زرتشت کی می زیست؟

[Borna66]

برخی از پژوهشگران دربارۀ زمان زرتشت دچار سرگردانی شده‌اند و چون دستشان بهجایی بند نشده، از روی پندار و خیال، زمان پیدایش او را پس از موسا گمان کرده‌انداما هنگامی که راه درست برویم و یک رشته گفته‌ها و نوشته‌های استوار باستانی را بهیاد آوریم، خواهیم دانست که داوری دربارۀ زمان پیدایش این پیامبر بزرگ آریایی خیلی آسان است و هیچ گونه دشواری و سرگردانی در بر ندارد.
اکزانتوس
او در سدۀپنجم پیش از میلاد مسیح می‌زیسته است.
هرمودوروس
شاگرد افلاتون یاد می‌کند وبه گفتۀ او زمان زرتشت را ۵٠٠٠ سال پیش از جنگ ترویا می‌داندچنین بر می‌آید که رأی دیوژنس ۶٠٠٠ سال پیش از لشگرکشی خشایارشا به یونان بوده وخواسته است با یادآوری از این شماره‌های هماهنگ، زمان پیغمبر ایران را نشان بدهدچون لشگریان خشایارشا که در سارد گرد آمده بودند در بهار سال ۴٨٠ پیش از مسیح به یونان روی آوردند، بنابراین زمان زرتشت به ۶۴٨٠ سال پیش از مسیح می‌رسد. از سوی دیگر چون گرفتن ترویا و افتادن آن به دست یونانیان در سال ١١٨۴پیش از مسیح دانستهشده، زمان زرتشت از روی گفتۀ هرمودوروس ۶١٨۴سال پیش از مسیح می‌شودهمان گونه که می‌بینیم نتیجۀ این دو گفتار با اندک ناسازگاری، نمودار یک زماناست که نزدیک به ۶۵٠٠ سال پیش از مسیح را نشان می‌دهد. بی‌گمان سرچشمۀ این دو خبریکی است و این ناسازگاری اندک در برابر روزگاری بس دراز که از ٨۵٠٠ پیش یاد می‌کند،چندان ارزشی ندارد و به پایۀ کار سستی نمی‌رساند.
اودوکسوس
زمان زرتشت را ۶٠٠٠ سال پیش از افلاتون دانسته است. پلینیوس می‌افزاید: موسا چند هزار سال پس از زرتشت بوده. ارستونیز با اودوکسوس هم‌رأی می‌باشد و باستانی بودن آیین ایرانیان را جلوتر از آیین مصری‌ها می‌داند.
سوئیداس
از دو زرتشت نام می‌برد: یکی دانای پارس و ماد که ۵٠٠٠ سال پیش از جنگ ترویا می‌زیسته و دیگری اخترشناسی بوده در زمان نینوس شوهر سمیرامیس که درافسانه‌ها از او به نام شهبانوی آسور یاد کرده و شهر بابل را از او دانسته‌اند
ولتر
زرتشت را به بزرگی ستوده و زمان پیدایش او را برابر رأیپارس‌ها ۶٠٠٠ سال پیش از کوروش بزرگ یاد کرده است. اسپنسر برابر بررسی‌های خود که بر پایۀ ستاره شناسی می‌باشد، زمان زرتشت را ٧١٢٩ سال پیش تخمین زده است .