PDA

توجه ! این یک نسخه آرشیو شده می باشد و در این حالت شما عکسی را مشاهده نمی کنید برای مشاهده کامل متن و عکسها بر روی لینک مقابل کلیک کنید : صفحه آرایی



Borna66
07-26-2009, 12:51 AM
صفحه آرایی مجله اگر چه کاری ذوقی و احساسی است،ولی قانونها و دستورالعملهای تدوین شده و مشخصی دارد. به طور طبیعی در پس هر یک از این دستورالعملها، استدلاهای حسی، منطقی و تجربی نهفته است.

از زمانی که صفحه آرایی در نشریه ها مورد توجه قرار گرفت، اختلاف بین روزنامه و مجله- که تا آن زمان یکی بود – آشکار شد. به عبارتی صفحه آرایی (لی آوت)،جریان طرح ریز و الگوی بصری مجله شد. صفحه آرایی مجله ها و روزنامه ها گرچه در بعضی موارد و جوه اشتراکی دارند ولی معممولا ویژگی و خصوصیت های صفحه آرایی مجله با روزنامه متفاوت است.

مجله چیست؟

در عرف مطبوعات، هرگاه ترتیب انتشار نشریه ای حداکثر ماهی یک بار باشد، برآن نشریه، عنوان «مجله » می گذارند. قطع، تعداد صفحه ها، ترکیب موضوعی مطالب و حتی نوع ماشین چاپی که مورد استفاده قرار می گیرد، از جمله مواردی است که تفاوت میان ترکیب ظاهری مجله روزنامه را میتوان تشخیص داد.

مجله مجموعه ای زا مطالبی است که به طور مرتب با فاصله های معین زمانی منتشر می شود؛ مطالبی که درباره یک یا چند موضوع مختلف می باشند. کلمه Magazine به معنای بازار یا انبار اجناس گوناگون است. اما خریدار مجله تمام اجناس را یکجا خریداری می کند و از میان اجناس، آنچه را که مورد توجه اوست. بهره برداری می کند و آنگاه به انتظار شماره بعد می ماند.

بنابراین تعریف قانونی مجله بدین قرار است : «مجله، نشریه ای است که برای روشن کردن افکار مردم در زمینه های مختلف اجتماعی، سیاسی، علمی، فنی یا ادبی و ترقی دادن سطح معلومات مردم و نشر اخبار و اطلاعات و مطالب عام المنفعه و انتقاد و اصلاح اندیشه در امور عمومی، به طور منظم و در زمان معینی منتشر می شود». اولین ارزش و اهمیت مجله، ظاهر آن، مانند : عکسهای رنگی، کیفیت کاغذ، تصویر پردازی استادانه و استفاده از رنگ و.... است که کل این مجموعه در صفحه آرایی گنجانده می شود. لی آوت یا صفحه آرایی عبارت است از طرح ریزی برای یک صفحه یا گروهی از صفحه ها ؛ اما در اصطلاح به اگلوی نهایی صفحه های چاپ شده نیز لی آوت گفته می شود. از طرفی لی آوت وسیله ای برای ارائه اطلاعات نویسنده در انواع شکلها از قبیل متن، تصویر یا ترکیب متن و تصویر و سایر عوامل نمایش دهنده است.

عناصری در صفحه آرایی به کار گرفته می شوند که کار برد هر کدام از آنها پیرو اصول و قواعد مخصوصی است، هر چند که در مجموع ذوق سلیقه هنرمند نقش غیرقابل انکاری در صفحه آرایی تخصصی و جذاب دارد. نام مجله، قطع، رنگ، عکس، طراحی صفحه ها، تیتر و سوتیتر، ستون بندی و انتخاب حروف، از جمله عناصر مهم صفحه آرایی یک مجله به شمار می روند.

نام مجله
نام مجله، یک علامت تجاری یا نشانه است. نام،باید مشخص، چشمگیر و به آسانی قابل شناسایی و در عین حال جالب باشد، نام، معمولا در بالای جلد چاپ می شود و سه اصل ظاهر خوشایند، درک آسان و جذابیت بصری باید در آن رعایت شود. عنوان مجله بهتر است طراحی شود تا اینکه حروفچینی شود.

قطع مجله
قطع مجله معمولا کوچکتر از روزنامه است و انتخاب آن با توجه به اندازه کاغذ معیار به منظور صرفه جویی و اجتناب و از دور ریختن کناره های بیشتر است. یکی از دلایل اصلی تغییرناگهانی «قطع» بوده است. چند اصل مهم وجود دارد که در انتخاب قطع می باید رعایت شود:

- سهولت و راحتی برای درست گرفتن؛

- تناسب بین اندازه و محتوای مجله.

مثلا عرف قطع مجله های کودکان در ایران 21* 5/16 سانتیمتر است و قطعهای بزرگتر چندان رواج نداشته است. محدودیت فنی از لحاظ اندازه معیار در دستگاههای چاپ نیز گاه تعیین کننده قطع مجله است. نگاهی به تاریخ مجله های ایران نشان می دهد که قطع مجله های عمومی معمولا بزرگتر از مجله های تخصصی بوده است.

روی جلد

عنصر بعدی که نظر مخاطب و خواننده را به خود جلب می کند، روی جلد است. چند عامل، طرح ظاهر و روی جلد مجله را تعیین می کند. اما تمامی این عاملها به عنوان عملهای معیار پذیرفته نشده است. عوامل مزبور به قرار زیر است:

الف : تخصصی یا عمومی بودن مجله؛

ب. عوامل فرهنگی، مثل هدف جلب خواننده به منظور بالا بردن تیراژ تاحد سقوط به سلیقه توده ها و ارزشهای غلط خوانندگان و پیروی از چریانهای نادرست فرهنگی که می تواند روی ظاهر (روی جلد) مجله اثر بگذارد. مثلا در رژیم گذشته تصویر زنان بویژه هنر پیشه های خارجی و داخلی، به عنوان تصویر روی جلد، معرف یک جریان فرهنگی به عنوان یکی از لوازم فرهنگ مصرفی بود؛

ج : مخاطبان خاص،عامل دیگری است که ترکیب و ظاهر روی جلد را تعیین می کند. چنانکه تصویرهای روی جلد مجله های کودکان با مجله های ورزشی کاملا متفاوت است؛

د. حوادث، تنشها و دگرگونیهای اقتصادی،سیاسی و اجتماعی که باعث دگرگونیهای عمده در جامعه می شود، نیز به صورت مقطعی بر روی جلد ها اثر می گذاشته است و مثلا تصویر های روی جلد مجله ها در سالهای 33- 1331 با مضمونهایی سیاسی به صورت عکس و موتثاژ عکس ( شخصیتها ی سیاسی ) فراوان دیده می شود.

روی جلد مجله باید در خور شخصیت و محتوای مجله باشد، درعین حال، ضروری است که روی جلد توجه مخاطب را جلب کند ومیل به ورق زدن و توجه به محتوا را در وی برانگیزد. تصویر پرداز ی روی جلد می تواند تمونه ای انتخابی از محتوای داخلی مجله باشد که در این صورت، خواننده را به درون مجله راهنمایی می کند. چند عامل زیر را می توان به عنوان عامل موثر در موفقیت روی جلد مطرح ساخت.

· طرح و تصویر پردازی در هر شماره، تنوع کافی را داشته است.

· طرح روی جلد عجیب، و نا آشنایی آن با ذهن، تا حدود زیادی به موفقیت مجله کمک می کند، مشروط بر اینکه میزان این عجیب بودن به حد ی نباشد که تماشاگر را دلزده کند، بلکه باید چنان باشد که، خواننده را مجبور به کنجکاوی کند. همچنین در طراحی روی جلد به چند سوال باید پاسخ داد.

آیا کاغذ روی جلد از جنس شمیز، یا کاغذ عالی انتخاب شده است؟

مجله در چه مکاین برای فروش عرضه خواهد شد؟

مجله برای چه گروهی منتشر می شود؟

تصویر شخصیتهایی که برروی جلد به کار گرفته می شوند، باید به گونه ای انتخاب شود که زاویه نگاه تصویر به درون مجله باشد. علاوه بر این تصویر ها باید آن چنان بر روی جلد به کار روند که سنگینی تصویر حتما در پایین صفحه قرار گیرد. در هر صورت، رابطه ترکیب تیتر ( تیتر ی که از مطالب داخل برای روی جلد برگیزده شده ) و تصویر روی جلد حتما رعایت شود و چنان نباشد که با یکدیگر بیگانه باشند. عکس در بسیاری از موارد، به خودی خود، ارزش پیام رسانی دارد؛ در حالی که ممکن است پیام یا خبری را تکمیل کند و گاه به جای پیام با خبر بنشیند.
__________________







عکس، خواننده را به طور مستقیم در کوران حوادث قرار می دهد و در عین حال، او را سرگرم نیز میکند. عکسهایی که در مجله ها چاپ می شوند، چهار نوع هستند:

1- عکسهای منفرد با تیتر و شرح عکس جداگانه؛

2- عکسهای منفرد، داخل یک متن و خبر؛

3- عکسهای پی درپی (ماننده باندهای تصویری)؛

4- عکسهای مونتاژ.

هر عکس یا تصویر دارای زاویه دید مخصوصی است. این زاویه، مسلط به نقطه ای است که تصویر به آن نگاه می کند. اگر تصویری به سمت چپ نگاه کند، عمل پیاده کردن آن را در سمت راست صفحه است. در مورد تصویرهای اشخاصی که دارای زاویه دید خنثی نیستند. یعنی به یکی از سمتهای راست، یا چپ تمایل دارند. باید دقت شود که تاحد ممکن، آنهایی انتخاب شوند که زایه دید به سمت داخل مجله باشد، در انتخاب عکس برای مجله چند اصل را باید مورد توجه قرار داد:

آیا عکس ارزش خبری دارد و می تواند قدرت تجسم را در بیننده تقویت کند؟

آیا عکس ارزش هنری دارد؟

آیا عکس اختصاصی است؟

طراحی صفحه
طراحی صفحه این چند وظیفه اساسی را در مجله عهده دار است.

اطلاع می دهد، توجه را جلب می کند؛ سرگرم می کند،؛ و آگاه می سازد. طراحی صفحه در واقع ترکیبی است که از تصویر؛ حروف، رنگ و.. به خود می آید. در طراحی مجله (جز روی جلد) باقی صفحه ها، به صورت زوج هستند. و بیننده همواره دو صفحه را با هم می بیند. بنابراین هیچ صفحه ای بدون در نظر گرفتن صفحه مقابل خود نباید صفحه آرایی شود. در صفحه آرایی یک صفحه گسترده هموراه لازم است که برحاشیه بین دو صفحه غلبه شود. دو صفحه روبرو را می توان با عواملی مانند نوع حروف، تصویر پردازی، رنگ، فضای سفید، حروفچینی، کادر، و یا ترکیبی از تمامی این عوامل به هم ربط داد. از جمله عوامل مهمی که دو صفحه را به هم مربوط می سازد. عکس افقی است که حاشیه بین دو صفحه را از بین می برد.

برای مشخص کردن دو موضوع مختلف از یکدیگر در یک شماره مجله، می توان از دو آرایش ستونی متفاوت استفاده کرد. طراحی صفحه باید چنان با موضوع هماهنگ باشد که طراح آن را حس کند. در عین حال، سلیقه خواننده را نیز باید در نظر داشت. باید توجه داشت که طراحی صفحه ها یک هنر و کار عملی است. یعنی تنها برای به وجود آوردن یک کار هنری نیست بلکه نتایج عملی آن نیز در طرح دخالت دارد.

رنگ
رنگ، عنصر بسیار موثری را مجله است و عکس العملهای آنی را در مخاطب ایجاد می کند. تاثیر رنگ آمیزی جالب روی جلد، بیشتر از تیترهای هیجان انگیز است.زیرا رنگ آمیزی در زمانی کوتاه دیده می شود، در حالی که تیتر جالب را باید اول دید. بعد خواند و در مرحله سوم آن را فهمید، و درک کرد. بهترین رنگها برای روی جلد رنگهای کنتراست (متقابل) است و درحالی که برای ایجاد یک فضای جالب، برای آسان خواندن، لازم است از رنگهای هارومونیزه (هماهنگ) و تنالیته استفاده کرد.رنگ حروف متن، باید کاملا سیاه چاپ شود، چون چاپ سیاه حروف (بویژه حروف خیلی ریز)، اغلب خاکستری به نظر می رسند.

استفاده از چاپ حروف رنگی برروی متن تصویر، دقیقا باید با توجه به رنگ اصلی تصویر متن صورت گیرد. یعنی اگر رنگ در تصویر متن نارنجی است بهترین نوع رنگ حروف چاپ شده روی این تصویر آبی است.

تیتر وسوتیتر
تیتر باعث تمرکز خواننده بر روی موضوعی خاص می شود، و میتواند با حروف و صفحه آرایی مناسب خواننده را جذب کند. تیتر در عین حال، خواننده را به سرعت با موضوع مربوط می کند. کاربرد تیتر در مجله مانند تصویر پردازی است. یعنی نوع آرایش و اندازه حروف تیتر باید برای موضوعی که شرح می دهد مناسب باشد.

در مجله ها معمولا از تیتر های کوتاهتر استفاده می شود. در حقیقت یک تیتر ده حروفی در مجله، کمی غیر عادی است واندازه حروف تیتر باید آنقدر بزرگ باشد که توجه خواننده را به خود جلب کند. همچنین فضای سفید زیاد و مناسبی در اطراف صفحه باید باشد تا با تقابل در صفحه، باعث جلب توجه بیشتر می شود. روشهای متنوعتری از کاربرد تیتر در صفحه رایج است برای انتخاب اندازه تیتر با توجه به اهمیت مطالب یا خبر، چند نکته را باید در نظر داشت:

الف ـ پهنای تیتر (یک ستونی....) چقدر باشد؟

ب_ تیتر چند سطری باید باشد؟

ج- تعداد حروف تیتر چند است؟ و اندازه آنها در ستونها و سطرها چقدر باید باشد؟

ساده ترین تیتر یک خطی است. ولی اکثر تیترها طولانیتر از آن هستند که در یک خط جای بگیرند. تیتر ها را معمولا با شکلهای هندسی خاصی در داخل ماکت صفحه قرارمی دهند. تیترها را از نظر تعداد ستون و سطر می توان به تیتر یک ستونی یک سطری، یک ستونی چند سطری، یک سطری سراسری، و چند سطری سراسری تقسیم کرد. شکلهای دیگر آرایش تیتر، پلکانی، هرم وارونه، مثلثی، نامساوی و متمرکز، نامساوی و متمایل به راست و متساوی الاضلاع یا نامساوی و امثال آن آرایش کرد.

تیتر مجله را می توان در هرجای صفحه به کار برد به شرطی که قدرت کافی برای جلوه در فضای سفید را از نظر اندازه داشته باشد. سوتیتر بعد از تیتر، دومین متنی است که توسط خواننده مطالعه می شود. سوتیتر به لحاظ حروف کوچکتر از تیتر، ولی بزرگتر از متن اصلی است و وظیفه آن توسعه و توضیح ایده بعد از تیتر است و در قاعده توجه بیشتر به پیام یا مطلب را باعث می شود.بنابراین، سوتیتر باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا توجه لازم را در متن مطالب ایجاد کند.

حروف

«حروف» از عناصر مهم دیگری است که در صفحه آرایی مجله باید به آن توجه کرد. مهمترین مشخصه حروف، اندازه های متفاوت آنهاست. واحد اندازه گیری حروف «پوینت» می باشد و هر پوینت، برابر 1/ 72 اینچ است. ریزترین حروف، 4 پوینت و درشت ترین آنها، 84 پوینت است.

اندازه حروف در تیتر، سوتیتر و لید متن اصلی متفاوت است. معمولا تیتر، بزرگتر از سوتیتر و سوتیتر بزرگتر از متن اصلی ولید مشخصتر از حروف متن هستند. آرایش حروف( متن) در صفحه، در قالب ستون بندی صورت می گیرد. ستون بندی مجله ممکن است دو، سه، یا حتی چهار ستونی باشد.

تعداد ستونها معمولا به روش و سبک مجله تنظیم می شود. ولی اغلب مواقع امکان انتخاب و جود دارد تا تصویرها و سایر عوامل مطلب را بهتر در صفحه جاسازی کرد.

حروفچینی به شیوه های مختلف صورت می گیرد. مهمترین آن، حروفچینی با ماشین تحریر، تایپ،خطوط تحریری (شابلون) و حروف برگردان، حروفچینی دستی، حروفچینی ماشینی، فتوتایپ، لاینوترون، لاینوفیلم، فتو ترونیک، اینتر تایپ، لاینو تایپ و فتو تایپ است.