تجارت الکترونیک چیست؟

[pnugirl]

تعريف (Definition)
تعريف عام تجارت : هر نوع ارائه كالا يا خدمات ، كه معمولاً ( نه هميشه ) بخاطر پول انجام مي پذيرد .
از تجارت الكترونيك ، تعاريف متعددي ارائه شده است . در حقيقت مجموعه متنوع وسيعي از تعاريف و مفاهيم براي تجارت الكترونيك وجود دارد كه موضوعات ، كاربردها ، و مدلهاي گوناگوني را در بر مي‏گيرد‏‏. درگونه‏اي از اين موارد ، كوشيده شده است كه تعاريف عامي ارائه شود و در گونه‏هاي ديگر در تعاريف به نوع فعاليت ، امكانات ارتباطي و تجهيزات مورد استفاده ، محدوده سازماني فعاليتها و زير ساختارها توجه شده است :

تعريف تجارت الكترونيك از ديدگاه Clarke :
هر نوع مبادله اطلاعات مربوط با امور تجاري از طريق ابزار الكترونيكي ، حتي تلفن و فاكس (سال 1997)
تعريف تجارت الكترونيك از ديدگاه اتحاديه اروپا (European union) :
تعريف 1 : “ انجام تجارت بصورت الكترونيكي “ (سال 1998)
تعريف 2 : “ هر شكلي از مبادله تجاري كه در آن طرفين ذينفع به جاي تبادلات فيزيكي يا تماس مستقيم فيزيكي ، به صورت الكترونيكي تعامل كنند . “ (سال 2001)



تعريف تجارت الكترونيك از ديدگاه ارتباطات :
تحول خدمات ، كالا ومحصولات اطلاعاتي از طريق خطوط تلفن ، شبكه‏هاي كامپيوتري و ساير وسائل ارتباطي

تعريف تجارت الكترونيك از ديدگاه فن آوري اطلاعات :
آن دسته از كاربردهاي فن آوري اطلاعات كه به صورت سيستمي براي پشتيباني و پيشرفت دادن جريان كاري و مبادلات تجاري ايجاد شده است

تعريف تجارت الكترونيك از ديدگاه تجاري :
ابزاري است كه كسب و كارهاي مختلف ، شركاي آنها و مشتريان آنها را قادر مي‏سازد كه موضوعاتي چون كيفيت خدمات ، سرعت تحويل و ... را ارتقاء وموضوعاتي همچون هزينه‏ها را كاهش دهند .

تعريف تجارت الكترونيك :
تعامل سيستمها ارتباطي (Communication) ، سيستمهاي مديريت اطلاعات (Data Management) و امنيت (Security) كه بواسطه آنها امكان مبادله اطلاعات تجاري در رابطه با فروش محصولات و يا خدمات ميسر مي گردد .
بنابراين تعريف اجزاء اصلي تجارت الكترونيك عبارتند از :
1-Communications (سيستمهاي ارتباتي)
2-Data Management (سيستمهاي مديريت داده ها)
3-Security (امنيت)

[pnugirl]

استفاده از فناوريهاي الكترونيكي در انجام امور بازرگاني پيشينه‏اي نسبتا طولاني دارد . در حقيقت ، نياز به تجارت الكترونيكي از تقاضاهاي بخشهاي خصوصي و عمومي براي استفاده از تكنولوژي اطلاعات به منظور كسب رضايت مشتري ، و هماهنگي موثر درون سازماني نشآت گرفته است .
مي‏توان گفت اين نوع تجارت ، از حدود سال 1965 آغاز شد كه مصرف كنندگان توانستند پول خود را از طريق ماشينهاي خود پرداز (ATM) دريافت كرده و خريدهاي خود را با كارتهاي اعتباري انجام دهند . پيش از توسعه تكنولوژي هاي مبتني بر اينترنت در سالهاي آغازين دهه 90 ، شركتهاي بزرگ دست به ايجاد شبكه‏هاي كامپيوتري با ارتباطات مشخص ، محدود و استاندارد شده براي مبادله اطلاعات تجاري ميان يكديگر زدند . اين روش ، مبادله الكترونيكي دادها (EDI) ناميده ‏شد . درآن سالها ، لفظ تجارت الكترونيكي ، مترادف با مبادله الكترونيكي داده‏ها بود . ايجاد و توسعه اينترنت و شبكه جهان گستر ، باعث خلق فرصتهاي زيادي براي توسعه و پيشرفت زير ساختها و كاربردهاي تجارت الكترونيك گرديد.





از نظر استادان جهش تكنولوژي اطلاعات دو دوره بيست ساله سرگذاشته و اكنون وارد دوره سوم شده است .
1955 – 1974 : عصر پردازش الكترونيكي داده‏ها (EDP)
1975 – 1994 : عصر سيستمهاي اطلاعاتي مديريت (MIS)
1995 –2014 : عصر اينترنت (Internet)
هر بيست ساله ، امكانات تجارت الكترونيكي را متناسب با توانايي‏هاي تكنولوژي اطلاعاتي آن عصر فراهم آورده است . در حاليكه ماشينهاي خود پرداز و كارتهاي اعتباري در عصر بيست ساله نخست به جريان افتادند ، در عصر دوم امكان استفاده از مبادله الكترونيكي داده‏ها (EDI) ، سيستم بانكي بين المللي (Swift) و انتقال وجه الكترونيكي (EFT) فراهم شد . اما توسعه اينترنت و كاربردهاي تجاري آن ، باعث تحولي اساسي در اين روند شده است ، به گونه‏اي كه در روند تكاملي تجارت الكترونيك ، مي‏توان ميان تجارت الكترونيكي سنتي و نوع اينترنتي آن تمايز محسوسي قائل شد .

[pnugirl]

تكنولوژي اطلاعات ، روش كاركرد افراد ، سازمانها و دولتها را دگرگون كرده و امور اقتصادي و اجتماعي و حتي طرز تفكر مردم را تغيير داده است . آموزش ، بهداشت ، صنعت و توليد ، تجارت ، بانكداري ، خدمات وحتي نحوه گذاران اوقات فراغت و سرگرمي‏ها همه تحت الشعاع آثار و تغييرات اين تكنولوژي قرار گرفته‏اند . تكنولوژي اطلاعات باعث ايجاد مشاغل جديد ، صنايع نوين و خلاقيتهاي پياپي شده و تغييرات عمده در روش زندگي پديد آورده است . نزديكي روز افسون مردم جهان به يكديگر ، تعامل فرهنگها ، و ... نمونه‏هايي از اين پيامدها است . از ديدگاه علمي ، نيز امروزه تكنولوژي اطلاعات در كنار مهندسي ژنتيك ودانش هوا فضا ، يكي از سه شاخه پيشرو و آينده ساز دانش و تمدن فرداي بشر به شمار مي رود . پيشرفتهاي تكنولوژي اطلاعات به حدي گسترده است كه برخي از صاحبنظران آن را با پديده‏هايي چون “ اختراع ماشين بخار “ مترادف دانسته اند . در بعد اقتصادي نيز “ اهميت دست يابي سريع به اطلاعات صحيح “ كليد پيروزي در عرصه رقابت جهاني محسوب مي‏شود .
تجارت الكترونيك نيز به عنوان يكي از قسمتهاي مهم نشأت گرفته از فن آوري اطلاعات است كه پيشرفت آن در سايه پيشرفت فن آوري اطلاعات محقق گشته است .
جارت الكترونيك را مي‏توان به سطوح مختلفي تقسيم بندي كرد . هر يك از ابعاد سه گانه اصلي تجارت ، يعني محصول يا خدمات مورد مبادله ، فرآيند فروش و تحول خدمات پس از فروش مي‏توانند از حالت فيزيكي و كاملا ملموس تا حالت الكترونيكي و نرم افزاري (يا اصطلاحاً مجازي‌ ) تغيير نمايند . در حالتي كه در تجارت سنتي هر سه عامل ، فيزيكي و كاملا قابل لمس هستند ، در تجارت كاملا الكترونيكي (بالاترين سطح تجارت الكترونيك ) هر سه عامل حالت الكترونيكي دارند . تركيبات گوناگون از حالتهاي فيزيكي و الكترونيكي سطوح مختلف تجارت الكترونيكي را شكل مي‏دهند .


لذا تجارت الكترونيك مي‏تواند در تمام يا بخشي از مراحل چرخه تجاري (Business Cycle) بكار گرفته شود . چرخه تجاري از موارد يافتن كالاها و خدمات متناسب با نيازها و يافتن راههاي مبادله مورد توافق (جستجو و مذاكره ) ، سفارش ، حمل و پرداخت بها (اجراي توافق وپرداخت ) ، فعاليتهاي پس از فروش مثل گارانتي و خدمات پس از فروش تشكيل شده است .
سدان در تلاش براي تعريف تجارت الكترونيك مولفه‏هاي زير را در مراحل مختلف تجارت تعريف مي‏كند . (نمودار زير)

فروشندگان ↔ خريداران

تبليغات ، تقاضاي اطلاعات جستجو،
بازاريابي، ايجاد رابطه مقايسه ،
تامين نمونه ها مذاكره / چانه زني ارزيابي

↔
اخذ سفارش يا پيمانكاري سفارش / پيمان سفارش يا پيمان
تامين تامين سپاري
دريافت بها پرداخت دريافت

↔
بررسي خسارتها، برگشت دادن / ادعاي خسارت برگشت دادن،
پشتيباني، پشتيباني و خدمات دريافت و پشتيباني
نگهداري و خدمات

دراين نمودار خطوط فلش دار نمايشگر كاربرد تكنولوژي اطلاعات در ايجاد ارتباط است .
بنا به سطح تجارت الكترونيك مورد استفاده ، اين مولفه ها به صورت فيزيكي ، الكترونيكي و يا حد وسط آنها ظاهر مي‏شوند .

[pnugirl]

اثير گذاري تجارت الكترونيك در تمام سطوح تجارت قابل لمس و بررسي است از جمله :
رقابت (Competition)
بازاريابي (marketing)
توزيع(distribution)
خدمات و سرويس دهي (services)
فروش (sales)

هر فن آوري پيشرفته ، ايجاد تهديدها وفرصتهاي جديدي براي سازمانها مي‏شود . تغيير در فن آوري ، موجب تغيير در قانونمند‏ي هاي بازرگاني شركتها و متحول ساختن سيستمهاي سازماني و اجتماعي مي‏گردد . تكنولوژي اطلاعات به عنئان لبه پيشرو تكنولوژيهاي جديد در سه پارامتر سرعت ، دقت و هزينه فعاليتها مي‏تواند تاثيرگذار باشد . تكنولوژي اطلاعات مي‏تواند پنج مزيت عمده ايجاد كند: ارزانتر (توليد خرجي‏هاي مشابه با هزينه كمتر ) ، بيشتر (توليد خروجي‏هابيشترو با هزينه مشابه ) ، سريعتر (توليد خروجي‏هاي مشابه با همان هزينه در زمان كمتر ) ، بهتر (توليد خروجي هاي مشابه با همان هزينه وهمان زمان ولي با تجارت الكترونيك ، موانع جغرافياي و تفاوت روز و شب در مناطق مختلف را از ميان بر مي‏دارد و باعث ارتقاي ارتباطات و گشودگي اقتصادي در سطح ملي وبين المللي مي‏شود . تجارت الكترونيك طريق هدايت كسب و كار راتغيير مي‏دهد و بدين ترتيب باعث تبديل بازارهاي سنتي به شكلهاي جديدتر مي‏شود .
در حالي كه تجارت الكترونيكي و به خصوص نوع اينترنتي آن باعث ايجاد تغييرات چشمگير در شرايط رقابتي شده است (به عنوان مثال ظهور و ورود سريع رقباي جديد ، جهاني شدن رقابت ، رقابت شديد در استانداردها و ...) فرصتهاي جديدي براي جايگزيني كسب و كار ، ايجاد مشاغل و فرصتهاي شغلي جديد در زمينه‏هاي مختلف ايجاد كرده است . به طور كلي مي‏توان فوايد تجارت الكترونيك را در قياس با تجارت سنتي در موارد زير دانست :
حضور در بازار به شكل “ همه جا ، همه كس ، همه وقت “
در زمينه معرفي و تبليغ محصول ، استفاده از تجارت الكترونيك ، به خصوص با استفاده از اينترنت ، دچار محدوديتهاي موجود در تبليغات متعارف نبوده و در هر زمان در دسترس است و مي‏تواند براي هر گروه خاص مصرف كنندگان تغيير يابد .
تجارت الكترونيك ، كانالهاي معمول فروش را تغيير مي‏دهد و امكان فروش مستقيم و بدون واسطه محصولات و خدمات جديد را به بازارهاي استراتژي و تازه فراهم مي‏كند .
فروش آني و روي خط (online) به مقدار زيادي هزينه هاي فروش و نياز به نيروي انساني را كاهش مي دهد .
زمان عرصه كاهش مي يابد و محصولات جديد مي توانند به محض آماده شدن در معرض فروش روي خط قرار گيرند .
خدمات پس از فروش به مشتري ميتواند با امكان خبرگيري سريع دو طرف از يكديگر وعرضه انواع خدمات به مشتري تسهيل و تكميل شود .
ورود به بازارهاي جديد واستراتژيك بدون در نظر گرفتن مرزها ميسر است .فرصتهاي تجاري و شغلي جديدي به وجود مي‏آيد .
قدرت تجزيه و تحليل كالا افزايش مي‏يابد بطوريكه اطلاعات بدست آمده از مشتريان براي توليد كالا‏هاي جديد يا تغيير در توليد كالا‏هاي قبلي مورد استفاده قرار مي‏گيرد .
قدرت تجزيه وتحليل بازار افزايش مي‏يابد و شركت مي‏تواند بر اساس اين تجزيه وتحليل استراتژيهاي فروش يا بازاريابي خود را در يك يا چندعرصه تغيير دهد .
اما در مقابل تجارت الكترونيك مسائلي را با خود به همراه دارد كه در صورتيكه براي آنها راه حل مناسبي اتخاذ نشود مي‏تواند ويژگي هايش را تحت الشعاع قرار دهد از جمله :
سهولت درسرقت اسرارو رموز محرمانه كاري شركتها
تبيين قوانين مالياتي دقيق
تبيين قوانين گمركي دقيق
آشنايي با قوانين كشورها
آداب ، رسوم و فرهنگهاي ملل
كلاهبرداري از طريق كارت هاي اعتباري
اعتماد
امنيت (جنبه هاي مختلف امنيت : تشخيص هويت ، عدم انكار ، يكپارچگي اطلاعات ، محرمانگي اطلاعات )
علاوه براين تمام كالاها به طور صد درصد قابل ارائه وفروش از طريق اينترنت نيستند بطوريكه دو كار سيلور آزموني تحت عنوان آزمون خريد الكترونيكي براي تعيين شايستگي محصولات يا خدمات جهت عرضه در سيستم تجارت الكترونيك پيشنهاد مي‏كند :
مشخصات محصول : ميزان وابستگي انتخاب محصول به حواس پنجگانه انسان . هرچه براي انتخاب محصولات و خدمات به حواس لامسه ، بويايي و چشايي نياز بيشتري باشد ، امكان خريد الكترونيكي آن كمتر خواهد بود ، در حاليكه حواس بينايي و شنوايي از طريق رسانه‏هاي الكترونيكي قابل انتقال مي باشند .
آشنايي و اطمينان مشتري به محصول : محصولاتي كه مشتريا ن از قبل با آن آشنا بوده ونسبت به آن اطمينان دارند ، راحت تر خريداري مي شوند
ويژگيهاي مشتري : بسياري از مشتريان ممكن است به دلايل مختلف خريد الكترونيكي را نپذيرند. در مقابل بسياري از مشتريان به منافع و مزاياي روشهاي جديد و آسان خريد واكنش مثبت نشان خواهند داد .
7. جايگاه تجارت الكترونيك در جهان (E - Commerce in world)
باتوجه به آنچه كه گفته شد از آنجا كه رشد تجارت الكترونيك وابسته و در ارتباط با رشد فن آوري اطلاعات است بهتر است ابتدا نگاهي به رشد صنعت IT در جهان بيندازيم . در جوامع توسعه يافته حدود 80% شغلهاي جديد به كامپيوتر ، اينترنت و IT وابسته اند نمودار زير :


Europe 29%
Japan 13%
Rest of the world 16%
X 42%
سهم كشورهاي توسعه يافته را در بازار جهاني IT در سال 2002 نشان مي دهد .
نمودار ديگري در همين سال سهم كشورهاي مختلف را در بازار جهاني فن آوري اطلاعات و ارتباطات (ICT) ، نشان مي دهد.
Europe 29%
Japan 12%
Rest of the world 25%
X 34%




رشد IT و ICT اثرات قابل مشاهده فراواني بر اقتصاد پيشرفته داشته كه رشد تجارت الكترونيكي وافزايش حجم اطلاعات و گردش و سريع تر آن و افزايش شمار كاربران اينترنت و... را نيز در پي دارد .
با توجه به بررسي هاي موسسه تحقيقاتي Forrester و رشد سريع و روز افزون تجارت الكترونيك در كشورهاي پشرفته و مزيتهاي رقابتي حاصل از آن ، لازم است كه كشور هاي در حال توسعه به منظور حضور در بازار رقابت جهاني سريعاً در استراتژيهاي تجاري و بازرگاني خود تجديد نظر اساسي كنند . اين موسسه تحقيقاتي پيش بيني مي كند كه رشد تجارت الكترونيكي از 354 ميليارد دلار در سال 2001 به حدود 10 تريليون در سال 2005 برسد .همچنين تحقيقات EITO نشان مي دهد كه تجارت از طريق اينترنت در 5 كشور صنعتي اروپا يعني انگلستان ، فرانسه ، آلمان ، التاليا و اسپانيا از 6/171 ميليلرد يورو در سال 2001 به 3/1628 ميليلرد يورو در سال 2005 مي رسد كه از رشد ساليان حدود 77% برخوردار است . همچنين

[pnugirl]

در ايران استفاده عمومي از اينترنت بيشتر در دانشگاه ها و به منظور انجام امور تحقيقاتي است و مراكز ايجاد شده در شهرها نيز در سطح محدودي فعاليت مي نمايند و كاربران بيشتر به منظور الكترونيكي وتلفن از راه دور ، از اينترنت استفاده مي كنند . بعلاوه بسياري از قوانين وبسترهاي لازم براي تجارت الكترونيك در كشور هنوز فراهم نگاشته است . بنايراين نيم توان انتظار داشت كه تجارت الكترونيك به سرعت در جامعه گسترش يابد . رتبه بندي eui براي سال 2000 در زمينه تجارت الكترونيك در 60 كشور دنيا مؤيد همين ادعاست .
در اين رتبه بندي كه در حقيقت سهولت و ميزان دسترسي به تجارت الكترونيك را در كشورها نشان مي‏دهد از دو شاخص كلي محيط تجاري وارتباطات استفاده شده است براي شاخص محيط تجاري از 70 معيار مختلفي از قبيل گستردگي اقتصاد ، چشم انداز ثبات سياسي ، محيط نظارتي ، مالياتي و درجه آزادي تجارت و سرمايه گذاري استفاده شده است كه بر اساس اين شاخص نمره كشورما از 10 عدد 3 است كه در رتبه 59 قرار دارد . شاخص ديگراطلاعات است كه از معيار هايي از قبيل گستردگي شبكه مخابرات و ارتباطات و ديگر معيار هاي مبين وضعيت دسترسي به اينترنت مانند هزينه اتصال به اينترنت ،نرخ سواد و ...تشكيل شده است . براساس اين شاخص نيز نمره كشور عدد 3 از 10 است كه رتبه 56 قرار دارد . در مجموعه دو شاخص جايگاه كشور ما رتبه 58 ازميان 60 كشور بررسي شده است ،

9. دلايل عقب ماندگي تجارت الكترونيك در ايران
دلايل متعددي را مي توان در بيان علل عقب ماندگي تجارت الكترونيك در ايران بر شمرد كه مهمترين آنها عبارتند از :
نبود بسترها و تجهيزات شبكه‏اي وارتباطي لازم براي دسترسي سريع و آسان مردم به اينترنت
عدم وجود قوانين مدون ومصوب تجارت الكترونيك
فقدان نظام بانكداري الكترونيكي نوين در سيستم بانكي كشور
عدم وجود كارتهاي اعتباري بين الملل و ساير كارتهاي خريد الكترونيكي
عدم پشتيباني بسياراز شركتهاي تجاري فعال در زمينه تجارت الكترونيك از كشورمان و همچنين عدم وجود مراكز و شركتهاي دولتي و خصوصي خدمات دهنده تجارت الكترونيك در كشور
پايين بودن سطح آگاهي و توجه مردم به الكترونيك و فن آوري اطلاعات در كشور(عدم فرهنگ ساري مناسب )

[pnugirl]

آيا مي‎توان انتظار داشت كه بدون نرم‎افزارهاي كاربردي بومي و پشتيباني مؤثر و ايمن از آنها و همچنين محتواي الكترونيكي در موضوعات مختلف، اقبال عمومي به اين سو جلب شود؟

به گزارش بخش خبر شبکه فن آوری اطلاعات ایران از khodkar.ir، مصطفي جلالي:طبق آمار موجود، بيش از ۳۵ ميليون خط همراه، ۲۵ ميليون خط ثابت و آنگونه كه ادعا مي‎شود ١٨ ميليون كاربر اينترنت داريم.اين تعداد مشترك و كاربر خود گوياي پذيرش بالاي فناوري نزد ايرانيان است ولي بايد ديد از همين ظرفيت، آنگونه كه قانون برنامه چهارم تأكيد كرده تا چه حد براي تحقق اقتصاد دانايي‌محور استفاده مي‎شود.

در غير اين صورت اگر اين ضرايب نفوذ به ١٠٠درصد هم برسند، كاركردي جز آنچه اكنون شاهد هستيم ، نخواهند داشت.
درست است كه كيفيت خدمات ارتباطي مطلوب نيست و حتي برخي سياست‎ها نظير محدود كردن سرعت اينترنت به ۵۶ و ١٢٨ كيلوبيت در ثانيه در تعارض جدي با سياست‎هاي توسعه تجارت الكترونيكي قرار دارند، اما نبايد قصور ديگر دست‎اندركاران را ناديده انگاشت.

براي مثال، ثبت نام اينترنتي تلفن همراه اخير را دو عامل با كندي مواجه كرد: نبود خطوط ارتباطي پايدار هم از طرف كاربران و هم خود شبكة ارتباطات سيار و همچنين عدم‌پشتيباني بانك‎هاي عامل بزرگ از اين طرح و محدود شدن آن به معدودي بانك‎ كه به‌دليل پوشش محدود آنها و الزام كاربران به افتتاح حساب‎هاي جديد با استقبال مواجه نشد.
اگر چه بعضي از ايشان در تكاپوي راه‌اندازي دروازه اينترنتي خود براي پيوستن به خدمت دهندگان هستند ليكن برخي هنوز نتوانسته‌اند با وجود شعارهاي تبليغاتي رضايت مشتريان را كسب كنند.

حل اساسي اين مسئله در گرو رفع موانع اساسي ديگر است. طبق قانون تجارت الكترونيكي امضا و گواهي ديجيتال يكي از زيرساخت‌هاي كسب و كار الكترونيكي است.
جالب آنكه عملياتي شدن آن معطل منازعه بر سر ايجاد سرور ريشة واحد يا راه‎اندازي جداگانة سرور ريشة بانكي شده است.
موضوع ديگر ايجاد يك بستر حقوقي امن و قابل اطمينان است در اين باره نقش قوه قضائيه بسيار پر رنگ است.
طبق تبصرة ذيل بند ط ماده ٣٣ قانون برنامه چهارم توسعه اين قوه مكلف است دادگاه‌هاي تجارت الكترونيكي و تجارت سيار را تأسيس كند. البته بخش زيادي از مسئوليت‎پذيري و پاسخگويي اين قوه را بايد در ميزان مطالبات و پيگيري عمومي دانست.

اگر اين قوه تحت فشار عمومي قرار نگيرد، آيا مي‌توان انتظار داشت كه كوه مشكلات فوري خود را فراموش كند و در امري كه هنوز از سوي بسياري فانتزي تلقي مي‎شود با همة كاستي‎هايش سرمايه‎گذاري كند.

حمايت از زيرساخت‎هاي نرم‌افزاري و سخت‎افزاري و همچنين محتواي الكترونيكي ايراني ركن ديگر شكوفايي اين حوزه است. از آمار وب‎سايت‎هاي مورد بازديد كاربران اينترنت، چند درصد به تجارت الكترونيكي اختصاص دارد؟ آيا مي‎توان انتظار داشت كه بدون نرم‎افزارهاي كاربردي بومي و پشتيباني مؤثر و ايمن از آنها و همچنين محتواي الكترونيكي در موضوعات مختلف، اقبال عمومي به اين سو جلب شود؟

در اين رابطه نيز قانونگذار برنامة چهارم تأكيدهاي زيادي داشته است. با اين حال، اگر تمامي مسئولان اين حوزه وظايفشان را به نحو احسن انجام مي‌دادند، آيا وضعيت نابسامان برق و خاموشي‎هاي موجود زحماتشان را نقش بر آب نمي‌كرد؟ بنابراين شايد لازم باشد كه يا رويكرد خود را تغيير بدهيم و بر اجرايي شدن قانون تجارت الكترونيكي و برنامه چهارم همت ورزيم يا اينكه اساساً همچنان با اين كمبود برق توسعه كاربرد فناوري اطلاعات را فراموش كنيم.

[pnugirl]

این فناوری تعاریف و انواع مختلفی دارد که به شرح هر کدام می پردازیم:
1- تمام ابعاد و فرآیند بازار را که بتوان با اینترنت و تکنولوژی web انجام داد، تجارت الکترونیکی می گویند.
2- بطور کلی واژه تجارت الکترونیک اشاره به معاملات الکترونیکی می نماید که از طریق شبکه های ارتباطی انجام می پذیرد. ابتدا، خریدار یا مصرف کننده به جستجوی یک مغازه مجازی از طریق اینترنت می پردازد و کالای را از طریق web یا پست الکترونیکی سفارش می دهد. نهایتاً کالا را تحویل می گیرد.
3- تجارت الکترونیکی یعنی انجام مبادلات تجاری در قالب الکترونیکی
4- کاربرد تکنولوژی اطلاعات در تجارت
5- تجارت الکترونیکی، مبادله ی الکترونیکی داده هاست. بطور خلاصه می توان گفت که مبادله الکترونیکی داده عبارت از تولید، پردازش، کاربرد و تبادل اطلاعات و اسناد به شیوه های الکترونیکی و خودکار بین سیستم های کامپیوتری و براساس زبان مشترک و استانداردهای مشخص و با کمترین دخالت عامل انسانی. البته تجارت الکترونیک حیطه ای به مرابت گسترده تر از مبادله الکترونیکی داده داردو آن یک تحول و انقلاب در عرصه ارتباطات است. تجارت الکترونیکی در ساده ترین تعریف عبارت از یافتن منابع، انجام ارزیابی، مذاکره کردن، سفارش، تحویل، پرداخت و ارائه خدمات پشتیبانی است که بصورت الکترونیکی انجام می شود. لذا تجارت الکترونیک روشی است براساس آن اطلاعات، محصولات و خدمات از طریق شبکه های ارتباطات کامپیوتری خرید و فروش می شوند.
6- تجارت الکترونیک، انجام کلیه فعالیت های تجاری با استفاده از شبکه های ارتباطی کامپیوتری، بویژه اینترنت است. تجارت الکترونیک به نوعی تجارت بودن کاغذ است. بوسیله تجارت الکترونیک، تبادل اطلاعات خرید و فروش و اطلاعات لازم برای حمل و نقل کالاها با زحمت کمتر و تبادلات بانک با شتاب بیشتر انجام خواهد شد. شرکت ها برای ارتباط با یکدیگر، محدودیت های فعلی را نخواهند داشت و ارتباط آنها با یکدیگر ساده تر و سریع تر صورت می گیرد. ارتباط فروشندگان با مشتریان می تواند به صورت یک به یک با هر مشتری باشد البته با هزینه نه چندان زیاد.
تفاوت مبادله الکترونیکی داده ها با تجارت الکترونیک
در موارد زیادی دیده شده که مبادله الکترونیکی داده ها را مترادف با تجارت الکترونیک دانسته و هر کدام را در جای دیگری بکار می برند. این دو تکنولوژی اصلاً مشابه هم نبوده و کاملاً مجزا می باشد. البته می توان اینطور گفت که تجارت الکترونیک مکمل مبادله الکترونیکی داده هاست.
مبادله الکترونیکی داده بصورت مکانیزمی تعریف می شود که به موجب آن انتقال و تبادل داده در راستای تحقق فعالیت های تجاری با ساختار و شکل تعریف شده و بکارگیری پیام های استاندارد شده بین المللی، توسط ابزار الکترونیکی از یک کامپیوتر به کامپیوتر دیگر انجام می شود. در حالیکه تجارت الکترونیک عبارت از مبادله تجاری بدون استفاده از کاغذ است که در آن از مبادله الکترونیکی داده ها به عنوان یک ابزار به همراه پست الکترونیک، تابلوی اعلانات الکترونیک، انتقال الکترونیک وب و سایر فناوریهای مبتنی بر شبکه استفاده می شود. بعبارت دیگر مبادله الکترونیکی داده ها بعنوان ستون فقرات تجارت الکترونیک عمل می نماید. چنانچه از تعریف فوق بر می آید. تجارت الکترونیک حطیه ای بسیار وسیع تر از مبادله الکترونیکی داده دارد.

[pnugirl]

ينترنت بزرگترين مدل از سازمان شبكه‌اي است كه تاكنون به منصه ظهور رسيده است و واقعيتي تكان دهنده را نمايان مي سازد: در يك اقتصاد ديجيتالي، نقش يك مدير سنتي بازرگاني كاملا تغيير يافته و بعضا به طور كامل محو مي شود. عمليات شركت موقت، توسط افراد آن،‌ با هدايت و كنترل متمركز بسيار كم ( و يا اصلا بدون كنترل متمركز) هماهنگ مي شود. كارگزاران مخاطره جو و پيمانكاران عمومي، جملگي نقشهايي كليدي ايفا مي كنند (پروژه‌ها را آغاز مي كنند ، منابع را تخصيص مي دهند و كارها را هماهنگ مي سازند). اما،‌ نيازي به اعمال نظارت و كنترل يك شخص يا گروه وجود ندارد. در عوض،‌ نتايج كلي،‌ از اقدامات و تعاملات فردي تك تك بازيگران مختلف اين سيستم نشات مي گيرند.
البته اين نوع از هماهنگي هميشه در يك بازار آزاد وجود دارد. بازاري كه در آن همه نوع محصول (‌از اتومبيل گرفته تا ماشين هاي فتوكپي و نوشابه هاي غير الكلي)توليد و مصرف مي شود و هيچ قدرت متمركزي هم تعيين كننده ميزان و نوع مححصولات توليد نيست. آدام اسميت در بيش از دويست سال قبل،‌ اين نوع هماهنگي غير متمركز را «دست نامرئي» بازار ناميده است و ما معمولا آن را به عنوان اصلي بديهي و موثرترين راه براي تعامل شركتها با يكديگر مي دانيم .
اما چه خواهد شد،‌ اگر اين نوع از هماهنگي غير متمركز براي سازماندهي كليه فعاليتهايي كه در درون سازمانها صورت مي گيرند،‌ به كار رود؟ يك از چيزهايي كه امكان چرخش امور يك بازار آزاد را ميسر مي سازد،‌ ايجاد و پذيرش مجموعه اي از استانداردها (‌قواعد بازي)‌ است كه حاكم بر كليه داد و ستدها است. قواعد بازي مي تواند شكلهاي گوناگوني داشته و شامل قراردادها،‌ نظامهاي مالكيت و رويه هاي حل اختلاف باشد. به طور مشابه،‌ براي به كار انداختن يك اقتصاد تك سواري الكترونيك،‌ نياز به تكامل بخشيدن به انواع كاملا جديدي از توافقات،‌مشخصات و ساختارهاي مشترك وجود دارد.
ما اين پديده ‌را قبلا در اينترنت مشاهده كرده ايم ،‌زيرا همه افراد ذيربط ،‌مشخصات فني خاصي را پذيرفته اند. شما براي آنكه يك تامين كننده امكانات شبكه،‌ و يا خدمات و يا كاربرد باشيد،‌ نيازي به كسب اجازه از هيچكس نداريد. فقط بايد از پروتكل هاي ارتباطاتي كه حاكم بر اينترنت هستند،‌تبعيت كنيد. استانداردها ، « چسبي» هستند كه اينترنت را استوار نگه داشته اند و «چسبي» خواهند بود كه شركتهاي موقت را در كنار يكديگر نگه داشته و به كارايي عملياتي آنها كمك خواهند كرد.

[pnugirl]

نگاهی به کاربرد تجارت الکترونیک (http://mirnezami.persianblog.ir/) در سازمان های مختلف
تهران - خبرگزاری اقتصادی ایران
اکونیوز: کاربردهای IT در زمینه های گوناگون، کشورها و به طبع آن، سازمان های مختلف را تحت تاثیر قرار داده است.
به گزارش خبرگزاری اقتصادی ایران، گسترش روز افزون برخی از این کاربردها مانند تجارت الکترونیکی (http://mirnezami.persianblog.ir/) اهمیت این موضوع را بیشتر کرده است و از آنجا که ورود به عرصه تجارت الکترونیکی (http://mirnezami.persianblog.ir/) برای تمام سازمان هایی که در تامیین نیازهای مشتریان خود در اسرع وقت را دارند ضروری به نظر می رسد، سیاست گذاران را در این فکر فرو برده است که آیا کشور یا سازمان متبوع آن ها پذیرای ابزارهای جامعه اطلاعاتی می باشند؟ این آمادگی ها با معیارهای مختلفی از قبیل زیر ساخت ها، اقتصاد، آمادگی پذیرش در جامعه مورد نظر و امادگی مجموعه دولت سنجیده می شود.



در دهه اخیر اینترنت و تجارت الکترونیک (http://mirnezami.persianblog.ir/) شکل پاسخگویی به این نیازها را دگرگون کرده است. تجارت الکترونیک (http://mirnezami.persianblog.ir/) فقط به معنی دادو ستد از طریق اینترنت نیست بلکه به معنای تجارت کالا در مراحل کسب است.



برای تجارت الکترونیکی (http://mirnezami.persianblog.ir/) تعاریف مختلفی ارائه شده است. به صورت عامیانه تر، تجارت الکترونیکی (http://mirnezami.persianblog.ir/) انجام معاملات تجاری محصولات و خدمات از فروشگاه ها در قالب الکترونیکی را شامل می شود.



تعریف تجارت الکترونیکی (http://mirnezami.persianblog.ir/) در شکل کاربردی تر آن توسط " توبن" ارائه شده است. از نظر وی هر گونه مبادلات کالا و خدمات از طریق شبکه های کامپیوتری و الکترونیکی از جمله اینترنت، تجارت الکترونیکی (http://mirnezami.persianblog.ir/) نامیده می شود.



برای استفاده از تجارت الکترونیکی (http://mirnezami.persianblog.ir/) سه راهبرد ایجاد آگاهی، زیر ساخت های فنی و ساختار قوانین و مقرراتی در کشور باید فراهم شود.


زیر ساخت ها به حدی گسترده هستند که تقدام جهت تامین آن ها فقط در شرح وظایف یک وزارت خانه یا یک دستگاه نیست و برای ایجاد آن لازم است که همه ی دستگاه هایی که در این زمینه با هم مرتبط اند هماهنگ باشند.به کارگیری تجارت الکترونیکی (http://mirnezami.persianblog.ir/) و فناوری اطلاعات باعث شفافیت فعالیت اقتصادی می شود. همچنین استقرار موفقیت آمیز آن مستلزم یک برنامه استراتژی مدون و مشخص است.

[pnugirl]

معرفی تجارت الکترونیک (http://mirnezami.persianblog.ir/)<span style="color: black;">

[pnugirl]

تجارت الکترونيک و به تبع ، مدلهاي تجارت الکترونيک اولين بار در اوايل دهه 70 ( ميلادي) ارايه شدند. در اين دوره استفاده از مدلهاي تجارت الکترونيک بسيار گران بود و عموم کاربران آن را ، شرکتهاي بزرگ مالي و بانکها و گاهي شرکتهاي بزرگ صنعتي تشکيل مي دادند.
Electronic Fund Transfer (EFT)از اولين نمونه هاي مدلهاي تجارت الکترونيک مورد استفاده بود که به منظور ارتباط مالي بين موسسات مالي مورد استفاده قرار مي گرفت. کاربرد تجارت الکترونيک در اين دوره دشوار بود.
به علاوه نياز به سرمايه گذاريهاي سنگين براي تهيه بستر موردنياز آن لازم بود. لذا محدوده کاربرد آن به موسسات مالي و شرکتهاي بزرگ محدود مي شد.
در مرحله بعد استاندارد Electronic Data Interchange(EDI ) ايجاد شد که تعميمي ازمدل نقل و انتقالات مالي و بانکي با استفاده از ابزارهاي نوپاي اطلاعاتي ، بود. با اين تفاوت که EDI ، امکان استفاده و بهره برداري در ساير انواع مبادلات تجاري را نيز دارا بود.
EDI باعث شد تا دامنه کاربرد مدلهاي تجارت الکترونيک ، از محدوده موسسات بزرگ مالي به ابعاد وسيعتري گسترش بيابد.
در اين دوره EC با IOS ها (Inter Organization System) پيوند خورد و مدلهايي کاربردي و گسترده ايجاد نمود. مدلهاي تجارت الکترونيک در اين دوره براي فعاليتهايي نظير رزرو بليط هواپيما و معاملات سهام مورد استفاده قرار گرفتند.
با اين وجود پياده سازي مدلهاي تجارت الکترونيک بر اساس EDI نيز سنگين و هزينه بر بود. نياز به سرمايه گذاري بسيار، براي آموزش پرسنل و تهيه بسترهاي لازم وجود داشت. لذا تنها شرکتهاي بزرگ بودند که مي توانستند به ايجاد مدلهايي بر اساس آن بپردازند.
در نيمه اول دهه 90 ، اينترنت گسترش بسياري پيدا کرد و به تدريج از حيطه دانشگاهي و نظامي خارج شد و کاربران بسيار زيادي در بين همه افراد جامعه ها پيدا کرد. گسترش World Wide Web و استانداردها و پروتکل هاي مربوطه از يک طرف باعث جذب هر چه بيشتر کاربران به اينترنت شد و استفاده از ابزارهاي IT در اين زمينه را عمومي نمود و از طرف ديگر اين امکان را براي شرکتها و موسسات ايجاد کرد که به گونه اي آسان و کم هزينه ، به انجام فرآيند اطلاع رساني بپردازند.
مدلهاي تجارت الکترونيکي متنوعي در اين دوره ايجاد شده و مورد استفاده قرار گرفتند. تجارت الکترونيک به تدريج رونق گرفت و مدلهاي تجارت الکترونيک به عنوان دسته اي از مدلهاي دنياي تجارت ، مطرح شدند.
ايجاد بسترهاي مناسب و ارزان براي تجارت الکترونيک و رشد کاربران اين بسترها از دلايل رشد سريع تجارت الکترونيک در اين دوره بود. رشد فشارهاي رقابتي بين شرکتها نيز از ديگر دلايل توجه شرکتها به مدلهاي تجارت الکترونيک بود.
مدلهاي مطرح شده در اين زمان ، مدلهاي تجارت الکترونيکي ساده و اوليه بودند. به عبارت ديگر استفاده از تجارت الکترونيک در ساده ترين سطح آن انجام مي شد. مشکلات فني و نقايص موجود به علاوه ناآشنايي کاربران و شرکتها که مانع سرمايه گذاري آنها مي شد، باعث گرديد تا در اين دوره تنها مدلهاي اوليه تجارت الکترونيک مورد استفاده قرار گيرند. اين مدلها معمولا فقط به اطلاع رساني به مشتريان خود در مورد شرکت و محصولات آن محدود مي شدند.
به تدريج و با گذر زمان ، شناخت کاربران و شرکتها از مزاياي مدلهاي تجارت الکترونيک افزايش يافت. از طرف ديگر مسايل فني و تکنولوژي مورد استفاده نيز به مرور ارتقاء پيدا کردند. در نتيجه اين مسايل، به تدريج مدلهاي تجارت الکترونيکي تکامل يافته و مدلهاي جديد و پيچيده تري، ايجاد شده و مورد استفاده قرار گرفتند.
در نيمه دوم دهه 90 ( ميلادي) کاربران و شرکتها به صورت روزافزوني با نوآوري ها و ارتقاء تکنولوژي اطلاعاتي به عنوان بستر مدلهاي تجارت الکترونيک روبرو شدند. در اين دوره يکي از مهمترين تحولات در اينترنت، به عنوان يکي از بسترهاي تجارت الکترونيک،رخ داد. اين تحول افزوده شدن قابليت پردازش به مسايل اطلاعاتي بود. وجود قابليت پردازش امکانات زيادي را براي تجارت الکترونيک ايجاد نمود و باعث گسترش مدلهاي تجارت الکترونيک و افزايش کارآيي اين مدلها گرديد. در اين دوره مدلهاي تجارت الکترونيک و حجم مبادلات انجام شده توسط اين مدلها به صورت نمايي رشد پيدا کرد.
عموم شرکتهاي بزرگ و موفق که موفقيت خود را مديون مدلهاي تجارت الکترونيکي بوده اند، در نيمه دوم دهه 90 پا به عرصه وجود نهاده اند.
تا اواخر دهه نود ميلادي عموم مدلهاي تجارت الکترونيکي با تاکيد بر مصرف کننده نهايي شکل گرفته بودند و در دسته Business to Consumer (B2C) قرار مي گرفتند. ولي به تدريج و با محيا شدن فرصتها و امکان استفاده جدي، شرکتهاي بزرگ نيز استفاده از مدلهاي تجارت الکترونيک را مناسب و سودآور يافتند. لذا به سرمايه گذاري در مدلهايي پرداختند که به استفاده از اين بستر در ارتباط بين شرکتها ياري مي رسانند و در دسته
B2B(Business to Business)قرار مي گيرند. از اين دوره به بعد مدلهاي B2B به لحاظ حجم مبادلات بر مدلهاي B2C پيشي گرفتند.

[مژگان]

ممنون بابت نوشته ات