شناخته شده ترین بسته های نرم افزاری برای آجاکس

[TAHA]

اگر یک بسته نرم افزاری قرار باشد در این زمینه رهبری کند آن dojo خواهد بود. این بسته اگر چه در همه زمینه‌ها بهترین نیست ، اما امکانات وسیع و بدرد بخوری آنهم به صورت قابل خصوصی سازی (Customize) را در خود دارد. این پروژه توسط یک گروه برنامه نویس بسیار علاقه مند توسعه یافته و مدیریت آن تیم نهایت کوشش خود را برای همکاری بکار گرفته است. هدف از آن نیز سادگی و روشن بودن روش کار و تکنیک های مورد استفاده بوده است. <br>دوجو (dojo) ، یک بسته ویرایشی عالی است. همراه با پنجره های متحرک و امکاناتی برای کشیدن و رها کردن اجزا بوسیله موس (Drag &amp; Drop). <br>از نسخه 0.3.1 به بعد نیز امکاناتی در زمینه ساخت نقشه سایت برای گوگل و یاهو تدارک دیده شده است. <br>به اعتقاد من دوجو نقطه ضعفهایی هم دارد. برخی از قسمتها خیلی خوب مستند سازی شده اند و همراه با عکسهای واضح و توضیحات مفید هستند. اما برخی از قسمتها نیز به خوبی مستند سازی نشده اند و مصرف کننده تنها می ماند. راهنمای آن به طور کلی خوب است و مانند یک کتاب مفصل همه چیز را توضیح داده است. افزودن بخشهایی از امکانات دوجو به سایت بسیار ساده است. کدهای برنامه به صورت ماژولی نوشته شده اند و تنها کافی است بدانید که کدام قسمت را بارگزاری کنید. این کار (آپلود کردن ماژول مورد نظر) توسط مکانیزم تعبیع شده در خود نرم افزار دوجو نیز مقدور است.در بسیاری از موارد تنها چیزی که باید اضافه نمایید یک ویژگی اضافه بر سازمان (property) و اشیا دوجو به HTML صفحه تان است. هنگام بار شدن صفحه کد برنامه خودش بقیه کارها را انجام می‌دهد. <br>دوجو همچنان به نوآوری ها و افزودن نکات جذاب برای برنامه نویس ادامه میدهد. این مساله در کنار تلاش مدیران حرفه ای این مجموعه آینده امید بخشی را پیش رو قرار می دهد. </DIV><DIV>&nbsp;</DIV><DIV><STRONG>2- Zimbara Kabuki AJAX Toolkit <br></STRONG>از زمانی که زیمبارا به عنوان یک ابزار جامع برای پست الکترونیک و تقویم معرفی گردید بسیاری از حرفه ای ها آنرا به عنوان ابزار خود در دنیای آجاکس برگزیدند. تمامی بخشهای زیمبارا برای پدید آوردن یک احساس سرزندگی و تحرک طراحی شده اند. <br>اگر چه تمامی بخشها و کدهای این مجموعه تنها با مجوز و پروانه (license) شرکت قابل توزیع و بهره برداری است اما زیمبارا مجموعه هایی جدا گانه با نام کابوکی (Kabuki) منتشر کرده است که مجوز لیسانس آنها هم متعلق به آپاچی و هم موزیلا است. <br>این مجموعه (Zimbara) حاوی امکانات گسترده ای است اما نه همه آنچه که در بسته های بزرگتر (Package) یافت می شوند. این به معنای آن نیست که زیمبارا کوچک شده است بلکه کابوکی نیز مجموعه ای عالی است.یک ساختار درختی زیبا چیزی است که ظاهر سایت شما را حرفه ای می کند و این چیزی است که کابوکی به شما می دهد. <br>زیمبارا فاقد انیمیشن ها و زرق و برق های محصولاتی همچون یاهو و دوجو است. اجزا بسیار ساده ولی کاربردی هستند و خبری از جلوه های شکلاتی و چشمنوازی که برخی مردم از جاوا اسکریپت توقع دارند نیست. البته شما میتوانید برخی از این کمبود ها را به کمک CSS و طراحی خوب از بین ببرید. بهر حال شاید زیمبارا برای تمرین و یا ساختن قسمتهایی که از دید کاربر پنهان است مفید باشد. مثلا کنترل پنل سایت و یا بخش مخصوص مدیریت آن. </DIV><DIV>&nbsp;</DIV><DIV><STRONG>3- Google Web Toolkit <br></STRONG>نوبتی هم باشد نوبت گوگل است. بی شک گوگل جوانترین غول دنیای فن آوری اطلاعات است. <br>بسته نرم افزاری گوگل برای آجاکس در میان همه رقبا تک است. درحالی که همه رقبا در مجموعه آجاکس از جاوا اسکریپت استفاده کرده اند تا با کدهای جاوا اسکریپت خود شما (برنامه نویس) یکپارچه و هماهنگ باشد ، گوگل از جاوا (Java) برای توسعه استفاده کرده است و سپس نتیجه را به جاوا اسکریپت بازگردانده است ! <br>وقتی شما کدهایتان را با بسته گوگل می نویسید از جاوا استفاده می کنید و سپس نتیجه را به صورت ترجمه شده به جاوا اسکریپت مشاهده خواهید کرد. این موضوع شگفت آور نیست زیرا جاوا اسکریپت بسیار به خلف خود جاوا نزدیک است. درک چگونگی تبدیل کدهای جاوا به جاوا اسکریپت چندان موضوع بغرنج و پیچیده ای نیست. <br>بهر حال این تبدیل یا ترجمه برای برنامه تویسان جاوا هم جذاب و هم نگران کننده است. این پرسش که کدهای جاوا اسکریپت گاهگاهی متفاوت از جاوا عمل می کنند مرا نیز آزرده و سردرگم ساخت. گوگل در این زمینه دیدگاه محدودی را به کار بسته و تنها امکانات استانداردی را در آن گنجانده است ولی فاقد تواناییهای چشمگیری برای خلق جلوه های متحرک (انیمیشن) می باشد. <br>اما نکته مثبت اینجاست. استفاده از بسته گوگل به طرز هیجان آوری ساده است. روشکار این بسته بسیار نزدیک به AWT (Abstract Window Toolkit) و یا نسخه ساده تری از Swing است. این بسته دقیقا برای این هدف طراحی شده است که یک برنامه (اپلیکیشن Application) تمام عیار را در مرور گر اینترنت اجرا نماید نه اینکه تنها کمی وب را جمع و جور کند. </DIV><DIV>&nbsp;</DIV><DIV><STRONG>4- Rico <br></STRONG>یکی از برجسته ترین مجموعه های آجاکس که تماما کد باز است بسته ریکو می باشد. که از چند مجموعه پروژه مرتبط به همراه Open Rico ساخته شده است. <br>همانطور که دوجو یک پروژه واحد و یکپارچه بود این یکی از چندین پروژه کوچکتر ساخته شده که همگی از نظر تکنیکی (روش کار) مستقل از هم هستند. هرکسی ممکن است حدس بزند که این یک نقطه ضعف و یا یک سیاست دقیق بوده است اما نتیجه آن است که این مجموعه به همان اندازه دیگران جذاب و گیراست. <br>ریکو و نسخه پیش نمایش (prototype) تاکید زیادی بر انیمیشن و جلوه های بصری داشته اند تا نکات عملگرایانه و کاربردی. <br>برای نمونه هیچ امکانی برای ساختار درختی و گردآوری اطلاعات از فرمهای وب در این بسته پیش بینی نشده است که جای تعجب دارد. اما مجموعه امکانات انیمیشن و افکتهای پویانمایی آن جدا دلربا و منحصر به فرد است. <br>نسخه اولیه شامل امکانات پایه ای و ابزارهای اساسی (سطح پایین) مورد نیاز برنامه نویسان است. توابع آن بسیار ساده و نک حرفی هستند تا سرعت بارگزاری (Load) شدن صفحه هر چه بیشتر گردد. البته چنین به نظر می رسد که این موضوع باعث تند نویسی در برنامه نیز شود. ممکن است شما بخواهید کد ها را بازنویسی کنید و یا به گونه ای توسعه دهید که خواناتر و ساده تر باشند. اگر چه این موضوع باعث طولانی تر شدن کار گردد. <br>نهایتا اینکه ریکو یک مجموعه از ابزارهای همومی آجاکس است که بروی یک نسخه اولیه بنا شده است. شما الزامی ندارید که حتما از پروتوتایپ (نسخه اولیه) در کنار ریکو استفاده کنید ولی استفاده توام از آنها باعث سادگی هرچه بیشتر کار توسعه وب خواهد بود. <br>بویژه من قسمت Live Grid ریکو را خیلی پسندیدم که در واقع یک مجموعه از رولها یی است که جدولهای معمولی HTML را بهبود می دهد و مثلا هنگامی که شما صفحه را بالا و پایین می کنید اطلاعات سطرهای جدول را در پس زمینه نگاه میدارد و جلوه زیبایی ایجاد می کند و همچنین باعث سادگی نمایش حجم زیاد اطلاعات در جدولهای کوچک می گردد بدون اینکه کاربر را مجبور کند برای هر سری اطلاعات ، صفحات را پشت سر هم بارگزاری نماید. <br>من گاهی با خود فکرمی کنم کع ریکو نسخه ساده شده ای از دوجو است همراه با امکانات کشیدن و رها ساختن (Drag and Drop) و پویانمایی. </DIV><DIV>&nbsp;</DIV><DIV><STRONG>5- Microsoft Atlas <br></STRONG>اما اطلس مایکروسافت. میگویند نرم افزارهای جهان به دو دسته تقسیم می شوند. <br>نرم افزارهای مایکروسافتی و نرم افزارهای غیر مایکروسافتی ! <br>این حرف به خصوص زمانی که وارد دنیای جاوا اسکریپت و آجاکس می شویم درست از آب در میاید. مایکروسافت با تدارک برخی قابلیت های بسیار حرفه ای آجاکس و جنبه های نوآورانه آن تحت نام اطلس (Atlas) کمک شایانی به رواج و جا افتادن تکنولوژی آجاکس نموده است. ممکن است کتابخانه اطلس مایکروسافت رایگان باشد ، اما تهیه این بسته نرم افزاری برای کسانی که از ویژوال استودیو دات نت استفاده نمی کنند آسان نیست. <br>مایکروسافت علاقه مند است که شما قبل از آغاز به کار با اطلس نخست نرم افزارهای توسعه وب مربوطه را از سایت آن شرکت دانلود نمایید. این نرم افزارها کارهای بسیار زیادی را برای شما انجام میدهند اما چند صد مگابایت نیز حجم دارند! من آنها را دانلود نکرده ام و به خصوص کتابخانه غنی .js که بدون امکانات نامبرده اصلا قابل استفاده نیست. <br>خود کتابخانه ها کمتر دردسر ساز هستند. آنها امکاناتی را پدید می آورند که توسط مرورگرهای دیگر همچون موزیلا نیز پشتیبانی می‌شوند که خود این موضوع گاه باعث شگفتی منتقدان مایکروسافت می شود. البته این تعهد چندان هم بی چون وچرا نیست. من چندین بار با عبارت زیر روبرو شده ام: <br>“Due to a known issue with Atlas on Safari” <br>این وضعیت برای کاربرانSafari و فایرفاکس مشابه است. </DIV><DIV>&nbsp;</DIV><DIV><STRONG>6- Yahoo! <br></STRONG>یاهو ریش سفید سایت های اینترنت است. وکتابخانه آجاکس یاهو تنها یک مجموعه ثابت و خشک از توابع نیست بلکه نمونه بسیار خوبی از یک نرم افزار اوپن سورس است. کلاسها و کتابخانه ها در یک فایل فشرده شده .Zip قرار دارند و با مثالها و کدهای فراوان مجهز شده اند. برخی از توابع آجاکس یاهو توسط 6 تا 10 مثال و صفحه های نمونه به خوبی توضیح داده شده اند. <br>رویکرد یاهو در زمینه آجاکس متفاوت از دیگران بوده است زیرا نیت یاهو از تهیه این پکیج آجاکس شکستن و آزاد سازی قیمت کد ها بوده است. تاکتیک مورد استفاده بسیار مهمتر از آن چیزی است که در نگاه نخست به نظر می رسد زیرا هنوز کاربران معمولی نیاز به آموزش زیادی دارند تا بدانند که آجاکس و برنامه های آن چگونه رفتار می کنند. <br>توسعه دهندگان این بسته در یاهو تلاش کرده اند تا یک بسته با ثبات و سازگار با همه محیط ها را تهیه کنند. این مجموعه به خوبی نیز مستند سازی شده است. <br>به طور کلی میتوان گفت مجموعه یاهو غنی است. مکانات خوبی برای انیمیشن و جمع آوری اطلاعات از روی وب فرم ها (فرمهای داده در صفحه وب) دارد. همچنین قسمت مدیریت تماس با سرور یا (Connection Manager) به طور خودکار داده هایی را که باید ارسال یا شوند را مدیریت می‌نماید هم با متد Post و هم Get. و این نقطه قوت خوبی است. </DIV><DIV>چکیده و نگاهی به آینده <br>آنگونه که از این بررسی نتیجه شد به نظر میرسد باید شاهد تفاوتهای بیشتری در آینده میان بسته هایی باشیم که توسط یک شرکت خاص خمایت می شوند و بسته هایی که عمومی ترند. همچنین انتظار میرود که گوگل ، یاهو و مایکروسافت رقابت شانه به شانه خود را برای تسلط و کنترل بر این بازار ادامه دهند. اگر چه این موضوع همواره به نفع مصرف کنندگان خواهد بود و به خصوص به نفع کسانی که نیاز به مستندات و راهنمایی دارند تا با آجاکس آشنا شوند. بسته های یاهو بر اساس مدل تجاری یاهو طرحریزی شده اند و از نقشه سایت (Site map) یاهو پشتیبانی می کنند در حالی که بسته دوجو عمومی تر است و هم از نقشه سایت یاهو و هم گوگل پشتیبانی می کند