باستان شناسی چیست؟

[Borna66]

دوستان عزیز حتما با خوندن مقالاتی که در این قسمت قرار گرفته براتون سوال پیش اومده که اینا که همون مطالب ایران باستان است چه فرقی داره؟
فقط بخش اضافیه که هیچ توجیحی نداره خوب من میخوام براتون تو این تاپیک یک سری توضیحات و دلایل بیارم که فرق بین باستان شناسی و مطالب ادوار تاریخ را در ک کنین.
از دوستان خواهش میکنم اگر انتقادی دلیلی دارن بزارن من کلیه مطالبمو قرار بدم بعد شما هم دلایلتونو بگین.

[Borna66]

باستان شناسی چیست؟ «شناخت گذشته انسان بر اساس شواهد مادی»:



این تعریف را، اگر چه بسیار کلی است، بارها و بارها همه شنیده ایم، اما شاید هیچ کدام تا زمانی که اقدام به نوشتن مقاله ای درباره چیستی باستان شناسی نکرده ایم، هرگز به میزان گستردگی و پیچیدگی این تعریف کوتاه پی نبرده باشیم. اینکه «گذشته» چیست و اصلاً کدام گذشته؟ اینکه مفهوم «انسان» به تنهایی خود چه پیچیدگی هایی به دنبال دارد و نهایتاً چگونه «شناختی» و براساس کدام «شواهد مادی»؟ و پاسخ به این سوالات دقیقاً همان عاملی است که منجر به ایجاد نظرات و مکاتب گوناگون و گاه متناقض در زمینه باستان شناسی می شود و باز هم پاسخ به سوالی را که مطرح است مشکل تر می کند: باستان شناسی چیست؟
«رشته علمی باشد که میان کاوش های عملی و توصیف و تفسیر نظری ارتباط و توازن برقرار می سازد»
استقلال باستان شناسی به عنوان یک علم از ابتدا امری بدیهی نبوده و از آغاز شکل گیری فعالیت های باستان شناسانه مدتی طول کشیده تا این شاخه را به عنوان علم مستقلی پذیرفته اند (شاید باشند کسانی که هنوز هم نپذیرفته اند)؛

[Borna66]

با تلاش مردان و زنان ما میتوانیم نظری به گذشته های دور بیفکنیم و دریابیم که انسان های گذشته چگونه میزیسته اند.
دانشی که با ابزارهای گوناگون و از راه های گوناگون دوران های گذشته را بررسی میکند باستان شناسی نام میگیرد

[Borna66]

رشته باستان شناسی در ایران زیر مجموعه رشته علوم انسانی به حساب می آید . البته از چند سال پیش دانشکده های هنر نیزاقدام به راه اندازی رشته باستان شناسی در مقطع کاردانی کردند اما به ناچار دانشجویانی که دراین مقطع و در دانشکده های هنر فارغ التحصیل شدند، بعد از یک دوره دیگر شرکت در کنکور سراسری می توانند تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی و در زیرمجموعه علوم انسانی ادامه دهند.
در رشته باستان شناسی دانشجویان بیش از 130 واحد درسی را در زمینه های پیش از تاریخ (دوره های پارینه سنگی، میان سنگی و نوسنگی)، دوره تاریخی و دوره اسلامی می خوانند.
همچنین دانشجویان می باید یک فصل نیز که معمولا یکی از دو ترم آخر دانشجویان می باشد، در محل حفاریی که دانشگاه در نظر می گیرد حضور یابند و مهارت هایی را در این زمینه بیاموزند.
برخی رشته باستان شناسی را با تاریخ یکی می دانند یا این که این رشته را کاملا مشابه رشته تاریخ به حساب می آورند اما در این باره باید تاکید کنم که این دورشته اگرچه مشابهت هایی باهم دارند اما یکی به حساب آوردن این دو هم اشتباه است.
رشته باستان شناسی تا یک مقطعی (تقریبا از زمانی که بشر توانست بنویسد) از برخی اطلاعات رشته تاریخ استفاده می کند اما همه آن را به کار نمی گیرد.
رشته تاریخ مجموع نوشته ها و آثار به جا مانده از گذشتگان را شامل می شود اما رشته باستان شناسی می باید خود به دنبال این آثار بگردد.
رشته تاریخ با توجه به آثار موجود به بحث می پردازد اما رشته باستان شناسی با توجه حتی گاه حدسیات به کاوش در زمین می پردازد . اگرچه همانطور که گفتم از اشاره هایی که برخی مورخین در کتاب های خویش کرده اند هم استفاده می کند که نمونه آن را در حفاری های بین النهرین می توان دید که باستان شناسان در اینجا کاملا از نوشته های تاریخی و بیشتر از آن از متون دینی استفاده کردند.
اما با این حساب زمانی که بشر هنوز خواندن و نوشتن نمی دانست چطور؟
این دوران دوران سختی است.
باستان شناسان با توجه به یافته هایی که در کاوش ها به دست می آید می باید فرهنگ و نحوه زندگی وحتی روابط اجتماعی گذشتگان را تدوین کنند.
فکر می کنم تا حدودی با رشته باستان شناسی آشنا شدید .
حالا دو سئوال بسیار مهم در اینجا پش می آد.
اول این که اصلا هدف از رشته باستان شناسی چیست؟ دوم این که رشته باستان شناسی آیا شغل خوبی دراین جامعه به حساب
می آید؟
اول این که باید بگم بشر معمولا برای ارضا حس کنجکاوی خودش تاحالا میلیارد ها میلیارد هزینه کرده و مطمئنا بازهم می کنه .
این اصلا منطقی نیست که بگیم بشر فقط و فقط باید به دنبال رفاه خودش باشه و برای این منظور از تمام حس کنجکاوی خودش هم بگذره.
فکر می کنم همه تابه حال تجربه کردند که چیزی آنقدر فکرتان را مشغول می کنه نمی تونید به کارتون ادامه بدید شاید این موضوع آنقدرها هم ربطی به شما نداشته باشه اما این حس کنجکاویه که باعث می شه شما اینقدر حساس بشید و نتونید مثل گذدشته به کارو زندگیتون ادامه بدهید.
اما درمورد پرسش دوم باید بگم این رشته هم مانند تمام رشته های علوم انسانی دیگه است که تو جامعه ما جایگاهی ندارند تازه بک مقدار هم بدتر چون تنها جایگاه تخصصی شغلی اش سازمان میراث فرهنگی است.
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg


خب امیدوارم این مقدار تونسته باشه کمکی به دوستانی باشه که فرق رشته را درک کنند.

[Borna66]

تعریف ویکی پدیا از باستان شناسی

رای باستان‌شناسی تعاریف مختلفی پیشنهاد و ارائه شده است. باستان شناسی شاخه‌ای از یک شعبه مهم علوم انسانی است که « مردم‌شناسی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A 7%D8%B3%DB%8C) » نامیده می‌شود. باستان شنا سی یکی از شبعات انسان شناسی است که زمینه ساز تاریخ است. درباره تاریخ می‌توان گفت که آغاز زمانی است که انسان از نگارش و کتابت برای ثبت وقایع و رویداد ها استفاده کرد. که قدمت آنها حداکثر به حدود ۵٬۲۰۰ سال پیش (۳٬۲۰۰ پ.م ) می‌رسد. برای اطلاع از بسیاری از رخداد ها که پیش از اختراع خط ونگارش روی داده اند و هیچگاه ثبت نشده اند و با توجه به قدمت انسان که حدود ۴٬۲۰۰٬۰۰۰سال پیش تعیین کرده است .باید از روشی جداگانه و مستقل استفاده کرد که باستان شناسی است. بنابر این می‌توان گفت که باستان شناسی آن شاخه از انسان شناسی است که درباره انسان از آغاز پیدایش او بر پهنه گیتی تحقیق می‌کند. باستان شناسان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D9%86% D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86) نیز پژوهشگرانی هستند که درباره انسان و جواع گذشته انسان و جوامع گذشته انسانی پژوهش تحقیق و مطالعه می‌کنند. باستان شناسی در جهان به شاخه‌های متعددی چه از لحاظ زمانی و چه از لحاظ جغرافیایی تقسیم می‌شود.

دورهای زمانی در باستان شناسی ایران




پیش از تاریخ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D8%AA%D8%A7%D8%B1 %DB%8C%D8%AE)
دوره تاریخی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8 %A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C&action=edit&redlink=1)
دوره اسلامی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8 %B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1)


از دیگر رشته‌های پیونددار با باستانشناسی می‌توان از اینها نام برد.


مردم‌شناسی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A 7%D8%B3%DB%8C)
دیرین‌شناسی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%8 6%D8%A7%D8%B3%DB%8C)
گیتاشناسی (جغرافیا (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7))
زمین‌شناسی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A 7%D8%B3%DB%8C)
تاریخ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE)
تاریخ هنر (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%87%D9%86%D8%B1)

[Borna66]

چند سایت در رابطه با باستان شناسی


Site officiel du musée du Louvre (http://www.louvre.fr/)
از این جا به نشریات مربوط به باستان شناسی دسترسی پیدا میکنید (http://www.magiran.com/searchm.asp?field=all&t=magazine&I5=%C8%90%D1%CF&s=%C8%C7%D3%CA%C7%E4+%D4%E4%C7%D3%26%231740%3B)
سایت باستان شناسی استان کردستان (http://siser.blogsky.com/)

وب سایت دانشجویان رشته باستان شناسی دانشگاه آزاداسلامی همدان (http://www.hamarch.ir/)
پژوهشکده ی باستان شناسی (http://www.icar.ir/documents/document/0/11586/home.aspx)