چند ریاضی‌دانان مشهور جهان

[Borna66]

با سلام
دوستانی که مطالب بهتر و دقیق تری دارند میتونند قرار دهند




http://pnu-club.com/imported/2009/09/2021.jpg
تصویر نیلس آبل


نیلس هنریک آبل (زاده ۱۸۰۲ میلادی - درگذشته ۱۸۲۹ میلادی)، ریاضیدان نروژی. گروه جابجایی‌پذیر را به افتخار وی، گروه آبلی هم می‌نامند.

یانوش بویویی (زاده ۱۸۰۲ میلادی - درگذشته ۱۸۶۰ میلادی) ریاضیدان مجار-رومانیایی و از بنیانگذاران هندسهٔ نااقلیدسی، نام وی بصورت یانوش بولیای و یوهان بویویی هم ثبت شده است.
http://pnu-club.com/imported/2009/09/2022.jpg
تصویری هنری از یانوش بویویی، اثر آتیلا زیگموند.


وی متولد ۲۴ آذر ۱۱۸۱ خورشیدی برابر با ۱۵ دسامبر ۱۸۰۲ میلادی در شهر کولوژوار، ترانسیلوانیا، مجارستان که هم اکنون در محدودهٔ کلوژ در کشور رومانی) قرار دارد، است. پدر او فورکوش بویویی ریاضیدان و دوست دوران دانشجویی گاوس در دانشگاه گوتینگن است. یانوش در مدرسهٔ مهندسی امپراتوری در وین تحصیل کرد.
وی به تاریخ ۷ بهمن ۱۲۳۸ خورشیدی برابر با ۲۷ ژانویه ۱۸۶۰ میلادی در شهر ماروش واشارهی، مجارستان (اکنون ترگومورش در کشور رومانی) درگذشت.

آثار و مطالعات

یانوش بدون اطلاع از کار لباچفسکی، دو سال بعد از آن که وی مقالهٔ دوران‌ساز خود را در زمینهٔ هندسهٔ نااقلیدسی به زبان روسی منتشر کرد، در ضمیمهٔ ۲۶ صفحه‌ای کتاب تنتامن که توسط پدرش فورکوش بویویی نوشته شده بود مطالبی دربارهٔ هندسهٔ نااقلیدسی نوشت و پدرش برای دوست قدیمی‌اش گاوس نسخه‌یی از کتاب را فرستاد اما گاوس در پاسخ نوشت قبلا خودش از سال‌ها پیش روی این موضوع کار می‌کرده است. هر چند پاسخ گاوس نسبت به کار بویویی ستایش‌گرانه بود اما یانوش که تندخو بود و یازده بار دوئل کرده بود و پیروز شده بود از این که گاوس ادعا کرده بود قبل از او به این نتایج رسیده است آنقدر ناراحت شد که دیگر هرگز در این زمینه کار نکرد و حتا پژوهش‌های‌اش را هم منتشر نکرد. به هر حال نام یانوش بویویی به عنوان یکی از بنیان‌گذاران شاخه‌یی از هندسهٔ نااقلیدسی که هندسهٔ هذلولوی یا هندسه‌ هندسهٔ لباچفسکی نامیده می‌شود در تاریخ ثبت شده است. اودر بارهٔ هندسه‌یی که بدون اصل توازی و صرفاً بر اساس چهار اصل اول اقلیدس اثبات می‌شوند نیز مطالعه کرد و آن را هندسهٔ مطلق نام نهاد. اما این نام معنای گم‌راه کننده‌یی داشت به همین دلیل امروزه ترجیح می‌دهند به این هندسه، هندسه نتاری بگویند.

[Borna66]

http://pnu-club.com/imported/2009/09/2023.jpg
فورکوش بویویی


فورکوش بویویی (زاده ۱۷۷۵ میلادی - درگذشته ۱۸۵۶ میلادی) ریاضیدان بود. وی که بیشتر در انزوا کار می‌کرد نام‌اش بصورت فورکوش بولیای و وولفگانگ بویویی هم ثبت شده‌است.

زندگی

در ۳۰ بهمن ۱۱۵۳ هجری خورشیدی برابر با ۱۹ فوریه ۱۷۷۵ میلادی در شهر بولیا، ترانسیلوانیا، مجارستان که هم اکنون در محدودهٔ کلوژ در کشور رومانی قرار دارد به دنیا آمد. پسر او یانوش بویویی از بنیان‌گذاران شاخه‌یی از هندسهٔ نااقلیدسی که هندسهٔ هذلولوی یا هندسهٔ لباچفسکئی نامیده می‌شود است.
فورکوش در دانشگاه گوتینگن در آلمان تحصیل کرد (۱۱۷۵-۱۱۷۸ ه.خ) و در آنجا گاوس دوست تمام عمرش را ملاقات کرد.
وی در ۲۹ آبان ۱۲۳۵ هجری خورشیدی برابر با ۲۰ نوامبر ۱۸۵۶ میلادی در شهر ماروش واشارهی، مجارستان (اکنون ترگومورش در کشور رومانی) درگذشت.

آثار و مطالعات

او حاصل فعالیت‌های خود را در کتاب دوجلدی‌اش تنتامن در ۱۸۳۲ میلادی منتشر کرد. این کتاب کوششی بود در راه پی‌ریزی دقیق و منظم هندسه، حساب، جبر، و تحلیل ریاضی (آنالیز). در این کتاب، به عنوان ضمیمه، مقاله‌یی به قلم پسرش یانوش درج شده بود که در آن اصل توازی رد شده بود و بنیان‌ شاخه‌یی از هندسهٔ نااقلیدسی که هندسهٔ هذلولوی یا هندسهٔ لباچفسکئی گذاره بود. این ضمیمه موجب جاودانه شدن تنتامن شد. بویوی خلاصه‌ای از کتاب خود را در ۱۸۵۱ میلادی به آلمانی منتشر کرد.

[Borna66]

http://pnu-club.com/imported/2009/06/1110.jpg
جان پلی‌فیر


جان پلی‌فیر (زادهٔ ۱۰ مارچ ۱۷۴۸ م./ ۱۹ اسفند ۱۱۲۶ ه.خ، بنوی، نزدیک داندی، اسکاتلند؛ درگذشت ۲۰ ژولای ۱۸۱۹ م./ ۲۹ تیر ۱۱۹۸ ه.خ، ادینبرا، اسکاتلند.) زمین‌شناس، فیزیکدان و ریاضی‌دان اسکاتلندی بود.


زندگی

جان پلی‌فیر در سنت اندروز وادینبرا درس خواند و از ۱۸۰۰ استاد دانشگاه ادینبرا بود. او در فیزیک و ریاضی و زمین‌شناسی مطالعه و تحقیق کرد هر چند در هندسه، اصل پلی‌فیر به نام او ثبت شده است اما شهرت او بیشتر به دلیل فعالیت‌های‌اش زمین‌شناسی است. او در ۱۸۱۹ در ادینبرای اسکاتلند درگذشت.

مطالعات

انتشار کتاب اصول هندسه که در بارهٔ هندسهٔ اقلیدسی است نام پلی‌فیر را به خاطر ارائه صورتی از اصل پنجم اقلیدس که امروز کم‌وبیش به همان شکلی که فلی‌فیر طرح کرد و به نام اصل پلی‌فیر شناخته می‌شود در تاریخ تحولات هندسه که در نهایت به ابداع هندسه‌های نااقلیدسی انجامید ماندگار کرد. جان پلی‌فیر پنج سال بعد از درگذشت دوست‌اش جیمز هاتن درک انقلابی هاتن از چرخهٔ زمین شناختی را در کتابی به نام «تصاویر نظریهٔ هاتنی زمین» ارائه کرد.

[Borna66]

http://pnu-club.com/imported/2009/09/2024.jpg
جان فون نویمان.


http://pnu-club.com/imported/2009/09/2025.jpg
تمبر یادبود جان فون نویمان - انتشار در سال ۲۰۰۵ - آمریکا


جان فون نویمان (۲۸ دسامبر ۱۹۰۳- ۸ فوریه ۱۹۵۷) ریاضیدان و دانشمند آمریکایی[۱] مجاری الاصل بود.
او کارهای مهمی در نظریهٔ کوانتوم، نظریه مجموعه‌ها، آنالیز تابعی، علم کامپیوتر، اقتصاد و نظریه بازی‌ها انجام داده است.
او یکی از دست‌اندرکاران پروژهٔ مانهاتان بود که منجر به ساخت اولین بمب اتمی گردید. وی همچنین از نخستین کسانی است که در طراحی وساخت اولین کامپیوتر به نام انیاک سهم مهمی داشت. وی از کودکی دارای هوش خارق العاده‌ای بود و می‌توانست اعداد هفت رقمی را در هم ضرب کند.

[Borna66]

http://pnu-club.com/imported/2009/09/2026.jpg
مجسمه یادبود فیبوناتچی در شهر پیزا


لئوناردو دا پیزا (به ایتالیایی: Leonardo da Pisa) یا به عبارت مشهورتر لئوناردو فیبوناچی (Fibonacci) یکی از بزرگ‌ترین ریاضیدانان اروپا در سال ۱۱۷۵ در شهر پیزا متولد شد. وی به علت حرفه پدریش که بازرگانی بود به کشورهای بسیاری از جمله مصر و سوریه و... مسافرت نمود. فیبوناچی در سال ۱۲۰۰ به زادگاه خود یعنی شهر پیزا در ایتالیا مراجعت نمود. پدر فیبوناچی گوگلیمو(Guglielmo) بوناچی(مهربان،ملایمbonacci) خوانده میشد. مادر لئوناردو آلساندرا، (Alessandra)زمانی که لئو نه سال داشت درگذشت.لئوناردو پس از مرگش فیبوناچی نام گرفت.(برگرفته از فیلیوس بوناچی به معنای پسر بوناچی)

معرفی سیستم اعداد اعشاری به عنوان جایگزینی بسیار کارآمدتر به جای سیستم اعداد رومی که استفاده از آن از زمان امپراتوری روم رایج بوده‌است از جمله مهم‌ترین کارهای این ریاضیدان بزرگ در طول حیاتش بوده‌است. وی در ابتدای اولین بخش از کتاب خود به نام Liber abci در مورد این سیستم چنین می‌گوید:
«نه رقم هندی وجود دارد: ۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۶ ۷ ۸ ۹ که به‌وسیله آنها و همچنین علامت ۰ که در عربی صفر نامیده می‌شود میتوان هر عددی را به شیوهای که توضیح داده خواهد شد نوشت.»

[Borna66]

هیپاتیاhttp://pnu-club.com/imported/2009/06/84.png


گفتاوردانسان همان‌طور که برای برقراری حقیقت می‌جنگد باید با خرافات به مبارزه برخیزد.



هیپاتیای اسکندرانی زنی یونانی که به عنوان نخستین زن برجستهٔ‌ ریاضی‌دان شناخته می‌شود. او استاد فلسفه دانشگاه اسکندریه بود و در علم نجوم تبحر داشت. وی در دوران حکومت روم بر مصر در اسکندریه زندگی می‌کرد و به دست مسیحیان و با تحریک کلیسا به اتهام جادوگری کشته شد.


زندگی

پدرش تئون از ریاضی‌دانان مشهور و استاد دانشگاه اسکندریه بود.تحت تعالیم پدر ریاضیات و فلسفه را آموخت. تئون برای آموزش همه جانبهٔ او اهمیت بسیاری قائل بود و به این سبب هیپاتی هنر سخنوری و خطابه را آموخت و به ورزش‌هایی چون سوارکاری و شنا ‌پرداخت. تئون او را با تمامی نظام‌های مذهبی آن زمان آشنا کرد و به هیپاتیا تفکر دور از تعصب را آموخت.
بخش عمده‌ای از تعلیم او به سفرهایش اختصاص دارد. برخی معتقدند او بیش ده سال از عمرش را در سفر گذرانده است.[۱] او سفر کوتاهی به آتن داشت و در مدرسه آتن به عنوان دانشجو تحصیل کرد. در بازگشت از آتن از او برای تدریس در دانشگاه اسکندریه در رشته فلسفه و ریاضیات دعوت شد و تا پایان عمر به تدریس در این دانشگاه مشغول بود. به علت تسلط کامل به علوم زمان خود و نطق بی‌نظیرش معلم محبوبی بود. افراد بسیاری از کشورهای مختلف برای شرکت در کلاس‌های او به اسکندریه می‌آمدند و بسیاری از مردم برای شنیدن سخنان او جمع می‌شدند. سقراط مورخ می‌نویسد: «او معلم محبوبی بود، در خانهٔ او همانند اتاق کنفرانسش سخت‌کوش‌ترین دانشجویان آن روز آمد و شد داشتند.»
با وجود پیشنهادهای ازدواجی که از جانب شاهزادگان و فلاسفه داشت، هرگز ازدواج نکرد.






ریاضیات

وی رساله‌های فراوانی در زمینه ریاضیات نوشت که بسیاری از آن‌ها در زمان یورش مردم به معبد سراپیس اسکندریه از بین رفت. در حل مسائل جبر و هندسه راه‌حل‌های جدیدی ارائه کرد آن‌چنان‌که شناخت مخروط‌ها تا قرن هفدهم از آن‌چه او تدریس می‌کرد پیش‌تر نرفت. او مخترع «غلظت سنج» است که برای تعیین غلظت مواد حل شده در مایعات به کار می‌رود.[۲]
http://pnu-club.com/imported/2009/09/2027.jpg
تصویر خیالی هیپاتیا، در نقاشی مکتب آتن اثر رافائل



فلسفه

هیپاتی پیرو افلاطون بود و به تفسیر آثار ارسطو می‌پرداخت. او عقاید نوافلاطونیان را تبلیغ می‌کرد. در یکی از نوشته‌هایش آمده:
«افسانه‏ها باید تنها به عنوان افسانه و اسطوره‏ها تنها به عنوان اسطوره آموخته شوند. آموزش موهومات به عنوان حقایق چیز وحشتناکی است. ذهن کودک آنها را می‏پذیرد و به آنها اعتقاد می‏آورد و در سالهای بعد تنها با سختی و شکنجه می‏تواند از چنگ آنها رهایی یابد. در حقیقت انسان همان طور که برای برقراری حقیقت می‏جنگد باید با خرافات نیز به مبارزه برخیزد. چرا که موهومات، نامحسوس، درک‏ناکردنی و بغرنج هستند و تکذیب آ‌ن‌ها به سختی میسر می‏شود ...».


نجوم

از نخستین کسانی بود که به وسیله‌ای برای راه‌یابی دریانوردان اندیشید. اسطرلاب اختراعی او تا قرن هجدهم مورد استفادهٔ‌ دریانوردان بود.

مرگ

در آن زمان اسکندریه از مراکز مهم مسیحیت بود و تفکرات دیگر با عنوان کافرکیشی به شدت سرکوب می‌شدند. دانش‌هایی که هیپاتیا بر روی آن‌ها کار می‌کرد از دید روحانیون برای مردم مضر و گمراه کننده بود و این‌که یک زن به فلسفه و ریاضیات بپردازد غیرقابل تحمل بود. هیپاتی توسط «سیریل» اسقف شهر اسکندریه متهم به جادوگری و توطئه علیه مسیحیت شد. در یکی از روزهای ماه مارس سال ۴۱۵ میلادی هنگامی که هیپاتی از کتابخانه اسکندریه بازمی‌گشت به کالسکهٔ وی حمله کردند و به طرز وحشیانه‌ای کشتند و سپس جسدش را سوزاندند. نفوذ و قدرت کلیسا مانع پیگرد و مجازات قاتلان هیپاتیا شد. پس از چندی وی توسط کلیسا به عنوان قدیسه معرفی شد.