توجه ! این یک نسخه آرشیو شده می باشد و در این حالت شما عکسی را مشاهده نمی کنید برای مشاهده کامل متن و عکسها بر روی لینک مقابل کلیک کنید : آب و مركب؛ الفباي چاپ افست
Borna66
08-02-2009, 12:42 AM
آب و مركب؛ الفباي چاپ افست
مبناي چاپ افست تقابل و همراهي آب و مركب است و تنظيم اين دو عامل در حالي كه يكي از ابتدايي‌ترين مراحل چاپ است، مهم‌ترين بخش نيز به حساب مي‌آيد. همچنان كه مي‌توان آن را به تيغ دولبه‌اي تشبيه كرد كه با اندك انحرافي مي‌تواند باعث باطله شدن و هدر رفتن سرمايه و انرژي شود.
تنظيم آب و مركب از جمله مسايلي است كه در چاپخانه‌هاي ايران بيشتر به شكل تجربي و اكتسابي بوده و كمتر با جنبه علمي و تخصصي آن برخورد شده است.
اين در حالي است كه اگر اپراتور ماشين چاپ با هر يك از اين دو عامل (آب و مركب) به صورت علمي و تخصصي آشنا شده و جزييات كار با آنها را بداند، در هر شرايطي مي‌تواند به كيفيت نسبي در چاپ دست يابد.
در اين گزارش سعي شده است ويژگي‌ها و مشخصه‌هاي سيستم رطوبت‌دهي و مركب‌دهي از ديدگاه متخصصان، كارشناسان و چاپكاران مورد بررسي قرار گيرد.
براي آن‌كه با پروسه تنظيم آب و مركب از نزديك آشنا شويم، به بعضي از چاپخانه‌هاي شهر تهران سري زديم و با كارشناسان فني آنها به گفت‌وگو نشستيم.
سيد رضا ناصر‌علوي مدير توليد پردازش تصوير رايان صحبت خود را اين گونه شروع مي‌كند: <چاپ افست بر اساس سيستم آب و چربي است. سطح پليت قبل از اندود شدن با مركب، بايستي با قشر نازكي از آب پوشيده شود. منتها براي انجام اين كار، سيستم آب بايد داراي ويژگي‌هايي باشد، از جمله: توانايي انتقال يكنواخت آب به روي پليت، در دسترس بودن سيستم رطوبت‌دهي براي انجام تنظيمات و قابليت تنظيم ميزان تغذيه آب.>
وي ادامه مي‌دهد: <سيستم آب بايد طوري تعبيه شود كه اپراتور بتواند به هر نقطه و سطح آب‌دوست، آب مورد نياز را تغذيه كند تا امولسيون مناسبي به وجود آيد. اگر قشر آب به صورت يكنواخت به روي پليت انتقال پيدا نكند، مشكلات عديده‌اي را براي چاپ به وجود مي‌آورد كه مي‌توان به پركردگي (مركب بيشتر از آب باشد) و يا بوري (آب بيشتر از مركب باشد) اشاره كرد.>
رضا عرب سرپرست فني چاپ فروغ دانش نيز نظرات جالبي در مورد آب و مركب مي‌دهد.
او مي‌گويد: <قبل از هر چيز براي آب مصرفي بايستي يك سري نكات را به ياد داشت و به درستي آنها را رعايت كرد: ميزان دماي آب (حدود 8-7 درجه سانتي‌گراد)، درصد الكل (10 تا 12 درصد)،PH مناسب (5-4) و سختي آب (حداكثر.( 005 ppm >
عرب ادامه مي‌دهد كه پس از انجام تنظيمات لازم جهت كنترل آب، تنظيم نوردهاي آب از حساسيت بالايي برخوردار است. با قرار دادن نورد در جاي مناسب، مي‌توان قشر يكنواختي از آب را به روي پليت انتقال داد. او مي‌افزايد اگر مقدار آب تغذيه شده كم يا زياد شود، مي‌تواند برخي از مشكلات چاپي مانند زمينه آوردن و يا كدر شدن كار را ايجاد كند.
در رابطه با داروي آب، عرب به تناسب آن با ماشين چاپ اشاره مي‌كند: <استفاده از داروي آب راه‌حلي است براي تنظيمPH كه استاندارد ميزان مصرف آن در آب حدود 2 تا 3 درصد است. ولي ممكن است اين ميزان دارو با ماشين چاپ همخواني نداشته و پس از اندازه‌گيريPH محلول رطوبت‌دهي با وسيله‌اي به نامPH متر، اين ميزان به 4% هم افزايش يابد تاPH آب برابر با عدد 4 الي 5 باشد.>
اجزاي تشكيل‌دهنده محلول رطوبت‌دهي
براي آشنايي بيشتر با مواردي كه پيشتر به آنها اشاره شد و همچنين شناخت اجزاي تشكيل دهنده محلول رطوبت‌دهي و خاصيت متفاوت هر يك از آنها سراغ يكي از متخصصان صاحب‌نظر شيمي چاپ مي‌رويم و با مهندس واروژان گاوافيان مدير گروه توليدي و تحقيقاتي دوستان شيمي به گفت‌وگو مي‌نشينيم.
به نظر مهندس گاوافيان براي داشتن يك كار چاپي خوب 9 الي 10 عامل موثر وجود دارد كه يكي از آنها آب است. به طور كلي استفاده از آب در كار چاپ به اين دليل است كه مانع رسيدن مركب به مناطق غيرچاپي شود. اما آب به تنهايي داراي يك سري كم و كاستي‌هايي است كه نمي‌تواند اين وظيفه را به درستي انجام دهد. بنابراين با افزودن داروي آب سعي در ارتقاي عملكرد آن دارند.
Borna66
08-02-2009, 12:43 AM
1111
مهندس گاوافيان ادامه مي‌دهد: <يكي از عوامل استفاده از دارو، كاهش كشش سطحي آب است تا بتواند به صورت يكنواخت و كامل سطح پليت را بپوشاند. از آن گذشته به دليل سرعت بالاي ماشين چاپ و گرماي ايجاد شده در حين كار، آب به سرعت تبخير مي‌شود و نمي‌تواند مانع رسيدن مركب به سطح غيرچاپي شود. در عين حال مركب ويسكوزيته (گرانروي) خود را از دست داده و زماني كه شل شد راحت‌تر وارد آب مي‌شود. با افزودن الكل علاوه بر كاهش كشش سطحي آب، دماي آن را مي‌توان در حدمطلوب و به صورت ثابت نگه داشت.>
وي مي‌افزايد: <مركب از مواد چربي‌دار ساخته شده است. در چاپ بايد بين مرز مناطق چاپي و غيرچاپي، جنگي ميان آب و چربي باشد. ميزانPH موجود در آب (درصد اسيدي بودن) رابطه مستقيم با قدرت ضدچربي بودن آب دارد. گفتني است كه هر چه از عدد 7 به سمت صفر پيش رويم، ميزان اسيدي بودن آب افزايش مي‌يابد و برعكس اگر به سمت 14 حركت كنيم، محلولي قليايي خواهيم داشت. با تنظيم ميزانPH مي‌توان مرز ميان مناطق چاپي و غيرچاپي را نگه داشت. همچنين با افزودن دارو، قدرت چسبندگي آب را افزايش مي‌دهيم تا به سطوح غيرتصويردار به خوبي بچسبد و مانع رسيدن مركب به آن شود. حد استانداردPH آب در چاپ، حدود 4 الي 5 است.>
در حال حاضر براي داشتن يك محلول رطوبتي كارآمد بايد دارو و الكل هر كدام به طور جداگانه به آب اضافه شود. البته در ماشين‌هاي جديد چاپ، يخچال ماشين عمل مخلوط كردن اين سه عامل با درصد مشخص را انجام مي‌دهد. منتها بايد در نگهداري يخچال و سرويس آن دقت لازم را به خرج داد.
مهندس گاوافيان ميزان داروي مناسب در محلول رطوبت‌دهي را كه بر اساس محاسباتي در كارخانجات توليدي انجام گرفته 2 تا 3 درصد بيان مي‌كند و به اين نكته اشاره مي‌كند كه اين مقدار در شرايط معمولي جوابگو است، به اين معنا كه اگر هر يك از شرايط محيط فرق كند، ميزان مصرف دارو هم به همان نسبت بايد كم و زياد شود. به طور مثال در زمستان به دليل سرماي هوا و كاهش بخار آب، مقدار آب مصرفي و داروي آب كمتر خواهد بود. اما در تابستان اين ميزان افزايش پيدا مي‌كند تا آب بيشتري به ماشين تغذيه شود. استفاده آب بيشتر به معناي مصرف داروي بيشتر نيز هست. نكته‌اي كه بايد به ياد داشت اين است كه در همه شرايط بايد درصد داروي آب ثابت باشد.
آب به تنهايي جوابگوي نياز چاپ نيست
شركت تهران فوكا علاوه بر نمايندگي فروش پليت در ايران، داروي آب نيز ارايه مي‌دهد. از آنجا كه رفتار آب روي پليت، ممكن است تحت تاثير مشخصات فني پليت‌هاي مختلف، اندكي تفاوت داشته باشد، موضوع آب و مركب را از اين نقطه نظر با يكي از نمايندگي‌هاي فروش پليت مطرح مي‌كنيم.
مسعود حائري نژاد كارشناس فروش تهران فوكا (نمايندگي فوجي در ايران) در مورد داروي آب نكاتي را مطرح مي‌كند.
حائري بيشترين سهم محلول رطوبت‌دهي را به آب نسبت مي‌دهد و مي‌افزايد: <به منظور افزايش بعضي از خصيصه‌هاي آب- براي اين‌كه قابل استفاده در چاپ باشد- برخي افزودني‌ها به آن اضافه مي‌شود. يكي از اين افزودني‌ها، اسيد است كه بر قابليت امولسيون و واكنش آب و مركب تاثيرگذار است. اسيدهايي كه براي ساخت داروي آب به كار مي‌روند، اسيدهاي ضعيفي مثل اسيد فسفريك و يا سيتريك هستند. وجود اسيد سيتريك در محلول رطوبت‌دهي باعث فعال شدن صمغ عربي داخل محلول مي‌شود. اين صمغ كه به دليل محافظت از سطح چاپ نشونده مورد استفاده قرار مي‌گيرد، در محيط اسيدي واكنش انجام داده و تبديل به اسيد عربي مي‌شود. اين اسيد با اكسيدهاي فلزي (آلومينيوم) روي سطح پليت واكنش انجام داده و به اين نحو سطح غيرچاپي را از نفوذ مركب محافظت مي‌كند.>
اما در مورد نكاتي كه بايد به هنگام استفاده از اسيد در داروي آب دقت داشت، حائري مي‌افزايد: <هر چه ميزان اسيد به سمت قليايي شدن پيش رود، در چاپ با پديده‌اي به نام سايه زدن مواجه خواهيم شد. همچنين اگر ميزان اسيد زياد شود، كار چاپي به اصطلاح دچار مشكل كوري مي‌شود. به اين معنا كه به مناطق چاپي مركب كافي نمي‌رسد و در نتيجه چاپي انجام نمي‌گيرد. از آن گذشته با افزايش اسيد محلول- به دليل خاصيت خورندگي اسيد- امكان آسيب رسيدن به فلز پليت و حتي ژلاتين روي آن وجود دارد. در نتيجه حاشيه و مناطق مرزي سطوح چاپ شونده همگي از بين رفته و تصوير كوچك‌تري چاپ مي‌شود. در اين مورد اگر تصوير چاپي تك رنگ و تنپلات باشد، حاشيه تصاوير و نوشته‌ها رنجه رنجه خواهد شد.>
تنظيم آب براي كارهاي تنپلات و ترامه متفاوت است. به گفته حائري كنترل تعادل آب و مركب در كارهاي چاپي ترامه بسي مشكل‌تر از كارهاي تخت و تنپلات است. در تصاوير رنگي، ترام‌ها نقاطي هستند كه تصوير را مي‌سازند و به طور كامل سطح را نمي‌پوشانند. بدين شكل نقاط چاپ‌شونده و چاپ نشونده با هم در تداخل هستند، بنابراين نسبت به كارهاي تنپلات و خطي كه مرز مشخصي دارند، نياز به دقت بيشتري است.
از ديگر افزودني‌هاي داروي آب، محلول بافر است كه ميزانPH را ثابت نگه مي‌دارد.
حائري ادامه مي‌دهد: <آبي كه براي چاپ در نظر گرفته مي‌شود، در مناطق متفاوت داراي كيفيت و سختي متغيري است.
اين سختي براي چاپ مناسب است اما ميزان آن نبايد از حد مجاز افزايش يابد، چرا كه مي‌تواند برPH آب تاثيرگذاشته و آن را خنثي كند. سختي مناسب براي كارهاي چاپي نبايد بيش از 005 ppm (ميلي‌گرم بر ليتر) باشد.
اگر سختي آب از ميزان متعارف بيشتر شود چاره‌اي جز استفاده از سختي‌گير آب و يا مصرف آبي جداگانه كه ميزان سختي آن گرفته شده باشد، نيست.>
البته در اين مورد امير شكوهي (مدير فني چاپ انديشه نوين) تجربه خود را بازمي‌گويد: <سختي آب را با الكل و داروي آب كنترل مي‌كنيم و ميزان آن را از روي كار چاپ شده تشخيص مي‌دهيم. با افزودن الكل و داروي آب، ملكول آب شكسته مي‌شود و در نهايت چاپ شفاف‌تري انجام مي‌گيرد.> ابزار دقيق جهت درآوردن درصد داروي آب و الكل به نسبت آب نيز وجود دارد.
در ادامه مهندس گاوافيان به ضدكف‌ها هم اشاره مي‌كند: <زماني كه محلول رطوبت‌دهي از منبع اصلي به داخل حوضچه آب منتقل مي‌شود، ممكن است كف كند. نكته‌اي كه بايد به ياد داشت ناخالص نبودن اين ضدكف‌هاست، چرا كه بر ميزان توليد كف كمك مي‌كند. تركيبات ضد جلبك از ديگر موادي است كه به خاطر جلوگيري از فاسد شدن و گنديده شدن آب، به دارو اضافه مي‌شود.>
گفتني است كه در حال حاضر داروي آب به عنوان يك محلول تركيبي به آب اضافه مي‌شود كه علاوه بر كاهش هزينه‌ها نسبت به گذشته- كه هر يك از اجزا به طور جداگانه اضافه مي‌شد- نياز چاپكار را به داشتن اطلاعات فني و تخصصي در هنگام كار كاهش داده است.
ميزان داروي آب بايد حساب شده باشد
براي اين‌كه هر يك از اجزاي تشكيل‌دهنده محلول رطوبت‌دهي بتواند وظيفه خود را به درستي انجام دهد، مي‌بايست درصد مشخصي از هر كدام مورد استفاده قرار گيرد. ميزان هر يك از مواد افزودني در آب اگرچه با اندازه‌گيري و اعداد، ارقام قابل استنادتر است اما در چاپخانه‌هاي ايران روش تجربي به هر روش ديگري ترجيح داده مي‌شود. به طوري كه رضا عرب (كارشناس فني فروغ دانش) ميزان كافي بودن يا زيادي سختي آب را از نمونه چاپي تشخيص مي‌دهد. او مي‌گويد: <سختي آب را با اضافه كردن الكل مهار مي‌كنيم. اگر در كار پركردگي و سياه شدگي داشته باشيم، به اين معناست كه سختي آب بالاست و آب به خوبي روي نوردها نمي‌نشيند. البته بايد در نظر داشت كه ميزان الكل بيش از حد نياز نباشد چرا كه مي‌تواند علاوه بر آسيب رساندن به نورد، پليت و لاستيك و نيز لعاب كاغذ را كنده و باعث رسوب اين مواد بر روي نوردها شود.>
شكوهي (مدير فني چاپ انديشه نوين) نيز روش‌هاي خاص تجربي خود را براي اندازه‌گيري ميزان داروي آب در محلول رطوبت‌دهي دارد.
او مي‌گويد: <در حال حاضر در دستورالعمل داروهاي آب، ميزان آن 2% ذكر شده است كه در برخي شرايط اين ميزان در كار چاپ كفايت نمي‌كند و درصد آن به رقم 3 هم مي‌رسد.
راه تشخيص كم بودن داروي آب، پايين آمدن وضوح چاپ است. از آن گذشته داروي آب و الكل بايد قدرت شستن مركب از روي پليت را داشته باشد تا پركردگي (زمينه آوردن) در چاپ ايجاد نشود.> به گمان شكوهي در چاپ افست، ابتدا سراسر پليت مركب اندود شده، سپس نواحي غيرچاپي با آب شسته مي‌شود. البته اين نظر با آنچه در منابع ديگر آمده و نيز سخن ساير كارشناسان تمايز دارد. شكوهي ادامه مي‌دهد: <الكل مكمل داروي آب است و شستن مركب از روي پليت را تسهيل مي‌بخشد. ولي بايد در نظر داشت آب به كاغذ نرسد چرا كه در اين صورت باعث چروك شدن كاغذ، ايجاد چسبندگي و در نهايت پيش‌آمد پشت‌زدن مي‌شود. البته بايد گفت پشت‌زدن دلايل ديگري مثل نزدن پودر، بالا بودن قشر مركب و نامرغوب بودن مركب مي‌تواند داشته باشد.>
شكوهي درباره تعادل آب و مركب نيز مي‌افزايد: <اگر ميزان آب تغذيه شده بيش از مركب باشد باعث ايجاد شستگي در كار شده و به صورت برفكي شدن كار چاپي ظاهر مي‌شود. برعكس اگر ميزان مركب بيش از آب باشد، مركب به اصطلاح روي پليت دلمه مي‌بندد و باعث پر شدن ترام‌ها و سياه شدن كار مي‌شود. اين‌ها همه مواردي است كه طي تجربه به دست مي‌آيد.>
در اكثر چاپخانه‌ها مواردي مثل الكل ياPH برحسب تجربه و يا با به‌كارگيري از وسايل آزمايشگاهي (مثل كاغذ تورنسل) مورد سنجش قرار مي‌گيرد. نكته‌اي كه در اين مرحله بايد به آن توجه كرد طول عمر اين كاغذهاست. مهندس گاوافيان در اين باره توضيح مي‌دهد: <كاغذهايPH متر طول عمر دارند و بيشتر از چند ماه نمي‌توان از آنها استفاده كرد. اين كاغذها، كاغذهاي معمولي هستند كه با مواد شيميايي پوشيده شده و به مرور زمان به دليل خشكي هوا، رطوبت و حرارت تجزيه مي‌شوند و ديگر نمي‌توانند مورد استفاده قرار گيرند.>
ناشناخته‌هاي دنياي آب و مركب
علاوه بر الكل وPH كه همگي چاپخانه‌ها يا به صورت تجربي يا علمي آن را مي‌سنجند، فاكتورهاي ديگري هم در كيفيت آب مصرفي دخيل است كه در حال حاضر نه تنها اندازه نگرفتن آن بلكه نشنيدن و نشناختن آن هم جاي تعجب ندارد.
يكي از اين موارد رسانايي يا ميزان هدايت آب(conductivity) است. حائري در اين مورد توضيح مي‌دهد: <براي سنجش داروي آب دو فاكتور مهم وجود دارد كه بايستي در هر بار مصرف آب اندازه‌گيري شود. يكي ميزانPH آب است و ديگري هدايت الكتروليتي آب كه با هدايت‌سنج كنترل مي‌شود. هدايت الكتروليتي به معناي مقدار يون‌هايي است كه در داخل آب وجود دارد كه مي‌تواند ناشي از داروي مصرفي و يا وجود هر جسم خارجي در آب باشد. هدايت اگر از حد مطلوب بالاتر باشد به اين معناست كه محلول رطوبت‌دهي آلوده است و بايستي تعويض شود و اگر از حد مطلوب كمتر باشد به معناي رقيق شدن صمغ موجود در داروي آب است و چاره آن بالا بردن درصد داروست.>
حائري براي درك بهتر اين معاني، توضيحات خود را با نمايش نمودار همراه مي‌سازد.
در نمودار شماره يك، همانطور كه نشان داده شده است با افزايش ميزان دارو در حجم مشخصي از آب، منحني مربوط بهPH به تدريج كاهش پيدا كرده و به حد اشباع مي‌رسد. در مقابل منحني مربوط به رسانايي آب(Conductivity) به طور ثابت افزايش پيدا مي‌كند.
در نمودار شماره دو، رابطه ميان سختي و رسانايي آب نشان داده مي‌شود. همانطور كه در اين نمودار نمايش داده شده است، رسانايي و سختي آب رابطه مستقيمي با هم دارند. به اين معنا كه هر چه ميزان سختي آب از حد مجاز(005 ppm) بيشتر باشد، رسانايي هم افزايش پيدا مي‌كند.
يكي ديگر از مسايلي كه اغلب در كتاب‌هاي تخصصي و مجامع علمي مطرح مي‌شود و در مقابل اغلب چاپخانه‌داران اظهار بي‌اطلاعي مي‌كنند، بحث امولسيون شدن مركب است.
تشكيل امولسيون در مركب و يا روي نوردهاي مركب در يك ماشين افست امري طبيعي است كه در اثر مخلوط شدن دو مايع- ظاهرا غيرقابل حل در يكديگر- به وجود مي‌آيد. اين پديده به علت شرايط مكانيكي خاصي در اثر برخورد دو مايع با يكديگر (مثل آب و مركب) حاصل مي‌شود. (چاپ افست: راهنماي كار با ماشين‌هاي ورقي- ترجمه از حميد لباف)
مهندس گاوافيان در اين باره توضيح مي‌دهد: <سيستم چاپ افست بر اصل جدايي آب و چربي است و اين دو هيچ‌گاه با هم تركيب نمي‌شوند. مگر اين‌كه با اضافه شدن يك ماده امولسيفاير در محلول رطوبت‌دهي و يا مركب، اين دو ماده با يكديگر واكنش انجام دهند.>
او ادامه مي‌دهد: <در فرآيند چاپ نبايستي امولسيون به وجود آيد چرا كه در اين شكل مركب و آب با يكديگر به طول كامل تركيب شده و در مناطق غيرچاپي كه نبايد مركبي وجود داشته باشد، هاله‌اي كمرنگ و بسيار روشن از فام مركب ديده مي‌شود.
امولسيون زماني در چاپ به وجود مي‌آيد كه توليدكننده به طور ناخودآگاه مواد امولسيفاير را وارد فرمول خود كرده كه در اين صورت به جاي تقابل آب و چربي، مخلوط شدن آب و چربي را خواهيم داشت.
همچنين زماني كه چاپكار بدون اطلاع موادي را به دارو مي‌افزايد يا از مواد مصرفي غيرمرغوبي مثل كاغذ مواد امولسيفايري وارد مركب يا محلول آب شده، امولسيون پديد مي‌آيد.>
مهندس گاوافيان راه چاره امولسيون آب و مركب را در وهله نخست شناسايي عوامل مشكل‌زا و سپس تعويض مواد نامناسب مي‌داند.
حائري نيز در اين باره نظراتي دارد: <از نظر تئوري آب و جوهر نبايد با هم واكنشي داشته باشند. اما در چاپ لازم است كه اين دو ماده با هم تركيب شوند. از نظر شيميايي اگر چربي به شكل قطره‌هاي ريزي درآيد، قابليت حل شدن در آب را داراست كه به آن امولسيون مي‌گويند و نمونه بارز آن شير است.>
حائري ادامه مي‌دهد:<زماني كه آب به روي پليت منتقل مي‌شود، تمايل بيشتري دارد كه روي نواحي غيرچاپي را بپوشاند اما اين بدان معنا نيست كه قطرات آب روي نواحي چاپي قرار نمي‌گيرند. آب بر روي تمامي نواحي پليت قرار مي‌گيرد، ولي نحوه قرار گرفتنشان با يكديگر متفاوت است.>
اگر فرض بر اين داشته باشيم كه امولسيوني در چاپ صورت نگيرد و مركب نتواند قطرات آب را جذب خود كند، مركب به مناطق تصويردار نمي‌رسد و در نتيجه در چاپ با پديده كوري (چاپ نشدن قسمت‌هاي تصويردار) رو به رو خواهيم شد.
همخواني فرمولاسيون آب و مركب در اين مورد نكته‌اي است كه بايد به ياد داشت. نمودار شماره3، تاثير سه نوع متفاوت محلول رطوبت‌دهي را بر امولسيون يك نوع خاص از فرمولاسيون مركب نشان مي‌دهد.
در هر سه نمونه ميزان امولسيون آب و مركب تا ميزاني افزايش يافته و پس از آن هر دو اشباع شده و روند ثابتي را طي مي‌كنند.
به گفته حائري اگر ميزان امولسيون شدن آب و مركب از حد مجاز تجاوز كند مي‌تواند به عنوان مشكل چاپي مطرح شود. اگر ميزان امولسيفاي شدن بيش از حد باشد و مركب آب بيشتري را به خود بگيرد از لحاظ خواص فيزيكي دچار مشكل شده و گرانروي آن كاهش مي‌يابد. در نتيجه مركب شفافيت خود را از دست مي‌دهد و چاپ نهايي كمرنگ مي‌شود.
وي ادامه مي‌دهد: <در بعضي موارد مي‌توان امولسيفاي شدن را باPH كنترل كرد. با افزايشPH آب، دارو اسيدي‌تر شده و ميل كمتري به امولسيون دارد. به عبارتي تقابل بين آب و مركب افزايش مي‌يابد. البته بايد يادآور شد كه اسيد بيش از حد مي‌تواند به فلز پليت و ژلاتين آن آسيب برساند.>
دما، رطوبت؛ تاثيرگذار بر سيستم آب و مركب
شرايط و ويژگي‌هاي محيط چاپخانه همانطور كه بر كل پروسه چاپ تاثيرگذار است، بر سيستم آب و مركب بي‌تاثير نيست و عدم توجه به آن مي‌تواند بر كيفيت هر كدام از اين عوامل اثر سوء بگذارد.
در پاسخ به اين سوال كه آيا شرايط محيطي چاپخانه مثل دما و رطوبت مي‌تواند در تنظيم آب و مركب اثرگذار باشد، رضا عرب گفت: <شرايط محيطي به صورت مستقيم تاثيري بر روي آب و مركب نمي‌گذارد.>
اما امير شكوهي دماي چاپخانه را مساله مهمي بيان مي‌كند و مي‌گويد: <در روزهاي گرم تابستان مصرف آب بسيار افزايش پيدا مي‌كند. دماي يخچال كه همان آب سردكن ماشين است به طور استاندارد 8 درجه سانتي‌گراد است. اين ميزان در تابستان به 13 الي 14 درجه سانتي‌گراد هم مي‌رسد. يعني حدود 5/1 برابر دماي چاپخانه كه باعث مي‌شود مصرف آب و الكل افزايش يابد.
استاندارد رطوبت در تابستان حدود 18% است كه هر چه از اين ميزان به سمت مثبت و منفي پيش رود آثار منفي بر روي كار چاپي دارد. البته بيشترين خسارت در مورد كاغذ است كه با افزايش رطوبت ديگر مركب به خود نمي‌گيرد و روي هم خوردگي پيش نمي‌آيد.>
شكوهي ادامه مي‌دهد: <رطوبت زياد در محيط باعث دلمه بستن مركب مي‌شود، چرا كه آب ديگر قدرت شستن مركب از روي پليت را ندارد و باعث مي‌شود مركب اضافه بر روي سطح پليت باقي مانده و ايجاد پركردگي و يا سياه كردگي كند.>
نكته‌اي كه شكوهي به آن اشاره كرد عدم برخورد مستقيم هواي گرم و سرد با ماشين چاپ است. اگر باد سرد و گرم به طور مستقيم با پليت در تماس باشد، آن قسمت يا دچار سياه شدگي مي‌شود و يا مركب را از روي سطح پليت مي‌شويد.
ناصر علوي نيز تاثير شرايط محيطي را بر روي ويسكوزيته مركب موثر مي‌داند و مي‌افزايد: <با گرم شدن محيط، پديده شل شدن مركب ايجاد مي‌شود و در چاپ پركردگي پيش مي‌آيد. رطوبت زياد نيز باعث عدم خشك شدن مركب بعد از چاپ شده كه باعث ايجاد پديدهrub off مي‌شود.>
به گفته مهندس گاوافيان هر يك درجه افزايش دماي محيط، باعث مي‌شود ويسكوزيته مركب 10% كاهش يابد و در نهايت منجر به افت كيفيت مركب شود. در تابستان به دليل گرماي زياد، ميزان پخش شدن مركب بر روي پليت افزايش پيدا مي‌كند. چاپكار بدون توجه ميزان داروي آب را زياد مي‌كند تا به واسطه اسيد، چربي مركب را از روي پليت بشويد كه اين خود باعث افت كيفيت مي‌شود. در صورتي كه تنها راه چاره، تنظيم دما و درصد رطوبت هواي سالن كار است كه مي‌بايست بين 22 تا 26 درجه سانتي‌گراد دما و 50% رطوبت باشد.
حائري اضافه مي‌كند كه افزايش دما مي‌تواند باعث افزايش سرعت در واكنش‌هاي تخريبي مانند رشد عملكرد جلبك‌ها و همچنين تسريع تبخير آب شود.
داروي آب هم همانند مابقي محصولات شيميايي بسته به زمان ساخت محصول كيفيت‌هاي متفاوتي دارد.
شكوهي تاريخ مصرف داروي آب را حدود 5 الي 6 سال معرفي مي‌كند. اما زمان مناسب براي استفاده همان يكي، دو سال پس از توليد است. هر چه به طول عمر دارو افزوده شود قدرت و خاصيت دارو كم‌توان‌تر شده و ديگر به ميزان 2% جوابگو نيست.
مهندس گاوافيان در مورد شرايط نگهداري دارو به نكاتي اشاره مي‌كند كه در صورت رعايت آنها مي‌توان تا 7 الي 8 سال دارو را مورد مصرف قرار داد. نگهداري در ظروف يكدست سفيد پلي اتيلني، عدم قرارگيري زير تابش مستقيم نور خورشيد، قرار نگرفتن در محيطي كه حرارت و سرماي آن متعادل نيست، از جمله اين نكات است.
سيستم متفاوت، عملكرد متفاوت
نوع سيستم رطوبت‌دهي نيز مي‌تواند بر چگونگي عملكرد آب و تغذيه آن اثر بگذارد. در ايران ماشين‌هاي چاپ از نظر سيستم رطوبت‌دهي به دو قسمت پارچه نورد و آلكالر تقسيم مي‌شوند. علوي با بيان اين موضوع صحبت خود را در مورد تفاوت داروي آب و سيستم‌هاي رطوبت‌دهي آغاز مي‌كند و ادامه مي‌دهد: <در سيستم آب پارچه، براي رطوبت‌رساني به پليت فقط از آب استفاده مي‌شود و امولسيون آب و مركب از اين طريق صورت مي‌گيرد. اما در سيستم آلكالر محلول رطوبت‌دهي كه شامل آب، الكل و داروي آب است، اين امولسيون را ايجاد مي‌كند.
تفاوت بين سيستم آب پارچه و آلكالر در تصاوير چاپي متفاوت است. در آب پارچه تصويري كه چاپ مي‌شود داراي گوشه‌هاي رنجه‌رنجه شده است، چرا كه امولسيون دقيق صورت نمي‌گيرد. اما در سيستم آلكالر به دليل امولسيون دقيقي كه به خاطر محلول رطوبت‌دهي ايجاد مي‌شود، كارهاي چاپي از كيفيت بالايي برخوردارند. مشكل اساسي كه در سيستم آب پارچه وجود دارد، پرزدهي روكش پارچه‌اي نورد است. پرزهاي پارچه از طريق نورد وارد تشتك‌هاي آب و مركب شده و سپس روي كار چاپي منتقل مي‌شوند و كيفيت كار چاپي را كاهش مي‌دهند.
البته راه‌حل آن شستن نوردها با محلول آب داغ يا محلولي آغشته به مواد تميزكننده (گليسرين) است.
اگر تعادل به‌هم بخورد...
آشنايي با هر يك از اجزاي تشكيل‌دهنده محلول رطوبت‌دهي و تنظيم هر يك از آنها بسته به شرايط و نوع نياز زماني مي‌تواند در چاپ ارزشمند باشد كه با مركب مصرفي تعادلي پايدار برقرار سازد. اهميت برقراري تعادل ميان اين دو تا به حدي است كه با كمي انحراف مي‌تواند مشكلات چاپي را پديد آورد و به طور مستقيم باعث افت كيفيت كار نهايي شود.
يكي از مسايل بسيار پراهميت تنظيم آب و مركب، همخواني و سازگاري آنها با هم است.
حائري در اين مورد مي‌گويد: <اگر تعادل آب و مركب به هم بخورد، دو حالت پيش مي‌آيد. نخست زماني است كه ميزان مركب بيشتر از آب است كه در نهايت چاپي پررنگ يا به اصطلاح سياه كردگي پيش مي‌آيد. حالت ديگر زماني اتفاق مي‌افتد كه ميزان آب بيشتر از مركب باشد كه نتيجه آن چاپ كمرنگ يا بورشدگي است.>
در ضمن بايد افزود اگر مقدار دارو در آب كم باشد، باعث كاهش توانايي و مقاومت آب در مقابل مركب شده و مركب به نواحي غيرچاپي نفوذ مي‌كند و به اين نفوذ به اصطلاحcatch- up مي‌گويند.
به طور كلي به هم خوردن تعادل آب و مركب مي‌تواند به خاطر دلايلي چون: مراقبت نكردن صحيح از نوردهاي فرم مركب و آب، شيشه‌اي شدن نورد، فرمولاسيون نادرست مركب، غلظت نامناسب آب و دارو و غلظت زياد مركب باشد.
111
Powered by vBulletin™ Version 4.2.2 Copyright © 2024 vBulletin Solutions, Inc. All rights reserved.