«پوکی استخوان»

[O M I D]

«پوکی استخوان»
پوکی استخوان بیماری استخوان شایعی است که برای زنان و مردان در سنین بالا اتفاق می افتد. خوشبختانه شما می توانید این خطر را به حداقل کاهش داده و از کاهش تراکم استخوان که می تواند منجر به این بیماری شود پیشگیری کنید. اگر شما به این بیماری مبتلا هستید دارو های جدیدی برای کاهش و یا توقف این روند در دسترس هستند.

حقایق ثابت شده
سن نه فقط حامل خطر برای پوکی استخوان است بلکه عامل بروز امراض و بیماری های دیگری نیز هستند. ساده ترین راه برای تشخیص این بیماری بدست آوردن تراکم توده استخوانی است که می تواند اطلاعات ارزشمندی درباره تراکم استخوان شما ارائه دهد.
دارو های جدیدی در دسترس هستند که می توانند از بروز این بیماری پیشگیری و یا آن را متوقف کنند. پوکی استخوان شرایطی است که در آن استخوانها ضعیف شده و تراکم توده استخوانی کاهش می یابد و بافت استخوانی تغییر می کند. تصویر اول استخوان طبیعی و تصویر دوم استخوان پوک را نشان می دهد.
پوکی استخوان چیست؟

پوکی استخوان به بیماریی گفته می شود که در آن استخوانها ضعیف و شکسته می شود. بافت استخوانی در حال تغییر است. با افزایش سن تغییراتی در بافت استخوانی پدید می آید (شکل استخوانی) بعد از 35 سالگی بیشتر مردم با کاهش تراکم استخوانی مواجه هستند. همچنان که تعادل بین سلولهای تخریب کننده استخوان و سلولهای سازنده استخوان به هم بخورد و دریچه استخوان ها ضعیف و شکننده می شوند. این بیماری خاموش است زیرا هیچ علائم و نشانه ای ندارد و علائم پوکی استخوان تنها زمانی مشاهده می شود که شکستگی رخ می دهد. زمانی که شما به این عارضه مبتلا هستید حتی بعد از یک جراحت یا اتفاق ساده نظیر افتاده از پله، شکستگی استخوان رخ می دهد. این شکستگی ها می تواند در ناحیه مچ، مفصل ران اتفاق افتد. این شکستگی ها می تواند به دردی مضمن، ناتوانی و حتی مرگ منجر شود. در اولین مرحله هدف از درمان پوکی استخوان پیشگیری از چنین شکستگی هایی است.

عوامل بوجود آورنده پوکی استخوان
عوامل زیادی خطر بروز پوکی استخوان و شکستگی استخوان افزایش می دهند، برخی از این عوامل خطرزا می توانند تغییر کننده اما برخی از آنها غیر قابل تغییر هستند. شناخت عوامل خطرزا از اهمیت زیادی برخوردار است چنانکه می توانید با شناخت این عوامل از توسعه بیماری پیشگیری کرده یا قبل از این که بیماری بدتر شود آن را درمان نمائید.

عوامل خطرزا عبارتند از:
- افزایش سن را که سن 35 سالگی شروع می شود و بعد از 50 سالگی سرعت می گیرد.
- نژاد آسیایی و سفید پوستان غیر از اسپانیایی ها بیشتر در خطر ابتلا هستند.
- لاغری و کوچکی اندام.
- سابقه فامیل که فردی از فامیل به این بیماری مبتلا بوده یا علل ژنتیکی.
- شکستگی هورمونهای جنسی، خصوصا کاهش ترشح استروژن در زنان (یائسگی) و مردان
- سوء تغذیه
- کشیدن سیگار
- سوء مصرف الکل
- کمبود کلسیم و ویتامین d در رژیم غذایی
- بی تحرکی و خانه نشینی

[O M I D]

پوکی استخوان چگونه بدست می آید؟
پوکی استخوان یکی از رایج ترین بیماری هایی است که در افراد پیرتر و زنان اسپانیایی رنگین پوست بروز می کند. اما می تواند در هر سنی و در مردان به شیوع زنان در هر نژاد رخ دهد. در آمریکا حدود 1 میلیون زن و 2 میلیون مرد به این بیمار مبتلا هستند. بعد از 5 سالگی بالاترین خطر برای بروز این بیماری و افراد در این سن از شکستگی استخوان رنج می برند. در این گروه سنی از هر 2 زن یک نفر و از هر 6 مرد یک نفر در معرض ابتلا به این بیماری و شکستگی های ناشی از این بیماری قرار دارد. آسیایی ها و رنگین پوستان استرالیایی بیشتر معرض این بیماری و شکستگی های ناشی از این بیماری هستند. سیاهپوستان و غیر استرالیایی و یا سیاهپوستان در معرض این بیماری نسبت به افراد کلیه رنگین پوستان استرالیایی و آسیایی ها هستند.

چگونه پوکی استخوان تشخیص داده می شود؟
آزمایش ساده اندازه گیری تراکم توده استخوان (BMD) که در قسمت های مختلف بدن نظیر ستون فقرات و استخوان ران این مقدار بدست می آید. سنجش بوسیله انرژی اشعه ایکس (DExA) مهمترین راه اندازه گیری BMD است. این آزمایش سریع ترین و بدون درد است که شبیه رادیوگرافی است، اما از اشعه کمتری استفاده می شود، بنابراین با درد برای اجتناب از آسیب بایستی از آن آزمایش اجتناب کنند. نتایج آزمایش DExA بدست آمده BMD جوان و فرد سالم مقایسه کرده نتیجه این اندازهگیری ها ISGORE نامیده می شود، اگر ISGORE شماره 5/2 یا کمتر است. شما مبتلا به پوکی استخوان در معرض شکستگی هستید. ISGORE بین 5/2- و 1- معمولا شما در معرض پوکی استخوان هستید. خطر شکستگی در این افراد عموما کمتر از افرادی است که دچار پوکی هستند اما اگر کاهش بافت استخوان ادامه یابد این افراد نیز در معرض شکستگی استخوان خواهند بود.

چگونه این بیماری درمان می شود؟
برای حفظ سلامت استخوان:
- مطمئن شوید کلسیم کانی در رژیم روزانه شما وجود دارد (روزانه 100 میلیگرم) برای زنان قبل از یائسگی.

- 1500 میلیگرم مصرف روزانه برای زنان که در دوران یائسگی خود استروژن مصرف نمی کنند.
- مصرف ویتامین D که این ویتامین برای جذب کلسیم و حفظ و تقویت ماهیچه ها نیاز است (روزانه 400 واحد تا سن 60 سالگی و روزانه 600 تا 800 واحد بعد از 60 سالگی)

- انجام ورزشهای منظم خصوصا تمرینات هوازی قدرتی
- برخی از داروها نیز برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان استفاده می شود.
- بیس فسفونات ها: آلن درونات، فروساماکس، ریزدونات و آکتنول قرص هایی هستند که بایستی به معده خالی و آب مصرف شوند. این داروها کاهش بافت استخوانی را کم کرده و خطر شکستگی را کاهش می دهند.

کلستیون، کلیسار، میاکالسین این داروهای ساخته شده از غده تیروئید هستند و معمولا لبورت های اسیدی داخل بینی یا تزریقی استعمال می شوند. این داروها از شکستگی ها پیش گیری کرده و همچنین این دارو اثر ضد درد در شکستگی های ناشی از پوکی استخوان دارد. استروژن درمانی یا هورمونی درمانی. درمان با استروژن به تنهایی یا با الحاق با هورمون های دیگر (پروژیستن ها) در کاهش خطر پوکی استخوان و کاهش شکستگی های ناشی از پوکی استخوان درمانی کمک می کند. هر چند ترکیبات استروژن با پروژسترون خطر سرطان سینه، حمله قلبی و لخته شدن خون را افزایش می دهد.

پیشگیری:
تغییر سبک زندگی می تواند بهترین روش پیشگیری از پوکی استخوان باشد:
- مطمئن شوید که به مقدار کافی کلسیم در رژیم خود دارید. (تقریبا 1000 تا 1500 میلی گرم در روز، البته با سن تغییر می کند.)
- روزانه ویتامین D کافی مصرف کنید.
- از نوشیدن الکل بپرهیزید.
- تمرینات هوازی قدرتی انجام دهید.
- در صورت بروز بیماری پوکی استخوان تحت درمان پزشکی قرار گیرید.
- مقدار مصرف داروهای خود را تحت نظر پزشک تغییر دهید و هرگز خود بدون مشورت با پزشک مصرف دارو را قطع نکنید.
- اگر شما از سقوط و افتادن می ترسید از محافظهای استخوان ران استفاده کنید که از شکستگی این عضو در اثر سقوط پیشگیری می کند.
سلامت عمومی در برخورد با پوکی استخوان:
شایع ترین مشکل پوکی استخوانشکستگی هاست. مخصوصا شکستگی ستون مهره ها و استخوان ران منجر به درد مضمن و ناتوانی و حتی مرگ می شود. هدف از درمان پوکی استخوان پیشگیری از شکستگی هاست.

زندگی با پوکی استخوان:
اگر شما پوکی استخوان دارید این اهمیت دارد که نه تنها از پیشرفت بیماری جلوگیری کنید بلکه از شکستگی ها نیز در امان باشید. حذف و کم کردن موقعیت های مخاطره آمیز در خانه که سبب افزایش خطر سقوط می شود.

یادآوری برخی نکات:
- مطمئن شوید که در رژیم روزانه خود ویتامین D و کلسیم کافی دارید.
- ورزش را به طور منظم انجام دهید.
- سبک زندگی خود را در صورت افزایش خطر پوکی استخوان افزایش دهید.
نقش رومالوژیست ها در درمان پوکی استخوان:
نظیر متخصصان بیماری ها اسکلتی ماهیچه ای رومالوژیست می تواند به تشخیص پوکی استخوان کمک کند. در این شرایط آنهایی می توانند بهترین درمان را برای شما مشخص کند.