Borna66
07-05-2009, 11:32 PM
بررسی اجمالی صید غیر مجازماهیان خاویاری و راهکارهای مقابله با آن
مقدمه وچکیده:
درياي خزر بعنوان بزرگترين درياچه جهان و به لحاظ وجود گونه هاي با ارزش ماهيان خاوياري از جايگاه ويژه اي در دنياي آبزيان برخوردار مي باشد, گونه هائيكه از ميليونها سال قبل توانستند نسل خويش را حفظ نمايند.
ولي امروزه و به انحاي مختلف بقاي آنها در معرض خطر قرار گرفته است. عوامل متعددي باعث شده كه ذخائر مهم و منحصر بفرد اين درياچه در معرض انقراض قرار بگيرند.
عواملي مانند تفكيك كشور شوروي سابق, مشخص نبودن رژيم حقوقي درياي خزر, عدم امنيت رودخانه ها و نبود شرايط مناسب جهت مهاجرت و تكثير طبيعي اين ماهيان, وجود صيدهاي غير مجاز خصوصاً در كشورهاي مشترك المنافع حاشيه درياي خزر و نهايتاً شرايط نامناسب زيست محيطي در اثر ورود فزاينده آلاینده های صنعتي, كشاورزي و شهري بداخل اين اكوسيتم با ارزش مي باشد.
شايسته است جهت دستيابي به موقعيت اساسي و پايدار در زمينه حفاظت از ذخائر اين ماهيان با ارزش جداي از اقدامات زير بنائي و موثر كه توسط هر يك از كشورها انجام مي پذيرد .
همكاري همه جانبه كشور حاشيه خزر مي تواند نقش ارزنده اي در حفظ و بازسازي اين ذخائر ايفاء نمايد. در اين راستا جمهوري اسلامي ايران قدمهاي اساسي را برداشته و جدا از توجه به بحث بازسازي ذخائر با ايجاد يگانهاي حفاظت منابع ابزيان مسئله حفاظت از اين ماهيان خصوصاً در شمال كشور بطور جدي پيگيري مي نمايد.
بطوريكه طبق نظر سازمان جهاني حمايت از گونه هاي در حال انقراض (سايتس)كشور ايران را حائز شرايط لازم در زمينه صيد و استحصال و صادرات خاويار اعلام نمودند و اين خود نشان دهنده كارهاي زيربنائي و بهره وري اصولي و نهايتاً حفاظت از اين گونه ها توسط كشور عزيزمان ايران مي باشد. علي ايحال استان گلستان چه در زمينه صيد و استحصال خاويار و چه در زمينه بازسازي ذخائر نقش ارزنده اي رادرکشور ايفاد مي نمايد .
بطوريكه 46 درصد خاويار كشور در اين استان استحصال مي شود كه اين خود نشان دهنده اهمیت حفاظت از دريا و دامهاي خاوياري توسط پرسنل زحمتكش حفاظت منابع آبزیان با صرف هزینه های زیاد را مي رساند.
شیلات استان گلستان در راستای اهداف سازمان شیلات ایران مباحث باسازی ذخایر ، حفظ وبرداشت ذخایر آبزیان را در دستور کار خود دارد. بدین منظور همه ساله صدها میلیون تومان صرف تولید انواع بچه ماهیان خاویاری و استخوانی جهت رها سازی به دریا میگردد تا چرخه حیات این آبزیان که بعلت مشکلات متعددی از جمله مناسب نبودن وازبین رفتن محلهای طبیعی تکثیر این آبزیان وکاهش ذخایر دراثرافزایش صید غیر مسئولانه حفظ گردد.
بررسی فعالیت صیادان غیر مجازدر دریا:
در حال حاضر فعالیت وسیعی از طرف صیادان غیرمجاز برای صید انواع ماهیان خاویاری و استخوانی انجام می گیرد افراد فرصت طلب و سود جو یی که بدون توجه به قوانین و مقررات موجود مشغول غارت ثروت ملی می باشند. صیادان غیر مجاز در استان با استعداد حدود 400-600فروند شناور با قدرت 48 اسب بخار به بالا که اکثرا با قدرت 200 اسب بخار بوده وبا بیش از دو هزار نفر بطور حرفه ای اقدام به صید غیر مجاز ماهیان با ارزش دریای خزر خصوصا ماهیان خاویاری نا بالغ می نمایند و ادامه روند کنونی صید غیر مجاز هم اشتغال پایدار ایجاد شده در بخش صید صیادی را دچار چالش شدیدخواهد کرد وهم باعث انقراض و نابودی این گونه های با ارزش خواهد شد. علی ایحال چنانچه در مبارزه با این پدیده نا پسند اجتمایی تدابیری اتخاذ نگردد در آینده نه چندان دور می بایستی نسل این گونه آبزیان را تنها در موزه ها مشاهده نمود.
طرف صيادان غيرمجاز براي صيد ماهيان خاوياري و استخواني انجام مي گيرد
جغرافیای قاچاق ماهیان خاویاری:
ح- محلهای ورود وخروج به دریا در استان گلستان، نوار مرز- چپاقلی- چارقلی- گمیشان- خواجه نفس- چالاشت - میانکاله وکانال بندر ترکمنمی باشد.
- محلهای بسته بندی خاویار و گوشت خاویاری عمدتا در گمیشان وخواجه نفس- بندر ترکمن در داخل منازل صورت می پذیرد.
- مبادی خروجی از استان جاده بندر گز- پلیس راه نوکنده -پلیس راه ساری که عمدتا به تهران عرضه می گردد. لازم به توضیح است که فعالیت این افراد بصورت نامحسوس ومخفی می باشد.
اقدامات پیشگیری وکنترلی در مبارزه با قاچاق ماهیان خاویاری:
1-جلوگیری از ارائه بنزین به صیادان غیر مجاز که از طریق جایگاها صورت میگیرد
2-جمع آوری آلات وادوات صید غیر مجاز وبرخورد با نقل وانتقال ان در سطح استان
3-نا امن سازی بازار به طرق مختلف(معامله صوری برخورد با عاملان خرید وفروش)
4-عدم تردد قایقهای موتوری 48 قوه اسب به بالا در دریا
میزان تقریبی صید ماهیان خاویاری :
- تعداد شناورهای غیر مجاز در دریا در طول یک شبانه روز 100فروند در نظر گرفته شود ودر هر شناور تعداد60 رشته دام استفاده نمایند ودر هر رشته2 قطعه ماهی نارس خاویاری صید شود حدود 12000 قطعه در طول یک شبانه روز صید می گردد.
ودر طول یکماه 360000قطعه ودر طول 6ماه صید مفید حدود 2160000قطعه ماهی نارس خاویاری توسط صیادان غیر مجاز صید ونابود میگردد.
ارزيابي و پيشگيري از صيد غيرمجاز:
الف – ناامن سازي بازار عرضه خاويار و ماهيان خاوياري
فرصت طلبي عده اي عناصر سودجو درقالب صيادان غيرمجاز خاويار ، موجب اخلال در فرآيند مديريت صيد ، بهره برداري بي رويه از ذخاير ارزشمند ماهيان خاوياري درياي خزر ، وارد شدن لطمات فراوان به درآمدهاي ارزي كشور در بازارهاي بين المللي و همچنين اعمال برخي محدوديت ها براي كشور شده است از اين رو با توجه به اهميت موضوع ، لازم بود با انجام يك سري عمليات هاي تاكتيكي ، امنيت را از سوداگران خاويار و صيادان غير مجاز ماهيان خاوياري سلب نمود و با حمايتهاي قانوني و برنامه ريزي هاي مدون ، گام مؤثرتري در امرتشديد مبارزه با قاچاق خاويار و صيد غيرمجاز برداشته شود . لذا جهت ناامن سازي بازار عرضه خاويار و ماهيان خاوياري راهكارهاي ذيل پيشنهاد مي گردد:
1 – شناسايي كنترل و بازرسي گلوگاه ها و مبادي ورودي و خروجي حساس و استراتژيك استان( بازارهاي عرضه محصولات شيلاتي ) .
2 – تأمين راهبردهاي لازم به منظور استقرار نيروهاي كارآمد و زبده يگان حفاظت منابع آبزيان در كنارديگر پرسنل انتظامي و ارگانهاي دولتي استان مستقر درمحورهاي خروجي و ورودي شهرها ، بازارهاي عرضه محصولات شيلاتي و 00
3 – شناسايي عوامل اصلي قاچاق خاويار و مالكان شناورهايي كه توزيع كننده اصلي اين محصولات به بازارهاي شهرهاي استان و خارج از استان مي باشند.
4 – شناسايي عناصر و شبكه هاي تأمين كننده خاويار قاچاق دراستان
ب – شناسايي و مبارزه با عوامل و شبكه هاي اصلي صيد غير مجاز
از آن جايي كه منابع و ذخاير آبزيان همواره مورد تهديد باندها و شبكه هاي صيادان غيرمجاز قراردارند و براي حفظ ذخاير شناسايي و مبارزه با شبكه هاي غير مجاز نيازمند برنـامـه هـا مـدوني مي باشد كه تا با ريشه هاي اصلي اين پديده مبارزه شود از اين رو به منظور دست يابي به اهداف ذيل :
- ريشه يابي و شناخت عوامل گرايش به صيد غيرمجاز در ميان صيادان و ساحل نشينيان
- بررسي عملكرد و برنامه هاي شيلاتي و تأثير آن در گرايش به صيد غيرمجاز.
- شناسايي مراكز خريد و فروش ساخت ادوات صيد غيرمجاز در استان .
- شناسايي واردكنندگان و توزيع كنندگان ابزار و ادوات صيادي غير مجاز.
- شناسايي و انهدام شبكه هاي اصلي صيد غيرمجاز.
- براي دستيابي به اهداف بالااقدامات اجرائی ذیل لازم بوده وتوصیه می گردد:
1 –هماهنگي با نيروهاي انتظامي دادگستری و نهادهاي تأثيرگذار اطلاعاتي وغیره
2 – هماهنگي با سازمانها و ارگانها وسازمانهاي مسئول مبادي ورودي و خروجي در استان ( ابزار و ادوات صيد غير مجاز )
3- اختصاص وتامین اعتبارات استانی از ناحیه استانداری در جهت اجرای طرحهای پیشنهادی در امر مبارزه با قاچاق خاویار.
4 – شناسايي مناطق استراتژيك و تخلف صيد.
5 - جذب تعدادي مخبر و عوامل تأثيرگذار
6 – تسريع درامر شناسنامه دار نمودن شناورها و رنگ آميزي آنها طبق نظر بنادر و كشتيراني.
7 – جلب مشاركت مردمي جهت معرفي صيادان غيرمجاز.
8 – نرم افزاري نمودن فعاليت ها.
9- ایجاد اراده وعزم لازم در سطح استان در جهت مقابله با قاچاق آبزیان.
ج – ايجاد شبكه اخذ اخبار و اطلاعات مردمي صيد غيرمجاز.
- سامانه اخذ اخبار و اطلاعات مردمي صيد غيرمجاز در استان.
- انتخاب مخبران محلي و آموزش ديده به عنوان همكاران طرح به منظور دريافت اخبار پردازش و ارزيابي اخبار و اطلاعات ساماندهي گردد.
- اختصاص وتامین اعتبارات استانی از ناحیه استانداری در جهت اجرای طرحهای پیشنهادی در امر مبارزه با قاچاق خاویار.
- دريافت اخبار واطلاعات از طريق سازمانهاوارگانهای دخیل درامرمبارزه با قاچاق کالا (قاچاق آبزیان) و نيروها مردمي مي تواند صورت پذيرد كه در مورد نيروهاي مردمي نيازمندسازماندهی آنها وهمچنین تهیه امکانات وتسهیلاتی نظیرتلفن همراه. کارت تلفن. خودرو.اهدا پاداش وغیره... تا انگيزه لازم را ايجاد نمايد.
د – بررسي علل و انگيزه افزايش تخلفات صيادي
1– وجود بيكاري بالا در منطقه و عدم اشتغال زدايي مناسب
2 – عدم اجراي دقيق قوانين و مقررات قانون حفاظت و بهره برداري از منابع آبزيان كه باعث افزايش قاچاق آبزيان مي شود .
3 – دسترسي آسان به دريا و ذخاير آن
4 – وجود قيمت بالا وسوسه انگيز خاويار.
5 – وجود بازار مناسب براي فروش محصولات قاچاق آبزيان
6 – در دسترس بودن ادوات صيد و صيادي.
مقدمه وچکیده:
درياي خزر بعنوان بزرگترين درياچه جهان و به لحاظ وجود گونه هاي با ارزش ماهيان خاوياري از جايگاه ويژه اي در دنياي آبزيان برخوردار مي باشد, گونه هائيكه از ميليونها سال قبل توانستند نسل خويش را حفظ نمايند.
ولي امروزه و به انحاي مختلف بقاي آنها در معرض خطر قرار گرفته است. عوامل متعددي باعث شده كه ذخائر مهم و منحصر بفرد اين درياچه در معرض انقراض قرار بگيرند.
عواملي مانند تفكيك كشور شوروي سابق, مشخص نبودن رژيم حقوقي درياي خزر, عدم امنيت رودخانه ها و نبود شرايط مناسب جهت مهاجرت و تكثير طبيعي اين ماهيان, وجود صيدهاي غير مجاز خصوصاً در كشورهاي مشترك المنافع حاشيه درياي خزر و نهايتاً شرايط نامناسب زيست محيطي در اثر ورود فزاينده آلاینده های صنعتي, كشاورزي و شهري بداخل اين اكوسيتم با ارزش مي باشد.
شايسته است جهت دستيابي به موقعيت اساسي و پايدار در زمينه حفاظت از ذخائر اين ماهيان با ارزش جداي از اقدامات زير بنائي و موثر كه توسط هر يك از كشورها انجام مي پذيرد .
همكاري همه جانبه كشور حاشيه خزر مي تواند نقش ارزنده اي در حفظ و بازسازي اين ذخائر ايفاء نمايد. در اين راستا جمهوري اسلامي ايران قدمهاي اساسي را برداشته و جدا از توجه به بحث بازسازي ذخائر با ايجاد يگانهاي حفاظت منابع ابزيان مسئله حفاظت از اين ماهيان خصوصاً در شمال كشور بطور جدي پيگيري مي نمايد.
بطوريكه طبق نظر سازمان جهاني حمايت از گونه هاي در حال انقراض (سايتس)كشور ايران را حائز شرايط لازم در زمينه صيد و استحصال و صادرات خاويار اعلام نمودند و اين خود نشان دهنده كارهاي زيربنائي و بهره وري اصولي و نهايتاً حفاظت از اين گونه ها توسط كشور عزيزمان ايران مي باشد. علي ايحال استان گلستان چه در زمينه صيد و استحصال خاويار و چه در زمينه بازسازي ذخائر نقش ارزنده اي رادرکشور ايفاد مي نمايد .
بطوريكه 46 درصد خاويار كشور در اين استان استحصال مي شود كه اين خود نشان دهنده اهمیت حفاظت از دريا و دامهاي خاوياري توسط پرسنل زحمتكش حفاظت منابع آبزیان با صرف هزینه های زیاد را مي رساند.
شیلات استان گلستان در راستای اهداف سازمان شیلات ایران مباحث باسازی ذخایر ، حفظ وبرداشت ذخایر آبزیان را در دستور کار خود دارد. بدین منظور همه ساله صدها میلیون تومان صرف تولید انواع بچه ماهیان خاویاری و استخوانی جهت رها سازی به دریا میگردد تا چرخه حیات این آبزیان که بعلت مشکلات متعددی از جمله مناسب نبودن وازبین رفتن محلهای طبیعی تکثیر این آبزیان وکاهش ذخایر دراثرافزایش صید غیر مسئولانه حفظ گردد.
بررسی فعالیت صیادان غیر مجازدر دریا:
در حال حاضر فعالیت وسیعی از طرف صیادان غیرمجاز برای صید انواع ماهیان خاویاری و استخوانی انجام می گیرد افراد فرصت طلب و سود جو یی که بدون توجه به قوانین و مقررات موجود مشغول غارت ثروت ملی می باشند. صیادان غیر مجاز در استان با استعداد حدود 400-600فروند شناور با قدرت 48 اسب بخار به بالا که اکثرا با قدرت 200 اسب بخار بوده وبا بیش از دو هزار نفر بطور حرفه ای اقدام به صید غیر مجاز ماهیان با ارزش دریای خزر خصوصا ماهیان خاویاری نا بالغ می نمایند و ادامه روند کنونی صید غیر مجاز هم اشتغال پایدار ایجاد شده در بخش صید صیادی را دچار چالش شدیدخواهد کرد وهم باعث انقراض و نابودی این گونه های با ارزش خواهد شد. علی ایحال چنانچه در مبارزه با این پدیده نا پسند اجتمایی تدابیری اتخاذ نگردد در آینده نه چندان دور می بایستی نسل این گونه آبزیان را تنها در موزه ها مشاهده نمود.
طرف صيادان غيرمجاز براي صيد ماهيان خاوياري و استخواني انجام مي گيرد
جغرافیای قاچاق ماهیان خاویاری:
ح- محلهای ورود وخروج به دریا در استان گلستان، نوار مرز- چپاقلی- چارقلی- گمیشان- خواجه نفس- چالاشت - میانکاله وکانال بندر ترکمنمی باشد.
- محلهای بسته بندی خاویار و گوشت خاویاری عمدتا در گمیشان وخواجه نفس- بندر ترکمن در داخل منازل صورت می پذیرد.
- مبادی خروجی از استان جاده بندر گز- پلیس راه نوکنده -پلیس راه ساری که عمدتا به تهران عرضه می گردد. لازم به توضیح است که فعالیت این افراد بصورت نامحسوس ومخفی می باشد.
اقدامات پیشگیری وکنترلی در مبارزه با قاچاق ماهیان خاویاری:
1-جلوگیری از ارائه بنزین به صیادان غیر مجاز که از طریق جایگاها صورت میگیرد
2-جمع آوری آلات وادوات صید غیر مجاز وبرخورد با نقل وانتقال ان در سطح استان
3-نا امن سازی بازار به طرق مختلف(معامله صوری برخورد با عاملان خرید وفروش)
4-عدم تردد قایقهای موتوری 48 قوه اسب به بالا در دریا
میزان تقریبی صید ماهیان خاویاری :
- تعداد شناورهای غیر مجاز در دریا در طول یک شبانه روز 100فروند در نظر گرفته شود ودر هر شناور تعداد60 رشته دام استفاده نمایند ودر هر رشته2 قطعه ماهی نارس خاویاری صید شود حدود 12000 قطعه در طول یک شبانه روز صید می گردد.
ودر طول یکماه 360000قطعه ودر طول 6ماه صید مفید حدود 2160000قطعه ماهی نارس خاویاری توسط صیادان غیر مجاز صید ونابود میگردد.
ارزيابي و پيشگيري از صيد غيرمجاز:
الف – ناامن سازي بازار عرضه خاويار و ماهيان خاوياري
فرصت طلبي عده اي عناصر سودجو درقالب صيادان غيرمجاز خاويار ، موجب اخلال در فرآيند مديريت صيد ، بهره برداري بي رويه از ذخاير ارزشمند ماهيان خاوياري درياي خزر ، وارد شدن لطمات فراوان به درآمدهاي ارزي كشور در بازارهاي بين المللي و همچنين اعمال برخي محدوديت ها براي كشور شده است از اين رو با توجه به اهميت موضوع ، لازم بود با انجام يك سري عمليات هاي تاكتيكي ، امنيت را از سوداگران خاويار و صيادان غير مجاز ماهيان خاوياري سلب نمود و با حمايتهاي قانوني و برنامه ريزي هاي مدون ، گام مؤثرتري در امرتشديد مبارزه با قاچاق خاويار و صيد غيرمجاز برداشته شود . لذا جهت ناامن سازي بازار عرضه خاويار و ماهيان خاوياري راهكارهاي ذيل پيشنهاد مي گردد:
1 – شناسايي كنترل و بازرسي گلوگاه ها و مبادي ورودي و خروجي حساس و استراتژيك استان( بازارهاي عرضه محصولات شيلاتي ) .
2 – تأمين راهبردهاي لازم به منظور استقرار نيروهاي كارآمد و زبده يگان حفاظت منابع آبزيان در كنارديگر پرسنل انتظامي و ارگانهاي دولتي استان مستقر درمحورهاي خروجي و ورودي شهرها ، بازارهاي عرضه محصولات شيلاتي و 00
3 – شناسايي عوامل اصلي قاچاق خاويار و مالكان شناورهايي كه توزيع كننده اصلي اين محصولات به بازارهاي شهرهاي استان و خارج از استان مي باشند.
4 – شناسايي عناصر و شبكه هاي تأمين كننده خاويار قاچاق دراستان
ب – شناسايي و مبارزه با عوامل و شبكه هاي اصلي صيد غير مجاز
از آن جايي كه منابع و ذخاير آبزيان همواره مورد تهديد باندها و شبكه هاي صيادان غيرمجاز قراردارند و براي حفظ ذخاير شناسايي و مبارزه با شبكه هاي غير مجاز نيازمند برنـامـه هـا مـدوني مي باشد كه تا با ريشه هاي اصلي اين پديده مبارزه شود از اين رو به منظور دست يابي به اهداف ذيل :
- ريشه يابي و شناخت عوامل گرايش به صيد غيرمجاز در ميان صيادان و ساحل نشينيان
- بررسي عملكرد و برنامه هاي شيلاتي و تأثير آن در گرايش به صيد غيرمجاز.
- شناسايي مراكز خريد و فروش ساخت ادوات صيد غيرمجاز در استان .
- شناسايي واردكنندگان و توزيع كنندگان ابزار و ادوات صيادي غير مجاز.
- شناسايي و انهدام شبكه هاي اصلي صيد غيرمجاز.
- براي دستيابي به اهداف بالااقدامات اجرائی ذیل لازم بوده وتوصیه می گردد:
1 –هماهنگي با نيروهاي انتظامي دادگستری و نهادهاي تأثيرگذار اطلاعاتي وغیره
2 – هماهنگي با سازمانها و ارگانها وسازمانهاي مسئول مبادي ورودي و خروجي در استان ( ابزار و ادوات صيد غير مجاز )
3- اختصاص وتامین اعتبارات استانی از ناحیه استانداری در جهت اجرای طرحهای پیشنهادی در امر مبارزه با قاچاق خاویار.
4 – شناسايي مناطق استراتژيك و تخلف صيد.
5 - جذب تعدادي مخبر و عوامل تأثيرگذار
6 – تسريع درامر شناسنامه دار نمودن شناورها و رنگ آميزي آنها طبق نظر بنادر و كشتيراني.
7 – جلب مشاركت مردمي جهت معرفي صيادان غيرمجاز.
8 – نرم افزاري نمودن فعاليت ها.
9- ایجاد اراده وعزم لازم در سطح استان در جهت مقابله با قاچاق آبزیان.
ج – ايجاد شبكه اخذ اخبار و اطلاعات مردمي صيد غيرمجاز.
- سامانه اخذ اخبار و اطلاعات مردمي صيد غيرمجاز در استان.
- انتخاب مخبران محلي و آموزش ديده به عنوان همكاران طرح به منظور دريافت اخبار پردازش و ارزيابي اخبار و اطلاعات ساماندهي گردد.
- اختصاص وتامین اعتبارات استانی از ناحیه استانداری در جهت اجرای طرحهای پیشنهادی در امر مبارزه با قاچاق خاویار.
- دريافت اخبار واطلاعات از طريق سازمانهاوارگانهای دخیل درامرمبارزه با قاچاق کالا (قاچاق آبزیان) و نيروها مردمي مي تواند صورت پذيرد كه در مورد نيروهاي مردمي نيازمندسازماندهی آنها وهمچنین تهیه امکانات وتسهیلاتی نظیرتلفن همراه. کارت تلفن. خودرو.اهدا پاداش وغیره... تا انگيزه لازم را ايجاد نمايد.
د – بررسي علل و انگيزه افزايش تخلفات صيادي
1– وجود بيكاري بالا در منطقه و عدم اشتغال زدايي مناسب
2 – عدم اجراي دقيق قوانين و مقررات قانون حفاظت و بهره برداري از منابع آبزيان كه باعث افزايش قاچاق آبزيان مي شود .
3 – دسترسي آسان به دريا و ذخاير آن
4 – وجود قيمت بالا وسوسه انگيز خاويار.
5 – وجود بازار مناسب براي فروش محصولات قاچاق آبزيان
6 – در دسترس بودن ادوات صيد و صيادي.