهاد ناظر خود NASD جدا و متمایز کند . این امر به سلامت بازار و تقویت اعتماد سرمایهگذاران از طریق این تفکر که تعارض منافع بین بازار ( اجرایی ) و ناظر خود به وجود نمیآید ، کمک میکند . این امر هم چنین یکی از گامهایی است که به انتقال نزدک به یک شرکت سهامی عام کمک میکند . به منظور معامله در شبکههای نزدک ، دست اندرکارآن بازار باید به عضویت آن درآیند . در حال حاضر ، NASD کلیه معاملات نزدک را نظارت میکند .
پیش از این NASD مالک نزدک بود ولی در سال 2000 ، NASD تصمیم به فروش نزدک گرفت تا بتواند به تنهایی به مأموریت اصلی خود یعنی حمایت از سرمایه گذار و حفظ اعتبار بازار ، رسیدگی کرده و متمرکز شود .
در همین راستا ، NASD اختیارات زیر را به نزدک تفویض کرد :
1. اجرایی کردن بازار و راهاندازی شبکه خودکار پشتیبان بازار و دیگر سازوکارها یا بازارها ؛
2. فراهم کردن شالوده شبکه مخابراتی قابل دسترسی برای دست اندرکارآن بازار جهت اطلاع از قیمتها ، دستورها ، گزارشات ، معاملات و مقایسه معاملات ؛
3. توسعه قوانین اصلاحی برای انتشار اطلاعات مربوط به قیمتها و معاملات اوراق بهادار قابل معامله در نزدک ؛
4. اتخاذ و گسترش مقررات ، تفاسیر ، سیاستها و روشها و اتخاذ روشهایی برای حفظ اعتبار ، عدالت ، کارآیی و رقابتپذیری بازار نزدک و دیگر بازارهایی که تحت نظارت نزدک هستند ؛
5. اقدام به عنوان یک عامل اطلاعات اوراق بهادار برای اخذ اطلاعات پیرامون قیمتها و معاملات مرتبط با بازار نزدک و دیگر بازارهای زیر مجموعه آن ؛
6. توسعه ، اتخاذ و اجرای دستورات حاکم بر استانداردهای پذیرش برای سهام قابل معامله در نزدک و ناشران آن اوراق ؛
7. طراحی معیارهایی برای شرکت در بازار نزدک و دیگر بازارها یا سیستمهای تحت مدیریت خود ؛
8. تصمیمگیری در خصوص کارمزد ثبت ناشران و کارمزد ارائه خدمات به آنان ؛
9. برقراری و تصمیمگیری درخصوص بودجه سالانه و برنامه تجاری نزدک ؛
10. تصمیمگیری در خصوص تخصیص منابع نزدک ؛
11. مدیریت روابط خارجی در خصوص موضوعات مرتبط با معاملات و اقدامات اجرایی بازار نزدک ، دیگر بازارهای شبکههای تحت نظارت نزدک ، با کنگره ، SEC، دیگر سازمانهای خود انتظام ، گروههای تجاری و عموم مردم ؛
12. تمام اقداماتی که توسط نزدک در خصوص اختیارات تفویضی انجام خواهد شد ، باید مشروط به تجدیدنظر ، تصویب یا رد آنها توسط هیأت مدیره NASD بر طبق رویههای قانونی آن هیأت باشد .
مقررات حاکم بر نزدک
1. مبنای اصلی قانون نزدک ، قانون بورس و اوراق بهادار مصوب 1934 است . این قانون که حدود 259 صفحه متن اصلی است ، بر بورس اوراق بهادار و بازارهای فرار بورس حاکم است.
اهم موضوعات کلیدی این قانون عبارت است از :
SEC، تفویض اختیارات SEC، معاملات سهام در بورسهای ثبت نشده نزد SEC، مجوز به بورسهای ملی از طریق SEC، معاملات آتی ، محدودیتهای استقراض اعضاء ، کارگزاران ، معامله گران ، ممنوعیت دست کاری قیمتها ، مقررات مربوط به استفاده از ابزارهای تقلبی و دروغین ، مقررات بازرسی و حسابرسی ، معاملات اعضای بورسها ، کارگزاران و معاملهگران ، مقررات الزامی برای ثبت اوراق بهادار ، گزارشهای دورهای ، نمایندگی ، مقررات کارگزاران و معاملهگران ، انجمنهای اوراق بهادار ثبت شده (کارگزاران ، معاملهگران ) کارگزاران ، معاملهگران دولتی ، حسابها ، مدارک و آزمونهای بورسها ، اعضاء و... ، سیستم ملی برای تسویه معاملات و پایاپای ، سیستمهای قیمتگذاری برای سهام کم ارزش ، ضمانت اجرای صورت حسابهای دروغین ، ثبت و مسئولیتهای سازمانهای خود انتظام ، مسئولیت معاونان در جرایم ، بازرسی (بازجویی) ، بازداشت و تعقیب مجرمان ، مجازاتهای مدنی برای معاملات متکی بر اطلاعات نهانی ، دسترسی عموم بر اطلاعات ، تجدید نظر دادگاه و مقررات مربوطه ، نمایندگیهای غیر مجاز ، دادگاه ذیصلاح ، اعتبار قراردادها ، بورسهای خارجی اوراق بهادار ، ممنوعیت معاملات خارجی برای ناشران ، کارمزدهای معاملات و مجازاتها .
2. قانون دوم، قانون اوراق بهادار مصوب 1933
این قانون به منظور شفاف سازی عادلانه و کامل شرایط اوراق بهاداری که مورد معامله واقع میشود ، وضع شده است . اهم موضوعات آن عبارت است از :
مقررات ثبت و پذیرش سهام و امضای بیانیه ثبت ، حق الثبت ، اطلاعات مورد نیاز در بیانیه ثبت ، شرایط توقف ثبت ، اطلاعات مورد نیاز در خلاصه آگهی ، مسئولیت مدنی در قبال بیانیه ثبت اشتباه و غلط ، مسئولیت انفرادی و تضامنی مدیران ، معاملات متقلبانه و کلاهبرداری ، اختیارات ویژه SEC.
در رابطه با شرکتهای متقاضی عضویت در نزدک ، یک فرم 25 صفحهای است که اهم مطالب موجود در آن عبارت است از :
اطلاعات پیرامون شرکت ( نام ، آدرس و... ) ، موضوع شرکت ، موضوعات مربوط به شرکت تأمین سرمایه یا بازارگردانان شرکت ، اطلاعاتی پیرامون سهام شرکت ( قیمت ، تاریخ انقضای مجوز ، سهام و ثیقه و...) ، هیأت مدیره شرکت و اوصاف آنان ، گزارشات حقوق و دعاوی شرکت ، کمیتههای زیر مجموعه شرکت ، موافقتنامه پذیرش و قرارداد فی مابین نزدک و شرکت و تعهدات شرکت و اختیارات نزدک و برعکس .
- علاوه بر قوانین مذکور ، آییننامههایی نیز در خصوص ریز جزئیات موضوعات مربوطه وجود دارد که صرف عناوین آن آیین نامهها عبارت است از :
- مقررات عمومی ، مقررات عضویت و ثبت ، مقررات راهبردی و تنظیم بازار ، مسئولیت اشخاص وابسته به عضو ، کارکنان و... ، مقررات مربوط به بازار ( بازار نزدک و دیگر بازارها و شبکههای زیرمجموعه آن و شرایط عضویت ، ارائه خدمات و امکانات ) ، مقررات شکلی همچون بازرسیها ، مجازاتها ، داوری و میانجیگری و رویهها .
مرکز اطلاع رسانی بازار
این مرکز متعهد است برای سرمایهگذاران ، پرتفوگردانان و کارگزار ، معاملهگران و نمایندگان ثبت شده ، آخرین اطلاعات بازار را به بهترین کیفیت فراهم کند . در این مرکز ابزارهایی وجود دارد که به شفافیت غیرموازی بازار کمک کرده و به کاربران امکان میدهد تا در خصوص تصمیم بر معامله بهتر ، اطلاعات ضروری را داشته باشند .
بخش اصلی این مرکز به کاربران امکان دسترسی به اطلاعات سفارشهای خرید و فروش ، با نام یا بی نام ، قیمتها از تمام سهام بازار نزدک را فراهم میکند.
قلمرو فعالیتهای نزدک
1. معامله سهام شرکتهای پذیرفته شده در بازار نزدک
2. معامله سهام شرکتهای عضوAmex ، NYSE و دیگر بورسهای منطقه ای .
معامله بر روی سهام نزدک ، هم در بازار نزدک امکانپذیر است و هم در دیگر بورسها مثل نیویورک ، آمریکا و دیگر بورسهای منطقهای .
بورس اوراق بهادار نیویورک ( NYSE )
بازار بورس نیویورک اولین بازار سهام در ایالات متحده است که در اواخر قرن هجدهم تاسیس شده و با وجود رقیب دیگری به نام بورس آمریکن ، از نظر حجم معاملات و اهمیت در بازار سرمایه آمریکا در مقام اول قرار دارد . در سال 1792 ، 24 نفر از واسطه های خرید و فروش سهام تصمیم گرفتند با انتخاب محل معینی در آنجا مستقر شده و موجباتی را فراهم آوردند تا متقاضیان خرید سهام شرکتها با فروشندگان اوراق قرضه به آنجا مراجعه نمایند . در آمریکا اولین محل شناخته شده به عنوان بورس اوراق بهادار نیویورک ، در محوطه ای در زیر سایه درخت نارون بزرگی در خیابان وال استریت بود که بعدها به قهوه خانه ای در نزدیکی همان محل انتقال یافت . بورس وال استریت با جمع آوری مبالغی به عنوان ورودیه از دلالان و گسترش عملیات تقویت شد و به مجتمع تجاری عظیمی مبدل گردید که بعد ها به نام بورس نیویورک رسماً به ثبت رسید .
بورس اوراق بهادار آمریکا AMEX
بورس اوراق بهادار آمریکا هر چند که از بورس نیویورک کوچکتر است اما همانند آن، بورسی با اعتبار و معروف است و این بورس سابقه خوبی در نوآوری دارد به عنوان مثال دومین بازار بزرگ معاملات اختیار معامله مربوط به AMEX است و همچنین عنوان پیشتازی ابداع صندوقهای معامله شونده در بورس به نام آن ثبت شده است.
اعضای نزدک
اشخاص ذیل واجد شرایط عضویت در نزدک هستند :
الف) هرکارگزاریا معامله گر رسمی ثبت شده ( به جزآنهایی که سلب شرایط شدهاند . )
ب) هر شخص دیگر میتواند به عنوان شخص وابسته عضو نزدک باشد . ( به جز افراد غیر ذیصلاح )
ج) هر دست اندرکار بازار ، شرکتها و...
شخص وابسته : ( شریک ، مأمور یا مدیر عضو نزدک که تحت نظارت عضو بوده یا ناظر آن یا در استخدام آن باشد . پرسنل دفتری و منشی شخص وابسته شناخته نمیشوند . )
عضو باید به تعهدات خود همچون بدهی ، مالیات و... در موعدی که نزدک تعیین میکند ، عمل کند. هر عضو یا شخص وابسته به آن باید از اطلاعات مربوط به تعهدات خود آگاهی داشته باشد . هیأت مدیره نزدک ، نیاز نیست که سهامدار نزدک باشند . حداقل دو نفر از اعضای هیأت مدیره باید از میان نمایندگان ناشران انتخاب گردند . مدیران هر ساله در نشست مجمع عمومی عادی سالانه یا نشست ویژه ای برای همین منظور انتخاب میشوند . کاندیداهای عضویت هیأت مدیره باید اسامی خود را به رئیس هیأت مدیره ، مدیر عامل یا دبیر هیأت اعلام کنند .
OTCBB
( Over-the-Counter Bulletin Board)
OTCBB یک شبکه اعلان قیمت قانونمند است که مظنه حقیقی ، آخرین قیمتهای فروش و اطلاعات مربوط به اوراق بهادار خارج از بورس را به صورت بههنگام نمایش میدهد . این شبکه در سال 1990 و در راستای اصلاح بازار سرمایه و شفافیت بیشتر در بازارهای خارج از بورس ، به عنوان یکی از ارکان مهم بازار سرمایه ایالت متحده آمریکا فعالیت خود را آغاز کرد . در سال 1997 کمیسیون بورس اوراق بهادار با اعمال برخی اصلاحات ، فعالیت دایمی OTCBB را تصویب کرد . اداره و هدایت این شبکه بر عهده کانون ملی معاملهگران اوراق بهادار (NASD) است . به منظور بررسی اندازه بازار از دو معیار ارزش معاملات و تعداد شرکتهای فهرست شده استفاده شده است : 3300 شرکت در این بازار فهرست شده و ارزش معاملات آن در سال 2005معادل 50 میلیارد دلار بوده است.
اوراق بهادار قابل معامله تمامی اوراق بهادار خارج از بورس که در NASDAQ و سایر بورسهای ملی پذیرفته نشده و معامله نمیشوند ، را شامل میشود . مانند :
1. سهام ناشران داخلی
2. سهام ناشران محلی
3. سهام ناشران خارجی
4. گواهیهای پیش خرید اوراق قرضه
5. برگ رسید اوراق بهادار خارجی
اعضا و مشارکتکنندگان OTCBB کارگزار- معاملهگران (بازارسازها) هستند . وظیفه مظنهگذاری در چارچوب OTCBB بر عهده بازارسازان بوده و سرمایهگذاران به صورت مستقیم به این بازار دسترسی ندارند . بازارساز قبل از ورود به این بازار باید اعلامیه تحت عنوان اعلامیه 211 را تکمیل کرده و 3 روز قبل به واحد پذیرش بازار خارج از بورس NASD ارایه دهد . از بازارسازان در OTCBB برای هر موقعیت بازارسازی 6 دلار ، حقالعمل به صورت ماهانه دریافت میشود . برای هر سهم در OTCBB حداقل یک بازار ساز نیاز بوده و در مجموع 330 بازار ساز در آن فعالیت میکنند.
از آنجاییکه OTCBB به عنوان یک شبکه بین معاملهگران فعالیت میکند و شبکهای برای پذیرش اوراق بهادار فراهم نمیآورد ، لذا شرایط خاصی برای پذیرش اوراق بهادار در این بازار وجود ندارد . تمامی اوراق بهاداری که در این شبکه مظنهگذاری میشوند باید توسط یک بازارساز مورد حمایت قرار گیرند . تنها شرط موجود برای مظنهگذاری اوراق بهادار در OTCBB عدم پذیرش آنها درNASDAQ یا سایر بورس های ملی است . به علاوه تکمیل و ارایه فرم 211 برای بازارسازی اوراق بهادار الزامی است. OTCBB تنها شبکه اعلان قیمت بوده و در آن معاملهای انجام نمیشود .
مقایسه نزدک با OTCBB
OTCBB یک سازوکار الکترونیک منظم است که NASD آن را پیشنهاد کرده و اطلاعاتی در خصوص قیمت فوری سهم ، آخرین قیمت معامله و حجم معاملات را در بازار خارج از بورس اعلام میکند . این بازار محل اجتماع الکترونیکی بازارسازان است. شرکتهایی که از لیست بورس نزدک خارج می شوند ، معمولا وارد این بازار می شوند .
شرکتهای پذیرفته شده در آن ملزم به ارائه اطلاعات جاری مالی به SEC هستند . مقرراتی که در خصوص ثبت و پذیرش شرکتها آنطور که در NASDAQ و NYSE برای شروع به معامله وجود دارد ، در OTCBB نیست . شرکتهای عضو OTCBB عضو نزدک نیستند زیرا سهام آنها آنقدر قوی و با ارزش نیست و بسیار مخاطرهپذیر است . در نتیجه سهام اندکی از آنها توانایی ارتقاء و ورود به NASDAQ را دارند ، همچنین شرایط و ضوابط ثبت و پذیرش را حائز نیستند .
NASDAQ هیچ ارتباط شغلی با ناشرانی که در OTCBB پذیرفته شدهاند ندارد . این شرکتها مشمول مقررات گزارشدهی NASDAQ نمیباشند ، ولی باید گزارش دوره ای برای SEC ارسال کنند . در OTCBB از ناشران بابت قیمتگذاری وجهی دریافت نمیشود . مقررات NASD به بازارگردانان اجازه دریافت حق الزحمه در عوض قیمت گذاری سهام ناشران در OTCBB یا هر سیستم مشابه دیگر نمی دهد. تمام مشترکین ایستگاههای کاری NASDAQ ( شرکتهای کارگزاری و بازارگردانان ) به شبکه اطلاعات OTCBB بدون پرداخت هزینه دسترسی دارند.
دلایل شکل گیری و گسترش بازار NASDAQ
در سال 1972، شرکت ارتباطات MCI اولین عرضه عمومی خود را در بازار NASDAQ انجام داد . NASDAQ برای مدت یک سال به فعالیت پرداخت و انتخاب و گزینش این بازار برای بسیاری از سرمایه گذاران سبب شد که بسیاری از سرمایه گذاران از خود بپرسند که چرا به بازار NASDAQ نیاز است ؟ پاسخ به این سوال آن است که امروزه NASDAQ همانطور که برای شرکت ارتباطات MCI بازار کاملی به حساب می آید بازاری کامل برای شرکتهایی به شمار می رود که در عصر اطلاعات محور قرار دارند.
برخی از عمده ترین دلائل شکل گیری و توجه شرکتها به بازار NASDAQ به شرح زیر است:
1. وجود سیستم رقابتی و بازارسازی چندگانه
2. وجود نقدینگی در بازار NASDAQ
3. هزینه سرمایه
4. چشم انداز بین المللی
5. پذیرش در این بازار هزینه زیادی ندارد
6. ایجاد مزیتهایی برای سرمایه گذاران
7. قرن (عصر) اطلاعات
کانون معاملهگران اوراق بهادار کره جنوبی
کانون معاملهگران اوراق بهادار کره در 25 نوامبر 1953 به عنوان یک سازمان خودانتظام و با استناد به قانون بورس و اوراق بهادار تأسیس شد و ارتقای سازوکار خودانتظامی در صنعت اوراق بهادار را اصلیترین هدف خود قرار داد . به طور کلی ، اهداف این کانون به چهار دستة زیر تفکیکپذیر است :
- حمایت از منافع سرمایه گذاران ؛
- حفظ روابط تجاری منصفانه میان اعضاء ؛
- اطمینان از انجام معاملات منصفانه در حوزة اوراق بهادار ؛
- تلاش برای توسعة پویای صنعت اوراق بهادار .
فعالیتهای اصلی و عمدة کانون معاملهگران اوراق بهادار کره (جنوبی) شامل موارد زیر است:
اجرای مقررات خود انتظامی ، توصیههای سیاستگذاری به دولت ، حمایت از سرمایهگذاران ، مدیریت فرا بورس اوراق قرضه ، ادارة معاملات بیتابلو ، اعطای مجوز فعالیت حرفهای در صنعت اوراق بهادار ، ارتقای سطح دانش عمومی صنعت اوراق بهادار ، آموزش مستمر فعالان حرفهای صنعت اوراق بهادار ، تحقیقات ، حضور فعال در عرصة بینالملل
KOSDAQ
(Korean Securities Dealers Automated Quotation )
تاریخچه
بازار KOSDAQ در سال اول جولای 1996 در راستای حمایت از شرکتهای متوسط و کوچک برای تامین مالی و فراهم نمودن فرصتهای سرمایهگذاری پر مخاطره آغاز به کار کرد . این بازار نمونه کرهای بازار NASDAQ در ایالات متحده است که بخشی از بازار خارج از بورس محسوب میشود . KOSDAQ توانسته بخش عظیمی از شرکتهای نوظهور و نوپا را جذب کرده و سرمایهگذاران زیادی را با توجه به جذابیتهای سرمایهگذاری در بازارهای خارج بورس به این بازار هدایت کند . بر اساس آخرین اطلاعات در پایان ماه جولای سال 2004، KOSDAQ با پذیرش 884 شرکت ، 3 عرضه اولیه عمومی سهام و نسبت گردش سهام 2/48 درصد ، آمار قابل قبولتری را در این موارد نسبت به بورس سهام کره از خود نشان میدهد . وجه تمایز بازار خارج از بورس و بورس کره ، عدم وجود الزامات عضویت یا فهرست مشخصی از سهام واجد شرایط معامله در بازار خارج از بورس است . بر خلاف بورس ، سهام شرکتهای خواهان پذیرش در بازار خارج از بورس باید نزد انجمن معاملهگران اوراق بهادار کره به ثبت رسیده تا از قابلیت معامله در KOSDAQ یا شبکه خودکار اعلان قیمت معاملهگران اوراق بهادار کره برخوردار شوند .
ساختار
بازار KOSDAQ توسط انجمن معاملهگران کره ثبت شده و به صورت خود انتظام توسط انجمن معاملهگران کره KASD اداره میشود . در حال حاضر مالکیت بازار KOSDAQ در اختیار تعدادی از موسسات مرتبط با بازار سهام است که در ادامه به آنها اشاره شده است .
1- شرکت صنایع کوچک : 77/23 درصد ؛
2- شرکت تامین مالی اوراق بهادار کره : 64/16درصد ؛
3- انجمن معاملهگران اوراق بهادار کره : 37/10 درصد ؛
4-شرکت سپردهگذاری اوراق بهادار : 51/9 درصد ؛
5- بورس کره : 13/7 درصد ؛
6- سایر شرکتهای اوراق بهادار : 58/32 درصد
اندازه بازار
حدودا 884 شرکت در این بازار فهرست شده و ارزش معاملات آن در سال 2005 معادل 5784 میلیارد ون کره (معادل 3/6 میلیارد دلار) بوده است .
اوراق بهادار قابل معامله
سهام شرکتهای خواهان پذیرش در بازار خارج از بورسKOSDAQ باید نزد انجمن معاملهگران اوراق بهادار کره KASD به ثبت رسیده تا از قابلیت معامله در این بازار برخوردار شوند . به طور کلی اوراق بهادار قابل معامله در این بازار به شرح زیر است :
1. سهام عادی
2. سهام ممتاز
3. اسناد بدهی
4. صندوقهای مشترک
5. قراردادهای آتی و اختیار معامله
اعضاء و مشارکت کنندگان
با وجود آنکه بازار خارج از بورس کره KOSDAQ با بازار NASDAQ تشابه دارد و این بازار در واقع نمونه کرهای بازار NASDAQ است ، اما تفاوتهای اساسی میان این دو بازار مشاهده میشود که از مهمترین آنها میتوان به اعضاء و مشارکتکنندگان این بازار اشاره کرده . از آن جهت که بازار NASDAQ یک بازار مبتنی بر مظنه است ، لذا معاملهگران در این بازار از مشارکتکنندگان اصلی این بازار به شمار میروند و نقش بازارسازی در این بازار توسط این گروه ایفا میشود . اما در KOSDAQ شبکه انجام معاملات بر مبنای سفارش و یا به شیوه حراج است و همین امر سبب شده که معاملهگران در این بازار نقشی نداشته و مهمترین اعضا و مشارکتکنندگان این بازار را کارگزاران تشکیل دهند .
شرایط پذیرش
برای پذیرش در بازار سهام KOSDAQ شرکتها باید در یک از دستهبندیهای زیر قرار داشته باشند و الزامات مالی زیر را برآورده کنند :
1. شرکت های پر مخاطره
2. شرکت بدون مخاطره
3. صندوقهای مشاع
4. شرکتهای خارجی
علاوه بر این مراحل پذیرش شرکتها در بازار سهام KOSDAQ به شرح زیر است :
1. تعیین یک شرکت اوراق بهادار به عنوان مدیر سرپرست ؛
2. تقبل بررسی دقیق شرکت به مدت یک ماه ؛
3. ارایه درخواست اولیه به کمیته KOSDAQ؛
4. تایید توسط کمیته KOSDAQ؛
5. تکمیل یک گزارش ثبت نزد کمیسیون نظارت مالی ؛
6. عرضه اولیه عمومی 15 روز پس از ثبت نزد کمیسیون نظارت مالی ؛
7. تکمیل درخواست پذیرش رسمی نزد کمیته KOSDAQ.
شبکه انجام معامله
شبکه انجام معامله در بازار KOSDAQ شبکه حراج یا مبتنی بر سفارش است که به صورت کاملا خودکار توسط شبکه معاملات الکترونیک KOSDAQ، تحت عنوان KETRA انجام میشود . شبکه معاملات KETRA توسط KOSDAQ هدایت و مدیریت میشود .
تسویه و تهاتر معاملات
تمامی دادهها و اطلاعات مربوط به معاملات به تنها سپردهگذاری اوراق بهادار کره KSD ارسال میشوند و تمامی معاملات باید 2 روز پس از انجام تسویه شوند. پس از ارسال دادهها ، KSD تراز بودن اوراق بهادار سپردهگذاری شده هر یک از طرفین معامله را نظارت کرده و با مقروض کردن حساب شرکت فروشنده اوراق بهادار و بستانکار کردن شرکت خریدار، عمل تحویل اوراق بهادار را تکمیل میکند . پرداخت وجوه نیز از طریق انتقال حساب بانکی صورت میگیرد .
کانون معاملهگران اوراق بهادار ژاپن
کانون معاملهگران اوراق بهادار ژاپن از تعدادی شرکت سهامی فعال در زمینة دادوستد اوراق بهادار ، تعدادی مؤسسة اوراق بهادار خارجی و چندین مؤسسة مالی تشکیل شده است که همگی دارای مجوز از آژانس خدمات مالی براساس مفاد قانون بورس و اوراق بهادار ( SEL ) ، قانون مؤسسات اوراق بهادار خارجی ( FSFL ) ، و قانون مؤسسات مالی مجاز هستند . اعضای کانون به دو دسته اعضای عادی ، شامل شرکتهای اوراق بهادار و شرکتهای اوراق بهادار خارجی و اعضای ویژه ، شامل مؤسسات مالی مجاز تقسیم میشوند .
فعالیتهای مهم و اصلی کانون معاملهگران اوراق بهادار ژاپن به سه دستة فعالیتهای خودانتظامی ، فعالیت به عنوان کانون معاملات ، و فعالیتهای بینالمللی طبقهبندی میشوند .
ساختار سازمانی کانون
1- نهادهای اصلی
تصمیمگیری و ادارة JSDA تحت نظارت نهادهای اصلی ذیل صورت میگیرد :
مجمع عمومی ؛ هیئت رئیسه ؛ هیئت خودانتظامی ؛ کمیتة امور عمومی .
2- ادارات منطقهای
JSDA نه (9) ادارة منطقهای دارد و هر اداره دارای شورای منطقه و کمیتة انضباطی جداگانهای است.
3- نهادهای وابسته
JSDA از نهادهای وابستهای همچون کمیتة آزمون صلاحیت نمایندگان فروش ، مشاوران میانجی ، کمیتة آموزش اوراق بهادار و روابط عمومی برخوردار است .
JASDAQ
(Japanese Association of Securities Dealers Automated System)
تاریخچه
JASDAQ در سال 1963 به عنوان یک بازار خارج از بورس نزد انجمن معامله گران اوراق بهادار ژاپن (JASD) به ثبت رسید . پس از تغییر و تحولات و اصلاحات صورت گرفته در سال 1998 در قانون بورس و اوراق بهادار ژاپن ، نام آن از شرکت اوراق بهادار OTC به JASDAQ market services تغییر یافت و به دنبال آن در سال 2004 با اخذ مجوز بورس ، نام آن مجددا به JASDAQ securities exchange تغییر یافت.
ساختار
JASDAQ که توسط انجمن معاملهگران اوراق بهادار ژاپن به ثبت رسیده در حال حاضر به عنوان شرکت سهامی با حدود یک میلیون سهم فعالیت میکند .
اندازه بازار
در حدود 956 شرکت در این بازار فهرست شده و ارزش معاملات انجام شده در این بازار در سال 2005 معادل 19538 میلیارد ین ژاپن ( 168 میلیارد دلار ) بوده است .
اوراق بهادار قابل معامله
به طور کلی دو دسته از اوراق بهادار در این بازار از قابلیت معامله برخوردارند :
1. سهام
2. اوراق قرضه قابل تبدیل
اعضاء و مشارکت کنندگان
با توجه به اینکه در این بازار از هر دو روش مبتنی بر سفارش و مبتنی بر مظنه (روش بازارسازی) استفاده میشود ، لذا دو گروه مشارکتکننده در این بازار وجود دارد :
1. کارگزار- معاملهگران (بازارسازان)
2. کارگزاران
شبکه انجام معامله
JASDAQ بازاری است که از هر دو روش حراج و بازارسازی برای انجام معاملات استفاده میکند. در روش بازارسازی، برای هر سهم حداقل 4 بازار ساز وجود داشته و بازارساز به عنوان یک سرمایهگذار برای اجرای معاملات وارد شبکه میشود. بازارساز باید قیمتهای خرید و فروش و تعداد سهام قابل داد و ستد را اعلام کند . در روش حراج این امکان وجود دارد که معامله صورت نگیرید ولی در روش بازارسازی معامله حتما انجام میشود ؛ به عبارتی تا زمانی که بازارساز سهم وجود دارد سرمایهگذار میتواند در هر زمان دلخواه معامله را انجام دهد . قیمتها به وسیله تعدادی بازارساز پیشنهاد میشود و به علت رقابت میان بازارسازها فاصله قیمتهای خرید و فروش محدود میشود .
شبکه تسویه و پایاپای
عملیات تسویه و پایاپای در این بازار مانند سایر بازارهای سرمایه ژاپن توسط شرکت تسویه اوراق بهادار ژاپن (JSCC) انجام میشود . قبل از ایجاد این شرکت ، عملیات تسویه و پایاپای توسط هر بازار به تنهایی انجام میشد .
یکی از مزایای این بازارها این است که به اوراق بهادار شرکتهای جدید و کوچک که از معیارهای مورد درخواست بورسها برخوردار نیستند ، امکان پذیرش و معاملهشدن را میدهد . مزیت دیگر اینکه سطح فعلی امکانات الکترونیک ، انجام معاملات 24 ساعته را امکانپذیر میکند که بدون شک ، در مقایسه با یک بورس ، مزیت عمدهای محسوب شده و نیز برای دادوستدکنندگان از کشورهای مختلف ، مشکل تفاوتهای زمانی را از بین میبرد .
امروزه بازارهای فرابورس ابعاد عظیمی پیدا کردهاند ؛ بدین صورت که شرکتها یا ناشران پرریسک که برای آنها پذیرش در یک بورس غیرممکن بوده نیز امکان ورود به بازارهای اوراق بهادار را ممکن میکنند . میزان کارمزدهای بورس نیز بسیاری از سرمایهگذاران و دادوستدکنندگان را از دادوستد در یک بورس منصرف میکند و انگیزهای برای ورود شرکتها به بازارهای خارج از بورس که از انعطاف بیشتری در کارمزدها برخوردارند را ایجاد میکند. حجم سهام مبادلهشده در بازارهای OTC آمریکا ، 13 برابر حجم سهام مبادلهشده در بورس NYSE است و آمارها حاکی از رشد قابل توجه حجم سهام مبادلهشده در بازارهای OTC است .
تاریخچه بازارهای فرا بورس
بازارهای فرابورس در آغاز قرن بیستم راهاندازی شد . آنها در ابتدا به طور قابل توجهی کارآ بودند . در ابتدا خرید و فروش تنها از طریق دادن آگهیهایی در روزنامهها و نشریات مالی صورت میگرفت .
در سال 1904 Roger W Bobson یک سازمان آماری در ایالت ماساچوست ، با هدف گردآوری خدمات مورد نیاز دادوستدکنندگان در بازارها ، OTC را تأسیس کرد .
در سال1911 Arthur F Elliot ناشر یکی از نشریات مالی در بوستون ، نخستین خدمات را برای تهیه گزارشهای روزانه از قیمتهای مبادلات صورت گرفته بین معاملهگران و کارگزاران در بازار فرابورس ، راهاندازی کرد. هر یک از خدمات ارایهشده توسط این دو نهاد مکمل دیگری بود و ادغام متعاقب آنها ، یک قدم طبیعی به جلو بود .
در سال 1913، NQB یا National Quatiton Bureau از طریق ادغام آنها تأسیس شد . در آن زمان ، گزارش قیمتهای روزانه شرکتهای پنج شهر در بازار فرابورس ارایه میشد . با استفاده از آخرین فناوریهای ارتباطی و چاپی ، NQB بعد از چند سال ، خدمات خود را به بیش از 50 شهر ، گسترش داد . مزیت انتشار مظنه قیمتها ( قیمت دادن ) همواره مخصوص کارگزاران و معاملهگران ثبت شده ، بوده است . اینها مجبور به رعایت استانداردهای مرتبط و شفافیت مالی بودهاند . به دنبال تأسیس کمیسیون اوراق بهادار ( Securities commission ) از طریق قانون اوراق بهادار (Securities Act(1933، قانون بورس اوراق بهادار (Securities Exchange Act(1934 و تأسیس انجمن ملی معاملهگران اوراق بهادار (NASD) از طریق ماده الحاقی (Maloney bill) به قانون بورس اوراق بهادار ، در سال1938یک شبکه قانونی و نظارتی کارگزاران ، معاملهگران و بازارهای OTC ایجاد شد . NQB، ابتدا استانداردهای بالاتری برای بازارسازان بازار فرابورس نسبت به کمیسیون بورس و اوراق بهادار یا انجمن ملی معاملهگران ، اعمال میکرد . در آغاز دهه 60 خدمات مربوط به قیمتها ، به هر کارگزار/ معاملهگری که نزد کمیسیون ثبت شده و متعاقباً عضو انجمن ملی معاملهگران بوده ارایه میشد .
در سال 1963، NQB توسط Commerce Clearing House خریداری شد . CCH ناشر کتب مرجع بود و محصولات NQB را نیز به همان شکل دنبال کرد ؛ یعنی به عنوان آثار ادبی و در نتیجه خواهان سرمایهگذاری در فناوریهای جدید نبود . به این دلیل و در ارتباط با نیازهای این بازار، انجمن ملی معاملهگران در سال 1971 یک بازار سهام ( بازار سهام NASDAQ) راهاندازی کرد که سیستم آن Real-time بود . با استفاده از تکنولوژی و با هدف ایجاد کارآیی برای بازار ، نزدک روز به روز پیشرفت کرد . در مقابل NQB، فعالیتش را به عنوان یک ناشر ادامه داد که شاهد بازدهیاش در هر سال بود .
در سال 1997، مدیریت NQB به دست افراد جدیدی سپرده شد که آنها از استفادۀ آخرین فناوریها و ارتقاء خدمات مورد ارائه به مشتریان ، حمایت نمودند . در نتیجه این تلاشها NQB در سپتامبر 1999، شبکه خدمات الکترونیکی خود برای درج قیمتها را ارایه کرد که بر مبنای دادوستد اینترنتی و آنی ( Real-time ) برای سهام و اوراق قرضه معاملاتی در بازارهای OTC بود . در ژوئن 2000 ، NQB نام خود را به Pink sheets تغییر داد و سپس نخستین شبکۀ اینترنتی با اطلاعاتی دربارۀ اوراق بهادار و ناشران موجود در بازار فرابورس را ارایه کرد .
در حال حاضر بازار فرابورس ایالات متحده آمریکا را میتوان به چهار بخش زیر تقسیم کرد :
1- معاملامه گران و کارگزارانی که در گروه انجمن ملی جای میگیرند و از سیستم خودکار درج قیمتهای NASDAQ استفاده میکنند
2- مشارکتکنندگان در بازار فرابورس (OTCBB) ،
3- بازار Pink sheets(یک شرکت خصوصی و تأمین کننده اطلاعات مالی و قیمتگذاری اوراق بهادار خارج از بورس در آمریکا است، که نام آن برگرفته از کاغذهای صورتی رنگی است که مظنه ها برروی آن چاپ می شود . )،
4- Gray market (سایر بازارهای سهام OTC که در قالب بازارهای مذکور قرار نمیگیرند)
با توجه به این واقعیت که سهام شرکتهای مختلفی که در بورس معامله نمیشدند ، به صورت گسیخته در بازارهای فرابورس معامله میشد ، دولت آمریکا از SEC خواست تا تحلیلی از بازار سرمایه به عمل آورد که نتیجه آن ، پیشنهاد خودکارسازی ( اتوماسیون ) بازار سرمایه بود . این وظیفه به انجمن معاملهگران اوراق بهادار سپرده شد که در سال 1971 یک سیستم خودکار برای انجام معاملات و درج قیمتها در بازار OTC به نام شبکه خودکار درج قیمت انجمن ملی معاملهگران اوراق بهادار (NASD) معرفی شد .
وظیفه اصلی این شبکه ایجاد و مدیریت سیستمها ، خدمات و ارایه محصولات برای بازارهای مختلف سهام است . همچنین مسئولیت تنظیم و تعیین خطمشیهای قانونی ، معیارهای قانونی و پذیرش برای تمامی بازارهای تحت لوای خود را بر عهده دارد . مدیریت زیرساختهای پیچیده فنآورانه برای گردآوری ، پردازش و توزیع اطلاعات مربوط به معاملات را نیز عهدهدار است . یک بخش به صورت آنلاین به نام Market Watch معرفی کرده است که مسئولیت معاملات با تاخیر (در مقابل آنلاین) را نیز بر عهده دارد . علاوه بر اوراق بهادار که فقط در بازار فرابورس معامله میشوند ، امروزه NASDAQ بیش از نیمی از سهام شرکتهایی که در بورس معامله میشوند ، در خود جای داده است . انواع مختلف شرکتها با کیفیتهای متفاوت منجر به ایجاد سه گروه مجزا از شرکتها در بازار فرابورس NASDAQ شده است :
1- NASDAQ Global select market: شرکتهای این گروه دارای بالاترین استانداردهای مالی تعیین شده از سوی بازار ، در زمان پذیرش اولیه هستند . این استانداردها شامل ارزش بازار ، نقدشوندگی و سود هستند .
2- NASDAQ Global market: همان طبقه NASDAQ National market سابق است که نام جدیدی پیدا کرده و به صورت دقیقتری ، دسترسی جهانی و دسترسی بازار آمریکا و شرکتهای آمریکایی را به بازارهای جهانی ، منعکس میکند. در این گروه شرکتهای بزرگ و نیز شرکتهای دارای رشد سریع قرار میگیرند .
3- NASDAQ Capital market : گروه NASDAQ Small cap market سابق میباشد که در سال 2005 تغییر نام داد تا هدف بنیادی این بازارهای را که تشکیل سرمایه است ، منعکس کند .
4- گروه شرکتهای NASDAQ Global select market : تقریباً یک سوم شرکتهای پذیرفتهشده در بازار NASDAQ را تشکیل میدهد .
NASDAQ
( National Association of securities Dealers Automated Quotation System )
NASDAQ بزرگترین بازار الکترونیکی اوراق بهادار در ایالات متحده است . بورس نزدک به بورس الکترونیکی یا بورس مانیتوری ( screen-based) معروف است ، چرا که خریداران و فروشندگان از طریق شبکههای ارتباط از راه دور رایانهای به هم مرتبط شده و معاملات خود را انجام میدهند . در اینجا خود خریداران و فروشندگان درخواستهای خرید و فروش خود را وارد سیستم معاملاتی میکنند . حدود 3200 شرکت عضو در آن عضویت داشته و تقریباً هر روز سهام آنها مورد معامله قرار میگیرد . نزدک در واقع بازاری است برای معامله سهام شرکتهای با صنایع گوناگون همچون فنآوری ، ارتباطات ، خدمات مالی ، حمل و نقل ، مطبوعات و....
نزدک، بازار اولیه برای معامله سهام شرکتهای پذیرفته شده است. تمام شرکتهای عضو آن، به سیستم هوشمند بازار نزدک دسترسی دارند که به مقامات بالای اجرایی اطلاعات فوری در خصوص بازار و شرکتها داده میشود. شرکتهای عضو نزدک، به محصولات جدید و اطلاعاتی که موجب شفافیت در بازار و کاهش مخاطره شده، دسترسی دارند .
تالار معاملات نزدک ، محل استقرار فیزیکی بازار سهام است . این تالار در شهر نیویورک واقع شده است . دیوار بیرونی برج استوانهای شکل هفت طبقه ، یک صفحه نمایشگر الکترونیکی است که قیمت سهام ، اخبار بازار سرمایه و آگهیهای بازرگانی را به نمایش میگذارد . در تالار داخلی، یک استودیو تلویزیونی قرار دارد . یکی از دیوارهای پرتوافکن ، شرایط بازار را بطور آنی گزارش کرده و اطلاعات فوری مناسبی در اختیار مطبوعات و شبکههای تلویزیونی قرار میدهد .
نزدک ، اخیراً مجوز خود را از کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC ) برای تبدیل به بورس اوراق بهادار اخذ کرده است . این تغییر قانونی موجب تغییر در روش فعالیت بازار شده است . ساختار جدید نزدک ، برمبنای تمام اتوماتیک و رقابت وسیع بین بازارگردانان متعدد و مبتنی بر شبکه ارتباطی الکترونیک طراحی شده و منافع واحدی را ایجاد میکند که در دیگر ساختارها وجود نداشته است . یکی از تغییرات عمده این است که دست اندرکارآن بازار میتوانند معاملات انجام شده در نزدک را از طریق شبکههایی متمایز از دیگر سازوکارها ، مشاهده کنند . این معاملات بر پایه دادههای آماری مربوط به بازار تقسیمبندی میشوند .
مقایسه NASDAQ و NYSE
از نقطه نظرات جهانیشدن ، هدف NASDAQ ایجاد و گسترش بازارهای زندۀ داخلی در مناطق ویژهای از دنیا میباشد . بنابراین تلاش برای ایجاد یک بازار جهانی است . بدین منظور NASDAQ ، دفتر نمایندگیهایی در آسیا ، کانادا و اروپا دایر کرده است . NYSE و NASDAQ از نظر نوع کار و نوع سهامی که در آنها معامله میشوند ، بسیار متفاوتند . در بورسهای سازمانیافته مانند NYSE ، تمام معاملات در یک مکان فیزیکی انجام میشود که تالار نام دارد . اما در بازارهای فرابورس مانند NASDAQ، مکان فیزیکی مشخصی برای معاملات وجود ندارد و تالار معاملات در آنجا دیده نمیشود بلکه معاملات از طریق یک شبکه الکترونیکی صورت میپذیرد .
تفاوت اساسی دیگر بین NYSE و NASDAQ در روشی است که اوراق بهادار بین خریداران و فروشندگان دادوستد میشود . NASDAQ یک بازار معاملهگری است که در آن مشارکتکنندگان بین خود خرید و فروش نمیکنند بلکه از طریق یک معاملهگر که در مورد NASDAQ یک بازارساز است ، خرید و فروش میکنند . NYSE یک بازار حراج است که در آن افراد بین یکدیگر خرید و فروشها را انجام میدهند و یک حراج اتفاق میافتد که بالاترین قیمت پیشنهادی خرید با کمترین قیمت پیشنهادی فروش مطابقت داده شده و معامله انجام میشود . هر یک از دو بازار نظارتهای خاص خود برای تنظیم نقدشوندگی را در اختیار دارند ؛ در روند نظارتی نقدشوندگی در NASDAQ ، بازارساز (Market marker) نامیده میشود و در روند نظارتی نقدشوندگی در NYSE ، متخصص (Specialist) نامیده میشود .
نقش بازارساز و متخصص متفاوت است ؛ یک بازارساز برای یک ورقۀ بهادار یک بازار ایجاد میکند در حالیکه یک متخصص فقط مبادله آنرا تسهیل مینماید . با این حال وظیفۀ هر دوی آنها تضمین بازار روان و منظم برای مشتریان است .
بازارسازهایی که در بورس NASDAQ فعال هستند ، به صورت واقعی در بورس حضور ندارند . آنها شرکتهای بزرگ سرمایهگذاری هستند که اوراق بهادار را از طریق یک شبکۀ الکترونیکی خرید و فروش میکنند . این بازارسازان موجودیهایی از اوراق بهادار نزد خود نگه میدارند و از آن برای مشتریان حقیقی و سایر معاملهگران خرید و فروش میکنند . هر بازارساز در NASDAQ موظف به دادن نرخ دو طرفه است . به واسطۀ رقابتی که بین بازارسازان وجود دارد ، شکاف بین قیمتهای پیشنهادی خرید و فروش کم میشود . نزدک تقریباً 300 بازارساز دارد در حالیکه NYSE تنها 7 شرکت متخصص دارد .
تفاوت دیگر NYSE و NASDAQ در این است که NASDAQ بطور معمول به عنوان بازار high-tech شناخته میشود که بسیاری از شرکتها را با انجام معاملات به صورت اینترنتی یا الکترونیکی به سوی خود جلب میکند . بر این اساس ، سهام شرکتهای موجود در این بازار به عنوان سهمهای پرنوسان و رشد محور مورد توجه قرار میگیرند . از سوی دیگر ، شرکتهای موجود در NYSE به عنوان شرکتهای با ثبات درک میشوند . بسیاری از شرکتهای با کیفیت (blue clip) در این بورس عضو هستند .
اگرچه ممکن است انجام معاملات در NASDAQ یا NYSE معیار مهمی برای تصمیمگیری درمورد سرمایهگذاری روی سهام شرکت باشد ولی برای شرکتها ، تقسیم به پذیرش و معاملهشدن سهمشان در یکی از این دو بورس به دلیل تفاوتهایی که دارند مهم است . تصمیم شرکت برای لیستشدن در یک بورس خاص، تحت تأثیر هزینههای لیستشدن و شرایط مورد نیاز پذیرش از سوی بورس خاص است . حداکثر کارمزد لیستشدن در NYSE ، 000,250 دلار است در حالیکه در NASDAQ این مقدار 000,50 دلار میباشد . حداکثر کارمزد به طور پیوسته لیستشدن سالیانه نیز عامل بزرگی است : آنها به ترتیب 000,500 دلار و 000,60 دلار است . بدین ترتیب میتوانیم دریابیم که چرا سهمهای رشدی ( شرکتهای با سرمایه اولیه کم ) در بازار NADSAQ یافت میشوند .
حاکمیت شرکتی
همانطور که در قوانین بازار NASDAQ بیان شده است همه شرکتهایی که در بازار سهام NASDAQ پذیرفته شدهاند ملزم به برآوردهکردن استانداردهای بالای اصول حاکمیت شرکتی هستند.
شرایط مورد نیاز اصول حاکمیت شرکتی NASDAQ شامل موارد زیر است:
- ارسال گزارشهای سالیانه و میان دورهای
- اعضاء مستقل هیات مدیره
- کمیته حسابرسی
- مجامع سهامدار
- حدنصاب
- درخواست وکیل یا نماینده
- تضاد منافع
- تأیید سهامدار
- حقوق سهامدار از نظر رأی دادن
- مقررات و رویههای داخلی
همه شرکتهایی که در NASDAQ لیست هستند باید :
1. قبل از انتشار اوراق بهادار که ممکن است منجر به تغییر بالقوه در نظارت ناشر شود ؛
2. انتشار هر نوع سهام عادی (یا اوراق قابل تبدیل به سهام عادی) در رابطه با تصاحب سهام یا داراییهای شرکت ؛
3. تغییری در مدیر یا عضو هیات مدیره یا سهامدار عمدهای که 5 درصد یا بیشتر (یا این اشخاص عموماً 10 درصد یا بیشتر) سهم شرکتی که قصد تصاحب آن وجود دارد ؛
4. وارد شدن در معاملهای که ممکن است منجر به انتشار بالقوه سهام عادی و (یا اوراق بهادار قابل تبدیل به سهام عادی) شود که بیش از 10 درصد یا TSO یا سهام در دست مردمی که قدرت رأیدهی داشته میباشد، را به عنوان یک اصل قبل از معامله به NASDAQ اطلاع دهند .
همه شرکتهای لیستشده در بازار سهام NASDAQ ملزم به سپردن فرم اطلاعرسانی تغییر در سابقه شرکت هستند .
زمانیکه رویدادهای زیر رخ میدهد:
1. تغییر در نام شرکت
2. تغییر در ارزش اسمی یا عنوان اوراق بهادار شرکت
3. تغییر داوطلبانه در کد معاملاتی شرکت
تمامی اطلاعات باید ظرف کمتر از 10 روز بعد از تغییر به NASDAQ اطلاع داده شود . اما NASDAQ توصیه میکند که حداقل 2 روز کاری قبل از تغییر یک درخواست ارایه شود . NASDAQ کارمزد 20500 دلاری برای هر تغییر در سابقۀ شرکت در نظر میگیرد . به جز تغییر در مکان سازمانی شرکت ، برای سایر رویدادها ، شرکت بایدهر چه زودتر بعد از رویداد مربوطه ، آنرا به اطلاع NASDAQ برساند . NASDAQ برای جایگزینی هر یک از این رویدادها ، 7500 دلار کارمزد غیرقابل استرداد را دریافت میکند .
توجه داشته باشید که NASDAQ ، زمانیکه یک شرکت تقاضای تغییر در نام ، ارزش اسمی یا عنوان اوراق بهادار ، یا تغییر داوطلبانه در کد معاملاتی را ارایه میدهد نیز درخواست آگاهسازی و اطلاعرسانی میکند . اگر این تغییرات در نگهداری سوابق در نتیجۀ یک رویداد تغییر در پذیرش رخ بدهد ، شرکت باید تمامی تغییرات را در فرم Substitution listing event یا فرم رویداد تغییر در پذیرش ، گزارش کند . هیچ اقدام یا کارمزد اضافی در این مورد اخذ نمیشود .
NASD و رابطه آن با نزدک
NASD یک نهاد غیر دولتی خود انتظام است که بر فروش اوراق بهادار و اعطای مجوز کارگزاری به اشخاص حقیقی یا حقوقی و... نظارت میکند . به طورکلی NASD بر بیش از 5 هزار شرکت بورسی نظارت دارد .
نزدک ، به طور کامل قادر است مالکیت خود را از نهاد ناظر خود NASD جدا و متمایز کند . این امر به سلامت بازار و تقویت اعتماد سرمایهگذاران از طریق این تفکر که تعارض منافع بین بازار ( اجرایی ) و ناظر خود به وجود نمیآید ، کمک میکند . این امر هم چنین یکی از گامهایی است که به انتقال نزدک به یک شرکت سهامی عام کمک میکند . به منظور معامله در شبکههای نزدک ، دست اندرکارآن بازار باید به عضویت آن درآیند . در حال حاضر ، NASD کلیه معاملات نزدک را نظارت میکند .
پیش از این NASD مالک نزدک بود ولی در سال 2000 ، NASD تصمیم به فروش نزدک گرفت تا بتواند به تنهایی به مأموریت اصلی خود یعنی حمایت از سرمایه گذار و حفظ اعتبار بازار ، رسیدگی کرده و متمرکز شود .
در همین راستا ، NASD اختیارات زیر را به نزدک تفویض کرد :
1. اجرایی کردن بازار و راهاندازی شبکه خودکار پشتیبان بازار و دیگر سازوکارها یا بازارها ؛
2. فراهم کردن شالوده شبکه مخابراتی قابل دسترسی برای دست اندرکارآن بازار جهت اطلاع از قیمتها ، دستورها ، گزارشات ، معاملات و مقایسه معاملات ؛
3. توسعه قوانین اصلاحی برای انتشار اطلاعات مربوط به قیمتها و معاملات اوراق بهادار قابل معامله در نزدک ؛
4. اتخاذ و گسترش مقررات ، تفاسیر ، سیاستها و روشها و اتخاذ روشهایی برای حفظ اعتبار ، عدالت ، کارآیی و رقابتپذیری بازار نزدک و دیگر بازارهایی که تحت نظارت نزدک هستند ؛
5. اقدام به عنوان یک عامل اطلاعات اوراق بهادار برای اخذ اطلاعات پیرامون قیمتها و معاملات مرتبط با بازار نزدک و دیگر بازارهای زیر مجموعه آن ؛
6. توسعه ، اتخاذ و اجرای دستورات حاکم بر استانداردهای پذیرش برای سهام قابل معامله در نزدک و ناشران آن اوراق ؛
7. طراحی معیارهایی برای شرکت در بازار نزدک و دیگر بازارها یا سیستمهای تحت مدیریت خود ؛
8. تصمیمگیری در خصوص کارمزد ثبت ناشران و کارمزد ارائه خدمات به آنان ؛
9. برقراری و تصمیمگیری درخصوص بودجه سالانه و برنامه تجاری نزدک ؛
10. تصمیمگیری در خصوص تخصیص منابع نزدک ؛
11. مدیریت روابط خارجی در خصوص موضوعات مرتبط با معاملات و اقدامات اجرایی بازار نزدک ، دیگر بازارهای شبکههای تحت نظارت نزدک ، با کنگره ، SEC، دیگر سازمانهای خود انتظام ، گروههای تجاری و عموم مردم ؛
12. تمام اقداماتی که توسط نزدک در خصوص اختیارات تفویضی انجام خواهد شد ، باید مشروط به تجدیدنظر ، تصویب یا رد آنها توسط هیأت مدیره NASD بر طبق رویههای قانونی آن هیأت باشد .
مقررات حاکم بر نزدک
1. مبنای اصلی قانون نزدک ، قانون بورس و اوراق بهادار مصوب 1934 است . این قانون که حدود 259 صفحه متن اصلی است ، بر بورس اوراق بهادار و بازارهای فرار بورس حاکم است.
اهم موضوعات کلیدی این قانون عبارت است از :
SEC، تفویض اختیارات SEC، معاملات سهام در بورسهای ثبت نشده نزد SEC، مجوز به بورسهای ملی از طریق SEC، معاملات آتی ، محدودیتهای استقراض اعضاء ، کارگزاران ، معامله گران ، ممنوعیت دست کاری قیمتها ، مقررات مربوط به استفاده از ابزارهای تقلبی و دروغین ، مقررات بازرسی و حسابرسی ، معاملات اعضای بورسها ، کارگزاران و معاملهگران ، مقررات الزامی برای ثبت اوراق بهادار ، گزارشهای دورهای ، نمایندگی ، مقررات کارگزاران و معاملهگران ، انجمنهای اوراق بهادار ثبت شده (کارگزاران ، معاملهگران ) کارگزاران ، معاملهگران دولتی ، حسابها ، مدارک و آزمونهای بورسها ، اعضاء و... ، سیستم ملی برای تسویه معاملات و پایاپای ، سیستمهای قیمتگذاری برای سهام کم ارزش ، ضمانت اجرای صورت حسابهای دروغین ، ثبت و مسئولیتهای سازمانهای خود انتظام ، مسئولیت معاونان در جرایم ، بازرسی (بازجویی) ، بازداشت و تعقیب مجرمان ، مجازاتهای مدنی برای معاملات متکی بر اطلاعات نهانی ، دسترسی عموم بر اطلاعات ، تجدید نظر دادگاه و مقررات مربوطه ، نمایندگیهای غیر مجاز ، دادگاه ذیصلاح ، اعتبار قراردادها ، بورسهای خارجی اوراق بهادار ، ممنوعیت معاملات خارجی برای ناشران ، کارمزدهای معاملات و مجازاتها .
2. قانون دوم، قانون اوراق بهادار مصوب 1933
این قانون به منظور شفاف سازی عادلانه و کامل شرایط اوراق بهاداری که مورد معامله واقع میشود ، وضع شده است . اهم موضوعات آن عبارت است از :
مقررات ثبت و پذیرش سهام و امضای بیانیه ثبت ، حق الثبت ، اطلاعات مورد نیاز در بیانیه ثبت ، شرایط توقف ثبت ، اطلاعات مورد نیاز در خلاصه آگهی ، مسئولیت مدنی در قبال بیانیه ثبت اشتباه و غلط ، مسئولیت انفرادی و تضامنی مدیران ، معاملات متقلبانه و کلاهبرداری ، اختیارات ویژه SEC.
در رابطه با شرکتهای متقاضی عضویت در نزدک ، یک فرم 25 صفحهای است که اهم مطالب موجود در آن عبارت است از :
اطلاعات پیرامون شرکت ( نام ، آدرس و... ) ، موضوع شرکت ، موضوعات مربوط به شرکت تأمین سرمایه یا بازارگردانان شرکت ، اطلاعاتی پیرامون سهام شرکت ( قیمت ، تاریخ انقضای مجوز ، سهام و ثیقه و...) ، هیأت مدیره شرکت و اوصاف آنان ، گزارشات حقوق و دعاوی شرکت ، کمیتههای زیر مجموعه شرکت ، موافقتنامه پذیرش و قرارداد فی مابین نزدک و شرکت و تعهدات شرکت و اختیارات نزدک و برعکس .
- علاوه بر قوانین مذکور ، آییننامههایی نیز در خصوص ریز جزئیات موضوعات مربوطه وجود دارد که صرف عناوین آن آیین نامهها عبارت است از :
- مقررات عمومی ، مقررات عضویت و ثبت ، مقررات راهبردی و تنظیم بازار ، مسئولیت اشخاص وابسته به عضو ، کارکنان و... ، مقررات مربوط به بازار ( بازار نزدک و دیگر بازارها و شبکههای زیرمجموعه آن و شرایط عضویت ، ارائه خدمات و امکانات ) ، مقررات شکلی همچون بازرسیها ، مجازاتها ، داوری و میانجیگری و رویهها .
مرکز اطلاع رسانی بازار
این مرکز متعهد است برای سرمایهگذاران ، پرتفوگردانان و کارگزار ، معاملهگران و نمایندگان ثبت شده ، آخرین اطلاعات بازار را به بهترین کیفیت فراهم کند . در این مرکز ابزارهایی وجود دارد که به شفافیت غیرموازی بازار کمک کرده و به کاربران امکان میدهد تا در خصوص تصمیم بر معامله بهتر ، اطلاعات ضروری را داشته باشند .
بخش اصلی این مرکز به کاربران امکان دسترسی به اطلاعات سفارشهای خرید و فروش ، با نام یا بی نام ، قیمتها از تمام سهام بازار نزدک را فراهم میکند.
قلمرو فعالیتهای نزدک
1. معامله سهام شرکتهای پذیرفته شده در بازار نزدک
2. معامله سهام شرکتهای عضوAmex ، NYSE و دیگر بورسهای منطقه ای .
معامله بر روی سهام نزدک ، هم در بازار نزدک امکانپذیر است و هم در دیگر بورسها مثل نیویورک ، آمریکا و دیگر بورسهای منطقهای .
بورس اوراق بهادار نیویورک ( NYSE )
بازار بورس نیویورک اولین بازار سهام در ایالات متحده است که در اواخر قرن هجدهم تاسیس شده و با وجود رقیب دیگری به نام بورس آمریکن ، از نظر حجم معاملات و اهمیت در بازار سرمایه آمریکا در مقام اول قرار دارد . در سال 1792 ، 24 نفر از واسطه های خرید و فروش سهام تصمیم گرفتند با انتخاب محل معینی در آنجا مستقر شده و موجباتی را فراهم آوردند تا متقاضیان خرید سهام شرکتها با فروشندگان اوراق قرضه به آنجا مراجعه نمایند . در آمریکا اولین محل شناخته شده به عنوان بورس اوراق بهادار نیویورک ، در محوطه ای در زیر سایه درخت نارون بزرگی در خیابان وال استریت بود که بعدها به قهوه خانه ای در نزدیکی همان محل انتقال یافت . بورس وال استریت با جمع آوری مبالغی به عنوان ورودیه از دلالان و گسترش عملیات تقویت شد و به مجتمع تجاری عظیمی مبدل گردید که بعد ها به نام بورس نیویورک رسماً به ثبت رسید .
بورس اوراق بهادار آمریکا AMEX
بورس اوراق بهادار آمریکا هر چند که از بورس نیویورک کوچکتر است اما همانند آن، بورسی با اعتبار و معروف است و این بورس سابقه خوبی در نوآوری دارد به عنوان مثال دومین بازار بزرگ معاملات اختیار معامله مربوط به AMEX است و همچنین عنوان پیشتازی ابداع صندوقهای معامله شونده در بورس به نام آن ثبت شده است.
اعضای نزدک
اشخاص ذیل واجد شرایط عضویت در نزدک هستند :
الف) هرکارگزاریا معامله گر رسمی ثبت شده ( به جزآنهایی که سلب شرایط شدهاند . )
ب) هر شخص دیگر میتواند به عنوان شخص وابسته عضو نزدک باشد . ( به جز افراد غیر ذیصلاح )
ج) هر دست اندرکار بازار ، شرکتها و...
شخص وابسته : ( شریک ، مأمور یا مدیر عضو نزدک که تحت نظارت عضو بوده یا ناظر آن یا در استخدام آن باشد . پرسنل دفتری و منشی شخص وابسته شناخته نمیشوند . )
عضو باید به تعهدات خود همچون بدهی ، مالیات و... در موعدی که نزدک تعیین میکند ، عمل کند. هر عضو یا شخص وابسته به آن باید از اطلاعات مربوط به تعهدات خود آگاهی داشته باشد . هیأت مدیره نزدک ، نیاز نیست که سهامدار نزدک باشند . حداقل دو نفر از اعضای هیأت مدیره باید از میان نمایندگان ناشران انتخاب گردند . مدیران هر ساله در نشست مجمع عمومی عادی سالانه یا نشست ویژه ای برای همین منظور انتخاب میشوند . کاندیداهای عضویت هیأت مدیره باید اسامی خود را به رئیس هیأت مدیره ، مدیر عامل یا دبیر هیأت اعلام کنند .
OTCBB
( Over-the-Counter Bulletin Board)
OTCBB یک شبکه اعلان قیمت قانونمند است که مظنه حقیقی ، آخرین قیمتهای فروش و اطلاعات مربوط به اوراق بهادار خارج از بورس را به صورت بههنگام نمایش میدهد . این شبکه در سال 1990 و در راستای اصلاح بازار سرمایه و شفافیت بیشتر در بازارهای خارج از بورس ، به عنوان یکی از ارکان مهم بازار سرمایه ایالت متحده آمریکا فعالیت خود را آغاز کرد . در سال 1997 کمیسیون بورس اوراق بهادار با اعمال برخی اصلاحات ، فعالیت دایمی OTCBB را تصویب کرد . اداره و هدایت این شبکه بر عهده کانون ملی معاملهگران اوراق بهادار (NASD) است . به منظور بررسی اندازه بازار از دو معیار ارزش معاملات و تعداد شرکتهای فهرست شده استفاده شده است : 3300 شرکت در این بازار فهرست شده و ارزش معاملات آن در سال 2005معادل 50 میلیارد دلار بوده است.
اوراق بهادار قابل معامله تمامی اوراق بهادار خارج از بورس که در NASDAQ و سایر بورسهای ملی پذیرفته نشده و معامله نمیشوند ، را شامل میشود . مانند :
1. سهام ناشران داخلی
2. سهام ناشران محلی
3. سهام ناشران خارجی
4. گواهیهای پیش خرید اوراق قرضه
5. برگ رسید اوراق بهادار خارجی
اعضا و مشارکتکنندگان OTCBB کارگزار- معاملهگران (بازارسازها) هستند . وظیفه مظنهگذاری در چارچوب OTCBB بر عهده بازارسازان بوده و سرمایهگذاران به صورت مستقیم به این بازار دسترسی ندارند . بازارساز قبل از ورود به این بازار باید اعلامیه تحت عنوان اعلامیه 211 را تکمیل کرده و 3 روز قبل به واحد پذیرش بازار خارج از بورس NASD ارایه دهد . از بازارسازان در OTCBB برای هر موقعیت بازارسازی 6 دلار ، حقالعمل به صورت ماهانه دریافت میشود . برای هر سهم در OTCBB حداقل یک بازار ساز نیاز بوده و در مجموع 330 بازار ساز در آن فعالیت میکنند.
از آنجاییکه OTCBB به عنوان یک شبکه بین معاملهگران فعالیت میکند و شبکهای برای پذیرش اوراق بهادار فراهم نمیآورد ، لذا شرایط خاصی برای پذیرش اوراق بهادار در این بازار وجود ندارد . تمامی اوراق بهاداری که در این شبکه مظنهگذاری میشوند باید توسط یک بازارساز مورد حمایت قرار گیرند . تنها شرط موجود برای مظنهگذاری اوراق بهادار در OTCBB عدم پذیرش آنها درNASDAQ یا سایر بورس های ملی است . به علاوه تکمیل و ارایه فرم 211 برای بازارسازی اوراق بهادار الزامی است. OTCBB تنها شبکه اعلان قیمت بوده و در آن معاملهای انجام نمیشود .
مقایسه نزدک با OTCBB
OTCBB یک سازوکار الکترونیک منظم است که NASD آن را پیشنهاد کرده و اطلاعاتی در خصوص قیمت فوری سهم ، آخرین قیمت معامله و حجم معاملات را در بازار خارج از بورس اعلام میکند . این بازار محل اجتماع الکترونیکی بازارسازان است. شرکتهایی که از لیست بورس نزدک خارج می شوند ، معمولا وارد این بازار می شوند .
شرکتهای پذیرفته شده در آن ملزم به ارائه اطلاعات جاری مالی به SEC هستند . مقرراتی که در خصوص ثبت و پذیرش شرکتها آنطور که در NASDAQ و NYSE برای شروع به معامله وجود دارد ، در OTCBB نیست . شرکتهای عضو OTCBB عضو نزدک نیستند زیرا سهام آنها آنقدر قوی و با ارزش نیست و بسیار مخاطرهپذیر است . در نتیجه سهام اندکی از آنها توانایی ارتقاء و ورود به NASDAQ را دارند ، همچنین شرایط و ضوابط ثبت و پذیرش را حائز نیستند .
NASDAQ هیچ ارتباط شغلی با ناشرانی که در OTCBB پذیرفته شدهاند ندارد . این شرکتها مشمول مقررات گزارشدهی NASDAQ نمیباشند ، ولی باید گزارش دوره ای برای SEC ارسال کنند . در OTCBB از ناشران بابت قیمتگذاری وجهی دریافت نمیشود . مقررات NASD به بازارگردانان اجازه دریافت حق الزحمه در عوض قیمت گذاری سهام ناشران در OTCBB یا هر سیستم مشابه دیگر نمی دهد. تمام مشترکین ایستگاههای کاری NASDAQ ( شرکتهای کارگزاری و بازارگردانان ) به شبکه اطلاعات OTCBB بدون پرداخت هزینه دسترسی دارند.
دلایل شکل گیری و گسترش بازار NASDAQ
در سال 1972، شرکت ارتباطات MCI اولین عرضه عمومی خود را در بازار NASDAQ انجام داد . NASDAQ برای مدت یک سال به فعالیت پرداخت و انتخاب و گزینش این بازار برای بسیاری از سرمایه گذاران سبب شد که بسیاری از سرمایه گذاران از خود بپرسند که چرا به بازار NASDAQ نیاز است ؟ پاسخ به این سوال آن است که امروزه NASDAQ همانطور که برای شرکت ارتباطات MCI بازار کاملی به حساب می آید بازاری کامل برای شرکتهایی به شمار می رود که در عصر اطلاعات محور قرار دارند.
برخی از عمده ترین دلائل شکل گیری و توجه شرکتها به بازار NASDAQ به شرح زیر است:
1. وجود سیستم رقابتی و بازارسازی چندگانه
2. وجود نقدینگی در بازار NASDAQ
3. هزینه سرمایه
4. چشم انداز بین المللی
5. پذیرش در این بازار هزینه زیادی ندارد
6. ایجاد مزیتهایی برای سرمایه گذاران
7. قرن (عصر) اطلاعات
کانون معاملهگران اوراق بهادار کره جنوبی
کانون معاملهگران اوراق بهادار کره در 25 نوامبر 1953 به عنوان یک سازمان خودانتظام و با استناد به قانون بورس و اوراق بهادار تأسیس شد و ارتقای سازوکار خودانتظامی در صنعت اوراق بهادار را اصلیترین هدف خود قرار داد . به طور کلی ، اهداف این کانون به چهار دستة زیر تفکیکپذیر است :
- حمایت از منافع سرمایه گذاران ؛
- حفظ روابط تجاری منصفانه میان اعضاء ؛
- اطمینان از انجام معاملات منصفانه در حوزة اوراق بهادار ؛
- تلاش برای توسعة پویای صنعت اوراق بهادار .
فعالیتهای اصلی و عمدة کانون معاملهگران اوراق بهادار کره (جنوبی) شامل موارد زیر است:
اجرای مقررات خود انتظامی ، توصیههای سیاستگذاری به دولت ، حمایت از سرمایهگذاران ، مدیریت فرا بورس اوراق قرضه ، ادارة معاملات بیتابلو ، اعطای مجوز فعالیت حرفهای در صنعت اوراق بهادار ، ارتقای سطح دانش عمومی صنعت اوراق بهادار ، آموزش مستمر فعالان حرفهای صنعت اوراق بهادار ، تحقیقات ، حضور فعال در عرصة بینالملل
KOSDAQ
(Korean Securities Dealers Automated Quotation )
تاریخچه
بازار KOSDAQ در سال اول جولای 1996 در راستای حمایت از شرکتهای متوسط و کوچک برای تامین مالی و فراهم نمودن فرصتهای سرمایهگذاری پر مخاطره آغاز به کار کرد . این بازار نمونه کرهای بازار NASDAQ در ایالات متحده است که بخشی از بازار خارج از بورس محسوب میشود . KOSDAQ توانسته بخش عظیمی از شرکتهای نوظهور و نوپا را جذب کرده و سرمایهگذاران زیادی را با توجه به جذابیتهای سرمایهگذاری در بازارهای خارج بورس به این بازار هدایت کند . بر اساس آخرین اطلاعات در پایان ماه جولای سال 2004، KOSDAQ با پذیرش 884 شرکت ، 3 عرضه اولیه عمومی سهام و نسبت گردش سهام 2/48 درصد ، آمار قابل قبولتری را در این موارد نسبت به بورس سهام کره از خود نشان میدهد . وجه تمایز بازار خارج از بورس و بورس کره ، عدم وجود الزامات عضویت یا فهرست مشخصی از سهام واجد شرایط معامله در بازار خارج از بورس است . بر خلاف بورس ، سهام شرکتهای خواهان پذیرش در بازار خارج از بورس باید نزد انجمن معاملهگران اوراق بهادار کره به ثبت رسیده تا از قابلیت معامله در KOSDAQ یا شبکه خودکار اعلان قیمت معاملهگران اوراق بهادار کره برخوردار شوند .
ساختار
بازار KOSDAQ توسط انجمن معاملهگران کره ثبت شده و به صورت خود انتظام توسط انجمن معاملهگران کره KASD اداره میشود . در حال حاضر مالکیت بازار KOSDAQ در اختیار تعدادی از موسسات مرتبط با بازار سهام است که در ادامه به آنها اشاره شده است .
1- شرکت صنایع کوچک : 77/23 درصد ؛
2- شرکت تامین مالی اوراق بهادار کره : 64/16درصد ؛
3- انجمن معاملهگران اوراق بهادار کره : 37/10 درصد ؛
4-شرکت سپردهگذاری اوراق بهادار : 51/9 درصد ؛
5- بورس کره : 13/7 درصد ؛
6- سایر شرکتهای اوراق بهادار : 58/32 درصد
اندازه بازار
حدودا 884 شرکت در این بازار فهرست شده و ارزش معاملات آن در سال 2005 معادل 5784 میلیارد ون کره (معادل 3/6 میلیارد دلار) بوده است .
اوراق بهادار قابل معامله
سهام شرکتهای خواهان پذیرش در بازار خارج از بورسKOSDAQ باید نزد انجمن معاملهگران اوراق بهادار کره KASD به ثبت رسیده تا از قابلیت معامله در این بازار برخوردار شوند . به طور کلی اوراق بهادار قابل معامله در این بازار به شرح زیر است :
1. سهام عادی
2. سهام ممتاز
3. اسناد بدهی
4. صندوقهای مشترک
5. قراردادهای آتی و اختیار معامله
اعضاء و مشارکت کنندگان
با وجود آنکه بازار خارج از بورس کره KOSDAQ با بازار NASDAQ تشابه دارد و این بازار در واقع نمونه کرهای بازار NASDAQ است ، اما تفاوتهای اساسی میان این دو بازار مشاهده میشود که از مهمترین آنها میتوان به اعضاء و مشارکتکنندگان این بازار اشاره کرده . از آن جهت که بازار NASDAQ یک بازار مبتنی بر مظنه است ، لذا معاملهگران در این بازار از مشارکتکنندگان اصلی این بازار به شمار میروند و نقش بازارسازی در این بازار توسط این گروه ایفا میشود . اما در KOSDAQ شبکه انجام معاملات بر مبنای سفارش و یا به شیوه حراج است و همین امر سبب شده که معاملهگران در این بازار نقشی نداشته و مهمترین اعضا و مشارکتکنندگان این بازار را کارگزاران تشکیل دهند .
شرایط پذیرش
برای پذیرش در بازار سهام KOSDAQ شرکتها باید در یک از دستهبندیهای زیر قرار داشته باشند و الزامات مالی زیر را برآورده کنند :
1. شرکت های پر مخاطره
2. شرکت بدون مخاطره
3. صندوقهای مشاع
4. شرکتهای خارجی
علاوه بر این مراحل پذیرش شرکتها در بازار سهام KOSDAQ به شرح زیر است :
1. تعیین یک شرکت اوراق بهادار به عنوان مدیر سرپرست ؛
2. تقبل بررسی دقیق شرکت به مدت یک ماه ؛
3. ارایه درخواست اولیه به کمیته KOSDAQ؛
4. تایید توسط کمیته KOSDAQ؛
5. تکمیل یک گزارش ثبت نزد کمیسیون نظارت مالی ؛
6. عرضه اولیه عمومی 15 روز پس از ثبت نزد کمیسیون نظارت مالی ؛
7. تکمیل درخواست پذیرش رسمی نزد کمیته KOSDAQ.
شبکه انجام معامله
شبکه انجام معامله در بازار KOSDAQ شبکه حراج یا مبتنی بر سفارش است که به صورت کاملا خودکار توسط شبکه معاملات الکترونیک KOSDAQ، تحت عنوان KETRA انجام میشود . شبکه معاملات KETRA توسط KOSDAQ هدایت و مدیریت میشود .
تسویه و تهاتر معاملات
تمامی دادهها و اطلاعات مربوط به معاملات به تنها سپردهگذاری اوراق بهادار کره KSD ارسال میشوند و تمامی معاملات باید 2 روز پس از انجام تسویه شوند. پس از ارسال دادهها ، KSD تراز بودن اوراق بهادار سپردهگذاری شده هر یک از طرفین معامله را نظارت کرده و با مقروض کردن حساب شرکت فروشنده اوراق بهادار و بستانکار کردن شرکت خریدار، عمل تحویل اوراق بهادار را تکمیل میکند . پرداخت وجوه نیز از طریق انتقال حساب بانکی صورت میگیرد .
کانون معاملهگران اوراق بهادار ژاپن
کانون معاملهگران اوراق بهادار ژاپن از تعدادی شرکت سهامی فعال در زمینة دادوستد اوراق بهادار ، تعدادی مؤسسة اوراق بهادار خارجی و چندین مؤسسة مالی تشکیل شده است که همگی دارای مجوز از آژانس خدمات مالی براساس مفاد قانون بورس و اوراق بهادار ( SEL ) ، قانون مؤسسات اوراق بهادار خارجی ( FSFL ) ، و قانون مؤسسات مالی مجاز هستند . اعضای کانون به دو دسته اعضای عادی ، شامل شرکتهای اوراق بهادار و شرکتهای اوراق بهادار خارجی و اعضای ویژه ، شامل مؤسسات مالی مجاز تقسیم میشوند .
فعالیتهای مهم و اصلی کانون معاملهگران اوراق بهادار ژاپن به سه دستة فعالیتهای خودانتظامی ، فعالیت به عنوان کانون معاملات ، و فعالیتهای بینالمللی طبقهبندی میشوند .
ساختار سازمانی کانون
1- نهادهای اصلی
تصمیمگیری و ادارة JSDA تحت نظارت نهادهای اصلی ذیل صورت میگیرد :
مجمع عمومی ؛ هیئت رئیسه ؛ هیئت خودانتظامی ؛ کمیتة امور عمومی .
2- ادارات منطقهای
JSDA نه (9) ادارة منطقهای دارد و هر اداره دارای شورای منطقه و کمیتة انضباطی جداگانهای است.
3- نهادهای وابسته
JSDA از نهادهای وابستهای همچون کمیتة آزمون صلاحیت نمایندگان فروش ، مشاوران میانجی ، کمیتة آموزش اوراق بهادار و روابط عمومی برخوردار است .
JASDAQ
(Japanese Association of Securities Dealers Automated System)
تاریخچه
JASDAQ در سال 1963 به عنوان یک بازار خارج از بورس نزد انجمن معامله گران اوراق بهادار ژاپن (JASD) به ثبت رسید . پس از تغییر و تحولات و اصلاحات صورت گرفته در سال 1998 در قانون بورس و اوراق بهادار ژاپن ، نام آن از شرکت اوراق بهادار OTC به JASDAQ market services تغییر یافت و به دنبال آن در سال 2004 با اخذ مجوز بورس ، نام آن مجددا به JASDAQ securities exchange تغییر یافت.
ساختار
JASDAQ که توسط انجمن معاملهگران اوراق بهادار ژاپن به ثبت رسیده در حال حاضر به عنوان شرکت سهامی با حدود یک میلیون سهم فعالیت میکند .
اندازه بازار
در حدود 956 شرکت در این بازار فهرست شده و ارزش معاملات انجام شده در این بازار در سال 2005 معادل 19538 میلیارد ین ژاپن ( 168 میلیارد دلار ) بوده است .
اوراق بهادار قابل معامله
به طور کلی دو دسته از اوراق بهادار در این بازار از قابلیت معامله برخوردارند :
1. سهام
2. اوراق قرضه قابل تبدیل
اعضاء و مشارکت کنندگان
با توجه به اینکه در این بازار از هر دو روش مبتنی بر سفارش و مبتنی بر مظنه (روش بازارسازی) استفاده میشود ، لذا دو گروه مشارکتکننده در این بازار وجود دارد :
1. کارگزار- معاملهگران (بازارسازان)
2. کارگزاران
شبکه انجام معامله
JASDAQ بازاری است که از هر دو روش حراج و بازارسازی برای انجام معاملات استفاده میکند. در روش بازارسازی، برای هر سهم حداقل 4 بازار ساز وجود داشته و بازارساز به عنوان یک سرمایهگذار برای اجرای معاملات وارد شبکه میشود. بازارساز باید قیمتهای خرید و فروش و تعداد سهام قابل داد و ستد را اعلام کند . در روش حراج این امکان وجود دارد که معامله صورت نگیرید ولی در روش بازارسازی معامله حتما انجام میشود ؛ به عبارتی تا زمانی که بازارساز سهم وجود دارد سرمایهگذار میتواند در هر زمان دلخواه معامله را انجام دهد . قیمتها به وسیله تعدادی بازارساز پیشنهاد میشود و به علت رقابت میان بازارسازها فاصله قیمتهای خرید و فروش محدود میشود .
شبکه تسویه و پایاپای
عملیات تسویه و پایاپای در این بازار مانند سایر بازارهای سرمایه ژاپن توسط شرکت تسویه اوراق بهادار ژاپن (JSCC) انجام میشود . قبل از ایجاد این شرکت ، عملیات تسویه و پایاپای توسط هر بازار به تنهایی انجام میشد .