hasti-m
06-10-2009, 07:56 AM
دانستنی های معمار (معماری دوره اسلامی ایران)
برخی از محققان نظیر پروفسور ویلبر معتقدند كه اجرای هر طرح معماریبه سه عنصر اجتماعی بستگی دارد. آیا میدانید این سه عنصر كدامند؟
1. جامعهای كه به آن طرح نیازمند است.
2. شخص یا اشخاصی كه از اجرای طرح حمایتمیكنند و هزینه مالی آن را متعهد میشوند.
3. معمار یا استادكارانی كه طرحرا اجرا میكنند.
آیا میدانید نام كهنترین مسجد ایران چیست و معماری آناز چه عناصر و ویژگی‌هایی برخوردار است؟
مسجد جامع فهرج (روستایی دردوازده كیلومتری شرق جاده یزد ـ كرمان) كه قدمتآن به قرن اول هجری میرسد،كهنترین مسجد ایران است. شكل عمومی بنای این مسجد ساده می‌باشد و تنها نقوش ساده وزیبایی از هنر گچبری زینتبخش دیوار شرقی آن است. عناصر اصلی معماری این مسجدعبارتند از: حیاط، شبستان، راهرو و مناره. میانسرای مسجد از جنوب به سه دهانهشبستان، از شرق و غرب هریك به دو دهانه ایوان و از سمت شمال به چهار صفه محدودمیشود. پوشش صفهها ساده و به شكل نیمگنبد است. مناره مسجد را در قرون بعد،احتمالاً قرن چهارم هجری ساختهاند. همچنین ورودی اصلی مسجد در كنار مناره، بعدهابه مسجد اضافه شده است. ویژگیهای خاص معماری این مسجد از قبیل شكل طاقها وقوسها، نوع جزییات تزیینی و نیز مصالح بكاررفته در آن كه خشتهایی به ابعاد 5×32×32 سانتیمتر هستند، ثابت میكند كه معماری ساسانی و تزیینات آن، منبع الهام معماران ایرانی قرون اولیه هجری در مسجدسازی بوده است.
آیا میدانید طراحی و معماری بدیعترین و زیباترین بناهای قدیمی نیمه دوم قرن سیزدهم هجری كاشان كه ازظرایف و دقایق چشمنوازی برخوردار هستند، بناهایی همچون خانه طباطباییها، خانهبروجردیها، خانه و كاروانسرای امینالدوله، توسط چه كسی انجام گرفته است؟
استاد علی مریم كاشانی
آیا میدانید تزیینات چهارگانه معماری دوره اسلامی ایران كدامند؟
سنگكاری، آجركاری، گچبری و كاشیكاری
در معماریدوره اسلامی ایران، قرن پنجم هجری به بعد یادآور روی آوردن هنرمندان كاشیكار بهشیوههای مختلف تزیینی كاشی در بنا بصورتی بسیار متنوع است. كاشی یكرنگ یكی از اینشیوههاست كه در اوایل دوره اسلامی زینتبخش بسیاری از بناها بوده است. آیامیدانید معماران ایرانی به چه صورت از كاشی یكرنگ در معماری این دوره استفادهكردهاند؟
معماران ایرانی از اوایل دوره اسلامی در پوشش آجر با لعاب یكرنگ پیشقدم و مبتكر بودهاند و در رنگآمیزی، كاشی آبیرنگ فیروزهای را بیش از سایررنگها مورد توجه قرار داده و همراه با آجر از كاشی فیروزه‌رنگ استفاده كردهاند وبه نحوی مانند نشانیدن نگین انگشتری، تكههای رنگین كاشی را به اشكال هندسی دراندازههای مختلف میان آجرهای قالب‌زده و یا در بین آجرهای تزیینی به صورتكتیبههای كوفی قرار دادهاند. از نمونههای اولیه كاشی لعابدار یكرنگ میتوان ازدو قطعه كاشی باقیمانده از یك كتیبه یاد كرد كه از یكی از شهرهای معروف دوره اسلامیبه نام «جرجان» به دست آمده و تاریخ آن اواخر قرن چهارم هجری است
برخی از محققان نظیر پروفسور ویلبر معتقدند كه اجرای هر طرح معماریبه سه عنصر اجتماعی بستگی دارد. آیا میدانید این سه عنصر كدامند؟
1. جامعهای كه به آن طرح نیازمند است.
2. شخص یا اشخاصی كه از اجرای طرح حمایتمیكنند و هزینه مالی آن را متعهد میشوند.
3. معمار یا استادكارانی كه طرحرا اجرا میكنند.
آیا میدانید نام كهنترین مسجد ایران چیست و معماری آناز چه عناصر و ویژگی‌هایی برخوردار است؟
مسجد جامع فهرج (روستایی دردوازده كیلومتری شرق جاده یزد ـ كرمان) كه قدمتآن به قرن اول هجری میرسد،كهنترین مسجد ایران است. شكل عمومی بنای این مسجد ساده می‌باشد و تنها نقوش ساده وزیبایی از هنر گچبری زینتبخش دیوار شرقی آن است. عناصر اصلی معماری این مسجدعبارتند از: حیاط، شبستان، راهرو و مناره. میانسرای مسجد از جنوب به سه دهانهشبستان، از شرق و غرب هریك به دو دهانه ایوان و از سمت شمال به چهار صفه محدودمیشود. پوشش صفهها ساده و به شكل نیمگنبد است. مناره مسجد را در قرون بعد،احتمالاً قرن چهارم هجری ساختهاند. همچنین ورودی اصلی مسجد در كنار مناره، بعدهابه مسجد اضافه شده است. ویژگیهای خاص معماری این مسجد از قبیل شكل طاقها وقوسها، نوع جزییات تزیینی و نیز مصالح بكاررفته در آن كه خشتهایی به ابعاد 5×32×32 سانتیمتر هستند، ثابت میكند كه معماری ساسانی و تزیینات آن، منبع الهام معماران ایرانی قرون اولیه هجری در مسجدسازی بوده است.
آیا میدانید طراحی و معماری بدیعترین و زیباترین بناهای قدیمی نیمه دوم قرن سیزدهم هجری كاشان كه ازظرایف و دقایق چشمنوازی برخوردار هستند، بناهایی همچون خانه طباطباییها، خانهبروجردیها، خانه و كاروانسرای امینالدوله، توسط چه كسی انجام گرفته است؟
استاد علی مریم كاشانی
آیا میدانید تزیینات چهارگانه معماری دوره اسلامی ایران كدامند؟
سنگكاری، آجركاری، گچبری و كاشیكاری
در معماریدوره اسلامی ایران، قرن پنجم هجری به بعد یادآور روی آوردن هنرمندان كاشیكار بهشیوههای مختلف تزیینی كاشی در بنا بصورتی بسیار متنوع است. كاشی یكرنگ یكی از اینشیوههاست كه در اوایل دوره اسلامی زینتبخش بسیاری از بناها بوده است. آیامیدانید معماران ایرانی به چه صورت از كاشی یكرنگ در معماری این دوره استفادهكردهاند؟
معماران ایرانی از اوایل دوره اسلامی در پوشش آجر با لعاب یكرنگ پیشقدم و مبتكر بودهاند و در رنگآمیزی، كاشی آبیرنگ فیروزهای را بیش از سایررنگها مورد توجه قرار داده و همراه با آجر از كاشی فیروزه‌رنگ استفاده كردهاند وبه نحوی مانند نشانیدن نگین انگشتری، تكههای رنگین كاشی را به اشكال هندسی دراندازههای مختلف میان آجرهای قالب‌زده و یا در بین آجرهای تزیینی به صورتكتیبههای كوفی قرار دادهاند. از نمونههای اولیه كاشی لعابدار یكرنگ میتوان ازدو قطعه كاشی باقیمانده از یك كتیبه یاد كرد كه از یكی از شهرهای معروف دوره اسلامیبه نام «جرجان» به دست آمده و تاریخ آن اواخر قرن چهارم هجری است