Borna66
07-05-2009, 11:15 PM
سالانه ماهي هاي آزاد شنوك _ بزرگ ترين ماهي هاي آزاد اقيانوس آرام _ اقيانوس را به قصد سفر به رودخانه هاي محل تولد خود ترك كرده و در خلاف جهت رودخانه به شنا مي كنند. اين ماهي هاي ۴ تا ۶ ساله معمولاً پس از رسيدن به رودخانه در آنجا تخم ريزي كرده و سپس مي ميرند. طبق جديدترين مطالعات صورت گرفته ماهي هاي ماده يكي از بزرگ ترين جمعيت هاي توليد مثل كننده ايالت واشنگتن تغيير جنيست داده و زندگي خود را به عنوان ماهي هاي نر آغاز مي كنند.
جيمز ناگلر (Nagler.J) زيست شناس تكويني از دانشگاه آيداهو مي گويد: «از نظر زيست شناسي اين مسئله كاملاً غيرعادي است.» نتايج حاصل از بررسي هاي ناگلر و هم تيمي هايش موجب نگراني تعدادي از دانشمندان علوم محيط زيستي شده و آنها را واداشته تا مسئله را مجدانه مورد پيگيري قرار دهند.
كلي مانكيتريك (Mankittrick.K) اكوتاكسيكولوژيست دانشگاه نيوبرانسويك مي گويد: «به هر جا كه نگاه مي كنيم مي بينيم كه تعداد ماهي هاي آزاد به شدت كم شده است.» او كه در حال حاضر مشغول همكاري با سازمان حفاظت از محيط زيست كاناداست مي گويد كشف تغيير جنسيت در ماهي هاي شنوك نر (Oncorhynchus tshawytcha) مي تواند به حل اين معما كه چرا ماهي هاي آزاد در وضعيت زيست محيطي بسيار بدي قرار گرفته اند كمك شاياني بكند.
ناگلر به هنگام بررسي غدد جنسي ماهي هاي آزاد بالغ كه سال گذشته صورت داد متوجه ۵۰ ماهي نر و ۵۰ ماهي ديگري شد كه ظاهراً ماده به نظر مي رسيدند. او بررسي هاي خود را به ۳ ايستگاه تخم ريزي ماهي هاي آزاد معطوف كرد: ايستگاه تخم ريزي اين ماهي ها در واشنگتن، آيداهو و خم رودخانه هنفورد ريش در نزديكي ريشلند واش. آخرين ايستگاه مورد مطالعه مهمترين مكان تخم ريزي پاييزه شنوك ها در رودخانه كلمبياست.
ناگلر، از باله كوچك اين ماهي ها نمونه هاي بافتي تهيه كرده و DNA اين نمونه ها را در جست وجوي مواد شيميايي مرتبط با كروموزوم Y جنس نر مورد آزمايش قرار داد. هدف ناگلر از مورد مطالعه قراردادن ماهي ها در ايستگاه هاي تخم ريزي تنها به اين دليل بود كه مي توانست جنسيت شنوك هاي بالغ را به راحتي تشخيص دهد.
نتايج آزمايش هاي ناگلر بر روي ماهي هاي نر كاملاً مثبت بود. علاوه بر اين، ۸۴ درصد از ماهي هاي ايستگاه تخم ريزي هنفورد ريش كه ظاهراً ماده به نظر مي رسيدند حاوي مواد شيميايي مرتبط با جنس نر بودند و اين در حالي است كه هيچ يك از ماده هايي كه در اين ايستگاه اقدام به تخم ريزي مي كنند حاوي چنين موادي نيستند. ناگلر و هم تيمي هايش در شماره ژانويه مجله Environment Health Perpectives اعلام كردند كه تعدادي از آلاينده ها قادرند جنسيت جنين يا نوزادان نر ماهي هاي شنوك را به ماهي هايي تغيير دهند كه ظاهراً نر هستند، اما در واقع همانند يك ماهي ماده عمل مي كنند. هر تخمك ماهي معمولاً حاوي يكي از ۲ كروموزم X مادر است. اسپرم نيز يا كروموزم X و يا كروموزوم Y پدر خود را داراست.
هنگامي كه مواد شيميايي كه عمل هورمون ها را تقليد مي كنند ماهي هاي نري را به وجود مي آورند كه از نظر كروموزومي نر بوده اما همانند يك ماده تخم ريزي مي كنند (SN:2/5/00,p.84) تعدادي از اين تخمك ها به جاي داشتن كروموزوم X داراي كروموزوم Y خواهند بود. اين مسئله باعث افزايش نابهنجاري و عدم تساوي خواهد شد چرا كه تمامي تخمك ها حاوي كروموزوم Y بوده و به دنبال لقاح با اسپرم حاوي كروموزوم X تمامي نوزادان حاصل نر خواهند شد. علاوه بر اين ممكن است برخي از نوزادان دو كورموزوم Y، يكي از پدر و يكي ديگر از مادر خود دريافت كنند و موجودي شوند كه نربرتر(Saper maie) ناميده مي شوند.در صورتي كه اين نرهاي برتر توليد مثل كنند تمامي نوزادان آنها نر خواهند شد _ بنابراين نسبت جنسيت در جمعيت به هم مي خورد. نهايتاً پس از مدتي تمامي ماهي ها نر شده و ديگر ماهي ماده اي وجود نخواهد داشت. اين سناريو مي تواند به خوبي كاهش جمعيت ماهي هاي آزاد را توضيح دهد.
علت واقعي تغيير جنسيت ماهي هاي شنوك نامشخص است. به گفته ناگلر، اگرچه نمي بايست نقش آفت كش هاي تقليدكننده هورمون استروژن را ناديده گرفت اما او تاكنون نتوانسته است به غلظت بالايي از اين ماده در رودخانه كلمبيا در نزديكي هنفورد ريش دست يابد. به گفته وي، فرضيه ديگر مي تواند كاهش روزانه دماي آب در نتيجه شبانه ريخته شدن آب هاي سرد سدهاي هيدروالكتريكي باشد. در تعدادي از گونه هاي ماهي، منجمله گونه هاي ديگر ماهي آزاد، تغييرات درجه حرارت موجب تغيير جنسيت آنها در بررسي هاي آزمايشگاهي شده است.به گفته ناگلر در صورتي كه آزادسازي ماهي ها تا چندين هفته (به منظور تثبيت جنسيت كامل آنها) به تعويق افتد در اين صورت ايستگاه هاي تخم ريزي خواهند توانست آنها را از شر چنين تأثيرات زيست محيطي محفوظ نگاه دارند.
اما به راستي چرا تمامي ماهي هاي نر هنفورد ريش تغيير جنسيت داده و ماده شدند؟ ناگلر مي گويد چنين چيزي عملاً در طبيعت ممكن است. در واقع يك ماهي متولد يافته مي تواند تمامي پيامدهاي حاصل از آنچه كه در محيط بر سر ماهي والد او آمده است را نشان دهد.
دان كمپتون (Campton.D) متخصص ژنتيك ماهي ها مي گويد: «اين گزارش به عنوان نخستين گزارش از تغيير جنسيت زيست محيطي ماهي هاي آزاد اقيانوس آرام، حاوي نكات علمي بسياري است.» مطالعات بسياري مورد نياز است تا اين نتيجه گيري را دقيقاً ثابت كند و مشخص كند آيا اين پديده يك اتفاق وابسته به فصل بوده يا خير؟ با اين وجود به اين نتايج مي بايست به عنوان علايم هشداردهنده اي نگريست چرا كه ممكن است اين خطر ساير ماهي ها را نيز تهديد كند.
مانكيتريك نيز با اين عقيده موافق است. او مي گويد تغيير جنسيت ماهي هاي شنوك اقيانوس آرام ممكن است در ساير خويشاوندان اين ماهي منجمله ماهي آزاد آتلانتيك نيز رخ بدهد. در صورتي كه در ماهي آزاد آتلانتيك (Salmo Salar) نيز همانند ماهي آزاد اقيانوس آرام آزمايش سنجش كروموزوم Y صورت گيرد، قطعاً متوجه خواهيم شد كه آيا چنين اتفاقي در آنها نيز رخ داده يا خير؟
جيمز ناگلر (Nagler.J) زيست شناس تكويني از دانشگاه آيداهو مي گويد: «از نظر زيست شناسي اين مسئله كاملاً غيرعادي است.» نتايج حاصل از بررسي هاي ناگلر و هم تيمي هايش موجب نگراني تعدادي از دانشمندان علوم محيط زيستي شده و آنها را واداشته تا مسئله را مجدانه مورد پيگيري قرار دهند.
كلي مانكيتريك (Mankittrick.K) اكوتاكسيكولوژيست دانشگاه نيوبرانسويك مي گويد: «به هر جا كه نگاه مي كنيم مي بينيم كه تعداد ماهي هاي آزاد به شدت كم شده است.» او كه در حال حاضر مشغول همكاري با سازمان حفاظت از محيط زيست كاناداست مي گويد كشف تغيير جنسيت در ماهي هاي شنوك نر (Oncorhynchus tshawytcha) مي تواند به حل اين معما كه چرا ماهي هاي آزاد در وضعيت زيست محيطي بسيار بدي قرار گرفته اند كمك شاياني بكند.
ناگلر به هنگام بررسي غدد جنسي ماهي هاي آزاد بالغ كه سال گذشته صورت داد متوجه ۵۰ ماهي نر و ۵۰ ماهي ديگري شد كه ظاهراً ماده به نظر مي رسيدند. او بررسي هاي خود را به ۳ ايستگاه تخم ريزي ماهي هاي آزاد معطوف كرد: ايستگاه تخم ريزي اين ماهي ها در واشنگتن، آيداهو و خم رودخانه هنفورد ريش در نزديكي ريشلند واش. آخرين ايستگاه مورد مطالعه مهمترين مكان تخم ريزي پاييزه شنوك ها در رودخانه كلمبياست.
ناگلر، از باله كوچك اين ماهي ها نمونه هاي بافتي تهيه كرده و DNA اين نمونه ها را در جست وجوي مواد شيميايي مرتبط با كروموزوم Y جنس نر مورد آزمايش قرار داد. هدف ناگلر از مورد مطالعه قراردادن ماهي ها در ايستگاه هاي تخم ريزي تنها به اين دليل بود كه مي توانست جنسيت شنوك هاي بالغ را به راحتي تشخيص دهد.
نتايج آزمايش هاي ناگلر بر روي ماهي هاي نر كاملاً مثبت بود. علاوه بر اين، ۸۴ درصد از ماهي هاي ايستگاه تخم ريزي هنفورد ريش كه ظاهراً ماده به نظر مي رسيدند حاوي مواد شيميايي مرتبط با جنس نر بودند و اين در حالي است كه هيچ يك از ماده هايي كه در اين ايستگاه اقدام به تخم ريزي مي كنند حاوي چنين موادي نيستند. ناگلر و هم تيمي هايش در شماره ژانويه مجله Environment Health Perpectives اعلام كردند كه تعدادي از آلاينده ها قادرند جنسيت جنين يا نوزادان نر ماهي هاي شنوك را به ماهي هايي تغيير دهند كه ظاهراً نر هستند، اما در واقع همانند يك ماهي ماده عمل مي كنند. هر تخمك ماهي معمولاً حاوي يكي از ۲ كروموزم X مادر است. اسپرم نيز يا كروموزم X و يا كروموزوم Y پدر خود را داراست.
هنگامي كه مواد شيميايي كه عمل هورمون ها را تقليد مي كنند ماهي هاي نري را به وجود مي آورند كه از نظر كروموزومي نر بوده اما همانند يك ماده تخم ريزي مي كنند (SN:2/5/00,p.84) تعدادي از اين تخمك ها به جاي داشتن كروموزوم X داراي كروموزوم Y خواهند بود. اين مسئله باعث افزايش نابهنجاري و عدم تساوي خواهد شد چرا كه تمامي تخمك ها حاوي كروموزوم Y بوده و به دنبال لقاح با اسپرم حاوي كروموزوم X تمامي نوزادان حاصل نر خواهند شد. علاوه بر اين ممكن است برخي از نوزادان دو كورموزوم Y، يكي از پدر و يكي ديگر از مادر خود دريافت كنند و موجودي شوند كه نربرتر(Saper maie) ناميده مي شوند.در صورتي كه اين نرهاي برتر توليد مثل كنند تمامي نوزادان آنها نر خواهند شد _ بنابراين نسبت جنسيت در جمعيت به هم مي خورد. نهايتاً پس از مدتي تمامي ماهي ها نر شده و ديگر ماهي ماده اي وجود نخواهد داشت. اين سناريو مي تواند به خوبي كاهش جمعيت ماهي هاي آزاد را توضيح دهد.
علت واقعي تغيير جنسيت ماهي هاي شنوك نامشخص است. به گفته ناگلر، اگرچه نمي بايست نقش آفت كش هاي تقليدكننده هورمون استروژن را ناديده گرفت اما او تاكنون نتوانسته است به غلظت بالايي از اين ماده در رودخانه كلمبيا در نزديكي هنفورد ريش دست يابد. به گفته وي، فرضيه ديگر مي تواند كاهش روزانه دماي آب در نتيجه شبانه ريخته شدن آب هاي سرد سدهاي هيدروالكتريكي باشد. در تعدادي از گونه هاي ماهي، منجمله گونه هاي ديگر ماهي آزاد، تغييرات درجه حرارت موجب تغيير جنسيت آنها در بررسي هاي آزمايشگاهي شده است.به گفته ناگلر در صورتي كه آزادسازي ماهي ها تا چندين هفته (به منظور تثبيت جنسيت كامل آنها) به تعويق افتد در اين صورت ايستگاه هاي تخم ريزي خواهند توانست آنها را از شر چنين تأثيرات زيست محيطي محفوظ نگاه دارند.
اما به راستي چرا تمامي ماهي هاي نر هنفورد ريش تغيير جنسيت داده و ماده شدند؟ ناگلر مي گويد چنين چيزي عملاً در طبيعت ممكن است. در واقع يك ماهي متولد يافته مي تواند تمامي پيامدهاي حاصل از آنچه كه در محيط بر سر ماهي والد او آمده است را نشان دهد.
دان كمپتون (Campton.D) متخصص ژنتيك ماهي ها مي گويد: «اين گزارش به عنوان نخستين گزارش از تغيير جنسيت زيست محيطي ماهي هاي آزاد اقيانوس آرام، حاوي نكات علمي بسياري است.» مطالعات بسياري مورد نياز است تا اين نتيجه گيري را دقيقاً ثابت كند و مشخص كند آيا اين پديده يك اتفاق وابسته به فصل بوده يا خير؟ با اين وجود به اين نتايج مي بايست به عنوان علايم هشداردهنده اي نگريست چرا كه ممكن است اين خطر ساير ماهي ها را نيز تهديد كند.
مانكيتريك نيز با اين عقيده موافق است. او مي گويد تغيير جنسيت ماهي هاي شنوك اقيانوس آرام ممكن است در ساير خويشاوندان اين ماهي منجمله ماهي آزاد آتلانتيك نيز رخ بدهد. در صورتي كه در ماهي آزاد آتلانتيك (Salmo Salar) نيز همانند ماهي آزاد اقيانوس آرام آزمايش سنجش كروموزوم Y صورت گيرد، قطعاً متوجه خواهيم شد كه آيا چنين اتفاقي در آنها نيز رخ داده يا خير؟